ILVO nodigt in samenwerking met Varkensloket zijn stakeholders uit: Recentste bevindingen uit onderzoeksprojecten in de varkenshouderij

Transcriptie

1 nodigt in samenwerking met Varkensloket zijn stakeholders uit: Recentste bevindingen uit onderzoeksprojecten in de varkenshouderij 12 oktober u30 Welkomstwoord (Sam De Campeneere) Deel 1. Naar vleesvarkensproductie met 60% stikstofefficiëntie 8u40 Stikstofbalans op een varkensbedrijf (Sam Millet en Alice Van den Broeke) 9u10 Maximale stikstofefficiëntie door een optimale eiwit- en aminozuursamenstelling (Sam Millet) 10u00 Belang van de voedervorm op groeiprestaties en nutriëntenverbruik (Alice Van den Broeke) 10u20 Pauze Deel 2. Recente onderzoeksresultaten 10u50 Beïnvloeden de hardheid en het bicarbonaatgehalte van water de groeiprestaties van biggen? (Nathalie Nollet) 11u10 Heeft het slachtgewicht een effect op de carbon footprint van varkensvlees? (Carolien De Cuyper) 11u30 Effect van hokbezetting, drinkwatertoegang en afleverstrategie op groeiprestaties van vleesvarkens (Marijke Aluwé) 11u50 Een goede voederconversie: meer dan alleen voeder (Sarah De Smet) 12u10 Strategieën om berengeur in de praktijk te beperken (Marijke Aluwé) 12u30 Slotwoord (Bart Sonck) 12u35 Broodjeslunch I.s.m.

2 OG Kleinveehouderij Evelyne Delezie OG Varkenshouderij Sam Millet Onderzoeksbevindingen in de varkenshouderij OG Rundveehouderij Leen Vandaele OG Voederwaardering Johan De Boever DIER Bart Sonck Sam Millet Marijke Aluwé Alice Van den broeke OG Welzijn en gedrag Frank Tuyttens OD VEEHOUDERIJ Sam De Campeneere OG Stressfysiologie Johan Aerts OD Aquatisch milieu en kwaliteit Hans Polet OD Visserij en aquatische productie Hans Polet Sarah De Smet - Varkensloket Carolien De Cuyper Onderzoeksresultaten in de varkenshouderij 8u30 Louis Paternostre Isabelle Hoschet Evert Heyrman Welkomstwoord (S. De Campeneere) Deel 1 Naar vleesvarkensproductie met 60% stikstofefficiëntie 8u40 Stikstofbalans op een varkensbedrijf (S. Millet - A. Van den Broeke) 9u10 Maximale stikstofefficiëntie door een optimale eiwit- en aminozuursamenstelling (S. Millet) 10u00 Belang van de voedervorm op groeiprestaties en nutriëntenverbruik 10u20 Pauze (A. Van den Broeke) Frederik Leen i.s.m. Eline Kowalski

3 Onderzoeksresultaten in de varkenshouderij Interesse kenbaar maken om op de hoogte te blijven Bedrijven met interesse voor sponsoring Deel 2 Diverse onderzoeksresultaten 10u50 Beïnvloeden de hardheid en het bicarbonaatgehalte van water de groeiprestaties van biggen? (N. Nollet) 11u10 Heeft het slachtgewicht een effect op de carbon footprint van varkensvlees? (C. De Cuyper) 11u30 Effect van hokbezetting, drinkwatertoegang en afleverstrategie op groeiprestaties van vleesvarkens (M. Aluwé) 11u50 Een goede voederconversie: meer dan alleen voeder (S. De Smet) 12u10 Strategieën om berengeur in de praktijk te beperken (M. Aluwé) 12u30 Slotwoord (B. Sonck) i.s.m. Presentaties beschikbaar op Onderzoeksbevindingen in de varkenshouderij

4 N-uitstoot De stikstofbalans op een varkensbedrijf Alice Van den Broeke Marijke Aluwé, Frederik Leen, Johan De Boever, Sam De Campeneere, Jef Van Meensel, Sam Millet Landbouw, industrie en verkeer Onderzoeksresultaten in de varkenshouderij - 12/10/2017 Uitgangssituatie Voederopname zeug + biggen 1 zeug + 27 biggen N-opname= voederopname N-inhoud N-retentie= N-inhoud geslachte varkens + N-inhoud gewichtsaanzet zeug 67 dagen lactatie x 6.9 kg= kg 298 dagen x 2.7 kg= kg 275 g creep feed per big x 27= 7.4 kg Voederopname vleesvarkens x 1.7 =28.9 kg 20 x 2.1= 42 kg 25 x 2.6= 65 kg 40 x3.3= 132 kg Stikstofopname vleesvarkens Stikstofopname zeug + biggen Lactatie Dracht Creep feed Voederopname, kg REgehalte, g/kg Nopname, kg Categorie 8-25 kg kg kg kg Categorie 8-25 kg kg kg N-efficiëntie Voederopname, kg REgehalte, g/kg Nopname, kg

5 Stikstofretentie zeug + biggen Stikstofretentie vleesvarken Categorie Groei, kg RE-inhoud groei, g/kg N-retentie, kg Zeug Big 27 x Categorie Gewicht, kg RE-inhoud g/kg N-inhoud, kg Vleesvarken Big N-retentie 2.9 N-efficiëntie bedrijf Zeug 27 biggen Bedrijf Praktijkproef op : vleesvarkensfase Ecologische duurzaamheid: streven naar zo laag mogelijke N-uitstoot N-retentie, kg x2.9= N-opname kg x6.3= N-efficiëntie, % N-uitstoot Landbouw, industrie en verkeer Praktijkproef op : vleesvarkensfase Effect van geslacht op de N-balans Proef IWT project optimaal slachtgewicht: IWT Voederinhoud: praktijkvoeder Voederopname: ad libitum Genetica: Deense zeug X Belgische Piétrain Berekening N-balans vleesvarkensfase N-excretie= [gemiddeld opgenomen voeder varken N-inhoud voeder] - [(gemiddeld lichaamsgewicht slachtvarken N-inhoud slachtvarken)-(gemiddeld lichaamsgewicht big N-inhoud big)] Proefopzet: 72 hokken van 4 dieren 4 geslachten: bargen, beren, IC en gelten Wekelijkse wegingen en registratie voederopname

6 Bepalen N-inhoud Voedersamenstelling Big: opleg aan ±25 kg Slachtvarken: ±117 kg Multifase voederregime, in overeenstemming met Vlaamse praktijk: Fase 1 (20-50 kg) Fase 2 (50-80 kg) Fase 3 ( kg) Beren-Gelten-IC Bargen Voeder NE(MJ/kg) Ruw Eiwit (g/kg) dvlys (g/kg) P(g/kg) Analyse samenstelling: N-inhoud N-inname gedurende afmestperiode Bepalen N-inhoud Geslacht Barg Beer Gelt IC P-waarde Big: opleg aan ±25 kg Slachtvarken: ±117 kg Voederconversie (kg/kg) 2,5 c 2,2 a 2,4 b 2,2 a <0.001 Totale N inname(kg) 21,4 b 19,9 a 21,8 b 20,1 a <0.001 Voeder Analyse samenstelling: N-inhoud Analyse biggen en slachtvarkens Lichaamssamenstelling 4 biggen en 18 slachtvarkens/ geslacht geëuthanaseerd 100 As As As As Fosforpercentage (%) 90 Eiwit Eiwit Eiwit Eiwit Ruwe aspercentage (%) Karkas vermalen Deelstaal van 10 kg verzameld Vet Vet Vet Vet Ruw eiwitpercentage (%) Ruw vetpercentage (%) 60 Vochtpercentage (%) Vocht Vocht Vocht Vocht Deelstaal geautoclaveerd, gemixed, gevriesdroogd en geanalyseerd Lichaamssamenstelling: Vocht, ruw eiwit, ruw vet, ruwe as en totale fosfor concentratie 10 0 Barg Beer Gelt IC

