Inspiratiebeeld Regio FoodValley

Transcriptie

1 Inspiratiebeeld Regio FoodValley

2 Voorwoord Echt bovenaan staat Nederland internationaal inzake agrofood. Het succes daarvan trekt enorme belangstelling, vooral buiten Nederland. Dat zei kort geleden Peter van Lieshout van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid naar aanleiding van het rapport 'Een lerende economie'. Het is een bevestiging van wat wij - de acht samenwerkende gemeenten in Regio FoodValley - allang met elkaar weten: FoodValley is een fantastisch én succcesvol concept. Graag herhaal ik het nog maar eens: FoodValley is een unieke en omvangrijke clustering op wereldniveau van kennis en wetenschap, bedrijven en onderzoeksinstituten met één focus: agrofood en gezonde voeding. Wageningen UR is het kloppend kennishart. We zijn als overheid - met bedrijfsleven en onderwijs - hard aan de slag om FoodValley te ontwikkelen tot een internationale thuisbasis voor bedrijven en onderzoek- en kennisinstellingen op gebied van agrofood en gezonde voeding. Omdat iedereen daarvan profijt heeft. De overheid heeft als taak om een goed vestigingsklimaat en een hoogwaardige leefomgeving te creëren, kennisinstellingen om innovaties te ontwikkelen, het bedrijfsleven om deze te vermarkten. Het vergezicht voor ons gebied moeten we altijd voor ogen blijven houden: een topregio met een uitstekend woon-, leef- en vestigingsklimaat, goed bereikbaar, een gezonde economie, veel werkgelegenheid, goed onderzoek en onderwijs en prima wonen in stad, dorp en platteland. In deze brochure leest u alles over Regio FoodValley, alle plannen die er zijn, de samenwerking met bedrijfsleven, onderzoek en onderwijs en alle successen die tot nu toe geboekt zijn. Cees van der Knaap Bestuursvoorzitter Regio FoodValley COLOFON Redactie en tekst PDR public relations Grafisch ontwerp Case Communicatie Drukwerk ZieZo Grafische Oplossingen Oplage 1000 Dit is een uitgave van Regio FoodValley

3 inhoudsopgave Inleiding 07 Economie 08 Visie portefeuille Regionale programmering bedrijventerreinen Werkgeversdienstverlening ExPatCenter Promotie en marketing Acquisitie World Food Center Arbeidsmarkt 12 Visie portefeuille Arbeidsmarktregio Technodiscovery Ruimtelijke ontwikkeling 16 Visie portefeuille Gebiedsvisie FoodValley Impuls ruimtelijke kwaliteit MIRT onderzoek Wonen 26 Visie portefeuille Vastgoedmonitor Woningmarktstrategie WoonBewust Duurzame regio 30 Visie portefeuille Voedselvisie Vallei Boert Bewust Duurzaam Agrarisch ondernemen Duurzame Energie Over FoodValley 34 Schematisch overzicht 35 Projectoverzicht source of ambition and innovation Projectoverzicht regio Waarom FoodValley? 20 Verkeer en vervoer 22 Visie portefeuille Regionaal Mobiliteitsfonds Regio FoodValley Rijnbrug Aansluiting A1 A30 NS station Hoevelaken De Bereikbare Vallei

4 INSpIRAtiebEELD REGIO FOODVALLEY 06 inleiding 07 inleiding De agrofoodsector is een van de belangrijkste sectoren van de Nederlandse economie. Dat maakt onze regio tot een topregio. Want wie agrofood zegt, zegt FoodValley. De FoodValley regio staat zelfs buiten Nederland bekend als een inspirerende kennisregio. Sindsdien is er veel gebeurd. Uit de agenda zijn vijftig projecten in uitvoering genomen met zo n 40 miljoen euro aan kosten. De uitvoering ervan is met steun en medefinanciering van externe partijen mogelijk gemaakt. De afgelopen jaren is de samenwerking met ondernemers en kennisinstellingen binnen FoodValley sterk gegroeid. Het regiobestuur organiseerde bezoeken aan Brussel en Eindhoven. Daarmee is het besef van de internationale uitstraling van het FoodValley-concept bij alle partners nog meer toegenomen. Bij de regio heeft dat ertoe geleid dat er steeds meer wordt geïnvesteerd in de samenwerking met partners: provincies Gelderland en Utrecht, VNO-NCW Valleiregio, ROC A12, Wageningen UR, Stichting Food Valley NL, Coördinatiecentrum Valleiregio en de Federatie Ondernemerskringen Valleiregio. Dat levert resultaten op. Inmiddels is er een gezamenlijk Mission Statement en als uitvoering daarvan het programma Source of ambition and innovation, bestaande uit ruim 20 belangrijke projecten. In een netwerksamenwerking bespreken wij regelmatig de voortgang van deze projecten. Wij constateren dat er al veel is bereikt. Als we vooruitkijken staat de samenwerking met kennisinstellingen en bedrijfsleven centraal. De deelnemende FoodValley gemeenten investeren in intensieve samenwerking op voet van gelijkwaardigheid. Luisteren naar elkaar is daarbij het toverwoord. Regio FoodValley zet zich daarbij in op de thema s economie, arbeidsmarkt, ruimtelijke ontwikkeling, wonen, verkeer en vervoer en de duurzame regio. regiobestuur Van de huidige, brede (strategische) agenda gaan we naar een agenda met focus na De inzet van de deelnemende partijen wordt geconcretiseerd in de agenda die gemeenteraden in 2014 vaststellen. Samenwerking tussen gemeenten, kennisinstellingen en ondernemers is bij het opstellen, uitwerken en uitvoeren van de FoodValley ambities uitgangspunt. De komende jaren ontwikkelt Regio FoodValley fors. Nieuwe voorzieningen (zoals het World Food Center) krijgen een plek, de bereikbaarheid verbetert en er komen aantrekkelijke woonvoorzieningen. Regio FoodValley excelleert met zijn ondernemersklimaat en onderzoeksfaciliteiten dankzij netwerken in de triple helix samenwerking. De regio richt zich op internationale acquisitie van bedrijven. De kennisas Ede-Wageningen met de campussen in Wageningen en Ede, het Poultry Centre Barneveld, ICT-campus Veenendaal en Food Productie Centrum Nijkerk maken van de regio een florerende kennisregio, die economisch aantrekkelijk is. Graag nemen wij u in deze brochure mee in de resultaten van de genoemde thema s en bieden een blik op onderwerpen die de komende jaren onze inzet zullen vragen. Bestuur Regio FoodValley Copyright Projectburo b.v. januari architect eline fraters

5 INSpIRAtIEbEELD REGIO FOODVALLEY 08 ECONOmIE 09 ECOnOMIE De afgelopen periode is er veel werk verzet om de economische positie van Regio FoodValley te versterken. terugkijkend blijkt dat de samenwerking met de acht gemeenten en diverse andere partners zich heeft verdiept. Dat is een mooie ontwikkeling. De eensgezindheid om de aantrekkingskracht van Regio FoodValley op (inter)nationale foodgerelateerde bedrijven en instellingen te vergroten is groot. We investeren in het ExpatCentre FoodValley en ondersteunen de internationale school in Arnhem. Het Word Food Centre is een prachtig praktijkvoorbeeld van een innovatief concept dat zich in FoodValley vestigt dankzij deze intensieve samenwerking. FrieslandCampina koos als wereldspeler ervoor hun R&D centrum op het terrein van de Wageningen ur te plaatsen. Binnen de portefeuille economie is de afgelopen jaren een aantal mooie resultaten bereikt. Zo ontwikkelen het Poultry Centre Barneveld, ICT campus Veenendaal, Food productie centrum nijkerk en de Kennisas Ede-Wageningen met de campussen in Wageningen en Ede zich in een razend tempo. Daarnaast ligt er een mooie basis om met een regionaal acquisitieteam (inter-)nationale foodgerelateerde bedrijven en instellingen naar de regio te trekken. Een mooi succes is geboekt met het R&D Centre van de Chinese zuivelgigant Yili. Economische ontwikkeling en arbeidsmarkt zijn natuurlijk twee kanten van dezelfde medaille. Daarom ook zullen we ons intensief bezighouden met het opzetten van een brede werkgeversdienstverlening, waarbinnen de uitvoering van de nieuwe participatiewet plaats moet gaan vinden. Maar dat is nog niet alles. Binnenkort gaan de diverse gemeenten aan de slag met een verdere uitbouw van het Regionaal Programma Bedrijventerreinen, zodat er een compleet aanbod is voor diverse soorten bedrijven. Kortom: binnen de portefeuille economie zet iedereen zich de komende tijd graag in voor een sterke economische Regio FoodValley.

