i. () 2 = () = g = -I N5. z al
INHOUDSOPGAVE pagina Hoofdstuk 1 De Dienst 3 1.1 De Commissie van Toezicht 3 1.2 Samenstelling 3 1.3 Ledenwerving 3 1.4 Deskundigheidsbevordering 4 Hoofdstuk 2 De toezichthoudende taak 4 2.1 Algemeen 4 2.2 Klachten 6 Hoofdstuk 3 De toekomstige rechtsprekende taak 7 Bijlage: Overzicht afkortingen 8
- mevr. 1. De Dienst De Dienst Vervoer en Ondersteuning (DV&O) is een landelijke dienst van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). DV&O verzorgt het vervoer van arrestanten, TBS-patiënten, volwassen gedetineerden, jongeren en vreemdelingen op verschillende beveiligingsniveaus en vervoert ook goederen en penitentiaire dossiers voor geheel justitie. Daarnaast verleent DV&O bijstand bij calamiteiten in Gustitiële) inrichtingen en detacheert DV&O beveiligingsmedewerkers ter ondersteuning van DJI en organisaties die aan Justitie gelieerd zijn, zoals de politie (arrestantenbewaking en executie van boetevonnissen). 1.1 De Commissie van Toezicht De Commissie van Toezicht (CvT) DV&O is op 19juli 21 bij besluit door de Minister van Justitie ingesteld. Zij heeft een toezichthoudende taak op alle vervoersbewegingen onder de verantwoordelijkheid van DJl van alle personen die vallen onder de reikwijdte van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw), de Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen (Bjj) en de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden (Bvt). Deze CvT is tot op heden niet bevoegd tot het instellen van een beklagcommissie. 1.2 Samenstelling - dhr. - dhr. - dhr. - mevr. - dhr. Cl. Linzel-de Vries, voorzitter; mr. A.M.C.J. Baaijens; A. Brouwer; mr. C.J. Petiet; mr. M. Voorzee; R.A.J. Warringa. Van de CvT maakten o.a. deel uit een met rechtspraak belast lid advocaat, een medicus en een deskundige betreffende verkeerszaken. van de rechterlijke macht, een Mevr. H.A.M. Blom is als ambtelijk secretaris aan de commissie verbonden vanuit het Bureau Commissies van Toezicht binnen de Rechtbank Midden-Nederland te Utrecht. 1.3 Ledenwerving Naar aanleiding van de aankondiging in juni 212 tot het instellen van een beklagcommissie bij deze CvT op grond van het conceptwetsvoorstel Wijziging van de Penitentiaire beginselenwet, de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden en de Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen in verband met het vervoer, het medisch klachtrecht en enkele andere onderwerpen, is besloten om nieuwe leden te werven om de CvT aan te vullen, teneinde aan de toekomstige samenstellingseisen van de gewijzigde Wet te voldoen. 3
In oktober 213 is tweemaal een vacature geplaatst in De Volkskrant en op lntermediair.ni. Hierop hebben meer dan vijftig over het algemeen hooggekwalificeerde kandidaten gesolliciteerd. In december 213 hebben gesprekken plaatsgevonden met nader geselecteerde kandidaten. In januari 214 zijn de hierboven genoemde heer Warringa en mevr. mr. Voorzee voorgedragen en zij zijn pet 25 maart 214 officieel benoemd. 1.4 Deskundigheidsbevordering De secretaris heeft op 13 februari 214 de Voorzittersbijeenkomst Commissies van Toezicht bijgewoond; De secretaris heeft op 25 maart 214 de Landelijke Secretarissendag Commissies van Toezicht te Utrecht bezocht; De voorzitter, enkele leden en de secretaris hebben op 3 november 214 in Amersfoort de landelijke themadag voor Commissies van Toezicht bijgewoond. Deze dag stond in het teken van 2 jaar toezicht. DV&O verzorgde die dag de beveiliging in het conferentiecentrum in verband met het bezoek van Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix en enkele andere hoogwaardigheidsbekleders. 