SCHOOLGIDS 2011-2012 Liduinaschool Onderwijs voor ZML: SO - VSO Postbus 9412 T. 076-560 88 50 4801 LK Breda F. 076-560 88 51 E. liduinaschool_info@inos.nl KvK nummer: 41102508 I. www.liduinaschoolbreda.nl Rabobank: 1089.52.207
VOORWOORD SCHOOLGIDS 2011-2012 Geachte lezer, Voor u ligt de schoolgids 2011-2012 van de Liduinaschool voor onderwijs en zorg aan zeer moeilijk lerenden. Het betreft leerlingen die een verstandelijke beperking hebben. Ook voor leerlingen, die naast een verstandelijke een bijkomende lichamelijke beperking hebben verzorgt de school het onderwijs. Waarschijnlijk leest u deze schoolgids omdat u geïnteresseerd bent in onze school. Misschien leest u hem omdat u vragen hebt over de manier waarop wij in onze school de zaken geregeld hebben. Wij willen u met deze schoolgids, die door de wetgever verplicht is gesteld, informeren over de organisatie en afspraken rondom allerlei zaken die voor onze leerlingen belangrijk zijn. Vanaf het moment dat uw zoon of dochter bij ons aangemeld is deelt u de zorg over uw kind met ons. Daar zijn wij ons goed van bewust. Wij hebben deze gids samengesteld om u goed in te lichten over allerlei schoolzaken. Daarnaast vindt u in deze schoolgids ook de verantwoording voor de manier waarop wij dit allemaal georganiseerd hebben, om uw kind een optimaal ontwikkelingsaanbod te kunnen bieden. De schoolgids wordt digitaal aangeboden. Ouders die een gedrukt exemplaar willen ontvangen kunnen dit bij de leerkracht of de administratie kenbaar maken. Alle ouders van nieuwe leerlingen ontvangen een gedrukt exemplaar. Op de website van onze school: www.liduinaschoolbreda.nl vindt u alle informatie van de school die we graag met u willen delen. Wij nodigen u uit om een kijkje te nemen. Het algemene email-adres van onze school is: Liduinaschool_info@inos.nl. De Liduinaschool is een school waarin rust, begrip, respect een veilige basis bieden voor ons handelen. Dat wil echter niet zeggen dat de school niet volop in beweging is in deze onrustige tijd. Voor het komende schooljaar verwachten wij een relatieve rust waarin we ons voorbereiden op de aangekondigde golf van bezuinigingen die beginnen in schooljaar 2012-2013. Vanaf augustus 2011 is onze school op drie locaties gesitueerd: Voor SO de locatie Rijnauwenstraat en voor VSO op de locaties Landheining en Wolvenring. Breda, juli 2011 Paul Hotterbeekx, directeur ADRESSEN STAFKANTOOR Rijnauwenstraat 203 4834 LD Breda Tel. 076-5608850 Fax 076-5608851 Postadres: Postbus 9412 4801 LK Breda Liduinaschool_info@inos.nl www.liduinaschoolbreda.nl Landheining 6 4817 DM Breda Tel. 076-5608850 Fax 076-5608852 Wolvenring 32 + 34 4817 GD Breda Tel. 076-5608850 Rijnauwenstraat 205 4801 LK Breda Tel. 076-5608850 t Berkske J.F. Kellyweg 14 4851 SX Ulvenhout Tel. 076-5608850 Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 1
Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 2
INHOUDSOPGAVE Lijst van gebruikte afkortingen 4 Organisatie en functionarissen 5 Visie en missie van de school 6 Toelatingsprocedure 7 Aanmelding (te ondernemen stappen) 9 Leerlingenzorg / leerlingbegeleiding 11 Inhoud van het onderwijs 12 De drie leerroutes 12 Teams Liduinaschool 17 Afdeling SO 17 Afdeling VSO 19 Schema vakgebieden SO 21 Stagebureau 21 Inhoud onderwijsprogramma VSO 22 Specifieke doelgroepen: leerlingen met een stoornis binnen het autisme spectrum 23 Meervoudig gehandicapten 24 Ouders 25 Ouderbijdragen 28 Regelingen en praktische aangelegenheden 30 Vakantierooster 31 Verlofregeling 31 Financiële regeling 33 Klachtenregeling 37 Kunst op de Liduinaschool 39 Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 3
LIJST VAN GEBRUIKTE AFKORTINGEN AB ADHD ASS AUTI AWBZ BAO CED CFI CIZ COMVOOR CvB CvI CWI GMR GGZ IB IHP IQ LCTI LGF LVPS LVS LVZML MG MR MRT NSO OBS OSG PGB PvA REC RT SLO SO SVG TOG VBKO VSO UWV WA WAJONG WEC ZIN ZML Ambulante Begeleiding Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder Autisme Spectrum Stoornis Groepen voor leerlingen met een stoornis binnen het autistisch spectrum Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Basis Onderwijs Centrum Educatieve Dienstverlening Centrale Financiën Instellingen Centrum Indicatie Zorg Communicatievoorwaarden Commissie voor de Begeleiding Commissie voor Indicatiestelling Centrum voor Werk en Inkomen Gemeenschappelijke MedezeggenschapsRaad Geestelijke GezondheidsZorg Intern Begeleider Individueel Handelingsplan Intelligentie Quotiënt Landelijke Commissie Tijdelijke Indicatie Leerling Gebonden Financiering LeerlingVolg- en PlanningsSysteem LeerlingVolgSysteem Landelijke Vereniging Zeer Moeilijk Lerenden Meervoudig Gehandicapten MedezeggenschapsRaad Motorische Remedial Teaching NaSchoolse Opvang Observatiegroepen Onderwijs Service Groep Persoons Gebonden Budget Plan van Aanpak Regionaal Expertise Centrum Remedial Teaching Stichting Leerplan Ontwikkeling Speciaal Onderwijs SchoolVerlatersGroep Tegemoetkoming Onderhoudskosten thuiswonende meervoudig en ernstig lichamelijk Gehandicapte kinderen Vereniging Bestuursorganisatie Katholiek Onderwijs Voortgezet Speciaal Onderwijs Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen Wettelijke Aansprakelijkheid Wet Arbeidsongeschiktheidsvoorziening JONGgehandicapten Wet op het Expertise Centrum Zorg In Natura Zeer Moeilijk Lerenden Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 4
ORGANISATIE EN FUNCTIONARISSEN Schoolbestuur INOS Stichting Katholiek Onderwijs Breda Postbus 3513 4800 DM Breda Bezoekadres: ANNAstede, Haagweg 1 4814 GA Breda Tel. 076-561 16 88 Fax 076-564 04 42 www.inos.nl Medezeggenschapsraad Anke Voulon voorzitter Winnie Goorden secretaris Oudercomité Voor de samenstelling van het Oudercomité wordt u verwezen naar de website van de school. Inspectie van het Onderwijs info@owinsp.nl www.onderwijsinspectie.nl vragen over onderwijs Tel.: 0800-80 51 (gratis) Meldpunt vertrouwensinspecteurs Tel. 0900-111 31 11 REC 3 West-Brabant Rijnauwenstraat 201 4834 LD Breda Tel. 076-561 18 60 www.recwestbrabant.nl Commissie voor Indicatiestelling Postbus 5022 5004 KE Tilburg Tel. 013-539 89 40 Fax 013-539 88 51 www.recmiddenbrabant.nl SCHOOLORGANISATIE Directie: P. Hotterbeekx algemeen directeur Vacature sectordirecteur SO K. Ilmer sectordirecteur VSO K. Braspenning adjunct-directeur CvB R. van Kaam adjunct-directeur CvB Stafmedewerkers: M. van Woerkom personeelsfunctionaris P. van den Broeck financiën / facilitair A. van Gool secretariaat A. Kuijstermans secretariaat Commissie voor de Begeleiding: K. Braspenning orthopedagoog / GZ-psycholoog SO R. van Kaam orthopedagoog VSO C. Notenboom orthopedagoog MG A. Wiegers GZ-psycholoog S. de Rooy psycholoog A. Heijkants psycholoog J. Rodermond maatschappelijk werkende M. Morssinkhof jeugdarts GGD Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 5
