Eindrapportage Periode: 1 mei 2010 t/m 31 december 2014

Transcriptie

1 Eindrapportage Periode: 1 mei 2010 t/m 31 december

2 Eindrapportage project Geopark de Hondsrug 1 mei 2010 tot 31 december 2014 A. Inleiding Voor u ligt de eindrapportage van project Geopark de Hondsrug. Vier en half jaar is er gewerkt aan en samengewerkt met vele partners in dit dit bijzondere project. Met het verkrijgen van de Geoparksatatus is de belangrijkste doelstelling bereikt. Acht verhaallijnen zijn gereed, met alles wat daar bij hoort zoals: een Expeditiepoort met Geoparkexpositie, Hotspots in het gebied, bebording, expeditiegidsen. Daarnaast zijn er door de periode heen vele presentaties gehouden voor diverse geledingen in de maatschappij en zijn voor inwoners van het gebied vele lezingen gegeven via de Hondsrugacademie. Maar ook door voorlichting tijdens beurzen, (sportieve) evenementen, de geoparkweek, gidsactiviteiten, via de websites, digitale nieuwsbrieven en via artikelen en in de media en een landelijke Ster en Cultuurspot, is Geopark de Hondsrug zichtbaar geworden en weten steeds meer inwoners en toeristen van het bestaan van het eerste Geopark van Nederland.. De doelstellingen van het project Geopark de Hondsrug zijn: - De verbetering van de economische ontwikkeling en leefbaarheid in het Hondsruggebied, door middel van toeristische productontwikkeling waarbij gebruik gemaakt wordt van de unieke geologie en cultuurhistorie van het gebied; - Het neerzetten van het Hondsruggebied als een sterk onderscheidend gebied met een eigen dynamiek en met internationale aantrekkingskracht; - Inzetten op het verkrijgen en behouden van de status European Geopark, door invulling te geven aan toeristische productontwikkeling en promotie, met als resultaat enerzijds een groei in de toeristische sector en anderzijds een hogere waardering voor en het behoud van de gebiedskwaliteiten; - Het bevorderen van samenwerking tussen overheden, ondernemers en andere organisaties bij de realisatie van het Geopark. - Zorgen voor continuïteit van het Geopark na afloop van het project. 2

3 In deze eindrapportage wordt aangegeven welke stappen gezet zijn om deze doelen te halen. De rapportage heeft betrekking op de periode periode van 1 mei 2010 tot en met 31 december In hoofdstuk B vindt u het verslag van de activiteiten. Hoofdstuk C gaat in op de doelen die beoogd en gerealiseerd zijn, gekoppeld aan de stand van zaken van de financiële uitgaven. In hoofdstuk D wordt de stand van zaken van de dekking van de projectfinanciering aangegeven. In de afgelopen periode zijn belangrijke stappen gezet. Hoogtepunt was het behalen van de status van European Geopark op 5 september Vanaf dat moment is Geopark de Hondsrug officieel onderdeel van het Europese Geopark Netwerk (EGN) en Wereld Netwerk van Geoparken(GGN); deze beide netwerken staan onder toezicht van UNESCO. De laatste helft van 2013 heeft vooral bestaan uit het verder uitwerken van de expedities en de expeditiepoorten, samenwerking met Geopark Terra Vita in Osnabruck (waarbij de Hochschule Osnabruck en Stenden University zijn gaan samenwerking in het kader van nieuwe arrangementen en evenementen in beide Geoparken), de vele onderwijsprojecten, de vele presentaties, organiseren van het jaarlijkse Geoparkcongres op 14 november 2013, de nieuwe stichting Geopark vorm geven, informatieborden plaatsen, de artikelen in de huis aan huis bladen, diverse activiteiten, lezingen en de folderverspreiding leveren een belangrijke bijdrage aan de bekendheid van het project. Organisatorisch heeft de overgang van het project van de Stichting Drents Plateau naar het Recreatieschap de nodige energie gekost maar dat is intussen allemaal zo goed als opgelost. Gelet op de late start en de perikelen rondom de overgang van het project van Drents Plateau naar het Recreatieschap Drenthe, is enige vertraging bij de uitwerking van de expedities niet te voorkomen. De verwachting was dat niet alle projectmiddelen in 2013 besteed zullen zijn. Aan de UO-SNN is een verzoek gedaan tot uitstel van het project. Deze is intussen verleend, de eindduur van het project werd verlengd tot december was, wat het projectbureau Geopark betreft, het jaar van de zichtbaarheid. Het verkrijgen van het lidmaatschap van het Europees Geopark Netwerk en daaraan gekoppeld de uitvoering van het marketingplan samen met onder andere Marketing Drenthe is daarbij belangrijk geweest. Een onderdeel daarvan was het uitzenden van 42 keer een reclamespotje op Ster en Cultuur. Een ander onderdeel was deelname aan de 50plus beurs. Ook de bebording in het gebied heeft geholpen met de zichtbaarheid. Verder hebben de productontwikkeling, de nieuwe folder, de vele activiteiten en presentaties plus persaandacht gezorgd dat het doel de zichtbaarheid te vergroten is gelukt. In 2014 werd uiteraard verder gewerkt aan het ingeslagen pad. Daarnaast stond 2014 vooral in het teken van de afronding van het project, alle activiteiten en producten moeten afgerond zijn, de communicatie moet op orde zijn en wat vooral belangrijk is dat het project op een goede manier wordt overgedragen aan het bestuur van de nieuwe stichting Geopark de Hondsrug. Deze stichting is intussen opgericht en heeft de verantwoordelijk op zich genomen om het Geopark verder te ontwikkelen. Een van de belangrijkste aandachtspunten is om samen met alle andere geoparken de officiële UNESCO status te koppelen aan de geoparken. Dit voornemen staat op de UNESCO agenda in het najaar van De expeditiepoorten Kunstenaars in het Hondsruggebied in het Van Goghhuis in Nieuw-Amsterdam en Expeditiepoort Sporen van Strijd in het Arsenaal in Coevorden zijn in 2013 geopend. De Expedititepoort Water is in Waterpark de Bloemert in Midlaren is begin juli 2014 open gegaan. De Expeditiepoort Natuur in Informatiecentrum De Homanshof in Anloo is op 26 september 2014 geopend. De expeditie Bossen is gereed, de officiële opening van de expeditiepoort Bossen zal in het voorjaar van 2015 plaatsvinden. De werkgroep Boeren is van start gegaan en het werkplan Boeren is gereed. Dit thema valt buiten de projectperiode; er wordt gezocht naar externe financiering. In de projectperiode zijn lezingen en cursussen via de Hondsrugacademie georganiseerd. Het gidsenteam is met een gevarieerd programma in alle vakanties actief. 3

