Coöperatieve Rabobank Het Markiezaat U.A. gevestigd te Bergen op Zoom

Verkort financieel verslag 2009 Coöperatieve Rabobank Het Markiezaat U.A. gevestigd te Bergen op Zoom

2 Terugblik 2009 In dit jaar bereikte de kredietcrisis voor ons en voor andere banken haar hoogtepunt. Om eerlijk te zijn, kunnen we gewoon concluderen dat het voor Rabobank Het Markiezaat een slecht jaar was. En de resultaten op de jaarrekening laten dit dan ook duidelijk zien. Onze rentewinst stond behoorlijk onder druk. Het afdekken van renterisicoposities heeft in 2009 geleid tot een flink lager renteresultaat. De snel dalende rentebaten (-/- 14,5%) konden onvoldoende gecompenseerd worden door de dalende rentelasten (-/- 4,5%). In 2009 zagen wij onze kredietverlening aan cliënten met ruim 7,5 procent groeien. Een bijzonder resultaat, aangezien het aantal verstrekte kredieten in heel Nederland met vijf procent kromp. Het hardnekkige gerucht dat de banken niet meer bereid waren financieringen te verstrekken, werd door Rabobank Nederland naar het land der fabelen verwezen. Zolang de cijfers en prognoses van een onderneming positief zijn, is de Rabobank altijd bereid een lening te verstrekken. Ledenactiviteiten Het magere jaar 2009 weerhield ons er niet van, om voor de leden diverse leuke activiteiten te organiseren. Traditiegetrouw begonnen we het jaar natuurlijk met de nieuwjaarsrecepties in Bergen op Zoom, Halsteren en Steenbergen om vervolgens in juni groots uit te pakken met de Jazzborrel tijdens het Jazzfestival in Bergen op Zoom. Een andere terugkerende activiteit, die inmiddels niet meer weg te denken is, is de altijd gezellige ledenfietstocht in september. Nieuw dit jaar was het optreden van Bakker, Bak & Friends in Stadsschouwburg De Maagd. Een exclusief concert van Cor Bakker in samenwerking met regionaal muzikaal talent. Buiten deze hoogtepunten, konden de leden gedurende het hele jaar diverse soorten voorstellingen met korting bezoeken. Uitkering fondsen Ook dit jaar zaten er weer mooie bedragen in het Coöperatiefonds en het Wensenfonds. In totaal werd er maar liefst 220.000 toegezegd. Met de bijdragen uit het Coöperatiefonds kwamen mooie projecten tot stand, waar inmiddels al vele mensen van hebben kunnen profiteren. Denk hierbij aan de jongerenontmoetingsplaats aan de Lievenshovelaan in Bergen op Zoom, het hartsafe maken van de gemeente Bergen op Zoom, de realisatie van het bollard-beveiligingssysteem op het bedrijventerrein in Halsteren of de komst van een nieuwe Plusbus voor Ouderenwerk Steenbergen. De grote winnaar van het Wensenfonds was net als in het voorgaande jaar stichting Het Raakt U, die een dagje op stap wenste voor kinderen met een beperking.

