Beter, steeds beter. Jaarverslag 2012 GGMD voor Doven en Slechthorenden 1/32

Transcriptie

1 Beter, steeds beter. Jaarverslag 2012 GGMD voor Doven en Slechthorenden 1/32

2 1. Woord vooraf 2. Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens 2.2. Structuur van de organisatie 2.3 Kerngegevens Organisatieprofiel Cliëntprofielen Kernactiviteiten Kerncijfers Werkgebied, vestigingen en organogram 2.4 Ketenvorming en samenwerking Ketenvorming in eigen huis Samenwerken in zorg en dienstverlening 2.5 Maatschappelijk ondernemen 3. Ontwikkelingen Externe ontwikkelingen 3.2 Interne ontwikkelingen 4. Bedrijfsvoering en personeel 4.1 Bedrijfsvoering 4.2 Personeel 5. Kwaliteit 5.1 Algemeen kwaliteitsbeleid 5.2 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten Bijlagen: 1. Cliëntprofielen GGMD 2. Kernactiviteiten GGMD 3. Jaarverslag 2012 Raad van Toezicht 4. Jaarverslag 2012 Cliëntenraad 5. Organogram GGMD 2/32

3 Woord vooraf In het voorjaar van 2012 waren we er zeker van: de financiering van de begeleiding van doofblinden en vroegdoven zou een voorbeeld worden van de bestuurlijke flexibiliteit. Te vuur en te zwaard verdedigde het Ministerie van VWS de invoering onder het zwakke regime (geen recht, maar voorziening) van de WMO van decentrale financiering van de begeleiding van mensen met verstandelijke, lichamelijke en zintuiglijke beperkingen. Maar ambtelijk en bestuurlijk Nederland kon niet ontkennen dat dit voor de kleine en vanwege de communicatieve beperking erg van begeleiding afhankelijke groep doofblinden en vroegdoven een groot risico met zich meebracht - en ontkende dit dan ook niet. Het was ons gelukt duidelijk te maken dat er doofblinde en dove mensen zijn die zich zelf goed staande houden in de horende samenleving, naast mensen die dit echt niet kunnen. Ook doofblinde en vroegdove mensen kun en mag je niet over een kam scheren! Vanuit dit inzicht werd een kunstgreep bedacht in de vorm van het centralistisch decentralisme, ofwel in de vorm van circa 5 regiegemeenten, die namens alle ruim 400 Nederlandse gemeenten de afspraken zouden gaan maken voor deze doelgroep. De Tweede Kamer en de Staatsecretaris vonden elkaar in dit ietwat bijzondere compromis, maar toen viel het Kabinet. De rest van 2012 gebeurde er niets. Nou ja, niets: er waren verkiezingen, er werd een Kabinet gevormd en in november 2012 was er het Regeerakkoord "Bruggen Slaan". De WMO zou doorgaan, maar hoe - dat werd nog niet duidelijk. Opnieuw onzekerheid. We deden al die tijd wat van ons mag worden verwacht: we boden hulp en dienstverlening aan onze cliënten en we werkten gestaag aan de verbetering van de bedrijfsvoering, van de uitvoering van het primaire proces, aan de communicatie met onze cliënten en aan de eigen competenties. De Nederlandse samenleving is in permanente staat van verandering. Wij volgen dat, reageren daarop. Er is maar één constante in ons antwoord: wij moeten het beter doen, steeds beter. Betere hulp- en dienstverlening, betere bedrijfsvoering. Dat is in 2012 gelukt. Dit jaarverslag getuigt daarvan. In 2013 gaan we daar gewoon mee door. Kees Knol, bestuurder GGMD 3/32

