Verstandig beleggen voor een goed pensioen Brochure Actieve Lifecycles en Zelf Beleggen voor u als werknemer U hebt een Persoonlijk Pensioen Plan bij Delta Lloyd. Het Persoonlijk Pensioen Plan is een pensioenregeling op basis van beleggingen. De premie die uw werkgever met u heeft afgesproken, gebruiken wij voor de opbouw van uw pensioenkapitaal. Bijna de volledige pensioenpremie beleggen wij in beleggingsfondsen. Alleen de aankoopkosten voor fondsen trekken we van de premie af. Daarnaast worden in de beleggingsfondsen beleggingskosten in rekening gebracht. De overige kosten en risicopremies worden apart bij uw werkgever in rekening gebracht. Kortom, het is een pensioenregeling die eenvoudig en duidelijk is. Pensioen opbouwen Met de beleggingen bouwt u een pensioenkapitaal op tot u met pensioen gaat. Met het totale bedrag koopt u op uw een pensioenuitkering aan. Deze pensioenuitkering ontvangt u zolang u leeft. De hoogte van de pensioenuitkering is afhankelijk van de opbrengst van de beleggingen en de stand van de marktrente op dat moment.
Uw beleggingsmogelijkheden Het Persoonlijk Pensioen Plan biedt verschillende beleggingsmogelijkheden. In deze brochure leest u hier meer over. Uw werkgever heeft bepaald uit welke beleggings-mogelijkheden u kunt kiezen. Dit kunt u vinden in hoofdstuk 1 van uw startbrief. 1 Uw beleggingsmogelijkheden In het Persoonlijk Pensioen Plan kunt u ervoor kiezen om onze beleggingsspecialisten voor u te laten beleggen of u kunt zelf bepalen hoe u uw beleggingen samenstelt. Wij beleggen voor u Laat u onze specialisten beleggen? Dan hoeft u zelf niets te doen. Wij noemen deze manier van beleggen lifecycle beleggen. We houden de datum waarop u met pensioen gaat goed in de gaten. Hoe dichter u bij die datum komt, hoe voorzichtiger we voor u beleggen. Wij beleggen dan ook steeds meer in de Delta Lloyd Pensioenstabilisator. Door de pensioenstabilisator heeft de marktrente veel minder invloed op de hoogte van uw pensioenkapitaal. U kiest zelf uw beleggingen Wilt u zelf uw beleggingen samenstellen? Dan kunt u kiezen uit een ruim assortiment beleggingsfondsen van Delta Lloyd Asset Management. Meer informatie over Zelf Beleggen vindt u verderop in deze brochure. 2 Lifecycle beleggen in de Actief Mixfondsen Delta Lloyd is als pensioenuitvoerder verantwoordelijk voor de beleggingen. Delta Lloyd zorgt ervoor dat het beleggingsrisico beperkt blijft. Hiervoor heeft Delta Lloyd lifecycles ontwikkeld. In de lifecycles wordt steeds voorzichtiger belegd naarmate uw nadert. De beleggingsrisico s zijn wel voor u. Als uw pensioenregeling beleggingsvrijheid heeft, kunt u kiezen uit de drie Delta Lloyd Lifecycles: Defensieve Lifecycle Offensieve Lifecycle De Defensieve Lifecycle biedt de meeste zekerheid, maar de verwachte opbrengst is ook lager dan in de andere twee lifecycles. Met de Offensieve Lifecycle is het precies andersom. U hebt het grootste risico dat de beleggingen lager uitvallen, maar u hebt ook meer kans op een hogere opbrengst. De zit tussen de Defensieve Lifecycle en de Offensieve Lifecycle in. Hoe zijn de lifecycle beleggingen opgebouwd? Alle lifecycle beleggingen zijn opgebouwd uit de Actief Mixfondsen en de Pensioenstabilisator van Delta Lloyd. De Actief Mixfondsen bestaan uit aandelen, onroerend goed en obligaties. De beleggingsexperts van Delta Lloyd wijzigen de verdeling tussen de beleggingscategorieën naar aanleiding van marktomstandigheden. Dit om extra opbrengst (rendement) te maken. Meer informatie over de Actief Mixfondsen vindt u op www.deltalloyd.nl/pensioenbeleggen. We willen u graag meer zekerheid geven over de hoogte van uw pensioen op de. Daarom beleggen wij de laatste jaren voor uw in de Pensioenstabilisator. 2
