Sylvia de Groot Heupner, directeur Stichting LNT maart 2013

Jaarverslag 2012

Voorwoord Al bijna vijf jaar ondersteunt Stichting Landelijk Netwerk Thuislesorganisaties (LNT) thuislesorganisaties: vrijwilligersorganisaties die Nederlandse taalondersteuning geven aan anderstaligen zodat zij beter kunnen participeren in de samenleving. Het LNT doet dit middels belangenbehartiging, kennisdeling en deskundigheidsbevordering. Sinds 2011 werkt zij hierbij nauw samen met het landelijke bureau van Gilde SamenSpraak (GSS). Afgelopen jaar zijn door de bijna 40 aangesloten thuislesorganisaties ruim 4.000 anderstaligen ondersteund door zo n 2.000 gemotiveerde en goed geschoolde vrijwilligers. Deze vorm van taalondersteuning is erg succesvol en levert iedereen wat op. Anderstaligen leren de Nederlandse taal en de samenleving kennen. Uit onderzoek blijkt dat meer dan 60% meer zelfredzaam is na afloop van een taalbegeleidingstraject. Ook haalt het anderstaligen in veel gevallen uit een sociaal isolement. Vrijwilligers verbreden hun blikveld, ontwikkelen hun sociale vaardigheden en dragen bij aan begrip en samenhang in de samenleving. De maatschappij heeft minder kosten omdat er minder beroep wordt gedaan op sociale voorzieningen. Niet verwonderlijk dat de behoefte naar vrijwillige taalondersteuning enorm groeit. Dit wordt ook veroorzaakt door de recente wetswijziging Inburgering, de toestroom van Europese migranten en de groeiende groep geslaagde inburgeraars : anderstaligen die zo weinig in contact komen met Nederlandssprekenden waardoor zij hun opgedane kennis van de taal zijn verloren. Aan gemotiveerde vrijwilligers blijkt gelukkig geen gebrek. Veel Nederlanders willen investeren in contact met anderstaligen en hen een helpende hand toesteken om de taal te leren en de samenleving (beter) te leren kennen. Kortom, deze vorm van vrijwilligerswerk is efficiënt, laagdrempelig en effectief. Betrokken burgers zetten zich actief in voor verbetering van de sociale samenhang, veiligheid en leefbaarheid van de gemeenschap. Dit past goed in het huidige beleid van de overheid gericht op actief burgerschap. Desondanks staat de continuïteit voor veel thuislesorganisaties onder druk. Afgelopen jaar heeft het LNT zich daarom hard ingezet om te voorkomen dat dit belangrijke werk verdwijnt en daarmee niet alleen kwetsbare migranten maar ook vele gemotiveerde vrijwilligers in de kou komen te staan. Naast belangenbehartiging stond ook kennisuitwisseling en deskundigheidsbevordering centraal. Dat dit voorziet in een grote behoefte bleek uit de honderden professionals die de diverse regionale- en landelijke uitwisselingsbijeenkomsten bezochten en de bijna 1.000 vrijwilligers en professionals die deelnamen aan trainingen zodat zij hun werk nóg beter kunnen doen. De lancering van SpreekTaal, materiaal speciaal bedoeld voor vrijwillige taalondersteuning ter bevordering van de spreekvaardigheid, was een ander hoogtepunt. Inmiddels is het duizenden keren gedownload vanuit binnen -en buitenland en zijn de reacties van de gebruikers zeer positief. Alle aangesloten thuislesorganisaties wil ik dan ook erg bedanken voor hun vertrouwen. Ook gaat veel dank uit naar onze financiers, te weten het Europees Integratie Fonds, het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en het Oranje Fonds. Sylvia de Groot Heupner, directeur Stichting LNT maart 2013 Stichting LNT Christiaan Krammlaan 8, 3571 AX Utrecht (030) 24 22 841 www.stichtinglnt.nl info@stichtinglnt.nl 2

Inhoudsopgave 1. Algemeen 4 1.1. Samenwerking Gilde SamenSpraak 4 1.2. Organisatie 4 1.3. Communicatie 5 2. Achterban 6 3. Activiteiten 9 3.1. Lokale organisaties adviseren 9 3.2. Bijeenkomsten organiseren 9 3.3. Trainingen verzorgen 10 3.4. Lobby 11 3.5. Deelname klankbordgroep onderzoek 12 3.6. Voortzetten Taalcoachproject 12 3.7. Productontwikkeling 13 3.8. Onderzoek 13 4. SpreekTaal 15 4.1. Aanleiding 15 4.2. Evaluatie 15 5. Toekomst 16 Stichting LNT Christiaan Krammlaan 8, 3571 AX Utrecht (030) 24 22 841 www.stichtinglnt.nl info@stichtinglnt.nl 3

