Plan van aanpak: Agrologistiek fase 2 Gemeente Loppersum Afdeling MRO, team BOR Mei 2018

Transcriptie

1 Plan van aanpak: Agrologistiek fase 2 Gemeente Loppersum Afdeling MRO, team BOR Mei 2018 Pagina 1 van 14

2 Inhoud 1 Samenvatting voorstellen fase Aanleiding Richting van de gemeenteraad Duurzaam bermbeheer: bermverharding Algemeen Duurzaam bermbeheer: bermbeton versus grastegels Voorstel fase Bloembakken Algemeen Voorstel fase Gedragsbeïnvloeding Algemeen Voorstel fase Bewoners aan het stuur Samenwerking met VVN Campagne Deurbroezen? Nait bie de hoezen! Lesprogramma Cumela Overzicht maatregelen fase Overige en lopende onderdelen Planning Bijlage: overzicht bermverharding en passeerstroken Pagina 2 van 14

3 1 Samenvatting voorstellen fase 2 Voorgesteld wordt om fase twee Agrologistiek in te vullen met 3 onderdelen: 1. Investeren in duurzaam bermbeheer door het aanbrengen bermverharding langs wegen waar dit mogelijk is én het een toegevoegde waarde heeft; 2. Het plaatsen van bloembakken daar waar een zeer sterke wens ligt vanuit de inwoners én waar mogelijk; 3. Het voortzetten van de gedragsbeïnvloeding en educatie. Financieel houdt dit in dat de komende jaren de volgende budgetten benodigd zijn: Ad 1 Bermverharding ten behoeve van duurzaam bermbeheer: Voor 2018: ,- voor circa 10 km bermverharding Voor 2019: ,- voor circa 14 km bermverharding Voor 2020: ,- voor circa 13 km bermverharding Ad 2 Bloembakken: Voor : 3 x ,- Ad 3 gedragsbeïnvloeding: De volgende onderdelen van de gedragsbeïnvloeding worden voorgezet 1. Campagne Deurbroezen? Nait bie de hoezen! 2. Samenwerking met VVN 3. "Bewoners aan het stuur" Hanzehogeschool Groningen 4. Lesprogramma Veilig Omgaan Met Opvallend Landbouwverkeer (VOMOL) van Cumela De totale kosten van bovenstaande bedragen voor de komende jaren: 2018: ,- 2019: ,- 2020: ,- Pagina 3 van 14

4 2 Aanleiding In 2015 is het beleidsplan Wegen vastgesteld. Onderdeel van dit beleidsplan is de rapportage Agrologistiek. Doel van het plan agrologistiek is het verbeteren van de 'veiligheidsbalans' tussen het agro-gerelateerde verkeer en de overige verkeersdeelnemers. Met het verbeteren van de veiligheidsbalans wordt het vergroten van verkeersveiligheid bedoeld, door bijvoorbeeld te zorgen voor goede passeermogelijkheden zodat het grote en zware landbouw-gerelateerde verkeer veilig de overige verkeersdeelnemers kunnen passeren en vice versa. Voor de uitvoering van het gehele plan is in eerste instantie ,- beschikbaar gesteld (fase 1). De werkzaamheden van fase 1 nagenoeg voltooid. Voor de uitvoering van de werkzaamheden voor fase 2 is dit plan geschreven. 3 Richting van de gemeenteraad Om te horen wat vanuit de volksvertegenwoordiging prioriteit heeft is, in februari 2018, deze vraag bij de raadscommissie voorgelegd. De raadscommissie heeft aangegeven dat het aanbrengen van bermverharding ten behoeve van duurzaam bermbeheer de hoogste prioriteit heeft. Daarnaast wordt, gezien het relatief geringe benodigde budget wat hier voor noodzakelijk is, ook prioriteit toegekend aan het aanbrengen van bloembakken. Tot slot was de wens om de aanleg van het fietspad tussen Eenum en Loppersum, op het moment dat er meer duidelijkheid is omtrent het NABO-project van ProRail, opnieuw te bekijken. Pagina 4 van 14

