Rapportage CJG, GOSA en LZN 2012 Prestaties en indicatoren

Transcriptie

1 Rapportage CJG, GOSA en LZN 2012 Prestaties en indicatoren Datum: 21 mei 2013 Afdeling: Samenlevingszaken

2 Omslagfoto: Edmondo Dantes, via

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding Achtergrond Wat is het CJG? Wat is het GOSA? Wat is het LZN? Onderlinge relatie tussen de netwerken Leeswijzer Centrum voor Jeugd en Gezin Missie en visie van het CJG Ontwikkelingen in Zorgcoördinatie Casuïstiek Samenwerking Managementinformatie Rapportages kernpartners Aandachtspunten Gemeentelijk overleg sluitende aanpak (GOSA) Missie en visie van het GOSA Ontwikkelingen in Zorgcoördinatie Casuïstiek Samenwerking Rapportages kernpartners Aandachtspunten Lokaal Zorgnetwerk (LZN) Missie en visie van het LZN Ontwikkelingen in Zorgcoördinatie Casuïstiek Samenwerking Rapportages bemoeizorgaanbieders Aandachtspunten Belangrijkste verbeterpunten Doorkijk naar 2013 en verder Harmonisatie werkwijze netwerken Decentralisaties in het sociale domein Veiligheidshuis Verbeterslag informatievoorziening

4 1. Inleiding 1.1. Achtergrond Voor u ligt de eerste gezamenlijke rapportage voor het Centrum van Jeugd en Gezin (CJG), het Gemeentelijk Overleg Sluitende Aanpak (GOSA) en het Lokaal Zorgnetwerk (LZN) Hellevoetsluis. De gemeente heeft een belangrijke taak in de coördinatie van zorg op lokaal niveau voor inwoners met (complexe) problemen en/of problemen op meerdere leefgebieden. De gemeente richt zich daarbij primair op die inwoners die niet op eigen kracht in staat zijn de problemen het hoofd te bieden of die zorg en hulpverlening mijden. De gemeente voert zowel het CJG als het GOSA als het LZN in eigen beheer uit, en stelt daarom jaarlijks een rapportage op over de werkzaamheden en resultaten van deze zorgnetwerken. Om een aantal redenen is ervoor gekozen een gezamenlijke rapportage over 2012 op te stellen voor de drie netwerken. Allereerst biedt dit de mogelijkheid om de wijze van rapporteren zo uniform mogelijk te maken. Daarnaast is er een belangrijk inhoudelijk argument, en dat is dat de werkwijze van de afzonderlijke netwerken grote gelijkenis vertoont. De ambitie is ook om de werkwijze en regiefunctie in de toekomst zo gelijk mogelijk vorm te geven door de verschillende netwerken heen. Ten slotte biedt een gezamenlijke rapportage de mogelijkheid om gezamenlijke conclusies en aanbevelingen te formulieren gericht op de toekomst Wat is het CJG? Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is een fysiek punt waar kinderen, jongeren, ouders, school en professionals terecht kunnen met alle vragen over opvoeden en opgroeien binnen de leeftijdsgrenzen van -9 maanden tot 23 jaar. Het CJG biedt informatie, advies, gecoördineerde ondersteuning en hulp op maat met als uitgangspunt het vergroten van de zelfredzaamheid van de vrager. In het CJG werken verschillende zorg- en welzijnsorganisaties zoals CJG Rijnmond (jeugdgezondheidszorg 0-19), Careyn (o.a. algemeen maatschappelijk werk en schoolmaatschappelijk werk Primair onderwijs), Flexus Jeugdplein (schoolmaatschappelijk werk Voortgezet onderwijs, coaching), Bureau Jeugdzorg (BJZ) en gemeenten met elkaar samen. Het CJG in Hellevoetsluis werkt hiertoe intensief samen met de CJG s in Brielle in Westvoorne Wat is het GOSA? Het Gemeentelijk Overleg Sluitende Aanpak (GOSA) is een overlegstructuur van de jeugdcoördinator van de politie, de coördinator van het Centrum voor Jeugd en Gezin, de leerplichtambtenaar, de voorpostmedewerker van Bureau Jeugdzorg en de GOSA-regisseur. Binnen het GOSA worden jongeren tot 23 jaar met meervoudige problematiek besproken. Wanneer er bij de aanpak van een jongere blijkt dat bestaande zorgnetwerken (overleggen) geen oplossing bieden wordt de zaak behandeld in het GOSA. Tijdens het afstemmingsoverleg worden gezamenlijke afspraken over een sluitende aanpak gemaakt. De GOSA-regisseur is coördinator van het proces Wat is het LZN? Het Lokaal Zorgnetwerk Hellevoetsluis (hierna: LZN) is een overlegstructuur van lokale zorgprofessionals en andere betrokken partijen die vanuit hun werkzaamheden in contact komen met inwoners die zorg mijden en problemen op meerdere levensgebieden hebben. Aan de orde is niet alleen het bevorderen van het gezondheids- en welzijnsbelang van betrokkenen (door middel van hulpverlening en andere maatregelen) maar ook het beschermen van de belangen van anderen (voorkomen of tegengaan van overlast). Het LZN is in het leven geroepen om gezamenlijke afspraken 2

5 te maken over een sluitende aanpak van de problemen van een cliënt/systeem en deze aanpak te coördineren Onderlinge relatie tussen de netwerken De coördinatoren van de drie netwerken hebben eens per maand overleg. In het overleg wordt geflecteerd op de dagelijkse werkpraktijk, worden ontwikkelingen en trends gedeeld en wordt indien nodig casuïstiek besproken, bijvoorbeeld omdat deze op meerdere tafels wordt besproken. Ook werkwijzen worden in dit overleg waar mogelijk op elkaar afgestemd en er kunnen signalen worden gedeeld over de betrokkenheid en inzet van ketenpartners. De GOSA-regisseur en de LZN-coördinator zijn beiden bij het overleg van de ander aanwezig, waardoor men op de hoogte is van de casussen die lopen in het andere netwerk. Dit is een belangrijke voorwaarde voor de continuïteit gebleken bij afwezigheid/ziekte van één van de coördinatoren. Alle lokale netwerken in eigen beheer (LZN, CJG, GOSA) maken gebruik van dezelfde software om informatie over casuïstiek te registreren. Dit is een groot voordeel voor de informatie-uitwisseling tussen de netwerken. Men kan elkaar eenvoudig op de hoogte houden van vorderingen in casuïstiek die op meerdere tafels wordt besproken, er kan systeemgericht worden gewerkt en er is een constante controle op eventuele dubbelingen Leeswijzer Deze rapportage biedt een overzicht van de activiteiten van CJG, GOSA en LZN op het gebied van zorgcoördinatie, casuïstiek en (interne en externe) samenwerking. Ook schetst het een beeld van de huidige en toekomstige ontwikkelingen in en rondom de netwerken. Het eerste deel van deze rapportage behelst het CJG, het tweede deel het GOSA en het derde deel het LZN. Aan het eind van het verslag vindt u een gezamenlijk concluderend hoofdstuk. 3