3 Nieuwe gezichten in 2011 Nieuw bestuursmodel Waar in 2009 al de nodige voorbereidingen werden getroffen voor het opzetten van het nieuwe bestuursmodel: het Rabomodel, zal op 23 november tijdens de ledenvergadering hiervoor officieel goedkeuring worden gevraagd. In een eerder stadium zijn de leden hierover uitgebreid geïnformeerd. Bijzonder is, dat bij de ontwikkeling van het nieuwe model, Rabobank Het Markiezaat ook de hulp heeft ingeschakeld van de ledenadviesraden. Hun adviezen zijn meegenomen in het uiteindelijke plan. Eén van de consequenties van het nieuwe model is het verdwijnen van een bestuurslaag; het bestuur. In de praktijk betekent dit dat wij afscheid gaan nemen van een aantal zeer bekwame bestuursleden. De raad van commissarissen wordt ook opnieuw gevormd en wel uit de leden van het huidige bestuur en de raad van commissarissen. Deze nieuwe raad van commissarissen bestaat de komende jaren uit zeven personen. Smits wil zijn kennis en ervaring graag gebruiken om zich op andere vlakken voor de maatschappij in te zetten. Zo is hij toegetreden tot de raad van toezicht van Ziekenhuis Lievensberg in Bergen op Zoom, waar hij zich mag buigen over o.a. meer handen aan het bed en het verantwoord omgaan met besparingen in de zorg. Ik vind het heel interessant, maar het kost behoorlijk wat energie om me in te wijden in de problematiek van de gezondheidszorg. Verder verheugt hij zich op de extra tijd die hij met zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen gaat doorbrengen. Rabobank Het Markiezaat is druk op zoek naar een opvolger. Het belangrijkste is dat hij of zij moet passen in onze cultuur. Dat hij of zij wil bouwen en uitbouwen, maar ook gevoel voor humor moet hebben en niet onbelangrijk, ook af en toe een feestje wil bouwen, vertelt Smits met een knipoog. Een andere wijziging is dat naast de raad van commissarissen, die in dit model meer invloed kan uitoefenen op de bedrijfsvoering van de bank, een ledenraad komt die de taken van de Algemene Vergadering overneemt. Deze nieuw te vormen raad gaat uit dertig personen bestaan en het is de bedoeling dat deze begin 2011 wordt geformeerd. De sollicitatieprocedure is inmiddels achter de rug. Afscheid Jan Smits Al deze veranderingen binnen Rabobank Het Markiezaat waren voor de huidige directeur-bestuurder Jan Smits aanleiding om terug te treden en te gaan genieten van zijn vrije tijd. Het nieuwe directieteam van de bank komt te bestaan uit drie personen met dezelfde statutaire bevoegdheden. Dit directieteam vormt het statutaire bestuur. Smits die als voorproef in 2009 een sabbatical periode van vier maanden opnam, vertelt hierover het volgende: Ik heb deze keuze heel bewust gemaakt en ik vind dat het na vijf jaar werken in deze functie tijd is voor vers bloed. Met een glimlach voegt hij eraan toe: Maar ik vind het best jammer, want het is de mooiste baan van de wereld.

4 Het virtuele kantoor rukt op De bank komt dichterbij dan ooit, want met de komst van het virtuele kantoor, komen de medewerkers van deze afdeling rechtstreeks in de huiskamer van de klant. Dit jaar is de bank voorzichtig gestart met het geven van advies per e-mail en webcam, maar nu al blijkt dat deze vorm van dienstverlening een succes is. Onder de klanten van Rabobank Het Markiezaat zit al een vaste kern klanten, die hun vragen consequent via het virtuele kantoor aan de adviseurs voorlegt. De verwachting is dat deze vorm van dienstverlening alleen maar zal groeien. Volgend jaar zal waarschijnlijk de helft van alle verzoeken via het virtuele kantoor binnenkomen. Onder het virtuele kantoor wordt contact via telefoon, e-mail en chatten verstaan. Het voordeel van deze vorm van communicatie is dat klanten een fase overslaan. Voorheen moesten zij eerst een afspraak maken en daar hun verhaal vertellen, om vervolgens te worden doorverwezen naar een volgende persoon, waar zij voor de tweede keer hun verhaal moesten vertellen. Nu komen zij met een paar muisklikken direct bij de juiste adviseur terecht. zeer enthousiast. Bijna negentig procent van al hun vragen werd direct beantwoord en opgelost. Door de enorme groei van digitale dienstverlening is de oude vorm van advies aan de balie onder druk komen te staan. Deze zal op de filialen in Bergen op Zoom, Halsteren en Steenbergen echter niet verdwijnen, maar heeft uiteindelijk wel geleid tot aanpassing van de openingstijden. Het virtuele kantoor is niet alleen beschikbaar voor particulieren, maar ook voor ondernemers. Zij hebben binnen de Rabobank een eigen ondernemersdesk. Dit nieuwe kanaal heeft alle verwachtingen overtroffen. Klanten reageerden

