Impulssubsidies: opleidingen en bijscholingen Gemeenten verbeteren de kwaliteit van de jeugdsportbegeleider en -coördinator Vanaf 1 januari 2009 tot en met 31 december 2013 kan de gemeente jaarlijks 0,8 euro per inwoner ontvangen om de kwaliteit van de jeugdsportbegeleiders te verhogen in de sportverenigingen. Gemeenten zijn verplicht om minstens 51% te besteden aan directe financiele ondersteuning van de sportclubs. De overige budgetten (maximum. 49%) kunnen vrij besteed worden aan hetzelfde thema. Gemeenten zullen dit vooral gebruiken om jeugdsportbegeleiders te stimuleren een opleiding te volgen. Voor de directe financiële ondersteuning van de sportverenigingen is een subsidiereglement noodzakelijk. De gemeenten stellen hiervoor elk hun eigen subsidiereglement op. De impulssubsidies kunnen vanaf 2010 enkel toegekend worden aan sportclubs die aangesloten zijn bij een erkende Vlaamse sportfederatie. Momenteel beslisten 262 gemeenten om vanaf 2009 in het impulssubsidieverhaal te stappen en beslisten 14 gemeenten om hiervoor één jaar uitstel te vragen. Opleidingen en bijscholingen voor jeugdsportbegeleiders Vandaag begeleiden veel niet-gediplomeerde lesgevers onze jeugd in de sportclubs. Slechts 30% van de jeugdsportbegeleiders is gekwalificeerd. Daarnaast blijkt de vraag naar gekwalificeerde trainers zeer groot. Opleidingen en bijscholingen zijn de belangrijkste pijler om de kwaliteit van de jeugdsportbegeleider te verbeteren Een goede sporttechnische omkadering is één van de basisvoorwaarden om een kwalitatief hoogstaand jeugdsportaanbod te realiseren. Opleidingen en bijscholingen zijn daarom de belangrijkste pijler om de kwaliteit van de jeugdsportbegeleider te verbeteren. De opleidingen en bijscholingen moe- ten aan een aantal voorwaarden voldoen om in aanmerking te komen voor de impulssubsidies. Veel gemeenten, sportfederaties, clubs hebben hierover vragen. Wat is het verschil tussen een opleiding en een bijscholing? Welke opleidingen of bijscholingen zijn er? Wanneer ben je een erkende opleider? Wat met verzekeringen? Bijscholing of opleiding? Het verschil In tabel 1 (zie p. 76) wordt het onderscheid tussen bijscholing en opleiding overzichtelijk duidelijk gemaakt. Opleidingen en bijscholingen: de spelmogelijkheden VTS-opleidingen De Vlaamse Trainersschool richt zich tot de vele trainers die in de sportclubs actief zijn. De VTS-opleidingen bieden een waaier aan mogelijkheden om de jeugdsportbegeleiders in verschillende sporttakken als initiator, instructeur of trainer te ontwikkelen. De VTS heeft een uitgebreid opleidingsaanbod. Naast de bestaande opleidingen wordt er, naar aanleiding van de impulssubsidies, gewerkt aan een opleiding aspirantinitiator en een opleiding jeugdsportcoördinator. Vlaams Tijdschrift voor Sportbeheer 75 N 210
tabel 1: Bijscholingen versus opleidingen Duur Bijscholingen Dit zijn kortdurende sessies waarbij deelaspecten binnen de sport toegelicht worden. Opleidingen Opleidingen lopen over een langere periode. Organisatie Inhoud Getuigschrift Subsidies Voorbeelden Deze kunnen georganiseerd worden door de VTS maar ook door federaties, gemeentelijke sportdiensten, het ISB, de VSF, sportfirma s, andere organisaties De inhoud van de cursus is vrij te bepalen door de organisator. Om in aanmerking te komen voor de impulssubsidies moet de inhoud wel gericht zijn op de kwaliteitsverbetering van de jeugdsportbegeleider. De deelnemers ontvangen