4 2. Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens Naam verslagleggende rechtspersoon Stichting Geestelijke Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening voor Doven en Slechthorenden (GGMD) Adres Büchnerweg 3 Postcode 2803 GR Plaats Gouda Telefoonnummer Inschrijfnummer Kamer van Koophandel adres contact@ggmd.nl Internetpagina Structuur van de organisatie Juridische structuur en governance GGMD voor doven en slechthorenden is een enkelvoudige rechtspersoon: een stichting met een (eenhoofdige) Raad van Bestuur en een Raad van Toezicht. Bepalingen over de rol van respectievelijk de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht zijn conform de zorgbrede Governance Code vastgelegd in de statuten. De bestuurder noch andere personen in loondienst bij GGMD overschrijden het gemiddelde belastbare loon van Nederlandse ministers. Toelatingen GGMD is toegelaten tot de AWBZ als instelling voor begeleiding en behandeling als bedoeld in de artikelen 6 en 8 van het Besluit Zorgaanspraken AWBZ. Met ingang van 1 januari 2010 is GGMD tevens toegelaten tot de ZVW als instelling voor medisch specialistische zorg. Onder de AWBZ functioneert GGMD als instelling voor gehandicaptenzorg (uitsluitend zintuiglijk gehandicapten auditief), onder de ZVW als gespecialiseerde GGZ-instelling voor doven en slechthorenden. Voor reïntegratietrajecten heeft GGMD mantelovereenkomsten met het UWV. GGMD is daarnaast sinds 2005 door UWV erkend als jobcoachorganisatie. Cliëntenraad Sinds 2007 bestaat bij GGMD een Cliëntenraad, per ultimo 2012 bestaande uit vijf cliënten van verschillende subdoelgroepen en drie steunleden uit de relevante cliëntenorganisaties (het Dovenschap, de NVVS en de Stichting Plots- en Laatdoven). De Cliëntenraad schrijft een eigen jaarverslag, dat als bijlage 2 aan dit jaardocument is gehecht. De Cliëntenraad wordt voor rekening van GGMD ondersteund door een secretaris, die langdurig ervaring heeft opgedaan in de begeleiding van doven. Ondernemingsraad In mei 2012 hebben er verkiezingen plaatsgevonden in verband met aftredende OR-leden. Na de verkiezingen telt de OR zeven actieve leden. De OR heeft 2012 zes keer een 4/32

5 overlegvergadering gehad met de bestuurder en twee keer de algemene zaken van de onderneming besproken. Ook heeft de OR een vergadering met de Raad van Toezicht bijgewoond. De OR heeft er voor gekozen over 2012 een eigen jaarverslag uit te brengen. 2.3 Kerngegevens Organisatieprofiel De missie van GGMD is het in heel Nederland bieden van hoogwaardige zorg- en dienstverlening aan doven en slechthorenden, die de last van (de gevolgen van) de gehoorstoornis en de eventuele psychische problematiek voor de cliënt dusdanig beperkt dat een zo zelfstandig en goed mogelijk leven kan worden geleid.. Die zorg- en dienstverlening kan alleen hoogwaardig zijn, als GGMD zich exclusief focust op de doelgroep. Omdat prelinguaal doven (verder: vroegdoven) in de praktijk niet bij horende instellingen in hun omgeving terecht kunnen, geeft GGMD in eigen huis vorm aan een domeingrenzen overschrijdende integrale keten van zorg voor hen. GGMD wordt met zijn AWBZ-toelating gerekend tot de categorale instellingen voor zintuiglijk gehandicaptenzorg. Dat zijn er 3 voor visueel gehandicapten (Bartimeus, Visio en de Robert Coppes Stichting) en 5 voor auditief/communicatief gehandicapten. Van die laatste richten zich er 3 geheel of overwegend op jeugd (Kentalis, Auris en NSDSK) en één exclusief op ouderen (Gelderhorst). GGMD richt zich als enige van die 5 instellingen op de volwassen auditief gehandicapten en doet dat in heel Nederland. Ook de GGz voor doven en slechthorenden is noodgedwongen categoraal georganiseerd. GGMD is de aanbieder van ambulante GGz in Zuid-, Midden- en West-Nederland; in Noord en Oost- Nederland hebben de in hoofdzaak horende instellingen Lentis en Pro Persona een doventeam. Pro Persona en Reinier van Arkel hebben kleine klinische voorzieningen voor doven-ggz. In Amsterdam zijn hebben zowel GGMD als Pro Persona een team. GGMD is als integrale ketenorganisatie aangesloten bij twee koepelorganisaties: bij zowel de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) als bij GGZ Nederland Cliëntprofielen Communicatie is de sleutel voor mensen in de samenleving. Communicatie is bij uitstek essentieel voor de zorg aan mensen. Auditief gehandicapte cliënten kunnen slecht terecht in instellingen, die zich louter van het gesproken woord bedienen. Zij behoeven zorg, die met die beperking rekening houdt. GGMD beheerst die expertise door continue investering in scholing en door zich exclusief tot deze doelgroep te beperken. Wij onderscheiden in hoofdzaak vier cliëntprofielen: - Volwassen vroegdoven - Volwassen slechthorenden - Volwassen Plots- en Laatdoven - Volwassen doofblinden 5/32

