wat is het en wat kun je ermee? De Paarse Olifant ZZP-School
Een VAR: was is het en wat kun je ermee? De ZZP-School/Renée Daniëls 2 e druk: juli 2013 http://www.zzp-school.nl De ZZP-School is een handelsnaam van De Paarse Olifant Bedrijfsondersteuning Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de auteur.
Inhoudsopgave Inleiding... 4 Een VAR: wat is het?... 4 Ad 1. VAR-loon... 5 Ad 2. VAR-row... 5 Ad 3. VAR-wuo... 5 Ad 4. VAR-DGA... 6 Een VAR: wat kun je ermee?... 6 Wat levert het hebben van een VAR joú op?... 7 Je komt makkelijker in aanmerking voor een opdracht... 7 Je komt voor meer opdrachten in aanmerking... 7 Niet iedere ZZP er heeft een VAR nodig!... 7 Een hardnekkige VAR-mythe... 8 Tot slot... 8 Bijlage...10 Overeenkomst van Opdracht...10 Arbeidsovereenkomst...11 Pagina 3 van 11
Inleiding Je hoort verschillende mensen verschillende uitspraken doen over de VARverklaring. Een VAR is een VAR. Alle ZZP ers moeten een VAR hebben. Zonder VAR kom je niet aan de bak. Nee joh, je hebt helemaal geen VAR nodig. Hoe kun je nou beoordelen welke uitspraken waar zijn, of op z n minst gelden voor jouw situatie? Simpel: door te weten wat een VAR precies is! Een VAR: wat is het? VAR betekent Verklaring Arbeidsrelatie. Het is een verklaring die wordt afgegeven door de Belastingdienst naar aanleiding van de door jou (digitaal) ingediende aanvraag. In die aanvraag moet je de werkzaamheden zo duidelijk mogelijk omschrijven en een aantal vragen beantwoorden. Aan de hand van de ingevulde gegevens beoordeelt de Belastingdienst het samenwerkingsverband tussen opdrachtgever en opdrachtnemer voor die specifieke werkzaamheden. Denk goed na over de omschrijving van de werkzaamheden! De omschrijving moet concreet genoeg zijn om acceptabel te zijn voor de Belastingdienst, maar niet zo gedetailleerd dat je voor ongeveer elke opdracht een nieuwe moet aanvragen. De uitslag van beoordeling van de Belastingdienst bepaalt hoe de (toekomstige) opdrachtgever om moet gaan met inhoudingen en afdrachten voor de Loonheffing. Pagina 4 van 11
Die uitslag kan 4 vormen hebben: 1. VAR-loon 2. VAR-row 3. VAR-wuo 4. VAR-dga Ad. 1 VAR-loon Als de Belastingdienst naar aanleiding van jouw aanvraag een VAR-loon afgeeft, is de opdrachtgever verplicht om, net als voor andere werknemers, Loonheffingen in te houden en af te dragen. Dit is duidelijk niet waar jij of je opdrachtnemer op zitten te wachten. Aan een VAR-loon heb je dan ook niets. Tenminste, niet als je als ZZP er met een Eenmanszaak aan de slag wilt. Ad. 2 VAR-row Row staat voor resultaat uit overige werkzaamheden. De Belastingdienst ziet de uit te betalen bedragen niet zonder meer als loon, maar zeker niet als winst, gemaakt door een ondernemer. Je opdrachtgever moet in dit geval zelf bepalen of sprake is van een (fictief) dienstverband. Dat is niet altijd even gemakkelijk en al helemaal niet door de vele uitzonderingssituaties die in dit kader bestaan. Een foutje is hierbij zo gemaakt een foutje dat duur kan uitvallen voor de opdrachtgever door naheffingen en boetes. Op dergelijke risico s zitten de meeste opdrachtgevers niet te wachten, waardoor ze jou niet gauw of in ieder geval niet als ZZP er zullen inhuren voor de opdracht. Ook aan een VAR-row heb je als ZZP er dus niks. Ad. 3 Var-wuo Wuo houdt in winst uit onderneming. De Belastingdienst ziet de uit te betalen bedragen - in het kader van de Loonheffing - als betaling aan een (andere) ondernemer. Pagina 5 van 11