4 In 2013 en 2014 is het wetenschappelijk comité actief geweest onder andere met de invulling van het het congres in november 2013 en het maken van een wetenschappelijke database. In het voorjaar van 2014 heeft het comité een wetenschappelijke agenda samengesteld, met deze agenda kunnen studenten en wetenschappers onderzoeken uitvoeren in het Hondsruggebied. Mevrouw Ineke Delies, lector duurzame innovatie in de regionale kenniseconomie van Stenden University en het Alfa College is toegetreden tot het comité waardoor nu ook het hoger beroepsonderwijs is toegetreden tot het comité. Het comité zal worden betrokken bij de invulling van het Masterplan waarmee in 2015 mee wordt gestart en zij zijn betrokken bij de organisatie van het Geoparkcongres in het voorjaar van Vanaf 2013 zijn diverse activiteiten georganiseerd waaronder de opening van het Kunstenaarscafe in Zweeloo, de noordelijke zwerfsteendag, meehelpen met een nieuw concept rondom regiofictie. In november is een expositie geopend in Annen over ijstijden en kunst. Vele andere kleinere activiteiten hebben tevens de revue gepasseerd. Wat vooral belangrijk is is dat in 2013 meer dan 100 ondernemers partner zijn geworden van het Geopark. Ze hebben allen een bordje aan de muur en zijn bezig met een concrete invulling, vaak door middel van arrangementen. Dit heeft een vervolg gekregen in 2014, nieuwe partners zijn toegetreden (intussen meer dan150), er zijn diverse nieuwe activiteiten van start gegaan, waaronder de Geopark Expeditie met Hemelvaart, de Geoparkweek eind mei, de opening van de Expeditiepoort Water in Midlaren, de opening van de Expeditiepoort Natuur in Anloo en een nieuwe wandelroute in Eext en diverse andere activiteiten. Ook zijn voor het eerst de Geoparksafari s van start gegaan, dat zijn arrangementen die te boeken zijn door individuele mensen of groepen. De beleving van het Geopark staat daarbij centraal. Vanaf 2014 hebben organisatoren van grote sportevenementen die plaatsvinden in het Hondsruggebied hun naam verbonden aan Geopark de Hondrug; zo was er de Ronde van Drenthe, de Hondsrug Estafette, de Geopark Hondsrugclassic en het Geopark Cross Circuit. Tijdens vele beurzen, open dagen, evenementen, en buitenfestivals wordt Geopark de Hondsrug gepresenteerd aan het publiek. Voorbeelden hiervan zijn de Nationaal Bevrijdingsfestival in Assen, de Landesgartenschau in Papenburg gedurende een half jaar, 50 Plus beurs in Utrecht, Citta Slowmarkt, De Oertijd Markt, het Buitenfestival van Staatsbosbeheer en het Festival van het Landschap van Het Drentse Landschap. Bij beurzen en evenementen wordt vaak samengewerkt met Geopark partners, zoals bijvoorbeeld Hondsrug Drenthe en de Tourist Info s in Coevorden en Emmen en Marketing Drenthe. In december 2013 is een goede overeenkomst gesloten met UNESCO Nederland over samenwerking. Samen met UNESCO Nederland, het Ministerie, TNO en NBTC (en uiteraard Geopark de Hondsrug) is een nationaal platform opgericht. Daar wordt bepaald welke nieuwe geoparken er in Nederland zullen komen. Er wordt ingeschat dat er ruimte zal zijn voor maximaal drie of vier. Dit om de exclusiviteit van het unieke karakter hoog te houden. Dit nationale platform is gestart in het voorjaar van

5 Behalen status op 5 september 2013 Certificaat lidmaatschap Geopark Logo European Geoparks Logo Global Geoparks Network Project staat onder toezicht van UNESCO B. Het verslag van de activiteiten Het Europese Geopark Netwerk de status 5

6 Nadat de officiële applicatie in 2012 is ingediend is heeft in mei 2013 een delegatie van het Europees Geopark Netwerk een bezoek gebracht aan het Hondsruggebied. Deze commissie heeft met vele partners, vrijwilligers, ondernemers, organisaties enz. contact gehad en veel gezien. Op 5 september 2013 was een delegatie vanuit het Geopark, inclusief een aantal leden van de stuurgroep, aanwezig op de jaarlijkse Geoparkconferentie in Italie. Daar werd verteld dat we door het netwerk zijn geaccepteerd als nieuw lid van het netwerk. Geopark de Hondsrug is officieel het 56 ste Geopark van Europa. Tijdens deze conferentie is tevens een presentatie gegeven aan het netwerk over het Hondsruggebied. In 2014 is door het Wereldwijd Netwerk van geoparken een vergaande samenwerking aangegaan met UNESCO. Via allerlei werkgroepen wordt gewerkt aan de officiële status van UNESCO. Op de wereldvergadering van UNESCO, in het najaar van 2015, staat dit punt op de agenda. De nieuwe Stichting Geopark de Hondsrug werkt mee aan de benodigdheden om deze status voor het Hondsruggebied te verwerven. Geopark de Hondsrug is officieel het 56 ste Geopark van Europa. 6

7 Delegatie European Geopark Network in mei 2013 Ingediende applicatie voor EGN Partners van het Geopark Eind 2014 zijn 150 bedrijven en organisaties ingeschreven als partner van het Geopark Zij geven daarmee aan dat zij belang hechten aan het project Geopark de Hondrug en onderschrijven het gedachtegoed van het Geopark. De verwachting is dat het netwerk van partners van het Geopark een meerwaarde kan hebben op hun imago, de bedrijfsvoering en de samenwerkingsrelaties binnen de regio. De partners onderschrijven de filosofie van het Europees Geopark netwerk En geven aan dat zij een actieve rol willen vervullen bij de ontwikkeling van activiteiten die het imago van het Geopark de Hondsrug versterken. Door subsidie technische beperkingen was het in de projectfase niet mogelijk actief uit te dragen wie onze partners zijn. Zo konden de bedrijven niet vermeld worden 7

8 op de websites en bij activiteiten. Dit was een belemmering in de uitvoering van het project. Voor de partners was de meerwaarde van het partnerschap onduidelijk en voor bezoekers was de benodigde informatie voor een bezoek aan het Geopark hierdoor niet compleet. Toerisme als belangrijke motor van het Geopark De ontsluiting van het Hondsruggebied voor de inwoners in het gebied en toeristen die het gebied bezoeken staat centraal. Vooral de vertaling van het gebiedsverhaal naar een duurzame economische ontwikkeling waarbij toerisme de belangrijkste sector is, is het centrale thema van het project. De ontsluiting vindt plaats door Expeditiepoorten met een geoparkexpositie, met hotspots in het gebied, de website, routes met de App van Annodrenthe.nu, expeditieboekjes, bebording, evenementen, foto s en filmpjes maar ook door gidsactiviteiten. Van de negen verhaallijnen die ontwikkeld worden zijn er acht gereed. De verhaallijn De expeditiepoorten IJstijden en Prehistorie, Veen, Kunst, Sporen van strijd Water en Natuur zijn geopend. De Expeditiepoort Bossen zal in het voorjaar van 2015 geopend worden. Bezoekers zijn enthousiast over de exposities waarin veelvuldig gebruik gemaakt wordt van animaties en filmbeelden. De Surface Table is een innovatieve aanvulling op het product en wordt ook door jeugdige bezoekers veel gebruikt. De musea waar de expeditiepoorten Kunst en Sporen van Strijd in zijn gevestigd hebben in 2013 en 2014 de bezoekersaantallen zien groeien. De expeditie Boeren wordt uitgewerkt buiten de projectperiode. Opening van de Expeditiepoort Veen in het Veenpark Impressie expeditiepoort kunst geopend mei 2013 Impressie expeditiepoort sporen van strijd geopend juni

