VERSLAG //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
|
|
- Marcella van der Laan
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Vlaamse overheid Koning Albert II-laan 20 bus BRUSSEL T F info@lne.be VERSLAG ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// datum: 15 september 2015 aanwezig: Luc De Droogh (HoGent), Jef Peeters (UC Leuven-Limburg), Patrick Vleeschouwer (departement LNE), Frank Monsecour (AHS), Ilse Rottiers (departement LNE), Heidi Detailleur (VIVES), Tom Gorré (Provincie Oost-Vlaanderen), Veerle Opstaele (AHS), Els de Ceuster (AP), Jos Deleu (VIVES), Wendy Derynck (VIVES), Jo Lefevere (AHS), Kries Van Overberghe (VIVES), An Boone (AHS), Pieter t Jampens (Djapo vzw), Berthiel Van Betsbrugge (stad Kortrijk, directie Welzijn), Liene Michiels (Djapo vzw), Katrien Van Poeck (departement LNE) afwezig met kennisgeving: Ruth Lamotte (departement Onderwijs en Vorming), Jan Brodala (Thomas More), Myriam Deroo (Howest), Stijn Van Dierendonck (Stad Kortrijk, Mens en Samenleving), Nele Cox (VIVES), Stef Ampe (Odisee), Katleen De Paepe (departement LNE), muriel Geldhof (departement LNE), Ingrid Pauwels (Ecolife vzw) voorzitter: Frank Monsecour verslaggever: Ilse Rottiers onderwerp: Lerend Netwerk Sociaal Werk met als thema Vernieuwende sociaal economische praktijken ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 1. Verwelkoming en introductie (door Frank Monsecour) pagina 1 van 7
2 2. Voorstelling boek 'Veerkracht en burgerschap. Sociaal werk in transitie' (door Jef Peeters). Zie presentatie als bijlage In het nieuw boek van Jef Peeters wordt er stilgestaan bij het vernieuwd denken over toekomstgerichte oplossingen in de richting van een post-kapitalistische samenleving. In het bijzonder nieuwe praktijken van deeleconomie en de ontwikkeling van nieuwe vormen van commons komen er aan bod. Enkele aanvullingen op de presentatie Titel 'Veerkracht en burgerschap. Sociaal werk in transitie' - Er is bewust gekozen voor de term transitie i.p.v. duurzame ontwikkeling, omdat transitie radicaler en meer systemisch is. - De in in de titel heeft 2 betekenissen: 1) hoe sociaal werk kan bijdragen en 2) hoe sociaal werk zelf kan veranderen Handelingsperspectief: empowerment en burgerschap - Het concept power heeft altijd een relationeel perspectief: 1) in positieve betekenis: power with (samenwerking) 2) in negatieve betekenis: power over (dominantie) Binnen een coöperatie kan je samenwerken en samen een betere samenleving maken zonder dat je het over alles eens hoeft te zijn. Conflict is soms nodig - Meerdimensionaal burgerschap: Sociaal, ecologisch en economisch burgerschap pagina 2 van 7
3 - Wat houdt economisch burgerschap in? Recht op leven, rechten en toegang tot hulpbronnen (het gaat niet alleen over de straat opnieuw toe-eigenen maar ook over de economie toe-eigenen) Veerkracht - Veerkracht is het vermogen om zich aan te passen aan een de huidige crisissen/rampen - 4 dimensies van veerkracht: 1) bestendigheid (stevig zijn), 2) voorbereidheid (leervermogen), 3) transformatie (vermogen innovatief te zijn) en 4) aanpassingsvermogen (leren flexibel zijn) - Duurzaamheid is balanceren tussen veerkracht en efficiëntie. Zie onderstaande figuur. pagina 3 van 7
4 3. De Stuyverij (door Eefje Cottenier) De Stuyverij is een sociale onderneming. Het wil mensen inspireren om zelf dingen te doen die de maatschappij ten goede komen. Ze zien zichzelf niet als vervanging van de overheid wel als versterking ervan. Eigenlijk wil De Stuyverij zowel activeren op vlak van werk als op vlak van sociaal engagement. De 3 waarden van De Stuyverij zijn: solidariteit, openheid, respect. Er worden 2 maal per week stuyfessies georganiseerd die openstaan voor iedereen. Tijdens zo n stuyfsessie kan iedereen die dat wil, experimenteren met een sociaal of creatief project (kookworkshops, kunstprojecten, ). Zodoende wordt ervaring opgebouwd om dit op termijn eventueel professioneel te gaan uitoefenen. Website: De Stuyverij wordt nog geconfronteerd met volgende uitdagingen: - Nood aan statuten - Balans bewaken tussen werk en privé: iedereen waakt hierover voor elkaar - Ze zien continu nieuwe opportuniteiten, maar hebben te weinig middelen en personeel om alles uit te voeren. Het is een constante zoektocht - Evenwicht vinden tussen chaos en minimale structuur die je nodig hebt als organisatie 4. Commons: reflectie en uitwisseling + betekenis voor opleiding Sociaal Werk Stuyverij: voorlopig is De Stuyverij een niche, hoe kan zoiets meer mainstream worden? - Er zit alvast veel potentie in, voor Vlaanderen en daarbuiten. - Door het inzetten van vrijwilligers komen we bij de vermaatschappelijking van de zorg waarbij taken verlegd worden. Het is belangrijk dat het initiatief van de samenleving wordt erkend en ondersteund, maar daarin schuilt ook een gevaar voor het afwentelen van verantwoordelijkheden. - Een drempel is het feit dat juridische vormen (nog) niet altijd zijn aangepast (daarom wordt bijvoorbeeld soms een coöperatie gecombineerd met een vzw om subsidie te kunnen ontvangen gecombineerd met vrijwilligerswerk. In het boek van Jef Peeters worden hiervan een aantal voorbeelden gegeven). Dergelijke initiatieven zouden nog meer ondersteund kunnen worden via aangepaste wetgeving. - Voorlopig worden dergelijke initiatieven nog vaak gezien als concurrentie voor de markt. Terwijl er meer zou moeten stilgestaan worden bij het potentieel voor de maatschappij. Hoe kan het concept commons in de opleiding aan bod komen? - De Stuyverij is een mooi voorbeeld dat commons kan illustreren. Het is wel zo dat De Stuyverij als infrastructuur geen common is want iemand is eigenaar. Wel is het gebeuren in de Stuyverij gemeenschappelijk en dus commons. - Jammer dat er geen goede vertaling voor commons in het Nederlands is. Vaak wordt het vertaald door gemeenschappelijke goederen maar het gaat toch net zo goed om gemeenschappelijke praktijken als om gemeenschappelijk bezit. Voor Jef zijn er drie pagina 4 van 7