7 Vet Lichaamssamenstelling 100 As As As As 90 Eiwit Eiwit Eiwit Eiwit 80 Vet Vet Vet Fosforpercentage (%) Ruwe aspercentage (%) Ruw eiwitpercentage (%) Ruw vetpercentage (%) Eiwitpercentage: Bargen (16.9%) < IC (17.5%)< Beren (17.7%) en Gelten Vochtpercentage (17.8%) (%) N-retentie Geslacht Barg Beer Gelt IC P-waarde N-inhoud slachtvarken 3,13 a 3,33 b 3,36 b 3,32 ab N-retentie gedurende afmest 2,51 a 2,72 b 2,72 b 2,73 ab Vocht Vocht Vocht Vocht Barg Beer Gelt IC 56 N-efficiëntie N-excretie gedurende afmestfase N-efficiëntie (%) a 6% c ab bc N-excretie (kg) 3,2 3 2,8 2,6 2,4 b 0,6 kg a ab a 44 2,2 42 Barg Beer Gelt IC 2 Barg Beer Gelt IC N-excretie: hoe uitdrukken Conclusie Onder deze genetica en voederregime: Zijnbargenecologisch minder efficiënt in vergelijking met beren en IC: lagere N-efficiëntie, hogere N uitstoot Halen beren een N-efficiëntie van 53 % N-efficiëntie bijbargen kan waarschijnlijk verhoogd worden door eiwitinhoud van het voeder te verlagen zonder negatieve invloed op hun groei of karkassamenstelling

8 Dank u wel Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek Scheldeweg Melle België T + 32 (0) F +32 (0) IWT dier@ilvo.vlaanderen.be

9 Stikstofbalans Maximale stikstofefficiëntie door een optimale eiwit- en aminozuursamenstelling N-opname 6.3 kg 8 kg big 0.2 kg 3.08 kg onverteerd 1.3 kg Gemetaboliseerd en uitgestoten 2.2 kg Sam Millet, Marijke Aluwé, Alice Van den Broeke, Frederik Leen, Johan De Boever, Sam De Campeneere 1.94 kg 1.14kg meat other Onderzoeksresultaten in de varkenshouderij - 12/10/ kg vleesvarken onverteerd onverteerd 1.3 kg Gemetaboliseerd en uitgestoten 2.2 kg < 1.3 kg Stikstofbalans onverteerd < 1.3 kg Gemetaboliseerd en uitgestoten <2.2 kg Stikstofverteerbaarheid SID, % (NRC, 2012) Sojaschroot 85 Zonnebloemschroot 81 Erwten 80 Bonen 79 DDGS 75 Maisglutenmeel 75 Koolzaadschroot 74 Verenmeel 68 Gemetaboliseerd en uitgestoten > 2.2 kg Maximale stikstofefficiëntie 2 strategieën: Hoe kunnen we de stikstofefficiëntie maximaliseren? zo laag mogelijk zo hoog mogelijk

10 zo laag mogelijk zo laag mogelijk Management = alles wat de voederconversie verlaagt zonder het voeder te veranderen zie presentatie Sarah Voeder Lysine eerste limiterende aminozuur Optimale aminozuurverhouding Ideaal aminozuurconcept 2,5 2,4 ab b VC, g/g 2,3 2,2 ab ab a 2,1 2,0 16,5% 18,0% 19,5% 21,0% 22,5% SID TRP:LYS Millet et al., 2015 Lysine aangepast aan de behoefte Lysine aangepast aan de behoefte Fasevoeding Fasevoeding 1P Lysine in het voeder MP Lysine in het voeder MP Lichaamsgewicht Lichaamsgewicht

11 Lysine aangepast aan de behoefte Lysine aangepast aan de behoefte Fasevoeding Fasevoeding 1P 1P Lysine in het voeder 3P MP Lysine in het voeder 3P MP Lichaamsgewicht Lichaamsgewicht Lysine aangepast aan de behoefte Lysine aangepast aan de behoefte Fasevoeding Fasevoeding 1P 1P Lysine in het voeder 3P MP Lysine in het voeder Tijdelijke tekorten? 3P MP Lichaamsgewicht Lichaamsgewicht Tijdelijke tekorten? Variatie tussen dieren Stikstofefficiëntie verbetert met dalende AZgehaltes in het voeder Verhoogde efficiëntie Compenseren? Millet et al., 2010

12 4,00 Compensatoire groei Voederconversie(g/g) 3,50 3,00 LL 2,50 2,00 LH HL HH 1,50 1, kg kg kg Millet et al., 2010 Millet et al., 2014 P-value AZ niveau AZ niveau kg kg Interactie kg < kg < kg < Compensatoire groei zo laag mogelijk Gelten HH HL LH LL Voederconversie, g/g Lys/kg vleesaanzet, g/kg Vleespercentage, % Millet et al., 2011 Bargen Voederconversie, g/g Lys/kg vleesaanzet, g/kg Vleespercentage, % Millet & Aluwé, 2014 Gebalanceerd aminozuurprofiel Precisievoeding In groep gevoederde dieren: balans tussen maximale en optimale prestaties Fasevoeding Tijdelijke AZ-tekorten 22 zo hoog mogelijk zo hoog mogelijk Effect van lysinegehalte Effect van RE-gehalte

13 Lysinegehalte: biggenproeven Proef 1: enkel toevoeging van lysine en commercieel beschikbare AZ =overmaat essentiële AZ bij lage niveaus Proef 2: constant eiwitgehalte en gebruik van AZ die niet commercieel beschikbaar zijn =gebalanceerd AZ-patroon op alle niveaus Dank aan: PROEF 1 PROEF 2 AZ-verhoudingen t.o.v lysine SID LYS, g/kg RE, g/kg SID M+C SID THR SID TRP SID ILE SID LEU SID VAL SID HIS SID LYS, g/kg RE, g/kg SID M+C SID THR SID TRP SID ILE SID LEU SID VAL SID HIS Effect van lysine-gehalte op voederconversie Effect van lysine-gehalte op voederconversie 1,80 1,80 1,70 1,70 Voederconversie, g/g 1,60 1,50 1,40 Voederconversie, g/g 1,60 1,50 1,40 1 g/kg lysine = g/g vc 1,30 1,30 1, SID lysine, g/kg = proef 1; = proef 2 1, SID lysine, g/kg = proef 1; = proef 2 Effect van lysine-gehalte op voederconversie Effect van lysine-gehalte op voederconversie 1,80 1,80 1,70 1,70 Voederconversie, g/g 1,60 1,50 1,40 Voederconversie, g/g 1,60 1,50 1,40 1,30 1,30 1, SID lysine, g/kg 1, SID lysine, g/kg = proef 1; = proef 2 = proef 1; = proef 2