9 Websites De website blijft volop in ontwikkeling. De ambities voor de website zijn hoog: het is een belevingssite waarop de expedities worden ontsloten en die haar informatie voor een deel haalt uit de database van het Drents Archief. De ontwikkeling van de website vindt plaats in nauw overleg met Drenthe.nl en het Drents Archief. De expedities (ijstijden, prehistorie, veen, kunst, sporen van strijd water, natuur en bossen ) staan online. Activiteiten van partners van Geopark, die zij invoeren via drenthe.nl, verschijnen naast deze website, ook op de website van Geopark de Hondsrug. Het systeem van Drents Archief Annodrenthe.nu is operationeel. Inmiddels zijn in de App van Annodrenthe.nu in het kanaal Geopark de Hondsrug, diverse routes gereed. Bezoekers kunnen in het het veld met behulp van hun smartphone of tablet het Geopark beleven. Voorbeelden zijn de fietsroutes. De mens in het veen, Trappen door de sporen van het ijs en de eerste Drenth. Er zijn inmiddels tien wandelingen of fietsroutes in de app opgenomen. De grote Veenbrand ïn Valthermond, wandeling in Valthermond, het verhaal van de ijstijden bij Borger, De Hondsrug. Hondsrug de ruggengraat van de geschiedenis bij het Sleenerzand, Ijstijden in twee uurtjes bij het Sleenerzand, Van Kloostermop naar beverburcht bij Zuidlaren en. een bijzondere Dorpswandeling in Eext (Kunst). Ook is er een letterboxen applicatie bij Spijkerboor. Uiteindelijk zullen voor alle verhaallijnen routes in de App gemaakt gaan worden. Met de smartphone op pad 9

10 Website Naast de website bestaat ook de website 10

11 Deze site is bedoeld voor de samenwerkingspartners. Via deze site kunnen bezoekers alles te weten komen over het project evenals onderwijsactiviteiten, agenda s, wetenschappelijke informatie, databases met informatie, toolbox voor het bedrijfsleven en achtergrondinformatie. Hier zijn ook de digitale folders en de zogenaamde toolbox voor ondernemers te vinden. Website Plaatje beeldbank toevoegen De website bevat bijzoner film- en fotomateriaal dat voor niet commerciële doeleinden gratis gedownload kan worden. Deze website is gemaakt en in onder door vrijwilligers van het Geopark de Hondsrug. 11

12 Expeditiegidsen Iedere expeditie krijgt een eigen Expeditiegids. De Expeditiegidsen IJstijden, Prehistorie en Veen zijn in drie talen (Nederlands, Duits en Engels) beschikbaar.daarnaast zijn er expeditiegidsen Kunst, Sporen van strijd, Natuur, Bossen en Water verschenen. De verkoop en herdruk van deze gidsjes is in de projectperiode onder gebracht in de webshop van de Tourist Info Drenthe. Blote Keien op de Hondsrug De fietsroute Blote Keien op de Hondsrug, tussen Emmen en Theehuis Poolshoogte, is in samenwerking met kunstenaar Adri Verhoeven gemaakt. De folders met de route zijn breed verspreid onder talloze horecaondernemingen en de TIP s. De belangstelling voor de route was groot. In mei 2013 was het project ten einde en zijn De Blote Keien opgehaald door de kunstenaar. Vanaf 2014 wordt gewerkt aan een nieuwe keienkunstroute. openen de Blote Keien route. De wethouders Houwing (gemeente Emmen), links, en Luchjenbroers (gemeente Borger-Odoorn), 12

13 De Hondsrugacademie en het onderwijs Via presentaties, de cursussen van de Hondsrug academie en andere activiteiten zoals de gidsencursus worden steeds meer inwoners betrokken bij het project. Het aantal mensen dat zich vrijwillig inzet voor het project is groeiende. Gidsen De cursus Gidsvaardigheden is gevolgd door 12 personen. De cursus werd gegeven door mevrouw Marit Stokkentreeff van het IVN. Naast theorielessen werd het geleerde in de praktijk toegepast. Iedere deelnemer heeft aan de hand van een excursiematrix een rondleiding ontwikkeld. De gidsen zijn in 2013 en 2014 diverse keren ingezet, onder andere in de Geoparkweek maar ook steeds meer op aanvraag van partners en derden. In de vakantieperioden is er een breed aanbod van gidsactiviteiten dat door een folder, via de activiteitenpagina op de website en via de huis-aanhuiskrantjes onder de aandacht wordt gebracht. 13

14 Gidsen geslaagd voor hun examen Gids in het veld Onderwijs Geopark de Hondsrug heeft een intensieve relatie met diverse onderwijs instellingen (Stenden, Alfa, RUG, Hanzehogeschool, Hochschule Osnabruck). Een van de uitgangspunten van een Geopark is dat het unieke gebiedsverhaal wordt vertaald naar het onderwijs. Daar begint immers het identiteitsgevoel. Een van de taken is het ontwikkelen van onderwijsmateriaal. Inmiddels bestaat er een database met daarin diverse lespakketten die te downloaden zijn via button onderwijs op Voor diverse onderwijsgroepen zijn zowel voor de leerlingen van het basisonderwijs als voor de onderwijzers programma s gemaakt. Ze zijn gratis te downloaden. Ook geschikt bestaand onderwijsmateriaal van derden kan een plaats in de database krijgen. Inmiddels is er, in samenwerking met studenten van de PABO, voor diverse thema s een lespakket ontwikkeld. De studenten zijn begeleidt door een deskundige op het gebied van erfgoededucatie. Voor een overzicht van de diverse activiteiten waarbij wordt samengewerkt met het onderwijs wordt verwezen naar bijlage 2. In 2013 is de samenwerking met 14