6 In 2012 is gestart met het consequent vastleggen van het cliëntprofiel van elke cliënt in ons productieregistratiesysteem. Die vastlegging is verbonden met de standaard communicatiecheck van elke nieuwe cliënt, waarmee wij gegevens verzamelen voor onze wijze van communiceren met de cliënt. Voor het zittende bestand worden die gegevens in de loop van 2013 gecompleteerd. Er dienen zich sinds enige tijd ook niet- of weinig-slechthorenden aan, die afkomen op ons groepsaanbod voor het leren omgaan met tinnitus 1. Wij kunnen hen niet voor rekening van de AWBZ helpen, omdat daarvoor een drempelverlies van 35 decibel is vereist. In een aantal gevallen biedt de Zvw (GGZ) uitkomst; anderen vallen helaas tussen wal en schip Kernactiviteiten GGMD levert een sluitende keten van zorg aan de doelgroep van thuiswonende volwassen doven en slechthorenden. Die keten strekt zich uit over AWBZ, ZVW en sociale verzekeringen. Wij onderscheiden de volgende clusters van producten (uitgewerkt in bijlage 1b): - gespecialiseerde ambulante begeleiding en behandeling - gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg - expertiseproducten Kerncijfers 2012 Omzet AWBZ GGZ Loopbaanbegeleiding Overig Totaal In de AWBZ en de GGZ is een bedrag aan naverrekening 2011 opgenomen. Cliënten AWBZ GGZ LB Totaal Instroom Uitstroom Vroegdoof Slechthorend/plots-laatdoof Doofblind Tinnitus (niet-slechthorend) nog onbekend Per bekostigingscategorie is het aantal unieke cliënten weergegeven. Tussen de categorieën is wel enige overlap. Het per cliënt vastleggen van het cliëntprofiel is nog niet compleet. 1 Het Nederlandse woord voor tinnitus is oorsuizen, maar dat begrip dekt zeer onvoldoende de vaak ondraaglijke ernst qua duur, vorm en luidheid van de cliënten die om zorg komen. 6/32

7 Medewerkers Soort Aantal fte Vaste dienst Totaal , Hulpverleners totaal ,32 Hulpverleners AWBZ 71 55,14 Hulpverleners GGZ 28 17,94 Hulpverleners werk 11 7,78 Hulpverleners communicatie 18 10,46 Management en hoofden 10 9,11 Staf en ondersteuning 37 23,14 Freelancers Communicatietrainers 55 nvt Verloop 2012: in dienst: 12 medewerkers uit dienst: 8 medewerkers Werkgebied, vestigingen en organogram De doelgroep woont verspreid over het hele land. In grote delen van Nederland is GGMD de enige AWBZ-zorgaanbieder voor volwassen doven en slechthorenden. Alleen in de vier noordelijke provincies kent GGMD voor AWBZ-woonbegeleiding een parallel: De Noorderbrug. De GGZ voor de doelgroep wordt gedeeld met Lentis en Pro Persona, die samen Noord en Oost Nederland bedienen. GGMD heeft heel Nederland als werkgebied en maakt dit waar vanuit 15 vestigingen. Incidenteel worden nog op andere adressen cliënten ontvangen. Waar nodig komt GGMD ook aan huis. Dat is in ieder geval zo bij het product Begeleid zelfstandig wonen. Op 3 locaties worden cliënten uitgenodigd om hun woonbegeleiding te komen halen in een bij deelnemers als "inloophuis" bekend staand steunpunt van GGMD. Zij waarderen de bijkomende gelegenheid tot ontmoeting met andere doven. GGMD heeft geen eigen vastgoed. De 15 vestigingen zijn alle gehuurd. GGMD is een platte organisatie. In Gouda huist de eenhoofdige Raad van Bestuur en een beperkte centrale staf. Daaronder kent de organisatie vijf integrale managers op een regionale verdeling van Nederland. U vindt het organogram als bijlage toegevoegd aan dit jaarverslag. 2.4 Ketenvorming en samenwerking Ketenvorming in eigen huis Gebruikelijk is dat integrale ketenzorg tot stand komt door samenwerking van partijen op lokaal niveau. Voor doven kan dat niet. Horende instellingen zijn voor onze doelgroep niet toegankelijk zelfs niet met een tolk. Om toch ketenzorg te realiseren heeft GGMD daarom de ambitie om de gehele keten van zorg voor de doelgroep doven in eigen huis te organiseren. In 1999 begonnen als het verzamelde en verzelfstandigde dovenmaatschappelijk werk van de 7/32

