Hartelijk welkom! Fiscale Actualiteiten onderwijsseminar Van Ree Accountants en Belastingadviseurs A.A. (Arjan) van der Bok

Transcriptie

1

2 Hartelijk welkom! Fiscale Actualiteiten onderwijsseminar 2017 Van Ree Accountants en Belastingadviseurs A.A. (Arjan) van der Bok Donderdag 26 januari 2017

3 Programma Twee onderwerpen: 1. De WDBA in het onderwijs hoe nu verder? 2. Fiscale positie toezichthouders onderwijsinstellingen

4 Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties Een hoofdpijndossier!

5 Wat is de WDBA? Enkel schrappen van een aantal wetsartikelen in: Wet IB 2001 (aanvraag VAR) Wet LB 1964 (vrijwaring opdrachtgever) Wet Financiering Sociale Verzekeringen

6 Actuele stand van zaken WDBA Geen uitstel van invoering WDBA maar wel uitstel van handhaving! Brief staatssecretaris 16 januari 2017 aan SRA (belangenorganisatie accountantskantoren): - Geen boetes/naheffingen tot Uitzondering voor kwaadwillenden Begrip kwaadwillend : willens en wetens buiten dienstbetrekking werkzaam zijn! Gevolg: naheffingen en boetes!

7 Wetsgeschiedenis Wetsvoorstel Beschikking Geen Loonheffingen (BGL) - beoordeling situatie via webmodule - geen doorgang: administratief lastenverhogend?! Omzetting naar Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties Inwerkingtreding

8 Regelgeving buurland België Beoordeling arbeidsrelaties, hoe doen we dit bijvoorbeeld in België? Wet op de aard van de Arbeidsrelaties Vier algemene criteria: - wil van partijen - vrijheid organisatie werk - vrijheid organisatie werktijden - mogelijkheid uitoefenen hiërarchische controle Administratieve commissie regeling Arbeidsrelaties Standaardaanvraagformulier via internet Openbare publicatie alle beslissingen Conclusie: systeem dat werkt naar tevredenheid! Let op: lijkt dit niet heel veel op de Beschikking Geen Loonheffingen?!

9 Doel van de WDBA 1. Herstel evenwicht risico opdrachtgever en opdrachtnemer 2. Vergroting handhaving belastingdienst handhavend optreden Hoe bereiken we dit doel: Gebruik van vooraf goedgekeurde (model)overeenkomsten Gebruik goedgekeurd model niet verplicht! Publicatie van goedgekeurde (model)overeenkomsten op de website van de belastingdienst

10 Nadeel systematiek WDBA Geen wettelijke regeling! Geen bezwaar en beroep mogelijk tegen beslissing belastingdienst Staatssecretaris: achteraf mogelijk dat alsnog wordt geconcludeerd tot dienstbetrekking en dus naheffingen! Resultaat: Van absolute vrijwaring opdrachtgever naar relatieve zekerheid!

11 WDBA: snijvlak fiscaal/civiel Fiscaal WDBA Civiel Inhoudingplicht loonheffing? Arbeidsovereenkomst? Overeenkomst van opdracht?

12 Kern van het probleem - 1 Freelancer Freelancer Overeenkomst van opdracht? Freelancer BV Onderwijsinstelling Overeenkomst van opdracht? Onderwijsinstelling

13 Kern van het probleem - 2 Freelancer Freelancer Arbeidsovk? Freelancer BV Onderwijsinstelling Arbeidsovk? Onderwijsinstelling

14 Overeenkomst van opdracht Overeenkomst van opdracht (BW 7:400 e.v.): De overeenkomst waarbij de ene partij, de opdrachtnemer, zich jegens de andere partij, de opdrachtgever, verbindt anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst werkzaamheden te verrichten die in iets anders bestaan dan het tot stand brengen van een werk van stoffelijke aard, het bewaren van zaken, het uitgeven van werken of het vervoeren of doen vervoeren van personen of zaken BW 7:402, lid 1: De opdrachtnemer is gehouden gevolg te geven aan tijdig verleende en verantwoorde aanwijzingen omtrent de uitvoering van een opdracht

15 Waarom een overeenkomst van opdracht Opdrachtgever - Geen arbeidsovereenkomst (met alle verplichtingen) - Geen inhoudingsplicht loonheffingen - Geen bijdrage premies werknemersverz./bijdrage ZVW - Aanhouden flexibele schil Opdrachtnemer - Flexibiliteit > ondernemerschap - Fiscale faciliteiten > zelfstandigenaftrek en MKB-winstvrijstelling

16 Arbeidsovereenkomst Arbeidsovereenkomst (BW 7:610 e.v.): De arbeidsovereenkomst is de overeenkomst, waarbij de ene partij, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten. Drie elementen voor aanwezigheid arbeidsovereenkomst: - Gezagsverhouding - Verplichting tot persoonlijk verrichten arbeid; en - Loon Heel belangrijk > is wel sprake van gelijke partijbedoelingen (jurisprudentie Hoge Raad!)?