6 INSpIRAtiebEELD REGIO FOODVALLEY 10 economie 11 Regionale programmering bedrijventerreinen ExPatCenter Acquisitie De Nederlandse bevolkingsgroei stagneert. Deze trend heeft gevolgen voor de ontwikkeling van nieuwe bedrijfslocaties in de regio. Daarom is in 2012, in samenwerking met de provincie Gelderland, een start gemaakt met het opstellen van het Regionaal Programma Bedrijventerreinen (RPB). In dit document maken we afspraken over de hoeveelheid te ontwikkelen bedrijventerreinen. Belangrijke onderdelen van dit document zijn de duurzaamheidsladder en de herstructurering/revitalisering van bestaande bedrijventerreinen. Resultaat en vooruitblik In 2013 is de eerste Regionaal Programma Bedrijventerreinen-monitor opgesteld. In dit document hebben de betrokken gemeenten afspraken gemaakt over het aantal hectare te ontwikkelen bedrijventerrein in Regio FoodValley. Daarnaast is er afgesproken bedrijventerreinen te gaan ontwikkelen voor de hogere milieucategorieën. In 2014 zal de monitor worden geactualiseerd. De groeiambities van Regio FoodValley vragen om een compleet aanbod van bedrijventerreinen voor diverse soorten bedrijven. Werkgeversdienstverlening Vanaf 1 januari 2015 treedt de Participatiewet in werking. De gemeente wordt vanaf die datum verantwoordelijk voor mensen met arbeidsvermogen die ondersteuning nodig hebben. Deze mensen zitten nu in de WWB (Wet Werk en Bijstand), Wsw (de Wet sociale werkvoorziening) of het zijn mensen met arbeidsvermogen in de Wajong. Om van de wet een succes te maken, is goede dienstverlening cruciaal. Goede dienstverlening aan de doelgroep van de wet, zodat zij in staat zijn naar vermogen mee te doen. En goede dienstverlening aan werkgevers zodat Regio FoodValley gemeenten met beide partners (werkgevers en personen met een afstand tot de arbeidsmarkt) samenwerken aan het oplossen van personele vraagstukken en het creëren van banen voor de doelgroep. Om dit te realiseren investeren we in de dienstverlening aan werkzoekenden (werkzoekendendienstverlening) en aan werkgevers (werkgeversdienstverlening). Dit nieuwe beleid zal meer dan in het verleden draaien om mensen en werk. Om alle mensen en alle soorten werk. Het ExPatCenter vormt een belangrijke schakel in het faciliteren van internationale kenniswerkers van bedrijven in de Regio FoodValley. Daarnaast biedt het centrum een belangrijke meerwaarde voor bedrijven die zich in de regio willen vestigen. Het ExPatCenter FoodValley gaat zich richten op het ondersteunen van kennisimmigranten bij het settelen in de regio. Denk hierbij aan het afhandelen van formaliteiten zoals werken verblijfsvergunningen voor nieuwe kenniswerkers. Daarnaast is het ExPatCenter het aanspreekpunt voor vragen op het gebied van medische zorg, financiële diensten, internationaal onderwijs en culturele voorzieningen. Deze dienst wordt uitgevoerd in samenwerking met de Immigratie en Naturalisatiedienst (IND). Het is de bedoeling dat het ExPatCentre FoodValley door de Wageningen UR op de Wageningen Campus zal worden gefaciliteerd. Verwacht resultaat Het afgelopen jaar is er hard gewerkt om het ExPatCenter FoodValley daadwerkelijk het levenslicht te laten zien. Alle gemeenten uit Regio FoodValley hebben hun steun uitgesproken en de samenwerking met de IND verloopt positief. De verwachting is dat de IND begin 2014 een definitief besluit neemt over een vestiging van het ExPatCenter in Wageningen. Promotie en marketing Sinds enkele jaren is Regio FoodValley aanwezig op de Professionele Vastgoeddagen (ProVaDa). Dit is het belangrijkste en grootste driedaagse event op het gebied van vastgoed in Amsterdam waar de belangrijkste vastgoedspelers van Nederland zich presenteren. Denk hierbij aan ontwikkelaars, beleggers, consultants, eindgebruikers, steden en regionale samenwerkingsverbanden. Tevens speelt de regio haar jaarlijkse thuiswedstrijd tijdens de FoodValley Expo. Dit evenement op het gebied van innovatieve foodtechnologieën wordt georganiseerd door Food Valley NL in samenwerking met bedrijven en kennisinstellingen. De gemeenten binnen Regio FoodValley streven naar een gemeenschappelijke acquisitiestrategie om (inter-) nationale foodgerelateerde bedrijven en instelling naar de regio te halen, bestaande activiteiten uit te breiden of een technologische samenwerking tot stand te brengen. Vertrekpunt hierbij is dat deze strategie voor de FoodValley regio in geen geval de huidige wervingsactiviteiten van individuele gemeenten mag belemmeren. Uiteraard zoeken wij hierbij de samenwerking met OostNV, de Wageningen UR en het Netherlands Foreign Investment Agency-NFIA (het onderdeel van het Ministerie van EZ dat verantwoordelijk is voor het aantrekken van internationale investeringen). De gezamenlijke acquisitie vereist wel een mindset die door alle partijen gedragen wordt. Alle Regio FoodValley gemeenten moeten bereid zijn informatie met elkaar te delen. Niet het individuele belang maar het regionale belang staat op de eerste plaats. Voortgang In 2013 is er een begin gemaakt met het opzetten van een regionaal acquisitie (kern)team voor de Regio FoodValley. Dit team bestaat uit vertegenwoordigers van Regio FoodValley, OostNV en de Wageningen UR. Het regionaal kernteam houdt daarnaast nauw contact met partners als VNO-NCW, de Kamer van Koophandel en vertegenwoordigers van kennisinstellingen in de regio. In 2014 zal het regionaal acquisitieteam een propositie van de regio opstellen. In samenwerking met de gemeenten komt er informatiemateriaal over de beschikbare bedrijfslocaties in Regio FoodValley. Vervolgens kan het acquisitieteam starten met het benaderen van nationale en internationale bedrijven. World Food Center De beslissing om het World Food Center (WFC) in Regio FoodValley te vestigen, kan de werving van bedrijven nog extra gewicht geven. Het WFC, icoon en landmark voor Regio FoodValley, moet een centrum worden waarin de gehele voedselketen - van natuurlijke grondstof tot de productie en verwerking, van verkoop tot bereiding centraal staat. Het WFC is daarmee de (inter)nationale etalage voor de topsectoren Agrofood en Tuinbouw.

7 INSpIRAtIEbEELD REGIO FOODVALLEY 12 ARbEIDSmARkt 13 arbeidsmarkt De afgelopen jaren hebben we in FoodValley verband intensief en succesvol gelobbyd om onze regio uit te laten groeien tot een zelfstandige arbeidsmarktregio. In 2012 is dit gelukt en dat stemt tot tevredenheid. De triple helix van onderwijs, ondernemers en overheid is op het terrein van arbeidsmarkt goed op elkaar ingespeeld. De werkloosheid in de FoodValley regio ligt onder het landelijk gemiddelde, maar stijgt helaas wel. Dat geeft direct de uitdaging voor de komende jaren aan: voldoende aansprekende bedrijven aantrekken door te blijven investeren in de samenwerking met werkgevers en onderwijs. Food is daarbij dé economische motor voor de FoodValley regio. In de komende periode zal de Participatiewet ingevoerd gaan worden. Dat is een enorme uitdaging. samen met bedrijven zal er gezocht moeten worden naar mogelijkheden om mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt zoveel mogelijk aan reguliere banen te helpen. Gelukkig zijn veel werkgevers bereid om op een constructieve manier naar oplossingen te zoeken. En gelukkig verschaft de arbeidsmarktregio de FoodValley regio ook het instrument om deze samenwerking vorm te geven. Met elkaar hebben we goede kaarten in handen. Laten de betrokken partners deze de komende periode gaan uitspelen!