De Defensieve Lifecycle Tot twintig jaar voor uw beleggen we als volgt: ongeveer 40 procent in aandelen; ongeveer 10 procent in onroerend goed; ongeveer 50 procent in obligaties. Vanaf twintig jaar voor uw beleggen we steeds meer in de Pensioenstabilisator. Elk jaar beleggen we meer in de Pensioenstabilisator en minder in aandelen, onroerend goed en obligaties. Zo bouwt u het risico af dat de opbrengst van de beleggingen tegenvalt als uw pensioenleeftijd dichterbij komt. Met de Defensieve Lifecycle hebt u minder risico dat de beleggingen tegenvallen dan bij de Neutrale of Offensieve Lifecycle. Maar de kans op een hogere opbrengst is ook lager. In onderstaand schema ziet u de verdeling binnen de Defensieve Lifecycle. Defensieve Lifecycle 10 75% 5 Aantal jaar tot uw van tot Actief Mixfonds 1 Pensioenstabilisator 50 20 10 20 19 95% 5% 19 18 9 1 18 17 85% 15% 17 16 8 2 16 15 75% 15 14 7 3 14 13 65% 35% 13 12 6 4 12 11 55% 45% 11 10 5 5 10 9 45% 55% 9 8 4 6 8 7 35% 65% 7 6 3 7 6 5 75% 5 4 2 8 4 3 15% 85% 3 2 1 9 2 1 5% 95% 1 0 10 ---> jaren tot pensioenleeftijd Pensioenstabilisator 10 75% 5 ---> jaren tot pensioenleeftijd Pensioenstabilisator 3
Defensieve Lifecycle De 10 De is de standaard lifecycle van Delta Lloyd. Tot vijftien jaar voor uw beleggen 75% we als volgt: ongeveer 52 procent in aandelen; 5 ongeveer 13 procent in onroerend goed; ongeveer 35 procent in obligaties. Vanaf vijftien jaar voor uw beleggen we elk jaar meer in de Pensioenstabilisator en minder in aandelen, onroerend goed en obligaties. Zo bouwt u het risico af dat de opbrengst van de beleggingen ---> tegenvalt jaren tot pensioenleeftijd als uw pensioenleeftijd Pensioenstabilisator dichterbij komt. Onroerend In onderstaand goed schema ziet u de verdeling binnen de. 10 75% 5 Aantal jaar tot uw van tot Actief Mixfonds Pensioenstabilisator 50 15 Actief Mixfonds 2 10 15 14 Actief Mixfonds 2 95% 5% 14 13 Actief Mixfonds 2 9 1 13 12 Actief Mixfonds 2 85% 15% 12 11 Actief Mixfonds 2 8 2 11 10 Actief Mixfonds 1 75% 10 9 Actief Mixfonds 1 7 3 9 8 Actief Mixfonds 1 65% 35% 8 7 Actief Mixfonds 1 6 4 7 6 Actief Mixfonds 1 55% 45% 6 5 Actief Mixfonds 1 5 5 5 4 Actief Mixfonds 1 4 6 4 3 Actief Mixfonds 1 3 7 3 2 Actief Mixfonds 1 2 8 2 1 Actief Mixfonds 1 1 9 1 0 Actief Mixfonds 1 10 ---> jaren tot pensioenleeftijd Pensioenstabilisator Offensieve Lifecycle 10 75% 5 ---> jaren tot pensioenleeftijd Pensioenstabilisator 4
Pensioenstabilisator De Offensieve Lifecycle 10 Tot elf jaar voor uw, beleggen we als volgt: ongeveer 64 procent in aandelen; 75% ongeveer 16 procent in onroerend goed; ongeveer 20 procent in obligaties. 5 Vanaf elf jaar voor uw beleggen we steeds meer in obligatiefondsen. Daarnaast beleggen we voor uw steeds meer in de Pensioenstabilisator. Met de Offensieve Lifecycle hebt u meer risico dan bij de Defensieve en. Maar de kans op een hogere opbrengst is ook groter. In onderstaand ---> jaren tot pensioenleeftijd schema ziet u de verdeling binnen de Offensieve Lifecycle. Pensioenstabilisator Offensieve Lifecycle Aantal jaar tot uw van tot Actief Mixfonds Pensioenstabilisator 50 11 Actief Mixfonds 3 10 11 10 Actief Mixfonds 2 10 10 9 Actief Mixfonds 2 9 1 9 8 Actief Mixfonds 2 8 2 8 7 Actief Mixfonds 2 7 3 7 6 Actief Mixfonds 2 6 4 6 5 Actief Mixfonds 1 5 5 5 4 Actief Mixfonds 1 4 6 4 3 Actief Mixfonds 1 3 7 3 2 Actief Mixfonds 1 2 8 2 1 Actief Mixfonds 1 1 9 1 0 Actief Mixfonds 1 10 10 75% 5 ---> jaren tot pensioenleeftijd Pensioenstabilisator 5