6 2. Centrum voor Jeugd en Gezin 2.1. Missie en visie van het CJG Het CJG is een fysieke plek waar alle kinderen, jongeren, ouders/verzorgers/opvoeders en professionals terecht kunnen voor advies, ondersteuning en hulp bij het opvoeden en opgroeien in de leeftijd van -9 maanden tot en met 23 jaar. Het CJG is bekend bij inwoners en professionals. De hulp die het CJG biedt sluit aan bij de vraag en de behoefte van de klant. De hulp is toegankelijk, passend, effectief en richt zich op het herstel van de zelfredzaamheid en eigen kracht. Er wordt gewerkt middels het principe van 1 gezin 1 plan 1 regisseur. Naast een laagdrempelige voorziening voor alle opgroeien opvoedvragen is het CJG ook een belangrijke schakel in de (jeugd)keten. In het CJG komen signalen binnen, vindt de toeleiding naar en samenwerking met geïndiceerde zorg plaats en wordt zorgcoördinatie vorm gegeven. Door vanuit het CJG samen te werken met de verschillende (bestaande) netwerken en (mogelijke) ketenpartners kan een sluitende (jeugd)keten worden gerealiseerd. Doelen van het CJG: Zicht op jeugdigen en gezinnen Alle jeugdigen en gezinnen met risico s en problemen zijn in beeld. Dit maakt het mogelijk om vroegtijdig in te spelen op risico s. Laagdrempelig en ondersteunend zijn Jeugdigen, ouders, professionals en vrijwilligers kunnen gemakkelijk terecht met vragen om informatie of advies op het gebied van opgroei- en opvoedondersteuning. Zij ontvangen ondersteuning, waarbij wordt aangesloten op de krachten van de jeugdigen, de ouders, het netwerk en de professionals. De zelfredzaamheid wordt bevorderd. Tijdig de juiste hulp Jeugdigen en ouders die begeleiding of hulp nodig hebben, worden tijdig geholpen. Er wordt ondersteuning geboden, voordat risico s zijn uitgegroeid tot problemen of problemen zijn geëscaleerd. De meest effectieve hulp wordt direct ingezet. Eén gezin, één plan, één casusregisseur Er wordt gewerkt vanuit het principe van één gezin, één plan, één casusregisseur. Ieder kind maakt onderdeel uit van een gezinssysteem. Het gezin is het vertrekpunt voor de begeleiding van het kind of de kinderen. Dit principe bevordert, ondersteunt en bewaakt de gecoördineerde inzet van begeleiding op het moment dat er meerdere organisaties betrokken zijn Ontwikkelingen in 2012 Meer vraaggericht werken Een zeer belangrijke ontwikkeling in 2012 is ouders betrekken bij het casuïstiekoverleg. Niet langer wordt overlegd over ouders, ouders zitten zelf aan tafel om aan te geven wat er niet goed gaat en waar zij hulp bij willen. Deze ontwikkeling, ouders aan tafel, is met de betrokken organisaties aan tafel om de drie maanden geëvalueerd en conclusie is dat niemand het meer anders wil. Wanneer ouders niet aansluiten, worden zij direct gemist als bron om de ondersteuning/ hulp aan te koppelen. Deze werkwijze is inmiddels standaard. Samenwerking in de keten Er wordt steeds meer met elkaar samen gewerkt. Ook de verbinding met externe partners wordt steeds meer gelegd; de GOSA regisseur en de CJG-coördinator bezoeken organisaties wanneer de samenwerking dat vraagt. Zo is in 2012 een bezoek afgelegd aan de Zuidwester. Binnen de gemeente zelf is samenwerking ook een belangrijk punt. In 2012 is er bijvoorbeeld geïnvesteerd in de samenwerking met Leerplicht (met als resultaat een werkwijzer) en is er aandacht geweest voor de samenwerking met de afdeling WIZ (werk, inkomen, zorg). 4

7 De samenwerking met BJZ is geïntensiveerd in Zo zet BJZ zich in om in gezinnen waarin zij actief zijn en waarbij meerdere problemen op meerdere leefgebieden spelen, ook te werken met het gezinsplan. Dit in navolging van het CJG en de coördinator ondersteunt hierbij. Daarnaast is er structureel overleg met de manager van BJZ. Er is ook aandacht besteed aan de koppeling met het onderwijs. Op initiatief van de samenwerkingsverbanden primair onderwijs op Voorne-Putten is de zogenaamde Verandergroep Voorne-Putten gestart. Het doel van de verandergroep is het initiëren en regisseren van de samenwerking tussen onderwijs en zorg in het geval dat een kind vastloopt op een school. De verschillende partners (BJZ, gemeente, CJG, (bijzonder) onderwijs, jeugd GGZ) hebben elkaar leren kennen Zorgcoördinatie Zorgcoördinatie wordt aangeboden in multiprobleem gezinnen waarbij de ouders de regie niet meer alleen aan kunnen. Een CJG medewerker stelt in dat geval samen met ouders het zogenaamde gezinsplan op, waarin alle hulpvragen van het gezin centraal staan. Daarnaast biedt dit plan een duidelijk overzicht welke hulp of organisatie betrokken is voor welk specifiek probleem. De coördinator van het CJG is procesregisseur en monitort de gezinsplannen. Zorgcoördinatie is een belangrijke taak in het CJG. Het is voor de meeste CJG medewerkers een vrij nieuwe taak, wat zeker aandacht van hen en de coördinator vraagt. In 2012 is daarom veel geïnvesteerd in zorgcoördinatie en het begeleiden van de CJG medewerkers, zowel bij het proces van aanmelding als tijdens het voeren van regie over een casus. Aantal aanmeldingen bij het CJG Aangezien in het CJG de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) en het schoolmaatschappelijk werk (SMW) en algemeen maatschappelijk werk (AMW) kernpartners zijn, wordt er veel gesignaleerd bij de jeugd. De JGZ ziet (zo goed als) alle kinderen en jongeren in Hellevoetsluis periodiek. Daarnaast hebben alle scholen, zowel primair onderwijs (PO) als voortgezet onderwijs (VO) een schoolmaatschappelijk werker in dienst. Kinderen/ jongeren die het zwaar hebben en vaak ook hun ouders, worden door deze CJG-medewerkers meegenomen naar het CJG waar bezien wordt welke hulpvragen er spelen. Als de CJG-medewerker zelf of in samenwerking met een andere organisatie geen passende hulp kan bieden, kan een aanmelding voor het CJG-overleg worden gedaan. Bij dit overleg schuiven naast de kernpartners ook Bureau Jeugdzorg (BJZ) en MEE (organisatie die hulp biedt aan mensen met een beperking) aan. In 2012 zijn er in totaal 47 gezinnen aangemeld voor het casuïstiek overleg van het CJG. Van deze 47 gezinnen zijn er 41 (meerdere malen) in het CJG-overleg besproken. Tabel 1 biedt een overzicht van het aantal aanmeldingen per maand. Tabel 2 geeft het aantal aanmeldingen per instantie weer. 5