Met een VAR-wuo heeft je opdrachtgever 100% zekerheid dat hij niet achteraf verblijd wordt met naheffingen en boetes wegens het niet doen van inhoudingen en afdrachten Loonheffing. Ad. 4 VAR-dga Aangezien De ZZP-School alleen maar werkt met en voor ZZP ers met een Eenmanszaak, ga ik niet verder in op deze VAR-variant. Een VAR: wat kun je ermee? Zoals je hiervoor hebt kunnen lezen, is de vorm van de VAR belangrijk voor de opdrachtgever in verband met het wel of niet inhouden van Loonheffing. Loonheffing moet verplicht geheven worden bij een fictief of werkelijk loondienstverband. In de bijlage heb ik de wetsartikelen neergezet waarin omschreven wordt wat een arbeidsovereenkomst is en wat een Overeenkomst van Opdracht. Die twee lijken akelig veel op elkaar. Zoveel, dat het makkelijk te begrijpen is waarom je met een VAR-row een risicogeval bent. Ze lijken zoveel op elkaar met een reden: de wetgever in de vorm van de Belastingdienst ziet bij twijfelgevallen graag een loondienstverband. Dat is wel zo makkelijk: een andere partij (de - nu - werkgever) zorgt voor de incasso en doorbetaling van de heffingen en als dat niet goed of niet op tijd gebeurt, gaat er volautomatisch een boete overheen. En, eerlijk is eerlijk: het gaat de wetgever ook om bescherming van degene die de arbeid verricht. Om bescherming van jou, dus. Pagina 6 van 11
Wat levert het hebben van een VAR-wuo joú op? Da s allemaal leuk en aardig, maar tot zover is een VAR-wuo alleen in het voordeel van de opdrachtgever, terwijl jij de moeite voor dat ding moet doen De voordelen voor jou zijn misschien niet zo zichtbaar, ze zijn er wel degelijk! Je komt makkelijker in aanmerking voor een opdracht Als jij je VAR-zaakjes goed op orde hebt, hoeft een potentiële opdrachtgever zich niet meer druk te maken om mogelijke financiële gevolgen van een controle door de Belastingdienst. Daarmee heb je een streepje voor op veel concurrenten, je schuift letterlijk omhoog op de lijst van aanbieders. Je komt voor meer opdrachten in aanmerking Meer en meer opdrachtgevers kennen het belang van een correcte en geldige VAR-wuo. Zonder VAR-wuo zul je bij dergelijke opdrachtgevers niet eens in aanmerking komen voor een opdracht. Niet iedere ZZP er heeft een VAR nodig! Een VAR-verklaring (de wuo-variant) is van belang bij alle samenwerkingsverbanden waarbij het onderscheid tussen arbeidsovereenkomst en Overeenkomst van Opdracht in de praktijk niet altijd even duidelijk is. Eigenlijk vallen hier alle opdrachten onder waarbij jij bij je opdrachtgever tegen een uurtarief aan het werk bent. Je verkoopt dus je tijd op locatie. In alle andere gevallen heb je er geen nodig en hoef je m dus ook niet aan te vragen. Pagina 7 van 11
Een hardnekkige VAR-mythe Veel mensen denken dat het hebben van een VAR-wuo betekent dat ze bij het indienen van de aangifte Inkomstenbelasting hun verdiensten automatisch op kunnen geven als winst uit onderneming. Het zal vaak het geval zijn, maar toch heeft het één echt niks te maken met het ander. Een VAR is alléén maar van invloed op de Loonheffing, verder op geen enkele andere belasting. Loonheffing is iets waar een opdrachtgever wel of niet mee te maken krijgt, maar een ZZP er met een Eenmanszaak nooit. Een VAR wordt afgegeven op basis van een inschatting van werkzaamheden die nog moeten plaatsvinden gedurende een periode die in de toekomst ligt. Dat is ook de reden dat je verplicht bent om belangrijke wijzigingen in de ingeschatte omstandigheden gelijk aan de Belastingdienst te melden. De aangifte Inkomstenbelasting doe je over een periode die al is verstreken. Je doet m dus op