Verslag vergadering Regieraad Bouw Limburg Datum: Auteur: 29 september, 15.00 17.00 uur J. van der Loop Aanwezigen: Erik Koppe (VZ) Provincie Limburg Pierre Senster Provincie Limburg Jo Coenen IBA Parkstad Wim Schniedt Provincie Limburg Ruud Guyt Gemeente Sittard-Geleen Wim Heuts Satijnplus Architecten Jannita Robberse Rijkswaterstaat Jos Meessen LWV Bert Schroën Zuyd Hogeschool Ger Peeters WonenLimburg Johan Janssen BLM Wegenbouw René Meyboom Bouwend Nederland José van der Loop Regieraad Bouw Brabant Zeeland 1. Opening en mededelingen Geen mededelingen. 2. Verslag d.d. 12 juni Het verslag van de bijeenkomst van 12 juni is vastgesteld. 3. Jo Coenen Internationale Bau Ausstellung Parkstad IBA staat voor Internationale Bau Ausstellung. Het is een acht tot tien jaar durende manifestatie over een locatie, stad of streek. Het bestaat onder andere uit vernieuwende bouwprojecten, bijzondere tentoonstellingen, symposia en innovatieve plannen. Het fenomeen IBA is in Duitsland ontstaan en uitgegroeid tot een creatieve aanpak met een bewezen economische impuls voor gebieden die in verandering zijn met als resultaat een fysieke verandering in het gebied en een cultuuromslag in denken en werken en waardering voor een gebied. Succesvolle buitenlandse IBA's zoals IBA Emscherpark, IBA Sachsen-Anhalt, IBA Hamburg en de IBA's in Berlijn bewijzen dat een IBA gebieden daadwerkelijk op de kaart kan zetten. IBA Parkstad is de eerste niet-duitse IBA. IBA Parkstad, van tot 2020, staat voor de transformatie en transitie van Parkstad en moet de aanzet geven voor een structureel beter woon-, werk- en leefklimaat. Kenmerkend voor IBA Parkstad is de open innovatie-gedachte. Pagina 1 van 5
De thema s waarop IBA Parkstad focust zijn: 1. Flexibele Stad waaronder herbestemming en tijdelijk gebruik 2. Energie Stad waaronder energiebesparing 3. Recycle Stad waaronder circulaire economie IBA Parkstad functioneert als laboratorium en als een motor voor vernieuwende en toonaangevende projecten. Het startsein van de eerste IBA Open Oproep voor projecten is op 27 juni gegeven. Met deze Open Oproep zoekt IBA Parkstad naar buitengewone ideeën en actieve mensen. Iedereen die wil helpen de toekomst van Parkstad vorm te geven kan tot 15 december kleine of grote projectvoorstellen of projectideeën indienen. Een gehonoreerd project ontvangt procesbegeleiding ter vergroting van de kwaliteit en kansen op succes. Er is in totaal 45 miljoen beschikbaar voor proces en materiaal. 4. Thema s & pitches POL Welk speelveld levert het op handen zijnde POL op. Bevordert het huidige POL de nodige transformatie van de vastgoedwereld en een duurzaam evenwicht in plannen of leiden de uitgangspunten tot substantiële belemmeringen. Kan de Regieraad concreet een rol spelen in het bij elkaar brengen van de verschillende beelden en belangen. We hebben nu wel een actueel probleem dat we oppakken. Er staat nog één discussiepunt rond het POL open. En dat gaat om de bouwtitels. In totaal 10.000 bouwtitels Dat is een onderwerp dat binnen de Regieraad heel erg leeft. Over 5 jaar bestemmingen wijzigen gaat te snel. De huidige planvoorraad past niet meer. We moeten van overtollige planvoorraad af op een manier waar verschillende belangen zoveel mogelijk verbonden kunnen worden. Opmerking is dat er bijeenkomsten zijn geweest waarin de markt afwezig is geweest. Kennelijk niet in staat geweest om betrokkenheid over te brengen. Patrick van den Broeck is geschrokken van de reactie van de