5 fundamentele elementen noodzakelijk om te kunnen spreken over commons : 1) goederen 2) praktijken en 3) afspraken - De gebruikte schema s in het boek van Jef Peeters zijn zeer theoretisch. Voordeel is dat je je op die manier in een concept kan verdiepen zonder dat de consequenties tot uiting komen in de praktijk. - Katrien Van Poeck vertelt dat vorig academiejaar ( ) op de KU Leuven voor studenten uit de Opleiding Pedagogie een collectief experiment is opgezet. Hiervoor werd vertrokken van het boek van Michel Bauwens De wereld redden- Met peer-to-peer naar een postkapitalistische samenleving. Het begrip commons bleek inderdaad niet evident voor studenten. De outcome van dit experiment is cursusmateriaal en een wiki. Opvallende vaststelling daar is dat praktijken die via commons tot stand gebracht werden automatisch als duurzaam werden gepercipieerd. Is dat wel zo? Meer informatie over dit experiment is te vinden op - Er moet onderscheid gemaakt worden tussen natuurlijke commons zoals lucht en hulpbronnen en gecreëerde commons. Bij natuurlijke commons moet er rekening worden gehouden met de ecologische grenzen van de planeet (bijvoorbeeld: de hoeveelheid CO 2² is wat het is). De wereldbol is common bij uitstek. Niet dat er ooit samen werd beslist dat ze gedeeld zou worden, het moet gewoon gedeeld worden. Op dit moment worden natuurlijke commons weinig of niet beheerd. En als ze beheerd worden, is er vaak geen consensus over de wijze waarop met (potentieel) conflict tot gevolg. Of cru gesteld: lasten worden vaak genationaliseerd en lusten geprivatiseerd. - Bezit is volgend jaar het centraal thema bij het scholierenparlament. Studio Globo vzw wil hiervoor vooral werken rond systeemdenken en inzetten op een mentaliteitsverandering m.b.t bezit. Studio Globo vzw wil leerlingen uit de derde graag secundair stimuleren hierover na te denken en te praten waarbij de groep centraal staat i.p.v. het individu. - Hoe commons concreet maken? Voorbeelden uit onderwijs, welzijn, bepaalde jobs. - Studenten geraken heel gevoelsmatig geïnspireerd. Film The Milagro Beanfield War (1988) van Robert Redford heeft Jo Lefevere nog getoond voor haar studenten personeelswerk en sloeg duidelijk aan. De film draait rond water als gemeenschapsgoed. - De gedachte domineert dat wie winst creëert een grotere toegevoegde waarde heeft dan wie werkt aan commons. Ook al wordt de winst gecreëerd ten koste van de samenleving en bijvoorbeeld op basis van wapenverkoop. Dit beeld wordt ook al gevormd in de studententijd ten koste van de opleiding sociaal werk. Studenten over opleidingen heen laten samenwerken kan dergelijke vooroordelen teniet doen doordat ze elkaars wereld en intentie beter leren kennen (onbekend is onbemind). Een tekst die studenten leert om verbaal sterk te staan als de meerwaarde van een sociaal werker in vraag wordt gesteld, is de open brief van Prof. Jan Blommaert studeren voor de kenniseconomie. - Frank Monsecour werkt binnen het vak duurzame ontwikkeling rond een aantal vraagstukken zoals lokale economie, deeleconomie, stadslandbouw. De studenten worden gevraagd zich in die thema s te verdiepen en hierrond een presentatie te geven ondersteund door didactisch materiaal. Frank gaat hier ook het concept van commons verwerken. Bepaalde schema s uit het boek van Jef Peeters gaan hier ook zeker een plaats in krijgen. pagina 5 van 7
6 - Ook volgende boeken geven voorbeelden van commons die in de opleiding kunnen gebruikt worden: Het Kleine Verzet (van Tine Hens) Stop met klagen (Steven Vromman) Kleine revoluties (Rik Pinxten) 5. 'Kijken naar duurzaamheid in bedrijven vanuit de 'Cynefin' lens'. (Door Jo Lefevere Arteveldehogeschool) Zie presentatie als bijlage Jo Lefevere vindt sociale economie zeer waardevol. Maar er valt niet te ontkennen dat het klein en eerder marginaal is op dit moment. Nochtans is de economische sector gigantisch en kan er van daaruit ook veel in beweging gezet worden. Daarom kiest Jo Lefevere ervoor om als consultant in de bedrijfssector te gaan werken. Met Cynefin (= Welsh voor "Leefgebied ) maakt ze de brug tussen het klassieke bedrijfsleven en sociaal werk. In het schema van Otto Scharmer Van ego-systeem tot eco-systeem economie (zie ppt) toont ze de verschillende bubbles (income bubble, technology bubble,..) met elk zijn daaraan verbonden uitdaging. In het schema worden de bubbles benaderd volgens een silo-benadering waarbij elke crisis benaderd wordt vanuit een direct gelinkte discipline, de economisten bijvoorbeeld behandelen de economische crisis. Eigenlijk zou er meer moeten gezocht worden naar andere vormen van oplossingen: de eco-systeem economie waarbij systeemdenken centraal staat. De centrale vraag in deze economie is: draagt het bij tot het grotere geheel? Zo creëer je een heel ander bedrijf. Er is een artikel (zie link) verschenen in de Harvard Business Review (van David J. Snowden) over