WAAR STAAT DE SCHOOL VOOR Missie van de school Wij bieden onze leerlingen een gespecialiseerde leer- en werkomgeving waardoor zij optimaal maatschappelijk kunnen participeren De Liduinaschool verzorgt een hoogwaardig aanbod van onderwijs en dienstverlening in de regio Breda aan kinderen en jongvolwassenen met een verstandelijke beperking in de leeftijd van vier tot twintig jaar. Binnen de Liduinaschool is er zorg voor specifieke doelgroepen, zoals leerlingen met een beperkt ontwikkelingsniveau en leerlingen met bijkomende gedragsstoornissen. De Liduinaschool biedt ruimte aan verschillende godsdiensten en levensbeschouwelijke opvattingen die er in onze samenleving bestaan. Zij heeft als doel de leerlingen voor te bereiden op een zo geïntegreerd en zelfstandig mogelijk bestaan op de gebieden van wonen en werken (betaalde en onbetaalde arbeid) en vrijetijdsbesteding. De Liduinaschool wil steeds beter uit gaan van en aansluiten bij de basisbehoeften van onze leerlingen en de zij wil de ouders betrekken bij de inhoud en vormgeving van onderwijs en dienstverlening. De Liduinaschool wil haar medewerkers in staat stellen om met enthousiasme en kennis een bijdrage te leveren aan het realiseren van de missie in samenwerking met leerlingen en ouders. De Liduinaschool wil in de regio een belangrijke gesprekspartner zijn voor scholen en zorgvoorzieningen. Visie van de school Door gedifferentieerd en competentiegericht onderwijs creëren wij voor elke leerling een ontwikkelingsperspectief, waarin wij zelfstandigheid stimuleren. Hierbij werken wij proactief samen met ouders en ketenpartners. Wij hebben hart voor onze leerlingen en we zijn trots op de meerwaarde die we hen, hun ouders en het onderwijsveld bieden. De liduinaschool wil steeds beter uit gaan van en aansluiten bij de basisbehoeften van onze leerlingen. Behoefte aan competentie, autonomie en relatie: Competentie ik kan het Autonomie ik kan het zelf Relatie ik hoor erbij De school streeft er naar om de leerlingen te begeleiden bij hun ontwikkeling van een harmonieuze persoonlijkheid, naar maximale zelfstandigheid met daarbij de erkenning van de eigenheid van een kind of jongvolwassene met een verstandelijke beperking. Bovenal zien we onze leerlingen als kinderen met mogelijkheden, met ontwikkelingskansen. De Liduinaschool werkt vanuit een pedagogisch klimaat waarin een evenwicht bestaat tussen veiligheid en uitdaging. Veiligheid door de structuur van het rooster, de overzichtelijke indeling van de lokalen, het gebruik van picto s en het consequent omgaan met regels. De medewerkers dagen de leerlingen uit tot eigen activiteiten, tot het nemen van verantwoordelijkheid en zij betrekken de leerlingen bij wat er in de groep gebeurt. Zij bieden een rijke leeromgeving. SCHOOLORGANISATIE Schoolorganisatie Om aan deze visie vorm te geven onderschrijven wij de onderwijsdoelen zoals die staan weergegeven in Onderwijsdoelen voor het onderwijs aan zeer moeilijk lerenden, zoals deze door Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO) zijn omschreven. Deze doelen zijn op te vragen bij de Stichting via adres: Postbus 2041, 7500 CA Enschede, of per e-mail info@slo.nl Leerlingen komen uit de volgende gemeenten: - Alphen-Chaam - Gilze en Rijen - Baarle-Nassau - Breda - Moerdijk - Geertruidenberg - Drimmelen - Oosterhout - Etten-Leur - Zundert - Land van Heusden en Altena Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 6
TOELATINGSPROCEDURE Plaatsing vanuit de gemeente is afhankelijk van de afspraken binnen het Regionaal Expertise Centrum West Brabant (REC) en van de overeenstemming rond het vervoer. Onze school wil een school zijn met een veilig pedagogisch klimaat en een verfijnd pedagogischdidactisch zorgsysteem, waar leerlingen zich optimaal kunnen ontwikkelen in een sfeer van welbevinden. Dit betekent dat in teamverband en in onderlinge samenwerking gewerkt wordt aan: De leerontwikkeling van de kinderen om het maximaal mogelijke te bereiken. De sociaal-emotionele ontwikkeling om sociaal competent gedrag en persoonlijk welbevinden te bevorderen. De werkhouding om leermotivatie, taakbeleving en taakgerichtheid te bevorderen. De resultaten van het onderwijs worden per leerling vastgelegd in het handelingsplan, dat wordt opgesteld op basis van het LVS 2006. De school is een voorstander van het verantwoord werken in leerroutes. Het onderwijsprogramma is hierdoor aangepast aan de grote verschillen die er bestaan in niveau tussen de leerlingen. Hoewel ouders op de eerste plaats hun kind aanmelden op de Liduinaschool vanwege de beperking van hun kind, willen wij toch de visie rond de identiteit van het schoolbestuur uitdragen. INOS handelt vanuit waarden en normen, die gebaseerd zijn op christelijke principes. Deze principes zijn geborgd door de katholieke grondslag van INOS, welke signatuur is vastgelegd in de statuten. Uitgangspunt zijn de christelijke principes waarbij geanticipeerd wordt op algemeen maatschappelijke, onderwijskundige en pedagogische ontwikkelingen. De essentie van het geheel van waarden en normen is door INOS duidelijk gedefinieerd (www.inos.nl). Leerlingen en personeel respecteren en handelen naar deze waarden en normen. Daardoor kan de school in ruime mate tegemoetkomen aan vragen van alle gezindten. WEC Sinds 1 augustus 1998 valt de Liduinaschool onder de Wet op de Expertise Centra (WEC). In deze WEC komt onze school in het zogenaamde cluster 3 voor leerlingen met een lichamelijke beperking, verstandelijke beperking, langdurig zieken en leerlingen met epilepsie. Een belangrijk onderdeel van deze wetgeving is een ander financieringssysteem, LGF, beter bekend onder De Rugzak. Ouders kunnen daarbij gemakkelijker een keuze maken tussen het regulier (met Ambulante Begeleiding) en het speciaal onderwijs. De invoeringsdatum was 01-08-2003. REC 3 West-Brabant Regionaal werken de speciale scholen van cluster 3 samen in een Regionaal Expertisecentrum (REC). Met elkaar zorgen de speciale scholen ervoor dat de deskundigheid in hun cluster voor de hele regio beschikbaar komt en blijft. Door de samenwerking blijft het speciaal onderwijs in de toekomst bereikbaar voor alle kinderen die het nodig hebben en hun ouders. De scholen van een REC geven onderwijs aan kinderen die speciale zorg nodig hebben. Daarnaast wordt begeleiding gegeven aan reguliere scholen die een kind met een beperking hebben opgenomen. Vijf scholen in West-Brabant hebben samen het REC West-Brabant cluster 3 opgericht. Deze scholen werken in het REC West-Brabant samen in het geven van onderwijs en zorg voor leerlingen met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking. Deze vijf scholen zijn: 1. Liduinaschool (ZML) Breda 2. Mytylschool De Schalm Breda 3. Openluchtschool Breda 4. De Kameleon (ZML) Roosendaal 5. Mytylschool Roosendaal Voor meer informatie verwijzen wij u door naar: www.recwestbrabant.nl Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 7
