Faculteit Construerende Technische Wetenschappen. Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer. Deeltoets 2 Theorie Verkeer & Vervoer ( )

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Faculteit Construerende Technische Wetenschappen. Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer. Deeltoets 2 Theorie Verkeer & Vervoer ( )"

Transcriptie

1 Faculteit Construerende Technische Wetenschappen Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer Deeltoets 2 Theorie Verkeer & Vervoer ( ) Datum Toets 6 april 2017 Tijd 13:45 16:45 Locatie OH111 / OH116 Docenten Thomas & van Zuilekom Bijzonderheden Bij deze deeltoets mag alléén gebruik gemaakt worden van een rekenmachine (niet-grafisch) en schrijfgerei. Het is een open boek toets voor het statistiekdeel. Hierbij mag gebruik worden gemaakt van het Statistiek boek en de binder over Spearman rankcorrelatie. Kritieke waarden van bijbehorende toetsen staan in bijlagen 1 & 2. De antwoorden van alle multiplechoicevragen dienen te worden ingevuld op een apart daarvoor bestemd formulier, vergeet niet naam, studentnummer en vakcode te vermelden. De volledige beschikbare tijd is 150 minuten. Beoordeling Er zijn 24 multiple choice vragen die elk met één punt worden gewaardeerd. Het maximaal te behalen punten, P max, is daarmee 24. De gemiddelde gokkans is vastgesteld op 1/6 De punten correctie voor gokken, P gok, is daarmee 4 punten. Het toetscijfer, C, wordt afgerond op twee decimalen en is minimaal een 1, maximaal een 10 C = (P P gok ) (P max P gok ) Waarbij P het behaalde aantal punten is. Veel Succes! 1/14

2 De volgende gegevens hebben betrekking op vraag 1 t/m 3 1. De gemeente doet een steekproef onder bezoekers van het centrum om te bepalen welke fractie met de fiets komt. Welke verdeling heeft deze steekproeffractie? a. Uniforme verdeling b. Normale verdeling c. Poisson verdeling d. Exponentiële verdeling e. Geen van bovenstaande verdelingen 2. De gemeente vraagt 200 willekeurige bezoekers met welk vervoersmiddel ze zijn gekomen. 82 respondenten geven aan met de fiets te zijn gekomen. Wat is (bij benadering) het 90%- betrouwbaarheidsinterval van deze schatting (afgerond op hele procenten)? De (populatie)fractie met de fiets ligt tussen: a. 40% en 42% b. 36% en 46% c. 31% en 51% d. 34% en 48% e. 37% en 45% f. 35% en 47% 3. De fietsersbond beweert dat hooguit 35% (35% of minder) van de bezoekers met de fiets komt. Op basis hiervan wordt een nulhypothese H 0 en alternatieve hypothese H a opgesteld. Gegeven de uitkomsten van de steekproef onder vraag 3: wordt H 0 verworpen ten gunste van H a? De fietsersbond gebruikt een significantieniveau = 0,01, de gemeente neemt = 0,05. a. Beide verwerpen H 0 niet ten gunste van H a b. De gemeente verwerpt H 0 ten gunste van H a, de fietsersbond doet dat niet c. De fietsersbond verwerpt H 0 ten gunste van H a, de gemeente doet dat niet d. Beide verwerpen H 0 ten gunste van H a De volgende gegevens hebben betrekking op vraag 4 & 5 Op een weg komen auto s aan volgens een random aankomstproces. De kansverdeling van de tijd (t) tussen twee opeenvolgende auto s wordt gegeven door de exponentiële verdeling: f(t) = e - t. Bij een meting gedurende 10 minuten worden 240 auto s geteld 4. Uitgaande van bovenstaande meting. Stel dat iemand kan oversteken als de tijd tussen twee opeenvolgende auto s minimaal 4 seconden is (t = 4 seconden). Wat is de (geschatte) kans dat iemand nadat een auto gepasseerd is, kan oversteken? a. 20% b. 25% c. 30% d. 32% e. 45% 2/14

3 5. De gemeente wil bij een betrouwbaarheidsinterval van 95% een onzekerheid in de geschatte intensiteit van 10% halen. Bij gebrek aan meer informatie gaan we uit van bovenstaande meting, d.w.z. een intensiteit van 240 auto s per 10 minuten. Hoe lang moet dan gemeten worden (hoe groot moet het tijdsinterval zijn) om aan de wens van de gemeente te voldoen? a. 100 seconden b. 250 seconden c. 676 seconden d. 960 seconden e seconden f seconden 6. Bij Rijkswaterstaat doen ze op een autosnelweg intensiteitsmetingen in 5 minuten intervallen. Ze vinden een gemiddelde intensiteit van 485 auto s per 5 minuten en een standaard deviatie in de individuele intensiteitsmetingen van 32 auto s per 5 minuten. Hoeveel metingen hadden ze nodig om met 98% betrouwbaarheid te kunnen stellen dat de verwachtingswaarde van de intensiteit tussen de 475 en 495 per 5 minuten ligt. Ga in de schatting ervan uit dat het aantal metingen zo groot is dat we van een grote steekproef mogen spreken. a. 55 metingen b. 68 metingen c. 102 metingen d. 142 metingen e. 272 metingen 7. Bij het casino staat een gokautomaat waarbij spelers volgens het casino bij een inleg van 1 euro gemiddeld gesproken 90 eurocent kunnen winnen (de opbrengst voor het casino is 10% van de inleg). In 99% van de gevallen wint de speler namelijk niets, maar in 1% van de gevallen wint de speler de jackpot van 90 euro. De kansspelautoriteit vertrouwt dit niet en doet een steekproef onder 1500 spelers die elk één spel gespeeld hebben. De claim van het casino kan dan getoetst worden met: a. een (normale verdeling) z-toets b. een 2 (Chi-kwadraat) toets c. beide bovenstaande toetsen d. geen van bovenstaande toetsen 3/14

4 De volgende gegevens hebben betrekking op vraag 8 t/m 10 In een bepaald verkeersmodel wordt geen onderscheid gemaakt in leeftijd bij de vervoerswijze keuze. Om te testen of deze aanname klopt, wordt voor een belangrijke herkomst-bestemmingsrelatie aan respondenten gevraagd welke van de drie alternatieve vervoerswijze ze hebben gekozen: fiets, auto of OV. In de steekproef zaten 100 jonge respondenten, 100 respondenten van middelbare leeftijd en plussers. Van de jonge respondenten gingen er 47 met de fiets, 26 met de auto en 27 met het OV. Van de groep respondenten van middelbare leeftijd gingen er 40 met de fiets, 45 met de auto en 15 met het OV. Bij de 65-plussers gingen er 18 met de fiets, 18 met de auto en 14 met het OV. 8. Om te testen of de aanname klopt dat vervoerswijze onafhankelijk is van leeftijd, wordt de volgende toets gebruikt? a. Een binomiale toets b. Een t-toets met 5 vrijheidsgraden c. Een t-toets met 6 vrijheidsgraden d. Een Chi-kwadraat toets met 2 vrijheidsgraden e. Een Chi-kwadraat toets met 4 vrijheidsgraden f. Een Chi-kwadraat toets met 5 vrijheidsgraden 9. Uitgaande van onafhankelijkheid tussen vervoerswijze keuze en leeftijd; van hoeveel respondenten ouder dan 65 jaar in deze steekproef wordt dan verwacht dat ze de fiets zouden nemen (afgerond op een geheel aantal)? a. 11 b. 14 c. 18 d. 21 e Volgens de nulhypothese is vervoerswijze keuze onafhankelijk van leeftijd. Het significantieniveau van de toets wordt aangeduid met. De nulhypothese wordt verworpen ten gunste van de alternatieve hypothese: a. indien = 0,010 b. indien = 0,025; maar niet indien = 0,010 c. indien = 0,050; maar niet indien = 0,025 d. indien = 0,100; maar niet indien = 0,050 e. in geen van bovenstaande gevallen 11. Beoordeel de juistheid van onderstaande beweringen. Bewering 1: Bij een kleinste kwadraten fit wordt de RMS (Root-Mean-Square) van de residuen geminimaliseerd Bewering 2: Als de Spearman (rank) correlatiecoëfficiënt 0 is, is er geen oorzakelijk verband tussen x en y a. Alléén bewering 1 is juist b. Alléén bewering 2 is juist c. Beide beweringen zijn juist d. Beide beweringen zijn onjuist. 4/14

