Schoolgids 2012-2013 neerlandiaschool@free.fr http//neerlandiaschool.free.fr 1
Een woord vooraf 3 1. De school 4 1.1 De leerkracht 4 1.2 Schoolcommissie 4 1.3 Bestuur Neerlandia 4 1.4 Situering van de school 4 1.5 Schooltijden 5 1.6 Schoolgrootte 5 2. Waar de school voor staat 5 2.1 Filosofie, doelen, uitgangspunten en prioriteiten. 5 2.2 Klimaat van de school 6 3. De organisatie van het onderwijs 7 3.1 Organisatie van de school 7 3.2 Samenstelling van het team 8 3.3 Activiteiten 9 3.4 Voorzieningen 9 4. De ouders 9 4.1 Belang van de betrokkenheid van de ouders 9 4.2 Informatievoorziening aan ouders over het onderwijs en de school 10 4.3 Relatie met het bestuur 10 4.4 Buitenschoolse activiteiten 10 4.5 Naschoolse activiteiten 11 4.6 Klachtenprocedure 11 4.7 Verzekering 11 4.8 Bereikbaarheid van de school en ouders 12 5. Schooltijden en vakantierooster 12 5.1. Schooltijden 12 5.2 Vakantierooster 12 5.3 Lesgeld 12 5.4 Algemene zaken 13 2
Een woord vooraf... Voor u ligt de schoolgids van De Spijker. De Spijker is een Nederlandse school voor taal-en cultuuronderwijs voor schoolgaande kinderen. Deze maakt deel uit van de vereniging Neerlandia (association loi 1901). In en rond Toulouse werken veel ouders met (jonge) kinderen, die tevens lid zijn van Neerlandia. Uit behoeftepeilingen bleek dat er belangstelling was voor het oprichten van een school waarin aanvullend onderwijs wordt gegeven in de Nederlandse taal en cultuur. De school maakt dan ook onderdeel uit van de vereniging Neerlandia en wordt bestuurd door een schoolcommissie voor de dagelijkse zaken en door hetneerlandia-bestuur voor de juridische, financiële en administratieve zaken. De kinderen, in de leeftijd van 4 tot 14 jaar, gaan naar het Franse dagonderwijs en komen op hun vrije zondag twee uren naar De Spijker voor de Nederlandse taal-en cultuurlessen. De schoolgids van De Spijker is bedoeld om u als ouder inzicht te geven in het functioneren van onze school, zodat u kunt vaststellen wat de school voor uw kind kan betekenen. We beschrijven: o Hoe onze school het onderwijs vorm geeft; o Hoe onze school de zorg voor kinderen in de praktijk uitwerkt; o Wat ouders en school van elkaar mogen verwachten; o Welke resultaten onze school wil bereiken. Dit jaar is het eerste schooljaar van De Spijker. Het is daarom een uitdagend jaar waarin we enthousiast aan het werk gaan! Heeft u vragen of wensen naar aanleiding van de inhoud van deze schoolgids of suggesties ter verbetering, neemt u dan contact op met de voorzitter van de commissie van De Spijker. Mede namens het bestuur, heten wij alle leerlingen en hun ouders van harte welkom op onze school! De schoolcommissie en Marjolein Korving, onderwijzeres Nederlandse Taal en Cultuur 3
1. De school 1.1 Leerkracht Marjolein Korving, onderwijzeres Nederlandse Taal en Cultuur en taalkundige Mail: marjolein.korving@gmail.com Tel: 05 82 75 75 77 Marjolein heeft als leerkracht ervaring op verschillende soorten scholen in Nederland. Zij volgt momenteel in Toulouse een masterstudie in tweetaligheidsonderwijs (FLE: Français Langue Etrangère). 1.2 Schoolcommissie Karine van Vulpen, Yvonne Maurette, Petra Langedijk-Genevaux, Froukje Walther, Marjolein Korving. Wij zijn altijd geïnteresseerd in mensen die mee willen helpen, ook in de schoolcommissie. 1.3 Bestuur van Neerlandia Voorzitter: Vice-voorzitters: Penningmeester: Vice-penningmeester: Secretaris: Mariette Sobels Eelco de Lange, Marloes Mohr Monique Faber Petra Langendijk-Genevaux Froukje Walther 1.4 Situering van de school De lessen vinden plaats in: Ecole La Prairie 1 rue des Néfliers 31400 Toulouse. bus: arrêt Avenue de Rangueil (ligne 92), rue Bonnat (ligne 24) métro: auto: station Rangueil sortie 23, richting Pech David, linksaf bij de stoplichten ter hoogte van de pharmacie. Na de brug eerste weg naar rechts, bord 'école La Prairie' volgen. 4