het cynefin framework. Het artikel werd vooral verspreid in de business wereld maar is ook interessant voor het sociaal werk. Het Cynefin model helpt tot besluitvorming te komen. Bij het gebruik van het Cynefin model is het de kunst te weten in welk domein je zit. Soms weet je het helemaal niet en start je centraal. Het bedrijfsleven heeft het moeilijk met niet-geordende systemen en mist vaak competenties rond organisatie-ontwikkeling met kennis over systeemdenken. Er wordt gezocht naar een manier om hiermee om te gaan. Hier is duidelijk een rol weggelegd voor een sociaal werker. Scrummen is een bruikbare methodiek (Scrummen is erop gericht om met een klein multidisciplinair team efficiënt en doelgericht te werken. Projecten worden opgedeeld in meerdere kleine projecten, waardoor er vaker resultaten gedeeld kunnen worden met het team en de klant). De sociaal werker kan dan gezien worden als een bruggenbouwer. Duurzame ontwikkeling situeert zich in het framework in het domein van complexiteit. - Interessant boeken om met studenten hierrond te werken: De 23 dingen die ze je niet vertellen over het kapitalisme van Ha-Joon Chang. De haalbare utopie van Jan Bossuyt - Het is aan de opleiding sociaal werk om ervoor te zorgen dat de studenten hun kritische bril behouden. Zodat de afgestudeerden niet louter en alleen gekaapt worden door bedrijven om mee te gaan in het efficiëntiedenken. 6. Vooruitblik: ideeën voor een volgende bijeenkomst van het lerend netwerk - Suggesties voor de inhoud: Inzoomen op onderdelen van het boek van Jef Peeters Sociale huisvesting als thema. Community Land Trust (CLT) Eventueel casus bij Samenlevingsopbouw Gent (Frank Vandepitte) Mogelijke spreker Pascale De Decker rond huisvesting. Nadenken over hoe de meest kwetsbaren ook woongelegenheid kunnen hebben + rol van sociaal werker en de overheid erin. pagina 6 van 7
7 7. Varia Plus eventueel de mogelijkheden van co housing. Samenlevingsopbouw is ook bezig om samen sparen te doen. Thema Crowdfunding + Socrowd Organisatie van coöperaties: hoe organiseren coöperaties zich om dat gemeenschappelijke te creëren en te beschermen + welke financieringsmiddelen zijn er? - Praktisch Regio Brussel, Leuven of Limburg Kern blijven uitnodigen maar open stellen voor geïnteresseerden naargelang het thema Combinatie van theorie en praktijk behouden Een interessante studiedag van Samenlevingsopbouw Vlaanderen rond economische ruimte voor kwetsbare groepen. Meer informatie op pagina 7 van 7
Lerend netwerk Sowedo 10/09/2014 Thema politisering
Lerend netwerk Sowedo 10/09/2014 Thema politisering Welkom in Gent Doel netwerk: sterke inhoudelijke bijdragen over sowedo(breed) vertaalslag van deze inhouden naar het curriculum een sterkere link met
Nadere informatieVeerkracht en burgerschap Sociaal werk intransitie. Voorstelling boekproject Lerend Netwerk, 10-9-2014
Veerkracht en burgerschap Sociaal werk intransitie Voorstelling boekproject Lerend Netwerk, 10-9-2014 Uitgangspunten Kader van Een veerkrachtige samenleving: verder ontwikkeld 5 jaar publicaties Internationaal
Nadere informatieN O T A R I A A T. D e W i t t e & C a s t e l e i n
N O T A R I A A T D e W i t t e & C a s t e l e i n Community Land Trust - Welke zijn de juridische mogelijkheden en valkuilen? Christoph CASTELEIN Notaris te Kortrijk Principes De Trust is een Common
Nadere informatieLerend Netwerk Oriëntatie van Sociaal Werk op Duurzame Ontwikkeling
Lerend Netwerk Oriëntatie van Sociaal Werk op Duurzame Ontwikkeling Verslag bijeenkomst 10 december 2010 Aanwezigen: Pieter Lievens (KH Kempen), Katrien Van Poeck (Vlaamse overheid dept. LNE), Jef Peeters
Nadere informatieZin in pionieren. Duurzaam pionieren in het onderwijs. SOK-congres 7 juni Zin in SOK congres Vrijdag 7 juni 2019, Affligem
Mieke de Vreede Zin in pionieren @ SOK congres Vrijdag 7 juni 2019, Affligem Zin in pionieren Introductie Mijn veranderverhaal Pionieren De 4 uitdagingen Samenvatting In gesprek over pionieren SOK-congres
Nadere informatieVerplicht!? vrijwilligerswerk - Standpunt van het Vlaams Welzijnsverbond [1]
Verplicht!? vrijwilligerswerk - Standpunt van het Vlaams Welzijnsverbond [1] 1 1. Inleiding In het Vlaams Welzijnsverbond zijn heel wat vrijwilligers actief, zowel in organisaties die erkend zijn als autonoom
Nadere informatieorganisaties instellingen lokale overheden diversiteit
organisaties instellingen lokale overheden diversiteit Vlaanderen is divers. Van alle vormen van diversiteit is etnisch-culturele diversiteit wellicht het meest zichtbaar en het meest besproken. Diversiteit
Nadere informatiecoöperatief gemeenschappelijk wonen Inspiratiedag 15 december 2018
coöperatief gemeenschappelijk wonen Inspiratiedag 15 december 2018 MAATSCHAPPIJ & ECONOMIE DE COÖPERATIE SAMENHUIZEN MAATSCHAPPIJ & ECONOMIE Maatschappelijke trends VAN bezit producten analoog opgebruiken
Nadere informatie7 juni 2019 Wonen op Maat Samenlevingsopbouw
Wonen op Maat Samenlevingsopbouw Trefdag vermaatschappelijking en wonen Wonen op Maat: algemeen Samenlevingsopbouw ontwikkelt kleinschalige, innovatieve en/of collectieve woonvormen op maat van kwetsbare
Nadere informatieSamenhuizen in het beleid
wonen met meer-waarde Samenhuizen in het beleid Sofie Deberdt, Samenhuizen vzw Erik Grietens, Bond Beter Leefmilieu 17 oktober 2016 Types samenhuizen : twee basisvormen traditioneel wonen Gemeenschappelijk
Nadere informatieSamen voor een sociale stad
