OMGAAN MET LEERLINGEN MET GEDRAGS- EN EMOTIONELE PROBLEMEN PVOC Vlaams-Brabant en Brussel H.G. Vormingsdag op 29 03 2018 1
Zie je enkel het gedragsprobleem?
Of zie je ook de leerling
en zijn context?
3 van 1 van 3
Driedaagse vorming Dag 1: vandaag = algemene dag CLB, scholen, ONW, PBD Dag 2: do 26/04 - CLB schoolbezoek BuSO type 3 St.-Ferdinand, Lummen OV 1 + TAnder, Leuven OV 2 + VIBO Sint-Barbara, Beringen OV 3 OV 4 Dag 3: do 29/11 - CLB schoolbezoek BuBaO type 3 Elzenhof, Aarschot
Doelen vandaag Je stimuleren om samen (school, PBD, CLB en ONW) aan de slag te gaan rond leerlingen met gedrags- en emotionele problemen Je laten inspireren door voorbeelden van preventieve en curatieve aanpak en meesterschap Verschillende brillen kunnen opzetten om te kijken naar gedrags-en emotionele problemen Weten waar info te vinden Weten wanneer welke ondersteuning (ONW, hulpverlening) mogelijk en wenselijk is Je stimuleren om deze inhoud te integreren in je dagelijkse werk
Dagindeling voormiddag 9.15 Welkom + wegwijs doorheen de dag 9.30 M- decreet en situatieschets in onze regio 9.55 PRODIA Inge, Els en Marleen 10.40 Samenwerking GO en BuO Geert Roukaerts, Zaveldal 11.15 Naar meer welbevinden op school: antwoord bieden op het emotionele en relationele appèl van kinderen Dr. Inez Vandenbussche, UZ Leuven 12 13.30 Middagpauze
Dagindeling - namiddag Middagpauze 13.30 Samenwerking geestelijke gezondheidszorg en onderwijs - Nieuwe autoriteit & geweldloos verzet 14.15 Trauma: gevolgen voor gedrag en emotie Goedele Maes, FARO-project Els Goethals, Traumapsycholoog 15.00 Een smaakmaker - Het Toverbos Kristien 15.15 De leerkracht doet ertoe 16.00 Afsluiter: evaluatie en goed thuis! Annick Dheedens, pedagogisch begeleider
Syllabus
onthouden doorvertellen proberen
Nieuwe definitie van de types bij (GV en) V Type 3 voor kinderen met een emotionele of gedragsstoornis die niet voldoen aan de criteria van type 2. a) een aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit b) een oppositioneel-opstandige gedragsstoornis c) de gedragsstoornis in enge zin, conduct disorder d) een angststoornis e) een stemmingsstoornis f) een hechtingsstoornis
Hoofdactor Mede-actor School, CLB en ONW werken samen CLB verslag M IAC of BuO IAC-plan of IH-Plan CLB, ONW en school werken samen CLB heeft regie HGD (en evt GV ) Ondersteunings -plan School: re-di-co-dis PBD en CLB ondersteunt op vraag GC Zorg-plan Redelijke Aanpassingen School: UDL Ondersteuning van PBD (CLB) Krachtige Leeromgeving IAC: individueel aangepast curriculum in gewoon of buitengewoon onderwijs PBD: pedagogische begeleidingsdienst UDL: universal design for learning ONW: ondersteuningsnetwerk GV: gemotiveerd verslag M-decreet TIP: www.prodiagnostiek.be
Ondersteuningsvragen alle types Vlaanderen breed stijgt het aantal vragen Vorig schooljaar: 14.802 leerlingen (GON) In oktober 2017: 22.228 vragen tot ondersteuning
Ondersteuning vanuit ONW WBB
Ondersteuning vanuit ONW OB voor type 3 aantal vragen type 3 (370 van de 950) 1 6 14 349 oud IV Verslag GV HGD- traject
Soorten vragen Leerling Leerkracht eigen handelen binnen de klas gericht op die ene leerling klasmanagement thuissituatie Schoolteam
Rex Mia Leerling
Rex Juf Krabappel Leerkracht mbt leerling
Juf Olivia Mia Leerkracht mbt leerling
Mia Nelson Rex Juf Krabappel Bart Martin Leerkracht mbt klasgroep
Leerkracht mbt thuiscontext
schoolteam
Eerste ervaringen met ondersteuning type 3 Veel sociaal emotionele problemen Jonge kleuters met veel agressie Veel leerlingen met HGD traject lijken leerlingen met ASS Onderscheid type 3 versus puber maken! Niet alle moeilijke leerlingen hebben een gedrags- of emotionele stoornis! Er wordt te weinig gekeken naar de functie en betekenis van gedrag Er wordt te weinig naar het totaalbeeld gekeken
Eerste ervaringen tav leerkrachten Leerkrachten hebben weinig ervaring/kennis in de omgang met deze leerlingen houden heel erg vast aan de regels van de school hebben angst iets anders te proberen bij de leerling blijven op hun eiland en bevragen andere leerkrachten niet om te weten te komen hoe ze iets kunnen aanpakken leggen de problematiek vaak bij de leerling. Ze zien niet dat hun houding zelf ook belangrijk is.