14 Effect van lysine-gehalte op voederconversie Effect van lysine-gehalte op voederconversie 1,80 1,80 1,70 1,70 Voederconversie, g/g 1,60 1,50 1,40 Voederconversie, g/g 1,60 1,50 1,40 1,30 1,30 1, SID lysine, g/kg , SID lysine, g/kg = proef 1; = proef 2 = proef 1; = proef 2 Effect van lysine-gehalte op voederconversie Ruw eiwit zo laag mogelijk? 1,80 Voederconversie, g/g 1,70 1,60 SID LYS/RE= 6.8% 1,50 1,40 1,30 SID LYS/RE= 5.9% 1, SID lysine, g/kg Moeilijkheid: AZ die niet commercieel beschikbaar zijn Behoeftes die niet volledig gekend zijn Semi-essentiële aminozuren Stikstof zelf limiterend? = proef 1; = proef 2 Hoe laag kunnen we gaan met RE? 2 lysine x 6 RE-niveaus 10-11g SID lysine g RE 6 hokken per behandeling Prestaties Serum ureum gehalte Laag lysine Laag RE Productie van testvoeders Laag lysine Hoog RE T1 T2 T3 T4 T5 T6 % T % T T7 T8 T9 T10 T11 T12 % T % T Hoog lysine Laag RE Hoog lysine hoog RE

15 Geformuleerde AZ-gehaltes Geformuleerde AZ-verhoudingen t.o.v lysine T1 T6 T7 T12 T1 T6 T7 T12 SID LYS Laag RE Hoog RE Laag RE Hoog RE SID M+C SID MET SID THR SID TRP SID ILE SID M+C SID MET SID THR SID TRP SID LEU SID ILE SID VAL SID LEU SID ARG SID HIS SID PHE SID VAL SID ARG SID HIS SID PHE Effect van dalend RE-gehalte op voederconversie Effect van dalend RE-gehalte op voederconversie 1,80 1,80 1,70 1,70 Voederconversie, g/g 1,60 1,50 1,40 Voederconversie, g/g 1,60 1,50 1,40 1,30 1,30 1, , RE-gehalte van het voeder, g/kg RE-gehalte van het voeder, g/kg SID LYS=10 SID LYS=10 Effect van dalend RE-gehalte op voederconversie Effect van dalend RE-gehalte op voederconversie 1,80 1,80 1,70 1,70 Voederconversie, g/g 1,60 1,50 1,40 Voederconversie, g/g 1,60 1,50 1,40 1,30 1,30 SID LYS/RE= 6.0% SID LYS/RE= 6.3% 1, RE-gehalte van het voeder, g/kg 1, RE-gehalte van het voeder, g/kg SID LYS=10 SIDLYS=11 SID LYS=10 SIDLYS=11

16 Effect van dalend RE-gehalte op serum ureumgehalte Effect van dalend RE-gehalte op serum ureumgehalte Serum ureum, mg/dl Serum ureum, mg/dl ,0% 5,5% 6,0% 6,5% 7,0% 7,5% 8,0% 8,5% SID LYS/RE 0 5,0% 5,5% 6,0% 6,5% 7,0% 7,5% 8,0% 8,5% SID LYS/RE SID LYS=10 SID LYS=10 Effect van dalend RE-gehalte op serum ureumgehalte Effect van dalend RE-gehalte op serum ureumgehalte Serum ureum, mg/dl Serum ureum, mg/dl ,0% 5,5% 6,0% 6,5% 7,0% 7,5% 8,0% 8,5% SID LYS/RE 0 5,0% 5,5% 6,0% 6,5% 7,0% 7,5% 8,0% 8,5% SID LYS/RE SID LYS=11 SID LYS=11 Effect van dalend RE-gehalte op serum ureumgehalte Effect van dalend RE-gehalte op serum ureumgehalte Serum ureum, mg/dl Serum ureum, mg/dl ,0% 5,5% 6,0% 6,5% 7,0% 7,5% 8,0% 8,5% SID LYS/RE 4 SID LYS/RE= 6.37% SID LYS/RE= 6.45% 2 SID LYS/RE= 6.42% 0 5,0% 5,5% 6,0% 6,5% 7,0% 7,5% 8,0% 8,5% SID LYS/RE SID LYS=10 SID LYS=11 SID LYS=10 SID LYS=11

17 Effect van lysine-gehalte in functie van RE? Effect van dalend RE-gehalte op voederconversie 1,80 1,80 1,70 Voederconversie, g/g Voederconversie, g/g 1,70 1,60 1,50 1,40 1,30 SID LYS/RE= 6.0% 1,60 1,50 SID LYS/RE= 6.4% 1,40 SID LYS/RE= 6.3% 1,30 1, RE-gehalte van het voeder, g/kg 185 SID LYS/RE= 6.4% 195 1,20 8 SID LYS= SIDLYS=11 11 SID lysine, g/kg = proef 1; = proef 2 Maximale LYS: RE verhouding Maximale stikstofefficiëntie? Parameter x 0.45 Vlees in Varken van 110 kg met 62% vlees x 0.78 x Spieraanzet, kg Opgenomen lysine, g Minimum opgenomen ruw eiwit, kg 31.9 Opgenomen N, kg 5.1 N retentie, kg 2.9 N efficiëntie, % 57 LYS CP kg Jansman et al., kg SID LYS: CP LYS: CP Besluit Bedankt Stikstofefficiëntie dicht bij 60% lijkt mogelijk zo laag mogelijk Management Voeding aangepast aan het dier zo hoog mogelijk &'( )* ~ 0.64 Hoge efficiënties worden nu al gehaald Berekening Vlees in big van 8 kg SID LYS Figueroa et al., 2002 Nemecheck et al., kg Gloaguen et al., 2014 (exp 2) kg Gloaguen et al., 2014 (exp 1) kg Schatting

18 Belang van de voedervorm Belang van de voedervorm op groeiprestaties en nutriëntenverbruik Alice Van den Broeke Bert Callens, Frederik Leen, Marijke Aluwé, Johan De Boever, Jef Van Meensel, Sam Millet Onderzoeksresultaten in de varkenshouderij 12/10/2017 Belang van de voedervorm Verschil tussen dikke en dunne pellet? Effect op economische parameters? Effect op nutriëntenverbruik? Biggenproef Dikke pellet versus dunne pellet versus meel biggenbatterij In groep gehuisvest: 3 bargen en 3 geltenper hok Van 8 kg tot 23 kg ad libitum voeder Voedersamenstelling (%) Voedersamenstelling (g/kg) Mais 25,5 Gerst 25,0 Tarwe 15,0 Sojabonen verhit 9,9 Sojaschroot 8,0 Biggenkern 6,0 Melasse 3,0 Tarweglutenmeel 2,0 Aardappeleiwit 2,0 Sojaolie 0,11 Nutrisure 1,00 Monocalciumfosfaat 0,53 Voederkrijt 0,37 Keukenzout 0,29 L-Lysine HCL 0,62 Dl-Methionine 0,24 L-Threonine 0,24 L-Valine 0,12 L-Tryptofaan 0,09 Natuphos 0,01 DS 880 RAS 46 RC 30 RE 185 RVET 41 Ca 5,6 P 5,2 vp 3,5 AID LYS 11,5 AID MET+CYS: AID LYS (%) 62 AID THR: AID LYS (%) 63 AID TRP: AID LYS (%) 22 AID ILE: AID LYS (%) 51 AID LEU: AID LYS (%) 102 AID VAL: AID LYS (%) 68

