Zitten, een ongezonde duursport? Atlas-College, 12 november Dirk Schaars, Nederlands Instituut voor Sport en

Vergelijkbare documenten
Zitten, een ongezonde duursport? Arbo Masterclass, 2 november 2015

Zitten, een ongezonde duursport? Zutphen, 12 maart Erik de Winter, adjunct-directeur Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen

Health2Work believes the world would be a better place if a healthy working environment increased fun and job satisfaction making people happier and

Health2Work believes the world would be a better place if a healthy working environment increased fun and job satisfaction making people happier and

Zitten is dodelijk!? Feit of fictie?

Doorbreek de zitmarathon. PortaAL Poort naar een Actieve Levensstijl Expertisecentrum voor Gezond Bewegen KU Leuven

Ondernemen. Een TopSport?!

Bewegen als medicijn. Dr. Hans Hobbelen, Lector healthy Lifestyle, Ageing and Health Care

Masterclass Langdurig zitten als arbeidsrisico. Leiden, 24 november 2015

Prof. Greet Cardon Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen. Beweging

Reductie van sedentair gedragop het werk

Casus mevrouw Driebergen. 52 jaar, status na icva mei Thuiswonend. Goede cognitie. Lopen: FAC 4. Couch potato: overdag veelal inactief

OPLOSSINGEN VOOR LANG ZITTEN OP HET WERK. Ingrid Hendriksen

Hoe ziek word je van zitten?

10/2/2014. Infosessie ergonomiebeleid op kantoor 2014 Team ergonomie

Evidence please! 27 juni Michiel Reneman REHABILITATION MEDICINE / CENTER FOR REHABILITATION

Sociaaleconomische verschillen in gezondheidsgedrag: recente resultaten uit de GLOBE-studie

DYNAMISCH WERKEN EEN INVESTERING IN: VITALITEIT, PRODUCTIVITEIT, CREATIVITEIT EN WERKNEMERSTEVREDENHEID

Kosten en baten van lokale gezondheidspromotie

Chapter 4, Chapter 5, Chapter 6, Chapter 2 Chapter 3,

DYNAMISCH WERKEN EEN INVESTERING IN: VITALITEIT, PRODUCTIVITEIT, CREATIVITEIT EN WERKNEMERSTEVREDENHEID

Agenda. Uit onderzoek blijkt dat mensen significant minder actief zijn na een stoma operatie!

Bevorderen van leefgewoonten bij werknemers in de bouwsector

Investeren in geestelijke gezondheid op de werkvloer, loont dat?

Alcohol policy in Belgium: recent developments

Katrien DE COCKER Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen. 20 september 2016 Prenne 39

Beroepsziekten te lijf met de RI&E!

Zitten in Limburg. Een exploratief onderzoek naar zitgedrag in 31 Limburgse gemeenten.

Bewegen op het werk Is dat wel gezond? Pieter Coenen Afdeling sociale geneeskunde Amsterdam UMC, locatie VUmc

Active Ageing. Gezondheidsgedrag en self-tracking: Cees van der Schans.

COMPUTERWERK. Multidisciplinaire Richtlijn NVAB. Dr. Erwin. M. Speklé, Eur.Erg. Voorzitter Human Factors NL

Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working. mothers with spouse and young children


Bewegen in Nederland

Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie. Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M.

Effectiviteit en economische impact van beweegprogramma s op de werkplek

Weet/meet jij hoeveel je zit?

Sedentair gedrag van ouderen

Van het kind en het badwater Over ziekte en seksualiteit. Peter Leusink, huisarts, seksuoloog

Werk en gezondheid in de toekomst

De Relatie tussen de Fysieke Omgeving en het Beweeggedrag van Kinderen gebruik. makend van GPS- en Versnellingsmeterdata

Zitten in Limburg. Een exploratief onderzoek naar zitgedrag in 31 Limburgse gemeenten

Overzicht modellen beweging en lang stilzitten internationaal 13/09/2017

BEWEGEN IN NEDERLAND

ICHOM en het belang voor de patiënt

BEWEGEN IN NEDERLAND

Meten van sedentair gedrag: een vergelijking van meetmethoden.