Samen voor een sociale stad 2015-2018 Samen werken we aan een sociaal en leefbaar Almere waar iedereen naar vermogen meedoet 2015 Visie VMCA 2015 1 Almere in beweging We staan in Almere voor de uitdaging
Nadere informatieLeiderschap en veranderen
Leiderschap en veranderen Prof. dr. Mariëlle Heijltjes School of Business and Economics Een proeverij Veranderende aannames omtrent opdrachtgever schap Creatie, innovatie en transformatie Consequenties
Nadere informatieForum Ondernemend Hoger Onderwijs. 6 sept 2016
Forum Ondernemend Hoger Onderwijs 6 sept 2016 Welkom! 9.30 9.50u PXL Introductie nieuwe Forumleden Nieuws en Actualiteit 9.50 10.20u SOHO-werking 10.20 10.35u PAUZE 10.35 10.45u Aanpak getuigschrift bedrijfsbeheer
Nadere informatieIs jouw eurocent al gevallen
Crisis graad 3 Is jouw eurocent al gevallen Lesvoorbereiding Projecteer de krantenkoppen of verzamel zelf krantenkoppen over de economische crisis. Knip het verhaal van de crisis in 6 stukken (1 deel voor
Nadere informatieCommunity Land Trust Gent
Community Land Trust Gent Hoe kan iemand de lucht of het land kopen? Het idee is vreemd voor ons. Als wij de frisheid van de lucht en de sprankeling van het water niet bezitten, hoe kan iemand ze dan van
Nadere informatieTrainingen en workshops maart - juni 2019
academie Leren en doen! Trainingen en workshops maart - juni 2019 www.academie.zorgbelang-brabant.nl Trainingen & workshops KRACHTIG PITCHEN Vrijdag 29 maart 2019 Hoe vertel je kort en krachtig jouw idee
Nadere informatieTotal Respect Management Cyclus
Total Respect Management Cyclus Leer excellent leiding te geven en onderneem op een duurzame manier, met excellente resultaten als gevolg Hoe komt het dat bedrijven zoals Torfs, Colruyt, Umicore of Apple
Nadere informatieDe interne communicatieadviseur
De interne communicatieadviseur Dit zijn de kenmerken van een complex Verschillende ideeën Kleine wijzigingen kunnen grote gevolgen hebben Beweeglijke doelen Het pad ontrolt zich met iedere stap??? Geen
Nadere informatieOpdrachtsverklaring Missie - Visie
Opdrachtsverklaring Missie - Visie 1. Missie Sint-Lodewijk biedt aangepast onderwijs en/of begeleiding op maat aan kinderen, jongeren en volwassenen met een motorische beperking. Ook het gezin en breder
Nadere informatieInhoud. Praktisch Naar het aanbod The basics... 7 Wil je meer?... 8 Nog niet genoeg?... 10
Vorming brochure Inhoud Praktisch... 4 Naar het aanbod... 6 The basics... 7 Wil je meer?.... 8 Nog niet genoeg?.... 10 3 Als Vlaamse studentenkoepel vertegenwoordigt de Vlaamse Vereniging van Studenten
Nadere informatieAnkerpunten voor morgen
Ankerpunten voor morgen Wat doen we? Van waaruit doen we dat? Deus Caritas Est : deze boodschap maakte Pieter Jozef Triest gevoelig voor de noden van zijn tijd. Vertaald naar vandaag, is ook onze zendingsopdracht:
Nadere informatieBIJ. Waar het economische en het sociale met elkaar wordt verenigd en waar vanuit kennis delen initiatieven duurzaam kunnen groeien en bloeien...
4 PIJLERS PRAKTIJK ACHTERGROND WIE ZIJN WIJ Waar het economische en het sociale met elkaar wordt verenigd en waar vanuit kennis delen initiatieven duurzaam kunnen groeien en bloeien... TOON geeft leegstaande
Nadere informatieVERSLAGEN WORKSHOPS SYMPOSIUM 3B 19 april 2012
VERSLAGEN WORKSHOPS SYMPOSIUM 3B 19 april 2012 Pagina 1 Verslag Workshop 3B: Leren voor duurzaamheid Onderwijs is meer dan alleen het aanleren van competenties direct inzetbaar bij een job. 1) Kunnen
Nadere informatieLeerling Gezel Meester Feedback. Zet in een kortcyclisch proces creatieve ideeën, specificaties en concepten om tot werkende prototypes
Naam: Saskia Arends Datum: 16-09-2016 Realisatiekracht Beginner Kan nog geen ideeën snel omzetten tot prototypes Zet ideeën om tot werkende prototypes Zet in een kort cyclisch proces ideeën om tot werkende
Nadere informatieHet huis van JBC. Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw
Het huis van JBC Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw Van schoolvisie naar gezamenlijke beleving van het nieuwe gebouw Met leerlingen, school, ouders en architect aan
Nadere informatieOpen venster. Open venster. beeld van de leercirkels Leiderschap en Talentontwikkeling
Open venster Open venster beeld van de leercirkels Leiderschap en Talentontwikkeling Open venster De wereld verandert en overheden moeten mee veranderen. Maar hoe doe je dat, hoe Open venster kan je dat
Nadere informatie5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT
5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT WAT BETEKENT DUURZAAM? Duurzaam betekent aansluiten op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in
Nadere informatieActiviteiten Jaarverslag 2013
Activiteiten Jaarverslag 2013 Inhoudsopgave 1 Een bezoek van de wethouder 2 Project Kunst en Cohesie 3 Bewonersdag 4 Bijeenkomst met de wijkbewoners 5 Burendag 6 Culturele thee avonden 7 De tafel van één
Nadere informatieLeergang Transformatief Leiderschap
feedback geven living labs advie processen/bijeenkomsten transformatief leiderschap coach perso Leergang Transformatief Leiderschap Anderen bewegen begint bij jezelf Succesvol mensen en organisaties in
Nadere informatieVisie Missie. De missie van onze stichting is de volgende: wie je morgen bent creëer je vandaag met de som van gisteren
Visie Missie De Jan Ligthartscholen van de Jan Ligthartgroep Tilburg hebben een duidelijk doel voor ogen: het onderwijs dusdanig inrichten dat het de basis vormt van het levenslang leren dat een mens doet.