8 Tabel 1 aantal aanmeldingen CJG per maand Maand Aantal Doorlopend vanuit Januari 2 Februari 3 Maart 0 April 2 Mei 3 Juni 5 Juli 0 Augustus 1 September 7 Oktober 0 November 4 December 4 Totaal 47 Tabel 2 Aantal aanmeldingen CJG naar signalerende instantie Instantie Aantal % Jeugdgezondheidszorg (JGZ) Algemeen maatschappelijk werk (AMW) Schoolmaatschappelijk werk (SMW) 6 13 Bureau Jeugdzorg (BJZ) 3 6 Leerplicht 2 4 Lokaal Zorg Netwerk (LZN) 2 4 AMW+JGZ 1 2 Coach 1 2 Gezinsvoogd 1 2 GOSA 1 2 Huisarts 1 2 Lokaal Team Huiselijk Geweld (LTHG) 1 2 Ouders zelf 1 2 Afdeling Sociale Zaken en werkgelegenheid (SoZaWe) 1 2 Zorgmelding 1 2 Totaal In 2012 liepen er nog 16 casussen door vanuit Tabel 1 laat zien dat in juli en september pieken in de aanmeldingen zijn waar te nemen. In maart, juli en oktober zijn er geen aanmeldingen geweest. Uit Tabel 2 komt naar voren dat meer dan 30% van de aanmeldingen worden gedaan door de JGZ. AMW deed meer dan 20 % van de aanmeldingen. Gezamenlijk hebben JGZ en AMW meer dan de helft van de gezinnen aangemeld. Naast de 47 eerdergenoemde gezinnen zijn er nog tien individuele kinderen/ jongeren aangemeld. Dit zijn bijvoorbeeld casussen waarbij de kind problematiek op zichzelf staat of lijkt te staan, of waarbij jongeren zelfstandig een hulpvraag hebben. De volgende tabel geeft een overzicht van het aantal jongeren dat is aangemeld door de verschillende aanmelders: Tabel 3 Aantal jongeren aangemeld uitgesplitst naar aanmelder Aanmelders Aantal GOSA 2 JGZ 2 Leerplicht 2 AMW 1 BJZ 1 GGZ 1 Ouder zelf 1 Totaal 10 6

9 Van de tien aanmeldingen zijn er twee in het CJG-casuïstiekoverleg besproken. De andere acht vragen betroffen advies/ consultatievragen of eenduidige problematiek die rechtstreeks kon worden doorgezet naar een van de partners. Doorzettingen van het CJG naar partners Tijdens het casuïstiekoverleg blijkt welke hulpvragen ouders/ een jongere hebben. Ook wordt dan aan tafel besproken welke hulp/ ondersteuning ouders/ jongere willen. De hulp moet helpen en zo goed mogelijk aansluiten bij de vragen van een gezin/ jongere. Vanuit het overleg kunnen ouders worden meegenomen naar de hulp die organisaties aan tafel bieden. Zo kunnen gezinnen met zwaardere opvoedproblematiek (geïndiceerde) hulp krijgen van BJZ, gezinnen met leden met een verstandelijk of lichamelijke beperking worden door MEE uitgenodigd en wanneer er meerdere problemen spelen wordt er door een kernpartner samen met ouders een gezinsplan opgesteld. Tabel 4 geeft weer hoeveel gezinnen toegeleid zijn naar een van de kern- en of ketenpartners van het CJG. Tabel 5 geeft weer waar jongeren naar toe zijn geleid. Tabel 4 Aantal gezinnen toegeleid uitgesplitst naar partij Partij Aantal * Algemeen Maatschappelijk werk 17 Bureau Jeugdzorg 13 Careyn Reset traject 12 CJG Rijnmond JGZ Gezinscoach 7 Lucertis 7 Schoolmaatschappelijk werk 7 Pedagoog 5 Stichting MEE 5 VHT 5 VTO 3 GOM 2 School 2 Jongerencoach 1 *sommige casussen zijn toegeleid naar meerdere partijen, waarbij 1 partij regie heeft Tabel 5 Aantal jongeren toegeleid per organisatie Organisatie Aantal* Bureau Jeugdzorg 3 Careyn Algemeen Maatschappelijk Werk 2 Lucertis 2 Jongerencoach Flexus Jeugdplein 1 Jongerenwerk 1 Anders: door verhuizing 1 * sommige casussen zijn toegeleid naar meerdere partijen waarbij één partij regie heeft. Uit Tabel 4 en 5 blijkt dat de 47 gezinnen en 10 jongeren regelmatig hulp/ ondersteuning krijgen van meer dan één organisatie. Gezinnen werden in 2012 het meest toegeleid naar het algemeen maatschappelijk werk (Careyn), gevolgd door Bureau Jeugdzorg, Careyn Traject Reset (thuisbegeleiding) en de jeugdgezondheidszorg 0-19 jaar (CJG Rijnmond). Jongeren worden het vaakst toegeleid naar Bureau Jeugdzorg en het algemeen maatschappelijk werk van Careyn. Zorgformulieren De politie is in de mogelijkheid om een zorgformulier op te maken wanneer zij bij een incident/melding zorgen constateren. Deze formulieren worden beoordeeld door het Meldpunt Zorgformulieren van Bureau Jeugdzorg en worden daar, afhankelijk van de problematiek en het feit of er al hulpverlening met persoon en/of gezin bekend is, toebedeeld aan verschillende partijen. Sinds maart 2012 worden zorgformulieren door het zorgmeldpunt doorgestuurd naar het CJG indien een gezin en/of jongere open staat voor hulp en de inschatting is dat er lichte ondersteuning nodig is. 7

10 Deze zorgformulieren komen binnen bij de coördinator die een inschatting maakt welke kernpartner qua hulp het best aansluit bij de vraag. De coördinator zet deze vraag vervolgens door naar betreffende kernpartner en monitort of de hulp op gang komt. In 2012 zijn er vanuit het zorgmeldpunt 12 zorgformulieren doorgezet naar het CJG. Aantal meldingen in SISA SISA is het stadsregionaal instrument sluitende aanpak, onderdeel van de Verwijsindex. In 2010 is SISA geïmplementeerd in de gemeente Hellevoetsluis. De kernpartners melden binnen het CJG in SISA. De coördinator meldt zelf niet, aangezien deze (praktisch) nooit inhoudelijk betrokken is bij een casus. De volgende tabel biedt een overzicht van het aantal SISA-meldingen per kernpartner. Tabel 6 Aantal SISA-signaleringen door de kernpartners* CJG Rijnmond** Careyn*** 1 e kwartaal e kwartaal e kwartaal e kwartaal Totaal *Flexus Jeugdplein signaleert wel, maar heeft geen specifieke cijfers voor Hellevoetsluis of Voorne aangeleverd. ** Cijfers gelden voor Hellevoetsluis en Westvoorne. *** Cijfers gelden voor Hellevoetsluis, Brielle, Westvoorne en Rozenburg. De cijfers in Tabel 6 zijn onderling lastig vergelijkbaar, omdat deze niet hetzelfde werkgebied beslaan. Wel komt uit de tabel een duidelijke toename in het gebruik van SISA door de kernpartners in 2012 naar voren. Gezinsplannen In het CJG wordt sinds 1 januari 2012 gewerkt met gezinsplannen vanuit de zorg coördinatie 1. In deze gezinsplannen staan de hulpvragen van het gezin centraal. Een gezinsplan wordt opgesteld indien er meer dan twee hulpverleners betrokken zijn bij een gezin of wanneer er meer dan twee verschillende hulpvragen spelen in een gezin. Het is ook afhankelijk van de ingewikkeldheid van de casus of er een gezinsplan wordt opgesteld. De casusregisseur beoordeelt, in overleg met de coördinator of een collega, per casus of het nodig is om een gezinsplan op te stellen. Veelal gaat het om multi-problem gezinnen. Een gezinsplan wordt samen met de ouders en/of jongere opgesteld door een CJG-medewerker, die tevens (tijdelijk) de casusregie heeft. In het plan staan alle betrokken hulpverleners/ organisaties beschreven met daarbij de doelen waaraan zij werken. De casusregisseur zorgt ervoor dat de iedereen zich aan de afspraken houdt. Lukt dit niet, dan kan de casusregisseur een beroep doen op de CJG-coördinator. Tussentijds wordt het plan geëvalueerd; de doelen worden eventueel bijgesteld en de behaalde resultaten gevierd. Uiteindelijk draagt de casusregisseur de regie weer over aan de ouders. Ouders blijven gedurende dit hele traject verantwoordelijk voor hun kinderen. In 2012 zijn er in totaal 11 gezinsplannen opgesteld. Casusregie kernpartners Wanneer een partner casusregie uitoefent, onderneemt deze een aantal activiteiten, zoals het hebben van een gesprek met gezin en betrokken hulpverleners en het eventueel opstellen van het gezinsplan, het monitoren van doelen, het evalueren en eventueel bijstellen van het gezinsplan en het voeren van een eindgesprek. In 90% van de casussen voert een partner de regie. Tabel 7 geeft weer hoe vaak een organisatie de regie heeft op een CJG-casus. 1 In 2011 werden er wel gezinsplannen opgesteld vanuit de kernpartners, maar in 2012 is er gestart met het opstellen van gezinsplannen met het doel het uitvoeren van zorgcoördinatie. 8