5 4 Duurzaam bermbeheer: bermverharding 4.1 Algemeen Agrologistiek is gebaseerd op een netwerk-aanpak. Dat wil zeggen dat de hoofdroutes voor agro-gerelateerd verkeer als eerste zijn of worden aangepakt en vervolgens de onderliggende ontsluitingsroutes en waar nodig de lokale routes (in fase 1 de "b" wegen genoemd). In fase 1 zijn al een aantal wegen van bermverharding voorzien. Zie figuur 1 in de bijlage voor een overzicht van de bestaande bermverharding. Vanuit de werkgroep Argologistiek *1 wordt positief over de reeds aangebrachte bermverharding gesproken. Het aanbrengen van bermverharding wordt gezien als een duurzame investering, de levensduur van de wegen wordt hiermee verlengd omdat de zijkanten van het wegdek minder snel afbrokkelen. Daarnaast vergen de bermen na het aanbrengen van bermverharding minder onderhoud, zoals het opvullen van kuilen en het egaliseren van bermen. Allereerst wordt jaarlijks circa 80 kilometer berm aangevuld en geëgaliseerd. Dit vergt een personele en machinale inspanning van de buitendienst. Omgerekend zijn twee werknemers met een vrachtwagen twee maand op jaarbasis bezig met het herstellen van de bermen. De kosten hiervan bedragen circa ,- op jaarbasis. De verwachting is dat deze kosten jaarlijks met minimaal twee derde (ca ,-) afnemen indien het gehele plan, met in totaliteit 37 kilometer aan duurzame bermverharding, wordt uitgevoerd. Daarnaast wordt, door te investeren in duurzame bermverharding, een kostenbesparing gerealiseerd op het wegenonderhoud. De zijkanten van de weg brokkelen minder snel af waardoor de weg minder onderhoud vergt. Een voorbeeld hiervan is de Hogeweg, waar dit jaar nog circa ,- aan moet worden gespendeerd om de afgebrokkelde zijkanten te herstellen. Tot slot is het reëel om te veronderstellen dat het aantal schadeclaims (bijvoorbeeld vanwege beschadigde velgen en/of valpartijen) wordt gereduceerd door te investeren in duurzame bermverharding. De gemeente heeft in het verleden diverse schadeclaims ontvangen, bijvoorbeeld vanwege beschadigde velgen en/of valpartijen veroorzaakt door de afgebrokkelde randen van de weg.. Bermverharding is, naast een duurzame investering, ook een investering in de verkeersveiligheid: voor alle weggebruikers ontstaat meer ruimte om elkaar te passeren, de contouren van de weg worden beter zichtbaar en de weggebruiker wordt door akoestische signalering erop geattendeerd dat zij bijna in de onverharde berm rijden. Het investeren in duurzaam (berm)beheer en de verkeersveiligheid is conform de vastgestelde hoofdlijnen voor verkeer, vervoer en infrastructuur zoals te lezen in het raadsakkoord LTO plaatst de kanttekening dat bermverharding naast de vele positieve effecten ook een keerzijde heeft, namelijk dat door de bermverharding de weg visueel breder lijkt en er daardoor sneller wordt gereden. LTO benadrukt wel dat de voordelen op het gebied van verkeersveiligheid aanmerkelijk 'groter' zijn dan de nadelen. Daarnaast wordt een aantal Pagina 5 van 14