Nadere informatieVan de macht van management naar de kracht van leiderschap
Van de macht van management naar de kracht van leiderschap Inez Sales Juni 2011 INHOUDSOPGAVE Leiderschap... 3 1. Leiderschap en management... 4 2. Leiderschapstijl ten behoeve van de klant... 5 3. Leiderschapstijl
Nadere informatieSenior. Voorbeeldboek woongemeenschappen van ouderen. Luc Steenkiste - Wonen in Veelvoud Luk Jonckheere - Samenhuizen vzw April 2013
Senior Voorbeeldboek woongemeenschappen van ouderen Luc Steenkiste - Wonen in Veelvoud Luk Jonckheere - Samenhuizen vzw April 2013 1 [ SENIOR SAMENHUIZEN ] Senior Samenhuizen Voorbeeldboek woongemeenschappen
Nadere informatieDIAGNOSTIEK IS (en blijft) EEN KUNST. over opportuniteiten en bedreigingen, nieuwe trends en positionering in een veranderend landschap
DIAGNOSTIEK IS (en blijft) EEN KUNST over opportuniteiten en bedreigingen, nieuwe trends en positionering in een veranderend landschap vrijdag 13 november 2015 Symposium van het Vlaams Forum voor Diagnostiek
Nadere informatieSamen voor een betere toekomst, het werkt!
Samen voor een betere toekomst, het werkt! Inspireren en connecteren met sociaal ondernemerschap door Eefje Cottenier www.destuyverij.be BROEDPLEK VOL DOENING Wie haalt kids op? Oh ik moet nog mijn vergadering
Nadere informatieEvent #ikzoekwerk Werkt u mee?
Event #ikzoekwerk Werkt u mee? WORKSHOP SOCIALE ECONOMIE - VERSLAG DEELNEMERS: Methap (stad Genk), Pieter (De Winning), Ilse (pom limburg), Veerle (In-Z), Hilda (prof U-hasselt), Vital (Bewel), Jef Adriaens
Nadere informatieDE BEZIELDE ORGANISATIE Quick scan. thechangecollective.nl info@thechangecollective.nl +31202613954
DE BEZIELDE ORGANISATIE Quick scan thechangecollective.nl info@thechangecollective.nl +31202613954 Waarom de quick scan? Snelle analyse van eigen organisatie Vernieuwend inzicht in de oplossing voor een
Nadere informatieEen nieuwe wind door RTC. Ann Bulcaen Coördinator RTC West-Vlaanderen
Een nieuwe wind door RTC Ann Bulcaen Coördinator RTC West-Vlaanderen Wat is Wat doet Wie maakt Hoe werkt Wat realiseert Hoe evolueert opleidingen maïzena STEM werkplekleren apparatuur infrastructuur perceptie
Nadere informatieToll-net: samenwerken aan e-leren en gecombineerd leren voor volwassenen
AFSTANDSLEREN EN ICT GECOMBINEERD ONDERWIJS 4 1 Toll-net: samenwerken aan e-leren en gecombineerd leren voor volwassenen Steven De Pauw Coördinator Toll-net Steven Verjans Universitair docent Open Universiteit
Nadere informatieReflectie op besluitvorming en handelen
Reflectie op besluitvorming en handelen Methodiek Omschrijving: De kwaliteit van besluitvorming heeft een invloed op de kwaliteit van de hulpverlening en het gevoel van effectiviteit. Dit is een belangrijk
Nadere informatieBRUSSEL t. Master in het tolken. Faculteit Letteren
BRUSSEL t Master in het tolken Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je elders een
Nadere informatieCommunity Land Trust. Wonen op gemeenschapsgrond
Community Land Trust Wonen op gemeenschapsgrond Filmpje CLT 1. Wat is een CLT? Community Land Trust definitie: een verenigingsvorm die een (gemeenschaps)gronden verwerft, ontwikkelt en beheert ambitie:
Nadere informatieVormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015
Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015 Inhoud 3 Vooraf 5 Een andere kijk op spijbelen 6 Over de diepere betekenis van kinderspel 7 Kinderen hebben zo hun kijk op quality time 8 Plan
Nadere informatieWat willen we in Pegode VZW bereiken?
Niel, 15 november 2012 Wat willen we in Pegode VZW bereiken? Doelstelling Pegode VZW zoals vermeld in de statuten: De vereniging heeft als doel, met uitsluiting van elk winstoogmerk, de maatschappelijke
Nadere informatieExpertisecentrum E-QUAL. Inhuldiging E-QUAL leerstoelen
Expertisecentrum E-QUAL Inhuldiging E-QUAL leerstoelen 20 november 2014 Expertisecentrum E-QUAL URL: fmw.hogent.be/e-qual Coördinator: dr. Jessica De Maeyer Opgericht in de loop van het AJ 2011-2012 Is
Nadere informatiePersoonsgerichte bewindvoerders als vriend en vertrouwenspersoon in het herstel van de cliënt
Persoonsgerichte bewindvoerders als vriend en vertrouwenspersoon in het herstel van de cliënt Marianne De Boodt Similes juridisch adviseur Martine De Moor Similes coördinator Kenniscentrum persoonsgerichte
Nadere informatieERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG
DINSDAG 24 MEI 2016 - HETE HANGIJZERS IN DE OUDERENZORG - STUDIEDAG ETHISCHE REFLECTIE OP HET HANDELEN ALS ERGOTHERAPEUT ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 Graag nodigen we je uit
Nadere informatieCollectieve Renovatie - het model werkt
Page 1 of 5 Het idee De meeste mensen in kansarmoede wonen op de private huurmarkt. Door het ambitieuze energierenovatiebeleid is het risico evenwel reëel dat de armste mensen achterblijven in de slechtste
Nadere informatieVlaams Lerend Netwerk STEM SO. Voorstel STEM model
Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Voorstel STEM model Een STEM-reform kan zeker niet slagen zonder de onderwijsactoren zelf, leraren en leerlingen deel van de oplossing te laten zijn (Dancy, & Henderson, 2008)
Nadere informatieHAACS - JAARGANG 2 - #04