11 Tabel 7 Aantal maal casusregie per partij Partij Aantal % Maatschappelijk werk BJZ 7 15 JGZ JGZ Coach 3 6 MEE 3 6 Lucertis 1 2 SMW Voortgezet Onderwijs (VO) 1 2 Geen regie nodig 5 10 Totaal Binnen het CJG lag in 2012 casusregie in meer dan 30% van de gevallen bij maatschappelijk werk. In ongeveer 10% van de gevallen bleek er geen regie nodig te zijn. De kernpartners hebben per casus tussen de 1 en 6 uur nodig voor toeleiding. Hoeveel tijd men kwijt is aan casusregie is niet goed te meten. Het schoolmaatschappelijk werk VO geeft aan in totaal ongeveer 12 uur nodig te hebben. De JGZ heeft ongeveer 2 uur per week gedurende de looptijd van de casus nodig voor casusregie Casuïstiek De schoolmaatschappelijk werker van het voortgezet onderwijs belt met de coördinator van het CJG. Zij vertelt dat ze een meisje heeft die bij haar is aangemeld door de mentor van het meisje. Het meisje is hem opgevallen omdat ze vaak niet lekker is, verdrietig is en zich erg terugtrekt. De SMW-er heeft een gesprek met moeder gehad. Moeder wil graag met vader aansluiten in het CJG overleg, omdat ze graag hulp wil. Na de informatie van JGZ en het gesprek met moeder geeft de SMW-er het volgende aan: Het gezin bestaat uit vader, moeder en 3 kinderen. Het meisje heeft een broertje van 11 jaar die erg gepest wordt en een broertje van 3 jaar met een vertraagde spraak/taal ontwikkeling. Vader en moeder zijn bij elkaar maar het gaat niet goed in hun relatie. Vader heeft zijn baan verloren en heeft nu een kort lontje. Moeder probeert de vrede te bewaren, maar dat gaat nu niet langer meer. Moeder redt het niet meer en wil graag hulp. De schoolmaatschappelijk werker vult het aanmeldformulier in met alle verzamelde informatie en stuurt deze naar de coördinator van het CJG. De SMW-er nodigt vader en moeder uit voor het volgende CJG overleg en vertelt, ondersteund met de uitleg op papier, wie er allemaal in het overleg aanwezig zijn en hoe het gaat. Vader en moeder vertellen hun verhaal in het overleg. De deelnemers stellen hen vragen om een duidelijk beeld te kunnen vormen over de hulpvragen en de probleemgebieden. Er blijken ook financiële problemen in het gezin te zijn. Een algemeen maatschappelijk werker wordt uiteindelijk aangewezen als casusregisseur in dit gezin. De AMW-er maakt een gezinsplan waarin duidelijk wordt wat de doelen zijn waar aan gewerkt gaat worden en wie wat gaat doen. De AMW-er schakelt plangroep in voor de schulden en neemt contact op met sociale zaken van de gemeente om een uitkering aan te vragen. Er komt een psycholoog voor vader die aan de slag gaat met agressie regulatie. De jongste gaat naar de peuterspeelzaal waar extra aandacht zal zijn voor de spraak/taal ontwikkeling. Een schoolmaatschappelijk werker gaat aan de slag met het zoontje die gepest wordt. De andere schoolmaatschappelijk werker SMW gaat met het meisje aan de slag en verwijst haar door naar Lucertis voor haar depressieve klachten. Na 3 maanden wordt er onder leiding van de casusregisseur geëvalueerd hoe het gaat en worden de doelen eventueel bijgesteld. Na een half jaar blijkt bij de volgende evaluatie dat vader en moeder het zelf weer kunnen en gaat de regie terug naar vader en moeder. Geconstateerde problematiek De gezinsproblematiek die speelt binnen CJG-casussen loopt enorm uiteen. Tabel 8 biedt een overzicht van de geregistreerde problematiek binnen gezinnen in

12 Tabel 8 Geregistreerde problematiek binnen gezinnen Leefgebieden Aantal Gezin opvoedproblematiek 46 Geestelijke Gezondheid ouder 34 Financiën 24 Scheiding ouders/ 1 ouder problematiek 22 BJZ en/of AMK betrokken 16 Lichamelijke gezondheid 14 GGZ/Delta betrokken 14 Huisvesting 9 Lucertis betrokken 8 Buurt 7 MEE / Pameijer betrokken 6 Scholing 6 Arbeid 5 LZN betrokken 4 LTHG betrokken 4 Vrienden Vrije Tijd 2 Justitie 1 Politie 1 In principe speelt bij CJG-casussen altijd opvoedproblematiek, al is er verschil in zwaarte van de problematiek. In 34 casussen vormt de geestelijke gezondheid van de ouder een probleem. In 24 van de gevallen zijn er financiële problemen binnen het gezin en bij 22 casussen betreft het een scheiding van de ouders op een 1 ouder gezin. Van de aangemelde jongeren/kinderen wordt de individuele problematiek ook geregistreerd. De volgende tabel geeft de leefgebieden van de geregistreerde problematiek per aantal jongeren/kinderen weer. Tabel 9 Geregistreerde problematiek (individuele) jongeren/kinderen Leefgebieden Aantal Opvoedproblematiek 8 Financiën 5 Geestelijke gezondheid (ouder) 5 Huisvesting 5 Scheiding ouders/ 1-ouderproblematiek 5 Lichamelijke gezondheid 3 Scholing 3 Vrienden Vrije Tijd 3 Arbeid 2 BJZ en/of AMK betrokken 2 Tienermoeder 1 Justitie 1 Ook bij de individuele problematiek van kinderen/jongeren staan opvoedproblematiek, financiële problemen en de geestelijke gezondheid van de ouder bovenaan. Bij jongeren speelt daarnaast in vijf van de gevallen problemen met huisvesting. Ook scheidings- en/of 1 ouder problematiek is in vijf casussen geregistreerd als (onderdeel van) de problematiek Samenwerking Interne Samenwerking Binnen het CJG zijn werkwijzers opgesteld waarin beschreven staat wat er van een ieder wordt verwacht. Er wordt regelmatig met elkaar gesproken over hoe het gaat en waar bijgestuurd dient te worden. Concreet wordt er intensief gewerkt om met elkaar de hulpvragen die het CJG bereiken zo goed mogelijk te kunnen beantwoorden. Zo sluit het schoolmaatschappelijk werk van het voortgezet 10