6 wegen medio 2018 voorzien van belijning (middels een separaat bestek, staat los van Agrologistiek), waarbij de weg visueel wordt versmald en de gereden snelheid naar verwachting omlaag gaat. *1 De werkgroep Agrologistiek bestaat uit vertegenwoordigers van de gemeente Loppersum samen met Cumela, LTO, Fivelingo, Provincie, Politie, Groninger Dorpen, Loonbedrijf Wieringa en TLN. 4.2 Duurzaam bermbeheer: bermbeton versus grastegels Bermverharding kan worden aangebracht als grastegel of als gestort beton. Vanuit beheers oogpunt gaat de voorkeur uit naar bermbeton omdat dit minder onderhoud geeft aan zowel het naastliggende asfalt als de bermverharding zelf. Echter bij oudere wegen wordt de overweging gemaakt om toch grastegels toe te passen, aangezien de oudere wegen op kortere termijn aan onderhoud toe zijn. De grastegels kunnen dan ten tijde van het onderhoud makkelijk worden weggehaald en hergebruikt. Als grastegels worden toegepast wordt een model toegepast met een gladde bovenzijde waardoor er minder geluidsoverlast optreedt. Per locatie wordt afgewogen welke bermverharding de beste keus is. 4.3 Voorstel fase 2 Om te bepalen welke bermen nog zouden moeten worden voorzien van bermverharding is een inventarisatie uitgevoerd binnen de werkgroep. Daarnaast is vanuit de wegbeheerder bekeken waar de bermklachten liggen. Tot slot zijn de ervaringen van de buitendienst geanalyseerd. Op basis van deze drie 'bronnen' zijn alle gewenste locaties in beeld gebracht en voorgelegd aan alle verenigingen van dorpsbelangen om 'de puntjes op de i' te krijgen. Niet alle bermen kunnen direct worden aangepakt omdat er bijvoorbeeld een omleidingsroute over loopt of omdat er eerst andere werkzaamheden moeten worden uitgevoerd, zoals het kappen van bomen. Daarom is bij het bepalen welke wegen prioriteit hebben een onderscheid gemaakt tussen bermen die direct kunnen worden aangepakt en bermen die in de komende jaren kunnen worden aangepakt. Uit de inventarisatie blijkt dat in: 2018 circa 10 km bermverharding kan worden aangebracht. Hier is een budget voor nodig van , circa 14 km bermverharding kan worden aangebracht. Hier is een budget voor nodig van , circa 13 km bermverharding kan worden aangebracht. Hier is een budget voor nodig van ,- Zie figuur 2 in de bijlage ter verduidelijking van de voorgenomen locaties bermverharding. Pagina 6 van 14

7 5 Bloembakken 5.1 Algemeen De verkeersveiligheid wordt extra onderstreept dor het aanbrengen van bloembakken, dit is een relatief simpele ingreep. Hierdoor wordt een wegversmalling gecreëerd waardoor het verkeer afremt. Let wel, met het beperkte verkeersaanbod in Loppersum zal een wegversmalling wat minder goed tot zijn recht komen dan in drukkere straten elders in Nederland. Toch worden bloembakken door bewoners vaak als positief ervaren. De gemeente krijgt regelmatig verzoeken van bewoners om bloembakken te plaatsen. Daarom is het voorstel om, waar nodig en waar mogelijk, bloembakken te plaatsen. LTO geeft aan dat fout geplaatste bloembakken kunnen leiden tot juist gevaarlijke situaties (bijvoorbeeld net na een bocht) of tot een volledige stremming (als er auto's tegenover een bloembak worden geparkeerd) Daarom moet er bij het plaatsen zorgvuldig worden nagedacht over hoe de bak moet worden geplaatst. 5.2 Voorstel fase 2 Bloembakken worden niet pro actief vanuit de gemeente geplaatst. Daar waar een dringende vraag ligt vanuit de bewoners word samen met de bewoners, LTO en eventueel de verkeersadviseur van de politie een afweging gemaakt of het plaatsen van bloembakken inderdaad een toegevoegde waarde heeft. Als dat zo is dan wordt een bloembak geplaatst die de bewoners zelf dienen te onderhouden. De kosten worden geschat op ,- per jaar. Afhankelijk van het model (materiaal en afmeting) volstaat dit budget voor 25 tot 40 bloembakken per jaar. 6 Gedragsbeïnvloeding 6.1 Algemeen Om de veiligheidsbalans tussen het agro-gerelateerde verkeer en de overige verkeersdeelnemers te vergroten wordt op meerdere sporen ingezet. Naast de eerder genoemde fysieke maatregelen is een aantal maatregelen bedacht welke middels gedragsbeïnvloeding en educatie de veiligheidsbalans tussen het agro-gerelateerde verkeer en de overige verkeersdeelnemers verbetert. 6.2 Voorstel fase Bewoners aan het stuur Samen met de Hanzehogeschool is een project genaamd "bewoners aan het stuur" uitgevoerd. Daarbij was het doel om de ervaren snelheidsproblematiek voor alle bewoners in de dorpen Zeerijp en Zijldijk te verminderen door bewoners te activeren en zelf medeprobleemeigenaar te maken. Of het traject het gewenste effect heeft gehad kan pas na een jaar worden bepaald. Mocht blijken dat dit traject een meerwaarde heeft, dan wordt op dat moment een voorstel gedaan hoe dit het beste uit te rollen is naar andere dorpen. Kosten: vooralsnog geen kosten. Pagina 7 van 14