een deelnameattest. Het volgen van een bijscholing kan éénmalig gesubsidieerd worden. Dit dient te gebeuren in het kalenderjaar dat de deelnemer de bijscholing volgde. Voorwaarden: zie verder in het artikel lokaal een bijscholing organiseren Vormingsdag Ethisch en verantwoord sporten, sporttechnische bijscholing, vorming EHBO, vorming fair play Ze worden georganiseerd door VTS volgens een erkend stramien en inhoud. Enkel de opleiding aspirant-initiator wordt door de sportdiensten en federaties georganiseerd. De denkcellen bepalen de inhoud en duur van de opleidingen. Hierin zetelen het Bloso, de betrokken sportfederaties en de vertegenwoordigers van de Vlaamse universiteiten LO en hogescholen LO. De evaluatie verbonden aan de opleiding, leidt tot het behalen van een attest of diploma. Enkel VTS-opleidingen kunnen éénmalig gesubsidieerd worden voor het volgen van de opleiding, bijvoorbeeld via terugbetaling van de cursus. Dit dient te gebeuren in het kalenderjaar dat men de VTS-opleiding volgde. Aanvullend kunnen de jeugdsportbegeleiders jaarlijks gesubsidieerd worden voor hun behaalde kwalificaties verbonden aan alle opleidingen opgenomen in de referentietabel van het Bloso. Alle opleidingen opgenomen in de referentietabel van het Bloso. De sporttakgerichte opleiding aspirantinitiator Dit is een sterk praktijkgerichte opleiding waar de deelnemers een basisoefenstofpakket krijgen voor jeugdsporters. Ze verwerven basiskennis om (jeugdige) sporters tijdens een training op een veilige en verantwoorde manier oefeningen aan te bieden, als helper van een hoger opgeleide aanwezige lesgever/trainer. De instapleeftijd voor deze opleiding is 16 jaar. De deelnemer moet de gekozen sport sporttechnisch beheersen. De denkcellen zijn volop bezig om deze opleidingen uit te werken. Bekijk regelmatig de website van de VTS, daar vind je een lijst van de opleidingen. De opleiding jeugdsportcoördinator In een sportclub of een samenwerkingsverband van sportclubs is de jeugdsportcoördinator verantwoordelijk voor de coördinatie van het jeugdsportbeleid. Hij is minstens in het bezit van het VTS-diploma Initiator. Op een gestructureerde en systematische wijze coördineert hij de sporttechnische, beleidsmatige, sociaal-pedagogische, communicatieve en organisatorische aspecten van de jeugdwerking zodat de kwaliteit van de jeugdsport in de sportclub verhoogt. Vanaf het najaar 2009 organiseert de VTS een opleiding jeugdsportcoördinator in de vijf provincies. De opleiding wordt aangeboden onder de vorm van een aanvullende sporttakoverschrijdende opleiding en omvat twee niveaus: 1. startcursus = basismodule jeugdsportcoördinator (vanaf niveau Initiator); 2. vervolgcursus = specialisatiemodule jeugdsportcoördinator (vanaf niveau Instructeur/Trainer B). De opleiding is praktijkgericht waarbij gewerkt wordt vanuit concrete voorbeeldsituaties en opdrachten die nauw aansluiten bij de specifieke situatie van de deelnemende sportclubs. Veel aandacht gaat naar het aanreiken van praktische methodes/tools. Naast de contactmomenten zullen de deelnemers ook ondersteunende opdrachten krijgen om zelfstandig uit te voeren in hun sportclub. Voor specifieke vragen kun je contact opnemen met Nicole Bossaerts (Vlaamse Trainersschool), telefonisch op 02/209 47 24 of via e-mail nicole.bossaerts@bloso.be. Bijscholingen In het kader van de impulssubsidies kunnen gemeenten, federaties bijscholingen organiseren voor hun