markt. Vraag is wel hoe komen we van teveel aan bouwtitels af. Ontwikkelaars, banken en overheid zijn betrokken. We zien niet dat men beweegt. We maken de groep groter en gaan gezamenlijk in gesprek over de planvoorraad. Op neutraal terrein organiseren we een bijeenkomst. Doel van de bijeenkomst is een pijnverdelingsmodel over hoe we binnen een redelijke termijn doelstellingen die er zijn kunnen bereiken. Deze aanpak dient als handvat voor alle partijen en een nieuw speelveld met schone lei beginnen. Actie Regieraad Pagina 2 van 5
Voor de Regieraad is het beter als ze in een pril begin al betrokken is bij tot stand komen van plannen en voorstellen, bijvoorbeeld het POL. Er zijn maar enkele partijen die bij de bijeenkomsten aanwezig zijn geweest. Rol van de Regieraad is dan: hoe ga je processen die spelen beetpakken aan de voorkant en tussentijds bijsturen. Hoe gaan we om met krimp op korte termijn van 2015-2020 is er een grotere vraag dan beschikbare woningen. Regulier bouwen voor 40-50 jaar is bouwen voor de leegstand. Hoe gaan we om met de urgente vraag. Gemeenten en huurders worden onrustig. Maar er zijn ook wachtlijsten bij woningcorporaties vraag is: hoeveel mensen zijn actief op zoek naar een woning. De lange wachtlijsten dateren ook van voor 2008 Kunnen we een analyse maken? Minister Blok zegt: er zijn genoeg woningen, rekenkundig klopt dat wellicht maar potentiële verhuizers lopen weer tegen de financiering aan. En als die 1000-en mensen werkelijk woningzoekenden zijn, is dat dan niet onbenut marktpotentieel? En hoe verhoudt dit zich tot het vorige punt: de korte termijn vraag. We diepen het plan op dat we vorig jaar in Roermond hebben gemaakt. Daarnaast kan de Regieraad helpen bij de inventarisatie van het probleem en het opstellen van oplossingsrichtingen. Volgende keer agenderen - actie Mixfonds met particuliere markt, verkoop en leegstand, toenemende wachtlijsten in huur. Hele sector omvormen van nieuwbouw naar grootschalige renovatie omdat we in de komende 30 jaar 300.000 woningen moeten verduurzamen. Dit kunnen we alleen maar met de marktpartijen realiseren. Er komt en studierichting die gericht is op grootschalige renovatie van duizenden woningen per jaar. Wel met onderwijs, overheid en ondernemer (triple helix). Iedereen moet zich committeren. Kennis, kunde, vak leren en inspireren. Actie: volgende keer agenderen en voor die tijd inhoudelijk voorbereiden en dan een bijeenkomst organiseren waarin we hard commitment uitspreken zodat dit van de grond komt. José benadert Bert Schroën - actie Jannita geeft aan dat waterveiligheid een punt is. Dat heeft een enorme impact op de omgeving. En raakt ook aan woningbouw en de onderwerpen van Jo Coenen. Wat hebben we er samen aan toe te voegen als keten in de bouwsector. Dat is toegevoegde waarde van de Regieraad. Erik geeft aan dat iedereen in de Regieraad een klankbord is. Nergens heb je de kans om in zo n gemêleerd gezelschap je ideeën te reflecteren. Ik haal hier mijn inspiratie uit. Vanuit verschillende rollen reflecteren. Iedereen moet hier aan tafel zitten met een evenredig halen en brengen. Pagina 3 van 5