Wij huren de leslokalen van een school, waar door-de-week gewoon les gegeven wordt. Het is belangrijk dat de kinderen zich niet elders in het gebouw bevinden dan in het gedeelte dat verhuurd wordt (niets is namelijk afgesloten). We hebben het verzoek gekregen dat kinderen niet in de gangen spelen. In het verleden heeft de school vervelende ervaringen gehad, waardoor het belangrijk is om dit in acht te nemen. Buiten is een groot schoolplein. De aanwezige ouders op het plein worden geacht op de kinderen te letten. 1.5 Schooltijd De lessen vinden 2 keer per maand plaats op zondagmiddag van 14.30-16.30 uur. Het is belangrijk om op tijd aanwezig te zijn. Bij afwezigheid, dit graag zsm van te voren melden via: tel 06 61 29 40 17 of neerlandiaschool@free.fr. Van tijd tot tijd zullen sommige ouders ook (vrijblijvende) bijeenkomsten organiseren op de woensdagmiddag, bijvoorbeeld een picknick in Jardin des Plantes: de schoolwebsite van Neerlandia kan hiertoe dienen (http://neerlandiaschool.free.fr). 1.6 Schoolgrootte Op 1 juli 2012 telde de school 22 leerlingen. 2. Waar de school voor staat 2.1 Filosofie, doelen, uitgangspunten en prioriteiten. Filosofie Wij streven ernaar om van onze school een fijne ontmoetingsplaats en een stimulerende werkgemeenschap te maken, waar kinderen, medewerkers en ouders zich thuis voelen. Neerlandia handelt vanuit de visie dat tweetalige opvoeding een positieve bijdrage levert aan de persoonlijkheidsvorming van het kind. Daarnaast past het bij de geïnternationaliseerde maatschappij en het leven in het buitenland om te integreren in het woonland met behoud van de thuistaal en een stuk eigen cultuur. Onze school staat open voor kinderen waarvan minstens een van de ouders de Nederlandse taal beheerst. Daarbij is de Nederlandse nationaliteit van de ouders geen vereiste. Taalontwikkeling is een doorlopend proces. Het is in onze ogen belangrijk dat een kind zijn gevoelens en meningen, zowel mondeling als schriftelijk, duidelijk kan uiten. Daardoor worden de contacten met Nederlandse familieleden makkelijker in stand gehouden en zal de band met Nederland in het algemeen hecht blijven. Doelen 5
Onze school heeft als doel de kennis en vaardigheden ten aanzien van de Nederlandse taal en cultuur verder te stimuleren en te ontwikkelen door het aanbieden van passende leerstof en het stimuleren van vaardigheden die aansluiten bij het reeds aanwezige kennis- en leerniveau van het kind. De meeste van onze gezinnen zijn hier permanent gevestigd. Het gaat hierbij dikwijls om gemengde gezinnen, waarbij de ouders een verschillende moedertaal hebben, waaronder het Nederlands. Hoewel er ook enkele gezinnen zijn die na verloop van tijd terug gaan naar Nederland is ons streven dat de Nederlandse taalkennis van de leerlingen zodanig is dat zij in staat zijn om mondeling en schriftelijk te communiceren op een redelijk niveau al naar gelang hun leeftijd en kunnen. Een strakke aansluiting met het Nederlandse onderwijs is gezien het aantal uren van onderwijs echter niet mogelijk. Om deze doelen te kunnen verwezenlijken, moeten de leerlingen een basiswoordenschat en een aantal fundamentele taalstructuren verwerven. Het onderwijzen van een taal beperkt zich uiteraard niet tot het aanleren van een woordenschat en grammatica. Daarom leren de kinderen om al vanaf het begin ondersteunende strategieën te ontwikkelen en te leren toepassen (bij voorbeeld door middel van zingen, ezelsbruggetjes, gebaren of beschrijvingen). Om een positieve houding tegenover het leren van het Nederlands te bevorderen, worden de kinderen in een speelse en veilige omgeving aangemoedigd om te durven spreken, lezen en schrijven. Om het onderwijs in Nederlandse taal en cultuur succesvol te kunnen laten verlopen, hanteert De Spijker een onderwijstijd van 50 uur per jaar, dat is ongeveer 4 uur per maand. Enkele (verplichte) kinderactiviteiten maken hiervan onderdeel uit. Dit is bepaald in overleg met de ouders die bij de oprichting van de school aanwezig waren. Het is een balans tussen de tijdsinvestering die ouders willen en kunnen opbrengen en de inschatting van de behoeftes van hun kinderen. De eindtermen voor het Nederlands voor het basisonderwijs in Nederland liggen dus hoger dan voor de leerlingen op De Spijker. Met het aantal uren dat wij als school aanbieden situeren de eindtermen zich op het niveau A2 van het Europees Referentiekader voor Moderne Vreemde Talen (ERK, 2001). Uitgangspunten De Spijker is een school waar iedereen, met welke geloofsovertuiging of levensbeschouwing dan ook, van harte welkom is als hij /zij respecteert dat alle mensen anders, maar gelijkwaardig zijn. Op onze school accepteren wij geen discriminatie of uiting van racisme. Wij willen onze leerlingen plezier in de Nederlandse taal bijbrengen. Hierbij houden wij rekening met de mate waarin de Nederlandse taal wordt beheerst en er thuis Nederlands gesproken wordt. Om de aansluiting met Nederland zo goed mogelijk te laten verlopen, maakt naast de Nederlandse taal ook de Nederlandse cultuur deel uit van ons onderwijsaanbod. Prioriteiten Gezien de leerlingpopulatie geven wij hoge prioriteit aan het onderwijs aan kinderen die het Nederlands reeds enigszins beheersen. 6
2.2 Klimaat van de school De meeste kinderen starten vol enthousiasme met het leren van een vreemde taal. In het geval van onze doelgroep is deze motivatie makkelijker gaande te houden aangezien minstens een van de ouders Nederlands spreekt. Toch blijft motiveren uitdaging nummer 1. Er wordt daarom rekening gehouden met het taalontwikkelingsniveau van de leerlingen door het materiaal en de methodiek daarop af te stemmen. Kinderen leren het beste door middel van interactie (met anderen praten, spelen, etc) en het gebruik van speelse werkvormen. Zo kunnen jonge kinderen geen expliciete kennis verwerven, zoals grammaticaregels en dergelijke. Pas vanaf de leeftijd 6/7 jaar kan hiermee een begin gemaakt worden. Daarentegen zijn kinderen in vergelijking tot volwassenen uiterst vaardig in het herkennen, onderscheiden en reproduceren van klanken. (Jonge) kinderen zijn dus goed in imiteren en vinden het heel leuk om te praten, te zingen en te bewegen. Rijmen, gedichtjes en zingen zijn dus heel geschikt voor het aanleren op die leeftijd. Wat oudere kinderen zullen rijmen en zingen kinderachtig vinden: dan zijn rollenspelen en toneel weer geschikter. Passend onderwijs is daarom een uitgangspunt bij De Spijker. Een kind dat zich veilig en geaccepteerd voelt, kan zich verder ontwikkelen. Dit houdt in dat de school werkt aan de drie basisbehoeften van leerlingen: 1. Relatie (de leerling voelt zich welkom, veilig en geaccepteerd) 2. Competentie (de leerling denkt dat hij zijn taak aankan en dat hij vooruit gaat) 3. Autonomie (de leerling voelt dat hij invloed heeft op zijn eigen leergedrag) Wij laten het onderwijs zoveel mogelijk aansluiten op de individuele mogelijkheden van de kinderen. Een regelmatig contact met andere kinderen achten wij een belangrijk element dat gestimuleerd moet blijven worden (dit heet peer-to-peer-onderwijs). Overigens kan het gedrag thuis heel anders zijn dan het gedrag op school. Zo kan een kind liergierig zijn op school maar weigeren om thuis Nederlands te spreken. Ouders hoeven hierover niet ongerust te zijn. Zij moeten gewoon doorgaan met Nederlands spreken (en niet eisen dat het kind in het Nederlands antwoordt). 3. De organisatie van het onderwijs 3.1 Organisatie van de school Lesmomenten Het onderwijs in de Nederlandse taal en cultuur is een aanvulling op het 7