8 INSpIRAtiebEELD REGIO FOODVALLEY 14 arbeidsmarkt 15 Arbeidsmarktregio TechnoDiscovery Sinds 2012 is Regio FoodValley een zelfstandige arbeidsmarktregio. Dit brengt rechten, maar ook plichten met zich mee: de aanwijzing is niet vrijblijvend. Samen met partners hebben we in de regio een aantal zaken gezamenlijk te organiseren, zoals een regionale werkgeversdienstverlening en transparantie in het aanbod van vacatures en beschikbaar arbeidspotentieel. Op basis van een gezamenlijke arbeidsmarktanalyse worden de kansen en aandachtspunten in de regio opgepakt. Doel is om door een optimale regionale samenwerking tot de beste match te komen. Dit sluit aan op de ambities om dé toonaangevende foodregio in Europa te worden. Een goed functionerende regionale arbeidsmarkt is hiervoor een cruciale voorwaarde. Werkgeversloket Samenwerkingsstructuur met één visie Sinds de zomer van 2013 is er een regionaal accountteam De arbeidsmarktregio is gestart met de opzet van een waar vragen van werkgevers regionaal worden afgestemd. structuur van samenwerking tussen relevante partners. Men kan nog steeds bij de eigen gemeente terecht met De overheid, ondernemers, onderwijs, het UWV, de vragen, maar door regionaal beter samen te werken Sociale werkvoorzieningsbedrijven Permar en IW4 en vacatures met elkaar te delen, komen er betere zijn hierbij betrokken. Zij werken gezamenlijk aan een matches tot stand en is er voor de werkgever sprake van goed functionerende arbeidsmarkt door één visie te eenduidige dienstverlening. Zo nemen de kansen toe ontwikkelen. voor werkgevers om de juiste kwaliteiten te vinden en voor werkzoekenden en arbeidsgehandicapten om een Toekomstplannen baan te vinden. Vanwege de veranderende arbeidsmarkt neemt het belang van de portefeuille Arbeidsmarkt toe. Naast dit initiatief zet het beleidsveld meerdere projecten De komende periode ligt de focus op het doorontwikkelen op om de arbeidsmarkt verder te optimaliseren. van de samenwerkingsstructuur en het verder afstemmen Voorbeelden zijn de regionale samenwerking met van de dienstverlening aan werkgevers. Concreet ligt er uitzendbureaus, FoodValley Talent en project Aanpak de opgave tot het inrichten van een regionaal werkbedrijf Jongerenwerkloosheid. Deze projecten worden voor de matching van mensen met een arbeidsbeperking mede gefinancierd door het rijk, de provincie en op banen bij reguliere werkgevers. regiogemeenten. TechnoDiscovery is ontwikkeld voor basisschoolkinderen om kennis te maken met de technische sector. Deze praktische loopbaanoriëntatie brengt hen in aanraking met voor hen onbekende terreinen. Zo krijgen ze een dagdeel allerlei opdrachten rondom logistiek, sleutelen aan een auto, de werking van licht en het bouwen van real-life of virtuele objecten. Naast de loopbaanoriëntatie voor de kinderen, is het de verwachting dat het project het toekomstig personeelstekort in de technische sector positief beïnvloedt. TechnoDiscovery tot nu toe TechnoDiscovery biedt nu elk cursusjaar drie thema s aan voor het basisonderwijs om de wereld van techniek te leren kennen. Voor 2014 zijn de thema's Voeding en Land bouw, Hergebruik, duurzaamheid en kringlopen en Sport, spel en beweging. De organisatie wordt ondersteund door bijvoorbeeld installatiebedrijven en logistiek dienstverleners op gebied van financiën, kennisoverdracht of materialen. De reacties van kinderen en docenten zijn tot nu toe zeer positief.

9 INSpIRAtiebEELD REGIO FOODVALLEY 16 ruimtelijke ontwikkeling 17 Ruimtelijke ontwikkeling De afgelopen periode is er met acht gemeenten, twee provincies en alle andere gebiedspartners intensief samengewerkt om diverse concrete projecten binnen onze regio van de grond te trekken. Binnen de portefeuille Ruimtelijke Ontwikkeling is een aantal mooie resultaten bereikt. Zo ligt er een Gebiedsvisie voor de Regio FoodValley waarin duidelijk is aangeven hoe de Regio FoodValley denkt over de toekomst van de regio op het gebied van werken en wonen. In de basis willen we met Regio FoodValley een langdurige, krachtige, regionale economie met een onderscheidend kennisprofiel realiseren. Daarnaast zijn we trots op ons landschap. Regio FoodValley ligt tussen de twee stuwwallen van Midden Nederland: De Veluwe en de Utrechtse Heuvelrug. Deze ligging bepaalt de ondergrond en het landschap waarin geleefd wordt en zorgt ervoor dat de agrarische sector zich van oudsher heeft ontwikkeld. Maar het blijft niet bij een woordelijke visie. Het is nu ook tijd voor actie. Een van actiepunten uit de gebiedsvisie is het ontwikkelen van een menukaart. Op deze menukaart is geen viergangenmenu te vinden. U kunt dit zien als een afwegingsrichtlijn voor ruimtelijke initiatieven van ondernemers in het buitengebied. Denk hierbij zowel aan boeren als recreatieondernemers. Met dit project geven we het begrip Uitnodigingsplanologie handen en voeten. De komende periode gaan diverse specialisten binnen de Regio FoodValley met de uitvoering van dit project aan de slag. Uiteraard doen we dit in samenwerking met de Provincies Gelderland, Utrecht en onze andere gebiedspartners.

10 INSpIRAtIEbEELD REGIO FOODVALLEY 18 RuImtELIjkE ONtWIkkELING 19 Gebiedsvisie Regio FoodValley Impuls ruimtelijke kwaliteit mirt onderzoek De gebiedsvisie Regio FoodValley laat zien hoe de regio zich in de toekomst wil ontwikkelen op het vlak van ruimte en economie. Het is geen blauwdruk, maar een inspiratiebron om de komende jaren koers te houden. Regio FoodValley koestert haar landschappelijke kwaliteiten, maar biedt ook ruimte voor innovatieve en duurzame initiatieven. Het project Impuls ruimtelijke kwaliteit is opgezet met het doel om de ruimtelijke kwaliteit van de Regio FoodValley, de Heuvelrug en Noordwest Veluwe (Ermelo en putten) te versterken. De activiteiten van deze projectgroep zijn onderverdeeld in vier deeltrajecten. Het meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en transport (mirt) is in 2013 door de provincie Gelderland geïnitieerd. Het doel van dit onderzoek is om inzichtelijk te maken hoe de internationale concurrentiepositie van Regio FoodValley het beste kan worden versterkt. Co creatie De gebiedsvisie is een unieke co-creatie waarbij ruim 400 mensen uit de regio hebben meegedacht over de inhoud van deze gebiedsvisie. Vertegenwoordigers van gemeenten, provincies, waterschappen, maatschappelijke organisaties, onderwijs- en kennisinstellingen, bedrijven en burgers hebben tijdens elf inspirerende bijeenkomsten waardevolle input geleverd voor een breed gedragen gebiedsvisie. De input uit het proces van co-creatie is tevens gebruikt voor het opstellen van de omgevingsvisie van de provincie Gelderland. Focuspunten naar aanleiding van deze bijeenkomsten zijn in de gebieds visie FoodValley vier focuspunten terug te vinden. We geven hieronder graag een kort overzicht van deze punten: Het versterken van de samenwerking en kennisuitwisseling tussen overheden, onderwijs- en kennisinstellingen en ondernemers. Het versterken van de regionale economie, zodat Regio FoodValley een aantrekkelijke vestigingsplaats vormt voor bedrijven. Het realiseren van een aantrekkelijk woon- en leefklimaat, zodat werknemers en hun familie zich thuisvoelen in Regio FoodValley. Inspelen op ontwikkelingen zoals de vernieuwing van de landbouwsector. De uitdaging hierbij is om te komen tot een duurzame doorontwikkeling van de landbouwsector met aandacht voor de omgeving. In 2014 en de jaren daarna gaan we van visie naar actie. De analyses en aanbevelingen zullen uitgewerkt worden en bieden een leidraad voor de nieuwe strategische agenda. Het project is op dit moment nog volop in uitvoering. Er is bij een aantal deelprojecten al wel resultaat geboekt. Deze resultaten delen we graag direct bij de omschrijving van het deelproject. Initiëren en opbouwen Kennisplatform Ruimtelijke Kwaliteit Heuvelrug/Gelderse Vallei om kennis, inspiratie en ervaringen te delen rond het thema ruimtelijke kwaliteit. In 2013 vonden de eerste twee bijeenkomsten van dit platform plaats. Ontwerpen en implementeren van een jaarlijkse Kwaliteitstoets. De uitkomsten van deze toets brengen een gesprek op gang met de bestuurders uit de regio over de ontwikkeling van de ruimtelijke kwaliteit in de regio. In januari 2014 is de eerste ruimtelijke kwaliteitstoets uitgevoerd in Voorthuizen-Oost. Het complementeren van de gebiedspecifieke criteria voor ruimtelijke kwaliteit voor de hele regio. Voor de ontbrekende deelgebieden wordt gekeken of deze criteria worden vastgelegd in een beeldkwaliteitsplan of dat een andere vorm beter aansluit. Op dit moment ligt de volledige uitwerking van de beeldkwaliteit voor de regio ter vaststelling bij de colleges van de deelnemende gemeenten. Het begeleiden van plannen met betrekking tot de landschappelijke inpassing van agrarische bebouwing. Dit deelproject zal in 2014 en 2015 verder vorm krijgen. De onderzoekers hebben in een uitgebreide analyse de economie van Regio FoodValley vanuit diverse invalshoeken bekeken. Deze analyse laat een duidelijk beeld zien van de economische positie van de regio, de knelpunten die ondernemers ervaren en de maatregelen die bijdragen aan een betere concurrentiepositie. uitkomsten Het MIRT-onderzoek bracht twee duidelijke focuspunten aan het licht: local buzz en global pipelines. De local buzz is de kennisinteractie tussen bedrijven en/of instellingen in de regio. Uit het onderzoek blijkt dat deze kennisinteractie nog onvoldoende aanwezig is. Met global pipelines doelen de onderzoekers vooral op de (inter)nationale bereikbaarheid van Regio FoodValley. Dit is belangrijk omdat de toeleveranciers en afnemers in de agro & Food sector vaak op een grotere fysieke afstand opereren. naast het versterken van de (inter)nationale bereikbaarheid is ook het verbeteren van het woon- en leefklimaat een speerpunt. naar aanleiding van deze uitkomsten is al een aantal programma s en projecten met de focus op local buzz en global pipelines gestart. Een aantal van deze projecten vindt u elders in dit inspiratieboek benoemd.