13 onderwijs in Hellevoetsluis (Flexus Jeugdplein) sinds september 2012 aan bij het casuïstiekoverleg. Dit heeft de interne samenwerking bevorderd. Ook wordt er meer aan (gezamenlijke) deskundigheidsbevordering gedaan; in mei hebben alle kernpartners aan een sessie over psychiatrische aandoeningen deelgenomen. Deze deskundigheidsbevordering is als heel zinnig ervaren. Bovendien wordt er samengewerkt in de voorbereiding op de decentralisatie van de jeugdzorg door onder andere gezamenlijk deel te nemen aan de Leergang transitie Jeugdzorg. Over het algemeen is iedereen positief over de samenwerking in het CJG. Er is een kritische houding naar elkaar en het geven van feedback hoort erbij. Managers en coördinator houden elkaar op de hoogte van diverse ontwikkelingen. De onderlinge afspraken zijn helder en meer gericht op de vraag in plaats van het aanbod. Professionals ervaren het als prettig om bij zorgcoördinatie met elkaar samen te werken. Zij voelen zich verantwoordelijk en worden zich steeds meer bewust van de meerwaarde. Het kost soms nog wat moeite om casusregie uit te oefenen, omdat dit een kleiner onderdeel van het werk is en nog geen onderdeel vormt van de dagelijkse routine. Nog niet alle casussen worden volgens de gemaakte afspraken ingebracht. Voor schoolmaatschappelijk werk blijft het totaal aantal beschikbare uren een probleem vormen. Ook wordt het als lastig ervaren om in de praktijk rekening te houden met verschillende organisatiebelangen. Externe Samenwerking In 2012 is er veel geïnvesteerd in de verdere samenwerking met externe partners. In januari heeft er een ontmoeting tussen CJG en Lucertis (jeugd GGZ) plaatsgevonden om gedeelde casuïstiek te bespreken. Stichting MEE is aangesloten bij de casuïstiek overleggen. Zij bieden hulp aan mensen met een (lichamelijke of verstandelijke) beperking. Vanaf het eerste kwartaal vinden er periodieke overleggen plaats met Bureau Jeugdzorg met als doel het versterken van de samenwerking en informatie uitwisseling. Ook is in de loop van 2012 de voorpostfunctionaris van BJZ twee dagen per week vanuit het CJG gaan werken, zodat de lijnen korter zijn geworden en samenwerking makkelijker gaat. Vanuit het CJG is in 2012 ingezet op de koppeling tussen zorg en onderwijs, met name in het kader van de decentralisatie jeugdzorg en passend onderwijs. De coördinator en managers hebben o.a. deelgenomen aan de Verandergroep Voorne-Putten, die op initiatief van de samenwerkingsverbanden primair onderwijs op Voorne-Putten is gestart. Het doel van de verandergroep is het initiëren en regisseren van de samenwerking tussen onderwijs en zorg in het geval dat een kind vastloopt op een school. Naast de samenwerking met interne en externe partners wordt er vanuit het CJG ook samengewerkt met de andere (zorg)ketens. Zo vindt er ook op structurele basis overleg plaats tussen de coördinatoren van het CJG, GOSA en LZN om de overlap in de netwerken te bespreken en een sluitende aanpak zoveel mogelijk te realiseren. Doordat de drie netwerken met hetzelfde registratiesysteem werken staan alle beschikbare en relevante informatie in C3 vermeld; dit wordt als een absolute meerwaarde beschouwd Managementinformatie Bezoekers van het CJG Sinds 1 oktober 2012 is de balie van het CJG in beheer van de gemeente Hellevoetsluis gekomen. Vanaf deze datum zijn alle contacten die via de balie lopen geregistreerd. De balie is vijf dagen per week geopend; op de vrijdagmiddag is de balie gesloten. Tussen 1 oktober en 31 december zijn er door de baliemedewerksters 1264 bezoekers en 473 telefoontjes geregistreerd. In 42 gevallen ging het om een verzoek om informatie. In 41 gevallen ging het om overige vragen. In alle overige gevallen had de balie een doorverwijsfunctie naar de kernpartners en is de aard van het contact onbekend. 11