17 Arbeidsovereenkomst = dienstbetrekking Beoordeling arbeidsovereenkomst <> overeenkomst van opdracht: Uitgangspunt: handhaving civiele begrip dienstbetrekking Uiting staatssecretaris debat WDBA 1 e kamer : Als sprake is van een civiele arbeidsovereenkomst, conform het Burgerlijk Wetboek, dan is ook sprake van een dienstbetrekking voor de loonheffing. Daar zit geen verschil tussen want dit is gebaseerd op dezelfde wettelijke basis. Bij het voor de fiscaliteit beoordelen van de overeenkomsten hanteert de belastingdienst de uitgangspunten van het Burgerlijk Wetboek en de arbeidsrechtelijke jurisprudentie. Zo hoort het. Daar hoort geen licht tussen te zitten.

18 Aard van de gezagsverhouding HR , nr BN 1992/78 (fotomodellenarrest): Rechtsoverweging Hoge Raad: Gezagsverhouding kan ook betekenen dat partijen overeenkomst van opdracht hebben gesloten > instructiebevoegdheid! Een gezagsverhouding niet doorslaggevend maar wel de aard van de gezagsverhouding!

19 Handreiking WDBA (belastingdienst) Toetsingskader voor beoordeling arbeidsrelatie Echter, geen beleidsregel, geen rechtsbescherming! Uitgangspunt voor arbeidsrecht, sociaal verzekeringsrecht en belastingrecht gelijk. Handreiking DBA lijkt sterkt gericht op beoordeling op zichzelf van gezag, persoonlijke arbeid en loon. Onvoldoende weging factoren! Voorzichtige conclusie: aanwezigheid dienstbetrekking o.b.v. Handreiking DBA eerder dan op grond van jurisprudentie in arbeidsrecht!

20 Handreiking DBA <> arbeidsrecht Voorbeelden contradictie Handreiking DBA en arbeidsrecht: Passage in modelovereenkomst zelfstandigen bouw (stichting ZZP Nederland) De opdrachtnemer zal bij de uitvoering van zijn werkzaamheden gebruik maken van eigen gereedschap en materieel. Geel gearceerde tekst: hiervan mag je dus niet afwijken > risico dienstbetrekking! Eigen hulpmiddel bij uitvoering opdracht dus fiscaal doorslaggevend!

21 Jurisprudentie arbeidsrecht lasser, Hof Den Haag ECLI:NL:GHSGR:2012:BZ5984 Feiten: Werken op basis van overeenkomst van opdracht Voornamelijk één opdrachtgever Gebruik van gereedschap en werkkleding van de opdrachtgever Aanwezigheid voorman op werkplek met toezicht en aanwijzingen Toetsing volgens Handreiking DBA: zeer waarschijnlijk dienstbetrekking en dus inhoudingsplicht!

22 Jurisprudentie arbeidsrecht - 2 Oordeel arbeidsrechter (zaak lasser): Partijen beogen overeenkomst van opdracht > intentie partijen! Uurtarief lasser hoger dan kosten vergelijkbare werknemer Lasser heeft geen toestemming nodig om vrije dag te nemen Nog twee andere kleine opdrachtgevers Lasser had VAR-WUO Gebruik hulpmiddelen en aanwezigheid voorman onvoldoende zwaarwegend voor aanwezigheid arbeidsovereenkomst! Conclusie: Voorwaarden modelovereenkomst Zelfstandigen Bouw niet in lijn met jurisprudentie Arbeidsrecht!

23 Jurisprudentie arbeidsrecht - 3 docenten Erasmus Universiteit, rechtbank Rotterdam, 13 november 2015, ECLI:NL:RBROT:2015:8062 Feiten: Twee docenten Erasmus Universiteit, werkzaam o.b.v. arbeidsovk Als gevolg van reorganisatie is arbeidsovk omgezet in overeenkomst van opdracht Docenten werken samen vanuit VOF Werkzaamheden identiek als voorheen Docenten ontvangen hogere vergoeding dan vergelijkbare werknemer Gebruik docenten werkplek, postvak, account en visitekaartje van universiteit Doorbetaling vergoeding bij ziekte en vakantie!