Eerste ervaringen tav leerkrachten Leerkrachten zijn gefocust op het presteren van de leerlingen hebben geen tijd om te werken rond bepaalde zaken. Bekijken het niet op langere termijn. Leggen het probleem bij de leerlingbegeleiding en werken er zelf te weinig aan Willen van elkaar leren willen (aanpak) veranderen
Eerste ervaringen tav leerkrachten Manier van lesgeven past niet bij de leerlingen. Het lijkt soms dat er geen team achter de klas / leerkracht staat Klasmanagement heeft veel invloed op het gedrag van de leerlingen in de klas Kleine zaken kunnen soms helpen (structuur, voorspelbaarheid, motivatie,...)
Eerste ervaringen tav leerlingen Leerlingen zijn blij met de ondersteuning Nemen vaak het recht in eigen handen vanuit een onrechtvaardigheidsgevoel Problematieken anders dan vroeger Leerlingen worden thuis vaak goed gesproken waardoor ze nog meer tegen de school zijn
Eerste ervaringen tav thuiscontext Er is vaak een slechte communicatie met ouders Zware gezinscontexten. Hoe met school/leerlingen werken als gezinscontext niet mee is?
Kansen en uitdagingen voor leerkrachten Werk aan een goede start met de klasgroep en leer de leerlingen kennen klasinrichting, klasmanagement obv noden van de verschillende kinderen communicatie (Maak afspraken/regels/sancties samen met de leerlingen) Zet in op verbindende communicatie en positieve oprechte aandacht Focus meer op herstel. Na een time- out is herstel nodig!
Kansen en uitdagingen voor het schoolteam Werk aan een handelingsgerichte visie met het hele team mogelijkheden om elkaar te steunen en te raadplegen. Maak tijd voor onderling leerkrachtenoverleg. Hulp vragen is een must! Installeer een goede opvolging van genomen maatregelen Ervaar alle mogelijkheden van het ONW (focus op leerling, leerkracht en schoolteam)
meters/peters De kring boeken
HERGO TROS 4 12 LSCI babbeljuf babbelbox praatplek troosthoek boze plek
Fase 2: uitbreiding van zorg HGD traject op CLB ICF www.prodiagnostiek.be
BuBaO BuSO OV1 BuSO OV2 BuSO OV3 BuSO OV 4
Beperkt aantal scholen type 3 Leerlingen in gewoon onderwijs Samenwerkingsverbanden tussen buitengewoon en gewoon onderwijs Leuven Brussel
VEER- KRACHT TIME- IN SAMENWERKING GO EN BUO Geert Roukaerts
MPK PSY DR. INEZ VANDENBUSSCHE Naar meer welbevinden op school: ANTWOORD BIEDEN OP HET EMOTIONELE EN RELATIONELE APPÈL VAN KINDEREN
MIDDAGMAAL
Geweldloos Verzet Nieuwe Autoriteit Goedele Maes SAMENWERKING GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG EN SCHOLEN
TRAUMA: GEVOLGEN VOOR GEDRAG EN EMOTIE Els Goethals
Door een kleuterbril EEN SMAAKMAKER
Het Toverbos De methodiek filmpje boek Het project effectiviteitsstudie opleiding + nieuw boek
Effectiviteitsstudie Kleuters: significant positief effect op coöperatie vooral effect bij wie het nodig heeft (te druk of te teruggetrokken) Leerkrachten:natuurlijke groei + plafondeffecten significante groei zich kunnen inleven in leefwereld kleuters kunnen omgaan met probleemsituaties Conclusie: zeker de moeite om methodiek in Lerarenopleiding te implementeren
Opleiding Keuzevak + stage bachelor kleuteronderwijs Opleiding voor externen: 35-tal enthousiaste leerkrachten Momenteel aanbod op maat mogelijk Nieuw handboek bij de opleiding
M-cirkel HGW DE LEERKRACHT DOET ERTOE Annick Dheedens
Zie je nog altijd enkel het gedragsprobleem?
Of zie je ook de leerling en zijn context?
En zie je zijn talenten?
EVALUATIE