Algemeen 2.1. Samenwerking Gilde SamenSpraak Sinds 1 juni 2011 werkt LNT nauw samen met stichting Gilde SamenSpraak (GSS), het landelijk integratieproject van Gilde Nederland. LNT en GSS kennen elkaar als convenantpartners in het Taalcoachproject (2009-2011) en zijn op aanraden van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) om tafel gegaan om samenwerking te onderzoeken. Daaruit is een projectplan Integratie LNT-GSS voortgevloeid met een subsidieaanvraag bij het Europees Integratie Fonds (EIF), BZK en het Oranje Fonds. De subsidie is verstrekt. Het doel is om in 2013 volledig te fuseren. Bestuurlijke samenwerking Afgelopen jaar hebben de besturen van beide organisaties hard gewerkt om de fusie voor te bereiden. Concrete resultaten zijn onder andere: het maken van een gezamenlijke visie, het voorleggen daarvan aan de achterbannen, het bedenken van een nieuwe naam en het opstellen van nieuwe statuten. Daarnaast was en is veel aandacht voor het opstellen van de administratieve organisatie (AO-beschrijving) van de nieuwe organisatie en de integratie van de financiële administraties. 2.2. Organisatie Personeel Per 1 juli wordt het LNT ondersteund door Roy Schelling, die is aangesteld als financieel medewerker in verband met de administratie die voor het EIF-project moet worden gevoerd. Projectdirecteur Sylvia de Groot Heupner was van september 2012 tot medio januari 2013 met zwangerschapsverlof en is gedurende deze periode vervangen door Margret van Gaalen. Klankbordgroep Het doel van de klankbordgroep is om thema s, trends en ontwikkelingen binnen het veld te signaleren en te bespreken en een niet bindend advies hierover te geven. De leden van de klankbordgroep worden gevormd door mensen uit de lidorganisaties en mensen uit het bedrijfsleven en andere partnerorganisaties. De klankbordgroep bestaat uit negen leden. De klankbordgroep heeft in 2012 vergaderd op 23 januari en 1 november. Bestuur Op bestuurlijk vlak hebben er de nodige veranderingen plaatsgevonden. Begin van het jaar werd het LNT geconfronteerd met het plotseling overlijden van één van de oprichters van het LNT, zeer gewaardeerd bestuurslid, Paul Voss. Tevens trad Pauline Beets in de zomer van 2012 om privé redenen af als bestuurslid. Ook wijzigde de functie van Diederik Slot: hij trad af als voorzitter, maar is aangebleven als bestuurslid. In het voorjaar is actief gezocht naar nieuwe, gekwalificeerde bestuursleden. Na uitgebreide gesprekken traden Anke van Kampen, Ester Oosterveen en Ouarda Ben Ahmed in de zomer aan als bestuursleden. In 2012 hebben bestuur en directie zeven keer vergaderd. Deze vergaderingen hadden tot doel: het bepalen van het algemeen beleid, toezicht houden op het dagelijks beleid en het vaststellen van de Stichting LNT Christiaan Krammlaan 8, 3571 AX Utrecht (030) 24 22 841 www.stichtinglnt.nl info@stichtinglnt.nl 4

begroting en het jaarverslag. Tevens zijn er diverse overleggen geweest met GSS betreffende de geplande fusie. Huisvesting Sinds 1 september 2011 delen LNT en GSS een kantoor in Utrecht. Gezamenlijke huisvesting is niet alleen goedkoper, samenwerken gaat ook beter door op één locatie werken. Het huidige huurcontract is inmiddels opgezegd per 1 januari 2014. LNT en GSS gaan op zoek naar een goedkopere locatie. 2.3. Communicatie Website De website van het LNT www.stichtinglnt.nl heeft in 2012 gemiddeld dertig bezoekers per dag gehad wat neerkomt op ongeveer negenhonderd bezoekers per maand. Nieuwsbrief De nieuwsbrief is in samenwerking met GSS opgesteld en structureel één maal per zes weken (met uitzondering van de zomervakantie) per e-mail toegezonden naar ongeveer zeshonderd personen en organisaties. Intranet Elke twee maanden is er een kort overzicht van nieuwe activiteiten op het intranet naar alle leden verstuurd. Het doel hiervan was om alle leden aan te moedigen het intranet te gebruiken. Het gebruik blijft laag. Komend jaar wordt onderzocht op welke andere wijze digitale kennisdeling kan worden ingericht. Stichting LNT Christiaan Krammlaan 8, 3571 AX Utrecht (030) 24 22 841 www.stichtinglnt.nl info@stichtinglnt.nl 5