8 6.2.2 Samenwerking met VVN Veilig Verkeer Nederland (VVN) werkt vooral direct samen met bewonersgroepen. De gemeente is hierin faciliterend. bewoners kunnen zelf contact opnemen met VVN en waar mogelijk blijft de gemeente Loppersum deze initiatieven steunen. Kosten: kosten zijn vaak laag en kunnen over het algemeen worden betaald uit het reguliere verkeersbudget Campagne Deurbroezen? Nait bie de hoezen! Om het agro-gerelateerde verkeer tijdens de drukkere periodes, zoals de bietencampagne, goed te bereiken zijn spandoeken gemaakt met de tekst "Deurbroezen? Nait bie de hoezen". Deze spandoeken worden tijdelijk opgehangen na de "school is weer begonnen" campagne. Deze actie loopt door tot de spandoeken zijn versleten. Kosten: de spandoeken zijn al aangeschaft en worden opgehangen door de buitendienst. Hier zijn geen directe kosten aan verbonden Lesprogramma Cumela CUMELA Nederland gaat de komende jaren uitgebreid campagne voeren om binnen en buiten de sector duidelijk te maken dat de tractor een eigen, unieke positie heeft als transportmiddel en dat de brede inzetbaarheid van tractoren behouden moet blijven. Veilig (land)bouwverkeer is aangewezen als beleidsspeerpunt. Om hier invulling aan te geven heeft Cumela specifiek voor scholieren van de hoogste groepen van het basisonderwijs een Lesprogramma Veilig omgaan met opvallend landbouwverkeer (VOMOL) ontwikkeld. In een dagdeel krijgen schoolklassen praktische kennis en informatie over verkeerssituaties aangereikt waarbij medewerkers en materieel van 'Cumela-bedrijven' wordt ingezet. Tevens worden AOC-leerlingen ingezet ter begeleiding. Zij krijgen studiepunten voor hun bijdrage. Zo wordt bij alle betrokkenen verkeersveilig gedrag bevorderd. Loppersum blijft actief de scholen benaderen om ze op de hoogte te stellen van dit lesprogramma. Kosten: geen directe kosten (provinciale bijdrage). 6.3 Overzicht maatregelen fase 2 Overzicht maatregelen Agrologistiek fase 2 Jaar van uitvoering Raming Agrologistiek fase 2 Bermverharding a) Bermverharding overige wegen ,- b) Bermverharding overige wegen ,- c) Bermverharding overige wegen ,- Bloembakken a) Aanbrengen bloembakken ,- b) Aanbrengen bloembakken ,- c) Aanbrengen bloembakken ,- Pagina 8 van 14

9 Programma voorlichting en educatie a) Interventietraject snelheidsproblematiek Niet bepaald Vooralsnog geen kosten b) Samenwerking met VVN Doorlopend Regulier budget c) Campagne Deurbroezen? Nait bie de hoezen! Doorlopend Regulier budget d) Lesprogramma Cumela Doorlopend Geen kosten gemeente Aanbrengen Smiley's/ matrixborden a) Max. twee per dorp (reeds uitgevoerd) 2018 Budget uit fase 1 Pagina 9 van 14