8 nazorgafdelingen van de doveninternaten is als gevolg van een langjarig proces van diversificatie en uitbreiding GGMD geworden tot een ketenorganisatie over de domeinen WMO (cliënttoeleiding), AWBZ (gehandicaptenzorg, revalidatie), ZVW (Geestelijke Gezondheidszorg) en Werk (reïntegratie en jobcoaching) heen. De keten krijgt gestalte door een gezamenlijk aanmeldingstraject voor alle cliënten in ons Primair Proces Samenwerken in zorg en dienstverlening In Noord en Oost Nederland heeft GGMD geen eigen GGZ-aanbod. Daar werkt GGMD voor de afstemming tussen de gehandicaptenzorg voor doven en de gespecialiseerde doven-ggz samen met Lentis en Pro Persona. Voor crisiszorg werkt GGMD, indien nodig, samen met de crisisdiensten van horende GGZ-instellingen. GGMD heeft als AWBZ-instelling voor auditief gehandicapten in de sector visueel gehandicapten een parallel in de Robert Coppes Stichting, die in Zuid-Nederland ambulante begeleiding biedt aan volwassen, vaak meervoudig beperkte blinden en doofblinden. Met die instelling is in 2012 het contact aangehaald en zijn pilots gestart voor samenwerking in zowel de zorg als beider back-offices. In Zuid-Holland Noord werkt GGMD samen met GGz-instelling Rivierduinen. In 2012 heeft deze samenwerking een extra dimensie gekregen in Zoetermeer, waar enkele GGz-cliënten van GGMD voor behandeling konden worden opgenomen in een kliniek van Rivierduinen met ondersteuning in de communicatie vanuit GGMD. In Vught heeft GGz-instelling Reinier van Arkel een kleine verblijfsvoorziening voor dove cliënten. Met die instelling is onderzoek gestart naar de mogelijkheden van nadere samenwerking. De K&J-unit van GGMD is nog in opbouw. Daarvoor is in 2012 de samenwerking met de scholen van Auris en Kentalis uitgebreid. In 2012 is ook contact gelegd met de William Schrikker Groep voor jeugdzorg ten behoeve van samenwerking in gezinnen met dove ouders. Op regionaal niveau werkt GGMD samen met meerdere zogenoemde "Welzijnsstichtingen van doven", organisaties voor en door vroegdoven. 2.5 Maatschappelijk ondernemen GGMD spant zich nadrukkelijk in om ook anders dan met zorg en dienstverlening bij te dragen aan de participatie van de auditief beperkte burger in de samenleving. Consequent werft GGMD voor zijn eigen hulpverleners expliciet mede onder doven en slechthorenden. Zij dragen ook substantieel bij aan de expertise en doelgroepgerichte cultuur van GGMD. Zij houden de horende collega's van GGMD bovendien de spiegel voor van de dagelijkse valkuilen van horende organisaties in de omgang met dove en slechthorende medewerkers of klanten. Waar GGMD ruimte heeft voor stages of leer/werkplaatsen reserveren we die ook voor de doelgroep. In 2012 zijn twee volwassen doven gestart met een leer/werkplaat voor ambulante woonbegeleiding. 8/32