Raad van Commissarissen in 2009 Pagina 5 De raad van commissarissen (hierna RvC) houdt toezicht op het beleid van het bestuur en de algemene zaken en staat het bestuur met raad terzijde. Zij volgt de ontwikkelingen in de politiek, de markt en de samenleving op de voet. In het jaar 2009 was de kredietcrisis op haar hoogtepunt. Het was ook voor de banken een moeilijk jaar. Wij hebben als RvC structureel overleg gehad met de directie en het bestuur van de bank, om de gevolgen van de crisis voor onze bank te kunnen monitoren. Wij hebben kunnen constateren dat de bank, ondanks de moeilijke markt, toch de na de fusie ingezette groei heeft kunnen doorzetten. De RvC bedankt de medewerkers van Rabobank Het Markiezaat voor hun inzet in het afgelopen jaar en wenst hen succes met het naar tevredenheid bedienen van de particuliere en zakelijke klanten. Preadvies aan de Algemene Vergadering Conform het bepaalde in artikel 50 lid 3 van de statuten hebben wij de jaarrekening over het boekjaar 2009 onderzocht. Mede op grond van de afgegeven accountantsverklaring stellen wij u voor de bestuurders van Rabobank Het Markiezaat U.A. voor het gevoerde beheer en het toezicht daarop gedurende het boekjaar 2009 decharge te verlenen en in te stemmen met de voorgestelde winstbestemming. De RvC kwam zes keer bijeen, deels in aanwezigheid van de directeur-bestuurder, een keer met het bestuur en een keer voor een evaluatievergadering. Alle commissarissen waren frequent aanwezig tijdens de vergaderingen. De vergaderingen verliepen in een goede, constructieve sfeer. De voorzitter van de RvC had structureel overleg met de voorzitter van het bestuur. In de vergaderingen van de RvC werden onder meer de volgende onderwerpen behandeld: - De strategie en de beleidsplannen van de bank, waarbij zowel de commerciële plannen als het HR-beleid en MVO-beleid aan de orde kwamen. - De comfortabele maat van de bank op basis van een sociaal-economische schets van het werkgebied en intern onderzoek. - De financiële rapportages, alsmede de Compliancerapportage en de Risicorapportage. - De financiële crisis in het algemeen en het beleid van de bank hierin in het bijzonder. - Het coöperatief dividend (Coöperatiefondsen en Wensenfonds) en de Ledenadviesraad. - De ontwikkelingen van de Virtuele Bank. Wanneer er strategische zaken op de agenda van de ondernemingsraad van de bank stonden, woonde een commissaris de vergadering bij. Enkele leden van de RvC namen deel aan diverse voorlichtingsen scholingsbijeenkomsten. In 2009 is de discussie rond het nieuwe besturingsmodel gestart. Dit heeft geleid tot het voorstel om het Rabomodel bij Rabobank Het Markiezaat in te voeren per 1 januari 2011.

6 Coöperatieve Rabobank Het Markiezaat U.A. gevestigd te Bergen op Zoom aangesloten bij de Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A. Datum van oprichting: 17-02-1912 Rabobank Het Markiezaat Jacob Obrechtlaan 1 4611 AP Bergen op Zoom Dorpsstraat 63 4661 HM Halsteren Fabrieksdijk 6 4651 BR Steenbergen Raad van commissarissen H.J.P.E. Koevoets, voorzitter A.C.M. de Wit, vice-voorzitter mr. J. Jonker-Hordijk W.L. van de Ree mr. R.C. van Wamel Bestuur drs. W.C.M. Stuart, voorzitter ir. dr. C.A.G. Sneep, vice voorzitter M.J.C.M. Bakx G.M. Bouwman C.J.M. Hereijgers C.H.J.M. Nuijten F.E. Samuels J.W.M. Smits, directeur-bestuurder Directie J.W.M. Smits, Algemeen Directeur drs. J.C.P. Damen, Directeur Bedrijfsmanagement H. Noteboom MBA, Directeur Commercie Verkorte jaarrekening 2009 Van de Coöperatieve Rabobank Het Markiezaat U.A. gevestigd