11 INSpIRAtIEbEELD REGIO FOODVALLEY 20 WAAROm FOODVALLEY 21 WaaROM FOODVaLLEY? 1 De Regio FoodValley kent een unieke mix van kennis, innovatie en ondernemerschap 2 FoodValley beschikt met de Wageningen ur over internationaal toonaangevende kennis op het gebied van agrofood 3 Dankzij de intensieve samenwerking tussen kennisinstellingen, ondernemers en overheid ontstaan innovatieve producten en worden nieuwe markten gecreëerd (kennisvalorisatie) 4 De ongekende concentratie van food en food gerelateerde bedrijven en kennisinstellingen biedt kansen voor slimme samenwerkingen met gespecialiseerde toeleveranciers Het is mooi om te zien dat onderwijs, overheid en ondernemers steeds meer gezamenlijk optrekken in projecten. Op deze manier realiseren we met elkaar een economisch sterke regio. Henk Anema, voorzitter van VNO NCW ValleiRegio Regio FoodValley heeft zich de laatste jaren flink ontwikkeld. Nu de tijd rijp is, vormen we echt een trendsetter op gebied van food en daar mogen we trots op zijn. barend kramer, eigenaar van Smaak & passie Wij zijn gedreven door kennis en gericht op gezondheid. Daarom is voeding bij ons onderdeel van de zorg van Ziekenhuis Gelderse Vallei Dik van Starkenburg, CEO van Ziekenhuis Gelderse Vallei. " Raadsleden van de acht gemeenten willen nauw betrokken zijn bij de ontwikkelingen in de Regio FoodValley, omdat ze overtuigd zijn van de meerwaarde van samenwerking in FoodValley. Zij zijn enthousiast over de voor hen georganiseerde regiotours, waarin zij betrokken worden bij de ontwikkelingen, bedrijven bezoeken en raadservaringen met elkaar delen." marieke Overduin, voorzitter Regiocommissie van raadsleden We moeten elkaar blijven ontmoeten en blijven praten over wat nodig is voor de regio. Liesbeth Schöningh, Voorzitter van het College van bestuur van ROC A12 Wanneer we weten waarom een bedrijf succesvol is, biedt dit de mogelijkheid om daarin een patroon te ontdekken en dat vermenigvuldigbaar te maken en die kennis te delen. Regio FoodValley herbergt veel jonge succesvolle bedrijven en faciliteert kennisdeling en dat maakt de regio waardevol voor de foodsector. jan Willem Grievink, directeur van FoodService Instituut Nederland Er is een voortdurende afstemming tussen het onderwijs en de vraagstukken uit de markt. Deze wisselwerking helpt bijvoorbeeld studenten begrip te krijgen van hoe het er in het bedrijfsleven aan toe gaat. tijs breukink, member executive board van Wageningen ur Regio FoodValley is een merk, waarin kansen liggen voor effectieve samenwerking en werkgelegenheid. Dit kan door gebruik te maken van expertise van de overheid, onderwijs en ondernemers Annemieke traag, gedeputeerde provincie Gelderland Regio FoodValley is een jonge samen werking met onvoorstelbaar veel en mooie instituten. Daar moeten we de samen werking in zoeken. Gerard menting, Director Corporate Real Estate van FrieslandCampina 5 Groeiregio met veel kenniswerkers en ambitieuze jong professionals waarbij de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt continu op elkaar wordt afgestemd 6 Agro en Food is een topsector in het economisch beleid van de overheid. Dit maakt de Regio FoodValley relevant voor nationale en internationale investeerders 7 Centrale ligging en een optimale bereikbaarheid via weg, spoor, water en internationaal via de lucht 8 De samenwerkende gemeenten in de Regio FoodValley zorgen voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat en goede voorzieningen voor bedrijven en onderwijsinstellingen 9 Aantrekkelijk klimaat om te wonen, werken, leren en recreëren 10 met de komst van het World Food Center krijgt FoodValley nog meer allure en een internationale trekpleister

12 INSpIRAtiebEELD REGIO FOODVALLEY 22 verkeer en VERVOER 23 Verkeer en VERVOER Het thema mobiliteit leent zich uitstekend voor een aanpak in regioverband. Voor alle gemeenten is goede bereikbaarheid namelijk van essentieel belang. Dit geldt voor openbaar vervoer, autoverkeer en vrachtverkeer van en naar de regio. Een optimale toegankelijkheid en (inter)nationale verbindingen zijn cruciale randvoorwaarden voor zowel groeiend ondernemerschap als een bloeiende recreatiebranche. Naast verbindingen naar gebieden buiten de regio, is ook de infrastructuur binnen de regio een fundamenteel aandachtspunt. Hierbij moet niet alleen gedacht worden aan asfalt. Minstens zo belangrijk zijn openbaar vervoer en fietsverkeer, maar ook het faciliteren van kennisdeling via een efficiënte digitale infrastructuur. Dit sluit naadloos aan op de doelstelling van Regio FoodValley als het gaat om informatie-uitwisseling.