15 Stenden verstevigd. Er zijn intensieve banden met de afdeling Toerisme Emmen en Events in Leeuwarden. Er is een convenant afgesloten via het zogenaamde RECOMOLAB waardoor het Geopark voorrang krijgt om studenten te mogen inzetten voor projecten. Een intensieve samenwerking is momenteel gaande tussen Stenden, de Hochschule in Osnabrück (in Geopark Terra Vita in Osnabrück en omgeving) en Geopark de Hondsrug. Er zijn afspraken gemaakt met de IVN Drenthe om via hun scholennetwerk de activiteiten van het Geopark kenbaar te maken bij de scholen. Er is door IVN Drenthe een nieuw onderwijspakket rondom het thema Bodem samengesteld. Deze wordt op den duur ook in diverse gemeenten van het Geopark ingezet. In 2014 is deze intensieve samenwerking gecontineerd; zo was er in de Geoparkweek een grensoverschrijdende Geoparkexpeditie in twee geoparken: Hondsrug en Terra Vita Osnabruck. Op de website afdeling onderwijs is het onderwijsprogramma te zien zoals dat tot nu toe is ontwikkeld. Hondsrugacademie Ieder jaar worden er minimaal twee cursussen van acht avonden gegeven aan de eigen bevolking over het Hondsruggebied. Dat is ook in 2014 weer gebeurd. Daarnaast worden er cursussen georganiseerd die een meer specialistisch karakter hebben. Bijv. over geologie in al zijn aspecten: over ijstijden, zwerfstenen en delfstoffen. In 2013 is een cursus gegeven over zwerfstenen, ijstijden en delfstoffen (in samenwerking met de Nederlandse Geologische Vereniging). In het seizoen 2012/2013 is ook de Junioracademie van start gegaan. Deze is opnieuw in het najaar van 2013 georganiseerd. In 2014 is gewerkt aan een cursus over zwerfstenen en ijstijden bij het Hunebedcentrum (start in januari 2015) en een lezingenserie met landelijk bekende wetenschappers als spreker in samenwerking met het Hunebedcentrum en de Nederlandse Geologische Vereniging over het ontstaan van de aarde. Deze laatste start in het najaar van Ook is er maandelijks een stenenspreekuur, waar bezoekers hun stenen kunnen laten determineren en de oorspronkelijke herkomst van de stenen te horen krijgen. Communicatie en branding De folder van het Geopark wordt breed verspreid bij bijna ieder toeristisch bedrijf, bij vakantieparken, horeca-ondernemingen, dorpshuizen, bibliotheken, gemeentehuizen in het Hondsruggebied. Deze folder is ook in het Duits en Engels verschenen. Steeds meer artikelen verschijnen in kranten en tijdschriften. In 2013 zien we een flinke toename van artikelen na het behalen van de Geoparkstatus, de erkenning door het Europese netwerk. Voorbeelden zijn Noorderbreedte, weekbladen, artikelen in de regionale krant Dagblad van het Noorden, maar ook in de landelijke kranten en in tijdschriften van geologishe verenigingen, in uitzendingen van RTV Drenthe en de lokale omroepen in het Hondsruggebied. Ook in de digitale nieuwsbrief van het Europese Geopark Netwerk verschijnen artikelen over Geopark de Hondsrug. De vermelding van de Geopark de Hondsrug website op websites van partners en andere instellingen/ organisaties is toegenomen..rond het verkrijgen van de status van Geopark, september 2013, is er 42 keer een Ster en Cultuur tv-spotje over Geopark de Hondsrug uitgezonden. Deze spot is gemaakt in samenwerking met Marketing Drenthe. De digitale nieuwsbrief wordt meerdere keren per jaar naar relaties en belangstellenden verzonden. Vanaf 2012 geeft Geopark de Hondsrug voorlichting tijdens beurzen (zowel landelijk als regionaal), festivals en markten. Door middel van het organiseren van opvallende evenementen, zoals bijvoorbeeld de schapentrektocht over de Hondsrug, en de Hondsrugtrail (een paardentocht geïnspireerd op het verhaal van de legers van Bommen Berend) wordt extra publiciteit gegenereerd. In 2014 is gestart met de samenstelling van een Hondsrugpromotieteam dat tijdens beurzen en evenementen, en bij vakantieparken promotieactiviteiten gaat uitvoeren. 15

16 Nieuwe brochure Communicatiebureau Het Noorden Communiceert heeft samen met het projectbureau een plan gemaakt waarin de vormgeving, de bebording en overige zichtbare elementen in het landschap vermeld staan. Samen met het Recreatieschap Drenthe is een bebordingsplan voor het gebied opgesteld.. Er wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de bestaande bebording. Vanaf 2013 zijn er expeditiepoort- en hotspotborden, en TOWO bordjes geplaatst. Naast de informatiepanelen zijn de bekende bruine gebiedsborden geplaatst langs de N34. Daarnaast zijn er langs diverse toegangswegen strokenborden geplaatst met daarop het woord Geopark de Hondsrug. Daarmee zijn als het ware toegangspoorten gecreëerd. De bebording heeft voor een grote naamsbekendheid bij de lokale bevolking gezorgd. Gebiedsbord langs de N34 Borden langs toegangswegen Geopark 16

17 Activiteiten Levende geschiedenis De Stichting Levende Geschiedenis is opgericht. Met hun hulp en met de inzet van Studenten Van Stenden Hogeschool zijn er meerdere zogenaamde Living History activiteiten uitgevoerd. In Coevorden heeft het historisch evenement Het Beleg van Coevorden plaats gevonden. Tijdens dit evenement hebben verschillende historische groepen het vroegere leven in de vesting Coevorden laten zien. Zoals het leven uit de late middeleeuwen, en dat van soldaten en burgers uit 16 de, 17 de en 18 de eeuw. Het kampement was opgeslagen in de omgeving van het Kasteel van Coevorden. Trompetters te paard.op 26 augustus 2012, tijdens het evenement Het Beleg van Coevorden, begonnen twee Trompetters van Carel van Rabenhaupt, baron van Sucha, Luitenant-Generaal van het Staatse leger, Bevelhebber van Groningen, Omlanden en Drenthe aan hun drie-daagse tocht over de Hondsrug om op 28 augustus Gronings Onzet- in Groningen aan te komen. Per paard leggen zij hun tocht af; op diverse plaatsen op de Hondsrug werd na trompetgeschal de proclamatie verkondigd. In Borger heeft in juni 2012 het Oertijdkamp plaatsgevonden. In juni 2013 heeft het Oertijdkamp opnieuw plaatsgevonden, ditmaal onder de naam van Prehistorisch Waterkamp aan het Ermerstrand. De financiering was vanaf 2014 nu in handen van de Stichting Levende Geschiedenis Drenthe. Oertijdkamp Ermerstrand juni 2013 Zuidlaardermarkt in het jaar 1200 in oktober