5 De volgende gegevens hebben betrekking op vraag 12 t/m 15 De gemeente wil de spitsreistijd van de hoofdroute vergelijken met die van een belangrijke sluiproute. Om dit te doen worden voor beide routes reistijden gemeten tijdens (dezelfde) 5 ochtendspitsen. De meetwaarden zijn respectievelijk 11, 15, 13, 17 en 19 minuten voor de hoofdroute en respectievelijk 13, 12, 11, 14 en 16 minuten voor de sluiproute. Aangenomen wordt dat de steekproefgemiddelden normaal verdeeld zijn. 12. Volgens de alternatieve hypothese is de Pearson correlatie tussen de reistijden op de hoofd- en sluiproute groter dan 0 (d.w.z. er is een significant positieve correlatie). Het significantieniveau wordt aangeduid met. De alternatieve hypothese wordt aangenomen: a. indien = 0,010 b. indien = 0,025; maar niet indien = 0,010 c. indien = 0,050; maar niet indien = 0,025 d. indien = 0,100; maar niet indien = 0,050 e. in geen van bovenstaande gevallen 13. Wat is de (geschatte) standaard deviatie in het steekproefgemiddelde van de reistijd voor de hoofdroute? a. 1,3 min b. 1,4 min c. 2,8 min d. 3,2 min e. 3,9 min 14. Wat is het 95%-betrouwbaarheidsinterval van de verwachte reistijd (TT) voor de hoofdroute? a. 8,8 min TT 21,2 min b. 11,1 min TT 18,9 min c. 12,0 min TT 18,0 min d. 12,2 min TT 17,8 min e. 12,5 min TT 17,5 min 15. De gemeente eist dat de hoofdroute minstens zo snel is als de sluiproute, d.w.z. dat de reistijd van de hoofdroute gelijk of kleiner is dan die voor de sluiproute. De gemeente toetst dit met behulp van de 5 ochtendspitsmetingen. De gemeente gebruikt een significantieniveau = 0,05. Kan op basis van deze steekproef gesteld worden dat de eis niet gehaald is? a. Nee, want er is niet genoeg bewijs om te stellen dat de eis niet gehaald is. b. Ja, want het reistijd steekproefgemiddelde is groter voor de hoofdroute dan voor de sluiproute c. Ja, want de uitkomst van de bijbehorende statistische toets is groter dan 1,645 d. Ja, want de uitkomst van de bijbehorende statistische toets is groter dan 1,960 e. Ja, want de uitkomst van de bijbehorende statistische toets is groter dan 2,132 5/14

6 De volgende gegevens hebben betrekking op vraag 16 t/m 17 Een motorfiets nadert een personenauto die in dezelfde rijstrook in dezelfde richting rijdt. Het is de bestuurder van de motorfiets duidelijk dat hij zijn snelheid moet aanpassen omdat inhalen niet mogelijk is. De afstand tot de personenauto is nog zo groot dat hij verschillende strategieën kan overwegen. De personenauto rijdt met een constante snelheid van 100 km/u. De motorfiets rijdt 130 km/u op het moment dat de bestuurder zijn strategie aan het overwegen is. De motorfiets heeft de volgende kenmerken: m, mass 300 kg ρ, air density 1.25 kg/m3 C D, drag coefficient 1.0 A, frontal area 0.6 m2 f roll, rolling friction 0.01 De motorfiets heeft niet de mogelijkheid om te recupereren. snelheid [km/u] Frictiecoëfficiënt [-] (coefficient of Skidding Friction) >= De weg loopt omhoog met een vast hellingspercentage van 6.0% Zwaartekrachtversnelling, g, is 9.81 m/s2 16. Wat is de remweg, d b, van de motor bij maximale remming van uit de begin snelheid 130 km/u (v i ) naar 100 km/u (v e ) in de beschreven situatie? a m b m c m d m e m 17. Wat is de vertraging van de motorfiets bij 130 km/u als de bestuurder besluit om uit te rollen (door de motor te ontkoppelen en eventueel uit te zetten)? a. 2.23m/s2 b m/s2 c m/s2 d m/s2 e m/s2 f. geen van bovenstaande Commented [ZKv(1]: Het goede antwoord staat er niet bij. Het goede antwoord is In tweede instantie zijn a en f goed gekeurd. 6/14

7 18. Beoordeel de juistheid van de onderstaande beweringen. Hierbij wordt de volgende notaties gebruikt: v i aanvangssnelheid in m/s v e eindsnelheid in m/s m massa van het voertuig in kg a vertraging in m/s 2 d b remweg in meters (Kinetische) energie in Joule Bewering 1: Als een voertuig van een beginsnelheid v i afremt naar een eindsnelheid van v e dan is de verandering van kinetische energie: 1 2 m(v i v e ) 2 Bewering 2: Als een voertuig afremt met a m/s2 over een lengte van d b meters is de energie die omgezet wordt : mad b. a. Alléén bewering 1 is juist b. Alléén bewering 2 is juist c. Beide beweringen zijn juist d. Beide beweringen zijn onjuist De volgende gegevens hebben betrekking op vraag 20. Een motorfiets remt zo hard met zijn voorrem dat de motorfiets over de kop dreigt te gaan. Onderstaande figuur geeft de situatie van de motor weer. Het zwaartepunt is a, het voorwiel raakt de grond bij b en het achterwiel raakt de grond bij c. De afmetingen geven de verhoudingen tussen a, b en c weer. De zwaartekracht werkend op het zwaartepunt is G. a G 4 b 3 2 c Rijrichting 19. Bij welke remkracht, Fb, uitgedrukt in G, zal de fiets over de kop gaan? a. Fb > 1 * G b. Fb > 5 * G c. Fb > 2/4 * G d. Fb > 3/4 * G e. Fb > 2/3 * G f. Fb > 5/4 * G 7/14

8 20. In onderstaande afbeelding verwijzen de nummers naar onderdelen van de rijbaan van de autosnelweg Welke van onderstaande opsomming is correct 12 a. Stroken met de functie rijden zijn 4, 6, 8 en 10. Bermen zijn 1 en 11. b. Rijbanen zijn 4, 6, en 8. De markeringen zijn 3, 5, 7 en 9. c. De retentiestrook is 1. Voor de vluchtfunctie is 10 beschikbaar. De invoegstrook is 8. d. Kantstrepen zijn 3 en 9. De deelstreep is 5. De blokstreep is 7 8/14

9 De volgende gegevens hebben betrekking op vragen 21 en 22. Voor een kruising (zie onderstaande afbeelding) is een conflictmatrix opgesteld. 21. Beoordeel de juistheid van onderstaande beweringen. Bewering 1: Alle maximale conflictgroepen waar signaalgroep 5 een onderdeel vanuit maakt zijn 2-5-9, 5-8, 5-24 en Bewering 2: Alle maximale conflictgroepen waar signaalgroep 2 een onderdeel vanuit maakt zijn 2-5-9, en Bewering 3: Alle maximale conflictgroep waar signaalgroep 28 een onderdeel van uit maakt zijn , en a. Alléén bewering 1 is juist b. Alléén bewering 2 is juist c. Alléén bewering 3 is juist d. Bewering 1 en 2 zijn juist e. Beweringen 1 en 3 zijn juist f. Beweringen 2 en 3 zijn juist g. Alle beweringen zijn juist 22. Beoordeel de juistheid van onderstaande beweringen met betrekking tot de signaalgroepen 2 en 8. Bewering 1: Voorwaarde voor het toestaan van het conflict tussen signaalgroep 2 en 8 is dat signaalgroep 8 voldoende onverzadigd groen heeft om de afwikkeling te garanderen en dat de snelheid op het kruisingsvlak voldoende laag is. Bewering 2: Om de signaalgroepen 2 en 8 conflictvrij te regelen zal het voorlopig kruispuntontwerp aangepast moeten worden. a. Alléén bewering 1 is juist b. Alléén bewering 2 is juist c. Beide beweringen zijn juist d. Beide beweringen zijn onjuist 9/14