2. Achterban Lidorganisaties Op 31 december 2012 had het LNT 38 leden. Er hebben zich dit jaar drie nieuwe leden aangemeld, namelijk Humanitas Utrecht Stad Lek en Weide, Assadaaka en Stichting Compaen. Zie hieronder het volledige overzicht: NVA, Amersfoort ABC, Amsterdam Assadaaka, Amsterdam Vrouwen Integratie Vandaag, Bergen op Zoom Breed Welzijn, Delft Inburgering & Integratie, Delfzijl OBV, Den Haag ROC Kop van Noord Holland, project KLIK Taalontmoetingen & Taalproject, Den Helder Raster Groep, Deventer Welstede, Ede Platform Allochtonen Geleen Breed, Geleen Partners in Welzijn, Sittard Factor G, Gouda Vluchtelingenwerk Zuidvleugel, Westland Project Taalkoppels Haarlemmermeer, Hoofddorp Stichting Netwerk, Hoorn Versa welzijn, Huizen Werkgroep Buitenlandse Vrouwen, IJmond-Noord St Welzijn, Velsen Sinne Welzijn, Leeuwarden Radius Welzijn, Leiden Clup Welzijn, Purmerend Stichting Stem, Roermond Humanitas, Roosendaal LOV, Rotterdam Vluchtelingenwerk Maasdelta, Schiedam ISKB, Utrecht Cumulus, Utrecht Humanitas Utrecht - Stad Lek en Weide Stichting Compaen, Veendam Wel.kom, Venlo Synthese, Taalmaatjes Venray St. Dunya, Vlissingen St. Droom, Vlissingen St. Welsaen, Zaandam Vrouwen Taalgroep Zeist St. Piezo, Zoetermeer Travers Welzijn, Zwolle Ledenbijdrage De hoogte van de contributie is gelijk gebleven. Om boekhoudkundige redenen is besloten de contributie te laten lopen van 1 januari t/m 31 december. Stichting LNT Christiaan Krammlaan 8, 3571 AX Utrecht (030) 24 22 841 www.stichtinglnt.nl info@stichtinglnt.nl 6

Inventarisatie lidorganisaties Om voldoende informatie over de achterban te beschikken heeft het LNT in 2012 een inventarisatie gehouden onder haar lidorganisaties (zie resultaten hieronder). Deze informatie is o.a. gebruikt bij belangenbehartiging. Gegevens 2011 1 : Aantal bereikte anderstaligen: ongeveer 4.300 Aantal actieve vrijwilligers: ongeveer 2.100 Trajecten: Bijna alle organisaties organiseren zowel individuele taalondersteuning als taalondersteuning in kleine groepjes aan anderstaligen. Ongeveer zeven organisaties bieden enkel individuele taalondersteuning aan, zoals thuisles, Taalontmoetingen en Taalcoachproject. Ten opzichte van de inventarisatie van vorig jaar blijkt er een grote toename van groepslessen te zijn. De kosten en duur van de trajecten verschillen per organisatie. Deelnemers: De overgrote meerderheid (83%) van de anderstaligen die in 2011 bereikt is is vrouw en ongeveer 13% van alle bereikte anderstaligen is man. Bij de verschillende organisaties is er een grote variëteit in opleidingsniveau van de deelnemers. Het ene deel van de anderstaligen is analfabeet of laaggeletterd en het andere deel heeft de basisschool of middelbare school/hoger onderwijs afgerond. Herkomstlanden: De meest voorkomende nationaliteit van deelnemers is de Marokkaanse, Turkse, Iranese of Irakese. Daarnaast zijn deelnemers uit Afrikaanse landen (m.n. Somalische), Midden- en Oost Europese landen en Aziatische landen (m.n. China) ruim vertegenwoordigd. Uitstroom: Alle organisaties geven aan dat een klein percentage van de anderstaligen voortijdig stopt. Er is geen onderzoek gedaan naar de redenen hiervoor. Doorstroom: De meeste deelnemers stromen door naar inburgering of een andere opleiding. Daarnaast worden ook groepsles, SamenSpraak, vrijwilligerswerk en buurthuisactiviteiten genoemd. Vrijwilligers: De groep vrijwilligers is divers in leeftijd. De groep tussen 30 en 60 jaar lijkt het meest vertegenwoordigd. Een minderheid van de organisaties geeft aan een bescheiden wachtlijst te hebben voor de vrijwilligers. Wachtlijst: Bijna alle organisaties geven aan regelmatig anderstaligen op een wachtlijst te hebben staan. Dit is een groot verschil ten opzichte van vorig jaar: toen gaf de meerderheid van de organisaties aan meestal geen wachtlijst te hebben. Gemiddeld genomen gaat dit om 20 deelnemers per organisatie. Organisaties: De meeste lidorganisaties beschikken over betaalde krachten. Gemiddeld genomen zijn per organisatie 1,3 fte. aan betaalde krachten betrokken bij informele taalondersteuning. Verwachtingen toekomst: Voor bijna alle organisaties is de toekomst onzeker en is het op dit moment nog onduidelijk of de taalondersteuning in 2013 in haar huidige vorm voort kan blijven bestaan. Stichting LNT Christiaan Krammlaan 8, 3571 AX Utrecht (030) 24 22 841 www.stichtinglnt.nl info@stichtinglnt.nl 7