19 Voedersamenstelling Vleesvarkens Vleesvarkensproef Pellet versus meel Fase 1 Proef IWT-project Optimaal slachtgewicht: IWT Varkenscampus 4 geslachten Beren Bargen IC Gelten 9,6 9,4 9,3 9,3 dv Lysine (%) 0,88 0,82 0,75 0,70 Dv Tryp/dv Lys (%) 0,190 0,185 0,180 0,180 Ruw eiwit (%) 16,5 15,3 14,7 13, Partikelgrootte droge zeving (mm) Partikelgrootte natte zeving (mm) Dagelijks voederverbruik Dun 85 g pellet 0,74 0,61 0,72 0,66 0,86 0,67 0,99 0,77 P= Meel Dik Dun P=0.005 Meer meel vermorst? g meel pellet Dagelijkse groei biggen (g) P=0.019 P= Dagelijkse groei (g) b b a Dik a Dun Dagelijkse groei vleesvarkens (g) Meel Meel Pellet Hogere dagelijkse groei door extra vrijgave energie? Dik Dagelijkse groei vleesvarkens (g) P= Dagelijkse groei (g) Meel b b Dagelijkse groei (g) 5,3 Dagelijkse groei Dagelijkse groei biggen (g) Dagelijkse groei (g) 0, , Dagelijkse groei 375 0,90 meel opgegeten? DagelijksMeer voederverbruik vleesvarkens (g) 2250 meel 6, P=0.005 Dagelijks voederverbruik Dagelijks voederverbruik vleesvarkens (g) ,92 0,80 Dagelijks voederverbruik biggen (g) P=0.118 Dagelijks voederverbruik Dagelijks voederverbruik Dagelijks voederverbruik biggen (g) Dik 0,86 Dagelijkse voederverbruik 650 Meel Ba Pellet Meel Pellet Meel Pellet Meel Pellet Energie (MJ/kg) Dagelijkse voederverbruik Meel Melasse ivm pelleteren (%) Slachtgewicht 130 kg In groep gehuisvest: per 4 in hok ad libitum voeder: praktijkvoeder Fase 3 Be-Ge-IC Voedervorm Fase 2 Geslacht P= Meel Dun Pellet

20 Voederconversie Karkasparameters Voederconversie (g/g) Voederconversie biggen (g/g) 1,5 P<0.001 b 1,45 1,4 a 1,35 a 1,3 1,25 1,2 1,15 Meel Dik Dun Pellet 105±0,6 105±0,6 P-waarde Karkasrendement 78,0±0,1 78,3±0, Vleespercentage 62,2±0,2 61,7±0, Spekdikte 10,3±0,2 10,8±0, Vleesdikte 68±0,4 69±0, Hamvetdikte 8±0,2 8±0, P< ,75 2,7 Maximale hamvetdikte 2,65 18±0,4 18±0, ,8±0,04 3,8±0, ,6 2,55 MBI 2,5 2,45 Voederconversie (g/g) Voederconversie vleesvarkens (g/g) Meel Koud karkasgewicht 2,4 meel pellet Effect op nutriënten verbruik Economische parameters Voederverbruik per karkasgroei (kg/kg) Omzet, voederkost, bruto saldo per varken ( ) 133,8 140 Voederverbruik per karkasgroei (kg/kg) ,1 Euro per varken ,8 68,2 64,0 64, Omzet Voederkost Bruto saldo 0 Effect op nutriënten verbruik 3, gram/kg karkasgroei 3,35 3,3 3,3 3,25 3,2 3,15 meel pellet Voederverbruik per karkasgroei (kg/kg) 3,5 3,5 3,4 3,5 3,5 3, gram/kg karkasgroei 3,4 3,35 3,3 3,3 3,25 3,2 3,15 meel Conclusie Voederverbruik per karkasgroei (kg/kg) 3,55 3,55 pellet

21 Dank u wel Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek Scheldeweg Melle België T + 32 (0) F +32 (0) IWT dier@ilvo.vlaanderen.be

22 Inleiding INVLOED VAN HARDHEID EN BICARBONAATGEHALTE VAN WATER OP PRESTATIES VAN GESPEENDE BIGGEN LA traject Bruikbaarheid van diepdrainagewater als drinkwater bij varkens (Agentschap Innoveren en Ondernemen) Nathalie Nollet Isabelle Vuylsteke, Anne-Sophie Vandevoorde, Dominique Huits, Marijke Aluwé, Sam Millet Samenwerking tussen Inagro en 4-jarig project (september 2016 augustus Onderzoeksresultaten in de varkenshouderij - 12/10/ ) Landbouw LA-trajecten IWT-VLAIO Nr INAGRO - 2 Wat is diepdrainagewater? Waarom diepdrainagewater? Ondiep grondwater (+/- 4m onder maaiveld) Gebruik van diep grondwater (Sokkelsysteem) Via drainagesysteem (buizen) opgepompt en staat onder druk (dreigend tekort!), vnl. verzameld in ringput Westhoek Kwalitatief drinkwater levensnoodzakelijk Diepdrainagewater is duurzame waterbron ONTWIKKELEN VAN KENNIS EN INSTRUMENTEN OM DIEPDRAINAGEWATER OP TE WAARDEREN TOT HOOG KWALITATIEF DRINKWATER VOOR VARKENS 3 4 Wat zijn de knelpunten? Wat zijn de knelpunten? 52 enquêtes, 55 wateranalyses Hardheid? Calciumgehalte? Magnesiumgehalte? Problemen: Verminderde melkgift bij de zeug Diarree bij gespeende biggen Bicarbonaatgehalte? Gecontroleerde dierproeven bij gespeende biggen Waterkwaliteit: Te hoog in hardheid (50,86 F i.p.v. 35,60 F) Te hoog in bicarbonaten (396,67 mg/l i.p.v. 250 mg/l) 42/52 stalen beide parameters verhoogd 8 proeven gepland 5 6

23 7 Proefopzet Proefopzet 144 dieren per proef, 3 groepen Start bij spenen (4 weken leeftijd), einde na 9 weken leeftijd A = onbehandeld water, B = behandeld water, A of B = keuze tussen beide (2 nippels) 3 compartimenten, telkens 8 hokken, 6 biggen per hok 2 nippels per hok A A B Hok 1 B Water A B B A A B A B A of B Water A of B A A Water B A of B A of B B B A A of B A of B A of B A of B - 8 hokken water A, 8 hokken water B, 8 hokken de keuze - Water A = stadwater - Water B = behandeld stadswater N=24 8 Proefopzet Proefopzet Zoötechnische parameters (DG, DVO, VC) Opvolgen drinkwateropname Per 2 hokken Per 4 hokken voor biggen die keuze hebben Bepaling mestconsistentie Waterkwaliteit 9 Proef 1: Toevoeging van CaCl 2 0,05% 58 F, Ca 220 mg/l, Cl 280 mg/l Proef 2: Toevoeging van BICARZ (NaHCO 3 ) 0,1% 845 mg/l bicarbonaten, 734 mg/l zout Proef 3: Toevoeging van CaCl 2 en BICARZ Hardheid én bicarbonaten verhoogd 10 PROEF 1: EFFECT VAN WATERHARDHEID CONTROLE TEST KEUZE begingewicht (kg) 8,3 ± 1,1 8,3 ± 1,0 8,2 ± 1,1 eindgewicht (kg) 23,4 ± 2,1 23,0 ± 2,0 23,3 ± 2,3 DG (g/dag) 431,64 a ± ,89 a ± ,80 a ± 43 PROEF 1: EFFECT VAN WATERHARDHEID 4 3,5 3 2,5 2 Invloed van behandeling op individuele dagelijkse drinkwateropnmae DVO (g/dag) 547,24 a ± ,10 a ± ,97 a ± 55 1,5 1 controle test VC 1,27 a ± 0,04 1,29 a ± 0,04 1,27 a ± 0,03 Geen significante verschillen waargenomen tussen de groepen 0, voor de zoötechnische parameters Tendens voor hogere opname van het testwater, niet significant