10 De volgende gegevens hebben betrekking op vraag 23 en 24. In bijlage 3 is een formuleblad opgenomen. De gemeente Hengelo overweegt om een Park-and-Ride (P+R) in te richten aan de rand van de stad. Vanuit de P+R zal er een busverbinding naar het centrum aangelegd worden. De gemeente stelt eisen aan de wachttijd en de capaciteit gedurende de zaterdag spitsperiode. Uitgangspunt voor de wachttijd is gemiddeld 3 minuten. Er zijn echter fracties in de raad die een gemiddelde wachttijd van 90 seconden willen voorstellen. Ten aanzien van de capaciteit 1 stelt de gemeente de volgende eisen: Op een gewone zaterdag moet de capaciteit in de spits tenminste 500 passagiers per uur zijn. Op een zaterdag in combinatie met bijzondere activiteiten zal de capaciteit in de spits tenminste 750 passagiers per uur moeten zijn. De gemeente is nog aan het overwegen hoeveel haltes in de lijn opgenomen moeten worden. In overweging wordt genomen: 2, 4, 6 en 8 haltes in de volledige omloop. In samenhang met het aantal haltes en de eisen t.a.v. de gemiddelde wachttijd zal de inzet van bussen bepaald moeten worden. De kenmerken van de busverbinding zijn in onderstaande tabel opgenomen. Waarde Eenheid Lengte van de volledige omloop (=heen en terug) 7 Km Halteringstijd 20 s Maximum aantal passagiers 50 - Acceleratie 0.5 m/s2 Vertraging 0.5 m/s2 Maximum snelheid 14 m/s 1 Capaciteit wordt hier opgevat als instappende passagiers per uur waarbij alle passagiers op één halte instappen (en uitstappen op overige haltes). 10/14

11 23. Beoordeel de juistheid van onderstaande beweringen. Bewering 1: Bij inzet van 3 bussen kan de gemiddelde wachttijd van 3 minuten gegarandeerd worden. Ook wanneer er 8 haltes in de omloop zijn. Bewering 2: Bij inzet van 4 bussen en ten hoogste 6 haltes kan een gemiddelde wachttijd van 90 seconden gegarandeerd worden. a. Alléén bewering 1 is juist b. Alléén bewering 2 is juist c. Beide beweringen zijn juist d. Beide beweringen zijn onjuist Commented [ZKv(2]: In het antwoordmodel was oorspronkelijk c als goed aangemerkt (wat niet correct is). Dit is hersteld, maar punt aftrek is niet doorgevoerd. 24. Beoordeel de juistheid van onderstaande beweringen. Bewering 1: Bij inzet van 2 bussen kan er aan de eis van 500 passagiers per uur voldaan worden. Ook als er 8 haltes in de omloop zijn. Bewering 2: Bij inzet van 3 bussen kan er aan de eis van 750 passagiers per uur voldaan worden als er 6 (of minder) haltes in de omloop zijn. a. Alléén bewering 1 is juist b. Alléén bewering 2 is juist c. Beide beweringen zijn juist d. Beide beweringen zijn onjuist Commented [ZKv(3]: In het antwoordmodel was oorspronkelijk b als goed aangemerkt (wat niet correct is). Dit is hersteld, maar punt aftrek is niet doorgevoerd. 11/14

12 Bijlage 1: Student t kritieke waarden 12/14

13 Bijlage 2: X² kritieke waarden 13/14

14 Bijlage 3 Formuleblad OV-systeem Uitgaande van het volgende: Het tracé is ringroute met een lengte van L meters. Aan het tracé liggen H haltes op regelmatige afstand over het tracé verspreid. De halteringstijd is Th seconden. Bij elke halte wordt gestopt. De halteringstijd veronderstellen we onafhankelijk van het aantal in- of uitstappers. Een voertuig heeft een capaciteit van P passagiers. Er worden N voertuigen ingezet in de dienstregeling. De acceleratie 2 van een voertuig is a 1 m/s2. De deceleratie van een voertuig is a 2 m/s2 De maximumsnelheid van het voertuig is vmax m/s. De haltes moeten zo ver uit elkaar liggen dat tussen de haltes vmax bereikt wordt. L Hv max 1 1 Cyclustijd of omlooptijd: C HT h vmax 2 a1 a2 2 Hier wordt verondersteld dat de acceleratie van het voertuig constant is. In werkelijkheid neemt het trekkrachtoverschot af bij het stijgen van de snelheid en daarmee ook de acceleratie. 14/14

Faculteit Construerende Technische Wetenschappen. Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer. Deeltoets 2 Theorie Verkeer & Vervoer ( )

Faculteit Construerende Technische Wetenschappen. Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer. Deeltoets 2 Theorie Verkeer & Vervoer ( ) Faculteit Construerende Technische Wetenschappen Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer Deeltoets 2 Theorie Verkeer & Vervoer (201300145) Datum Toets 31 maart 2016 Tijd 13:45 16:45 Locatie Term Docenten Thomas

Nadere informatie

Faculteit Construerende Technische Wetenschappen. Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer. Deeltoets 2 reparatie Theorie Verkeer & Vervoer ( )

Faculteit Construerende Technische Wetenschappen. Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer. Deeltoets 2 reparatie Theorie Verkeer & Vervoer ( ) Faculteit Construerende Technische Wetenschappen Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer Deeltoets 2 reparatie Theorie Verkeer & Vervoer (201300145) Datum Toets 14 april 2016 Tijd 13:45 16:45 Locatie n.t.b.

Nadere informatie

Faculteit Construerende Technische Wetenschappen. Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer. Deeltoets 2 reparatie Theorie Verkeer & Vervoer ( )

Faculteit Construerende Technische Wetenschappen. Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer. Deeltoets 2 reparatie Theorie Verkeer & Vervoer ( ) Faculteit Construerende Technische Wetenschappen Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer Deeltoets 2 reparatie Theorie Verkeer & Vervoer (201300145) Datum Toets 20 april 2017 Tijd 13:45 16:45 Locatie Sportcentrum

Nadere informatie

Voorbeeld Tentamenvragen Verkeer & Vervoer (Deel Thomas) Ontleend aan deeltoets 2 uit 2014.

Voorbeeld Tentamenvragen Verkeer & Vervoer (Deel Thomas) Ontleend aan deeltoets 2 uit 2014. Voorbeeld Tentamenvragen Verkeer & Vervoer (Deel Thomas) Ontleend aan deeltoets 2 uit 2014. De volgende gegevens hebben betrekking op vraag 1 en 2 Beschouw de vervoerswijze van bezoekers naar een wedstrijd

Nadere informatie

Statistiek voor A.I. College 12. Dinsdag 23 Oktober

Statistiek voor A.I. College 12. Dinsdag 23 Oktober Statistiek voor A.I. College 12 Dinsdag 23 Oktober 1 / 20 2 Deductieve statistiek Orthodoxe statistiek 2 / 20 3 / 20 Jullie - onderzoek Wivine Tijd waarop je opstaat (uu:mm wordt weergeven als uumm). Histogram

Nadere informatie

Voorbeeldtentamen Statistiek voor Psychologie

Voorbeeldtentamen Statistiek voor Psychologie Voorbeeldtentamen Statistiek voor Psychologie 1) Vul de volgende uitspraak aan, zodat er een juiste bewering ontstaat: De verdeling van een variabele geeft een opsomming van de categorieën en geeft daarbij

Nadere informatie

Vandaag. Onderzoeksmethoden: Statistiek 3. Recap 2. Recap 1. Recap Centrale limietstelling T-verdeling Toetsen van hypotheses