9 3. Ontwikkelingen Externe ontwikkelingen Alle bekostigingskaders voor het werk van GGMD waren in 2012 in beweging. Op alle terreinen dwingen de stijgende kosten beleidsmakers en politiek tot ingrepen. Na jaren van gesleutel op onderdelen dienen zich nu structurele veranderingen aan. AWBZ De AWBZ is al jaren in een proces van enerzijds decentralisatie naar gemeenten en anderzijds overheveling naar de zorgverzekeringswet. In een nieuw regeerakkoord werd in 2012 vastgelegd, dat de resterende kern-awbz nog slechts intramurale zorg zal omvatten. Ondertussen vertraagde de kabinetswisseling alleen maar het al ingezette proces van overheveling van de functie Begeleiding naar de WMO. Aan het eind van 2011 was er hoop ontstaan, dat voor de contractering van begeleiding van zintuiglijk gehandicapten een formule was gevonden om die over een select aantal gemeenten te laten verlopen. Die mogelijke oplossing kwam door de wisseling van de wacht in de lucht te hangen. Pas in 2013 zullen we verder zien. Het verslagjaar is wel goed besteed aan Verbindend Vernieuwen, zijnde het met VWS en financiers overeengekomen meerjarig traject van alle instellingen binnen SIAC en Vivis ook GGMD dat in 2014 moet leiden tot sectorbrede transparantie van aard en volume van de AWBZ-zorg aan zintuiglijk gehandicapten. Cliëntprofielen en producten werden gezamenlijk geformuleerd en in 2012 betrokken bij het eerste jaar van aanlevering van de dienovereenkomstige productiedata. In 2013 gaat die gegevensverzameling voort en worden ook al de eerste voorstellen voor een tariefstructuur ontwikkeld. Parallel aan Verbindend Vernieuwen was het College voor Zorgverzekeringen met hulp van de gezamenlijke instellingen doende met de duiding van de inhoud van de ZG-producten: kunnen ze passen in de Zorgverzekeringswet? Ongeacht de mogelijke uitkomst daarvan is GGMD verheugd, dat het CVZ goed inzicht in onze soort cliënten en zorg tracht te krijgen en dat zal vastleggen in een blijvend document. Het kost GGMD tot nog toe veel inspanning om bij alle achtereenvolgend gesleutel aan delen van de AWBZ telkens weer uit te moeten leggen hoe slecht mutaties in het beleid voor horende zorgaanbieders toepasbaar zijn op de dove cliëntgroep. Het geheugen van steeds wisselende beleidsmakers is kort. Zorgverzekering De GGz voor doven en slechthorenden is verzekerd in het basispakket van de zorgverzekering. Al jaar en dag wordt die GGz voor doven gefaciliteerd met dubbeltelling van cliëntcontacten. Aan die dubbeltelling komt een einde met de prestatiebekostiging van de GGz per Juist op tijd traden wij toe tot het kleine groepje van GGZ-instellingen met bijzondere kostencomponenten om goed gezien te worden door NZa en VWS. Ons wordt voor 2013 (en ook 2014?) parallel aan een kostenonderzoek van de NZa een transitiebedrag gegund ter grootte van 95% van het verschil tussen een als voorheen overeengekomen budget en de geraamde DBC-opbrengst. 9/32

10 Per vervalt ook het representatiemodel, waarbij één verzekeraar namens alle verzekeraars in het land met GGMD een contract sloot. Voor 2014 moeten wij met alle verzekeraars afzonderlijk contracten sluiten, iedere voor hele kleine aantallen DBC s. In 2012 heeft het K&J team in Zuid-Holland zich verder ontwikkeld. De verwachting is dat de K&J-GGz wordt overgeheveld naar gemeenten. Een ontwikkeling die mogelijk voor de horende jeugdzorg voordelen oplevert, maar voor de jeugdzorg aan doven het risico met zich meebrengt dat deze niet in stand kan blijven vanwege de onevenredige administratieve belasting. Werknemersvoorzieningen Ook de financiering van werknemersvoorzieningen bij het UWV kwam in 2012 sterk onder druk te staan. Lukte het ons begin 2012 nog om met trajectprijzen als voorheen een voorgenomen gunning te verwerven voor de reïntegratie van auditief beperkten, bij eenzelfde aanbesteding eind 2012 lagen de voorgeschreven maximumtarieven daar fors onder. De voorgenomen gunning leidde overigens tot een merkwaardige situatie: het UWV trok de aanbesteding in reactie op een hausse aan bezwaren tegen de gevolgde procedure op het laatste moment alsnog in. Vervolgens gold een tijdelijke regeling, die met zeer krappe voorwaarden niet toegesneden was op de intensiteit van trajecten voor auditief gehandicapten en ons dwong om per klant te moeten onderhandelen over een individuele reïntegratie-overeenkomst. Het wachten is nu - mei op de uitslag van de nieuw ingezette aanbesteding Ook gemeenten gingen over tot aanbesteding van reïntegratietrajecten voor hun WWB-bestand. Wij hebben enkele van die aanbestedingen verkend en geconcludeerd dat die qua voorwaarden onhaalbaar zijn voor een gespecialiseerde dienstverlener in reïntegratie van auditief gehandicapten. Bij gemeenten zullen we dus per cliënt zaken moeten doen, hoewel de aanbestedingsdocumenten die ruimte eigenlijk niet lijken te bieden. 3.2 Interne ontwikkelingen Professionalisering Door de jaren heen maakte GGMD als GZ/ZG-instelling een constante professionalisering door. Gestart in 1999 met dovenmaatschappelijk werk hebben wij aanvankelijk onze hulp- en dienstverlening aan volwassen vroegdoven gediversificeerd naar individuele revalidatie, ambulante woonbegeleiding, loopbaanbegeleiding, opvoedtraining en communicatietraining en hebben we het onderscheid tussen onze doelgroepen vroegdoven, doofblinden, ernstig slechthorenden en plots- en laatdoven in de inhoud en organisatie van onze zorg beter uitgewerkt. Gaandeweg hebben we ook de samenwerking gezocht met de categorale GGZteams voor doven en slechthorenden, deels uitmondend in een fusie met die teams. Parallel aan al die ontwikkelingen is het scholingsprogramma voor alle medewerkers sterk uitgebreid. Op het moment van uitbreiding van ons aanbod met gespecialiseerde GGZ-doventeams hebben wij ook een Primair Proces geïmplementeerd, dat bewust op alle cruciale momenten in de zorg voor elke cliënt na aanmelding, na intake/diagnostiek en bij jaarlijkse evaluatie de verschillende disciplines in een multidisciplinair Cliëntenoverleg bij elkaar brengt voor een goede, integrale afweging van alle zorgaspecten. 10/32