jeugdsportbegeleiders op tactisch, sporttechnisch en/of sociaal-pedagogisch vlak. Voor jeugdsportcoördinatoren kunnen zij beleidsmatige, organisatorische, sporttechnische en/ of sociaal-pedagogische bijscholingen organiseren. Hieronder vind je een aantal externe partners waarop de gemeente een beroep kan doen voor de organisatie van bijscholingen: Sporttechnische bijscholingen Gemeenten die een sporttechnische bijscholing willen organiseren, nemen hiervoor best contact op met de sportfederaties. Zo verzekeren zij zich van de kwaliteit van de bijscholing. 76
Sociaal-pedagogische bijscholingen Het Rode Kruis Vlaanderen werkt een themales uit rond EHBO en sport bij jongeren. De Bond voor Lichamelijke Opvoeding voorziet bijscholingen Ethisch en medisch verantwoord sporten. Beleidsmatige en organisatorische bijscholingen Double Pass werkt aan een ondersteuningstraject voor jeugdsportcoordinatoren. Syntra is een mogelijke partner voor bijscholingen gericht op managementvaardigheden. Sportac organiseert administratieve opleidingen voor clubbestuurders, toch kunnen sommige sessies jeugdsportcoördinatoren bijscholen op het beleidsmatige of organisatorische vlak. Op de website van het Bloso vind je een overzicht van alle geplande bijscholingen. Lokaal een VTS-opleiding organiseren Enkel de partners van het samenwerkingsverband van de Vlaamse Trainersschool kunnen een VTSopleiding organiseren (uitgezonderd de nieuwe opleiding aspirant-initiator). Ter ondersteuning van hun jeugdsportbegeleiders willen sportdiensten of burensportdiensten vaak lokaal een VTS-opleiding aanbieden. Je kunt daarom VTS vragen een bepaalde VTSopleiding in jouw regio te organiseren. Hiervoor richt je vóór eind juni van het jaar voorafgaand aan het jaar dat je de opleiding wilt organiseren een aanvraag aan de sporttakspecifieke directeur sportkaderopleiding (DSKO). Wordt de aanvraag aanvaard, dan verloopt de taakverdeling voor de verdere organisatie van de opleiding als volgt: Vlaamse Trainersschool zorgt voor: administratieve verwerking van de inschrijvingen; docent, cursusverantwoordelijke; verzekering voor deelnemers en begeleiders; cursusmateriaal; kosten. Sportdienst/lokale medewerker zorgt voor: geschikte infrastructuur. Lokaal de opleiding aspirantinitiator organiseren Alle sportdiensten en de door de Vlaamse Gemeenschap erkende sportfederaties die participeren in de sporttakspecifieke VTS-denkcel kunnen in overleg met de VTS de opleiding aspirant-initiator organiseren. Stap 1: Contacteer VTS Neem contact met Sonia Vandenbroeck (sonia.vanden_broeck@bloso.be) van VTS. Zij coördineert alle opleidingen aspirant-initiator en kan je vertellen of een dergelijke opleiding in jouw regio opportuun is. Indien de organisatie mogelijk is, kan je meteen de lijst van erkende docenten opvragen. Stap 2: Op zoek naar een docent Is er geen erkende docent beschikbaar, dan moet je zelf op zoek naar een docent. Via de betrokken federatie kun je vaak een geschikte kandidaat vinden, maar je kan ook een lokale begeleider voordragen. De voorwaarden tot erkenning van een docent zijn afhankelijk van de sporttak en het niveau (initiator, trainer B ). De denkcel beslist uiteindelijk over zijn/haar erkenning, hoe lang deze geldt en wanneer hij/zij geëvalueerd wordt. Zorg alvast voor een docent met een pedagogisch diploma en/of de minimum kwalificatie van initiator in de betrokken sporttak. Stap 3: Aanvraag tot erkenning De