onderwijs van de Franse dagschool. Dit betekent dat de beschikbare lestijd beperkt is tot de niet-reguliere schooltijden. De kinderen van De Spijker zijn afkomstig van verschillende dagscholen die verspreid zijn over het departement van de Haute Garonne. De lessen zijn in het algemeen op zondagmiddag, evenals de kinderactiviteiten. Aanmelding van nieuwe leerlingen Bij aanmelding als leerling van De Spijker via het schoolformulier is er een gesprekje met de onderwijzeres in verband met het niveau van het Nederlands begrijpen en spreken en de eventuele zorgvraag ten aanzien van het kind/de kinderen. Na dit eerste contact is het mogelijk om een betaalde proefles mee te maken. De formele aanmelding vindt hierna plaats na een gesprek. Het inschrijfformulier met de gegevens van de leerlingen en de ouders/verzorgers dient volledig ingevuld te zijn. Tevens wordt van de ouders een aansprakelijkheidsverklaring van de verzekering gevraagd (attestation scolaire). Leerlingen kunnen tijdens het schooljaar instromen, maar bij voorkeur vanaf september in verband met het lesprogramma. Indeling groepen Er wordt les gegeven in combinatiegroepen van leerjaren. Deze zijn verdeeld in taalniveaugroepen. Wij streven ernaar om de leeftijdsspreiding in een groep zo klein mogelijk te houden. Vanwege de verschillen in zowel kennis van het Nederlands als het ontwikkelingsniveau, werken de kinderen met verschillende materialen, aangepast aan hun eigen kunnen. 3.2 Het leerteam De leerkracht De leerkracht organiseert de lessen en het team waarmee zij gedurende een bepaalde les wil samenwerken. Zij bepaalt het lesprogramma en organiseert de groepen al naar gelang de niveaus. Afwezigheid van de leerkracht Het is altijd mogelijk dat de leerkracht niet aanwezig is, door bijvoorbeeld ziekte of het volgen van cursussen. In de regel zal dan geprobeerd worden een alternatieve activiteit voor die les te vinden. Inzet van klassenassistenten Er worden klassenassistenten ingezet ter ondersteuning van de lessen en voor het toezicht gedurende de pauze. Deze assistenten hebben als taak het toezicht houden bij en/of het begeleiden van een groepje leerlingen dat aan het werk is, terwijl de leerkracht mondelinge of individuele instructie geeft aan andere leerlingen. De klassenassistenten zijn vrijwillige ouders die zich beschikbaar hebben gesteld. 8
3.3 Activiteiten Basisvaardigheden (spreken, luisteren, lezen, spelling, ontwikkeling van de woordenschat, taalbeschouwing) In groep 1 en 2 wordt een grote verscheidenheid aan ontwikkelingsmateriaal gebruikt. De nadruk ligt op activiteiten die gericht zijn op de taalontwikkeling, waarbij door middel van spelletjes, het zingen van liedjes en knutselen met name het vergroten van de woordenschat een belangrijke rol zal spelen. Vanaf groep 3 bieden wij een gevarieerd onderwijsaanbod, gebaseerd op functioneel taalgebruik. Tijdens de lessen zal zoveel mogelijk ingespeeld worden op de dagelijkse belevingswereld van de kinderen. Nederlandse cultuur Aan de Nederlandse cultuur wordt ook veel aandacht besteed. Dit gebeurt niet alleen door middel van de basisactiviteiten maar ook door themalessen te organiseren als de vieringen van feestdagen (Sinterklaas, Koninginnedag, etc.). Zo worden actualiteiten in Nederland in verband gebracht met de Franse actualiteiten, via teksten, beeldmateriaal en spelletjes. 3.4 Voorzieningen Op schooldagen is er een mobiele bibliotheek met een scala aan Nederlandse boeken. Iedere leerling van De Spijker kan gratis lid worden van deze bibliotheek. De boeken die meegenomen worden, moeten de volgende les weer ingeleverd (of verlengd) worden zodat de kinderen na iedere les een behoorlijke keuze aan boeken hebben. We vragen om zorg te dragen voor de boeken en ze weer netjes terug te brengen. Tevens zou het fijn zijn als het assortiment aan boeken nog groter wordt, mocht u dus in het bezit zijn van Nederlandse kinderboeken die nog in goede staat verkeren en waar u wel afstand van wilt doen, dan houden wij ons altijd aanbevolen. Op deze manier kan het lidmaatschap voor de bibliotheek ook gratis blijven. Voor buitenactiviteiten kunnen de kinderen gebruik maken van het plein van de school. 4. De ouders 4.1 Belang van de betrokkenheid van de ouders Aan de betrokkenheid van de ouders wordt veel waarde gehecht. Dit geldt zowel voor de zorg rond hun eigen kind(eren), als ook voor deelname aan activiteiten binnen en buiten de school. Van ouders en leerteam wordt verwacht dat zij handelen in het belang van het 9