2. De toezichthoudende taak 2.1 Algemeen De CvT is in de verslagperiode negen maal in vergadering bijeengekomen. De vergaderingen worden in principe maandelijks gehouden in een vergaderzaal van Detentiecentrum Zeist te Soesterberg en worden altijd bijgewoond door de directeur, de plaatsvervangend directeur tevens directeur operatie en een juridisch adviseur. Op 27 mei 214 heeft de vergadering in Zoetermeer plaatsgevonden. Op verzoek van de directie heeft op 25juni 214 een extra overleg met de CvT plaatsgevonden. Het onderwerp dat hierin centraal stond betrof de toekomstige beklagcommissie vervoer. De vaste agenda van de vergadering bevat een aantal terugkomende agendapunten, waaronder: de notulen van de vorige vergadering, het verslag vanuit de directie, rapportages naar aanleiding van bezoeken aan onderdelen van DV&O, ingekomen stukken/mededelingen waaronder het klachtenoverzicht en de rondvraag. In het algemeen bestond de bijdrage van de directie aan de vergaderingen uit het geven en bespreken van mededelingen over onder andere: de gevolgen van het Masterplan D]l en het project DV&O financieel gezond ; de ontwikkelingen ten aanzien van het transport van personen en goederen voor andere diensten, waaronder het A, de IND en DT&V; 4
allerhande rapportages en instructies, waaronder de managementrapportage, het Strategisch Personeelspian, de nieuwe dienstinstructie vervoer, de ministeriële regeling vervoer, de geweidsinstructie en het VU-onderzoeksrapport agressie en geweld tegen justitiële transportgeleiders ; het verrichten van beveiligingstaken bij de NSS top, internationale activiteiten in Nederland en in inrichtingen in Nederland; de inzet van LBB en BOT; de elektronische controle op enkelbanden; de ontwikkelingen van het project Drife, een digitaal transportorder- en capaciteitsplannningsysteem; de resultaten van het medewerkerstevredenheidsonderzoek; het implementatieplan beklagrecht 214. De CvT heeft in 214 voor bepaalde onderwerpen aandacht gevraagd en haat toezichtstaak uitgevoerd. Dit gebeurt onder andere door middel van het bespreken van ingekomen stukken en mededelingen, zoals piketmeldingen poging onttrekkingen, verstrekte conceptwetgeving, instructies en jurisprudentie. De leden van de CvT hebben tevens gedurende het verslagjaar gezamenlijk, al dan niet alleen of in duo s verschillende onderdelen van DV&O bezocht, namelijk: - de voormalige Schotse rechtbank van het Lockerbie-proces te Soesterberg; - de locatie DV&O Zoetermeer; - de locatie DV&O Grave; - de locatie DV&O Zwolle; - de locatie DV&O Sittard; - een schietbaan; - de operationele afdeling bij het hoofdkantoor van DV&O Assen. Tijdens de bezoeken aan de locaties wordt gesproken met medewerkers, wordt ten behoeve van het vervoer van de gedetineerden gekeken naar en in de voertuigen en wordt gevraagd naar dienstinstructies, protocollen, rapportages en de dienstwapeninstructies. Van deze bezoeken worden verslagen opgemaakt die bij de vergaderstukken worden gevoegd. In het verslagjaar heeft een lid van de CvT als schaduwrechter meegekeken bij een beklagzitting van een andere inrichting ter voorbereiding op de toekomstige inhoudelijke klachtenbehandeling bij deze CvT. In juni 214 is de voltallige commissie voorgesteld aan het personeel van DV&O via een interview in het maandelijkse personeelsblad van DV&O genaamd Dr!ve, waarin allerhande informatie staat over 5
de verschillende divisies van DV&D en haat medewerkers. De leden van de Cvi en de secretaris ontvangen dit blad maandelijks per post. De Cvi heeft verder opmerkingen gemaakt op de conceptcirculaires dienstinstructie vervoer en ministeriële regeling vervoer. Tevens heeft de CvT voorgesteld een track en trace systeem door te voeren bij het vervoer van goederen in dozen. Gezien ook de bestaande wensen van DV&O hieromtrent, wordt serieus gekeken naar de haalbaarheid van dit voorstel op korte termijn. Verder heeft er een gezamenlijk etentje van de directie en de Cvi plaatsgevonden op 15 mei 214, aansluitend aan een vergadering. 2.2 Klachten De Cvi ontvangt maandelijks een klachtenoverzicht van alle lopende klachten bij DV&O. Dit betreft klachten van gedetineerden, ter beschikking gestelden, vreemdelingen, jeugdigen bij justitiële jeugdinrichtingen (JJI s) en gesloten jeugdzorg (Ministerie van VWS), raadslieden maar ook van externen (waaronder burgers) die bepaalde situaties signaleren. DV&O kan de klachten van gedetineerden, ter beschikking gestelden, jeugdigen en vreemdelingen niet zelf afdoen omdat dit niet via wetgeving is geregeld. Afhandeling van dit soort klachten vindt plaats via de verlengde arm constructie, waarbij de zendende inrichting verantwoordelijk blijft voor de afhandeling van de klachten via de CvT bij die inrichting. De directie van