basis van feiten uit het verleden. Die feiten en niks anders bepalen of je ondernemer bent voor de Inkomstenbelasting. Of je wel of geen VAR hebt, staat er dus helemaal los van. Tot slot De VAR: het is een onding, maar we hebben t er maar mee te doen. Je hebt er zo min mogelijk last en zelfs gemak van als je begrijpt wat het is en hoe het werkt. Ik hoop dat ik dat in dit rapport duidelijk aan je heb kunnen uitleggen. Omdat het zo n onding is, zal ie op termijn vast en zeker vervangen worden door iets anders. Wat dan waarschijnlijk voor net zoveel misverstanden zal zorgen als de VAR. Misverstanden die je geld en/of opdrachtgevers kunnen kosten. Pagina 8 van 11
Het jongste initiatief, het op het moment van schrijven gelukkig (nog?) niet ingevoerde Bewijs van Ondernemerschap spreekt voor zich: het zijn geen ondernemers die dit soort zaken bedenken Wat er ook is of komt, het is van belang te begrijpen wat het is en hoe het werkt. Jij bent als enige verantwoordelijk voor het succes (of uitblijven daarvan) van je bedrijf, dus ook in dit verband geldt: kennis is kracht. Veel succes en laat je niet gek maken! Renée Daniëls De ZZP-School Juli 2013 Pagina 9 van 11
Bijlage Hieronder heb ik de teksten neergezet zoals ze vermeld staan op de website Overheid.nl. Je kunt hier voor jezelf zien dat het heel belangrijk is om bij bepaalde opdrachten te zorgen voor een geldige, correcte VAR-wuo. Beide overeenkomsten kennen nog (veel) meer artikelen, die je op de website na kunt lezen. Als je wilt dan, tenminste. Overeenkomst van Opdracht Burgerlijk Wetboek Boek 7 Artikel 400 1. De overeenkomst van opdracht is de overeenkomst waarbij de ene partij, de opdrachtnemer, zich jegens de andere partij, de opdrachtgever, verbindt anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst werkzaamheden te verrichten die in iets anders bestaan dan het tot stand brengen van een werk van stoffelijke aard, het bewaren van zaken, het uitgeven van werken of het vervoeren of doen vervoeren van personen of zaken. Kortom: je hebt geen arbeidsovereenkomst en je maakt niks tastbaars/runt geen opslag/bent geen schrijver of muzikant/transporteert geen mensen of dingen. Ziet er prima uit voor een dienstverlener, toch? Maar lees nou eens Artikel 610, lid 2! Pagina 10 van 11
Arbeidsovereenkomst Burgerlijk Wetboek Boek 7 Artikel 610 1. De arbeidsovereenkomst is de overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten. 2. Indien een overeenkomst zowel aan de omschrijving van lid 1 voldoet als aan die van een andere door de wet geregelde bijzondere soort van overeenkomst, zijn de bepalingen van deze titel en de voor de andere soort van overeenkomst gegeven bepalingen naast elkaar van toepassing. In geval van strijd zijn de bepalingen van deze titel van toepassing. Lid 1 van dit artikel zegt kort samengevat dat de ene partij gedurende zekere tijd arbeid verricht voor de andere partij en daarvoor door die andere partij betaald wordt: er wordt tijd verkocht (zie pagina 7). Er staat weliswaar In dienst tussen, maar dan volgt artikel 610, lid 2 met Bij twijfel: arbeidsovereenkomst! Artikel 610a Hij die ten behoeve van een ander tegen beloning door die ander gedurende drie opeenvolgende maanden, wekelijks dan wel gedurende ten minste twintig uren per maand arbeid verricht, wordt vermoed deze arbeid te verrichten krachtens arbeidsovereenkomst. Artikel 610a maakt duidelijk dat je bij langlopender opdrachten (waarbij tijd wordt verkocht, zie pag. 7) wel héél makkelijk in de gevarenzône terecht komt. Pagina 11 van 11