24 13 PROEF 1: EFFECT VAN WATERHARDHEID Mestconsistentiescores R PROEF 2: EFFECT VAN BICARBONAATGEHALTE CONTROLE TEST KEUZE mm (0-100) Controle Test Keuze begingewicht (kg) 7,91±0,7 7,91±0,7 7,91±0,7 eindgewicht (kg) 23,99±1,4 23,96±1,2 21,96±1,8 DG (g/dag) 459 a ± a ± b ± DVO (g/dag) 572 a ± a ± a ±40 VC 1,25 a ±0,05 1,25 a ±0,03 1,38 b ±0,13 Geen significante verschillen waargenomen Significant mindere groei en hogere voederconversie bij de biggen die de keuze hadden tussen beide soorten water 14 PROEF 2: EFFECT VAN BICARBONAATGEHALTE PROEF 2: EFFECT VAN BICARBONAATGEHALTE 8 Invloed van behandeling op individuele dagelijkse drinkwateropname 100 Mestconsistentiescores R mm (0-100) Controle Test Keuze 1 0 controle test Waterverbruik stijgt significant sneller voor de biggen die stadswater kregen Geen significant verschil tussen beide groepen 15 Geen significante verschillen waargenomen 16 PROEF 3: COMBINATIE VAN PROEF 1 EN 2 PROEF 3: COMBINATIE VAN PROEF 1 EN 2 CONTROLE TEST KEUZE Invloed van behandeling op individuele dagelijkse drinkwateropname begingewicht (kg) 7,5±1,4 7,5±1,4 7,5±1,4 eindgewicht (kg) 21,4±2,8 20,7±2,4 21,2±2,3 4,5 4 3,5 DG (g/dag) 3978 a ± a ± a ±32 3 2,5 2 DVO (g/dag) 494 a ± a ± a ±38 VC 1,24 a ±0,03 1,25 a ±0,05 1,23 a ±0,02 1,5 1 0,5 0 controle test Geen significante verschillen waargenomen voor de zoötechnische prestaties 17 Waterverbruik stijgt significant sneller voor de biggen die stadswater kregen Geen significant verschil tussen beide groepen 18

25 19 PROEF 3: COMBINATIE VAN PROEF 1 EN 2 Implicaties mm (0-100) 100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 Mestconsistentiescores R3 Controle Test Keuze Proef 1: geen significante effecten van hardheid Proef 2: biggen die keuze hadden deden het slechter nadelig effect van wisselende gehaltes in bicarbonaten? Proef 3: problemen met stabiliteit waterkwaliteit 0,0 Resultaten verdere proeven afwachten voor concrete conclusies Geen significante verschillen waargenomen 20 Dank voor jullie aandacht! 21

26 PROJECT OPTIMALE SLACHTGEWICHT (IWT120760) Heeft het slachtgewicht een effect op de carbon footprint van varkensvlees? Carolien De Cuyper Alice Van den Broeke, Frederik Leen,Marijke Aluwé, Sam Millet, Jef Van Meensel, Veerle Van linden BEPALING VAN HET OPTIMALE SLACHTGEWICHT VAN VLEESVARKENS ECONOMISCH ECOLOGISCH Effect van slachtgewicht op ecologische duurzaamheid van varkensvleesproductie NUTRIËNTEN UITSTOOT CARBON FOOTPRINT Onderzoeksresultaten in de varkenshouderij 12 oktober 2017 HOE EVOLUEERT DE CARBON FOOTPRINT VAN VARKENSVLEES BIJ EEN WIJZIGEND SLACHTGEWICHT? BROEIKASEFFECT CARBON FOOTPRINT = KOOLSTOFVOETAFDRUK Drukt uit in welke mate een productieproces (bv. productie van varkensvlees) bijdraagt aan de opwarming van de aarde door de uitstoot van BROEIKASGASSEN tijdens het productieproces. koolstofdioxide methaan distikstofmonoxide fluorverbindingen CO 2 EQUIVALENTEN MEER BROEIKASGASSEN = VERSTERKT EFFECT = OPWARMING AARDE 100 EMISSIE VAN BROEIKASGASSEN PER SECTOR IN VLAANDEREN -24% BROEIKASGAS CARBON FOOTPRINT VLAAMSE LANDBOUW LANDBOUWSECTOR DIER Emissie (MtonCO 2eq) ,4 8,6 7,3 6,9 7,0 6,7 6,8 6,6 6,5 6,5 6,2 6,4 6,4 6,1 6,1 6,3 6,1 6,4 29% 13% 57% 33% 10% 57% 23% energie industrie transport huishoudens landbouw handel & diensten 6% 4%1%1% 65% CH4 4 N2O N 2O CO2 2 veeteelt akker -en tuinbouw jacht, bosbouw en groenvoorziening runderen varkens intensieve veeteelt graasdierhouderij pluimvee overig vee Bron: MIRA op basis van EIL en VITO Bron: MIRA-VMM

27 EMISSIEBRONNEN CARBON FOOTPRINT VARKENS VARKENS CARBON FOOTPRINT / KG VLEES RUNDVEE PRODUCTIEKETEN VOEDER VARKEN VLEES 3% 3% 4% 6% 15% 1% 8% 4% 24% 54% 18% teelt verwerking mengen bigproductie opfok mestopslag + afzet slachterij slachten verwerking transport transport transport AFVALVERWERKING CONSUMENT DISTRIBUTIE 5% 7% Aangekocht veevoeder - productie en transport Aangekocht veevoeder - LUC Maagdarmfermentatie (CH4) Mest (CH4 + N2O) Energie en water Gebruik mestoverschot (N2O) Slachting 48% Aangekocht veevoeder - productie en transport Aangekocht veevoeder - LUC Eigen teelt voor vee - productie 1% Pensfermentatie (CH4) Mest (CH4 + N2O) Energie en water Slachting 15% 8%4% 48% 18% Bron: MIRA-VMM HOE EVOLUEERT DE CARBON FOOTPRINT VAN VARKENSVLEES BIJ EEN WIJZIGEND SLACHTGEWICHT? PROEFOPZET 372 proefdieren Deense zeug x Belgische Piétrain 4 geslachten: beren, bargen, immunocastraten en gelten Groepshuisvesting (95 hokken): 4 dieren/hok Praktijkvoeder: 3 fasevoeder met fase 3 aangepast voor bargen Opzetgewicht: 25kg Slachtgewicht: 99kg - 138kg DUURZAAMHEID VOEDER CARBON FOOTPRINT / KG VOEDER DUURZAAMHEID VOEDER FeedPrint databank: carbon footprint per voedermiddel Carbon footprint (g CO 2eq/kg) Excl. LUC (Land UseChange) Incl. LUC Gerst Tarwe Maïs Soja DUURZAAMHEID AANWENDING VOEDER CARBON FOOTPRINT / KG VLEES HOGE CARBON FOOTPRINT VOOR SOJA AANDEEL IN VOEDER Gerst 13% Maïs 11% Gerst 10% Overige 10% Overige 19% Maïs 16% Soja 6% Soja 16% Tarwe 50% Tarwe 49% FASE 1 FASE 3 (BE-ZEU-IC) AANDEEL IN CARBON FOOTPRINT Overige 14% Gerst 5% Maïs 7% Tarwe 17% Gerst 5% Overige 26% Maïs 13% Tarwe 25% Soja 57% Soja 31% Carbon footprint/kg voeder(g CO 2eq) DUURZAAMHEID VOEDER Fase 1 Fase 2 Fase 3 Be-Ic-Ge Fase 3 Ba Excl. LUC Incl. LUC FASE 3 VOEDER HEEFT LAAGSTE CARBON FOOTPRINT