Fondsenaanvraag namens LNT-leden Het LNT heeft in het najaar een aanvraag voor financiële ondersteuning ten behoeve van de lidorganisaties ingediend. Begin 2013 komt hier uitsluitsel over. Stichting LNT Christiaan Krammlaan 8, 3571 AX Utrecht (030) 24 22 841 www.stichtinglnt.nl info@stichtinglnt.nl 8

3. Activiteiten 3.1. Lokale organisaties adviseren De medewerkers van het LNT staan de aangesloten organisaties bij met adviezen over o.a. organisatie, werving en financiering. Vooral startende organisaties en organisaties in financiële nood hebben daaraan behoefte. De medewerkers verstrekken de adviezen vaak ter plaatse en bezoeken dus de organisaties in het land. Daarnaast hebben zij dagelijks contact met de achterban via e-mail en telefoon. 3.2. Bijeenkomsten organiseren Regionale bijeenkomsten Elk voorjaar organiseren LNT en GSS samen vijf regionale bijeenkomsten. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld voor de coördinatoren/projectleiders, bestuursleden en relevante anderen (o.a. lokale ambtenaren en samenwerkingspartners). In 2012 vonden de bijeenkomsten plaats op: - 10 mei, regio Noord-Nederland, Zwolle - 15 mei, regio Zuidwest Nederland, Rotterdam - 29 mei, regio Midden Nederland, Utrecht - 31 mei, regio Noordwest Nederland, Amsterdam - 5 juni, regio Zuidoost Nederland, Roermond Tijdens de regiobijeenkomsten konden de aanwezigen onderling kennismaken en informatie en ervaringen uitwisselen. In deze tijd van bezuinigingen is het voor vrijwilligersorganisaties belangrijk om kritisch te kijken naar de eigen organisatie en het aanbod. Allereerst is plenair gediscussieerd aan de hand van drie stellingen over hoe de toekomst er voor de deelnemende organisaties uitziet: 1. Wat voor organisatie ben je nu en wat voor organisatie wil je over 3-5 jaar zijn? 2. Wat voor organisatie ben je over 3-5 jaar als je op dezelfde voet doorgaat? 3. Wat is op dit moment de grootste uitdaging van jouw organisatie? Vervolgens verzorgde de Blauwe Noordzee een inhoudelijke workshop over de kracht van jouw organisatie. Waarin blinkt deze uit? En wat kun jij doen om een (nog) sterkere positie te krijgen? Ook was er aandacht voor samenwerking tussen de verschillende organisaties in elke regio. Wie doet wat en hoe kunnen we elkaar versterken? De retour ontvangen evaluatieformulieren geven per regio een verschillend beeld, maar over het algemeen zijn de bijeenkomsten als positief en van toegevoegde waarde ervaren. Landelijke bijeenkomst Op 2 oktober 2012 organiseerden LNT en GSS voor de tweede keer gezamenlijk een landelijke bijeenkomst, bedoeld voor de coördinatoren/projectleiders van de lokale organisaties/projecten, bestuursleden en relevante anderen (ambtenaren, samenwerkende maatschappelijke organisaties). De bijeenkomst vond wederom plaats bij Antropia te Driebergen/Zeist. Het doel van deze dag was de gehele achterban van LNT en GSS te laten kennismaken met elkaar en samenwerking tussen de achterban te bevorderen. Dit is gestimuleerd door een uitgebreid programma van kennisdeling, informatie-uitwisseling en deskundigheidsbevordering. Stichting LNT Christiaan Krammlaan 8, 3571 AX Utrecht (030) 24 22 841 www.stichtinglnt.nl info@stichtinglnt.nl 9