18 In juni is door het Geopark in samenwerking met Stenden afdeling Events een evenement in Coevorden geweest. De reden was de opening van het nieuwe museum in Coevorden waar ook de expeditiepoort van Sporen van Strijd is ondergebracht. Er is door de Stichting levende geschiedenis gewerkt aan de Zuidlaardermarkt. Op de zaterdag voor de Zuildaardermarkt is de markt zoals deze in 1200 moet zijn geweest nagespeeld. De bedoeling is dat dit een jaarlijks terugkerend onderdeel van de Zuidlaardermarkt gaat worden. De Schapentrektocht van het Bargerveen naar Groningen in 2012 was zeer succesvol. Er wordt gekeken of dit op een later moment opnieuw plaats kan vinden. Het is een goed voorbeeld van de brandingactiviteiten die ons voor ogen staan. Ruim 400 schapen liepen in 10 dagen over de Hondsrug naar Groningen Arrangementen ondernemers Een nieuwe naam: arrangement wordt safari! Zo is er bijvoorbeeld een Geoparkkids safari Bever en een safari Kunst en Keien. Geopark congres In maart 2012 heeft in Borger het eerste Geopark congres van het Hondsruggebied plaats gevonden. De ruim 100 aanwezigen werden o.a. geïnformeerd over wat het betekent om onderdeel van het Europees Geopark Netwerk te zijn. Via een film en presentatie werd aandacht besteed aan het unieke karakter van het gebied en de voortgang van het project. Geke Hoogstins, onze landschapskunstenaar, legde de aanwezigen uit wat het voor haar betekent om partner van het Geopark te zijn. Het tweede congres is in samenwerking met het wetenschappelijk comité georganiseerd op 14 november De identiteit van het Hondsruggebied stond hier centraal.. Het eerstkomende congres staat gepland in het voorjaar van Dit congres staat in het teken van het Masterplan voor het Hondsruggebied. De invulling van het programma wordt gegeven in samenwerking met het wetenschappelijk comité. Geoparkweek Net als in 2012 heeft ook in 2013 en 2014 eind mei de Geoparkweek plaatsgevonden. Meerdere activiteiten zijn in die week georganiseerd waaronder de Culinaire Flintentocht die in 2013 en 2014 georganiseerd is. Het is een fietstocht omlijst met entertainment onderweg en culinaire hoogstandjesstreekeigen hapjes- van ondernemers. De Geoparkweek in 2014 is in samenwerking met Stenden University georganiseerd. Onderdeel is onder andere de Geopark Expeditie - een samenwerkingsverband tussen Geopark Terra Vita in Osnabruck, Geopark de Hondsrug, Stenden University en de Hochschule Osnabruck. Duitse en Nederlandse families moesten gedurende vier dagen in wedstrijdverband allerlei opdrachten, die raakvlakken hebben met het Geopark, uitvoeren in elkaars Geopark.. 18

19 Culinaire hapjes langs de flintentocht. Geoparkweek 2013 foto van de geoparkexpeditie toevoegen Filmpjes Er zijn al meer dan 300 korte documentaire-filmpjes gemaakt van onderwerpen die gekoppeld zijn aan de thematiek van het Geopark. De filmpjes staan bij de hotspots op de website en zijn te vinden via YouTube en via Ondernemers kunnen deze filmpjes gratis gebruiken voor het maken van arrangementen en voor hun eigen promotie. Tevens vervullen de filmpjes een belangrijke rol bij het vullen van de app Annodrenthe.nu met content. Er zijn vele duizenden foto s gemaakt van het Hondsruggebied. Deze zijn te vinden op Ze zijn rechtenvrij te gebruiken. TV Serie Dwars door Drenthe en film Geopark de Hondsrug Van alle Tijden Eind 2012 is gestart met de uitzending van de TV Serie Dwars door Drenthe. Deze serie is in samenwerking met Stichting het Drentse Landschap en Landschapsbeheer Drenthe ontwikkeld en is wekelijks uitgezonden op RTV Drenthe. Het materiaal van deze serie is gebruikt voor een film van 20 minuten en ook een korte versie van 7 minuten in drie talen. Deze DVD is beschikbaar gesteld aan geïnteresseerden zoals ondernemers en partners in het gebied. Op meerdere vakantieparken wordt de film vertoond op het interne videokanaal in de bungalows. Ook wordt de film vertoond als onderdeel tijdens lezingen en presentaties. 19

20 Film over Geopark de Hondsrug, Van alle Tijden Presentaties en lezingen Het projectbureau heeft bij vele gelegenheden presentaties en lezingengegeven over het project. Honderden keren is bij ondernemersorganisaties, dorpsbijeenkomsten, gemeenteraden, historische verengingen en anderen een presentatie gegeven over het Geopark. Hierdoor weet intussen een groot deel van de bevolking van het bestaan van het Geopark. Draagvlak creëren is een belangrijk doel. Het projectbureau is dan ook verheugd dat ze vaak wordt gevraagd om presentaties te geven. Een speciale presentatie is een samenwerkingsverband met het Drents Archief. In de nieuwe multimediazaal van het Drents Archief is het Hondsrugprogramma vast onderdeel geworden van het repertoire van hetgeen wordt aangeboden. Via een presentatie, filmpjes en een quiz kunnen mensen kennismaken met het Geopark. Er is meegewerkt aan een TV serie van RTV Drenthe over Annodrenthe.nu. De Expeditie Veen werd hierin met het gebruik van de App met een smartphone uitgelicht. In bijlage 3 treft u een compilatie van geplaatste artikelen aan. Betrokken bij Het Geopark wordt steeds meer betrokken bij projecten van derden die plaats vinden in het Hondsruggebied. Twee voorbeelden daarvan zijn: 20

21 Het nieuwe kanaal Erica-Ter Apel dat in juni 2013 is geopend. Het fietspad naast het kanaal heet het ijstijdpad en kent een vijftal keieneilanden. Langs het IJstjjdpad staan hotspotborden met informatie over ijstijden en keien. Opening kanaal Erica Ter Apel juni 2013 Een van de vijf keieneilanden langs het ijstijdpad fietspad kanaal Erica Ter Apel Voorbeeld 2: ontwikkeling Wildpark bij Gasselterveld De inhoud van het nieuw te bouwen Wildpark bij het Gasselterveld wordt afgestemd met de verhalen van het Geopark. Vooral de verhalen van de ijstijd en de prehistorie in relatie tot de dieren die toentertijd voorkwamen in Drenthe- zijn het uitgangspunt. 21

22 Plannen Wildpark Gasselterveld Overige voorbeelden Overige voorbeelden zijn de betrokkenheid bij het Mensenpark in Emmen en een nieuwe dagattractie het Sculpturepark in de Prins Bernhardhoeve in Zuidlaren. Ook zien we steeds meer interesse vanuit de sport. Het Geopark is intussen betrokken bij diverse sportevenementen, zoals de Ronde van Drenthe en de Geopark Hondsrugclassic die op 12 oktober 2014 in de gemeente Aa en Hunze is georganiseerd. De Geopark Hondsrug Classic is het grootste mountainbike evenement van Nederland. Het Geopark Cross Circuit is in 2014 van start gegaan, het is een loop-evenement wat bestaat uit vijf 22