18 HAACS - JAARGANG 2 - #04 t e k s t Berit Piepgras b e e l d Christian van der Kooy 19 'LEAN AND MEAN' OF 'LESS IS LESS' Lean and mean of less is less Het XS-architectenbureau, kans of knelpunt? Change
Nadere informatieInspiratiedag: Over continuïteit in de ondersteuning van kwetsbare mensen. 13 december 2012, Berchem - Antwerpen
Inspiratiedag: Over continuïteit in de ondersteuning van kwetsbare mensen 13 december 2012, Berchem - Antwerpen Een initiatief van het SEN vzw, i.s.m. het Verwijzersplatform vzw Samenwerken met collega
Nadere informatieCompetentieprofiel medewerker BAAL
Het competentieprofiel is opgebouwd uit enerzijds de algemene competenties vanuit het ruime werkkader van vzw Jongerenwerking Pieter Simenon en anderzijds uit de beroepsspecifieke competenties gericht
Nadere informatieEQF Level 5 in Vlaanderen. dr. ir. Toon Martens, algemeen directeur University College Leuven-Limburg Voorzitter HBO5-platform Vlaanderen
EQF Level 5 in Vlaanderen dr. ir. Toon Martens, algemeen directeur University College Leuven-Limburg Voorzitter HBO5-platform Vlaanderen Wettelijk kader EQF level 5=HBO5 2009: Besluit Vlaamse kwalificatiestructuur
Nadere informatieCOCREATIE. in straten, wijken, dorpen en gemeenten. #kwadraet
COCREATIE in straten, wijken, dorpen en gemeenten #kwadraet C o c r e a t i e p r a k t i j k e n e x p e r t i s e Koen Steuperaert directeur Procesbegeleider koen@kwadraet.be www.kwadraet.be Kwadraet
Nadere informatieAanvraag van subsidies voor projecten toegankelijkheid sport en jeugdwerk voor kinderen in armoede - 2016
Aanvraag van subsidies voor projecten toegankelijkheid sport en jeugdwerk voor kinderen in armoede - 2016 /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieInspiratiedag Jeugdwerk in de stad 02/02/2017. Bruggen bouwen in en naar de vrije tijd Kris De Visscher Demos vzw
Inspiratiedag Jeugdwerk in de stad 02/02/2017 Bruggen bouwen in en naar de vrije tijd Kris De Visscher Demos vzw Armoede tegengaan, betekent dan ook werkelijk inzetten op een egalitaire samenleving, op
Nadere informatieVeranderteam. 18 oktober 2018
Veranderteam 18 oktober 2018 Verwelkoming Agenda Bespreking feedback vorig verslag Vraag 2: Waarom bestaan wij als eerstelijnszone? Oefening 1: voorbereiding finaliteiten per niveau Feedback + reflectie
Nadere informatieJAN BUURMAN HCS COMPANY COMMUNITY DRIVEN TRANSFORMATION INNOVEREN DOEN WE SAMEN
COMMUNITY DRIVEN TRANSFORMATION INNOVEREN DOEN WE SAMEN JAN BUURMAN HCS COMPANY JAN BUURMAN 06-19299557 JAN.BUURMAN@HCS-COMPANY.NL Klanten helpen met het maken van hun ontdekkingsreis. Niet veranderen
Nadere informatieIedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs. 21/03/2018 Boeverbos
Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs 21/03/2018 Boeverbos 1 Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs Jo Desutter Pedagogisch begeleider STE(A)M 2 Wat is STEM? Aanduiding domein Aanduiding studies
Nadere informatieOpleidingsprogramma DoenDenken
15-10-2015 Opleidingsprogramma DoenDenken Inleiding Het opleidingsprogramma DoenDenken is gericht op medewerkers die leren en innoveren in hun organisatie belangrijk vinden en zich daar zelf actief voor
Nadere informatieHoge Raad voor Vrijwilligers over het EYAA 2012 (European Year of Active Ageing 2012)
Hoge Raad voor Vrijwilligers over het EYAA 2012 (European Year of Active Ageing 2012) De Hoge Raad voor Vrijwilligers (HRV) kijkt relatief tevreden terug op 2011, het Europees Jaar voor het Vrijwilligerswerk.
Nadere informatieTips voor werknemers StepStone geeft tips op basis van demografische studie. Mei 2009
Tips voor werknemers StepStone geeft tips op basis van demografische studie Mei 2009 1 Inleiding De crisis kan ook een opportuniteit zijn voor werknemers om hun job veilig te stellen en zelfs hun kansen
Nadere informatieScholder an Scholder Verenigen voor de toekomst Werken met de methodiek scholder an scholder 2.0
Scholder an Scholder 2.0 - Verenigen voor de toekomst Werken met de methodiek scholder an scholder 2.0 Opdracht Bestuurlijk Overleg Sport; 7 december 2016 Evaluatie van scholder an scholder (1.0) leert
Nadere informatieOnderwijs & Onderzoek. Annemie Spooren (PXL) Greet De Beuckeleer (Pulderbos)
Onderwijs & Onderzoek Annemie Spooren (PXL) Greet De Beuckeleer (Pulderbos) Onderwijs & Onderzoek Wat hebben we gedaan? Wat betekent dit voor werkveld? Waar het begon nood aan Kennis en competenties voor
Nadere informatieHet gebruik van de Bij Voorbeeld- databank in onderwijskundige vorming. informatie en inspiratie voor onderwijsinnovatie
Het gebruik van de Bij Voorbeeld- databank in onderwijskundige vorming informatie en inspiratie voor onderwijsinnovatie Menu I. Uitgangspunten voor vorming II. (Eerste) realisaties III. Ervaringen I. Uitgangspunten
Nadere informatieLeadership in Project-Based Organizations: Dealing with Complex and Paradoxical Demands L.A. Havermans
Leadership in Project-Based Organizations: Dealing with Complex and Paradoxical Demands L.A. Havermans LEADERSHIP IN PROJECT-BASED ORGANIZATIONS Dealing with complex and paradoxical demands Leiderschap
Nadere informatieoverleggroep gezondheid; agendapunt samenwerking CGG s en verenigingen 02 februari 2010
Vlaams Netwerk van verenigingen waar armen het woord nemen vzw Aromagebouw / Vooruitgangstraat 323 bus 6 (3 de verdieping) / 1030 Brussel / tel. 02-204 06 50 / fax : 02-204 06 59 info@vlaams-netwerk-armoede.be