28 CO 2 EQAANGEWEND VOEDER PER KG KARKASGROEI DUURZAAMHEID AANWENDING VOEDER CARBON FOOTPRINT / KG VOEDER X VOEDEROPNAME / DIER / FASE = CO 2 EQ AANGEWEND VOEDER / DIER / FASE CARBON FOOTPRINT / KG KARKASGROEI STIJGEND SLACHTGEWICHT = HOGERE VOEDERCONVERSIE = HOGERE VOEDEROPNAME = HOGER AANTAL CO 2 EQ AANGEWEND VOEDER Carbon footprint/kg karkasgroei (g CO 2eq) Ba Be Ge Ic Model Ba Model Be Model Ge Model Ic STIJGEND SLACHTGEWICHT = STIJGENDE CARBON FOOTPRINT BARGEN: HOOGSTE CARBON FOOTPRINT 4.4 g CO 2 eq per 1 kg slachtgewicht Geslacht Slachtgewicht Geslacht Slachtgewicht P<0.001 P<0.001 NS slachtgewicht (kg) a b c CO 2 EQAANGEWEND VOEDER PER KG KARKASGEWICHT STIJGEND SLACHTGEWICHT = MINDER BIGPRODUCTIE slachtgewicht (kg) BIGPRODUCTIE AFMEST inseminatie worp spenen opzet slacht DRACHT LACTATIE BIG VLEESVARKEN 16w 4w 6w 17w AANNAME karkasgewicht (kg) varkens/1 ton vlees PROEF Carbon footprint/kg karkasgewicht (g CO 2 eq) Ba Be Ge Ic Model Ba Model Be Model Ge Model Ic 2.5 g CO 2 eq per 1 kg slachtgewicht Geslacht Slachtgewicht Geslacht Slachtgewicht P<0.001 P<0.001 NS slachtgewicht (kg) STIJGEND SLACHTGEWICHT = STIJGENDE CARBON FOOTPRINT BARGEN: HOOGSTE CARBON FOOTPRINT a b c c MEER DUURZAME PRODUCTIE VARKENSVLEES? HOE EVOLUEERT DE CARBON FOOTPRINT VAN VARKENSVLEES BIJ EEN WIJZIGEND SLACHTGEWICHT? 1 STIJGEND SLACHTGEWICHT = HOGERE CARBON FOOTPRINT PER KG VLEES Lager slachtgewicht is duurzamer met voeders uit deze proef Slechtere voederconversie speelt grote rol Verlaagde carbon footprint fase 3 voeder weegt niet op Verminderde bigproductie weegt niet op Bijdrage van andere factoren: meer mest, minder transport,.? 2 BARGEN = HOOGSTE CARBON FOOTPRINT carbon footprint soja carbon footprint varkensvlees VLAAMSE SOJATEELT Alpro, AVEVE, en het Departement Landbouw en Visserij hebben de voorbije vier jaar de mogelijkheid van sojateelt in Vlaanderen onderzocht. De resultaten zijn veelbelovend. Scoren het slechtst op ecologisch vlak Bron:

29 Dank u wel IWT cofinanciering vanuit de sector Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek Scheldeweg Melle België T + 32 (0) carolien.decuyper@ilvo.vlaanderen.be

30 ? Effect van hokbezetting, drinkwatertoegang en afleverstrategie Onderzoek versus praktijk -stal versus Varkenscampus Marijke Aluwé Sam Millet Onderzoeksresultaten in de varkenshouderij - 12/10/2017 Effect van hokbezetting/aantal Effect van toppen Effect van toppen op achterblijvers? Effect van type voederbak 1,3 m² per varken 0,8 m² per varken

31 Effect van toppen 8 hokken Top=118 kg Lichtste varkens 2 weken later Slacht 1 Slacht 2 Slacht 3 23% 53% 24% 5 n=17 3 n=10 5 n=30 3 n=18 18% 64% 18% Effect van toppen: zoötechnie Controle Toppen P-waarde Dagelijkse voederopname, kg/d 2,06 ± 0,09 1,99 ± 0,11 0,322 Dagelijkse groei, g/d 753 ± ± 33 0,385 Voederconversie, kg/kg 2,73 ± 0,07 2,71 ± 0,08 0,678 Afmestduur, d 125 ± ± 7 0,882 6 hokken Hok=118 kg 1 n=10 4 n=37 1 n=10 Lagere voederkost bij toppen => 1,9 / varken (8,4 kg voeder x 0,23 / kg) Koud karkasgewicht, kg Mager vlees, % Effect van toppen: Karkasresultaten b b a a a a b b Controle Top P-waarde Sex B Z B Z Sex Toppen S x T KKGG, kg NS Vlees, % 61.6 a 66.1 b 62.4 a 65.1 b < NS Mbi 3.82 b 2.84 a 3.67 b 3.11 a < Gewichtstoeslag, 0.03 a 0.05 b 0.05 b 0.05 b Kwaliteitstoeslag, 0.07 a 0.12 b 0.08 a 0.11 b < NS > > Bargen > Gelten Bargen < Gelten C T C T C T C T P Sex = 0,006 P Sex < 0,001 P Toppen = 0,095 P Toppen = 0,825 Prijs per kg 1.48 a 1.55 b 1.51 ab 1.54 b < Effect van toppen: Karkasresultaten Controle Top P-waarde Sex B Z B Z Sex Toppen S x T KKGG, kg NS Vlees, % 61.6 a 66.1 b 62.4 a 65.1 b < NS Mbi 3.82 b 2.84 a 3.67 b 3.11 a < Gewichtstoeslag, 0.03 a 0.05 b 0.05 b 0.05 b Kwaliteitstoeslag, 0.07 a 0.12 b 0.08 a 0.11 b < NS Prijs per kg 1.48 a 1.55 b 1.51 ab 1.54 b < Prijs per dier NS Effect van toppen op achterblijvers

32 Effect van toppen op achterblijvers? DVO per fase, kg/d Controle Toppen weken 1,08 ± 0,08 1,05 ± 0, weken 1,81 ± 0,10 1,75 ± 0, weken 2,29 ± 0,14 2,26 ± 0,16 22-slacht 2,66 ± 0,17 b 2,49 ± 0,11 a P Top = 0,928 P Fase = <0,001 P Topxfase =0,078 Effect van toppen op voederopname achterblijvers? DVO per fase Controle Toppen 22-slacht 2,66 ± 0,17 b 2,49 ± 0,11 a 50% 50% DG per fase, g/d Controle Toppen weken 486 ± ± 39 82% 18% weken 797 ± ± 90 P Top = 0, weken 885 ± ± 48 P Fase = <0,001 29% 71% 22-slacht 805 ± ± 23 P Topxfase = NS Effect van toppen op groei achterblijvers? Effect van toppen Zoötechnie ns DVO numeriek: C>T Slacht vs Trend: kg C > T Uitbetaling Prijs per kg: C + T > C Prijs per dier: C > T Effect op achterblijvers? DG eindfase ns. DVO eindfase ~ Top: 82% vs staart: 71%? Kleinschalige proef Beïnvloed door aantal en timing slachtmomenten Gescheiden afmest Effect van hokbezetting/aantal Effect van hokbezetting/aantal 1,3 m² per varken 0,8 m² per varken DVO 10 < DVO 6 Per fase: P Aantal = 0,045 P Aantal = 0,038