Thema van de dag luidde: Samen sterk de toekomst tegemoet. Voor het programma waren diverse gasten uitgenodigd, die o.l.v. dagvoorzitter Luuk van Term een bijdrage leverden aan het ochtendgedeelte. Zoals beleidsmedewerker Annemarie Gerbrandy van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties: zij vertelde over de gewijzigde wet Inburgering per 1 januari 2013. En Nafiss Nia, documentairemaker en dichter, die haar relevante levensloop uit de doeken deed en het eerste exemplaar van het nieuwe materiaal SpreekTaal (ontwikkeld i.s.m. de VU) uitreikte aan een taalkoppel. In de middag vonden twee rondes plaats met zes workshops: Werken met SpreekTaal, Vrije Universiteit Amsterdam; Gezinstaalcoaching, LOV Rotterdam; Duidelijk coördineren, handvatten voor vrijwilligerscoördinatoren, Keuning Coaching; Doorstroom naar vervolgactiviteiten VluchtelingenWerk Nederland; A.B.C, vertoning van de documentaire en het verhaal erachter door Nafiss Nia.; Nieuw administratiesysteem lokale projecten, Annelies Guit Bos. Circa 120 mensen namen deel aan de dag: coördinatoren, projectleiders, directeuren en bestuursleden van verschillende organisaties. 3.3. Trainingen verzorgen Vrijwilligerstrainingen Vanaf 1 maart is De Academie van start gegaan: een gevarieerd aanbod van trainingen, speciaal bedoeld voor vrijwilligers die taalondersteuning geven aan anderstaligen. De trainingen stellen deelnemers in staat op een hoger kwaliteitsniveau te opereren en zo nodig de kennis te verspreiden binnen de eigen organisatie. De trainingen hebben ook tot doel dat de organisaties elkaar leren kennen en van elkaars ervaringen leren. Het aanbod is tot stand gekomen na uitgebreide gesprekken met projectleiders van informele taalprojecten. Ook de ervaringen met de LNT Academie en de training Interculturele Communicatie van GSS zijn opgenomen in het aanbod. Dankzij financiering van verschillende subsidiënten kunnen wij de trainingen tegen lage tarieven (ver beneden kostprijs) aanbieden. De verschillende trainingen vinden op een door de deelnemende organisatie gekozen locatie plaats. Voor de trainingen worden ervaren en vakbekwame trainers ingehuurd. Om de kwaliteit te waarborgen wordt elke training geëvalueerd door de deelnemers. Het aanbod bestaat uit de volgende trainingen: - Begeleiden van tweede taalverwerving - Effectief oefenen met taal - Interculturele communicatie - Lesgeven aan mannen - Omgaan met grenzen stellen; de rol van de vrijwilliger - Taalles op maat in de praktijk - Spreekvaardigheid en feedback - Uitspraak en intonatie Stichting LNT Christiaan Krammlaan 8, 3571 AX Utrecht (030) 24 22 841 www.stichtinglnt.nl info@stichtinglnt.nl 10

In de maanden maart t/m december zijn 52 trainingen gegeven bij verschillende organisaties in het land. Per training nemen minimaal 12 tot maximaal 18 vrijwilligers deel. De trainingen worden doorgaans goed beoordeeld middels de evaluatieformulieren. De trainers verzamelen zelf de evaluatieformulieren en sturen deze op naar LNT en GSS. Daar wordt de inhoud bekeken en per training een samenvatting gemaakt. In geval van aandachtspunten wordt contact opgenomen met de trainer om deze door te nemen en indien nodig worden verbeterpunten geformuleerd voor een volgende training. Tot nu toe zijn geen aandachtspunten gerapporteerd. Professionaltrainingen Het programma voor de professionaltrainingen zou starten per september 2012, maar dit is opgeschoven naar december. De volgende trainingen zijn te volgen door coördinatoren, projectleiders, bestuursleden en andere relevante geïnteresseerden m.b.t. informele taalondersteuning door vrijwilligers: - Werken met SpreekTaal - Trainingsvaardigheden voor coördinatoren: hoe zet je een goede training op voor je vrijwilligers? - Bezuinigingen: hoe ga je daar mee om? - Samenwerken met bedrijven: Maatschappelijk Betrokken Ondernemen loont! - Fondsenwerving - Duidelijk coördineren In de verslagperiode is één keer de training Werken met Spreektaal gegeven. De evaluaties waren zeer positief. Voor de promotie van de trainingen is een digitale brochure ontwikkeld en verstuurd met daarin de inhoud van de trainingen omschreven, evenals de duur, data, kosten en wijze van aanmelden. Alle professionalstrainingen vinden plaats in het gebouw Krammstate in Utrecht, waar ook het gezamenlijke kantoor van LNT en GSS zich bevindt. Vanaf januari 2013 staan nieuwe trainingsdata gepland. 3.4. Lobby LNT en GSS hebben de krachten gebundeld wat betreft lobbyactiviteiten. In deze verslagperiode is het volgende gedaan op het gebied van lobby: - Brief naar de politieke partijen op 7 juni i.v.m. de ernstige gevolgen van het wetsvoorstel Wijziging Inburgering met als doel aandacht aan het probleem te schenken in hun verkiezingsprogramma s; - Brief naar leden van de Eerste Kamer op 26 juni: i.v.m. de ernstige gevolgen van het wetsvoorstel Wijziging Inburgering met als doel bewerkstelligen dat de leden tegenstemmen; - Deelname NOV-ontbijt: lobbyevenement van het NOV met Tweede Kamerleden over het belang van vrijwilligerswerk en het ontbreken van de noodzakelijke aandacht hiervoor in de verkiezingsprogramma s; - Overleg 15 oktober met het bureau Meines & Partners voor ondersteuning bij ons lobbydoel en te bepalen strategie; - Deelname lobbyoverleg NOV 20 november in Utrecht met als doel een plan van aanpak bedenken m.b.t. lobby op lokaal niveau met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2014; Stichting LNT Christiaan Krammlaan 8, 3571 AX Utrecht (030) 24 22 841 www.stichtinglnt.nl info@stichtinglnt.nl 11