In de grafiek hieronder ziet u het verschil tussen de drie Lifecycles. Lifecycles 3 De Pensioenstabilisator De Pensioenstabilisator is een belangrijk onderdeel van het Persoonlijk Pensioen Plan. We gebruiken de Pensioenstabilisator in alle lifecycle beleggingen. Dit gaat volledig automatisch, u hoeft hier niets voor te doen. hoog Risico laag Offensieve Lifecycle Defensieve Lifecycle Aantal jaar tot de hoog Rendementsverwach ng laag Pensioendatum Waarom de Pensioenstabilisator? De Pensioenstabilisator geeft meer zekerheid. Op uw koopt u met het geld uit uw Persoonlijk Pensioen Plan een pensioen aan. De prijs van dit pensioen is afhankelijk van de rente. Als de rente laag is, is uw pensioen duurder. U hebt dan meer geld nodig om hetzelfde pensioen aan te kopen. De Pensioenstabilisator is een belegging waarbij de koers stijgt als de rente daalt. Daardoor kunt u op de toch het gewenste pensioen aankopen. Kosten Lifecycle-beleggen Als u belegt in een van de Delta Lloyd Lifecycles worden de volgende kosten in rekening gebracht: Aankoopkosten: 0,5% van iedere storting Eenmalige inkoop- en afgiftekosten: 0,1% De hoogte Jaarlijkse van uw pensioenuitkering beheerkosten is (Lopende a ankelijk van kosten): de stand 0,55% van de marktrente op uw. Voor switches die binnen de Delta Lloyd Lifecycles plaatsvinden (bijvoorbeeld van Actief Mixfonds 2 naar Actief Mixfonds 1 binnen de ) hoeft u geen aan- en verkoopkosten te betalen. Ook is het switchen tussen de verschillende Delta Lloyd Lifecycles of het overstappen van Zelf Beleggen naar een lifecycle gratis. De inkoop- en afgiftekosten (ook wel spread genoemd) zijn de kosten die de vermogensbeheerder maakt bij het aan- en verkopen van beleggingsfondsen. Deze kosten zijn verwerkt in de aan- en verkoopkoers. Hoe werkt de Pensioenstabilisator? De Pensioenstabilisator werkt als een fonds, maar het is geen echt aandelen- of obligatiefonds. Het werkt als een obligatielening met een gemiddelde looptijd van twintig jaar. De koers wordt dagelijks vastgesteld op basis van de actuele Swap-rente. De Swap is het tarief waar alle pensioenuitvoerders hun pensioenuitkering op baseren. Delta Lloyd stelt de Swap vast volgens de voorschriften van De Nederlandsche Bank (DNB). De koers van de beleggingen in de Pensioenstabilisator stijgt bij een dalende rente. Ook het tegenovergestelde geldt: stijgt de rente, dan daalt de koers. De Pensioenstabilisator zorgt ervoor dat rentewijzigingen minder invloed hebben op de hoogte van uw pensioen. Hoogte van de pensioenuitkering Marktrente Met de Pensioenstabilisator beïnvloedt het verloop van de marktrente uw aan te kopen pensioenuitkering nauwelijks meer. 6