13 INSpIRAtiebEELD REGIO FOODVALLEY 24 verkeer en VERVOER 25 Regionaal Mobiliteitsfonds Regio FoodValley Rijnbrug Aansluiting A1/A30 De Bereikbare Vallei Het Regionaal Mobiliteitsfonds Regio FoodValley verzorgt projecten rondom infrastructuur die om een regionale bijdrage vragen. Dit zijn projecten die direct of indirect waardevol zijn voor deelnemende gemeenten of zelfs van nationaal belang zijn. Denk bijvoorbeeld aan ontsluiting voor woonwerkverkeer tussen gemeenten, bereikbaarheid van recreatievoorzieningen en een optimale verbinding van de regio met de (inter)nationale kennisnetwerken. Op 1 januari 2014 is het regionaal Mobiliteitsfonds Regio FoodValley tot stand gekomen. Hiermee worden onder andere projecten gerealiseerd rondom de Valleilijn, sturing van woon-werkverkeer en een strategische aanpak van verkeers- en fietsknelpunten. Als regio hebben we hiervoor medefinanciering vanuit de provincie gevraagd. De Rijnbrug is van cruciaal belang voor de zuidelijke ontsluiting van de regio. Tijdens spitsuren staan er vaak files op de brug bij Rhenen. De provincies Gelderland, Utrecht en Regio FoodValley slaan de handen ineen om deze bottleneck aan te pakken. Een blik op de toekomst In december 2012 is een gezamenlijke bestuursovereenkomst getekend met afspraken voor de middellange termijn. Er is besloten een tidal flow aan te leggen. De rijrichting van deze extra wisselstrook wordt gewisseld op basis van de verkeersdruk. Provincie Utrecht, Provincie Gelderland, Regio FoodValley en Rivierenland dragen samen de kosten voor deze oplossing. Het knooppunt A1/A30 is belangrijk voor Midden- Nederland en de ambities van de regio om bereikbaarheid van woon-, werk- en recreatiegebieden te optimaliseren. Tegelijkertijd wordt deze noordelijke ontsluiting steeds drukker. De lengte van files tijdens spitsuren neemt aanzienlijk toe. Draagvlak creëren Uit onderzoek is gebleken dat de aanpak van dit knelpunt onmisbaar is voor de ambities van de regio. De komende jaren brengen wij dit onderwerp dus onder de aandacht van betrokken partijen. Op deze manier creëren we draagvlak en zoeken samen naar mogelijkheden om tot een oplossing te komen. NS Station Hoevelaken Sinds 2009 wordt binnen de regio intensief samengewerkt met het bedrijfsleven om, naast de investeringen in infrastructuur, ook de vraag naar mobiliteit beter te spreiden en de (e-)fiets te bevorderen voor woon-werkverkeer. Reizigers uit de regio zijn benaderd aan de hand van bijvoorbeeld serious gaming, uitprobeerweken voor e-fiets, OV-chipkaart en gerichte campagnes rondom wegwerkzaamheden. Hierdoor worden de spitsen ontlast en kan worden bespaard op vervoerskosten door de bedrijven. Binnen het programma is extra aandacht voor groen vervoer, zoals elektrisch en groengas. In 2013 heeft De Bereikbare Vallei de opdracht opgepakt om in samenwerking met de provincie en het Rijk te kijken naar maatregelen om de succesvolle Valleilijn in de spits te ontlasten. Aankomende ontwikkelingen Naast het uitvoeren van de Mobiliteitsfonds-projecten ligt de focus op het ontwikkelen van een Netwerkvisie. Dit moet de afstemming van vervoersnetwerken nog meer verbeteren. Tot slot start een team voor Basismobiliteit om goede vervoersvoorzieningen tegen redelijke tarieven voor alle doelgroep in stand te houden. Vanaf begin 2015 zal de regio hiervoor meer verantwoordelijkheid gaan krijgen. Met station Hoevelaken heeft de noordkant van de regio een goede OV-verbinding gekregen met de rest van de regio. Sinds de opening eind 2012 bewees het intensieve gebruik ervan al snel het belang van deze stop aan de Valleilijn. Een jaar later is daarom de dienstregeling al uitgebreid. De trein stopt nu vier keer per uur in beide richtingen op station Hoevelaken.

14 INSpIRAtiebEELD REGIO FOODVALLEY 26 wonen 27 WONEN De Regio FoodValley wil inwoners een aantrekkelijke, mooie en gezonde woonomgeving bieden. Dicht bij de natuur en ons fijnmazige landschap is het prettig wonen. Dit bindt mensen aan de regio. De portefeuille Wonen wil de huidige solide basis behouden en verbeteren. Hierbij ligt de focus lokaal en wordt samengewerkt waar nodig. De uitdaging ligt bij kennisuitwisseling tussen bijvoorbeeld overheid en commerciële partijen. Een mooi voorbeeld hiervan is de Vastgoedmonitor om de woningmarkt te volgen en bij te sturen. Om de markt te blijven ontwikkelen zijn regiogemeenten lokaal gestart met faseren en doseren. Dit bevordert nieuwbouwplannen, zonder dat zij elkaar blokkeren. De Vastgoedmonitor is voor dit traject een waardevol instrument. Een ander mooi project is WoonBewust. Deze bewustwordingscampagne is gericht op huiseigenaren en hun verantwoordelijkheid voor een levensloopbestendige en duurzame woning. In 2014 start hiervan de uitrol. Ondanks de crisis ligt de focus op het verder in beweging krijgen van de woningmarkt. Hiervoor is zicht nodig op de vraagkant in de markt. Dit gebeurt met de Vastgoedmonitor 2014/2015. Andere belangrijke onderwerpen vinden hun plek in de nieuwe regionale woonagenda, waar de regio de komende tijd kennis mee maakt.

15 INSpIRAtiebEELD REGIO FOODVALLEY 28 wonen 29 Woningmarktstrategie Vastgoedmonitor WoonBewust Bij de constante ontwikkeling van de Woningmarktstrategie is het uitgangspunt klaar zijn voor de toekomst. Om de aantrekkelijke woonomgeving van Regio FoodValley te behouden, is een gezonde woningmarkt nodig. Het gaat dan om schone en duurzame leefomgevingen en woningen realiseren voor de juiste doelgroepen. Daarnaast is er veel aandacht voor eventuele wijzigingen in de huisvestingwet en de bevolkingssamenstelling. Doorontwikkelen na onderzoek Voor de Woningmarktstrategie doen wij veel onderzoek om inzicht te krijgen in de woningbouw en -voorraad. Zo bleek uit onderzoek dat twee dezelfde bouwplannen in verschillende gemeenten elkaar niet beconcurreren, maar dezelfde plannen binnen één gemeente wel. Om overcapaciteit te voorkomen, faseren en doseren gemeenten deze projecten nu in andere vormen. Daarnaast bleek er vraag te zijn naar levensloopbestendige woningen met betrekking tot zorgbezuinigingen en duurzaamheid. Voor deze bevindingen zet beleidsveld Wonen nieuwe projecten op om oplossingen te bieden. In 2012 is de Vastgoedmonitor opgezet. Deze monitor heeft als doel om bouwplannen, bestaand vastgoed en vraag naar woningbouw en commercieel vastgoed in beeld te brengen. Dit inzicht geeft de mogelijkheid om deze aspecten nog beter op elkaar af te stemmen. De aanbodkant in beeld Vastgoedmonitor 2013 geeft een goed beeld van de aanbodkant in vastgoed. Een onderdeel hiervan, de projectenmonitor, geeft de nieuwbouwplannen op korte termijn van regiogemeenten weer. De interactieve werking maakt informatie-uitwisseling en afstemming van plannen tussen regiogemeenten mogelijk. Plannen voor Vastgoedmonitor 2014 De focus voor portefeuille Wonen ligt bij Vastgoedmonitor 2014 op twee pijlers: De doorontwikkeling van de projectenmonitor voor de vraagkant van de woningmarkt Tijdens bijeenkomsten actualiteiten en samenwerkingsmogelijkheden in beeld krijgen Door zorgbezuinigingen en wetswijzigingen worden burgers meer verantwoordelijk voor de levensloopbestendigheid van hun woning. Het gaat dan bijvoorbeeld om langer zelfstandig in de eigen woning te blijven wonen, ondanks dat de zorgvraag toeneemt. Daarnaast is er veel te winnen op het gebied van duurzaamheid. Om mensen hiervan bewust te maken is het project WoonBewust in het leven geroepen. Op de planning WoonBewust informeert ouderen vanaf medio 2014 over (preventieve) maatregelen om comfortabel, veilig en duurzaam te kunnen blijven wonen. Zo komt er onder andere informatie beschikbaar bij gemeentebalies, online en bij het aanvragen van vergunningen. Deze actieve manier van informeren met frisse middelen krijgen een regionale basis met een regionale touch van de gemeenten.

16 INSpIRAtIEbEELD REGIO FOODVALLEY 30 DuuRZAmE REGIO 31 DUURZaME REGIO Economie en duurzaamheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De wereldvoedselproblematiek en het groeiende belang van een gezonde levensstijl en duurzame voeding zetten het onderwerp duurzaamheid structureel op de kaart. Regio FoodValley kan hier, in samenwerking met de Wageningen ur, een belangrijke sleutelrol spelen. Zeker ook omdat binnen Regio FoodValley jarenlange praktische, agrarische kennis en de fysieke ruimte aanwezig zijn. Ook binnen Regio FoodValley wordt de focus op duurzaam en eerlijk voedsel steeds belangrijker. Om hier op de juiste manier op in te spelen ontwikkelt de regio op dit moment in samenwerking met diverse specialisten een voedselvisie. Met deze voedselvisie wil de Regio FoodValley zich positioneren als dé regio waar kennis en innovatie over duurzame voedselvoorziening zichtbaar is. Uit alle projecten binnen de portefeuille Duurzame Regio blijkt dat we ons met elkaar richten op de toekomst. Duurzaamheid wordt een noodzakelijk element voor een gezonde economie, zowel regionaal als wereldwijd. Daarom is het cruciaal dat Regio FoodValley nu investeert in duurzame projecten en zich zo profileert als hét kenniscentrum voor duurzame voedselvoorziening en energie. Binnen de thema s economie & werkgelegenheid en ruimtelijke ontwikkeling en leefomgeving & wonen wil Regio FoodValley duurzaamheid integraal benaderen. Tegelijkertijd is er ruimte voor een specifieke op duurzaamheid gerichte aanpak.