- Diverse gesprekken met Stichting Lezen & Schrijven over de aanpak van laaggeletterdheid en Taal voor het leven in Nederland. Overig: - Presentatie over het LNT bij de landelijke dag van het Oranje Fonds op 6 december. 3.5. Deelname klankbordgroep Op 6 december zijn de uitkomsten van evaluatieonderzoek, uitgevoerd door de Rijksuniversiteit Groningen, van Taalontmoetingen II van het Oranje Fonds gepresenteerd. Sinds 2009 maakte het LNT deel uit van de klankbordgroep die is ingesteld om hierop te reflecteren. Uit de effectevaluatie kan worden opgemaakt dat de deelnemers aan het programma Taalontmoetingen gemiddeld gezien veelal gelijk blijven dan wel in enige mate vooruitgang boeken op de elementen die centraal staan in het programma: er is sprake van een vrij sterke vooruitgang in de Nederlandse taalvaardigheden, van veelal geen verandering in de sociale participatie en integratie waarbij de weinige wél waargenomen veranderingen positief zijn, en van zowel geen verandering als substantiële veranderingen die wel positief zijn in de zelfredzaamheid. Stichting LNT zal aandacht besteden aan de conclusie dat het programma Taalontmoetingen tot veelal geen verandering heeft geleid in de sociale participatie en integratie en ook niet in de zelfredzaamheid. 3.6. Voortzetten taalcoachproject Eind 2011 is de financiering voor het Taalcoachproject beëindigd. Sindsdien is de landelijke ondersteuning namens de vier convenantpartners door LNT en GSS, in afgeslankte vorm, voortgezet. - De domeinnaam van de website Hetbegintmettaal.nl is per 1 januari 2012 door het ministerie van BZK overgedragen aan LNT en GSS. De site is inmiddels al deels herzien door LNT en GSS en is in de verslagperiode op hoofdlijnen bijgehouden en aangepast. De bedoeling is om de site mogelijk te integreren in de toekomstige website van de nieuwe organisatie. Daarom beperkt de activiteit m.b.t. tot de huidige site zich tot het plaatsen van relevante nieuwsberichten, aanpassingen in de informatie m.b.t. de aangepaste Wet Inburgering en het beheer en bijhouden van de landelijke database met alle n.a.w.-gegevens van alle organisaties die met hun informele taalproject op de site (willen) staan. - De training Methodisch Handelen als Taalcoach is eveneens een activiteit die voortkomt uit het Taalcoachproject en door LNT en GSS in stand is gehouden tot en met 31 december. D.w.z.: wij handelden de logistieke procedure af: wij behandelden de trainingsaanvragen, zorgden voor de koppeling trainer-lokale organisatie, verzorgden de materiaalverstrekking voor de deelnemers en ontvingen de evaluatieformulieren. In december 2012 is de training Methodisch Handelen terug overgedragen aan VluchtelingenWerk Nederland. - LNT en GSS fungeert als landelijk aanspreekpunt en vraagbaak m.b.t. het Taalcoachproject. Tot dusver zijn vele wijzigingen doorgegeven m.b.t. de website en wordt regelmatig contact gezocht voor het stellen van vragen over inburgering, de actuele wetswijziging, Nt2- onderwijs enzovoorts. Waar mogelijk beantwoordt LNT en GSS deze vragen en/of verwijst door andere instanties zoals de overheid en DUO. Stichting LNT Christiaan Krammlaan 8, 3571 AX Utrecht (030) 24 22 841 www.stichtinglnt.nl info@stichtinglnt.nl 12