33 Effect van hokbezetting/aantal Effect van hokbezetting/aantal DG 10 < DG 6 Per fase: P Aantal = 0,033 P Aantal = 0,011 ns b Koud karkasgewicht, kg Mager vlees, % b a a b a a b Conclusie: hokbezetting/aantal Voederopname Groei 6 > Bargen > Gelten Bargen < Gelten P Sex = 0,003 P Aantal = 0,984 P Sex < 0,001 P Aantal = 0,301 1,3 m² per varken 0,8 m² per varken Effect van type voederbak

34 Effect van type voederbak Effect van type voederbak Droog Brijbak P-waarde Dagelijkse voederopname, kg/d 1,86 ± 0,08 1,93 ± 0,05 0,322 Dagelijkse groei, g/d 758 ± ± 29 0,385 Voederconversie, kg/kg 2,46 ± 0,06 2,47 ± 0,06 0,678 Slachtgewicht, kg 114,3 ± 2,1 116,2 ± 2,8 0,882 n.s. Conclusies DVO, DG, VC voederkost Toppen vs Eindgewicht ( ) kg vs dier Dank u wel voor uw aandacht en dank je wel aan de collega s! DVO DG VC Slacht 4% 2% ns ns Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek Scheldeweg Melle België T + 32 (0) F +32 (0) dier@ilvo,vlaanderen,be www,ilvo,vlaanderen,be DVO, DG, VC ns

35 Een goede voederconversie: meer dan alleen voeder Naar een bedrijfseconomische en milieukundige win-win door een efficiënt voedergebruik in de varkenshouderij Nr /10/ /09/2020 Co-financiering vanuit sector Sarah De Smet Isabelle Hoschet, Louis Paternostre,Marijke Aluwé, Johan De Boever, Jef Van Meensel, Dominiek Maes, Sam Millet Onderzoeksresultaten in de varkenshouderij - 12/10/2017 Probleemstelling Voeder als belangrijkste kostenpost Doelstelling en aanpak Gemiddelde VC op Vlaamse bedrijven Evolutie voederconversie (VC) ,08 2,93 2,90 2,92 2,95 2,94 Methodes voor standaardiseren en opvolgen VC Beïnvloedende factoren Perceptie experts + literatuur Bron: Bosmans en De Haes, Vrintsen Deuninck, 2014 Veel kennis rond VC aanwezig Onvoldoende opvolgen VC Meerdere berekeningswijzen Nood aan betaalbare evaluatie voederkwaliteit (Bedrijfsspecifieke) strategieën voor betere VC Monitoren en bijsturen VC Enquête bij 80VH Effect van factoren op VC? Economische en milieukundige effect strategieën Preferentiële strategieën? Stimulansen en remmers implementatie Protocol bedrijfsspecifieke strategieën Voeder Drinkwater Voederbak Type Afstelling Ouderdom Brijbak Droogvoederbak Pelletbak Trog Vermorsing Cfr. presentatie Marijke Genetica Installatie Correct ijken Ontsmetten Varkenshouder Kennis Ervaring Opleiding Bereidheid tot innovatie MANAGEMENT Geslacht Huisvesting/klimaat Gezondheid Voeder Silo Ad lib. of beperkt Grondstofkeuze Kwaliteit Leegkomen Schatten/wegen inhoud Nutriënteninhoud Contaminanten Smakelijkheid Partikelgrootte Energie inhoud Eiwit inhoud Cfr. presentatie Sam Slachtbeslissing Voedervorm Prijs Pellet Meel Kruimel Brij Cfr. presentatie Alice

36 Voeder Voederbak Afstelling Beslissingsboom Voeder Voederbak Afstelling Beslissingsboom Biggen - voederverbruik (g/dag) Biggen - groei(g/dag) Te nauw Optimaal Te wijd Bron: Beeldreportage demonstratieproject reductie van het voederverbruik als sleutel voor rendabel varkens produceren Bron: Demonstratieproject reductie van het voederverbruik als sleutel voor rendabel varkens produceren Beslissingsboom Beslissingsboom Voeder Voederbak Afstelling Voeder Voederbak Afstelling 1,70 1,60 1,50 1,40 1,30 1,20 Biggen - voederconversie (g/g) b a a Te nauw Optimaal Te wijd Biggen - voedervermorsing (g) b a a Te nauw Optimaal Te wijd 1,10 1,46 1,46 1,55 1,00 Bron: Demonstratieproject reductie van het voederverbruik als sleutel voor rendabel varkens produceren Bron: Demonstratieproject reductie van het voederverbruik als sleutel voor rendabel varkens produceren Voederbak Type Afstelling Brijbak Droogvoederbak Pelletbak Trog Vermorsing Cfr. presentatie Marijke Voederbak Type Afstelling Brijbak Droogvoederbak Pelletbak Trog Vermorsing Cfr. presentatie Marijke Ouderdom Ouderdom Installatie Correct ijken Installatie Correct ijken Ontsmetten Ontsmetten Silo Leegkomen Silo Leegkomen Voeder Ad lib. of beperkt Grondstofkeuze Schatten/wegen inhoud Nutriënteninhoud Smakelijkheid Energie inhoud Eiwit inhoud Voeder Ad lib. of beperkt Grondstofkeuze Schatten/wegen inhoud Nutriënteninhoud Smakelijkheid Energie inhoud Eiwit inhoud Cfr. presentatie Sam Kwaliteit Contaminanten Kwaliteit Contaminanten Partikelgrootte Cfr. presentatie Sam Partikelgrootte Cfr. presentatie Sam Voedervorm Prijs Pellet Meel Kruimel Brij Cfr. presentatie Alice Voedervorm Prijs Pellet Meel Kruimel Brij Cfr. presentatie Alice

37 Voederbak Type Afstelling Brijbak Droogvoederbak Pelletbak Trog Vermorsing Cfr. presentatie Marijke Voederbak Type Afstelling Brijbak Droogvoederbak Pelletbak Trog Vermorsing Cfr. presentatie Marijke Ouderdom Ouderdom Installatie Correct ijken Installatie Correct ijken Ontsmetten Ontsmetten Silo Leegkomen Silo Leegkomen Voeder Ad lib. of beperkt Grondstofkeuze Schatten/wegen inhoud Nutriënteninhoud Smakelijkheid Energie inhoud Eiwit inhoud Cfr. presentatie Sam Voeder Ad lib. of beperkt Grondstofkeuze Schatten/wegen inhoud Nutriënteninhoud Smakelijkheid Energie inhoud Eiwit inhoud Cfr. presentatie Sam Kwaliteit Contaminanten Kwaliteit Contaminanten Partikelgrootte Cfr. presentatie Sam Partikelgrootte Cfr. presentatie Sam Voedervorm Prijs Pellet Meel Kruimel Brij Cfr. presentatie Alice Voedervorm Prijs Pellet Meel Kruimel Brij Cfr. presentatie Alice Beslissingsboom Beslissingsboom Smaak Drinkwater Kwaliteit Debiet nippel Bron Leidingen Leidingwater Hemelwater Oppervlaktewater Genetica/ras Voederopname capaciteit Neiging tot vervetten Bereikbaarheid nippel Ondiep grondwater Groeipotentieel - Pdmax Aantal nippels Diep grondwater Cfr. presentatie Nathalie Demonstratieproject reductie van het voederverbruik als sleutel voor rendabel varkens produceren Demonstratieproject gezond drinkwater voor rundvee en varkens: van bron tot dier Beslissingsboom Beslissingsboom Belang van een goede eindbeerkeuze Fokwaarde geeft goede indicatie prestaties nakomelingen Gelt Beer VC Blauw 60 Geel -232 Groen 281 Rood 101 Wit -42 Traject kg Geslacht Beer Immunocastraat Barg VLAIO onderzoeksproject genotype-milieuinteractiesbij het bepalen van de fokwaarde bij beren