17 INSpIRAtIEbEELD REGIO FOODVALLEY 32 DuuRZAmE REGIO 33 Voedselvisie Vallei boert bewust Duurzaam Agrarisch ondernemen Duurzame energie Regio FoodValley heeft de ambitie om te komen tot een gezamenlijke visie op het gebied van voedsel en duurzaamheid. Het is de bedoeling dat de voedselvisie inzicht geeft in de kracht van en de uitdagingen voor Regio FoodValley op het gebied van duurzame voedselvoorziening nu en in de toekomst. met deze voedselvisie wil Regio FoodValley zich positioneren als dé regio waar kennis en innovatie over duurzame voedselvoorziening zichtbaar is. Een ander doel van de voedselvisie is dat er een duidelijk beeld ontstaat wat Regio FoodValley in het licht van de mondiale en nationale ontwikkelingen kan betekenen op het gebied van voedselproductie. Op grond van deze visie kan dan richting gegeven worden aan lopende en nog te ontwikkelen projecten op het gebied van voedsel. planning Op dit moment is een projectgroep onder leiding van stichting O-Gen in samenwerking met de Wageningen UR bezig met een onderzoek dat uiteindelijk moet leiden tot een zorgvuldig gefundeerde voedselvisie. De verwachting is dat zij in 2014 hun eerste bevin - ding en presenteren. Vallei boert bewust is een initiatief van veehouders uit Regio FoodValley. De bedoeling van dit project is boeren en burgers met elkaar in contact te brengen en zo te werken aan wederzijds begrip en respect. Op deze manier positioneren we de veehouderij als een maatschappelijk verantwoorde en transparante branche. Certificering Om het label Vallei Boert Bewust te mogen voeren, is een certificering nodig. Deelnemende boeren scoren bovengemiddeld op minimaal vier van de volgende zes thema s: maatschappij, energie, milieu, mest, dierenwelzijn en diergezondheid. Met het bedrijfslabel Vallei Boert Bewust kan de ondernemer laten zien aan zijn omgeving dat hij een bovengemiddelde aandacht heeft voor duurzaam ondernemen en op een aantal thema s beter presteert dan de wettelijke norm. Daarnaast willen de deelnemende ondernemers graag zelf actief in gesprek met de burger via bijvoorbeeld het burgerpanel, de website en diverse activiteiten met en voor burgers. Resultaten Inmiddels zijn er al ruim 20 bedrijven gecertificeerd. Daarnaast zitten twee bedrijven in het certificeringstraject en zijn er 14 serieuze belangstellenden die waarschijnlijk in de loop van 2014 willen deelnemen. In 2013 zijn al diverse succesvolle activiteiten georganiseerd om collegaondernemers en burgers te bereiken. De nieuwe wetgeving op het gebied van agrarische wet en regelgeving en de maatschappelijke discussie over de veehouderij dwingt de sector om toekomstgerichte keuzes te maken. Het project Duurzaam Agrarisch ondernemen richt zich op het stimuleren en faciliteren van innovatie en verduurzaming in de landbouw met behoud van de verdiencapaciteit. Er zijn steeds meer mogelijkheden voor een duurzame bedrijfsvoering in de landbouw en de veehouderij in het bijzonder. Goede begeleiding en objectieve voorlichting bij deze ingrijpende keuzes is van belang. Het project Duurzaam agrarisch ondernemen wil ondersteunen met begeleiding en investeringsbijdragen. Op deze manier creëren we voorbeelden die andere bedrijven inspireren om te innoveren en te verduurzamen. Resultaten Vanwege de minder rooskleurige financiële situatie in de landbouwsector zijn ondernemers terughoudend met het doen van investeringen. Wel is er een aantal gesprekken gevoerd met potentiële deelnemers. De verwachting is dat het eerste kwartaal van 2014 een adviestraject start rondom een klimaatneutraal pluimveehouderijbedrijf in combinatie met architectuur en landschappelijke inpassing. Het project Duurzame energie is eigenlijk een paraplutitel voor diverse initiatieven die binnen Regio FoodValley worden ontplooid. Er zijn wereldwijd allerlei ontwikkelingen gaande en Regio FoodValley heeft de ambitie om op zoveel mogelijk manieren aan de slag te gaan met het realiseren van duurzame energie. Zo is er een project gestart op het gebied van het verbeteren van de energieprestaties en van de eigen gebouwen van de diverse gemeenten. De ambitie is om elk jaar twee procent energiebesparing te realiseren. Daarnaast is Regio FoodValley in nauwe samenwerking met de Wageningen UR, de Han en ROC a12 actief met het ontdekken van de diverse mogelijkheden voor het winnen van duurzame energie. Denk hierbij concreet aan energie uit afval, windenergie, hout stoken, mestverwerking en zonne-energie. Verwachtingen De belangstelling voor het winnen van duurzame energie in de Regio FoodValley is groot. Ondernemers, onderwijsinstellingen en de overheden slaan de handen ineen om de geplande projecten tot een succes te maken. Op dit moment zijn er al positieve ontwikkelingen zichtbaar op de diverse onderdelen van Duurzame energie. De verwachting is dat deze activiteiten een stevige bijdrage gaan leveren aan de productie van duur zame energie in de Regio FoodValley.