11 Herkenning van meervoudige problematiek Deze professionalisering heeft in 2012 aan het licht gebracht, dat veel van onze oorspronkelijke doelgroep volwassen vroegdove cliënten die ambulante woonbegeleiding krijgen - multiproblematiek kennen, die navenant meervoudige begeleiding en behandeling vergt. Als gevolg van hun levenslange doofheid en de daarmee gepaard gaande communicatiestoornissen hebben die cliënten een grote kennis- en ontwikkelingsachterstand alsmede een grote tot zeer grote taalachterstand, die de vicieuze cirkel in stand houdt. Daaronder of daarnaast bestaan vaak andere lichamelijke, cognitieve, psychosociale en/of psychiatrische, eventueel ook visuele problemen. Voor alle duidelijkheid: deze cliënten zijn allerminst representatief voor alle vroegdoven; de meeste volwassen vroegdoven gaat het maatschappelijk goed. In casu gaat het om de deelgroep onder de vroegdoven, die als zwaksten van school (en internaat) zijn gekomen en/of anderszins in een (te) beschermde omgeving hebben verkeerd. Verbetering diagnostiek en zorg voor volwassen vroegdoven Voorheen maakten we al die complexiteit bij onze vroegdove cliënten niet zichtbaar en volstonden wij met monodisciplinaire ambulante woonbegeleiding: louter ondersteunen van de cliënt in de confrontatie van zijn tekorten met de eisen vanuit de horende buitenwereld. We hielden ze zo in de lucht, maar ook afhankelijk. Dankzij alle aspecten van professionalisering hiervoor genoemd begonnen wij te zien dat wij die cliënten daarmee tekort doen. Bij betere diagnosticering van hun multiproblematiek kunnen we gerichter inzetten op het vergroten van hun zelfredzaamheid. Bedoelde cliënten hebben wel te maken met geregelde terugval, maar in hun stabielere fasen kunnen we hun leerbaarheid benutten. In de eerste helft van 2013 gaan we deze cliënten met nadere diagnostiek expliciet in beeld brengen. Vervolgens zullen we ze in het overleg met zorgkantoren inbrengen teneinde ze een meeromvattend zorgprogramma te kunnen gaan bieden. OORzaken In oktober 2012 is GGMD gestart met een informatie en adviescentrum op het gebied van hulpmiddelen voor slechthorenden en doven. Dit centrum heeft de naam OORzaken en bevindt zich in het hoofdkantoor van GGMD in Gouda. Doven en slechthorenden kunnen hier onafhankelijk van leveranciers informatie en advies krijgen over hulpmiddelen en voorzieningen. GGMD heeft meerdere hulpmiddelenspecialisten in opleiding, die advies kunnen geven in de regio. Onderzoek en Ontwikkeling Eveneens leidde de professionalisering van GGMD tot een behoefte aan onderzoeksgegevens. Die zijn er in Nederland eigenlijk niet voor onze doelgroep. Die doelgroep is veel te klein om zonder druk en fondsen van buiten interessant te zijn voor opleidingsinstituten. En zonder onafhankelijke onderzoeksgegevens is het slecht knokken voor de doelgroep bij de huidige beleidswijzigingen in de zorg. In 2012 is GGMD daarom gestart met het opzetten van een Wetenschappelijke Adviesraad, waarvoor vooraanstaande wetenschappers uit verschillende organisaties en met verschillende expertise zijn aangezocht. Door middel van deze raad wil GGMD de onderzoeksagenda ontwikkelen en toegang krijgen tot onderzoekers die daarbij een rol kunnen gaan vervullen. In 2013 gaat de Adviesraad van start. Tevens neemt GGMD deel aan de Programmaraad Auditief/Communicatief in het kader van Verbindend Vernieuwen. Hierin worden 11/32