Voorbeeld: Stel dat u over twee jaar 1.000 nodig hebt. Hiervoor stort u nu geld op uw rekening. De rente op uw rekening is 5 procent per jaar. Om over twee jaar precies 1.000 te hebben, stort u nu dus 907,03. Het gestorte bedrag groeit immers met 5 procent per jaar. De hoogte van uw pensioenuitkering is a ankelijk van de stand van de marktrente op uw. Maar stel dat de rente van uw rekening daalt met 3 procent nadat u het geld hebt gestort. U hebt dan over twee jaar niet 1.000, maar 962. Door deze rentedaling hebt u dus niet meer genoeg aan een storting van 907,03. U moet 942,60 storten om het gewenste bedrag van 1.000 te halen. De oplossing: een belegging waarvan de waarde stijgt als de rente daalt. Daalt de rente van 5 procent naar 3 procent? Dan stijgt de waarde van uw storting; van 907,03 naar 942,60. Zonder uw storting te verhogen, bereikt u zo toch het gewenste eindbedrag. Hoogte van de pensioenuitkering Marktrente Met de Pensioenstabilisator beïnvloedt het verloop van de marktrente uw aan te kopen pensioenuitkering nauwelijks meer. In onderstaande rekenvoorbeeld ziet u wat er gebeurt met uw pensioenuitkering als de rente daalt of juist stijgt. Ook geeft de tabel aan wat er voor u kan veranderen als u met de Pensioenstabilisator werkt. U ziet dat uw pensioenuitkering met de Pensioenstabilisator in alle gevallen bijna even hoog is. De rente heeft op deze manier dus bijna geen invloed op uw pensioen. U hebt dus meer zekerheid. Hieronder ziet u een rekenvoorbeeld: Kapitaal 1 jaar voor de 100.000 Hoogte van de pensioenuitkering Marktrente Zonder Pensioenstabilisator Met Pensioenstabilisator Marktrente 1 jaar voor Marktrente op de Kapitaal op Pensioenuitkering Kapitaal op Pensioenuitkering Situatie 1 3% 2% 102.500 5.331 114.800 5.971 Situatie 2 3% 3% 103.000 5.979 103.000 5.979 Situatie 3 3% 4% 103.500 6.656 93.100 5.988 Maximaal verschil tussen situatie 0,3% 7
4 Zelf uw beleggingen kiezen Wilt u liever zelf de verantwoordelijkheid over de beleggingen nemen? Dat kan als in uw pensioenregeling ruime beleggingsvrijheid is opgenomen. Dit noemen we Zelf Beleggen. U kunt kiezen uit beleggingsfondsen van Delta Lloyd Asset Management. Als u zelf uw beleggingen wilt kiezen heeft u wel beleggingskennis en ervaring met beleggen nodig. Welke beleggingsfondsen kunt u kiezen? Op onze website www.deltalloyd.nl/pensioenbeleggen kunt u zien uit welke beleggingsfondsen u kunt kiezen. U kunt ook gebruik maken van de Pensioenstabilisator. Dit gaat niet automatisch. U moet hier zelf voor kiezen en het vervolgens jaarlijks in de gaten houden. Fondsen met garantie Voor sommige fondsen geeft Delta Lloyd een rendementsgarantie. Dat betekent dat u zeker bent van een bepaalde minimale opbrengst op uw. De volgende fondsen hebben garantie: Delta Lloyd Profiel Mixfonds 1 met inleggarantie. U krijgt dan zeker uw inleg weer terug. Delta Lloyd Rente Fonds met 2 procent rendementsgarantie. U krijgt dan zeker 2 procent rendement op uw inleg. Voor deze garantie betaalt u garantiekosten. Kijk voor de voorwaarden op www.deltalloyd.nl/pensioenbeleggen. Beleggen in fondsen met rendementsgarantie heeft ook nadelen. U betaalt hiervoor kosten en er wordt voorzichtiger belegd. Hierdoor hebt u minder kans op een hogere opbrengst. U loopt het risico dat u niet het gewenste bedrag hebt opgebouwd op uw. De inkoop- en afgiftekosten zijn de kosten die de vermogensbeheerder maakt bij het aan- en verkopen van beleggingsfondsen. De kosten zijn verwerkt in de aan- en verkoopkoers. Delta Lloyd trekt de beheerkosten af van de rendementen in de beleggingsfondsen. Deze kosten zijn in de fondskoersen verwerkt. Wilt u meer