Beoordeling welke kinderen in aanmerking komen voor LGF De Commissie voor Indicatiestelling beoordeelt aan de hand van dossiergegevens en wettelijke regels of een leerling in aanmerking komt voor een indicatie, oftewel een beschikking. Vervolgens kunnen de ouders van de leerlingen kiezen voor een plaats op een school voor (Voortgezet) Speciaal Onderwijs of voor een plaats met een rugzak op een reguliere school. Van het REC wordt verwacht dat de ouders, indien zij dat wensen, ondersteund worden bij het maken van die keuze en bij het compleet maken van het dossier voor het verkrijgen van een indicatie. En dat geldt natuurlijk ook voor de leerlingen die in een andere setting opgevangen gaan worden. De opdracht voor de Liduinaschool in de komende periode is om samen met de overige SOscholen (huidige scholen REC 3 en REC 4) onze kwaliteit overeind te houden aan de leerlingen die vanuit het samenwerkingsverband aan ons worden toevertrouwd. Daarnaast moeten wij ons in het samenwerkingsverband en via landelijke organisaties sterk blijven maken voor invulling van passend onderwijs op een manier die haalbaar en reëel is. Het zou een ramp zijn als deze wetswijziging tot gevolg heeft dat er weer veel leerlingen thuis komen te zitten omdat de zorg-/hulpvraag nergens beantwoord kan worden Daarnaast wordt van het REC verwacht dat zij ambulante begeleiding coördineert op de reguliere scholen waar leerlingen met een rugzak zijn geplaatst. De ouders kunnen tegen het besluit in beroep gaan, indien zij het niet eens zijn met de beslissing van de CvI. Passend Onderwijs De gevolgen van de invoering van passend onderwijs zijn op dit moment moeilijk in te schatten. Het aantal leerlingen behorende tot onze doelgroep dat in het reguliere onderwijs geplaatst wordt is al jaren constant.de effecten van de wetswijziging met betrekking tot het passend onderwijs zullen hierin wellicht ingrijpende verandering brengen. Kort gezegd is het de bedoeling dat zowel de bovenkant als de onderkant van onze doelgroep op een andere locatie opgevangen wordt. De AWBZ-bekostiging voor onze leerlingen houdt op, dit betekent dat de leerlingen met een zeer grote zorgbehoefte (door hun zeer lage begaafdheid) meer in de dagverblijven opgevangen zullen worden. Daar tegenover staat dat een grote groep leerlingen die op onze school leerroute A bezoekt in het basisonderwijs opgevangen zal gaan worden. 10 % minder bekostiging en samenwerkingsverbandbeleid dat gebudgetteerd is zullen, naast alle dienstverlening die verdwijnt, ervoor gaan zorgen dat er in elk geval voor onze leerlingen weinig extra zorg overblijft. Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 8
AANMELDING (TE ONDERNEMEN STAPPEN) Stap 1: aanmelden De ouders maken kenbaar dat zij hun kind willen aanmelden voor een plaatsing op een school van REC 3 West-Brabant of voor plaatsing binnen het reguliere onderwijs met ambulante begeleiding vanuit een school van REC 3 West-Brabant. Ouders melden hun kind aan bij de administratie van de Liduinaschool. Stap 2: telefonisch contact De school neemt daarna contact op met ouders. Tijdens dit contact: Wordt een afspraak gemaakt voor een intakegesprek en/of oriëntatiebezoek. Wordt gevraagd zo veel mogelijk relevante rapportage over het kind mee te nemen naar het intakegesprek. Wordt uitleg gegeven over de verdere procedure. Stap 3: gesprek Tijdens het intake gesprek met de directie en maatschappelijk werkende komt aan de orde: De geldende procedure. Daarbij vraagt de trajectbegeleider aan ouders toestemming de gegevens over hun kind naar de CvI en het LCTI te mogen zenden. Het aanmeldingsformulier van ouders: aanvullingen en bijstellingen. De trajectbegeleider stelt op basis hiervan het definitieve aanmeldingsformulier op. Het toestemmingsformulier voor het opvragen en doorsturen van gegevens. De aangeleverde/benodigde rapportage van het kind. Stap 4: gegevens verzamelen, onderzoek De trajectbegeleider verzamelt de diagnostische informatie die de CvI nodig heeft om een indicatieuitspraak te kunnen doen. Indien de informatie ontoereikend is adviseert de trajectbegeleider de ouders bij welke instantie zij deze informatie c.q. aanvullend onderzoek kunnen verkrijgen. Indien van toepassing verzoekt de trajectbegeleider één van de leden van de CvB van de Liduinaschool om onderzoek te verrichten. Stap 5: aanvraag CvI De trajectbegeleider verzendt namens de ouders de verzamelde informatie (inclusief het door de ouders ondertekende aanmeldingsformulier èn een verwijzingsbrief) naar de CvI. Stap 6: besluit CvI De CvI vormt zich een oordeel en neemt een indicatiebesluit. Stap 7: rapportage CvI De CvI zendt haar indicatiebesluit naar de ouders. De trajectbegeleider krijgt een kopie. Stap 8: keuze ouders Ouders kiezen voor plaatsing op de speciale school van het REC of voor plaatsing op een reguliere school met extra faciliteiten en ambulante begeleiding. Als ouders voor een REC-school kiezen: Stap 9: oordeel CvB De CvB oordeelt over de plaatsbaarheid van de betrokken leerling. Daarbij betrekt zij het indicatiebesluit van de CvI. Indien de CvB anders oordeelt dan de CvI wordt dit beargumenteerd. Stap 10: advies CvB De CvB doet een voorstel over de plaatsing aan de directie. Stap 11: De directie neemt een beslissing over de toelating op basis van het voorstel van de CvB (en het oordeel van de CvI). Stap 12: De trajectbegeleider informeert de ouders over de plaatsing via de schooladministratie. Als ouders voor het regulier onderwijs kiezen: Stap 9: keuze school De trajectbegeleider ondersteunt desgewenst de ouders bij het kiezen van een reguliere school. Stap 10: aanvraag De reguliere school vraagt ambulante begeleiding aan bij de dienst Ambulante Begeleiding van REC-3 (Flexinos). Stap 11: aanmelding CFI De reguliere school meldt de leerling aan bij het CFI. Na een aantal weken ontvangt de school van het CFI een terugmeldingsformulier. De ambulante begeleider ontvangt hiervan een kopie. Stap 12: plan maken De ambulante begeleider maakt een begeleidingsplan. De reguliere school maakt een handelingsplan. Stap 13: plan ondertekenen Als ouders, school en ambulante begeleider het eens zijn over het begeleidings- en handelingsplan, start de ambulante begeleiding. Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 9