18 inspiratiebeeld REGIO FOODVALLEY 34 projectoverzicht SOuRCE OF AmbItION AND INNOVAtION 35 PROJECTOVERZICHT source OF ambition and InnOVaTIOn OVER FOODVALLEY Hieronder vindt vindt u u een een overzicht van van de de projecten binnen FoodValley die die gezamenlijk opgepakt worden door door onderwijs, bedrijfsleven en en overheid. In 2009 is het FoodValley ambitie document 2020 vastgesteld. Sinds die tijd is er heel veel werk verzet om Regio FoodValley verder uit te bouwen tot een economisch sterke regio met een speciale focus op Agrofood. WaGEnInGEn REGIOnaLE GEBIEDsVIsIE CaMPUs Het De hart regionale van kennisontwikkeling gebiedsvisie vastgesteld. en R&D bedrijvigheid De regio werkt van toe de Kennisas. naar een langdurige Thuisbasis voor en Wageningen krachtige regionale UR, KnaW-nIOO, economie. In 2014 kennisinstellingen gaan we van visie en naar het actie. bedrijfsleven KEnnIsCaMPUs OMGEVInGsVIsIE EDEPROVInCIE De GELDERLanD kennisdrager beoogt een hoogwaardige De provincie kennis- Gelderland en stelt in 2014 onderwijsinfrastructuur na co-creatie met partners om zo de een provinciale aantrekkelijke omgevingsvisie leeromgeving vast. Belangrijk en onderdeel innovatieve is de regionale bedrijvigheid insteek. Regio te creëren FoodValley draagt daaraan bij. CEnTRUM MIRT-OnDERZOEK VOOR JOnG OnDERnEMERsCHaP Beschrijft de ruimtelijke fysieke De maatregelen locatie bij Kenniscampus om de concurrentiepositie Ede clustert starters van de om Regio met FoodValley interactie en te begeleiding versterken. de slagingskans van jonge bedrijven te vergroten Eind 2012 was het tijd voor een krachtige herijking van dit ambitie-document. Vertegenwoordigers van onderwijs, bedrijfsleven en overheid bundelden de krachten om vanuit deze ambitieschets een gezamenlijk Mission Statement te formuleren. Het Mission Statement verwoordt de kernboodschap van de gezamenlijke ambitie en is enthousiast omarmd door de partners van de drie kolommen onderwijs, bedrijfsleven en overheid. Mission Statement FoodValley is een belangrijke voedingsbodem voor de Nederlandse economie en een inspirerende kennisregio in Europa. Karakteristiek voor FoodValley is de toonaangevende innovatie en vakkennis op het gebied van agrofood, het aantrekkelijke woon- en vestigingsklimaat en de dynamische, groene leefomgeving. Kansrijke regio met unieke ambitie FoodValley biedt een goede kwaliteit van wonen, werken, leren en recreëren in de regio en ambieert dit sterk te positioneren. Als ondernemers, onderwijs en overheid werken we samen aan een duurzame FoodValley en behoud van de aantrekkingskracht die onze regio onderscheidt: een rijke voedingsbodem voor kennis, innovatie en ondernemerschap gecombineerd met een aantrekkelijk woon- en vestigingsklimaat en de dynamische, groene leefomgeving. FoodValley is uniek door de combinatie van deze kwaliteiten. Wij versterken waar we goed in zijn. Deze samenhang in de regio maakt ons onderscheidend. Elke keer als ik in de regio kom, zie ik meer betrokken mensen. Er is energie aanwezig en dat willen we vanuit Utrecht ondersteunen en laten groeien. Remco van Lunteren gedeputeerde Provincie Utrecht Trekker: Wageningen Regio FoodValley UR EXPaTCEnTRE WOnInGMaRKTsTRaTEGIE Dit Een centrum gezonde is een woningmarkt faciliteit gericht creëren op met kennismigranten een match tussen vraag houdt en zich aanbod bezig met voor de alle afhandeling doelgroepen van formaliteiten bij het werven van internationale kenniswerkers (vergunningen, medische zorg etc.) Trekker: Wageningen Regio FoodValley UR Trekker: Gemeente Provincie Ede Gelderland en (voor regionale insteek) Regio FoodValley VELUWsE VasTGOEDMOnITOR POORT Gebiedsontwikkeling Een tool om de woningmarkt voor moderne, strategie toekomstgerichte zo in te richten dat ontwikkelingen vraag en aanbod op met elkaar aantrekkingskracht aansluiten op bewoners, werknemers en ondernemers Trekker: Gemeente Regio FoodValley Ede Trekker: Centrum Provincie voor Gelderland Jong en (voor Ondernemerschap regionale insteek) en Regio gemeente FoodValley Ede FOOD REGIOnaLE PRODUCTIE CEnTRUM nijkerk PROGRaMMERInG Profilering BEDRIJVEnTERREInEn van nijkerk als foodproductiecentrum Jaarlijks stellen we een en RPB-monitor realisatie van op een om betere bedrijven aansluiting terreinen tussen te segmenteren onderwijs en voor arbeidsmarkt uiteenlopende bedrijven. Dit resulteert in economisch sterke clusters en een compleet aanbod in bedrijventerreinen Trekker: Gemeente Regio FoodValley nijkerk Rol overheid De focus van de regionale overheid in de samenwerking ligt op de terreinen van vestigingsklimaat en leefomgeving. Denk hierbij aan de bereikbaarheid van het gebied, werkgelegenheid in alle sectoren en het creëren van een ideaal vestigingsklimaat. Doordat tientallen projecten in samenwerking met kennisinstellingen en bedrijven vorm krijgen, verschuiven verantwoordelijkheden ook richting andere partners. Per project is een verantwoordelijke partner aangewezen. De overheid werkt breed samen om een ideaal vestigings- en leefklimaat te creëren die mee ontwikkelt met activiteiten en projecten in de regio. FoodValley biedt zo enorm veel kansen! Wij vinden het mooi dat wij als provincie Gelderland deze regionale samenwerking kunnen ondersteunen. Annemieke Traag gedeputeerde Provincie Gelderland ICT-CEnTRUM OnTWIKKELInG VEEnEnDaaL DaTa- De BEsTanD sterke ICT-sector FOODBEDRIJVEn van Veenendaal levert REGIO innovatie FOODVaLLEY en duurzame vernieuwingen Een zo volledig voor mogelijk Regio FoodValley. bestand De ontwikkelen profilering van en ontwikkeling foodbedrijven hiervan met is daarom eventueel essentieel aanvullend onderzoek Trekker: Gemeente Regio FoodValley Veenendaal POULTRY KEnnIsas EXPERIEnCE CEnTER EDE-WaGEnInGEn Internationaal Het hart van kennis- Regio FoodValley en als gebied opleidingscentrum met topkennisinstellingen, voor de bedrijven, pluimveesector congres- en ontmoetingsruimten voor het realiseren van en praktijkonderwijs eigenzinnige woon- in (pluim)veeteelt en werkruimte Trekker: Gemeente Barneveld Ede acquisitie WORLD FOOD CEnTRE Internationale Icoon van Regio bedrijven FoodValley binnen moet de een agrofoodsector (inter)nationale, interesseren zakelijke ontmoetingsplek en in centrum regio. Faciliteren worden voor van de gehele voor vestiging bestaande voedselketen bedrijven. Trekker: acquisitieteam Gemeente Ede Raadsleden bezoeken FOODVALLEY InspIRAtiebijEENkomst bedrijven tijdens 2013 VOOR ONDERNEmERS, ONDERWIjs REGIOtOER 2013 in Nijkerk en OVERHEID in SCHERpENZEEL