Vandaag. Onderzoeksmethoden: Statistiek 3. Recap 2. Recap 1. Recap Centrale limietstelling T-verdeling Toetsen van hypotheses Vandaag Onderzoeksmethoden: Statistiek 3 Peter de Waal (gebaseerd op slides Peter de Waal, Marjan van den Akker) Departement Informatica Beta-faculteit, Universiteit Utrecht Recap Centrale limietstelling

Nadere informatie

Kansrekening en Statistiek

Kansrekening en Statistiek Kansrekening en Statistiek College 11 Dinsdag 25 Oktober 1 / 27 2 Statistiek Vandaag: Hypothese toetsen Schatten 2 / 27 Schatten 3 / 27 Vragen: liegen 61 Amerikanen werd gevraagd hoeveel % van de tijd

Nadere informatie

Hoofdstuk 5 Een populatie: parametrische toetsen

Hoofdstuk 5 Een populatie: parametrische toetsen Hoofdstuk 5 Een populatie: parametrische toetsen 5.1 Gemiddelde, variantie, standaardafwijking: De variantie is als het ware de gemiddelde gekwadrateerde afwijking van het gemiddelde. Hoe groter de variantie

Nadere informatie

Kansrekening en Statistiek

Kansrekening en Statistiek Kansrekening en Statistiek College 10 Donderdag 20 Oktober 1 / 1 2 Statistiek Vandaag: Hypothese toetsen 2 / 1 3 / 1 Terzijde NU.nl 19 oktober 2011: Veel Facebookvrienden wijst op grotere hersenen. (http://www.nu.nl/wetenschap/2645008/veel-facebookvrienden-wijst-groterehersenen-.html)

Nadere informatie

Kansrekening en Statistiek

Kansrekening en Statistiek Kansrekening en Statistiek College 14 Donderdag 28 Oktober 1 / 37 2 Statistiek Indeling: Hypothese toetsen Schatten 2 / 37 Vragen 61 Amerikanen werd gevraagd hoeveel % van de tijd zij liegen. Het gevonden

Nadere informatie

Hoofdstuk 3 Statistiek: het toetsen

Hoofdstuk 3 Statistiek: het toetsen Hoofdstuk 3 Statistiek: het toetsen 3.1 Schatten: Er moet een verbinding worden gelegd tussen de steekproefgrootheden en populatieparameters, willen we op basis van de een iets kunnen zeggen over de ander.

Nadere informatie

Statistiek voor A.I.

Statistiek voor A.I. Statistiek voor A.I. College 13 Donderdag 25 Oktober 1 / 28 2 Deductieve statistiek Orthodoxe statistiek 2 / 28 3 / 28 Jullie - onderzoek Tobias, Lody, Swen en Sander Links: Aantal broers/zussen van het

Nadere informatie

Kansrekening en statistiek WI2211TI / WI2105IN deel 2 2 februari 2012, uur

Kansrekening en statistiek WI2211TI / WI2105IN deel 2 2 februari 2012, uur Kansrekening en statistiek WI22TI / WI25IN deel 2 2 februari 22, 4. 6. uur VOOR WI22TI: Bij dit examen is het gebruik van een (evt. grafische) rekenmachine toegestaan. Een formuleblad is niet toegestaan.

Nadere informatie

Hoofdstuk 6 Twee populaties: parametrische toetsen

Hoofdstuk 6 Twee populaties: parametrische toetsen Hoofdstuk 6 Twee populaties: parametrische toetsen 6.1 De t-toets voor het verschil tussen twee gemiddelden: In veel onderzoekssituaties zijn we vooral in de verschillen tussen twee populaties geïnteresseerd.

Nadere informatie

Kansrekening en Statistiek

Kansrekening en Statistiek Kansrekening en Statistiek College 15 Dinsdag 2 November 1 / 16 2 Statistiek Indeling: Filosofie Schatten Centraal Bureau voor Statistiek 2 / 16 Schatten Vb. Het aantal tenen plus vingers in jullie huishoudens:

Nadere informatie

Verklarende Statistiek: Toetsen. Zat ik nou in dat kritische gebied of niet?

Verklarende Statistiek: Toetsen. Zat ik nou in dat kritische gebied of niet? Verklarende Statistiek: Toetsen Zat ik nou in dat kritische gebied of niet? Toetsen, Overzicht Nulhypothese - Alternatieve hypothese (voorbeeld: toets voor p = p o in binomiale steekproef) Betrouwbaarheid

Nadere informatie

Kansrekening en statistiek wi2105in deel 2 16 april 2010, uur

Kansrekening en statistiek wi2105in deel 2 16 april 2010, uur Kansrekening en statistiek wi205in deel 2 6 april 200, 4.00 6.00 uur Bij dit examen is het gebruik van een (evt. grafische) rekenmachine toegestaan. Tevens krijgt u een formuleblad uitgereikt na afloop

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN. Eindtoets Experimentele Fysica 1 (3A1X1) - Deel januari 2014 van 14:50 17:00 uur

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN. Eindtoets Experimentele Fysica 1 (3A1X1) - Deel januari 2014 van 14:50 17:00 uur TECHISCHE UIVERSITEIT EIDHOVE Eindtoets Experimentele Fysica 1 (3A1X1) - Deel januari 014 van 14:50 17:00 uur Gebruik van dictaat, aantekeningen en laptop computer is niet toegestaan Gebruik van (grafische)

Nadere informatie

Voorbeeld Tentamenvragen Verkeer & Vervoer (Deel Thomas) Ontleend aan deeltoets 1 uit 2014.

Voorbeeld Tentamenvragen Verkeer & Vervoer (Deel Thomas) Ontleend aan deeltoets 1 uit 2014. Voorbeeld Tentamenvragen Verkeer & Vervoer (Deel Thomas) Ontleend aan deeltoets 1 uit 2014. 1. In welk(e) model(len) geclassificeerd naar functie ontbreekt de inductie stap? a. Fundamentele theorie van

Nadere informatie

DEZE PAGINA NIET vóór 8.30u OMSLAAN!

DEZE PAGINA NIET vóór 8.30u OMSLAAN! STTISTIEK 1 VERSIE MT15303 1308 1 WGENINGEN UNIVERSITEIT LEERSTOELGROEP MT Tentamen Statistiek 1 (MT-15303) 5 augustus 2013, 8.30-10.30 uur EZE PGIN NIET vóór 8.30u OMSLN! STRT MET INVULLEN VN NM, REGISTRTIENUMMER,

Nadere informatie

Deeltentamen 2 Algemene Statistiek Vrije Universiteit 18 december 2013

Deeltentamen 2 Algemene Statistiek Vrije Universiteit 18 december 2013 Afdeling Wiskunde Volledig tentamen Algemene Statistiek Deeltentamen 2 Algemene Statistiek Vrije Universiteit 18 december 2013 Gebruik van een (niet-grafische) rekenmachine is toegestaan. Geheel tentamen:

Nadere informatie

Faculteit Construerende Technische Wetenschappen. Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer. Deeltoets 1 reparatie Theorie Verkeer & Vervoer ( )

Faculteit Construerende Technische Wetenschappen. Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer. Deeltoets 1 reparatie Theorie Verkeer & Vervoer ( ) Faculteit Construerende Technische Wetenschappen Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer Deeltoets 1 reparatie Theorie Verkeer & Vervoer (201300145) Datum Toets : 14 april 2016 Tijd : 8:45 11:45 Locatie :

Nadere informatie

. Dan geldt P(B) = a. 1 4. d. 3 8

. Dan geldt P(B) = a. 1 4. d. 3 8 Tentamen Statistische methoden 4052STAMEY juli 203, 9:00 2:00 Studienummers: Vult u alstublieft op het meerkeuzevragenformulier uw Delftse studienummer in (tbv automatische verwerking); en op het open

Nadere informatie

Populatie: De gehele groep elementen waarover informatie wordt gewenst.