14 Bekendheid met het CJG Er zijn nog geen cijfers beschikbaar over de bekendheid met het CJG van ouders en jongeren. Hiertoe zal in 2013 een nulmeting verricht dienen te worden. Tevredenheid met het CJG Aan alle ouders die deel hebben genomen aan het casuïstiekoverleg wordt gevraagd of zij tevreden zijn met de hulp en ondersteuning die hen is aangeboden. Bijna alle ouders geeft aan tevreden hierover te zijn. Tot nu toe vinden alle ouders het prettig om aan te sluiten in het overleg. Er wordt dan ook gewerkt met het zogenaamde ja, tenzij-principe : ouders sluiten aan, tenzij zij niet willen of kunnen. Indien ouders niet aansluiten verwoordt de betrokken CJG-medewerker het verhaal van ouders. De ervaring leert echter dat het samenwerken met ouders aan tafel een duidelijke efficiëntieslag betekent, dit in tegenstelling tot de zaken die besproken worden zonder ouders. Daarnaast voert elke kernpartner een eigen klanttevredenheidsonderzoek uit. Resultaten tevredenheidsonderzoeken kernpartners CJG Rijnmond heeft in het najaar van 2012 door TNS NIPO een klanttevredenheidsonderzoek (KTO) laten uitvoeren. Met als uitkomst een gemiddeld cijfer van 7,3 op een schaal van 10 is de waardering voor de dienstverlening van CJG Rijnmond volgens het KTO groot. Vooral de vriendelijkheid, het goed kunnen inleven, de openheid en de deskundigheid van de professionals worden positief ervaren. Careyn krijgt van haar klanten een 7,6 voor de uitvoer van maatschappelijk werk in Hellevoetsluis. Er is een hoge mate van tevredenheid over de bereikbaarheid van de organisatie, deskundigheid van en omgang met de maatschappelijk werker en het aantal gesprekken. Het schoolmaatschappelijk werk in Hellevoetsluis krijgt een waardering van 8,1. Klanten zijn iets minder (maar nog ruim) tevreden over de bereikbaarheid van de schoolmaatschappelijk werker. Meer dan de helft geeft aan tevreden te zijn over de deskundigheid van en de omgang met de werker. Flexus Jeugdplein krijgt van ouders een 8,5 en van jongeren een 8,9 voor hun dienstverlening. Een kanttekening is de lage respons (21%). Vanaf 2013 zal de organisatie het onderzoek op een andere manier invullen, waarbij verwacht wordt dat de respons hoger zal uitvallen Rapportages kernpartners Met de kernpartners is aanvankelijk de afspraak gemaakt dat er een gezamenlijke CJG rapportage zou komen. Het bleek in de loop van 2012 nog niet mogelijk voor de kernpartners om dit voor elkaar te krijgen. Er is daarom besloten om hiervan af te wijken en de individuele rapportages voorlopig te handhaven. Voor kengetallen met betrekking tot de inzet van de kernpartners wordt daarom verwezen naar de individuele rapportages van CJG Rijnmond, Careyn en Flexus Jeugdplein Aandachtspunten Het werken met C3 als gedeeld systeem voor CJG, GOSA en LZN biedt grote praktische voordelen in de afstemming op casusniveau en in de informatieuitwisseling. Momenteel is het nog niet mogelijk om geaggregeerde sturingsinformatie uit C3 te halen. Deze functionaliteit kan worden ingebouwd tegen meerkosten. Het verdient aanbeveling te onderzoeken of dit wenselijk is, of dat er andere geschikte mogelijkheden zijn. Er is veel geïnvesteerd in zorgcoördinatie en het begeleiden van de CJG medewerkers, zowel bij het proces van aanmelding als tijdens het voeren van regie over een casus. Toch blijkt het nog lastig om casusregie uit te voeren, omdat de meeste medewerkers er nog te weinig in geoefend zijn. Dit blijft daarom een punt van aandacht voor De samenwerking rondom gezinnen/ jongeren werkt steeds beter door alle hulpvragen en acties te bundelen in een zogenaamd gezinsplan. Door in te blijven zetten op het werken met het gezinsplan, zal de hulp aan ouders steeds beter en effectiever worden ingezet. Het merendeel van de aanmeldingen in het CJG geschiedt door de kernpartners. In veel gevallen is er een stevige lijn waardoor casuïstiek snel gemeld wordt. Het verschil ten opzichte van de ketenpartners is echter groot. Het is goed om meer aandacht te besteden aan 12

15 de profilering van het CJG binnen andere schakels in de jeugdketen, bijvoorbeeld het onderwijs. De partners hebben meer gemeld in SISA dan in Dit is een positieve ontwikkeling, die vanuit de netwerken gestimuleerd blijft worden. De beschikbare uren voor het SMW blijven een punt van aandacht, zeker wanneer ook casusregie door het SMW moet worden uitgeoefend. Er zou bijvoorbeeld winst te behalen zijn in het meer samenwerken met de JGZ binnen scholen. De aansluiting van ouders aan het casuïstiekoverleg van het CJG wordt door iedereen als positief ervaren. Deze werkwijze zal dan ook worden gecontinueerd. De aansluiting met de VO-scholen is verbeterd door fysieke aansluiting van de schoolmaatschappelijk werkers VO bij het CJG casuïstiekoverleg. De aansluiting kan nog meer verbeterd worden wanneer kernpartners meer vanuit de CJG locatie gaan werken. Gezamenlijke trainingen en deskundigheidsbevorderingen als zeer positief ervaren door de kernpartners. Er is meer behoefte aan gezamenlijke trainingen en deskundigheidsbevorderingen dan waar momenteel in is voorzien. Het is aan te raden de mogelijkheden hiervoor te verkennen. Er zijn nog geen cijfers beschikbaar over de bekendheid met het CJG van ouders en jongeren. Het verrichten van een (nul-)meting geeft hierin inzicht. De samenwerking tussen CJG, GOSA en LZN (en vooral CJG-GOSA) wordt als positief ervaren. Deze samenwerking zal in 2013 worden gecontinueerd. 13

16 3. Gemeentelijk overleg sluitende aanpak (GOSA) 3.1. Missie en visie van het GOSA GOSA richt zich op alle jongeren tot 23 jaar, die in een gemeente wonen en meervoudige problematiek hebben. Die problemen kunnen gaan over slechte omstandigheden in het gezin, maar ook over financiën, huisvesting, gezondheid, school, werk, problemen met politie en justitie en relaties of sociale omgeving. Het gaat om zware problematiek die soms de mogelijkheden en capaciteit van de lokale zorgnetwerken te boven gaat. Ook kan er sprake zijn van overlast. De aanpak richt zich niet alleen op individuen maar soms ook op een heel gezin. Dat is het geval wanneer blijkt dat de risico of probleemjongere een broertje(s) en/of zusje(s) heeft die in dezelfde omstandigheden leven. Door korte lijnen tussen de preventieve, curatieve en repressieve keten worden jongeren snel en vloeiend overgedragen van de ene naar de andere keten teneinde het realiseren van een sluitende aanpak Ontwikkelingen in 2012 Samenwerking in de keten In 2012 is de samenwerking met keten- en netwerkpartners verder geïntensiveerd. De aansluiting met de volwassenketen was in 2011 al sterk verbeterd, doordat de regie in gemeentelijke handen is gekomen. In 2012 is deze samenwerking verder uitgewerkt. Brede sluitende keten In 2012 zijn er diverse bijeenkomsten geweest met CJG, GOSA, LZN en de hiervoor verantwoordelijke beleidsmedewerkers van de drie gemeenten op Voorne om het onderwerp Brede Sluitende Keten te bespreken. Daarnaast zijn er in 2012 samenwerkingsafspraken gemaakt met de afdelingen WIZ en Schuldhulpverlening. Ook is er een werkwijzer opgesteld tussen CJG, GOSA en leerplicht. Veiligheidshuis Sommige GOSA-jongeren of gezinnen kennen problematiek die ook strafrechtelijke aspecten heeft en waarbij een integrale aanpak in samenspraak met de justitieketen van belang is. De gemeente kan voor deze jongeren of gezinnen een veldaanmelding doen bij het Veiligheidshuis. Een veldaanmelding betekent concreet dat een gemeente rondom casussen waar multiproblematiek speelt een extra mogelijkheid heeft gekregen om deze vlot te trekken door mogelijkheden vanuit de justitiële keten; er wordt meegedacht in de integrale aanpak. Dit beidt voor de gemeente een grote (potentiële) meerwaarde. Een casus kan ook vanuit een andere partij worden ingebracht. In dat geval is de rol van de gemeente om aan de voorkant mee te denken en eventuele relevante lokale informatie te delen t.b.v. een sluitende integrale aanpak. Sinds november 2012 wordt de zwaarste doelgroep jongeren (minderjarige delinquenten met complexe meervoudige problematiek) besproken in het Trajectberaad Risicojeugd (TRJ). Doel is om op basis van gedeelde informatie uit de jeugdketens een gezamenlijke probleemanalyse en een integrale aanpak te formuleren (met sluitende afspraken). Doelgroep is jaar (op termijn uit te breiden naar jaar). Wanneer een GOSAjongere in het TRJ wordt behandeld, schuift de GOSA-regisseur aan. Er zijn allerlei ontwikkelingen gaande op het gebied van het Veiligheidshuis. GOSA en jeugdreclassering In de stadsregio is in mei 2012 het stuk Samenwerking Jeugdreclassering en DOSA opgesteld (BJZ Stadsregio Rotterdam en Directie Veiligheid Rotterdam), dat twee doelgroepen beschrijft: Samenwerking JR en GOSA voor niet-gedetineerde jongeren (alleen wanneer GOSA bemoeienis heeft) en samenwerking JR, GOSA en liaisonfunctionaris voor gedetineerde jongeren (dit is nog gebaseerd op Trajectberaad en status van dit overleg is nog onduidelijk: zie TRJ-Veiligheidshuis). Het is nu nog onduidelijk of dit ook in Hellevoetsluis ingevoerd zal gaan worden. Ook is het nog niet duidelijk of er een rol en zo ja, welke voor GOSA hierin is weggelegd. 14