- In december zijn de voormalige convenantpartners bijeengekomen voor een lunchbijeenkomst in Den Haag. Het was een informele bijeenkomst waar we elkaar hebben gesproken en de stand van zaken van de verschillende organisaties hebben uitgewisseld. 3.7. Productontwikkeling In 2012 is aan de volgende producten, diensten en voorstellen gewerkt: Keurmerk Vrijwilligerswerk goed geregeld! In samenwerking met MOVISIE: op 12 juni heeft LNT en GSS aan een training om als adviseur op kunnen treden. Er is een aparte afspraak gemaakt voor een adviestraject op maat m.b.t. dit keurmerk voor de achterban van LNT en GSS. Projectvoorstel Sterk verankerd In 2012 is gewerkt aan een mogelijke leergang voor coördinatoren (en/of relevante anderen) om lokale projecten/organisaties te verduurzamen. Een traineepool van Berenschot gaat zich richten op het onderzoeken van de behoeften en wensen van de LNT-GSS achterban m.b.t. de ontwikkeling van de leergang Stevig verankerd en komt in maart 2013 met een rapport en voorstel. Handreiking Inburgering In verband met met de aanpassing in de wet Inburgering, is de handreiking inburgering herzien, samen met een deskundige Nt2-docente. Hierin staan de wijzigingen in het stelsel en wat dit betekent voor het eveneens gewijzigde inburgeringsexamen bijvoorbeeld. De handreiking is verstuurd naar de achterban en staat op het extranet, zodat ze zijn te vinden en downloaden. 3.8. Onderzoek Verwey-Jonker Instituut LNT en GSS laten momenteel een onderzoek uitvoeren door het Verwey-Jonker Instituut. Eind januari worden de resultaten opgeleverd. De volgende vragen staan centraal: In hoeverre haalt GSS-LNT de gestelde doelstellingen van het project verduurzamen informele taalondersteuning? Hoe wordt de landelijke ondersteuning ten behoeve van de lokale projecten beoordeeld door betrokkenen? In 2012 zijn de diverse voorbereidingen getroffen en is het driedelige onderzoek daadwerkelijk gestart. Tijdens de regiobijeenkomsten, in de nieuwsbrief van juni en vervolgens in verschillende mails is het onderzoek kenbaar gemaakt aan de achterban. Het onderzoek loopt goed en is op schema. Van de online enquête onder taalbegeleiders zijn er van de 1.050 enquêtes 509 ingevuld (48%). Voor de interviews met anderstaligen is het streefaantal van 25 personen bereid gevonden. De interviews vonden plaats van half oktober t/m eind november 2012. In december zijn twee focusgroepdiscussies met coördinatoren en bestuursleden georganiseerd. Verwey-Jonker is bezig met de analyse; de resultaten worden in factsheets gepresenteerd. Stichting LNT Christiaan Krammlaan 8, 3571 AX Utrecht (030) 24 22 841 www.stichtinglnt.nl info@stichtinglnt.nl 13

5. SpreekTaal SpreekTaal is zeer uitgebreid materiaal voor vrijwilligers die anderstaligen (van niveau 0 tot A1+) ondersteunen bij het beter Nederlands leren spreken. Dit unieke materiaal is laagdrempelig, eenvoudig te gebruiken door vrijwilligers en uitgebreid getest in de praktijk. 5.1. Aanleiding Onderzoek van het LNT liet zien dat er binnen vrijwilligersorganisaties die taalondersteuning aan anderstaligen geven grote behoefte was aan kwalitatief goed lesmateriaal voor het beter leren spreken van het Nederlands. Het bestaande materiaal bleek niet geschikt voor deze vorm van taalondersteuning. In samenwerking met de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) werd daarom een projectplan opgesteld. Dankzij financiële ondersteuning van het Oranje Fonds en het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is SpreekTaal ontwikkeld en sinds september gratis te downloaden en tegen een vergoeding in gedrukte vorm te bestellen. 5.2. Evaluatie Downloads De website van LNT biedt de mogelijkheid om een of meer modules (PDF) van SpreekTaal gratis te downloaden inclusief de audio (MP3). Sinds de lancering van SpreekTaal op 10 september 2012 wordt daar dagelijks zo n tien keer gebruik van gemaakt. Op dit moment is SpreekTaal meer dan tweeduizend keer gedownload door niet alleen vrijwilligersorganisaties die informele taalondersteuning bieden maar ook door vrijwilligers, bibliotheken, welzijnsorganisaties, buurthuizen, afdelingen van Humanitas en Vluchtelingenwerk, scholen, ROCs en commerciële taalaanbieders. De belangstelling komt niet alleen uit Nederland maar ook uit Europa (zoals België, Frankrijk, Engeland, Ierland, Polen, Tsjechië), de ABC-eilanden (Bonaire, Curaçao) en Azië (Libanon, Indonesië, Maleisië, China). Bestellingen De eerste oplage van de 250 gedrukte sets van SpreekTaal waren eind december nagenoeg op. Bestellingen kwamen van LNT-leden, GSS-projecten, overige vrijwilligersorganisaties, particulieren (vrijwilligers die niet zijn aangesloten bij een organisatie), bibliotheken, etc. Het plan is opgevat SpreekTaal onder te brengen bij een uitgeverij. Dit wordt momenteel onderzocht. Beoordeling van SpreekTaal door gebruikers Aangezien SpreekTaal maximaal drie maanden in gebruik is bij (vrijwilligers)organisaties heeft er nog geen enquête plaatsgevonden onder de gebruikers. Tot dusver zijn de reacties erg positief: men is enthousiast over het materiaal, vindt dat het er prachtig uitziet en eenvoudig in gebruik is. Tevens merkten gebruikers een aantal onvolkomenheden op in het gedrukte materiaal en in de audio-opnames. Deze zullen voor een volgende druk gecorrigeerd worden. Tijdens de training SpreekTaal in de praktijk merkten coördinatoren van vrijwilligersorganisaties op dat het grote voordeel van het materiaal is dat het eenvoudig in gebruik is en flexibel ingezet kan worden voor een gevarieerde doelgroep. Stichting LNT Christiaan Krammlaan 8, 3571 AX Utrecht (030) 24 22 841 www.stichtinglnt.nl info@stichtinglnt.nl 14