10 7 Overige en lopende onderdelen Vanuit fase 1 lopen nog een aantal projecten door of worden afgerond. Financiering is ook vanuit het budget fase 1. Hieronder, ter informatie, een stand van zaken. Transformatie Dorpsentree 's In fase 1 zijn middels een burgerpeiling twee dorpsentrees per dorp aangewezen om aan te passen. De overige dorpsentree worden aangepast op het moment dat de huidige entrees verouderd zijn. De aanpassing wordt dan met reguliere middelen vervangen en aangepast naar het nieuwe model. Kosten: kosten worden betaald uit het reguliere budget. Aanleg passeerstroken (zie figuur 3 in de bijlage) Daar waar de wegen erg smal zijn is het aanbrengen van passeerstroken een oplossing om elkaar veilig te kunnen passeren. In de bijlage is een overzicht waar vanuit de werkgroep agrologistiek passeerstroken het meest wenselijk zijn en waar passeerstroken ook fysiek kunnen worden aangebracht. Deze locaties zijn voorgelegd aan alle verenigingen van dorpsbelangen om 'de puntjes op de i' te krijgen. Uitvoering is gepland voor de zomer Kosten: is reeds budget voor. Aanbrengen matrixborden/ 'smiley's' Medio 2017 is besloten om het aanbestedingsvoordeel, wat was ontstaan bij de aanbesteding van werkzaamheden Agrologistiek fase 1, in te zetten voor het verbeteren van de verkeersveiligheid in alle 17 dorpen binnen de gemeente Loppersum door het aanschaffen van matrixborden, ook wel 'smiley's' genoemd (onderdeel van agrologistiek fase 2). Deze matrix borden zijn inmiddels besteld en geplaatst. Met de dorpen is overleg geweest over de locaties waar zij graag de matrixborden als eerste willen hebben. Daarnaast konden/kunnende dorpen programma's met symbolen en/ of teksten aanleveren. Deze wensen zijn waar mogelijk verwerkt. Kosten: reeds uitgevoerd met het daarvoor beschikbare budget. Aanleg fietspad Eenum Loppersum Vanuit fase 1 was het huidige zandpad tussen Eenum en Loppersum aangewezen als 'ontbrekende fietsschakel'. Nu blijkt echter dat dit pad over een bestaande spoorwegovergang loopt en dat deze spoorwegovergang ter discussie is gesteld door ProRail in het kader van het NABO-project: het beveiligen van de 'Niet Actief Beveiligde Overwegen'. Het is vooralsnog onduidelijk op welke wijze de overweg wordt aangepakt (beveiligen, aanbrengen van een tunnel of een spoortrap, of saneren). Voorgesteld wordt de discussie over dit fietspad voort te zetten nadat er meer duidelijkheid over is. Vanuit de werkgroep is de suggestie gedaan om de aanleg van een vrijliggend fietspad niet te beperken tot dit fietspad, maar verder te kijken naar andere locaties waar het fietsverkeer en het agrogerelateerde verkeer gescheiden kunnen worden waardoor de veiligheidsbalans verbetert. Kosten: vooralsnog geen kosten. Pagina 10 van 14

11 Aanbrengen belijning Het aanbrengen van belijning is geen onderdeel is van het project Agrologistiek, maar om misverstanden te voorkomen wordt dit onderwerp toch even aangehaald. In 2018 wordt een bestek uitgevoerd voor het op grote schaal aanbrengen van belijning. Uiteraard draagt het aanbrengen van belijning eveneens bij aan het vergroten van de verkeersveiligheid. De werkzaamheden vanuit het project Agrologistiek worden afgestemd met het aanbrengen van de belijning. Kosten: is reeds budget voor. 8 Planning Onderstaande planning gaat uit van de voorgestelde prioritering en is derhalve onder voorbehoud. Bij een definitief akkoord op de voorgestelde prioritering worden de werkzaamheden uitgevoerd volgens onderstaande planning: werkvoorbereiding FASE 2: en aanbesteding uitvoering Bermverharding a) Bermverharding 2018 jun-18 zomer 2018 b) Bermverharding 2019 winter 2018/2019 voorjaar 2019 c) Bermverharding 2020 winter 2019/2020 voorjaar 2020 Bloembakken a) Aanbrengen bloembakken 2018 nvt doorlopend b) Aanbrengen bloembakken 2019 nvt doorlopend c) Aanbrengen bloembakken 2020 nvt doorlopend Programma voorlichting en educatie a) Interventietraject snelheidsproblematiek nvt afronding b) Samenwerking met VVN nvt doorlopend c) Campagne Deurbroezen? Nait bie de hoezen! nvt doorlopend d) Lesprogramma Cumela nvt doorlopend Aanbrengen Smiley's/ matrixborden a) Max. twee per dorp (reeds uitgevoerd) gereed afrondingsfase werkvoorbereiding Vanuit fase 1 (in uitvoering/ gereed) uitvoering en aanbesteding Transformatie Dorpsentree 's a) Standaard kompoorten gereed afrondingsfase Aanleg passeerstroken a) Passeerstroken aanbrengen april/ mei 2018 zomer 2018 Aanleg belijning a) Separaat bestek april/ mei 2018 zomer 2018 Pagina 11 van 14

12 Bijlage: overzicht bermverharding en passeerstroken Figuur 1: overzichtskaart bestaande bermverharding Pagina 12 van 14

13 Figuur 2: Potentiele locaties aan te leggen bermverharding Pagina 13 van 14

14 Figuur 3: Locaties passeerstroken - onderdeel fase 1 Pagina 14 van 14