17 3.3. Zorgcoördinatie Aantal aanmeldingen bij GOSA Alle betrokken partijen kunnen zorgsignalen over jongeren melden bij de GOSA. De GOSA-regisseur bekijkt vervolgens of de melding voldoet aan de criteria voor een GOSA melding. Sommige aanmeldingen worden geen GOSA-casus en kunnen met een doorverwijzing naar hulpverlening worden afgedaan. Ook zijn er casussen waarbij in eerste instantie om advies wordt gevraagd, maar in overleg toch worden opgepakt als GOSA-casus. In totaal is het GOSA overleg elf keer bijeen gekomen en zijn er per overleg tussen de zeven en 17 jeugdigen besproken. In 2012 zijn 37 aanmeldingen gedaan bij GOSA. De nieuwe aanmeldingen worden uitgebreid besproken om te komen tot een goede analyse en om het juiste traject te bepalen. De voortgang van de jeugdigen wordt gemonitord tijdens de overleggen. Wanneer een dossier wordt gesloten, wordt dit besproken in het GOSA overleg. Tabel 10 en 11 geven een overzicht van het aantal aanmeldingen bij GOSA uitgesplitst naar maand respectievelijk organisatie. Tabel 10 Aantal aanmeldingen GOSA per maand Maand Aantal Januari 3 Februari 1 Maart 4 April 6 Mei 6 Juni 7 Juli 3 Augustus 0 September 0 Oktober 1 November 3 December 3 Totaal 37 Tabel 11 Aantal aanmeldingen GOSA naar signalerende partij Partij Aantal % Consultatie en Advies 8 22 Leerplicht/school 6 16 Politie (zorgformulieren) 6 16 Beke-groepsaanpak 3 8 Klantmanager Werk Inkomen en Zorg (WIZ) 3 8 Jongerenfoyer 2 5 Veiligheidshuis 2 5 Zelf/CJG 2 5 BJZ 1 3 Familie 1 3 LZN partner 1 3 Schulphulpverlening 1 3 Zelf/School 1 3 Totaal Uit Tabel 10 blijkt dat de piek van aantal casussen vooral tussen april en juni ligt. In augustus en september waren er geen aanmeldingen. In 22 procent van de gevallen gaat het om consultatie en advies. In 16 procent van de casussen wordt de aanmelding gedaan door de leerplichtambtenaar en/of door school. In nog eens 16 procent van de gevallen geschiedt aanmelding bij GOSA door middel van een zorgformulier vanuit politie. 15

18 Doorzettingen vanuit GOSA Na aanmelding wordt een casus nader geanalyseerd binnen GOSA. Er wordt informatie opgevraagd bij het CJG, leerplicht, het Lokaal Team Huiselijk Geweld, het LZN, de gemeentelijk regisseur schuldhulpverlening, de afdeling Werk Inkomen Zorg, Politie en Bureau Jeugdzorg. Alle aanmeldingen worden doorgezet naar hulpverlening of een andere keten. In een enkel geval is er geen mogelijkheid om toe te leiden naar zorg. In dat geval wordt in het GOSA-overleg besloten of het dossier wordt gesloten of voor een bepaalde tijd gemonitord wordt. De dossiers waarin alle opties zijn uitgeprobeerd en waar geen gedwongen kader mogelijk is, kunnen worden vastgelegd als zogenaamd nee-dossier. Zorgformulieren Ook GOSA ontvangt zorgformulieren. In 2012 zijn er 13 zorgformulieren bij GOSA terechtgekomen; dat zijn er een stuk minder dan in 2011 (toen waren dat er 21). Een reden voor de daling zou kunnen zijn dat formulieren nu ook rechtstreeks naar het CJG kunnen worden verzonden (daar waar ouders hebben aangegeven hulp te willen), die in het verleden bij GOSA terecht kwamen. Zes van deze aanmeldingen betroffen meisjes en zeven jongens. De formulieren zijn door de GOSA-regisseur beoordeeld; een aanmelding is direct doorgezet naar het Lokale Zorgnetwerk, een naar het Centrum voor Jeugd en Gezin en een naar Bureau Jeugdzorg. De overige tien zijn binnen het GOSA-overleg opgepakt. Aantal meldingen in SISA In 2012 is alle casuïstiek die aangemeld is bij GOSA of waarin GOSA geconsulteerd werd voor advies in SISA gesignaleerd. Het gaat hierbij om 53 signalen. Dit aantal is groter dan het aantal nieuwe unieke casussen binnen GOSA, omdat ook eventuele broertjes en/of zusjes van een jongere zijn meegenomen in geval er sprake is van gezinsproblematiek. Het is 14 maal tot een match gekomen met een of meerdere andere organisaties. Regie Binnen GOSA ligt de regie bij de GOSA regisseur. Deze gemeentelijke functionaris is de spin in het web. Hij/zij signaleert, registreert, coördineert, houdt contact en zoekt afstemming met alle partners. Naast deze overleggen wordt er vaak contact gelegd met de GOSA-regisseur over inhoudelijke vragen. De GOSA regisseur verleent zelf dus geen hulp en beslist ook niet over de inhoud van de aanpak. Hij/zij zorgt er juist voor dat de verantwoordelijke hulpverlening actie onderneemt. Tevens is de GOSA regisseur in staat zelf hulp in te schakelen (bijvoorbeeld Lokaal Zorgnetwerk of Bureau Jeugdzorg). Van de jongere die wordt aangemeld en besproken in het afstemmingsoverleg, houdt de GOSA regisseur een registratie bij. In deze registratie die moet voldoen aan de eisen van de Wet Bescherming Persoonsgegevens neemt de regisseur relevante gegevens over de jongere en/of het gezin op en geeft hij het traject aan dat voor de jongere wordt ingezet. Na de interventie volgt de monitoring. Deze fase duurt meestal drie tot zes maanden. Aan het eind van de afgesproken periode bepaalt de GOSA regisseur of het interventieplan naar wens is uitgevoerd. Zo nodig kan de periode van monitoring verlengd worden. De aanmeldings- en analysefase kost de meeste tijd; deze tijd is nodig om alle relevante informatie boven tafel te krijgen van betrokken instanties. Na bespreking in het overleg gaat de meeste tijd zitten in de koppeling maken tussen partijen die zorgen signaleren en partijen die hulpverlening kunnen aanbieden. Het is namelijk vaak niet mogelijk om direct een zorgaanbieder te koppelen aan een jongere en/of gezin. Dit heeft te maken met het feit dat het aantal trajecten dat beschikbaar is vanuit RAS middelen beperkt is, waardoor er kritisch gekeken moet worden of de jongere en/of het gezin te coachen is, dan wel een hulpvraag heeft. Ook staan jongeren en/of gezinnen niet altijd open voor hulp; het gaat dan vaak om het bundelen van informatie, het opbouwen van dossiers en het zorgen dat deze informatie op de juiste plek terechtkomt. De partners zijn aanwezig bij het overleg, leveren informatie aan vanuit de eigen organisatie en koppelen na het overleg terug aan de contactpersoon van het gezin/de jongere in de eigen organisatie. De betrokken partners kunnen geen inzicht bieden in hoe vaak zij bij een bepaalde casus betrokken zijn geweest. Ook rapporteren zij niet over het aantal uren zij aan de toeleiding hebben besteed en aan de netwerkoverleggen. 16