12 onderzoeksvoorstellen ingediend en beoordeeld. De programmaraad heeft voor de duur van drie jaar een onderzoeksbudget beschikbaar. In hetzelfde kader van Verbindend Vernieuwen neemt GGMD deel aan de SIAC werkgroep 'Samenwerken in Vernieuwing', waarin aan gezamenlijke expertiseontwikkeling op het gebied van de Nederlandse Gebarentaal wordt gewerkt. Onderzoeksagenda In 2012 is gestart met het voorbereiden van een onderzoeksvoorstel naar de leefsituatie van volwassen doven, in samenwerking met Dovenschap en de Hogeschool Utrecht. In 2013 wordt verder gezocht naar mogelijkheden voor financiering. In samenwerking met de NSDSK is een onderzoeksvoorstel naar de emotionele beschikbaarheid van dove ouders en horende kinderen ingestuurd naar de Programmaraad. Dit voorstel is gehonoreerd. Het onderzoek gaat in 2013 van start en loopt tot Overige productontwikkeling In 2012 is de pilot 'Communicatieadviseur' afgerond en advies uitgebracht. Na het advies van de OR zal in 2013 de concrete invulling van deze nieuwe functie worden vastgesteld. De ontwikkeling van het Programma Spraakafzien is afgerond. In mei is gestart met het aanbieden van trainingen spraakafzien i.s.m met een logopedistenbestand dat tevens wordt opgebouwd. Eind 2012 zijn 8 trainingen gestart. De geaccrediteerde Post HBO cursus Spraakafzien voor logopedisten zal jaarlijks worden aangeboden. De herziening van het diagnostisch instrumentarium GGZ is afgerond. In samenwerking met de Robert Coppes Stichting, organisatie voor blinden en slechtzienden is een pilot opgestart. In 2013 zal gezamenlijke scholing van start gaan, waarbij elkaars medewerkers geschoold worden in de 'andere beperking'. Daarnaast wordt in de regio Zuid gestart met een pilot waarin GGMD/RCS duo's voorlichting zullen gaan geven over auditieve en visuele beperkingen in de ouderenzorg. De projectopdracht 'Begeleiden cliënten naar ondernemerschap' is ontwikkeld. De subsidieaanvraag is voorbereid. In 2013 wordt uitsluitsel verwacht. Bij toekenning van subsidie zal een draaiboek voor loopbaanbegeleiders ontwikkeld worden, waarmee doven en slechthorenden begeleid kunnen worden in het opzetten van een eigen onderneming. Het draaiboek voor het Themaprogramma Dove ouders, horend kind en de bijbehorende oudermodule is ontwikkeld. Deze training richt zich op jongeren in de leeftijd van 12 tot 18 jaar die in een groep de ervaringen als kind van dove ouders, eventueel met psychiatrische problematiek, delen. Daarnaast worden de ouders begeleid in het omgaan met hun horende kind. In 2013 zal deze training in een pilot worden uitgetest en bijgesteld. Voor de loopbaanbegleiders is een voorlichtingsbijeenkomst 'Tinnitus op het werk' ontwikkeld: een draaiboek en een deelnemers-reader. Ook is een voorlichtingsbijeenkomst voor arbeidsdeskundigen e.a. belangstellenden ontwikkeld. Deze bijeenkomst is geaccrediteerd voor arbeidsdeskundigen. 12/32