Populatie: De gehele groep elementen waarover informatie wordt gewenst. Statistiek I Werkcollege 1 Populatie: De gehele groep elementen waarover informatie wordt gewenst. Steekproef: Gedeelte van de populatie dat feitelijk wordt onderzocht om informatie te vergaren. Eenheden:

Nadere informatie

Kansrekening en statistiek wi2105in deel 2 27 januari 2010, uur

Kansrekening en statistiek wi2105in deel 2 27 januari 2010, uur Kansrekening en statistiek wi2105in deel 2 27 januari 2010, 14.00 16.00 uur Bij dit examen is het gebruik van een (evt. grafische) rekenmachine toegestaan. Tevens krijgt u een formuleblad uitgereikt na

Nadere informatie

Hoofdstuk 8 Het toetsen van nonparametrische variabelen

Hoofdstuk 8 Het toetsen van nonparametrische variabelen Hoofdstuk 8 Het toetsen van nonparametrische variabelen 8.1 Non-parametrische toetsen: deze toetsen zijn toetsen waarbij de aannamen van normaliteit en intervalniveau niet nodig zijn. De aannamen zijn

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek 2 voor TeMa (2S195) op dinsdag , uur.

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek 2 voor TeMa (2S195) op dinsdag , uur. TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek voor TeMa (S95) op dinsdag 3-03-00, 9- uur. Bij het tentamen mag gebruik worden gemaakt van een zakrekenmachine en

Nadere informatie

Kansrekening en Statistiek

Kansrekening en Statistiek Kansrekening en Statistiek College 12 Donderdag 21 Oktober 1 / 38 2 Statistiek Indeling: Stochast en populatie Experimenten herhalen Wet van de Grote Getallen Centrale Limietstelling 2 / 38 Deductieve

Nadere informatie

Toetsen van Hypothesen. Het vaststellen van de hypothese

Toetsen van Hypothesen. Het vaststellen van de hypothese Toetsen van Hypothesen Wisnet-hbo update maart 2008 1. en Het vaststellen van de hypothese De nulhypothese en de Alternatieve hypothese. Het gaat in deze paragraaf puur alleen om de formulering. Er wordt

Nadere informatie

11.0 Voorkennis. Wanneer je met binomcdf werkt, werk je dus altijd met een kans van de vorm P(X k)

11.0 Voorkennis. Wanneer je met binomcdf werkt, werk je dus altijd met een kans van de vorm P(X k) 11.0 Voorkennis Let op: Cumulatieve binomiale verdeling: P(X k) = binomcdf(n,p,k) Wanneer je met binomcdf werkt, werk je dus altijd met een kans van de vorm P(X k) Voorbeeld 1: Binomiaal kanseperiment

Nadere informatie

Tentamen Mathematische Statistiek (2WS05), vrijdag 29 oktober 2010, van 14.00 17.00 uur.

Tentamen Mathematische Statistiek (2WS05), vrijdag 29 oktober 2010, van 14.00 17.00 uur. Technische Universiteit Eindhoven Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Mathematische Statistiek (WS05), vrijdag 9 oktober 010, van 14.00 17.00 uur. Dit is een tentamen met gesloten boek. De uitwerkingen

Nadere informatie

6 Was de doodrijder ook een hardrijder?

6 Was de doodrijder ook een hardrijder? 30 Proceedings of the 79 th European Study Group Mathematics with Industry 6 Was de doodrijder ook een hardrijder? Bennie Mols Het Nederlands Forensisch Instituut wordt regelmatig gevraagd om de snelheid

Nadere informatie

Hoofdstuk 12: Eenweg ANOVA

Hoofdstuk 12: Eenweg ANOVA Hoofdstuk 12: Eenweg ANOVA 12.1 Eenweg analyse van variantie Eenweg en tweeweg ANOVA Wanneer we verschillende populaties of behandelingen met elkaar vergelijken, dan zal er binnen de data altijd sprake

Nadere informatie

Hiermee rekenen we de testwaarde van t uit: n. 10 ( x ) ,16

Hiermee rekenen we de testwaarde van t uit: n. 10 ( x ) ,16 modulus strepen: uitkomst > 0 Hiermee rekenen we de testwaarde van t uit: n 10 ttest ( x ) 105 101 3,16 n-1 4 t test > t kritisch want 3,16 >,6, dus 105 valt buiten het BI. De cola bevat niet significant

Nadere informatie

Lesbrief hypothesetoetsen

Lesbrief hypothesetoetsen Lesbrief hypothesetoetsen 00 "Je gaat het pas zien als je het door hebt" Johan Cruijff Willem van Ravenstein Inhoudsopgave Inhoudsopgave... Hoofdstuk - voorkennis... Hoofdstuk - mens erger je niet... 3

Nadere informatie

Hoofdstuk 7: Statistische gevolgtrekkingen voor distributies

Hoofdstuk 7: Statistische gevolgtrekkingen voor distributies Hoofdstuk 7: Statistische gevolgtrekkingen voor distributies 7.1 Het gemiddelde van een populatie Standaarddeviatie van de populatie en de steekproef In het vorige deel is bij de significantietoets uitgegaan

Nadere informatie

Data analyse Inleiding statistiek

Data analyse Inleiding statistiek Data analyse Inleiding statistiek 1 Terugblik - Inductieve statistiek Afleiden van eigenschappen van een populatie op basis van een beperkt aantal metingen (steekproef) Kennis gemaakt met kans & kansverdelingen»

Nadere informatie

Examen Statistiek I Januari 2010 Feedback

Examen Statistiek I Januari 2010 Feedback Examen Statistiek I Januari 2010 Feedback Correcte alternatieven worden door een sterretje aangeduid. 1 Een steekproef van 400 personen bestaat uit 270 mannen en 130 vrouwen. Twee derden van de mannen

Nadere informatie

Dit tentamen bestaat uit 6 vragen. Voor elke vraag zijn 10 punten te behalen. Het tentamencijfer is 1+ [aantal punten]/60.

Dit tentamen bestaat uit 6 vragen. Voor elke vraag zijn 10 punten te behalen. Het tentamencijfer is 1+ [aantal punten]/60. Tentamen AutoMobility 3 juli 14:00-17:00 Dit tentamen bestaat uit 6 vragen. Voor elke vraag zijn 10 punten te behalen. Het tentamencijfer is 1+ [aantal punten]/60. VRAAG 1: A13/A16 (Normering 1a: 2, 1b:2,

Nadere informatie

Examen G0N34 Statistiek

Examen G0N34 Statistiek Naam: Richting: Examen G0N34 Statistiek 8 september 2010 Enkele richtlijnen : Wie de vragen aanneemt en bekijkt, moet minstens 1 uur blijven zitten. Je mag gebruik maken van een rekenmachine, het formularium

Nadere informatie

Wiskunde B - Tentamen 1

Wiskunde B - Tentamen 1 Wiskunde B - Tentamen Tentamen 57 Wiskunde B voor CiT vrijdag januari 5 van 9. tot. uur Dit tentamen bestaat uit 6 opgaven, formulebladen en tabellen. Vermeld ook uw studentnummer op uw werk en tentamenbriefje.

Nadere informatie

Wiskunde B - Tentamen 2

Wiskunde B - Tentamen 2 Wiskunde B - Tentamen Tentamen van Wiskunde B voor CiT (57) Donderdag 4 april 005 van 900 tot 00 uur Dit tentamen bestaat uit 8 opgaven, 3 tabellen en formulebladen Vermeld ook je studentnummer op je werk

Nadere informatie

Toetsen van hypothesen

Toetsen van hypothesen Toetsen van hypothesen 1 Het probleem 25 maart 2003 De busmaatschappij De Lijn heeft gemiddeld per dag 20000 reizigers in de stad Antwerpen. Tegenwoordig zijn er heel wat reizigers die proberen met de

Nadere informatie

Tentamen Kansrekening en Statistiek MST 14 januari 2016, uur

Tentamen Kansrekening en Statistiek MST 14 januari 2016, uur Tentamen Kansrekening en Statistiek MST 14 januari 2016, 14.00 17.00 uur Het tentamen bestaat uit 15 meerkeuzevragen 2 open vragen. Een formuleblad wordt uitgedeeld. Normering: 0.4 punt per MC antwoord

Nadere informatie

HOOFDSTUK 6: INTRODUCTIE IN STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN

HOOFDSTUK 6: INTRODUCTIE IN STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN HOOFDSTUK 6: INTRODUCTIE IN STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN Inleiding Statistische gevolgtrekkingen (statistical inference) gaan over het trekken van conclusies over een populatie op basis van steekproefdata.