Arbeid & Gezondheid Ernst Jurgens, bedrijfsarts & bestuurslid NVAB

Gezond en vitaal richting pensioen

Depressie bij ouderen Trends over de tijd

JA! Voor optimale preventie van cardiovasculaire eindpunten dient gestreefd te worden naar HbA1c <53 mmol/mol (<7.0%)

ehealth en zelfmanagement Hoe worden we daar beter van?

Physical Activity, Physical Fitness and Cardiovascular Risk Factors in Suriname Se-Sergio Baldew

LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose

Brigitte Wieman. 14 maart 2019, Samen in de breedte. NVD Beleidsmedewerker Utrecht diëtist

Inhoud. Voorwoord 9. Samenstelling van de werkgroep 11

Paramedisch OnderzoekCentrum

PreventieKompas. HRM 2.0 in Contact Centers. Dr. Marnix Hoppener

De overgang van stepped care naar personalized care bij de combinatie van lichamelijke en psychische klachten

personen in Suriname weten niet dat hun bloeddruk verhoogd is

het dopaminerge beloningssysteem

Muziektherapie in de oncologie

COPDnet transmuraal ketenzorgmodel

Kom naar buiten en hou je Fit. Kom naar buiten en hou je Fit

Inzetbaarheid op hogere leeftijd

Huidige stand van kennis in de wetenschap over het effect van alcoholreclame op drinkgedrag

Bewegen Op Verwijzing (BOV) Januari 2018

Systematische review als middel tot synthese van bestaande kennis

De Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB)

Marlies Peters. Workshop Vermoeidheid

Active Healthy Platform

Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer : Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009

Persoonsgerichte zorg in richtlijnen: contradictie of paradox? Trudy van der Weijden 16 juni 2017

Bewegen; dementie, evidentie & beleid

PARAMEDISCH CURSUSSEN & OPLEIDINGEN

Kwetsbaarheid en voorspellende factoren onder 65-plussers Verdiepend onderzoek binnen de Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Langer leven? LICHAAMSBEWEGING EN Meer bewegen. Marjolein Visser. ACA Congres 2012

Handhygiëne in Nederlandse ziekenhuizen

List of publications & curriculum vitae

FCE in internationaal perspectief

ZELFMANAGEMENTONDERSTEUNING IN DE CHRONISCHE ZORG COMPETENTIES BIJ (STUDENT)VERPLEEGKUNDIGEN

Factsheet slaap. 0-3 maanden uur 4-11 maanden uur 1-2 jaar uur 3-5 jaar uur 6-13 jaar 9-11 uur jaar 8-10 uur

Grants Fysieke activiteit Reglement

Vlaamse gezondheidsaanbevelingen sedentair gedrag (lang stilzitten) en lichaamsbeweging. Overzicht voor professionals

Associaties tussen sedentair gedrag en werkgerelateerde uitkomstmaten: resultaten van een cross-sectioneel onderzoek

Bevordering van de Lichaamsbeweging Clinical Assessment Protocol (CAP) = 1

Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?*

ehealth en zelfmanagement, hoe worden we daar beter van?

IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK

Wat is de beste reading strategy? Consensus of arbitrage. Lisa Klompenhouwer

Veranderingen in fysieke activiteit, sedentair gedrag en fitheidsparameters bij Vlaamse volwassenen

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar

Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes

Rode Vlaggen. Cursus. Directe Toegankelijkheid Oefentherapie

De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim

Duitsland 1,7 miljoen patiënten met hartfalen 2. Europa 6,5 miljoen patiënten met hartfalen 3. VS 5,1 miljoen patiënten met hartfalen 1

Risk prediction and risk reduction in patients with manifest arterial disease

Transcriptie:

Zitten, een ongezonde duursport? Atlas-College, 12 november 2015 Dirk Schaars, Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen @dschaars www.nisb.nl/werk

Context Duurzame Inzetbaarheid 2

Ontwikkeling van de mens

Beweegstimulering op het werk zinvol? Sporten leidt tot 20 dagen minder verzuim over periode van 4 jaar Bron: British Journal of Sports Medicine 40 (2006) nr.2, p. 173-178 Fysieke activiteit is effectief bij het verminderen van verzuim, echter kwaliteit studies niet hoog, dus er is maar beperkt bewijs Bron: Sports Medicine (maart 2014): Does Physical Activity Have an Impact on Sickness Absence? A Review. Eerder arbeidsongeschikt door overgewicht en/of door gebrek aan lichaamsbeweging Bron: The contribution of overweight, obesity, and lack of physical activity to exit from paid employment: a meta-analysis. Scandinavian Journal of Work Environment & Health 2013