Indicatiecriteria voor onderwijs aan zeer moeilijk lerenden: Er is sprake van een verstandelijke beperking, als: a. De IQ-score lager is dan 55 b. Een IQ-score in de bandbreedte 55-70 i.c.m.: - Een andere vastgestelde stoornis (b.v. autisme, AD/HD e.a.) (leerlingen tot 8 jaar) of i.c.m. een stagnerende didactische ontwikkeling (leerlingen vanaf 8 jaar). - Een zeer geringe sociale redzaamheid (vastgesteld middels het invullen van de SRZ bij IQ boven de 55). - Een ernstige structurele beperking in de onderwijsparticipatie. - Een ontoereikende ondersteuningsmogelijkheden vanuit regulier onderwijs. c. Er sprake is van syndroom van Down. Benodigde informatie: - In geval a: psychologisch rapport met uitslag van een capaciteitenonderzoek. - In geval b: psychologisch rapport met uitslag van een capaciteitenonderzoek, onderwijskundig rapport, uitslag van sociale redzaamheidonderzoek (SRZ, SRK of VABS). - In geval c: een medische verklaring dat syndroom Down is vastgesteld. Indicatiecriteria voor onderwijs aan meervoudig gehandicapte kinderen (kinderen uit de basale vormingsgroepen): a. Als er sprake is van een diepe stoornis in de intellectuele ontwikkeling (IQ lager dan 20) of b. Als het IQ tussen 20 en 35 is in combinatie met een beperkt gedragsrepertoire en bijkomende medische of gedragsproblematiek of c. Als een lichamelijke beperking in combinatie met het IQ lager dan 70 en een ernstige structurele beperking in de onderwijsparticipatie en ontoereikende ondersteuningsmogelijkheden vanuit regulier onderwijs en/of zorgsector. Benodigde informatie: psychologisch rapport met uitslag van een capaciteitenonderzoek, medisch verslag waaruit onderwijsbeperkingen blijken, uitslag van sociale redzaamheidsonderzoek. Herindicatie Bij alle leerlingen van de school moet regelmatig door de CvI bekeken worden of de plaatsing terecht is. Dit gebeurt voor iedere leerling elke vier jaar, uitgezonderd leerlingen met het syndroom van Down. Voor deze leerlingen is de afgegeven indicatie geldig voor de gehele schoolloopbaan. Voor de herindicatie wordt een psychologisch onderzoek gedaan en aan de ouders wordt gevraagd een vragenlijst in te vullen. Deze vragenlijst wordt automatisch vanuit school toegezonden met het verzoek deze na invulling naar ons terug te sturen. De school zorgt dan voor dat alle benodigde gegevens bij de CvI komen om de herindicatie in orde te maken. Nadrukkelijk willen we de ouders erop wijzen dat het verkrijgen van een nieuwe indicatie een voorwaarde is voor het voortzetten van de plaatsing binnen het speciaal onderwijs. De Liduinaschool kan alleen leerlingen opnemen die een geldige indicatie hebben. Het is daarom belangrijk dat de formulieren die u ontvangt invult en zo spoedig mogelijk retourneert. Formeel zijn en blijven de ouders verantwoordelijk voor de aanvraag (zij ondertekenen dan ook) maar de Liduinaschool wil hen graag ondersteunen tijdens deze procedure (o.a. door het bewaken van de geldigheid van de indicatie en verzamelen van de benodigde gegevens). Natuurlijk worden de onderzoeksresultaten op verzoek met de ouders besproken. Ondergrens zorgvraag leerlingen De Liduinaschool streeft er naar de zorg voor de leerlingen op een verantwoorde wijze gestalte te geven. Er kunnen zich echter ook situaties voordoen, waarin de grenzen aan de zorg voor leerlingen worden bereikt en er sprake is van een ZML/MG-overstijgende zorgvraag, waardoor er geen kwalitatief goed onderwijs kan worden geboden. Het is voor ons niet meer mogelijk om kwalitatief goed onderwijs te bieden aan de gehele groep en/of aan de betreffende leerling als er sprake is van: - een leerling die een beperking en heeft die een zodanige verzorging en/of behandeling vraagt dat daardoor zowel de zorg en de behandeling voor de desbetreffende leerling als het onderwijs aan de betreffende leerling onvoldoende tot zijn recht kunnen komen. Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 10
- aan een leerling een zodanig beslag legt op de tijd en de aandacht van de leerkracht, dat daardoor de tijd en de aandacht voor de overige leerlingen in de groep onvoldoende of geheel niet kan worden geboden. - een leerling die ernstige gedragsproblemen heeft, die leiden tot een ernstige verstoring van de rust en de veiligheid in de groep. Het is dan niet meer mogelijk om de veiligheid te garanderen van de leerlingen in de groep. Wat verstaat de Liduinaschool onder leerlingen met een ZML/MG-overstijgende zorgvraag: - Leerlingen waarbij de zorgvraag op gebied van Persoonlijke Verzorging en/of Individuele Begeleiding en/of Verpleging het zorgaanbod vanuit de onderwijs indicatie (ZML en/of ZML-MG) overstijgt. In de praktijk zijn dit doorgaans 1. leerlingen met een (zeer) ernstige verstandelijke beperking in combinatie met een bijkomende problematiek op fysiek gebied (motorisch en/of medisch), of 2. leerlingen met een verstandelijke beperking in combinatie met een gedragsstoornis en/of ernstige problematiek op psychiatrisch gebied, of 3. leerlingen met een verstandelijk beperking in combinatie met ernstige sensorische problematiek (prikkelverwerkingsproblemen) Grenzen van de Liduinaschool: a. Indien de zorg vanuit de ZML/MG-indicatie met de aanvullende AWBZ- financiering ontoereikend is om de zorgbehoefte van de leerling te beantwoorden. De school is dan onvoldoende toegerust om verantwoord te handelen, aangezien de leerling alleen kan participeren binnen het onderwijsprogramma als de onderwijstijd en/ of geoormerkte zorgtijd van andere leerlingen gebruikt wordt om de benodigde zorg te realiseren. b. Indien de leerling zeer beperkte/geen ontwikkeling laat zien binnen de kern-doelen van het ZML/ MG-onderwijs gedurende een jaar, waarbij de oorzaak ligt in een cognitieve stagnatie en/of beperkte onderwijsparticipatie ten gevolge van de zorgvraag c. Indien de leerling ernstige verstoring van de orde en rust op school veroorzaakt, nadat er van uit school alle beschikbare interventies zijn ingezet d. Indien de leerling (ondanks aanvullende zorg vanuit AWBZ-financiering) niet kan voldoen aan het onderwijsprogramma en niet kan participeren binnen de wettelijke schooltijden en/of niet kan participeren binnen de bij de ZMLK/MGindicatie passende groepsgrootte en individuele alternatieven aangeboden moet krijgen. Wanneer bovenstaand beleid aan de orde is zal hierover in eerste instantie een gesprek met ouders/ verzorgers plaatsvinden waarin de situatie en de verder te ondernemen stappen besproken worden. Zorg voor Jeugd Als Liduinaschool zijn wij aangesloten op het signaleringssysteem Zorg voor Jeugd. Zorg voor Jeugd is bedoeld om problemen bij kinderen en jongeren in de leeftijd van 0 23 jaar in een vroegtijdig stadium te signaleren en vervolgens de coördinatie van zorg te organiseren. Op deze manier moeten risico s met kinderen en jongeren worden voorkomen en kan in het belang van de jeugdige en zijn ouders/verzorgers hulp beter op elkaar worden afgestemd. Het signaleringssysteem Zorg voor Jeugd is beschikbaar gesteld door de gemeente. De gemeente heeft vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) namelijk de taak om problemen bij jeugdigen te signaleren en coördinatie van zorg te organiseren. Binnen onze organisatie kunnen alleen leden van de CVB zorgsignalen afgeven in Zorg voor Jeugd. Zo n signaal geven zij alleen af, nadat zij de jeugdige en/of zijn ouders/verzorgers hierover hebben geïnformeerd. Bij het afgeven van een signaal wordt geen inhoudelijke informatie geregistreerd. Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 11