kind. Essentiëel voor een goede communicatie, dienen ouders en leerteam respect- en begripvol met elkaar om te gaan. Daarnaast is het noodzakelijk dat ouders en school dezelfde doelen stellen ten aanzien van het te bereiken niveau van de Nederlandse taalbeheersing. De mate waarin thuis Nederlands wordt gesproken is hierbij een bepalende factor. Op school is de leerkracht de eerst verantwoordelijke voor de kinderen; het bestuur heeft de eindverantwoording over de algehele gang van zaken met betrekking tot de leslocatie. 4.2 Informatievoorziening aan ouders over het onderwijs en de school De school informeert de ouders via mails, de website en mondelinge contact. Een inschrijfavond vindt plaats aan het begin van het schooljaar. De ALV van Neerlandia vindt plaats op 18 november 2012. Met uitzondering van de persoonlijke dossiers van leerkrachten en specifieke vertrouwelijke stukken, zijn alle gegevens over de school en over het eigen kind ter inzage. De ouders informeren de leerkacht over hun kind waar dat nodig is. Eenmaal per jaar kunnen zij anoniem hun mening over de school geven in een ouderenquête. 4.3 Relatie met de commissie De commissie van de school bestaat uit ouders en eventueel uit mensen die het Nederlandse onderwijs een warm hart toedragen. De leerkracht van de school neemt doorgaans als adviseur zonder stemrecht deel aan de vergaderingen van de schoolcommissie. De schoolcommissie heeft als taken: o Het organiseren van activiteiten die de goede gang van het onderwijs en het welzijn van de leerlingen bevorderen; o Het bevorderen van ouderparticipatie door hen te betrekken bij alle door het bestuur en het schoolteam te organiseren evenementen; o Het onderhouden van contacten met derden, o Het uitvoeren van het financiële beleid gebeurt in samenwerking met het bestuur van Neerlandia, waarbij het Neerlandiabestuur uiteindelijk beslist. o Het ontwikkelen van het beleid op korte-, midden- en lange termijn in samenwerking met het bestuur van Neerlandia. 4.4 Buitenschoolse activiteiten Onze school organiseert jaarlijks een aantal buitenschoolse activiteiten, waarbij de ouders om medewerking wordt gevraagd. Tot de vaste activiteiten behoren in elk geval: o Sinterklaasfeest, o Koninginnedag/ Oranjefeest, o Kinderuitjes. 10
Tijdens het schooljaar ontvangen de ouders een agenda van de activiteiten. 4.5 Naschoolse activiteiten Aangezien het aantal lesuren beperkt is, is het nodig om thuis te werken om op niveau te blijven. Aan de ouders wordt gevraagd de kinderen te stimuleren in het spreken en lezen van de Nederlandse taal door elke dag minimaal een half uur in het Nederlands met uw kind bezig te zijn. Daarnaast wordt er middels een werkschrift de mogelijkheid gegeven aan de ouders om thuis met de kinderen activiteiten te verrichten. Het kijken naar Nederlandse televisieprogramma s en Nederlandse films kunnen ook een goede ondersteuning zijn. Andere mogelijkheden zijn Skypen met de familie, luisterboeken en voorlezen door de ouders (daarvoor is geen leeftijdslimiet). 