19 projectoverzicht projectoverzicht SOuRCE SOuRCE OF SOuRCE AmbItION OF AmbItION OF AmbItION AND AND INNOVAtION AND INNOVAtION PROJECTOVERZICHT source source OF OF ambition OF ambition and and and InnOVaTIOn Hieronder Hieronder Hieronder vindt vindt u een vindt u overzicht een u overzicht een overzicht van de van projecten de van projecten de projecten binnen binnen FoodValley binnen FoodValley FoodValley die gezamenlijk die gezamenlijk die opgepakt opgepakt opgepakt worden worden door worden door onderwijs, door onderwijs, onderwijs, bedrijfsleven bedrijfsleven en overheid. en overheid. en overheid. WaGEnInGEn WaGEnInGEn CaMPUs CaMPUs CaMPUs KEnnIsCaMPUs KEnnIsCaMPUs EDE EDE EDE Het hart Het van hart Het kennisontwikkeling van hart van kennisontwikkeling R&D R&D en R&D De kennisdrager De kennisdrager De beoogt beoogt een beoogt een een bedrijvigheid bedrijvigheid van de van Kennisas. de van Kennisas. de Kennisas. Thuisbasis Thuisbasis Thuisbasis hoogwaardige hoogwaardige kennis- kennis- kennis- en voor Wageningen voor voor Wageningen UR, KnaW-nIOO, UR, UR, KnaW-nIOO, onderwijsinfrastructuur onderwijsinfrastructuur om zo om een zo om een zo een kennisinstellingen kennisinstellingen het bedrijfsleven het en bedrijfsleven het aantrekkelijke aantrekkelijke leeromgeving leeromgeving en en en innovatieve innovatieve innovatieve bedrijvigheid bedrijvigheid te creëren te creëren te creëren CEnTRUM CEnTRUM VOOR VOOR JOnG VOOR JOnG JOnG OnDERnEMERsCHaP De locatie De locatie De bij locatie Kenniscampus bij bij Kenniscampus Ede clustert Ede clustert Ede clustert starters starters om starters met om interactie met om interactie met en interactie begeleiding en begeleiding en begeleiding de slagingskans de slagingskans de van jonge van jonge van bedrijven jonge bedrijven te bedrijven te te vergroten vergroten vergroten REGIOnaLE REGIOnaLE arbeidsmarkt arbeidsmarkt stichting stichting MOBILITEIT MOBILITEIT De arbeidsmarkt De arbeidsmarkt De van de van regio de van regio de regio optimaliseren optimaliseren voor werkgevers, voor voor werkgevers, werkgevers, arbeidsmobiliteit CEnTRUM CEnTRUM DE VaLLEI DE VaLLEI DE VaLLEI Goede Goede bereikbaarheid Goede bereikbaarheid voor openbaar voor voor openbaar openbaar vervoer, vervoer, autoverkeer vervoer, autoverkeer autoverkeer en vrachtverkeer en en vrachtverkeer van van van werkzoekenden werkzoekenden en arbeids en arbeids en gehandicapten arbeids gehandicapten Onafhankelijk Onafhankelijk werkgeversnetwerk werkgeversnetwerk om om om en naar en de naar en regio de naar regio de regio de arbeidsmobiliteit de de arbeidsmobiliteit verhogen verhogen te door verhogen door door uitwisseling uitwisseling uitwisseling van werknemers, van werknemers, van kennis kennis kennis en ervaring ervaring ervaring Trekker: Trekker: Wageningen Trekker: Wageningen UR UR UR Trekker: Trekker: Gemeente Trekker: Gemeente Gemeente Ede Ede Ede Trekker: Trekker: Centrum Trekker: Centrum voor Centrum Jong voor voor Jong Jong Ondernemerschap Ondernemerschap en gemeente en gemeente en gemeente Ede Ede Ede Trekker: Trekker: Gemeente Trekker: Gemeente Gemeente Ede Ede Ede Trekker: Trekker: arbeidsmobiliteit Trekker: arbeidsmobiliteit Centrum Centrum Centrum de Vallei de Vallei de Vallei Trekker: Trekker: Regio Trekker: Regio FoodValley Regio FoodValley FoodValley EXPaTCEnTRE EXPaTCEnTRE VELUWsE VELUWsE POORT POORT POORT FOOD FOOD PRODUCTIE FOOD PRODUCTIE CEnTRUM CEnTRUM Dit centrum Dit centrum Dit is centrum een is faciliteit een is faciliteit een gericht faciliteit gericht op gericht op op Gebiedsontwikkeling Gebiedsontwikkeling voor moderne, voor voor moderne, moderne, nijkerk nijkerk nijkerk kennismigranten kennismigranten houdt houdt zich en houdt bezig zich bezig zich met bezig met toekomstgerichte met toekomstgerichte ontwikkelingen ontwikkelingen Profilering Profilering Profilering van nijkerk van nijkerk van als nijkerk als als de afhandeling afhandeling afhandeling van formaliteiten van formaliteiten van bij het bij het bij het met aantrekkingskracht met met aantrekkingskracht op bewoners, op bewoners, op bewoners, foodproductiecentrum foodproductiecentrum en realisatie en realisatie en van realisatie van van werven werven van werven internationale van van internationale kenniswerkers kenniswerkers werknemers werknemers werknemers en ondernemers en ondernemers en (vergunningen, (vergunningen, medische medische zorg medische etc.) zorg zorg etc.) etc.) een betere een betere een aansluiting betere aansluiting aansluiting tussen tussen onderwijs tussen onderwijs onderwijs en arbeidsmarkt en arbeidsmarkt en REGIOPOsITIOnERInG InZET InZET OnDERnEMERs InZET OnDERnEMERs als als als Een gezamenlijke Een gezamenlijke Een FoodValley-uitstraling FoodValley-uitstraling ambassadeurs ambassadeurs neerzetten neerzetten neerzetten Door Door de inzet Door de van inzet de regio-ambassadeurs inzet van van regio-ambassadeurs wordt wordt vorm wordt vorm en inhoud vorm en inhoud en gegeven inhoud gegeven aan gegeven de aan de aan de campagne campagne campagne om de om regio de om regio op de de regio op kaart de op kaart te de kaart te te zetten zetten zetten Trekker: Trekker: Wageningen Trekker: Wageningen UR UR UR Trekker: Trekker: Gemeente Trekker: Gemeente Gemeente Ede Ede Ede Trekker: Trekker: Gemeente Trekker: Gemeente Gemeente nijkerk nijkerk nijkerk Trekker: Trekker: samenwerkende Trekker: samenwerkende partijen partijen partijen triple helixtriple helix Trekker: Trekker: VnO-nCW Trekker: VnO-nCW VnO-nCW ICT-CEnTRUM ICT-CEnTRUM VEEnEnDaaL VEEnEnDaaL POULTRY POULTRY EXPERIEnCE EXPERIEnCE De sterke De sterke ICT-sector De sterke ICT-sector ICT-sector van Veenendaal van Veenendaal van Veenendaal CEnTER CEnTER CEnTER acquisitie acquisitie Internationale Internationale bedrijven bedrijven binnen bedrijven binnen de binnen de de levert levert innovatie levert innovatie en innovatie duurzame en duurzame en duurzame Internationaal Internationaal kennis- kennis- kennis- en agrofoodsector agrofoodsector interesseren interesseren interesseren voor voor voor vernieuwingen vernieuwingen voor Regio voor voor Regio FoodValley. Regio FoodValley. FoodValley. opleidingscentrum opleidingscentrum voor de voor voor de de vestiging vestiging in vestiging regio. in regio. Faciliteren in regio. Faciliteren Faciliteren van van van De profilering De profilering De profilering en ontwikkeling en ontwikkeling en hiervan hiervan is hiervan is pluimveesector is pluimveesector voor het voor realiseren voor het realiseren het van realiseren van van bestaande bestaande bestaande bedrijven. bedrijven. bedrijven. daarom daarom essentieel daarom essentieel essentieel praktijkonderwijs praktijkonderwijs in (pluim)veeteelt in in (pluim)veeteelt Trekker: Trekker: Gemeente Trekker: Gemeente Gemeente Veenendaal Veenendaal Veenendaal Trekker: Trekker: Gemeente Trekker: Gemeente Gemeente Barneveld Barneveld Barneveld Trekker: Trekker: acquisitieteam Trekker: acquisitieteam

20 inspiratiebeeld REGIO FOODVALLEY 38 projectoverzicht REGIO 39 PROJECTOVERZICHT REGIO Hieronder vindt u een overzicht van de projecten binnen Regio FoodValley: REGIOnaLE arbeidsmarkt De arbeidsmarkt van de regio optimaliseren voor werkgevers, werkzoekenden en arbeids gehandicapten. arbeidsmobiliteit ace de Vallei is dé onafhankelijke netwerk-organisatie waarin Bedrijven, Overheid (regionale samenwerkingsverbanden), Commerciële (personele)diensten en Onderwijs zijn verbonden en samenwerken om de arbeidsmobiliteit in de Regio FoodValley te optimaliseren. CEnTRUM VOOR JOnG OnDERnEMERsCHaP De locatie bij Kenniscampus Ede clustert starters om met interactie en begeleiding de slagingskans van jonge bedrijven te vergroten. Trekker: Gemeente Ede Trekker: arbeidsmobiliteit Centrum de Vallei Trekker: Centrum voor Jong Ondernemerschap en gemeente Ede POULTRY EXPERIEnCE CEnTER Internationaal kennis- en opleidingscentrum voor de pluimveesector voor het realiseren van praktijkonderwijs in (pluim)veeteelt. KEnnIsas EDE-WaGEnInGEn Het hart van regio FoodValley als gebied met topkennisinstellingen, bedrijven, congres- en ontmoetingsruimten en eigenzinnige woon- en werkruimte. LEERFaBRIEK FOOD & FEED Een plek waar ondernemers, overheid, onderwijs elkaar rondom een moderne high-tech leeromgeving (de sapfabriek) vinden en waar toekomstige vakmensen inspiratie, kennis en ervaring opdoen in een levensechte leeromgeving. Trekker: Gemeente Barneveld Trekker: Gemeente Ede Trekker: stichting Coördinatie Centrum Valleiregio acquisitie Internationale bedrijven binnen de agrofoodsector interesseren voor vestiging in regio. Faciliteren van bestaande bedrijven. InZET OnDERnEMERs als ambassadeurs Door de inzet van regio-ambassa deurs wordt vorm en inhoud gegeven aan de campagne om de regio op de kaart te zetten. DaTaBasE-OnDERZOEK Een zo volledig mogelijk bestand ontwikkelen van foodbedrijven met eventueel aanvullend onderzoek. Trekker: acquisitieteam Trekker: VnO-nCW Trekker: Regio FoodValley PILOT social RETURn On InVEsTMEnT Met inzet van sroi een groen leefpark ontwerpen en aanleggen aan de Kennis-Campus in Ede. KEnnIsWERKPLaaTs GELDERsE VaLLEI En EEMLanD De verbinding vormen tussen kennisvragen uit de regionale uitvoeringsagenda en de onderwijs- en onderzoeksinstellingen, door een interface tussen kennis, beleid en beleids-uitvoering en praktijk te realiseren. TECHnODIsCOVERY FOODVaLLEY Verbindingen leggen tussen onderwijs en de technische sector om zo de toekomst van goed opgeleid personeel in de branche zeker te stellen. Trekker: stichting Coördinatie Centrum Valleiregio Trekker: Gebiedscoöperatie O-gen Trekker: stichting Technodiscovery OnLInE TECHnIEK CaMPUs Ontwikkelen van nieuwe vakmodules en deze aan te laten sluiten bij bestaande producten, waaronder Techniekstad en Metorteq; die samen de online techniek campus ontwikkelen, testen en in operationele status realiseren. Trekker: stichting Coördinatie Centrum Valleiregio MEnUKaaRT REGIOVIsIE Ontwikkelen van een afwegingskader voor ruimtelijke initiatieven in het buitengebied, waarbij gezocht wordt naar kansen en mogelijkheden voor maatschappelijke tegen prestaties van ondernemingen in het buitengebied in ruil voor bedrijfsvergroting. Trekker: Gemeente Barneveld WOnInGMaRKTsTRaTEGIE Een gezonde woningmarkt creëren met een match tussen vraag en aanbod voor alle doelgroepen. Trekker: Regio FoodValley