Nadere informatie

Kansrekening en Statistiek

Kansrekening en Statistiek Kansrekening en Statistiek College 13 Dinsdag 26 Oktober 1 / 24 2 Statistiek Indeling: Hypothese toetsen Filosofie 2 / 24 Hypothese toetsen 3 / 24 Hypothese toetsen: toepassingen Vb. Een medicijn wordt

Nadere informatie

Statistiek II. 1. Eenvoudig toetsen. Onderdeel toetsen binnen de cursus: Toetsen en schatten ivm één statistiek of steekproef

Statistiek II. 1. Eenvoudig toetsen. Onderdeel toetsen binnen de cursus: Toetsen en schatten ivm één statistiek of steekproef Statistiek II Onderdeel toetsen binnen de cursus: 1. Eenvoudig toetsen Toetsen en schatten ivm één statistiek of steekproef Via de z-verdeling, als µ onderzocht wordt en gekend is: Via de t-verdeling,

Nadere informatie

c Voorbeeldvragen, Methoden & Technieken, Universiteit Leiden TS: versie 1 1 van 6

c Voorbeeldvragen, Methoden & Technieken, Universiteit Leiden TS: versie 1 1 van 6 c Voorbeeldvragen, Methoden & Technieken, Universiteit Leiden TS: versie 1 1 van 6 1. Iemand kiest geblinddoekt 4 paaseitjes uit een mand met oneindig veel paaseitjes. De helft is melkchocolade, de andere

Nadere informatie

Schriftelijk tentamen - UITWERKINGEN

Schriftelijk tentamen - UITWERKINGEN Business Administration / Bedrijfskunde Schriftelijk tentamen - UITWERKINGEN Algemeen Vak : Statistische Methoden Groep : niet van toepassing en Technieken Vakcode : BKB0019t Soort tentamen : gesloten

Nadere informatie

Kansrekening en Statistiek

Kansrekening en Statistiek Kansrekening en Statistiek College 12 Vrijdag 16 Oktober 1 / 38 2 Statistiek Indeling vandaag: Normale verdeling Wet van de Grote Getallen Centrale Limietstelling Deductieve statistiek Hypothese toetsen

Nadere informatie

Oefenopgaven versnelling, kracht, arbeid. Werk netjes en nauwkeurig. Geef altijd berekeningen met Gegeven Gevraagd Formule Berekening Antwoord

Oefenopgaven versnelling, kracht, arbeid. Werk netjes en nauwkeurig. Geef altijd berekeningen met Gegeven Gevraagd Formule Berekening Antwoord Oefenopgaven versnelling, kracht, arbeid Werk netjes en nauwkeurig. Geef altijd berekeningen met Gegeven Gevraagd Formule Berekening Antwoord Noteer bij je antwoord de juiste eenheid. s = v * t s = afstand

Nadere informatie

Kansrekening en statistiek WI2105IN deel I 4 november 2011, uur

Kansrekening en statistiek WI2105IN deel I 4 november 2011, uur Kansrekening en statistiek WI05IN deel I 4 november 0, 4.00 7.00 uur Bij dit examen is het gebruik van een (evt. grafische) rekenmachine toegestaan. Een formuleblad wordt uitgereikt. Meerkeuzevragen Toelichting:

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek voor T (2S070) op vrijdag 8 oktober 1999, uur De u

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek voor T (2S070) op vrijdag 8 oktober 1999, uur De u TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek voor T (2S070) op vrijdag 8 oktober 1999, 14.00-17.00 uur De uitwerkingen van de opgaven dienen duidelijk geformuleerd

Nadere informatie

Examen Statistische Modellen en Data-analyse. Derde Bachelor Wiskunde. 14 januari 2008

Examen Statistische Modellen en Data-analyse. Derde Bachelor Wiskunde. 14 januari 2008 Examen Statistische Modellen en Data-analyse Derde Bachelor Wiskunde 14 januari 2008 Vraag 1 1. Stel dat ɛ N 3 (0, σ 2 I 3 ) en dat Y 0 N(0, σ 2 0) onafhankelijk is van ɛ = (ɛ 1, ɛ 2, ɛ 3 ). Definieer

Nadere informatie

Faculteit Construerende Technische Wetenschappen. Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer. Deeltoets 1 Theorie Verkeer & Vervoer ( )

Faculteit Construerende Technische Wetenschappen. Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer. Deeltoets 1 Theorie Verkeer & Vervoer ( ) Faculteit Construerende Technische Wetenschappen Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer Deeltoets 1 Theorie Verkeer & Vervoer (201300145) Datum Toets : 23 februari 2016 Tijd : 8:45 11:45 Locatie : Therm Docenten

Nadere informatie

Eindexamen vwo natuurkunde I

Eindexamen vwo natuurkunde I Opgave Lichtpracticum maximumscore De buis is aan beide kanten afgesloten om licht van buitenaf te voorkomen. De buis is van binnen zwart gemaakt om reflecties van het licht in de buis te voorkomen. inzicht

Nadere informatie

1. Inleiding. 2. De analyses. 2.1 Afspraken over kinderopvang versus m/v-verdeling

1. Inleiding. 2. De analyses. 2.1 Afspraken over kinderopvang versus m/v-verdeling Bijlage II Aanvullende analyses 1 Inleiding In aanvulling op de kwantitatieve informatie over de diverse arbeid-en-zorg thema s, is een aantal analyses verricht Aan deze analyses lagen de volgende onderzoeksvragen

Nadere informatie

Hoofdstuk 8: Het Toetsen van Hypothesen (Extra Oefeningen)

Hoofdstuk 8: Het Toetsen van Hypothesen (Extra Oefeningen) Hoofdstuk 8: Het Toetsen van Hypothesen (Extra Oefeningen) 8.16. Men wenst H 0 : p 0.2 te testen tegenover H 1 : p 0.4 voor een binomiale distributie met n 10. Bepaal α en β als de testfunctie gegeven

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN. Tentamen OGO Fysisch Experimenteren voor minor AP (3MN10)

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN. Tentamen OGO Fysisch Experimenteren voor minor AP (3MN10) TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Tentamen OGO Fysisch Experimenteren voor minor AP (3MN10) en Tentamen Inleiding Experimentele Fysica voor Combi s (3NA10) d.d. 31 oktober 2011 van 9:00 12:00 uur Vul de

Nadere informatie

Figuur 1: Voorbeelden van 95%-betrouwbaarheidsmarges van gemeten percentages.