4.6 Klachtenprocedure Uitgangspunt bij klachten, problemen, vragen enz., is dat deze in eerste instantie rechtstreeks worden voorgelegd aan degene die direct met de kwestie te maken heeft. Een ouder met bijvoorbeeld een klacht over (het lesgeven van) een leerkracht kan dus niet bij het schoolbestuur terecht, voordat de ouders met de desbetreffende leerkracht hierover hebben gesproken. Hiermee wordt voorkomen dat de positie van de leerkracht (oftewel diens gezag in de groep) wordt ondermijnd, maar het schept ook duidelijkheid over de rol en de positie van het schoolbestuur. Er is een getrapte aanspreekbaarheid/ bemoeienis bij klachten van ouders. Deze ziet er als volgt uit. o Niveau 1 De ouders nemen de klacht rechtstreeks op met de leerkracht. o Niveau 2 Vinden de ouders en/of de leerkracht geen bevredigende oplossing voor het probleem dan wordt de voorzitter van de schoolcommissie ingeschakeld. Deze kan overigens ook al op het eerste niveau bij de kwestie worden betrokken, maar dan slechts met instemming van minimaal één van beide partijen. o Niveau 3 Indien ook na het overleg met de voorzitter de kwestie niet bevredigend kan worden opgelost, dan wordt de zaak voorgelegd aan het schoolbestuur. Deze zal, in overleg met de voorzitter en met de ouders, de kwestie bezien en proberen tot een oplossing te komen. 4.7 Verzekering Ouders worden geacht zelf een Wettelijke Aansprakelijkheids (WA) verzekering voor hun kind(eren) af te sluiten. Alle leerlingen zijn tijdens de schooluren en tijdens buitenschoolse activiteiten verzekerd via de aansprakelijkheidsverzekering van Neerlandia (MAIF). Wanneer een kind een ander kind schade berokkent, dienen de ouders zelf hun verzekeringsmaatschappijen aan te spreken. Alle kosten voor dit soort calamiteiten zijn voor de ouders en niet voor de school. 11
4.8 Bereikbaarheid ouders en school Wij vragen de ouders altijd twee telefoonnummers om in geval van nood ouders snel te kunnen bereiken. Indien noodzakelijk, besluit de leerkracht een arts of een ambulance in te schakelen zonder eerst toestemming aan de ouders te vragen. De school is tijdens de lesuren in geval van nood te bereiken op het nummer: 06 95 41 53 63 5. Schooltijden, vakantierooster en lesgeld 5.1. Schooltijden De lessen vinden plaats op zondagmiddag van 14.30 uur tot 16.30 uur volgens een vooraf opgesteld rooster. Schooldata éérste trimester 2012-2013: 16/09, 07/10, 21/10, 11/11, 25/11, 16/12 De schooldeur gaat 30 minuten voor aanvang open. 5.2 Vakantierooster Het cursusjaar 2012-2013 start op zondag 9 september 2012. Wij houden de Franse schoolvakanties aan, te weten: Herfstvakantie 27/10/2012-08/11/2012 Kerstvakantie 22/12/2012 07/01/2013 Voorjaarsvakantie 23/02/2013 11/03/2013 Paasvakantie 20/04/2013 06/05/2013 Zomervakantie 04/07/2013 5.3 Lesgeld Het lesgeld per trimester in 2012-2013 is voorlopig vastgesteld op: 1e kind 60 2e kind 51 3e kind 51 Dit bedrag kan in de loop van het jaar worden bijgesteld, bijvoorbeeld naar aanleiding van veranderende kosten. Er wordt ook een jaarlijkse bijdrage voor de lesmethode, materiaalkosten etc. gevraagd. Omdat we bij het ter perse gaan van deze gids nog niet wisten hoeveel leerlingen ingeschreven zullen zijn dit schooljaar, moet dit bedrag nog worden vastgesteld. Zodra de inschrijvingen rond zijn krijgt u bericht over dit bedrag. 12
U wordt verzocht het lesgeld voor de vastgestelde termijn te regelen aan de penningmeester. Bij ziekte/afwezigheid is restitutie van het lesgeld helaas niet mogelijk: het budget van de school moet van tevoren beraamd worden. Verder zoeken wij contact met Nederlandse en Franse bedrijven in de regio die ons op enigerlei wijze kunnen sponsoren. Dit kan zijn in de vorm van geld of materiële donaties, zoals materiaal voor de lessen en het bestuur. Tijdens de algemene ledenvergadering geeft de (vice)penningmeester aan de ouders en eventuele sponsors en donateurs inzicht in de financiële gang van zaken van de school. 5.4 Algemene zaken De ouders worden verzocht de leerlingen het volgende mee te laten nemen: o een schrift iets groter dan A4 (24 x 32 cm.) o een etui met: pen, potlood, puntenslijper, gum, lijm (pritstift) lineaal, viltstiften of kleurpotloden o iets te eten en te drinken voor tijdens de pauze 13