24 Jurisprudentie arbeidsrecht - 4 Oordeel rechtbank Rotterdam (docenten Erasmus Universiteit): Geen verplichting tot persoonlijke arbeid In praktijk geen sprake van daadwerkelijke vervanging Facturen worden verstuurd door VOF > geen rechtstreeks loondoorbetaling aan docenten Vergoedingen docenten hoger dan vergelijkebare werknemer Instructiebevoegdheid universiteit past binnen het kader van de opdracht, geen gezagsverhouding! Let op: Bij toepassing van Handreiking DBA is dit zeer waarschijnlijk een dienstbetrekking! Arbeidsrechter: weging van alle factoren in samenhang (holistisch)

25 Evaluatie WDBA Voorlopige conclusies: Duiding arbeidsrelatie belastingdienst (handreiking DBA) en jurisprudentie verre van eenduidig! Staatssecretaris: arbeidsrecht is leidend > toepassing belastingdienst vaak anders! Onzekerheid voor opdrachtgevers! Gevolg: inhuur van ZZP-ers blijft achter, veel onrust via media! Ruim ZZP-ers raken in 2016 opdracht kwijt

26 Bewijslast dienstbetrekking Bewijslastverdeling bij boekenonderzoeken belastingdienst: Wie stelt, die bewijst! Uitlatingen staatssecretaris Kamervragen : De belastingdienst heeft de bewijslast als niet conform modelovereenkomst wordt gewerkt. Kennis van arbeidsrecht ter beoordeling aanwezigheid dienstbetrekking is essentieel!

27 Actualiteit WDBA Stand van zaken per heden: Commissie Boot, eindrapport 2016 > herijking begrip arbeidsovereenkomst Arbeidsrecht is van begin 1900, hoe is dit anno 2017? Uitstel handhaving WDBA tot 2018 Hoe gaan we nu voor de praktijk verder met de WDBA??

28 Fiscale risicobeperking Welke mogelijkheden voor opdrachtgever: Opdrachtgever houdt loonheffingen in, opdrachtgever gaat hier tegen in bezwaar/beroep (voor de praktijk niet handig); Vrijwillige fictieve dienstbetrekking > kiezen voor opting-in; Beschikking art. 59, lid 3 WFSV > verklaring status van opdrachtnemer werknemersverzekeringen, doorwerking naar loonbelasting; Bij ZZP-er met BV aan inspecteur verzoeken om toepassing van doorbetaald loonregeling. Fiscus is dan akkoord dat BV recht heeft op beloning.

29 Attentiepunten overeenkomst van opdracht Zorg voor een juridisch getoetste overeenkomst! Bewaak als partijen dat conform overeenkomst wordt gewerkt! Schriftelijke overeenkomst duidt intentie partijen! Opnemen verhaalsbepaling opdrachtgever loonbelasting in ovk> staatssecretaris: dit is geen indicatie van dienstbetrekking! Verhaalsbepaling SV-premies in ovk kan niet! Is duidelijk dat sprake is van een bruto vergoeding? Is de vergoeding incl. eventueel verschuldigde btw of exclusief? Civielrechtelijke bepalingen in overeenkomst, bijvoorbeeld: Geheimhoudingsplicht Opzegtermijnen Aansprakelijkheid Uitsluiten van fictieve dienstbetrekking. Kortom: een overeenkomst van opdracht is maatwerk!

30 Fiscale positie Raad van Toezicht Situatie tot 1 mei 2016 Overgangsregeling 2016 Situatie vanaf

31 Situatie tot 1 mei 2016 (loonheffingen) Invoering WDBA per > afschaffing fictieve dienstbetrekking Vervallen fictieve dienstbetrekking in 2017 in wet LB geregeld Vanaf vergoeding bruto (zonder inhouding loonheffing) Lid RvT doet zelf opgave inkomen via aangifte Inkomstenbelasting

32 Overgangsregeling vanaf 1 mei 2016 (loonheffing) Overgangsregeling van tot en met Bruto uitbetalen mag, maar hoeft niet Keuze: op vergoeding wordt tot en met loonheffing (LB en ZVW) ingehouden

33 Regeling vanaf 1 januari 2017 (loonheffingen) Vergoeding lid RvT wordt bruto uitbetaald Inhouding en afdracht loonheffing blijft mogelijk > dan opteren voor opting-in. Opting-in > gezamenlijke keuze onderwijsinstelling en lid RvT om loonheffing in te houden Opting-in via speciaal formulier belastingdienst (downloaden website belastingdienst) Opting-in geeft toegang tot de werkkostenregeling Tip: (deels) aanwijzen vergoeding ten laste van vrije ruimte ( regeling Handboek Loonheffingen)?

34 Btw-positie lid Raad van Toezicht Btw-positie na afschaffing fictieve dienstbetrekking ongewijzigd! Eén commissariaat leidt in beginsel reeds tot btw-ondernemerschap Zie ook: Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 30 juni 2016, 14/7659 (ECLI:NL:RBZWB:2016:4744) - één commissariaat > Btw-ondernemerschap Vergoeding onderworpen aan heffing Btw > uitreiken factuur met Btw Geen Btw > beschikking ontheffing administratieve verplichtingen! Opting-in > samenloop loonheffingen en Btw!

35 Tenslotte Heel hartelijk dank voor uw aandacht! Heeft u nog vragen? Stuur een avdbok@vanreeacc.nl