Figuur 1: Voorbeelden van 95%-betrouwbaarheidsmarges van gemeten percentages. MARGES EN SIGNIFICANTIE BIJ STEEKPROEFRESULTATEN. De marges van percentages Metingen via een steekproef leveren een schatting van de werkelijkheid. Het toevalskarakter van de steekproef heeft als consequentie,

Nadere informatie

Vragen en antwoorden theorie verkeersregels en verkeerstekens - Deel 1

Vragen en antwoorden theorie verkeersregels en verkeerstekens - Deel 1 Theorie Verkeersregels Deel 1 Vragen en antwoorden theorie verkeersregels en verkeerstekens - Deel 1 (wordt je aangeboden door Autorij-instructie.nl) Onderstaand vind je -in totaal 30- afbeeldingen over

Nadere informatie

Statistiek voor A.I. College 10. Donderdag 18 Oktober

Statistiek voor A.I. College 10. Donderdag 18 Oktober Statistiek voor A.I. College 10 Donderdag 18 Oktober 1 / 28 Huffington Post poll verkiezingen VS - 12 Oktober 2012 2 / 28 Gallup poll verkiezingen VS - 15 Oktober 2012 3 / 28 Jullie - onderzoek Kimberly,

Nadere informatie

Tentamen Inleiding Statistiek (WI2615) 10 april 2013, 9:00-12:00u

Tentamen Inleiding Statistiek (WI2615) 10 april 2013, 9:00-12:00u Technische Universiteit Delft Mekelweg 4 Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica 2628 CD Delft Tentamen Inleiding Statistiek (WI2615) 10 april 2013, 9:00-12:00u Formulebladen, rekenmachines,

Nadere informatie

9. Lineaire Regressie en Correlatie

9. Lineaire Regressie en Correlatie 9. Lineaire Regressie en Correlatie Lineaire verbanden In dit hoofdstuk worden methoden gepresenteerd waarmee je kwantitatieve respons variabelen (afhankelijk) en verklarende variabelen (onafhankelijk)

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Faculteit der Civiele Techniek en Geowetenschappen

TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Faculteit der Civiele Techniek en Geowetenschappen TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Faculteit der Civiele Techniek en Geowetenschappen TENTAMEN CTB1210 DYNAMICA en MODELVORMING d.d. 28 januari 2015 van 9:00-12:00 uur Let op: Voor de antwoorden op de conceptuele

Nadere informatie

statviewtoetsen 18/12/ Statview toets, 2K WE, 30 mei Fitness-campagne Dominantie bij muizen... 4

statviewtoetsen 18/12/ Statview toets, 2K WE, 30 mei Fitness-campagne Dominantie bij muizen... 4 statviewtoetsen 18/12/2000 Contents............................................................ 1 1 Statview toets, 2K WE, 30 mei 1995 2 1.1 Fitness-campagne................................................

Nadere informatie

Schriftelijk tentamen - UITWERKINGEN

Schriftelijk tentamen - UITWERKINGEN Business Administration / Bedrijfskunde Schriftelijk tentamen - UITWERKINGEN Algemeen Vak : Statistische Methoden Groep : niet van toepassing en Technieken Vakcode : BKB009t Soort tentamen : gesloten boek

Nadere informatie

EIND TOETS TOEGEPASTE BIOSTATISTIEK I. 30 januari 2009

EIND TOETS TOEGEPASTE BIOSTATISTIEK I. 30 januari 2009 EIND TOETS TOEGEPASTE BIOSTATISTIEK I 30 januari 2009 - Dit tentamen bestaat uit vier opgaven onderverdeeld in totaal 2 subvragen. - Geef bij het beantwoorden van de vragen een zo volledig mogelijk antwoord.

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek (2DD14) op vrijdag 17 maart 2006, 9.00-12.00 uur.

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek (2DD14) op vrijdag 17 maart 2006, 9.00-12.00 uur. TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Statistiek DD14) op vrijdag 17 maart 006, 9.00-1.00 uur. UITWERKINGEN 1. Methoden om schatters te vinden a) De aannemelijkheidsfunctie

Nadere informatie

1. De volgende gemiddelden zijn gevonden in een experiment met de factor Conditie en de factor Sekse.

1. De volgende gemiddelden zijn gevonden in een experiment met de factor Conditie en de factor Sekse. Oefentoets 1 1. De volgende gemiddelden zijn gevonden in een experiment met de factor Conditie en de factor Sekse. Conditie = experimenteel Conditie = controle Sekse = Vrouw 23 33 Sekse = Man 20 36 Van

Nadere informatie

Extra opdrachten bewegen klas 2 HAVO

Extra opdrachten bewegen klas 2 HAVO Extra opdrachten bewegen klas 2 HAVO Opdracht 0: Bereken de ontbrekende gegevens van de gemiddelde snelheid, tijd en afstand. (2 decimalen nauwkeurig). Afstand Tijd Gemiddelde snelheid 4000 m 1000 seconde

Nadere informatie

11. Multipele Regressie en Correlatie

11. Multipele Regressie en Correlatie 11. Multipele Regressie en Correlatie Meervoudig regressie model Nu gaan we kijken naar een relatie tussen een responsvariabele en meerdere verklarende variabelen. Een bivariate regressielijn ziet er in

Nadere informatie

Antwoordvel Versie A

Antwoordvel Versie A Antwoordvel Versie A Interimtoets Toegepaste Biostatistiek 13 december 013 Naam:... Studentnummer:...... Antwoorden: Vraag Antwoord Antwoord Antwoord Vraag Vraag A B C D A B C D A B C D 1 10 19 11 0 3

Nadere informatie

We illustreren deze werkwijze opnieuw a.h.v. de steekproef van de geboortegewichten

We illustreren deze werkwijze opnieuw a.h.v. de steekproef van de geboortegewichten Hoofdstuk 8 Betrouwbaarheidsintervallen In het vorige hoofdstuk lieten we zien hoe het mogelijk is om over een ongekende karakteristiek van een populatie hypothesen te formuleren. Een andere manier van

Nadere informatie

Toetsen van hypothesen

Toetsen van hypothesen Les 4 Toetsen van hypothesen We hebben tot nu toe enigszins algemeen naar grootheden van populaties gekeken en bediscussieerd hoe we deze grootheden uit steekproeven kunnen schatten. Vaak hebben we echter

Nadere informatie

Opgaven voor Kansrekening

Opgaven voor Kansrekening Wiskunde 1 voor kunstmatige intelligentie Opgaven voor Kansrekening Opgave 1. Een oneerlijke dobbelsteen is zo gemaakt dat 3 drie keer zo vaak valt als 4 en 2 twee keer zo vaak als 5. Verder vallen 1,

Nadere informatie

Vrije Universiteit 28 mei Gebruik van een (niet-grafische) rekenmachine is toegestaan.

Vrije Universiteit 28 mei Gebruik van een (niet-grafische) rekenmachine is toegestaan. Afdeling Wiskunde Volledig tentamen Statistics Deeltentamen 2 Statistics Vrije Universiteit 28 mei 2015 Gebruik van een (niet-grafische) rekenmachine is toegestaan. Geheel tentamen: opgaven 1,2,3,4. Cijfer=

Nadere informatie

Test theorie: Autowegen en Autosnelwegen

Test theorie: Autowegen en Autosnelwegen Test theorie: Autowegen en Autosnelwegen (wordt je aangeboden door Autorij-instructie.nl) Zie de Maximum toegestane snelheid op de Nederlandse wegen van de verschillende voertuigen Test theorie: Autosnelwegen

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B1,2

Examen VWO. wiskunde B1,2 wiskunde B1,2 Examen VWO Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 2 Woensdag 22 juni 13.30 16.30 uur 20 05 Voor dit examen zijn maximaal 88 punten te behalen; het examen bestaat uit 19 vragen.

Nadere informatie

Statistiek in de alfa en gamma studies. Aansluiting wiskunde VWO-WO 16 april 2018

Statistiek in de alfa en gamma studies. Aansluiting wiskunde VWO-WO 16 april 2018 Statistiek in de alfa en gamma studies Aansluiting wiskunde VWO-WO 16 april 2018 Wie ben ik? Marieke Westeneng Docent bij afdeling Methoden en Statistiek Faculteit Sociale Wetenschappen Universiteit Utrecht

Nadere informatie

+ ( 1 4 )2 σ 2 X σ2. 36 σ2 terwijl V ar[x] = 11. Aangezien V ar[x] het kleinst is, is dit rekenkundig gemiddelde de meest efficiënte schatter.

+ ( 1 4 )2 σ 2 X σ2. 36 σ2 terwijl V ar[x] = 11. Aangezien V ar[x] het kleinst is, is dit rekenkundig gemiddelde de meest efficiënte schatter. STATISTIEK OPLOSSINGEN OEFENZITTINGEN 5 en 6 c D. Keppens 2004 5 1 (a) Zij µ de verwachtingswaarde van X. We moeten aantonen dat E[M i ] = µ voor i = 1, 2, 3 om te kunnen spreken van zuivere schatters.