19 3.4. Casuïstiek Een jongere, 19 jaar, geeft overlast in de buurt in de vorm van rondhangen, scooteroverlast en is niet aanspreekbaar op zijn gedrag. Er is een vermoeden van middelengebruik en er is geen hulpverlening bekend bij politie. Hij wordt aangemeld door politie middels een zorgformulier. Na aanmelding brengt de GOSA-regisseur de situatie rondom deze jongere in kaart. Hij blijkt geen werk, school of dagbesteding te hebben, woont bij zijn ouders thuis en heeft geen inkomen. Zijn ouders stellen geen grenzen en hebben inmiddels hulp van het Algemeen Maatschappelijk Werk ingeschakeld voor zichzelf. In het verleden is hij bekend geweest bij leerplicht vanwege veelvuldig verzuim. Er is een oudere broer, die inmiddels niet meer thuis woont en studeert. Hij is niet bekend bij Werk, Inkomen Zorg of schuldhulpverlening. Op basis van deze informatie stemt de GOSA-regisseur af met het AMW wat het plan van aanpak is tussen AMW en ouders, en agendeert deze jongere op het GOSA-overleg. De jongere wil wel hulp maar weet de weg niet om deze te vinden en wil zeker geen hulp van zijn ouders. De relatie met ouders is zodanig verstoord dat er besloten wordt om deze jongere te begeleiden naar zelfstandigheid. AMW is bezig met het versterken van ouders in het stellen van grenzen en sturen hierbij aan op zelfstandigheid van deze jongere. Voor de jongere wordt een Jongerencoach ingezet; de doelen waar deze coach samen met de jongere aan gaat werken zijn: huisvesting, werk, inkomen, relatie met ouders onderzoeken, zicht krijgen op middelengebruik en begeleiden naar YOUZ. De jongere wordt per brief geïnformeerd over het zorgsignaal en het plan van aanpak. De GOSAregisseur volgt de ontwikkelingen rondom deze jongere middels de rapportage van de jongerencoach en stuurt zo nodig bij op de gestelde doelen en communicatie met alle partijen. Leeftijd en geslacht aangemelde jongeren De leeftijd van aangemelde jongeren kan verschillen tussen de vijf en 23 jaar. Tabel 12 biedt een overzicht van de spreiding in leeftijd en geslacht van de aangemelde jongeren. Tabel 12 Leeftijd en geslacht aangemelde jongeren Leeftijd Geslacht Totaal Meisje Jongen 0 4 jaar jaar jaar jaar jaar Totaal Er worden in totaal bijna twee keer zoveel jongens als meisjes aangemeld. Onder de 10 jaar vinden er amper aanmeldingen plaats; de piek ligt, zowel voor meisjes als jongens, binnen de leeftijdscategorie jaar. Geconstateerde problematiek Per casus wordt geregistreerd in welk leefgebied problemen geconstateerd zijn. Dit betreffen dus altijd meerdere leefgebieden per casus. Het zwaartepunt ligt bij gezinsproblematiek. Het aantal malen dat een bepaald leefgebied is geregistreerd over alle casussen van GOSA in 2012 wordt in de volgende tabel weergegeven. 17

20 Tabel 13 Aantal maal geregistreerde problematiek naar leefgebied Leefgebied Aantal % Gezin Scholing Geestelijke Gezondheid Politie 41 9 Huisvesting 40 9 Vrienden Vrije Tijd 26 6 Justitie 25 5,5 Financiën 25 5,5 Arbeid 18 4 Buurt 9 2 In 30 procent van de casussen is er gezinsproblematiek geregistreerd. In 16 procent van de gevallen betreft het problemen op het gebied van school en in 13 procent van de gevallen gaat het om de geestelijke gezondheid. Problemen in de justitiële sfeer, op het gebied van financiën, arbeid en buurt komen veel minder voor (respectievelijk 5,5%, 5,5%, 4% en 2%). Doorlooptijden De doorlooptijd van casuïstiek binnen GOSA is van een aantal factoren afhankelijk, zoals de aanmeldingsvraag, de geconstateerde problematiek, motivatie van het gezin en/of de jongere en mogelijkheden om gedwongen hulpverlening in te zetten. Zaken die binnen een week opgelost kunnen zijn, zijn zaken waarin de GOSA-regisseur gevraagd wordt na te gaan of een casus bekend is binnen netwerken en de koppeling tussen de betrokken netwerken te maken. Zaken die vaak lang duren, zijn zaken de zorgsignalen vaag zijn en er te weinig feiten zijn om door te pakken (dat is het gedwongen kader inzetten), maar de signalen wel zo zorgelijk zijn dat het dossier niet gesloten wordt. Het gaat in dergelijke zaken dan om het bundelen van de signalen en het zorgen dat de signalen bij de juiste instantie terechtkomen. Zo kan het meer dan een jaar duren, voordat er een ondertoezichtstelling door de rechters is uitgesproken en er een voogd betrokken is. De problematiek is dan nog niet opgelost, maar er is dan wel zicht op de kinderen in het gezin en er wordt passende hulpverlening ingezet. Doordat de doorlooptijden zo divers kunnen zijn en moeilijk te registreren, is er geen realistisch beeld te geven van de gemiddelde doorlooptijd van casuïstiek. De doorlooptijden kunnen variëren van 1 week tot wel meer dan een jaar. Afgesloten casussen De casussen binnen GOSA kunnen op verschillende wijze worden afgesloten: geen motivatie, eigen verantwoordelijkheid, geen signalen meer, dossier afsluiten, toeleiding naar gedwongen kader (BJZ of Reclassering), toeleiding naar hulpverlening, of afschaling naar CJG. Toeleiding naar zorg Alle nieuwe aanmeldingen die in het GOSA-overleg worden besproken ontvangen een brief vanuit de gemeente om hen te informeren over het zorgsignaal. In de brief wordt tevens aangegeven welke zorgaanbieder contact zal gaan opnemen en eventueel welke acties men geadviseerd wordt zelf te doen. Alleen bij zwaarwegende redenen (bijvoorbeeld als de veiligheid van de kinderen in het geding kan komen) wordt er geen brief verstuurd. Wel wordt de informatie dan vastgelegd in het dossier. Tabel 14 biedt een overzicht van het aantal toeleidingen naar zorg per partij. 18