23 veld Een nieuwe activiteit waar het Geopark bij is betrokken is het centrumplan Borger. Het is de bedoeling dat de Geoparkfilosofie onderdeel wordt van het vernieuwde centrum van Borger. C Rapportage doelen Projectbureau Projectleiding Het projectbureau heeft een tijdelijke bemensing met twee projectleiders voor respectievelijk 32 uur en 16 uur per week. Daarnaast is er voor de uitvoering van activiteiten van de Versterking van de Hondsrugacademie, het gidsenproject, alsmede communicatie activiteiten en websitebeheer een samenwerking tussen de fulltime kracht aanwezig. Het projectbureau huurt kantoorruimte inclusief servicekosten. vijf gemeenten op de Het communicatieplan en het uitvoeringsschema zijn door de stuurgroep vastgesteld. Hondsrug onderling Het projectbureau heeft stevig ingezet op het verkrijgen van aanvullende financiering. Het werkplan 2011, 2012, 2013 en 2014 en het uitwerkingsplan IJstijden en Prehistorie, Veen, Versterking Kunstenaars op de Hondsrug, Sporen van Strijd, Water en Natuur en bossen zijn door de samenwerking tussen stuurgroep vastgesteld. organisaties die direct of De opzet van de applicatie voor de Geopark status is vastgesteld. indirect met de De Evaluatiecommissie van het EGN is op bezoek geweest combinatie van erfgoed Er wordt veel samengewerkt met het onderwijs. Stenden University: meerdere groepen studenten en toerisme te maken zijn betrokken bij de organisatie van evenementen. studenten doen onderzoek naar de hebben. mogelijkheden van de promotiebus met daarna uitvoering van de gemaakte plannen. Een student heeft onderzoek gedaan naar een organisatie model. Hanzehogeschool: Twee studenten hebben een Layar applicatie gemaakt in het Kniphorstbos. Een student maakt een opzet voor branding en merkbeleving Geopark. Universiteit: Een student doet onderzoek naar de identiteit van het Hondsruggebied. Vele presentaties worden gegeven door het projectbureau, dat zijn er enige honderden geweest, onder andere ook op de internationale congressen van het Europese netwerk van Geoparken. Het netwerk wordt steeds groter, de laatste belangrijke actie is het oprichten van een nationaal platform voor geoparken in samenwerking met UNESCO Nederland Het projectbureau is voorzitter van het wetenschappelijk comité Het projectbureau heeft samen met de stuurgroep en projectgroep de nieuwe Stichting Geopark de Hondsrug opgericht. Een nationaal geoparkplatform is opgericht om te stimuleren dat er meerdere geoparken in Nederland komen Er wordt gewerkt aan een masterplan voor het Hondsruggebied voor de komende tien jaar. Er wordt samen met het Geoparknetwerk gewerkt aan de officiele UNESCO status, dit staat in het najaar van 2015 op de agenda van UNESCO 23

24 Inventarisatie/ onderzoek en cartografie Proces/procedure erkenning European Geopark Network Onderzoek Cultuurhistorische infrastructuur Een digitale atlas met kaarten en bezoekmogelijkheden Het gebied ontsloten via Google Earthtoepassingen Digitale) Atlas / tijdbalk over de Hondsrug voor eigen bevolking en de toerist. Een procedure European Geopark erkenning Er staat een projectorganisatie voor het vervolg Door middel van onderzoek meer kennis opdoen van de Hondsrug en daarna de vertaalslag maken naar het grote publiek. Het rapport van het onderzoek naar de (pre)historische routes in het Hondsruggebied is afgerond. Het wordt gebruikt as basis voor nieuwe routes in het gebied. Op de website geoparkdehondsrug.eu is een PDF te downloaden met diverse kaarten van het Hondsruggebied. Het wetenschappelijk comité gaat een onderzoeksagenda vaststellen. Om dit te kunnen maken is eerst een inventarisatie van gedane onderzoeken nodig. Deze is in november 2013 gerealiseerd. De agenda is in 2014 gemaakt en wordt voor het eerst gebruikt na de zomer van In november 2012 is de applicatie voor de status van Geopark ingediend bij het Europees Geopark Netwerk. De vijf Hondsruggemeenten en de provincie hebben een intentieverklaring ondertekend waarin zij uitspreken dat zij in ieder geval tot eind 2016 het Geopark de Hondsrug financieel willen ondersteunen. De kaart met daarop de begrenzing van het Geoparkgebied is vastgesteld. De totale lijst met geo-sites in het Hondsruggebied is aangevuld met kaartmateriaal en is definitief gemaakt. Excursie van de stuurgroep, de projectgroep en in het najaar van 2012 Het Recreatieschap Drenthe naar het Geopark Terra Vita in Osnabrück. Contacten met de EGN leden Coppercoast Ierland, North Pennines en Shetland. Er is deelgenomen aan de EGN conferentie in Noorwegen, Portugal en Italië. Er is deelgenomen aan de GGN Conferentie in Canada. Er is een business model opgesteld voor het Geopark na afloop van de projectperiode. Samen met geologen, deels werkzaam of werkzaam geweest bij de NAM, zijn een tweetal werkgroepen ingericht. Een werkgroep voor de diepe ondergrond en een voor de informatievoorziening. De NAM heeft te kennen gegeven te willen helpen met informatievoorziening voor de diepe ondergrond. Enno Bregman (provincie Drenthe) heeft als onderbouwing voor de aanvraag van de applicatie het geologische/ijstijden verhaal van het Hondsruggebied mgeschreven. Theo Spek, hoogleraar landschapsgeschiedenis van het Kenniscentrum Landschap van de RUG, 24

25 heeft zich verbonden aan het Geopark en is voorzitter van het wetenschappelijk comité Er is een wetenschappelijk comité opgericht. Het Hint Project is uitgevoerd Het Geopark heeft op op 5 september 2013 de officiele status van Geopark toegekend gekregen. Op de internationale conferenties van het Europese en wereldwijd Netwerk worden regelmatig presentaties gehouden. Vanuit het Europese Netwerk is de opdracht gegeven om een Masterplan voor het Hondsruggebied te maken De aftrap is hiervoor tijdens het Geopark-congres in april e verhaallijn Volgende verhaallijne n Concretiseren thema s -Verhalendatabase - netwerk van ankerpunten van waaruit de productontwikkeling en de promotie van de verhaallijnen wordt uitgewerkt. - 6 ankerpunten met een eigen thema - Een themazaal ijstijden en prehistorie in het Hunebedcentrum - Thema Kunstenaars op de Hondsrug is uitgewerkt w.o. plaatsing van 100 schilderijen in landschap Travelassistent Versterking samenwerking tussen ondernemers onderling De onderwerpen voor de verhaallijnen zijn vastgesteld. Overleg met deskundigen heeft geresulteerd in een strak format dat de schrijvers van de verhaallijnen hanteren. De opdrachten voor het schrijven van alle verhaallijnen zijn verstrekt. Alle verhaallijnen zijn gereed. De expositie Vuursteen, staal uit de steentijd is geopend. In Sleen en in Vries zijn, in die gemeente gevonden, grote zwerfstenen op centrale plaatsen in het dorp neergelegd. De 3-d animaties over het ontstaan van een pingoruïne en een animatie over het ontstaan van de Hondsrug zijn opgeleverd. Het ijstijdenpad bij het kanaal Erica Ter Apel is uitgevoerd, de keientuin bij het Hunebedcentrum is voorzien van bebording als onderdeel van de nieuwe expeditiepoort en behorende bij de nieuwe expositie De expeditiepoorten IJstijden en Prehistorie, Veen, Sporen van strijd en Kunst, Water en Natuur zijn geopend. De expeditiepoort Bossen wordt in het voorjaar van 2015 geopend. De expeditiegidsen Veen, IJstijden en Prehistorie, Kunst, Sporen van Strijd, Water en Natuur en Bossen zijn zijn verschenen. De content van het zowel de ijstijden en prehistorie expeditie als die van het veen en kunst zijn opgenomen in de App Annodrenthe.nu. Momenteel wordt gewerkt aan invulling van de Sporen van strijd, natuur, water en bossen. Het bebordingsplan is uitgewerkt en de expeditiepoortborden en hotspotborden zijn geplaatst. De infrastructuur voor de Microsoft Surface Tables is klaar en is gevuld met alle expeditiethema s. 25