In het systeem komt alleen te staan dat er zorgen zijn over een jeugdige. Als er twee of meer signalen in het systeem staan over dezelfde jeugdige, dan wordt automatisch een ketencoördinator aangewezen. Deze ketencoördinator is een professional van een hulpverleningsorganisatie. Hij/zij inventariseert wat er aan de hand is met de jeugdige en of het nodig is om in overleg met betrokken partijen een hulpverleningsplan op te stellen. Op www. zorgvoorjeugd.nu vindt u meer informatie over Zorg voor Jeugd. Continue leerlingbegeleiding De Liduinaschool streeft naar een manier van werken en registreren waardoor zij in staat is de ontwikkeling van een leerling continu te volgen en hierdoor een gericht (vaak individueel) onderwijsprogramma aan te kunnen bieden. De Commissie voor de Begeleiding bewaakt de voortgang van de leerling en besluit over de inzet van ondersteunende begeleiding. Het begin van de continue leerlingbegeleiding wordt gevormd door de gegevens vanuit de toelating; het zogenaamde Ontwikkelingsprofiel. In dit document staan de relevante gegevens van een leerling, een eerste beeldvorming, het ontwikkelingsperspectief en de benodigde onderwijsondersteuning. Ook wordt in het Ontwikkelingsprofiel vermeld in welke leerroute de leerling, op basis van zijn mogelijkheden, geplaatst wordt. De verdere ontwikkeling van de leerling wordt gevolgd via het leerlingvolgsysteem (LVS 2006): een planmatig toetsings- en scoringssysteem om de ontwikkeling van een leerling in kaart te brengen en planning van het onderwijs te ondersteunen. Elke leerling in een groep wordt aan de hand van het leerlingvolgsysteem op niveau ingedeeld voor de verschillende vakgebieden. Voor elk vakgebied stelt de groepsleerkracht voor de groep een groepsplan op, dat dus kan bestaan uit verschillende niveaugroepen. Aan het begin van elk schooljaar worden de groepsplannen opnieuw opgesteld en middels een consultatieve groepsplanbespreking met de intern begeleider bekeken. Vanuit LVS 2006, groepsplanning en de leerlingkenmerken wordt het individueel handelingplan opgesteld. Dit document moet door ouders/voogd worden ondertekend. De leerkrachten volgen dagelijks de vorderingen/ veranderingen in het ontwikkelingsproces van de leerling. Twee keer per jaar worden alle gegevens in kaart gebracht en wordt de ontwikkeling van de leerling besproken. Eén keer per jaar worden bij de leerlingen met een cognitieve ontwikkelingsleeftijd groter of gelijk aan 5 jaar, voor rekenen, spelling, begrijpend lezen en technisch lezen didactische toetsen afgenomen. Hiervoor worden de CITO toetsen Speciale Leerlingen en de DMT en AVI toetsen gebruikt. Besprekingen Op de Liduinaschool kennen we diverse soorten besprekingen. Dit zijn in feite steeds evaluaties van de uitvoering van de groepsplannen (en eventuele individuele trajecten) en de plaatsing binnen de huidige groep. Het beleid is erop gericht dat elke leerling elk schooljaar minimaal twee keer besproken wordt. De groepsplanbespreking Deze vinden twee keer per jaar plaats en hierin worden de door de leraar opgestelde groepsplannen voor de vakgebieden besproken. In deze plannen staan de doelen waaraan in die groep wordt gewerkt, volgens welke methoden en hoe dit wordt georganiseerd. De groepsplannen worden door elke leerkracht aan het begin van het schooljaar opgesteld en in de eerste vier schoolweken besproken in een eerste consultatieve groepsplanbespreking met de IB`er. De tweede bespreking (evaluatie/bijstelling) vindt in januari plaats met de sectordirecteur. Bij de eerste consultatieve groepsplanbespreking zijn aanwezig de leerkracht en de IB`er. Bij de tweede groepsplanbespreking zijn aanwezig de leerkracht en sectordirecteur. Evaluatie handelingsplannen Deze bespreking vindt plaats met de groepsleerkracht in aanwezigheid en onder verantwoordelijkheid van de betroken psycholoog/ orthopedagoog. Indien wenselijk kan ook plaats worden ingeruimd voor betrokken vakleerkrachten of onderwijsondersteunend personeel. Er wordt van deze bespreking een verslag gemaakt. Dit verslag gaat ter informatie naar de ouders/voogd. Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 12
Er moet worden aangegeven of de doelstellingen bereikt zijn en of dit verlopen is zoals eerder gepland was; belemmerende en bevorderende factoren worden geformuleerd. Daarnaast worden er op grond van deze informatie aandachtpunten/conclusies vermeld voor het nieuwe handelingsplan en wordt aangegeven in wat voor type groep, leerroute, de leerling het volgende schooljaar geplaatst kan worden. Eventuele specifieke problemen kunnen ingebracht worden in de Commissie voor de Begeleiding. Het verslag evaluatie IHP vormt de basis voor het oudergesprek in juni. Eindbespreking SO In de periode januari/februari vinden besprekingen plaats voor de leerlingen die het SO gaan verlaten en uitstromen naar een vorm van vervolgonderwijs. Hierbij zijn de groepsleerkracht en de gedragsdeskundige aanwezig. De leerkracht en de psycholoog/orthopedagoog maken een eindverslag SO. Hierin staat een korte beschrijving van de ontwikkeling van de leerling op de verschillende gebieden en het bereikte eindniveau. Daarnaast staat er een advies in met betrekking tot het vervolgonderwijs (meestal VSO-ZML), en eventuele gewenste onderwijsondersteuning. Dit verslag vormt de basis voor de start in het vervolgonderwijs. Toelatingsbespreking VSO In de periode december-mei vinden besprekingen plaats voor de leerlingen die in aanmerking komen voor een overstap van het SO naar het VSO in het volgend schooljaar. Dit zijn alle leerlingen die vóór 1 augustus 13 jaar zijn/worden. Een leerling die in de periode augustus/december van het volgend schooljaar 13 jaar wordt, wordt alleen besproken na overleg tussen de leerkracht en de CvB. Doelstelling: - Bespreken van de vorderingen van de leerling op verschillende gebieden. - Bepalen of een leerling toe is aan plaatsing binnen het VSO. - Bepalen van de te volgen VSO-leerroute. - Bespreken van aandachtspunten bij plaatsing in het VSO. - In februari/maart vindt een voorlichtingsavond plaats voor alle ouders/verzorgers van leerlingen die naar het VSO gaan. Transitieplan In het schooljaar 2011-2012 zal voor alle leerlingen rondom hun 18e verjaardag die hiervoor in aanmerking komen een individueel transitieplan (ITP) worden opgesteld. In dit document zal worden aangegeven welke stappen er moeten worden gezet om de naderende schoolverlating zo optimaal mogelijk te laten verlopen. Een naadloze overgang van school naar toekomstige werkplek is zeer belangrijk. In dit perspectief wordt in het ITP aangegeven naar welke perspectieven wordt toegewerkt in de richting van wonen, werken en vrijetijdsbesteding en welke begeleidingsvoorwaarden hierbij zijn. Tevens wordt vastgelegd welke concrete stappen hiertoe moeten worden gezet: invulling van stages, aanvragen van noodzakelijke indicaties en specifieke leerdoelen in het onderwijsprogramma zijn hiervan slechts voorbeelden. Waar noodzakelijk zal zorg gedragen worden voor een actueel psychologisch verslag. Het ITP wordt besproken en vastgesteld na bespreking met (indien mogelijk) leerling en ouders. Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 13