eerste aanvraag tot erkenning wordt minstens twee maanden vóór de start van de cursus ter goedkeuring aan de betrokken denkcel voorgelegd. Richt je vraag per e-mail aan sonia.vanden_broeck@bloso.be of per brief aan: BLOSO VTS, t.a.v. Sonia Vanden Broeck - Arenberggebouw, Arenbergstraat 5, 1000 Brussel De aanvraag omvat: de naam van de cursusverantwoordelijke (medewerker sportdienst, sportfederatiemedewerker); de naam van de erkende docent (voor niet-erkende docenten moet je een gedetailleerd sportiefdidactisch CV bijvoegen). De aanvraag moet ondertekend zijn door het hoofd van de aanvragende instantie. Stap 4: Bepalen lesrooster en lesdata Na goedkeuring van de opleiding en de docent door de denkcel worden het lessenrooster en de lesdata opgemaakt. Dit gebeurt in samenspraak met VTS en de betrokken sportfederatie. Voor de start van de opleiding worden het lesrooster en de lesdata verzonden aan VTS samen met de link om in te schrijven. Vlaams Tijdschrift voor Sportbeheer 77 N 210
KUNSTGRAS VOETBAL HOCKEY TENNIS RUGBY GOLF A POWERFUL EXPERIENCE DOMO Sports Grass is een pionier op het gebied van kunstgras voor sport. Onze passie voor topprestaties en onze bewondering voor sporthelden drijven ons ertoe om het perfecte speeloppervlak te ontwikkelen. Wereldwijd is DOMO Sports Grass verantwoordelijk voor meer dan 50 miljoen m 2 geïnstalleerd kunstgras voor voetbal, hockey, tennis, Amerikaans voetbal, rugby, golf, ski en multifunctionele sporttoepassingen. Ruim 25 jaar ervaring en nauwe samenwerking met lokale besturen, gemeenteraden, scholen en sportfederaties maakt DOMO Sports Grass tot expert in het ontwikkelen en plaatsen van duurzame en makkelijk te onderhouden kunstgrasterreinen. Onze sportkwaliteiten beantwoorden aan de hoogste normen van veeleisende sportfederaties zoals de FIFA, UEFA, IRB, ITF en FIH. CONTACT: DOMO SPORTS GRASS T +32 495 91 48 22 sportsgrass@domo.org www.domosportsgrass.com Multifunctionele sportvloeren vlakelastisch combi-elastisch met een toplaag in parket - linoleum - PVC Een sportvloer voor elke toepassing, minder duur dan u denkt: Basket, volley, squash, voetbal, gymnastiek, dans, fitness, evenementenhallen, revalidatiecentra,... Wereldwijd 6.000.000 m 2 gerealiseerde sportvloeren waarvan 100.000 in België NOC-NSF Certified FIBA Certified ISO 9001 ISO 14001 FSC gelabeld PEFC gelabeld Ral gutachten. Hagelandstraat 30 B 3545 - Halen - Belgium Tel. (32)-(0)13 46 02 80 Fax (32)-(0)13 44 40 90 info@brems.be www.brems.be
Stap 5: Taken van de organisator De cursustekst wordt in pakket aangekocht bij de VTS voor 5 per cursist. Alle andere kosten zoals verzekering, promotie en accommodatie vallen eveneens ten laste van de organisator. De persoonlijke gegevens van de cursisten, de geboortedatum, het officiële adres en het e-mailadres, worden uiterlijk vóór de start van de cursus naar het VTS-secretariaat opgestuurd. Een lijst van de geslaagden wordt door de cursusverantwoordelijke opgestuurd naar het VTS-secretariaat. De geslaagde kandidaten ontvangen een attest van de Vlaamse Trainersschool. De attesten worden gezamenlijk opgestuurd naar de organisator van de erkende cursus, die voor de verdere verdeling instaat. ISB-sportverzekering Naar aanleiding van de veranderingen in het kader van de impulssubsidies werd de ISB-sportverzekering herbekeken. Voortaan verzekert deze verzekering nu ook het theoretische deel van een bijscholing of opleiding als aan de