13 4 Bedrijfsvoering en personeel 4.1 Bedrijfsvoering Onder bedrijfsvoering worden de beleids- en begrotingscyclus, de administratieve organisatie en interne controle, verbeteringen op administratief gebied en de liquiditeit beschreven. Voor het financiële resultaat van 2012, de balansposities en de financiële positie van de organisatie wordt u verwezen naar de Jaarrekening. De afdeling Bedrijfsvoering is een stafafdeling en het Hoofd Bedrijfsvoering legt verantwoording af aan de bestuurder. In het werk van de afdeling is voortdurend oog voor verbetering van de ondersteuning van het primair proces. Tevens draagt zij bij aan het verwerken, beheersen en bewaken van de gegevensstroom naar verantwoordelijken met betrekking tot de activiteiten. In samenwerking met andere stafafdelingen worden verbeteringen en wijzigingen gerapporteerd aan de betreffende functionaris(sen). Beleids- en begrotingscyclus Bepalend document in de beleids- en begrotingscyclus is de Kaderbrief die door de Bestuurder in de zomer wordt geschreven en na bespreking in het managementteam wordt vastgesteld en vervolgens door de Raad van Toezicht goedgekeurd als onderdeel van de begroting. De Kaderbrief bevat opdrachten voor de managers en voor de staf die leiden tot afzonderlijke documenten, te weten: - de regiojaarplannen en -begrotingen opgesteld door de regiomanagers, ondersteund door de staf en goedgekeurd door de Bestuurder; - het formatieplaatsenplan (FPP); - de exploitatiebegroting; - deelbegrotingen voor ICT, Scholing en PR; - het jaarplan Opleiding & Ontwikkeling. Administratieve Organisatie en Interne Controle De administratieve organisatie is beschreven en per bedrijfsproces is bekend welke risico s afgedekt dienen te worden. Hiervoor zijn de benodigde interne beheersingsmaatregelen getroffen. In 2012 is deze procedure verder uitgewerkt, met name is de beschrijving en werking hiervan op het gebied van de productieverantwoording uitgebreid. De interne controle vindt op diverse niveaus binnen de organisatie plaats, waardoor de gegevensstroom juiste en bruikbare informatie genereert. Doordat de organisatie aan verandering onderhevig is door maatregelen van overheidswege dan wel eigen groei of ontwikkeling blijft de afdeling Bedrijfsvoering gefocust op verbetering van de administratieve organisatie en interne controle. Verbeteringen op administratief gebied In 2012 is de projectadministratie ingericht voor met name de vastlegging van de Loopbaantrajecten. Hierdoor is een beter inzicht gecreëerd in de financiële verantwoording 13/32

14 ervan en kan aan de verantwoordelijken voor de trajecten heldere informatie verschaft worden. Daarbij is in 2012 de inrichting van de administratie voor de gefactureerde DBC's afgerond. Liquiditeit In 2012 waren de gevolgen van de moeizame start van uitbetaling van de gefactureerde DBC's over 2011 nog merkbaar. Daarbij is de eenmalige opbrengstverrekening over 2011 pas in februari 2013 uitbetaald, wat resulteerde in het meer dan één jaar zelf moeten voorfinancieren van een deel van de werkzaamheden-ggz. Ondanks dit kon op alle momenten van het jaar aan de betalingsverplichtingen voldaan worden. Onderdeel van het financieel beleid is het beleggingsbeleid. GGMD belegt geld met het laagst mogelijke risico, op een spaarrekening. 4.2 Personeel Na alle samenvoegingen van het voormalige Bureau DDS met de GGZ-doventeams van Riagg Zuid, Parnassia-Bavo en Rivierduinen vanaf 2009 is sinds 1 januari 2012 op alle medewerkers van GGMD de CAO GGZ van toepassing. De salarissen zijn geharmoniseerd, zodat elke medewerker per 1 januari 2012 een salaris conform de CAO GGZ kreeg. Ook de secundaire arbeidsvoorwaarden zijn en worden voor zover CAO-afhankelijk en in overleg met de Ondernemingsraad - aangepast. In 2012 is het nieuwe Functiehuis GGMD afgerond. In totaal zijn er 42 functies (opnieuw) beschreven en/of geactualiseerd. De functies zijn - na afronding van bezwarenprocedures definitief vastgesteld en ingedeeld met het FWG-systeem. Begin 2012 zijn de resultaten uit het Medewerkerstevredenheidsonderzoek MTO 2011 bekend gemaakt. Uit het onderzoek kwam een grote betrokkenheid van de medewerkers naar voren. Aandachtspunt voor verbetering was met name de interne communicatie. Naar aanleiding van het MTO zijn er medewerkersbijeenkomsten gehouden waarin de resultaten werden besproken en er zijn verbeterplannen opgesteld voor de verschillende regio s en afdelingen. Ziekteverzuim Het ziekteverzuim in 2012 bedroeg 6,54%. Dit is weinig lager dan 2011 (6,59%) en nog altijd hoger dan het landelijk gemiddelde in de gezondheidszorg. Het ziekteverzuim blijft daarom een punt van aandacht. In 2012 is een landelijk periodiek sociaal medisch overleg gestart in samenwerking met de bedrijfsarts. VGW Het plan van aanpak Arbobeleid wordt twee keer per jaar geagendeerd op de agenda voor het overleg met de Ondernemingsraad en het Managementteam. Het arbobeleid is gericht op Veiligheid, Gezondheid en Welzijn van de medewerkers. Behalve voor fysieke arbeidsomstandigheden, zoals klimaat, verlichting, nooduitgangen, voorkomen van RSI, is er aandacht voor het psychisch welzijn (preventie agressie, werkdruk). Het plan van aanpak is een dynamisch document, dat wil zeggen dat er voortdurend aanpassingen en actualisaties in worden aangebracht. 14/32