DV&O levert waar mogelijk informatie aan bij de directie van de betreffende inrichting, zodat de directies van de DJI-inrichtingen in het land verweer inzake het beklag kunnen opmaken. Vanaf 1januari 212 is bij DV&O het Shared Service Centre (SSC) in werking gesteld die de klachten van burgers over DV&O coördineert die binnenkomen via het Klachtenloket DJI. Voor hen geldt een procedure op basis van de Algemene Wet bestuursrecht. Op dit moment handelt de klachtenfunctionaris bij DV&O alle (niet vanuit DJI-inrichtingen ingediende) klachten af voor zover dat mogelijk is. Bij klachten van burgers gaat de klachtenfunctionaris naar de externen toe om over de klacht te praten. Bij overige klachten van externen (klanten en belanghebbenden) ontvangt men schriftelijk een inhoudelijke afdoening. Een enkele keer wordt weleens een schadevergoeding betaald. Ten opzichte van de 263. transporten per jaar is het aantal klachten zeer beperkt. De Cvi heeft in 214 gesproken over enkele klachten betreffende verwijtbaar rijgedrag van transportgeleiders, vermissing van goederen, de maximale reistijd van een gedetineerde in een DV&O bus en het geregeld boeien van vreemdelingen. Tevens is gewezen op het opmaken van een protocol ten aanzien van ebolabesmetting. De directie heeft in oktober 214 in overleg met het RIVM hieromtrent een informatieblad voor gedetineerden gemaakt, en tevens is door de eigen gezond heidsafdeling van DV&O in overleg met het RIVM een plan gemaakt. 6
Verder heeft de secretaris tijdens het verslagjaar diverse emails ontvangen vanuit andere CvT s. Een deel hiervan bevatte de vraag of de CvT al zelfstandig klachten mag afdoen en een andere vraag ging over een te lang durend transport. Deze vragen zijn via email beantwoord, al dan niet na bespreking in de vergadering. 3 De toekomstige rechtsprekende taak Er ligt een conceptwetsvoorstel wijziging van de Penitentiaire beginselenwet, de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden en de Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen en enkele andere wetten in verband met het vervoer, het medisch klachtrecht en enkele andere onderwerpen. Hierin wordt de regeling ten aanzien van het vervoer van gedetineerden aangepast, waardoor een beklagcommissie vervoer uit de CvT DV&O wordt ingesteld. In 214 is in het conceptwetsvoorstel Wet terugkeer en vreemdelingenbewaring ook het instellen van de beklagcommissie vervoer voor vreemdelingen opgenomen. Inspelend op deze toekomstige uitbreiding, hebben zowel DV&O als de CvT zichzelf voorbereid op de komst van het beklagrecht. In juni 214 heeft een vergadering tussen de CvT en DV&O plaatsgevonden waarin de toekomstige beklagprocedure is besproken. Tevens heeft aansluitend een bezoek aan de voormalige Schotse rechtbank van het Lockerbie-proces te Soesterberg plaatsgevonden, teneinde te bezien of dit een geschikte locatie voor toekomstige beklagzittingen zou kunnen zijn. In gezamenlijk overleg is besloten om de toekomstige beklagzittingen, in verband met de veiligheidseisen bij het horen van gedetineerden uit het hele land, in deze rechtbank te laten plaatsvinden. Waar zowel directie als de CvT hadden gehoopt op een spoedige inwerkingtreding van de beide nieuwe wetten, is thans onduidelijk wanneer er nadere stappen in de Tweede en Eerste kamer zullen worden ondernomen. In afwachting hiervan gaat de CvT met enthousiasme door met haar werk. Opgemaakt d.d. 21juli 215. Mevr. H.A.M. Blom Secretaris Mevr. Cl. Linzel-de Vries Voorzitter CvT DV&O 7
Overzicht afkortingen: Bjj BOT BHV Bvt COA CvT DJI DT&V DV&O IND JJI LBB NSS Pbw RIVM RSJ SSC VU VWS Beg inselenwet justitiële jeugdinrichtingen Bijzonder Ondersteuningsteam Bedrijfshulpverlening Beginselenwet ter beschikking gestelden Centrale opvang asielzoekers Commissie van Toezicht Dienst Justitiële Inrichtingen Dienst Terugkeer en Vertrek Dienst Vervoer en Ondersteuning Immigratïe- en Naturalisatiedienst Justitiële jeugdinrichting Landelijke bijzondere bijstand Nuclear Security Summit Penitentiaire beginselenwet Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming Shared Service Centre Vrije Universiteit Amsterdam Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 8