Voorstellen Fysiotherapeutische interventie bij MS en spasme Sandra Rutjens Fysiotherapeut Sophia Revalidatie Sandra Rutjens 6 jaar werkzaam binnen Sophia Revalidatie Den Haag PRV Behandelteam; NMA, MS, DWA, CVA 05 april 2011 2 Doel presentatie Fysiotherapie werkwijze Onze ervaring met behandeling van MS en spasme delen Fysiotherapie binnen de revalidatie Algemene werkwijze Casus Interdisciplinair Uw ervaring Mogelijkheden tot samenwerking?! Wat houdt revalidatiebehandeling in (Insteek) Eerste kennismaking/ Intake Analyse looppatroon Lichamelijk onderzoek Spasme/ Hulpmiddelen Hypothese Interventie/ Evaluatie Evt. Doorverwijzing 3 4 Intake Intake (vervolg) Wie heb ik voor me (algemeen) (Naast reeds aanwezige info) Wat is belangrijk in het leven Wat is de invloed van MS en spasme hierop Wat is het grootste probleem Hoe gaat de patiënt hiermee om Welke (fysieke) factoren zijn van invloed op het dagelijks leven: Welke fysieke veranderingen ervaart de patiënt Welke problemen treden op welke momenten op en welke invloed heeft de patiënt hier op. Gebruikt de patiënt hulpmiddelen 5 6
Veel genoemde problemen Ganganalyse (algemeen) Minder kunnen/ Moe zijn Verminderd evenwicht/ Vallen Vermindering van spierkracht Krampen/ Spanningstoename Pijn (A)Symmetrie Gewichtverplaatsing tijdens het lopen Rompbeweging Armbeweging Breedte gangspoor Paslengte 7 8 Ganganalyse (specifiek) Lichamelijk onderzoek Inspectie Bewegingsuitslag meten Spasme/ Verkorting Weerstandstesten tbv spierkracht. In kaart brengen; Sensibiliteit/ Propriocepsis 9 10 Spasme in kaart gebracht Aanvullende informatie Voordelen: Stabiliseren bij zitten/staan Knie stabiliteit Minder impact ataxie Nadelen: Normaal bewegen wordt belemmerd Balansproblemen agv verkleind steunvlak Slaapproblemen (omdraaien) Voor en nadelen van huidige voorzieningen (indien aanwezig) op een rijtje zetten Partner/ Meubelen Wandelstok/ Krukken/ Rollator Rolstoel EVO 11 12
Wat is er te kiezen? Dictus band 13 14 EVO aanpassingen Functionele Electro Stimulatie (FES) 15 16 Interventie Casus Introductie Hulpmiddelen/ EVO s uitproberen/ oefenen Informeren/ Adviseren BEL BBH model/ Grenshantering (ET/MW/PMT) Tonus vermindering (Watsu/ONT) Mobiliteit/ Functie verbetering (BA) Bewegingsassortiment herontdekken (BA/ET) 17 Betreft een opname uit het looplab uit 2006 van een meneer (50 jaar jong bij opname) Niet persoonlijk bij mij bekend. Klachten: Instabieler bij het lopen Slepen van beide voeten Meerdere keren per week vallen Toenemende vermoeidheidsklachten Naast MS andere factoren van invloed op het lopen. 18
Casus Ganganalyse (dorsaal) Casus Ganganalyse (sagitaal) 19 20 Casus Lichamelijk onderzoek Casus Hypothese Beperkte: Extensie heup bdz Endorotatie heup Li>Re Extensie knie bdz Dorsaal fl voet Li>Re Verkorte Gast./Sol. bdz Verkorte Hamstrings bdz Spasticiteit add. bdz Spasticiteit Rectus Femoris Li Spasticiteit Soleus bdz Spasticiteit Gast. Re Alg. spierkracht Re 4 Alg. spierkracht Li 3 Vallen door struikelen agv verminderde clearance Verminderde clearance agv een beperkte afzet in pre swing, beperkte knieflexie en verminderde dorsaal flexie in zwaaifase Beperkte afzet agv verminderde spierkracht en inzet van de kuitspieren Beperkte knieflexie door verhoogde tonus m. quadriceps li. Verminderde dors.fl. agv spierzwakte voetheffers 21 22 Casus interventie Casus interventie (vervolg) Fysiotherapeutisch: Rekken kuitspieren en m. Rectus Femoris bdz. Mobiliseren beide heupen richting extensie Krachttraining bdz. EVO s uitproberen Vermindering voorvoetlanding waardoor vermindering clonus tijdens lopen. Verbeteren prepositioneren en stabiliteit in standfase 23 Indien EVO s een optie COT met RA, OI en evt. OS Spasme behandeling in overleg met RA M. Rectus Femoris links waardoor betere knieflexie en clearance mogelijk is M. Soleus bdz of alleen links indien clonus teveel hinder veroorzaakt bij voorvoetlanding DENK eraan mogelijk stabiliserende functie in standfase! 24
Evaluatie revalidatiebehandeling Hebben loophulpmiddelen het gewenste effect en zijn deze goed hanteerbaar? Heeft oefening het boogde effect? Zijn oefeningen en adviezen inpasbaar en toepasbaar in dagelijks leven? Is patiënt meer tevreden over de uitvoering van dagelijkse activiteiten? 25 Evaluatie revalidatiebehandeling (vervolg) Heeft patiënt meer inzicht in/ grip op zijn functioneren? Heeft patiënt handvatten om dit zo optimaal mogelijk te houden? 26 Vervolg na PRB Hopelijk tot snel! Gedurende de revalidatie wordt beroep gedaan op eigen verantwoordelijkheid: Richting geven aan behandeling/ Hulpvragen formuleren Tips opvolgen en resultaat terugkoppelen Doen en blijven doen van oefeningen Ondanks verkregen handvatten vaak blijvend behoefte aan coaching, vervolg fysiotherapie dan wel fitness en/of hydrotherapie. 27 Vragen? 28 WAT....zijn uw ervaringen met de behandeling van MS en spasticiteit?? 29