gekende voorwaarden voldaan is: de sportdienst, sportraad of vzw sportpromotie is hoofdorganisator; de opleiding/bijscholing wordt minstens 7 dagen op voorhand gemeld aan ISB. Deelnemers en onbezoldigde begeleiders zijn verzekerd voor lichamelijke ongevallen, burgerlijke aansprakelijkheid en burgerlijke en strafrechtelijke verdediging. Enkel bezoldigde begeleiders en personen die tijdens het volgen van opleiding/bijscholing in dienstopdracht zijn, dienen voor lichamelijke ongevallen beroep te doen op een verzekering voor arbeidsongevallen. Lokaal een bijscholing organiseren Elke gemeente kan kiezen welke bijscholing ze wil organiseren. Om in aanmerking te komen voor de impulssubsidies moet het thema van de bijscholingen aan een aantal voorwaarden voldoen. Voor jeugdsportbegeleiders: elke bijscholing op het sporttechnische, tactische of sociaal-pedagogische vlak; bijscholingen inzake aspecten van ethisch en medisch verantwoorde sportbeoefening. Voor jeugdsportcoördinatoren: elke bijscholing over de coördinatie van het jeugdsportbeleid in de sportvereniging op het sporttechnische, beleidsmatige, sociaal-pedagogische en organisatorische vlak; bijscholingen inzake aspecten van ethisch en medisch verantwoorde sportbeoefening. De sportfederatie, een belangrijke leverancier Sportfederaties, gemeenten en de overheid hebben een zelfde doel: de kwaliteit van de (jeugd)sportclubs verbeteren. Door de impulssubsidies is de vraag van gemeenten groot naar een sportspecifiek opleidingen- en bijscholingsaanbod. Het is voor de sportfederaties een unieke kans om de kwaliteit van hun eigen sportclubs te verbeteren, om hun aanbod op te starten of verder uit te werken. De Vlaamse sportfederaties hebben dankzij hun sporttechnische expertise de sleutel om de kwa- liteit van de jeugdsportbegeleiders in hun eigen sportclubs te verbeteren. Zij zijn de belangrijkste partner van de VTS voor het opstellen van sportspecifieke opleidingen. Sportfederaties kunnen nauw samenwerken met de gemeenten rond tactische en sporttechnische bijscholingen. De sportfederaties kunnen hiermee de gemeenten ondersteunen zodat de kwaliteit van de jeugdsportbegeleider en jeugdsportcoördinator verbetert. Waar vind je alles? De spelregels Op de website van het Bloso/de Vlaamse Trainersschool, www.bloso.be: uitvoeringsbesluit impulssubsidies 19.09.08; referentietabel van Bloso; het volledige opleidingsaanbod van de Vlaamse Trainersschool; de stand van zaken over de opleidingen aspirant-initiator; de stand van zaken over de opleiding jeugdsportcoördinator; opleidingsstramien en inhoud cursussen; erkenningvoorwaarden docenten; overzicht erkende sportfederaties. Op de website van het ISB, www.isbvzw.be: uitvoeringsbesluit impulssubsidies 19.09.08; het volledige handboek SBP inclusief aanvulling impulssubsidies; algemene info over opleidingen en bijscholingen in het kader van de impulssubsidies. Op de website van de Vlaamse Sportfederatie, www.vlaamsesport-federatie.be: overzicht erkende en gesubsidieerde sportfederaties die lid zijn van de VSF; algemene informatie rond impulssubsidies; overzicht van het bijscholingsaanbod van sportfederaties dat in aanmerking komt voor impulssubsidies. Helena Van Remoortel stafmedewerker ISB Nicole Bossaerts, Sonia Vanden Broeck medewerker VTS Ina Van Hoye, Jelle Vanbiervliet medewerker VSF Trefwoord(en): impulssubsidie, opleiding, bijscholing Vlaams Tijdschrift voor Sportbeheer 79 N 210