Nadere informatieRapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel
Rapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel 1 Inleiding Naar aanleiding van het nieuwe kwaliteitszorgsysteem dat werd ingevoerd bij de opschorting van de opleidingsvisitaties, werd beslist om
Nadere informatieInfomoment Jongeren over samenleven in Gent
Infomoment Jongeren over samenleven in Gent Hoe denken jongeren over samenleven in Gent? Op vraag van de Stad Gent trok de HoGent met dat vraagstuk naar een 200-tal jongeren en studenten. Het doel van
Nadere informatieAAMU: Insider/Outsider. The art of Gordon Bennett
W E R K M A P Art & ArguMENT is een artistiek debatproject van het AAMU, museum voor hedendaagse Aboriginal kunst en IDEA, International Debate Education Association. Een van de kenmerken van hedendaagse
Nadere informatieSTORE Workshop 5 juni 2014 K. Debackere
STORE Workshop 5 juni 2014 K. Debackere 1. Situering 2. Vlaanderen in AcEe: verleden, heden en toekomst 3. Uitdagingen 4. Voorgestelde oplossingen Om de doelstellingen van het Pact 2020 te kunnen bereiken
Nadere informatieGeschiedenis en VOET
Geschiedenis en VOET Per 1 september 2010 traden de nieuwe vakoverschrijdende eindtermen (VOET) in werking en vanaf 1 september 2011 zal de doorlichting de VOET meenemen in de focus van de scholen. De
Nadere informatieVELOV conferentie 26 februari 2015 Wim Lauwers, Katrien Goossens, Leen Alaerts, Koen Crul, Lysbeth Jans, Lode Vermeersch, contact:
VELOV conferentie 26 februari 2015 Wim Lauwers, Katrien Goossens, Leen Alaerts, Koen Crul, Lysbeth Jans, Lode Vermeersch, contact: wim.lauwers@ucll.be ONDERZOEK VRAGEN EN KADER Hoe cultuureducatie integreren
Nadere informatieburgerinitiatief opstarten Rerum Novarum 2016 Magda Peeters,
Rerum Novarum 2016 Magda Peeters, peeters.magda@gmail.com repair café Wat is een repair café? opstart 3 jaar in Leuven overgewaaid uit Nederland verspreid via Netwerk Bewust verbruiken bottum up initiatief
Nadere informatieResultaten en opmerkingen
Resultaten en opmerkingen Team: WAARDEN Begeleider: Marcel Dekker Datum: zondag 18 september 2011 1 Inhoudsopgave Voorwoord Inleiding elementen Elementenverhouding Elementen per persoon Voorkeurselement
Nadere informatieCOmmunity Arts Learning Lab (CALL) Informatiebrochure leergang
COmmunity Arts Learning Lab (CALL) Informatiebrochure leergang 2012-2013 1 Opleiding 2012-2013 Met de opleiding COmmunity Arts Learning Lab (CALL) leer je het terrein van de Community Arts te verdiepen
Nadere informatieSociale economie. Een boeiende kennismaking
Sociale economie Een boeiende kennismaking 1. Wat is sociale economie? De sociale economie bestaat uit verschillende bedrijven/initiatieven, die deze basisprincipes respecteren voorrang van arbeid op kapitaal
Nadere informatieSTUDY-VISIT DENE MAGNA 2015. EVALUATIE verwerking
STUDY-VISIT DENE MAGNA 2015 EVALUATIE verwerking 1.1 INHOUD 1 Wat vond je van de introductie op het bezoek aan Dene Magna op woe. avond? 7 1 2 Wat vond je van de rondleiding op de school? 6 2 3 Bood deze
Nadere informatieUITDAGENDE VORMINGEN VOOR SOCIAAL WERKERS EN HULPVERLENERS
UITDAGENDE VORMINGEN VOOR SOCIAAL WERKERS EN HULPVERLENERS KRACHTGERICHTE HULPVERLENING IN DIALOOG Bind-Kracht staat voor een kwaliteitsvolle hulpverlening aan mensen in armoede. Krachtgericht werken,
Nadere informatieondersteunt uw gemeentelijk detailhandelsbeleid
ondersteunt uw gemeentelijk detailhandelsbeleid Een vernieuwend gemeentelijk detailhandelsbeleid: een uitdaging! Een goede mix van winkelen, wonen en werken is de basis van een gezonde handelskern in steden
Nadere informatieOrganisatiekracht. Mentale veerkracht. Teamkracht. Werkkracht. Menskracht MEER VEERKRACHT, MEER ENERGIE, BETERE PRESTATIES
Mentale veerkracht MEER VEERKRACHT, MEER ENERGIE, BETERE PRESTATIES In de (top)sport is het een vast gegeven; wil je succesvol zijn als sporter dan investeer je in techniek en conditie, maar ook in mentale
Nadere informatieWINST DOOR WERKPLEZIER
The Happy Firm Sociale innovatieprogramma s op de werkplek WINST DOOR WERKPLEZIER Een werknemersprogramma voor transformatie van team, individu en werkplek. WERKPLEZIER LEIDT TOT DUURZAME PRESTATIES EN
Nadere informatieSamen, duurzaam doen!
Samen, duurzaam doen! Een online platform voor duurzaamheid in de Kromme Rijn en Utrechtse Heuvelrug Transitie: We leven niet in een tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken Jan
Nadere informatie1. Wat is Dalton Dalton is no method, no system. Dalton is an influence. Geschiedenis 1. 2.
1. Wat is Dalton Dalton is no method, no system. Dalton is an influence. (Dalton is geen methode, geen systeem, maar een manier van denken.) Helen Parkhurst, founder Met meer dan 400 scholen is het daltononderwijs
Nadere informatieTRAINING LEVENSBESCHOUWELIJK DENKEN EN COMMUNICEREN
TRAINING LEVENSBESCHOUWELIJK DENKEN EN COMMUNICEREN Doelen De student kan levensbeschouwelijk denken over gewone dingen van het leven. De student wordt zich bewust van zijn eigen levensbeschouwing en kan
Nadere informatiePlatform Bèta Techniek. Connect 05 2015. Chemiedag 2015. Hoe kunnen onderwijs en bedrijfsleven succesvol samenwerken?