26 Database en toeristische website Gidsenproject en bovengenoemde organisaties in het kader van arrangementontwikkelin g, versterking productontwik-keling en gebiedspromotie Hondsrugfestival 15 productinitiatieven met ondernemers. Imagoverbetering en een versterking van de internationale positionering van de Hondsrug als aantrekkelijke vakantiebestemming: Via het databasesysteem wordt de mogelijkheid geboden dat de gebruiker zelf invloed kan uitoefenen op de keuze van routes, het vervaardigen van eigen routes, het toevoegen van verhalen en foto s e.d. 15 gidsen opgeleid, 75 groepsrond-leidingen De werkgroep Boeren is opgestart. De uitvoering hiervan valt buiten het project. De website is een belevingssite waarop de expedities worden ontsloten en die haar informatie haalt uit de database van het Drents Archief. en Drenthe.nl Er zijn diverse routes ingebracht in de applicatie. De database van drenthe.nl wordt gekoppeld aan partners voor het plaatsen van activiteiten, zoals bijvoorbeeld excursies en workshops. Via de website zijn duizenden foto s en honderden filmpjes over het Hondsruggebied rechtenvrij te gebruiken voor niet- commerciële doeleinden. De gidsencursus is uitgevoerd. 12 personen hebben de cursus gidsvaardigheden onder leiding van IVN Drenthe gevolgd en hebben het certificaat ontvangen. De gidsen krijgen kennis voor hun excursies aangereikt, hebben twee maal per jaar overleg, en organiseren, met name in de vakantieperiodes, gids-actviteiten. Dit wordt ontsloten door middel van een folder, aandacht op de website van geopark en geoparkpartners en via artikelen in huis-aan-huis bladen.. Eerste contacten in het toeristisch bedrijfsveld zijn gelegd. Diverse ondernemers maken 26

27 10 gethematiseerde lokale routes reeds gebruik van de gidsendienst. Dit aantal neemt gestaag toe. Zie expedities De ruiterroute de Hondsrugtrail is in ontwikkeling. Deze route is gebruikt bij het Bommen Berend Event maar zal tevens als permanente route beschikbaar komen. De route 'Blote Keien op de Hondsrug' is gerealiseerd. De culinaire flintentocht is in juni 2013,m als onderdeel van de Geoparkweek, voor het eerst georganiseerd. Deze is in 2014 opnieuw uitgevoerd Hierin wordt nauw samengewerkt met ondernemers langs de route en is ingebed als jaarlijks terugkerend evenement. Naast het Kanaal Erica - Ter Apel is een fietspad aangelegd, het zogenaamde IJstijdpad. Het thema IJstijden staat centraal. Langs de route liggen meerdere keieneilanden met infopanelen. Het Hunebedcentrum heeft als expeditiepoort IJstijden en Prehistorie een tiental wandelroutes en een tiental fietsroutes ontwikkeld die langs de Geopark hotspots gaan. In Eext is een dorpsroute gemaakt gekoppeld aan de app van het Drents Archief. Deze is in het voorjaar van 2014 geopend. In samenwerking met de gemeente Tynaarlo wordt gewerkt aan een bodemroute, deze wordt in het voorjaar van 2015 geopend. 6 themaroutes Er zijn 10 routes via de App van Anno.drenthe.nu gemaakt: Drie fietsroutes. De mens in het veen en Trappen door de sporen van het ijs, de eerste Drenth en de culinaire flintenroute... Er zijn inmiddels zeven wandelingen in de app opgenomen. De grote Veenbrand ïn Valthermond, De Hondsrug de ruggengraat van de geschiedenis bij het Sleenerzand, Door onze oorsprong, (Exloo) IJstijden in twee uurtjes bij het Sleenerzand, Van Kloostermop naar beverburcht bij Zuidlaren, een Natuurkunst route in Schoonoord en omgeving, Dorpsroute Eext en een letterboxen applicatie bij Spijkerboor. Route ontwikkeling Onderwijsproject Educatieve toepassingen verhalendatabase voor scholen op de Hondsrug, musea en bezoekerscentra en voor cursussen en scholingen. PABO studenten van Stenden Hogeschool hebben lespakketten voor het basis onderwijs ontwikkeld. Voor de volgende thema s zijn lespakketten (bestaande uit materiaal voor docentenhandleidingen en leerlingenmaterialen) beschikbaar : IJstijden, Prehistorie, Veen, Sporen van Strijd, Kunst en Boeren. De docenten werden professioneel ondersteund door een deskundige die door het project is ingehuurd. De Database voor onderwijsmateriaal is operationeel (via te raadplegen) Samen met Stenden, de Hochschule Osnabruck, Geopark Terra Vita en Geopark de Hondsrug is een grensoverschrijdend evenement in de Geoparkweek georganiseerd in mei 2014 de zgn. Family Challenge 27