Nadere informatie

Theorie: Snelheid (Herhaling klas 2)

Theorie: Snelheid (Herhaling klas 2) Theorie: Snelheid (Herhaling klas 2) Snelheid en gemiddelde snelheid Met de grootheid snelheid geef je aan welke afstand een voorwerp in een bepaalde tijd aflegt. Over een langere periode is de snelheid

Nadere informatie

HOOFDSTUK IV TOETSEN VAN STATISTISCHE HYPOTHESEN

HOOFDSTUK IV TOETSEN VAN STATISTISCHE HYPOTHESEN HOOFDSTUK IV TOETSEN VAN STATISTISCHE HYPOTHESEN 4.1 PARAMETERTOESTEN 1 A. Toetsen van het gemiddelde Beschouw een steekproef X 1, X,, X n van n onafhankelijke N(µ, σ) verdeelde kansveranderlijken Men

Nadere informatie

15.1 Beslissen op grond van een steekproef [1]

15.1 Beslissen op grond van een steekproef [1] 15.1 Beslissen op grond van een steekproef [1] Voorbeeld 1: Een vulmachine vult flessen met een inhoud van X ml. X is normaal verdeeld met μ = 400 en σ = 4 Er wordt een steekproef genomen van 40 flessen.

Nadere informatie

- KLAS 5. a) Bereken de hellingshoek met de horizontaal. (2p) Heb je bij a) geen antwoord gevonden, reken dan verder met een hellingshoek van 15.

- KLAS 5. a) Bereken de hellingshoek met de horizontaal. (2p) Heb je bij a) geen antwoord gevonden, reken dan verder met een hellingshoek van 15. NATUURKUNDE - KLAS 5 PROEFWERK H6 22-12-10 Het proefwerk bestaat uit 3 opgaven met in totaal 31 punten. Gebruik van BINAS en grafische rekenmachine is toegestaan. Opgave 1: De helling af (16p) Een wielrenner

Nadere informatie

Hoofdstuk 10: Regressie

Hoofdstuk 10: Regressie Hoofdstuk 10: Regressie Inleiding In dit deel zal uitgelegd worden hoe we statistische berekeningen kunnen maken als sprake is van één kwantitatieve responsvariabele en één kwantitatieve verklarende variabele.

Nadere informatie

Antwoorden Natuurkunde Hoofdstuk 2

Antwoorden Natuurkunde Hoofdstuk 2 Antwoorden Natuurkunde Hoofdstuk 2 Antwoorden door Daan 4301 woorden 3 april 2016 6,8 6 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Systematische natuurkunde 2.1 Onderzoek naar bewegingen Opgave 1 a De (gemiddelde)

Nadere informatie

Les 2: Toetsen van één gemiddelde

Les 2: Toetsen van één gemiddelde Les 2: Toetsen van één gemiddelde Koen Van den Berge Statistiek 2 e Bachelor in de Biochemie & Biotechnologie 22 oktober 2018 Het statistisch testen van één gemiddelde is een veel voorkomende toepassing

Nadere informatie

CRUESLI. Een pak Cruesli heeft een massa van 375 gram. De bodem van het pak is 4,5 cm breed en 14 cm lang. 1. Bereken de oppervlakte van de bodem.

CRUESLI. Een pak Cruesli heeft een massa van 375 gram. De bodem van het pak is 4,5 cm breed en 14 cm lang. 1. Bereken de oppervlakte van de bodem. CRUESLI Een pak Cruesli heeft een massa van 375 gram. De bodem van het pak is 4,5 cm breed en 14 cm lang. 1. Bereken de oppervlakte van de bodem. gegeven: b = 4,5 cm l = 14 cm gevraagd: A formule: A =

Nadere informatie

Faculteit Construerende Technische Wetenschappen. Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer. Deeltoets 1 Theorie Verkeer & Vervoer ( )

Faculteit Construerende Technische Wetenschappen. Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer. Deeltoets 1 Theorie Verkeer & Vervoer ( ) Faculteit Construerende Technische Wetenschappen Civiele Techniek: Verkeer & Vervoer Deeltoets 1 Theorie Verkeer & Vervoer (201300145) Datum Toets : 9 maart 2017 Tijd : 13:45 16:45 Locatie : Therm Docenten

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde A havo 2011 - I

Eindexamen wiskunde A havo 2011 - I Zuinig rijden Tijdens rijlessen leer je om in de auto bij foto 20 km per uur van de eerste naar de tweede versnelling te schakelen. Daarna ga je bij 40 km per uur naar de derde versnelling, bij 60 km per

Nadere informatie

= P(B) = 2P(C), P(A B) = 1 2 en P(A C) = 2 5. d. 31

= P(B) = 2P(C), P(A B) = 1 2 en P(A C) = 2 5. d. 31 Tentamen Statistische methoden 45STAMEY april, 9: : Studienummers: Vult u alstublieft op het MC formulier uw Delftse studienummer in; en op het open vragen formulier graag beide, naar volgend voorbeeld:

Nadere informatie

Cursus TEO: Theorie en Empirisch Onderzoek. Practicum 2: Herhaling BIS 11 februari 2015

Cursus TEO: Theorie en Empirisch Onderzoek. Practicum 2: Herhaling BIS 11 februari 2015 Cursus TEO: Theorie en Empirisch Onderzoek Practicum 2: Herhaling BIS 11 februari 2015 Centrale tendentie Centrale tendentie wordt meestal afgemeten aan twee maten: Mediaan: de middelste waarneming, 50%

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamenopgaven Statistiek 2DD71: UITWERKINGEN 1. Stroopwafels a De som S van de 12 gewichten is X 1 + X 2 + + X 12. Deze is normaal

Nadere informatie

Leerstof: Hoofdstukken 1, 2, 4, 9 en 10. Hulpmiddelen: Niet grafische rekenmachine, binas 6 de druk. Let op dat je alle vragen beantwoordt.

Leerstof: Hoofdstukken 1, 2, 4, 9 en 10. Hulpmiddelen: Niet grafische rekenmachine, binas 6 de druk. Let op dat je alle vragen beantwoordt. Oefentoets Schoolexamen 5 Vwo Natuurkunde Leerstof: Hoofdstukken 1, 2, 4, 9 en 10 Tijdsduur: Versie: A Vragen: Punten: Hulpmiddelen: Niet grafische rekenmachine, binas 6 de druk Opmerking: Let op dat je

Nadere informatie

Kansrekening en statistiek wi2105in deel I 29 januari 2010, uur

Kansrekening en statistiek wi2105in deel I 29 januari 2010, uur Kansrekening en statistiek wi20in deel I 29 januari 200, 400 700 uur Bij dit examen is het gebruik van een (evt grafische rekenmachine toegestaan Tevens krijgt u een formuleblad uitgereikt na afloop inleveren

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B1. tijdvak 2 woensdag 18 juni uur

Examen VWO. wiskunde B1. tijdvak 2 woensdag 18 juni uur Eamen VWO 008 tijdvak woensdag 18 juni 13.30-16.30 uur wiskunde B1 Dit eamen bestaat uit 18 vragen. Voor dit eamen zijn maimaal 84 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed

Nadere informatie

Examen HAVO. wiskunde B1,2

Examen HAVO. wiskunde B1,2 wiskunde 1, Examen HVO Hoger lgemeen Voortgezet Onderwijs ijdvak 1 Vrijdag 19 mei 1.0 16.0 uur 0 06 Voor dit examen zijn maximaal 87 punten te behalen; het examen bestaat uit vragen. Voor elk vraagnummer

Nadere informatie

Schriftelijk examen statistiek, data-analyse en informatica. Maandag 29 mei 1995

Schriftelijk examen statistiek, data-analyse en informatica. Maandag 29 mei 1995 Schriftelijk examen statistiek, data-analyse en informatica Maandag 29 mei 1995 Tweede jaar kandidaat arts + Tweede jaar kandidaat in de biomedische wetenschappen Naam: Voornaam: Vraa Kengetal g Blad 1

Nadere informatie