Platform Bèta Techniek Connect 05 2015 Chemiedag 2015 Hoe kunnen onderwijs en bedrijfsleven succesvol samenwerken? Succesvolle samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven is de basis voor groei van
Nadere informatieVan kostennaar waardesturing
Hoofdstuk Investeren in maatschappelijk vastgoed Van kostennaar waardesturing Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 7 Van kosten- naar waardesturing 9 Reacties uit het veld 21 Waardesturing in de praktijk 29 Samenwerken
Nadere informatieVlaams Lerend Netwerk STEM SO. Voorstel Model voor het STEMonderwijs
Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Voorstel Model voor het STEMonderwijs Een STEM-reform kan zeker niet slagen zonder de onderwijsactoren zelf, leraren en leerlingen deel van de oplossing te laten zijn (Dancy,
Nadere informatieVERSTANDELIJKE BEPERKING STUDIEDAG ERGOTHERAPIE TEGEN DE ACHTERGROND VAN HET PERSPECTIEFPLAN 2020 27 NOVEMBER 2014
VRIJDAG 24 JUNI 2016 KWALITEIT VAN LEVEN BIJ MENSEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING STUDIEDAG ERGOTHERAPIE FOCUS OP BETEKENISVOLLE ACTIVITEITEN TEGEN DE ACHTERGROND VAN HET PERSPECTIEFPLAN 2020 BIJ ROUW
Nadere informatieScriptie over Personal Branding en Netwerking
Scriptie over Personal Branding en Netwerking 1e versie - 16 november 2012 Jana Vandromme Promotor: Hannelore Van Den Abeele 1. Inhoudstafel 1. Inhoudstafel 2. Onderzoeksvragen 2.1 Onderzoeksvraag 1 2.2
Nadere informatieDE KRACHT VAN SPEELPLEIN WERK Memorandum Vlaamse, federale en Europese verkiezingen 2019
DE KRACHT VAN SPEELPLEIN WERK Memorandum Vlaamse, federale en Europese verkiezingen 2019 Vlaamse Dienst Speelpleinwerk vzw 26 mei 2019 vinden er verkiezingen plaats op Vlaams, federaal en Europees niveau.
Nadere informatieDe ervaren commissaris verdiept en vernieuwt. Ook zichzelf. High Level Toezicht
De ervaren commissaris verdiept en vernieuwt. Ook zichzelf. High Level Toezicht Vergroten van persoonlijke effectiviteit Juist het bewust zijn van de eigen bril en context, de maatschappelijke opdracht
Nadere informatieHelp mensen met een psychische kwetsbaarheid uit hun isolement. word onze nieuwe. buddy
Help mensen met een psychische kwetsbaarheid uit hun isolement word onze nieuwe buddy Wat is een buddywerking? Buddywerking brengt een vrijwilliger (de buddy) in contact met een persoon met psychische
Nadere informatieLeuven Klimaatneutraal 2030
Leuven Klimaatneutraal 2030 Persconferen)e 6 juni 2012 1. Intro & Logo Mohamed Ridouani (Stad Leuven) 2. Projectwerking: stand van zaken Peter Tom Jones (KU Leuven) Mohamed Ridouani (Stad Leuven) 3. Resultaten
Nadere informatieBurgerschap 2.0. From global citizen to global teacher #3
Burgerschap 2.0 From global citizen to global teacher #3 Woordendiarree Waarom zoveel aandacht? Ontwikkelingen in beleid Nadruk op individuele verantwoordelijkheid van de burger (+ en-) Vermaatschappelijking
Nadere informatieGereedschap voor succes
Gereedschap voor succes magazine voor maximaal buurtgeluk met kunst & cultuur 1 2 Gereedschap voor succes in buurtcultuur Succes! Kunst in de buurt brengt bewoners dichter bij elkaar en verbindt talenten.
Nadere informatieNeurowetenschap en Onderwijs W O E N S D A G 2 9 A P R I L B R U S S E L
Neurowetenschap en Onderwijs W O E N S D A G 2 9 A P R I L 2 0 1 5 B R U S S E L Stelling Stelling: Goed onderwijs betrekt de resultaten van cognitieve neurowetenschappen en de neuropedagogiek in de besluitvorming
Nadere informatieMotiveren en werven van vrijwilligers voor de kring. Dr. Klara Ampe, voorzitter Vlaamse kamer Federale Raad voor Huisartsenkringen
Motiveren en werven van vrijwilligers voor de kring Dr. Klara Ampe, voorzitter Vlaamse kamer Federale Raad voor Huisartsenkringen vandaag Zicht op de bouwstenen van een duurzame motivatie Nieuwe (chinese)
Nadere informatieGA MEE OP WERELDREIS! WELKE ROUTE KIEZEN JULLIE?
Kleur Bekennen - Studio Globo - Djapo GA MEE OP WERELDREIS! WELKE ROUTE KIEZEN JULLIE? WERELDBURGERSCHAP IN DE VALIES VAN JOUW LAGERE SCHOOL! Oorlog in Syrië, vluchtelingen op de Middellandse Zee, klimaatonderhandelingen
Nadere informatieDe Klankhof t Kofschip waar iedereen tot zijn recht komt
Positionering De Klankhof en t Kofschip, Etten-Leur Kernwoorden: Je mag er zijn Vertrouwen Positief kijken naar jezelf en anderen Meervoudige intelligentie Samen de merkbelofte van De Klankhof t Kofschip:
Nadere informatieVolledige tekst van paragraaf jaarboek p. 69. Levend Leren Riki Verhoeven
Volledige tekst van paragraaf 3.7 - jaarboek 2005 - p. 69 Levend Leren Riki Verhoeven Coaches van de masteropleiding Ecologische Pedagogiek werken het gedachtegoed van Leven Leren in een serie groepssessies
Nadere informatie