5. Activiteiten Terugblik op de masterclasses en follow up De masterclasses waren goed bezocht. De masterclasses hebben follow up gekregen. Er zijn 1 op 1 afspraken gemaakt. Wat de Regieraad kan bieden is een gespreksplatform dat de hele keten doorkruist, zonder dat het meteen een belangenstrijd ontstaat en juist een brug slaan. Dit staat verder uitgewerkt in paragraaf 6. Ketensamenwerking Volgende keer agenderen. 6. Samenstelling en werkwijze Regieraad Activiteiten en follow up Er is zelfreflectie op en vragen omtrent de huidige manier waarop de Regieraad functioneert. Hoe kan de Regieraad een meer concrete en structurele rol spelen bij het bij elkaar brengen van verschillende partijen, beelden en belangen? Hoe kun je processen aan de voorkant beetpakken en tussentijds bijsturen? Men is het erover eens dat de Regieraad per jaar concrete doelen moet stellen. Het unieke aanbod dat daarbij door de Raad ingezet kan worden is een vooruit kijkende groep diverse deelnemers en een neutrale omgeving waarvanuit dwars door de verschillende lagen van de keten heen toegewerkt kan worden naar zinvolle en vernieuwende oplossingen. Waarvoor moet je bij de Regieraad zijn. Het unieke van de Regieraad is dat het een gremium is dat door de diversiteit van de samenstelling van leden een goed klankbord is voor complexe vraagstukken en een veelheid van belangen. In multistakeholder- en complexe situaties waarbij diversiteit van benadering en (h)erkennen van tegengestelde belangen cruciaal is. Een representatieve groep voor alle stakeholders. Een regisserende diverse groep die binnen de ruimte die er is verandering tot stand brengt. Eigenlijk is in de Regieraad op zich een representatieve ketensamenwerking. Dan moeten we wel verantwoordelijkheid nemen om stappen te zetten. Om dat te kunnen doen zijn gezamenlijke keuzes nodig over focusgebieden en aanpak. Pas dan valt er iets te regisseren en ontplooien. Focusgebieden resumé uit gesprek Onderwerpen die de in de komende periode door de Regieraad worden opgepakt zijn en recht doen aan het bij elkaar brengen van belangen: Pagina 4 van 5
a. Krimp & wachtlijsten de confrontatie het kan niet zo zijn dat het enige antwoord op krimp is dat er niet meer gebouwd wordt. Dat is te lineair en dit kan slimmer opgelost worden. Hoe kunnen we de briljante oplossingen naar ons toe halen. Veel koopwoningen staan leeg, terwijl er lange wachtlijsten in de huursector zijn. Krimp & wachtlijsten, dat is een confrontatie van uitersten. c. Verduurzaming De komende 30 jaar 100.000 woningen verduurzamen. Triple Helix is hiervoor nodig, commitment van alle partijen anders gaat het niet gebeuren. d. POL Hoe komen we tot een passende planvoorraad op een gedragen manier waarbij tegengestelde belangen worden verbonden. Een pijnverdelingsmodel. 7. Rondvraag Er zijn geen vragen. 8. Sluiting Iedereen wordt hartelijk bedankt voor zijn of haar inbreng. De datum voor de volgende Regieraadvergadering is: 4 december van 15.00-17.00 uur bij Provincie Limburg, Limburglaan 10 te Maastricht ACTIELIJST Datum Actiehouder Omschrijving Deadline 29 sep Bouwend Nederland/Regieraad We maken de groep groter en gaan gezamenlijk in gesprek over de planvoorraad. Op neutraal terrein organiseren we een bijeenkomst. Doel van de bijeenkomst is een pijnverdelingsmodel over hoe we binnen een redelijke termijn doelstellingen die er zijn kunnen bereiken. Deze aanpak dient als handvat voor alle partijen en een nieuw speelveld met schone lei beginnen. 15 november 29 sep José/Ger/Erik Krimp en wachtlijsten de confrontatie. Toenemende leegstand en wachtlijsten. Voorbereiden dialoog en agenderen 4 december. 29 sep Bert/René/José Verduurzamen 300.000 woningen commitment van Triple Helix 29 sep Iedereen Aanvullend lid uit eigen organisatie aan de Regieraad koppelen en voorstellen. Pagina 5 van 5