AB Wanneer de ouders kiezen voor een reguliere school wordt de ambulante dienst Flexinos ingeschakeld. Ook werkt de school samen met het steunpunt autisme Het Driespan, Meander en REC als één \ Steunpunt Autisme West-Brabant. Deze vorm van dienstverlening biedt het desbetreffende kind, de ouders en de gekozen school de gewenste ondersteuning. Het aanbod is afhankelijk van de hulpvraag van de leerling, school en of ouder(s)/verzorger(s). De dienst AB is verantwoordelijk voor het opstellen van een begeleidingsplan. Hierin staan de begeleidingsdoelen en afspraken over de wijze waarop de AB wordt ingezet. Dit gebeurt in samenspraak met de school en ouder(s) verzorger(s). De reguliere school is eindverantwooedelijke voor de totale begeleiding van de leerling, tevens voor de inzet van extra middelen. De Liduinaschool verleent in deze situatie dus diensten die onder verantwoordelijkheid van de reguliere basisschool worden ingevuld. De dienst AB organiseert tevens netwerkbijeenkomsten voor de reguliere scholen waaraan AB (voor leerlingen met een CVI-indicatie) wordt gegeven. De doelstelling van deze bijeenkomsten is onder andere het uitwisselen van ervaringen en het informatie geven betreffende specifieke didactische en pedagogische ondersteuning. Aan de hand van deze netwerkbijeenkomsten wordt het blad Op Maat uitgegeven. NIEUWE LEERLING ZITTENDE LEERLING SO VERLATER VSO VERLATER ONTWIKKELINGS PROFIEL VOORLOPIG IHP GROEPSPLAN IHP TRANSITIE PLAN IHP VOORTGANG IHP EINDVERSLAG SO PLAATSINGS BESPREKING Verslag OO EVALUATIE IHP ONDERWIJS VERSLAG CONCLUSIE CVB Schema leerlingenzorg 6-6 Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 14
INHOUD VAN HET ONDERWIJS Inleiding SCHEMA Het ZML onderwijs is een onderwijsvorm die zich richt op een brede groep leerlingen in de leeftijd van 4 tot en met 20 jaar. De leerlingen hebben een algemene ontwikkelingsachterstand met eventueel een bijkomende problematiek zoals ASS en ADHD. Aan de bovengrens zien we in de SO-leeftijd leerlingen die mogelijkheden hebben in het grensgebied met het Speciaal Basis Onderwijs en Praktijkonderwijs. Aan de ondergrens zien we leerlingen in het grensgebied met Orthopedagogische Dagcentra (ODC). In de VSO-leeftijd zien we leerlingen die uitstromen naar een kleinschalige en beschutte werkomgeving,maar er zijn ook leerlingen die hun werkplek binnen het vrije bedrijf of in de sociale werkvoorziening vinden. We bieden ook onderwijs aan leerlingen die naast hun verstandelijke beperking ook bekend zijn met een motorische belemmering alsook leerlingen die door een al dan niet ernstige vorm van autisme in hun ontwikkeling belemmerd worden. Er is dus een grote diversiteit van hulpvragen die leerlingen stellen. Om op deze specifieke vragen goed antwoord te kunnen geven is bij de organisatie van de Liduinaschool uitgegaan van de verdeling van leerlingen aan de hand van de hulpvragen in drie leerroutes en het werken met overzichtelijke teams. Beide zaken zijn binnen de afdeling van het SO en het VSO duidelijk herkenbaar. Op deze manier wordt het onderwijsaanbod zoveel mogelijk afgestemd op de mogelijkheden van de leerling. De Commissie voor de Begeleiding (CvB) van onze school is verantwoordelijk voor het bepalen van het perspectief voor de leerlingen. Op grond hiervan wordt er een gewenste leerroute aangegeven en wordt er gekeken welk team de voorkeur heeft. Dit proces gebeurt jaarlijks en is in onze procedure leerlingenzorg opgenomen. Door de genoemde commissie wordt ook steeds bekeken of een leerling specifieke ondersteuning nodig heeft. Om antwoord te kunnen geven aan specifieke hulpvragen heeft de school de beschikking over logopedie, Remedial Teaching, Sensorische Integratie ondersteuning, spelbegeleiding, fysio- en ergotherapie (adviserend naar het personeel) en Motorische Remedial Teaching. Deze ondersteuning zal, indien door de CvB geïndiceerd, steeds met een duidelijke doelstelling en voor een bepaalde periode gegeven kunnen worden. Deze ondersteuning kan binnen alle teams gegeven worden, al merken we in de praktijk dat de behoefte aan logopedische ondersteuning groter is bij de jongere leerlingen, leerlingen met ASS en binnen leerroute C. De behoefte aan remedial teaching is wat groter bij de leerlingen die de meer cognitieve processen aangeboden krijgen. Motorisch Remedial Teaching vindt vooral plaats bij leerlingen met een MG indicatie Hieronder geven we een nadere toelichting op de leerroutes en de teams. Leerroute C DE DRIE LEERROUTES In deze leerroute zitten de leerlingen die sterk gebaat zijn bij het aanbod van de praktische schoolse vaardigheden. Hier ligt dan ook het accent op. Globaal wordt er gesproken van een laag ZML niveau. Veel leerlingen binnen deze route hebben een CvI-MG indicatie. Het onderwijs richt zich met name op de volgende domeinen: zintuiglijke ontwikkeling, motorische ontwikkeling, de communicatie, de zelfredzaamheid, de spelontwikkeling en de sociaal-emotionele ontwikkeling. De individuele benadering overheerst, met bewust gehanteerde leermomenten in de groep Vaste structuur en herkenbaarheid zijn belangrijk. De concrete hier-en-nu-situaties zijn het referentiekader. Er wordt vooral gewerkt vanuit betekenisvolle activiteiten en het ervaringsleren. Deze leerlingen ontwikkelen zich vooral door het doen en vragen derhalve om een uitlokkende pedagogischdidactische omgeving waarbinnen ze uitgedaagd worden zich verder te ontwikkelen en het geleerde toe te passen. Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 15
Binnen het onderwijs is het bieden van de mogelijkheid tot herhalen eveneens een belangrijk uitgangspunt. Ook leerlingen met een zeer beperkte sociale behoefte (b.v. ASS) en/of structurele participatieproblemen ten gevolge van ernstige motorische beperkingen kunnen tot deze leerroute behoren. Het pedagogisch klimaat bij deze leerlingen kenmerkt zich juist door voorspelbaarheid, verheldering en visuele ondersteuning. Het onderwijs wordt gegeven binnen wat kleinere groepen (8 à10 leerlingen) met een leerkracht en klassenassistente. In veel groepen is er extra ondersteuning gewenst door een zorgassistente die bekostigd wordt vanuit de AWBZ-middelen die de ouders van deze leerlingen ontvangen. Veelal is deze ondersteuning voorwaardelijk om een plaatsing binnen het onderwijs optimaal te laten zijn. Het perspectief voor de meeste SO leerlingen is het VSO-ZML leerroute C en daarna een plaatsing in een beschutte woon/werkomgeving (dagactiviteitencentrum). In overleg met de ouders is eerdere uitstroom dagbesteding mogelijk, met name indien de leerling qua verstandelijke en sociaalemotionele ontwikkeling niet boven het niveau van 2½ jaar uitkomt. Leerroute B In deze leerroute zitten leerlingen die gebaat zijn bij een onderwijsaanbod op praktisch en cognitief gebied. Afhankelijk van de individuele mogelijkheden omvat het programma van deze route de leergebiedoverstijgende en de leergebiedspecifieke vakgebieden (zie schema). In het algemeen spreekt men van een gemiddeld ZML niveau. Er is dus hier een breed onderwijsaanbod waarbij de sociale ontwikkeling een belangrijk accent blijft. Het onderwijs wordt gegeven door een leerkracht, ondersteund door