6. Vooruitzichten Fusie LNT en GSS Komend jaar fuseren LNT en GSS en gaan op in een nieuwe stichting, met een nieuwe naam en huisstijl. De in- en externe communicatie, zoals websites en intranet, worden volledig geïntegreerd. Daarnaast is er aandacht voor lokale samenwerking. LNT en GSS stimuleren samenwerking daar waar beide organisaties actief zijn. In plaatsen waar één van beide organisaties actief is, wordt verbreding van het aanbod aan ondersteuning en activiteiten nagestreefd. Voortzetting huidige activiteiten en opzetten nieuwe projecten De nieuwe organisatie blijft zich richten op activiteiten ter bevordering van kennisdeling, deskundigheidsbevordering en belangenbehartiging. Naast voorzetting van de huidige activiteiten worden nieuwe projecten opgezet die passen binnen deze doelstelling. Gedacht wordt aan de volgende projecten: - AcademiePlus Een selectie van trainingen waarmee vrijwilligers hun competenties en deskundigheid kunnen vergroten. Het project bestaat uit twee delen. Ten eerste worden verschillende trainingen opgezet waarin thema s worden behandeld gericht op onder andere taalbegeleiding, interculturele vaardigheden en doorstroom naar vervolgactiviteiten. Ten tweede wordt er een digitaal platform opgesteld waarop alle vrijwilligers met elkaar, met de betrokken experts (trainers) en het landelijk bureau van LNT en GSS informatie en ervaring kunnen uitwisselen en vragen stellen. - Lobbyactiviteiten Het werk van lokale vrijwilligersorganisaties gericht op taalcoaching staat in de komende periode sterk onder druk. Samen met de achterban worden diverse activiteiten opgezet om het werk onder de aandacht te krijgen bij de landelijke politiek en de landelijke overheid. Doel is de verduurzaming van taalcoaching met vrijwilligers door bewustwording, beleidsbeïnvloeding en door het aandringen op het vrijmaken van budgettaire middelen. Gedacht wordt aan Taalcoach voor een dag en het organiseren van werkbezoeken. - Verbetering van maatschappelijke participatie bij taalcoaching Een project ter verbetering van de participatie bij taalcoaching. Doordat het project insteekt op participatie (taal als middel tot) en beschikbaar wordt gesteld voor LNTGSS-achterban, wordt bewerkstelligd dat de kwaliteit van de organisaties wordt verbeterd, alsmede een sterkere integratie van de beide organisaties. - Meten van sociale impact Een project om duidelijker te kunnen aantonen wat de toegevoegde maatschappelijke waarde van taalcoaching is. Dit project heeft als doel om de impact van informele taalondersteuning te onderzoeken door middel van een te ontwikkelende methodiek/aanpak geïnspireerd door het transitie-denken en mede gebaseerd op de Effectenarena: een hulpmiddel om het maatschappelijk rendement van interventies inzichtelijk te maken. Aan de hand van drie pilots en een methodiekontwikkeling wordt dit verder in kaart gebracht. - Vervolg SpreekTaal De ontwikkeling van SpreekTaal blijkt een groot succes en te voorzien in een grote behoefte. Het niveau van het inburgeringsexamen is echter hoger dan A1+. Er blijkt dan ook interesse Stichting LNT Christiaan Krammlaan 8, 3571 AX Utrecht (030) 24 22 841 www.stichtinglnt.nl info@stichtinglnt.nl 15

in een vervolg van SpreekTaal, waarin deelnemers specifiek worden opgeleid naar verbetering van het spreekvaardigheidniveau van A1+ tot A2. Stichting LNT Christiaan Krammlaan 8, 3571 AX Utrecht (030) 24 22 841 www.stichtinglnt.nl info@stichtinglnt.nl 16