informatie over de lifecycles, de Pensioenstabilisator en de kosten van de beleggingsfondsen? Kijk dan op www.deltalloyd.nl/pensioenbeleggen. Wat zijn de risico s van Zelf Beleggen? U kunt te veel risico nemen. Daardoor hebt u een grotere kans dat de opbrengst uit de beleggingen tegenvalt. U kunt dan niet het pensioen kopen dat u zou willen als u met pensioen gaat. U kunt te weinig risico nemen. Daardoor krijgt u te weinig opbrengst uit uw beleggingen. U kunt dan niet het pensioen kopen dat u zou willen als u met pensioen gaat. U kunt vergeten om uw beleggingen aan te passen als uw dichterbij komt. De laatste jaren voor uw pensioen kunt u dan nog (te) veel risico lopen dat de opbrengst uit uw beleggingen tegenvalt. U kunt uw beleggingen onvoldoende spreiden. U belegt dan in te weinig verschillende beleggingsfondsen. Daardoor hebt u meer kans dat de opbrengst uit uw beleggingen tegenvalt. U maakt geen gebruik van de Pensioenstabilisator. U kunt dan minder pensioen kopen als de rente laag is op het moment dat u met pensioen gaat. Kiest u voor Zelf Beleggen? Dan krijgt u minimaal eenmaal per jaar bericht van Delta Lloyd of de beleggingen die u gekozen hebt nog passen bij uw risicoprofiel. Kosten Zelf Beleggen Voor de Delta Lloyd beleggingsfondsen worden de volgende kosten in rekening gebracht: Eenmalige aankoopkosten (0,5%) Eenmalige inkoop- en afgiftekosten: deze verschillen per fonds Jaarlijkse beheerkosten (Lopende kosten): deze verschillen per fonds 8
5 Uw keuze doorgeven Kiest u voor lifecycle beleggen? Of kiest u zelf uw beleggingen? Uw keuze hangt af van uw persoonlijke voorkeur en de mogelijkheden die uw werkgever u biedt. Lifecycle-beleggen heeft als voordeel dat u zelf niets hoeft te doen. U kunt bovendien gratis wisselen van lifecycle. We adviseren u om te kiezen voor lifecycle beleggen. Want voor Zelf Beleggen hebt u kennis van beleggen nodig. Ook ervaring is vereist. En u moet de ontwikkelingen op de beurs zelf in de gaten houden. Ten slotte moet u ook weten hoe en wanneer u de beleggingen moet aanpassen. Bijvoorbeeld vanwege uw leeftijd en/of de risico s die u wilt lopen. Wat moet u doen? Doet u voor het eerst mee aan het Persoonlijk Pensioen Plan van Delta Lloyd? Dan begint u automatisch in de. Wilt u toch liever de Defensieve of de Offensieve Lifecycle of de mogelijkheid voor Zelf Beleggen? Dan moet u uw risicoprofiel aan ons doorgeven. U doet dit met het formulier de Profielbepaler. Dit formulier geeft aan hoeveel risico u wilt nemen met de opbouw van uw pensioen. U vindt de Profielbepaler op www.deltalloyd.nl/pensioenbeleggen. Kiest u voor Zelf Beleggen? Dan moet u naast de Profielbepaler ook het Fondskeuzeformulier Zelf Beleggen invullen. Op dit formulier geeft u aan in welke fondsen u wilt beleggen. U vindt dit formulier op www.deltalloyd.nl/pensioenbeleggen. Uw beleggingskeuze Defensieve Lifecycle Offensieve Lifecycle Zelf Beleggen Welk formulier moet u invullenw? Geen Profielbepaler Profielbepaler Profielbepaler + Fondskeuzeformulier Zelf Beleggen 9
Meer informatie? Hebt u nog vragen? Neem dan contact op met uw werkgever. Voor vragen over uw pensioenregeling kunt u ook bellen met de Client Service Desk van Delta Lloyd, telefoonnummer (020) 594 81 00. P 01.7.62-0314 Delta Lloyd Levensverzekering NV Postbus 1000, 1000 BA Amsterdam www.deltalloyd.nl Kamer van Koophandel Amsterdam: 33001488 0000