38 Beslissingsboom Lay-out bedrijf 4,25 4,00 3,75 3,50 3,25 3,00 2,75 2,50 Voederconversie(kg/kg) Beren C Beren IC IC Bargen C Gelten C Huisvesting stalklimaat Verlichting Vloertype Ventilatie Groepsgrootte Luchtkwaliteit Temperatuur Onderhoud systeem Hokbezetting Cfr. presentatie Marijke Al/niet gescheiden afmesten 2,25 2, kg kg kg kg VLAIO onderzoeksproject bepaling van het bedrijfseconomisch optimale slachtgewicht van vleesvarkens Ongediertebestrijding Beslissingsboom Mortaliteit Dierenwelzijn Extern Gezondheid Bioveiligheid Intern Vaccinatieschema Slachtbeslissing Uitvasten Medicatiegebruik Ontwormen Gewicht bij afzet Immuniteit Darmgezondheid VLAIO onderzoeksproject bepaling van het bedrijfseconomisch optimale slachtgewicht van vleesvarkens Video s - basisprincipe van een goede externe en interne bioveiligheid Tool biocheck- kwaliteit bioveiligheidbij varkens en pluimvee Demonstratieproject hoge en externe bioveiligheidop het moderne varkensbedrijf FOD-onderzoeksproject optimalisatie van de reiniging en desinfectie van stallen VeepeilerVarken - optimalisatie reiniging en ontsmetting Interregi-4-1- Health optimaliseren infectiepreventie en daling medicatiegebruik Drinkwate r Geslacht Gezondheid Genetic a Smaak Debiet Bereikbaarheid nippel Aantal nippels Kwaliteit Mortaliteit Dierenwelzijn Bioveiligheid Medicatiegebruik Immuniteit Gelt Beer Immunocastraat Barg Extern Intern Leidingen Bron Leidingwater Hemelwater Oppervlaktewater Ondiep grondwater Diep grondwater Neiging tot vervetten Groeipotentieel - Pdmax Voederopname capaciteit Vaccinatieschema Ontwormen Darmgezondheid Varkenshouders gezocht Bedrijven met een vleesvarkenstak Beschikbaar stellen technische gegevens (minstens 15 en 16) Facturen voeders, slachthuis en biggen Huisvesting stalklimaat Voeder Slachtbeslissing Voederbak Installatie Silo Ad lib. of beperkt Grondstofkeuze Kwaliteit Voedervorm Prijs Lay-outbedrijf Verlichting Vloertype Luchtkwaliteit Ventilatie Temperatuur Onderhoud systeem Hokbezetting Al/niet gescheiden afmesten Ongediertebestrijding Correctijken Uitvasten Gewicht bij afzet Afstelling Type Ouderdom Nutriënteninhoud Smakelijkheid Vermorsing Ontsmetten Leegkomen Schatten/wegen inhoud Contaminanten Brijbak Droogvoederbak Pelletbak Trog Partikelgrootte Pellet Meel Kruimel Brij Energie inhoud Eiwit inhoud Invullen vragenlijst (± 2u) en bezoek stallen Analyse bedrijfsprestaties vleesvarkens Advies op maat van bedrijf Isabelle.hoschet@ilvo.vlaanderen.be -sam.millet@ilvo.vlaanderen.be

39 Dank voor uw aandacht Het Varkensloket Scheldeweg Melle België T + 32 (0) sarah.desmet@varkensloket.be info@varkensloket.be

40 Strategieën om berengeur in de praktijk te beperken Evert Heyrman Sam Millet, Frank Tuyttens, Bart Ampe, Steven Janssens, Nadine Buys, Jella Wauters, Lynn Vanhaecke, Marijke Aluwé Onderzoeksresultaten in de varkenshouderij - 12/10/2017 Berengeur Berengeur Indol? Skatol Androstenon Metabolisme van berengeur Reductie van berengeur Skatol Darmstelsel Skatol Indol? Skatol Darmstelsel Voeder TAINTSTOP: 2 weken vs 3 weken FIBROFOS: 3% vs 5% Lever Metabolisme Vetweefsel Opslag Berengeur Lever Metabolisme Vetweefsel Opslag Berengeur Androstenon Testes Androstenon Androstenon Testes Langere wachttijden Gescheiden afmesten? Wachttijd in slachthuis Wachttijd in slachthuis n=6 <1 uur >3 uur

41 Wachttijd in slachthuis Wachttijd in slachthuis n=6 Geurscore Chemisch < 1 uur > 3 uur Geurscore,% AND, ppm SKA, ppm IND, ppm < 1 uur 10,0 0,25 0,05 0,04 > 3 uur 7,8 0,21 0,05 0,04 <1 uur >3 uur P=0,125 P=0,257 P=0,797 P=0,748 Voeder SKA + IND Taintstop voeder: 2 of 3 weken Bifidobacteria + Lactobacillus n=1 AND 3β-HSD CON T n=136 T3W n=112 TAINSTOP T2W n=107 SKA 3 weken vr slacht 2 weken vr slacht Voeder met Fibrofos: concentratie n=1 CON F1 n=148 FI 5% n=152 Voeder Geurscore, % AND, ppm SKA, ppm IND, ppm Exp 1: Taintstop CON T 15,4 c 0,62 c 0,05 b 0,15 b T2W 1,9 ab 0,30 ab 0,01 a 0,06 a T3W 6,3 bc 0,49 bc 0,01 a 0,02 a P<0,05 P<0,05 P<0,05 P<0,05 FIBROFOS 2 weken vr slacht CON F2 n=92 FI 3% n=78

42 Voeder Geurscore, % AND, ppm SKA, ppm IND, ppm Aanwezigheid van gelten Mixed vs single sex Exp 1: Taintstop CON T 15,4 c 0,62 c 0,05 a 0,15 a T2W 1,9 ab 0,30 ab 0,01 b 0,06 b T3W 6,3 bc 0,49 bc 0,01 b 0,02 b P<0,05 P<0,05 P<0,05 P<0,05 Exp 2: Fibrofos 5% CON F1 FI5% 10,8 a 4,0 b Exp 3: Fibrofos 3% P=0,032 CON F2 7,8 FI3% 8,0 P=0,958 Aanwezigheid van gelten Mixed vs single sex n=3 Aanwezigheid van gelten Mixed vs single sex geurscore, % AND, ppm SKA, ppm IND, ppm MIX n=592 SIN n=487 SIN 4, MIX 5, P=0,753 MIX n=592 SIN n=487 Strategieën om berengeur te reduceren Skatol Darmstelsel Lever Metabolisme Vetweefsel Opslag TAINTSTOP Zowel 2 als 3 weken verlaagt geurscore, SKA, IND (en AND bij 2 weken) FIBROFOS 5% verlaagt geurscore Berengeur Dank u wel voor uw aandacht! Dank u wel voor alle ondersteuning co-financiers, partners, varkenshouders, slachthuizen, -technici, VLAIO Androstenon Testes Langere wachttijden Geen significant effect op geurscore of componenten Gescheiden afmesten Geen significant effect op geurscore IWT Instituut voor Landbouwen Visserijonderzoek Scheldeweg Melle België T + 32 (0) F +32 (0) dier@ilvo.vlaanderen.be