28 Cursus eigen bevolking Educatieve producten en cursussen Geopark de Hondsrug is onderdeel van het RECOMOLAB, een initiatief van Stenden waar onderwijsprojecten (zoals evenementen en onderzoeken) uit voort komen. Samen met Stenden en Alfa wordt aan diverse projecten gewerkt waaronder: het mensenpark in Emmen en Naoberschap 2.0. De Geoparkweek 2014 is uitgevoerd door studenten van Stenden Er zijn 5 ijstijdfilmpjes gemaakt die zijn gekoppeld aan het IJstijdpad, langs het Kanaal Erica- Ter Apel. Er is een Natuurdatabase gemaakt, deze wordt gekoppeld aan de onderwijsportal op de website. Geopark sluit aan bij het IVN- Drenthe scholennetwerk. IVN Drenthe gaat samen met het Geopark nieuwe onderwijsprojecten uitvoeren Onder de noemer de Hondsrugacademie worden activiteiten uitgevoerd die de kennis over het gebied bij bewoners en ondernemers moet verbeteren. Inmiddels is een vaste groep docenten betrokken bij de academie. Daarnaast heeft de Expeditiepoort IJstijden en Prehistorie vanuit het Hunebedcentrum diverse lezingen series verzorgd: vier cursussen van 8 avonden IJstijden en Zwerfsteenherkenning en de noordelijke zwerfsteendag jaarlijks wordt georganiseerd.in 2015 volgt de volgende serie van acht avonden. Vijf cursussen over het Hondsruggebied. Er werd met veel enthousiasme door zo n 300 personen deelgenomen. De cursus bestond uit vijf avonden en vanaf 2013 uit acht avonden over het ontstaan en de historie van de Hondsrug en werd afgesloten met een excursie. Ook in 2014 is een cursus georganiseerd. In 2012/2013 is in samenwerking met de Nederlandse Geologische Vereniging een cursus over ijstijden georganiseerd, in 2013/2014 is een vergelijkbare cursus gegeven maar dan over delfstoffen. Ook voor het seizoen 2014/2015 is een cursus georganiseerd, ditmaal over het ontstaan van het heelal en de aarde. Geopark en Hunebedcentrum hebben samen de Geopark Junior Hondsrug academie opgericht. De eerste lessen aan kinderen zijn gegeven. Communicatie en informatievoorziening Communicatie 20 toeristische attracties hebben boekenkast Promotiebus met promotieteam Aansluiting bij het Meer dan 150 partners hebben zich bij het Geopark aangesloten en hebben het partner bordje geplaatst. Het projectbureau heeft meer dan 300 presentaties gegeven aan diverse organisaties als musea, ondernemers, gemeenten en verenigingen etc. Via accounts op Twitter, Linkedin,, Facebook worden belangstellenden op de hoogte gehouden van de activiteiten van het project. Totaal aantal volgers op social media: meer dan

29 gebiedenbeleid van Marketing Drenthe en het Recreatieschap Ondernemers stimuleren/aan-jagen tot bijzondere productontwik-keling Het logo is vastgesteld alsmede de huisstijl voor de communicatie-uitingen. Door het communicatiebureau Het Noorden Communiceert is een tone of voice ontwikkeld: Geopark de Hondsrug, Van alle tijden. Best wel spannend, geheimzinnig. Er heeft een aanbesteding van het drukwerk en de vormgeving plaatsgevonden. Uiteindelijk is aan drukkerij Van Gorcum in combinatie met Het Noorden Communiceert de opdracht gegund. Met Marketing Drenthe zijn afspraken gemaakt over de afstemming van activiteiten en participatie en mogelijkheden op termijn De Projectwebsite geoparkdehondrug.eu is geheel vernieuwd en wordt door het projectbureau gevuld. Er verschijnen regelmatig digitale nieuwsbrieven. Er is een special gemaakt over de Hondsrug in het Drenthe Magazine. Daarnaast wordt in elke editie van het Drenthe Magazine een artikel over een verhaallijn geplaatst. Er is een artikel verschenen in de Cultuurmagneet. Er is een start gemaakt met het project promotiebus. Dit project is voortijdig beëindigd vanwege subsidie technische redenen. Doorlopend wordt gewerkt aan het vergroten en verbeteren van het foto- en filmarchief van de Hondsrug. Via de kan het resultaat worden bekeken. Filmpjes worden gekoppeld aan YouTube Er is een brochure met informatie over het project Geopark de Hondsrug. De publieksfolder over het Hondsruggebied is drietalig verschenen in en wordt breed en via PromoNood verspreid over bijna 1000 adressen. Er is een samenwerking met de Hondsrug campings wat geresulteerd heeft in een publicatie in hun brochure. Er verschijnen steeds meer artikelen in lokale, regionale en landelijke magazines Vele overige artikelen in diverse publicaties: bijv. in het jaarverslag van de UNESCO, op Lemen Voeten, in het Geopark magazine en vele andere magazines. Film Film / documentaire De TV serie Dwars door Drenthe is uitgezonden. Van het beeld materiaal is een film gemaakt. Deze is gratis voor geïnteresseerden te krijgen. RTV Drenthe herhaalt met regelmaat deze serie. Atlas reisgids De expeditiegidsen IJstijden, Prehistorie, Veen, Kunst, Sporen van Strijd, Water, Natuur en Bossen zijn verschenen. In deze gidsen wordt het gebied beschreven en staan routes vermeld. 29

30 I Dit is een uitgave van het projectbureau Geopark De Hondsrug Adres: Bronnegerstraat 12, 9531 TG Borger Cathrien Posthumus, manager c.posthumus@geoparkdehondsrug.nl tel Bijlage 1: overzicht krantenartikelen projectperiode KRANTENARTIKELEN GEOPARK DE HONDSRUG Krantenartikelen Dagblad van het Noorden en Huis aan Huisbladen Datum Titel Onderwerp Krant Frans Schouten aan de slag voor Valther bindt recreatie-ondernemer Hondsrug Hunzevallei Voorrang voor zes dorpen Structuurvisie B-O in inspraak/krimp bepaalt keuze Hondsrug wordt Geopark Drentse heuvelrug op lijst Unesco Het verhaal v.d. Hondsrug Ruggengraat van Drenthe op de kaart 30

31 herontdekt Harrie Wolters voortrekker Drenthe gaat voor Geopark De Drentse Hondsrug-gemeenten zetten zich in voor Ter Apeler Courant Hondsrug realisatie Geopark De Hondsrug Drenthe gaat voor Geopark De Drentse Hondsrug-gemeenten en Provincie Het Gezinsblad Hondsrug voor realisatie Geopark De Hondsrug Drenthe koopt keien Provincie redt zwerfstenen uit bouwput bij Gieten Geopark Hondsrug in de maak Drentse Hondsrug-gemeenten en Provincie De Veendammer voor realisatie Geopark De Hondsrug Sprekend. Hein Klompmaker Dat wegdromen is zo slecht nog niet De N34- Hunebed Highway Forenzenweg moet toeristenroute worden van internationale allure Borger-Odoorn : 4 ton voor Borger-Odoorn stelt toekomstplannen vast o.a. mbt toekomst Geopark Hondsrug terug als eenheid Projectbureau Geopark aan de slag met imago Hondsrug / stimuleren toerisme en recreatie Eenden en golf goed voor prijs Huureendjes en Copuntrygolf prijs voor beste recreatief en toeristisch arrangement Borger fonds steunt Geopark Hondsrug VSB-fonds steunt plannen om Hondsrug te verheffen tot Geopark Het wordt druk rond de Nabershof Nabershof binnen 3 jaar bezoekerscentrum en steunpunt Geopark Hondsrugacademie van start in Lezingenreeks over geologisch erfgoed Emmen Academie Hondsrug startklaar Projectteam Geopark de Hondsrug gaat de boer op Expositie over vuursteen Eerste expositie in Hunebedcntrum vanuit Geopapark over vuursteen Expositie over vuursteen In Hunebedcentrum expositie vuursteen geopend De Kanaalstreek Expositie over vuursteen In Hunebedcentrum expositie vuursteen geopend De Ter Apeler Courant Met tuktuk de oudheid in Beschrijving route haakt in op Geopark Hondsrug Met tuktuk de oudheid in Beschrijving route haakt in op Geopark Hondsrug 31