een klassenassistent. De groepsgrootte is ongeveer 12. Deze leerlingen vragen om een overzichtelijke omgeving waarbinnen ze voldoende uitgelokt worden (pedagogisch en didactisch). Het perspectief is veelal het ZML-onderwijs. Ook uitstroom naar BAO en praktijkonderwijs zijn echter zaken die samen met de ouders steeds moeten worden bekeken. Het eindperspectief vanuit de VSO-afdeling zal veelal zijn gelegen in een vorm van begeleid werken op basis van een CIZ-indicatie. Ook in deze leerroute zijn leerlingen met een specifieke hulpvraag geplaatst zoals leerlingen met ASS, veelal in specifieke auti-groepen (ongeveer 10 leerlingen). Het pedagogisch klimaat van deze route is voor deze leerlingen een belangrijke voorwaarden om tot leren te komen. Leerroute A In deze leerroute zitten de leerlingen die gebaat zijn bij een onderwijs aanbod dat zich meer richt op de cognitieve ontwikkeling. Bij de jongere leerlingen in deze route is het onderwijsaanbod breed (vergelijkbaar met route B) maar bij de ouderen zien we vaak dat de praktische zaken beheerst zijn zodat er meer accent kan komen te liggen op uitbreiding van de cognitieve ontwikkeling en het toepassen van het geleerde in de praktijk (sociale redzaamheid!). Het vergroten van de zelfstandigheid en het dragen van de eigen verantwoording komen hier nadrukkelijker aan bod. In het algemeen spreken we hier van hoog-gemiddeld tot hoog ZML niveau. Het onderwijs wordt gegeven door een leerkracht, ondersteund door een klassenassistent. De groepsgrootte is ongeveer 14. Deze leerlingen vragen om een uitlokkende omgeving waarbinnen ze voldoende uitgedaagd worden (pedagogisch en didactisch) het geleerde toe te passen. Het perspectief voor de SO leerlingen is veelal het VSO-ZML onderwijs al komen bij deze route de uitstroommogelijkheden naar BAO, SBO, Praktijkonderwijs of een andere vorm van speciaal onderwijs nadrukkelijker aan bod. De leerlingen functioneren soms in het grensgebied tussen twee onderwijsvormen. In overleg met ouders kan een mogelijke uitstroom een persoonlijk doel worden van de leerling (individueel handelingsplan). Het eindperspectief vanuit de VSO-afdeling zal op het gebied van werk liggen op het verkrijgen van een vorm van loonvormende arbeid binnen het vrije bedrijf of binnen de sociale werkvoorziening Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 16
TEAMS LIDUINASCHOOL In 2006 is een belangrijke stap gezet in de richting van een andere organisatorische vormgeving van de scholen vallend onder INOS. Ook de Liduinaschool valt onder dit bestuur. Bij het proces om te komen tot vernieuwing van de scholen is een belangrijk uitgangspunt geweest dat het primaire proces, het lesgeven aan leerlingen, de basis van denken dient te zijn en te blijven. Dit denken vanuit het onderwijs aan leerlingen is gestoeld op de gedachte dat de groepen de belangrijkste basis zijn. Het fundament voor goed onderwijs wordt gelegd door de positie die de teams gaan innemen. Het werk zal zoveel als mogelijk in teamverband worden georganiseerd. Deze teams van groepsleerkrachten zullen de resultaatverantwoordelijkheid dragen. De Liduinaschool heeft de afgelopen jaren gebruikt om haar organisatie af te stemmen op dit beleid. Dit is logischerwijs gekoppeld aan de veranderingen die nodig zijn na de verhuizingen in 2009 en het werken vanuit de leerroutes. Vanaf het schooljaar 2009/2010 bestaat de Liduinaschool uit twee eenheden: de afdeling SO en de afdeling VSO. Beide afdelingen zijn onderverdeeld in vier teams. Hierdoor zijn er acht teams binnen de school ontstaan. Ieder team is dus verantwoordelijk voor de uitvoering van de pedagogische en didactische opdracht. De groepsleerkracht is voor de ouders het aanspreekpunt voor hun kind. Afdeling SO Liduinaschool Team 2 Team 3 Team 4 Team 1 Inleiding: De afkorting SO staat voor Speciaal Onderwijs. Deze afdeling richt zich op leerlingen in de leeftijd van 4 t/m 12 jaar. De SO-afdeling bestaat in het schooljaar 2011-2012 uit vier teams (19 groepen). Buiten een verschil in leeftijd onderscheiden deze teams zich doordat ze zich richten op het geven van onderwijs denkend vanuit de drie leerroutes. Binnen het SO is het streven de leerlingen een zo breed mogelijk aanbod te geven. Vanzelfsprekend is er steeds ruimte om op basis van didactische en/of pedagogische argumenten een leerling in een andere leerroute (en dus veelal ook onder de verantwoording van een ander team) te plaatsen. Uitgangspunt van denken dient steeds het belang van de leerling te zijn. Binnen de teams 1, 2 en 3 zijn er speciale auti-groepen herkenbaar. De Liduinaschool werkt al zeer lang met leerlingen met deze problematiek. Uit ervaring is gebleken dat leerlingen met ASS gebaat zijn bij een gestructureerd, veilig en meer kleinschalig pedagogisch klimaat. We hebben er dan ook voor gekozen deze leerlingen in specifieke groepen onderwijs te geven en niet te verspreiden over alle andere groepen. We streven ernaar in deze groepen het aantal leerlingen kleiner te maken. Dit vanwege o.a. hun individuele leerstijl en prikkelgevoeligheid. Hieronder treft u een korte karakterisering van de vier verschillende teams binnen de SO-afdeling. Team 1: Dit team richt zich op leerlingen in de leeftijd van 4 t/m ongeveer 8 jaar. Het is een onderbouwafdeling met een duidelijk observatiekarakter. De keuze van de groep waarin een leerling geplaatst wordt is afhankelijk van de combinatie van leeftijd en mogelijkheden/hulpvraag van de leerling. We streven naar zo homogeen mogelijke groepen. Hierbij kijken we o.a. naar de didactische behoefte (het onderwijsprogramma) en naar de pedagogische behoefte. Er wordt onderwijs gegeven binnen de leerroutes A, B en C. Het doel is om gedurende de periode dat de leerling onderwijs vanuit dit team ontvangt zicht te krijgen op de ontwikkelingsmogelijkheden/behoeften van de leerling. Dit wordt dan geformuleerd in het perspectief. Hierdoor kan er na afloop van de periode een gerichte verwijzing plaats vinden naar een van de leerroutes. Afhankelijk van de individuele mogelijkheden ligt de nadruk op de leervoorwaarden en het versterken van de communicatie en werkhouding (concentratie e.d.). Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 17