te Bergen op Zoom Balans per 31 december 2009 (na winstbestemming) (bedragen in duizenden euro s) Activa Geldmiddelen Vorderingen op Rabobank Groep Kredieten aan cliënten Deelnemingen Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Overige activa Totaal activa 2009 3.975 143.071 1.033.467 12.084 6.372 4.100 1.203.069 2008 3.057 203.575 961.163 6.170 5.748 5.555 1.185.268 Aan de leden, Bijgaand leggen wij u voor de verkorte jaarrekening 2009, voorzien van de accountantsverklaring en het advies van de raad van commissarissen. De verkorte jaarrekening is ontleend aan de jaarrekening 2009, welke voorzien van de accountantsverklaring en het advies van de raad van commissarissen ter inzage ligt ten kantore van de bank. Het bestuur (bedragen in duizenden euro s) Passiva Schulden aan Rabobank Groep Toevertrouwde middelen Overige passiva 2009 313.759 824.184 15.245 2008 320.506 795.300 19.819 Aan: De Raad van Commissarissen en het Bestuur van Coöperatieve Rabobank Het Markiezaat U.A. ACCOUNTANTSVERKLARING Opdracht Wij hebben gecontroleerd of de in dit verslag opgenomen verkorte jaarrekening 2009 (op pagina 6) van Coöperatieve Rabobank Het Markiezaat U.A. te Bergen op Zoom op de juiste wijze is ontleend aan de door ons gecontroleerde jaarrekening 2009 van Coöperatieve Rabobank Het Markiezaat U.A. te Bergen op Zoom. Bij die jaarrekening hebben wij op 16 september 2010 een goedkeurende accountantsverklaring verstrekt. De leiding van de coöperatie is verantwoordelijk voor het opstellen van de verkorte jaarrekening in overeenstemming met de grondslagen zoals gehanteerd in de jaarrekening 2009 van Coöperatieve Rabobank Het Markiezaat U.A. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de verkorte jaarrekening te verstrekken. Werkzaamheden Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig dienen wij onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de verkorte jaarrekening op juiste wijze is ontleend aan de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel is de verkorte jaarrekening in alle van materieel belang zijnde aspecten op de juiste wijze ontleend aan de jaarrekening. Toelichting Wij vestigen er de aandacht op dat voor het inzicht dat vereist is voor een verantwoorde oordeelsvorming omtrent de financiële positie en de resultaten van Coöperatieve Rabobank Het Markiezaat U.A. te Bergen op Zoom en voor een toereikend inzicht in de reikwijdte van onze controle de verkorte jaarrekening dient te worden gelezen in samenhang met de volledige jaarrekening, waaraan deze is ontleend, alsmede met de door ons daarbij op 16 september 2010 verstrekte goedkeurende accountantsverklaring. Deze toelichting doet geen afbreuk aan ons oordeel. Utrecht, 20 september 2010 Ernst & Young Accountants LLP w.g. drs. P.J.A.J. Nijssen RA Algemene reserve Totaal passiva Niet in de balans opgenomen verplichtingen Winst-en-verliesrekening over 2009 (bedragen in duizenden euro s) Baten Rentebaten Rentelasten Rente Provisies Opbrengsten uit deelnemingen Totaal baten Lasten Personeelskosten Coöperatieen beheerskosten Afschrijvingskosten Totaal lasten Bedrijfsresultaat vóór toevoeging aan voorziening kredietrisico s Toevoeging aan voorziening kredietrisico s 12.301 8.213 555 2009 50.207-34.897 15.310 5.495 937 21.742-21.069 673-587 49.881 1.203.069 51.496 13.656 7.624 2.246 49.643 1.185.268 65.563 2008 58.733-36.541 22.192 5.733 1.679 29.604-23.526 6.078-2.904 Advies raad van commissarissen Aan de leden, Voor u ligt de verkorte jaarrekening 2009. Deze verkorte jaarrekening is ontleend aan de jaarrekening 2009, welke wij ter voldoening aan het bepaalde in de statuten hebben onderzocht. Mede op grond van de bij de jaarrekening 2009 door Ernst & Young Accountants LLP afgegeven accountantsverklaring, stellen wij u voor om de jaarrekening vast te stellen en de bestuurders te dechargeren. De raad van commissarissen Bedrijfsresultaat vóór belastingen Belastingen bedrijfsresultaat Nettowinst Als volgt verdeeld: Toevoeging aan Algemene Reserve Toevoeging aan Coöperatiefonds 86 233 319 238 81 3.174-314 2.860 2.631 229