Bij de oudere leerlingen, afhankelijk van hun mogelijkheden zal ook een start van de aanvankelijke leerprocessen plaatsvinden. Tevens wordt binnen dit team nadrukkelijk gekeken of de leerling de school voor ZML kan gaan overstijgen. Dit zal bij een aantal van hen ook in het handelingsplan als perspectief geformuleerd worden. De groepsgrootte binnen dit team is ongeveer tien leerlingen. In de groepen zijn een klassenleerkracht en klassenassistent werkzaam. Dit team is gehuisvest op de locatie Rijnauwenstraat. Team 2: Dit team richt zich op leerlingen in de leeftijd van 4 t/m ongeveer 13 jaar. Er wordt onderwijs gegeven aan leerroute C. Een groot gedeelte van deze leerlingen bezoekt de school met een MG indicatie. Deze kan worden afgegeven op grond van de combinatie van een verstandelijke en lichamelijke beperking. Ook kan er sprake zijn van een ernstige verstandelijke beperking (IQ<35) veelal gecombineerd met een beperkt gedragsrepertoire en geringe zelfstandigheid. Het onderwijs richt zich met name op de vier domeinen zoals deze bij de toelichting van de leerroutes zijn omschreven. Binnen dit team worden ook leerlingen opgenomen met ASS. Deze leerlingen zitten bij elkaar in een van de twee auti-groepen van dit team. Hierdoor kunnen we op een specifieke manier met deze leerlingen werken. Het onderwijs omvat een breed aanbod. De school heeft duidelijk het beleid om binnen dit aanbod, naast de sociale en redzaamheid programma onderdelen, de mogelijkheden van de meerschoolse vaardigheden zo optimaal mogelijk te benutten. We denken hierbij met name aan zaken zoals het lezen (pictolezen, technisch lezen en begrijpend lezen) en de rekenvaardigheid. Beide zaken zijn belangrijk voor het functioneren in onze samenleving. Hierbij wordt ook gekeken naar de toepassingsmogelijkheden voor de leerling. Binnen dit team worden ook leerlingen opgenomen met ASS. Deze leerlingen zitten bij elkaar in een van de drie auti-groepen van dit team. Hierdoor kunnen we op een specifieke manier met deze leerlingen werken maar het biedt ook ons ook de mogelijkheid om samen met de andere leerlingen in dit team activiteiten te ondernemen. De groepsgrootte binnen dit team is ongeveer 12 leerlingen. In de groepen zijn een klassenleerkracht en klassenassistent werkzaam. Dit team is gehuisvest op de locatie Rijnauwenstraat. Bij de groep met leerlingen met ASS is de groepsgrootte ongeveer 10 leerlingen. De groepsgrootte binnen dit team is ongeveer acht leerlingen. In de groepen zijn een klassenleerkracht en klassenassistent werkzaam. Afhankelijk van de verzorgingsbehoefte kan er een zorgassistente aanwezig zijn. Zoals vermeld, wordt deze gefinancierd vanuit AWBZ-indicatie die door het CIZ is afgegeven. Dit team is gehuisvest op de locatie Rijnauwenstraat. Deze locatie heeft een aantal voorzieningen zoals verzorging- en rustruimtes, snoezelruimte, binnenzandbak en binnenspeelmogelijkheden. Van deze ruimtes maken ook de leerlingen die onderwijs krijgen vanuit team 1 gebruik. Team 3: Dit team is verantwoordelijk voor het realiseren van het onderwijs aan leerlingen van 8 t/m 12 jaar in leerroute B. Rijnauwenstraat Team 4: Dit team is verantwoordelijk voor het realiseren van het onderwijs aan leerlingen van 8 t/m 12 jaar in leerroute A. Hier zien we bij de leerlingen tot ongeveer 11 jaar nog een breed onderwijs aanbod maar door de, in het algemeen betere leermogelijkheden, komt er steeds meer accent te liggen op de cognitieve leerprocessen. Dit is in de praktijk ook mogelijk omdat deze leerlingen de doelstellingen op de andere ontwikkelingsgebieden al (bijna) behaald hebben. Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 18
AFDELING VSO LIDUINASCHOOL Het pedagogisch klimaat is hier nadrukkelijker gericht op het hebben/nemen van eigen verantwoordelijkheid en het vergroten van de zelfstandigheid. Aan de andere kant hebben deze leerlingen ook een duidelijke structuur nodig om dit eigen te maken. Het is duidelijk dat ook de pedagogische opdracht hier groot is. Tot slot is het belangrijk te vermelden dat het onderwijs binnen dit team meer groepsdoorbrekend wordt aangeboden (in niveaugroepen). De groepsgrootte binnen dit team is ongeveer 14 leerlingen. In de groepen zijn een klassenleerkracht en klassenassistent aanwezig. Dit team is gehuisvest op de locatie Rijnauwenstraat. Afdeling VSO Liduinaschool Team 6 Team 7 Team 8 Team 5 De afkorting VSO staat voor Voortgezet Speciaal Onderwijs. De leeftijd van de leerlingen loopt uiteen van 13 tot 20 jaar. De VSO-afdeling bestaat in het schooljaar 2011-2012 uit vier teams (22 groepen). Buiten een verschil in leeftijd onderscheiden deze teams zich op cognitief/praktisch gebied. De leeftijd van de leerlingen varieert van 13 jaar in de teams 5 en 6 tot 20 jaar in de eindgroepen. De nadruk in het VSO ligt op het aanleren van vaardigheden die in relatie staan tot wonen, werken en vrijetijdsbesteding. Het ligt voor de hand dat naarmate de leerling langer in het VSO zit deze vaardigheden belangrijker worden. Daarnaast is er ruime aandacht in het programma voor de cognitieve vakken, expressie en lichamelijke opvoeding. Het onderwijsprogramma is vastgelegd in een rooster, waarin de verplichte onderdelen zitten. Het gaat dan om o.a. functioneel rekenen en Nederlandse taal. Functioneel rekenen omvat rekenen, tijdsoriëntatie, meten en wegen. Nederlandse taal omvat spelling, schrijven, taal, lezen en uitbreiding van de communicatieve vaardigheden. Naast het verplichte programma streven we er in het VSO naar om met specifieke voorkeuren van de leerling rekening te houden. Deze voorkeuren voor vakken of interesses nemen we in overleg met de betreffende leerkrachten in het rooster op. Waarbinnen het SO aandacht is voor de zelfredzaamheid en de sociale ontwikkeling zal in het VSO meer en meer het accent komen te liggen op arbeidsoriëntatie. De arbeidsoriëntatie start voorzichtig in de teams 5 en 6 en wordt nadrukkelijker voortgezet in de teams 7 en 8. Via werkervaringsplaatsen (WEP) doen de oudere leerlingen zowel binnen als buiten de school reële werkervaring op. Hiervoor maken we gebruik van het bestaande netwerk van werkervaringsplaatsen binnen de dagbesteding centra, sociale werkplaatsen en reguliere bedrijven. Het streven is om voor alle schoolverlaters passende arbeid te realiseren. Hieronder treft u een korte karakterisering van de vier verschillende teams binnen de VSO-afdeling. Vanzelfsprekend is er steeds ruimte om op basis van didactische en pedagogische argumenten een leerling over te plaatsen naar een ander team. Daarnaast zal op de geëigende momenten ook steeds de vraag aan de orde komen in hoeverre een andere vorm van onderwijs of dagbesteding beter van toepassing is. Team 5 In dit team zitten leerlingen van 13 tot 16 jaar. Veelal zullen zij instromen vanuit de eigen SO-afdeling. Daarnaast zien we dat er ook zeer regelmatig externe aanmeldingen zijn vanuit onder andere het basisonderwijs, SO en SBO. In algemeenheid zullen de leerlingen twee á drie jaar in dit team blijven. De groepen hebben een gemiddelde grootte van 12 leerlingen. Elke groep heeft een eigen klassenleerkracht en een klassenassistente. De groepen worden samengesteld op basis van de individuele hulpvragen van de leerlingen waarbij zo veel mogelijk homogene groepen worden geformeerd. Dit team heeft een brugfunctie tussen de SO-afdeling en de meer arbeidsgerichte groepen binnen de VSOafdeling. Er wordt onderwijs gegeven binnen de leerroutes A en B. Het programma is uitdagend en innovatief waarbij de leerlingen voor het eerst kennis kunnen maken met de praktijkvakken. Daarnaast blijft er een ruime plaats ingeruimd voor meer cognitief-gerichte vakken als Nederlandse taal, rekenen en wereldoriëntatie. Schoolgids Liduinaschool 2011-2012 19