Wat kan bewegen opleveren in euro s? Bewegingsstimulering levert bedrijfsleven maximaal 1 miljard euro per jaar op Bewegende werknemers: zijn minder ziek verzuimen minder Meer verzuim door sportblessures, maar netto toch minder verzuim door lager risico op chronische ziekten Bron: Investeren in bewegen op de werkvloer loont (2011): duurzaam inzetbaar in sportieve werkomgeving, NISB/ Diabetes Fonds

Ontwikkeling van het werk

Nieuwe inzichten sport & bewegen Sporten & Bewegen blijft belangrijk, maar

Definitie sedentair gedrag Activiteiten waarbij het energieverbruik niet boven rustmetabolisme (<1,5MET) uitkomt. D.w.z. zitten of liggen, maar niet slapen. Sedentair gedrag ontbreken voldoende lichaamsbeweging

Hoe staat het met jullie zitgedrag?

Wat is er bekend? - volwassenen zitten 7,1 uur op een gemiddelde (werk)dag. Het Europees gemiddelde is 5,2u. - Jongeren (4-17jr) zitten 8,1 uur op een gemiddelde (school)dag. Op een vrije dag is dit 4,3 uren. - Bron: Bernaards, C.M. (2014). Bewegen in Nederland 2000-2013: resultaten TNOmonitor bewegen en gezondheid. Leiden: TNO - Aantal uur dat we zitten is afgelopen jaren licht toegenomen. - Bron: TNO trendrapport bewegen en gezondheid 2010/2011 - Lang zitten is een risicofactor voor vroegtijdig overlijden. - Bron: Katzmarzyk et al, Sitting time and mortality from all causes, cardiovascular disease and cancer, Med Sci Sports 2009 - Bron: Matthews et al., Amount of time spent in sedentary behaviors and cause-specific mortality in US adults, American Journal of Clinical Nutrition 2012 - Bron: Van der Ploeg et al., Sitting time and all-cause mortality risk in 2224897 Australian adults, Arch Intern Med 2012

Wat is er bekend? - Matig sterk bewijs voor verhoogd risico op diverse ziekten, zoals diabetes, hart- en vaatziekten. - Bron: Wilmot et al., Sedentary time in adults and the association with diabetes, cardiovascular disease and death: systematic review and meta-analysis, Diabetologia 2012 - Aanwijzingen voor associatie met depressie, kanker. - Bron: Teychenne et al., Sedentary behavior and depression among adults: a review, Int J Behav Med 2010 - Bron: Lynch et al., Sedentary behaviour and cancer: a systematic review of the literature and proposed biologic mechanisms. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2010 - Dallal et al., Accelerometer-based measures of active and sedentary behavior in relation to breast cancer risk, Breast Cancer Res Treat 2012 - Risicofactor voor ontwikkeling klachten aan het bewegingsapparaat. - Bron: World Health Organization. Preventing muscoskeletal disorders in the workplace. Protecting Workers Health Series No 5, 2003

Wat is er bekend - Door de afwezigheid van spiercontracties in de grote beenspieren tijdens lang zitten vinden er ongezonde metabole processen plaats die kunnen leiden tot gezondheidsrisico s - Bron: Hamilton et al., Too little exercise and too much sitting: inactivity physiology and the need for new recommendations on sedentary behaviour. Current Cardiovascular Risk Reports 2008 - Bron: Healy et al., Reducing prolonged sitting in the workplace (an evidence review: full report). Victorian Health Promotion Foundation, 2012 - Aanwijzingen dat beperking van de dagelijkse zittijd en regelmatige onderbrekingen noodzakelijk zijn - Bron: Dunstan et al., Breaking up prolonged sitting reduces postprandial glucose and insulin responses. Diabetes Care 2012 - Bron: Healy et al., Breaks in sedentary time: beneficial associations with metabolic risk. Diabetes Care 2008 - Healy et al., Sedentary time and cardio-metabolic biomarkers in US adults: NHANES 2003-06. Eur Heart J 2011

Aanbevelingen TNO (ACSM guidelines): Beperk dagelijkse zittijd Onderbreek het zitten regelmatig (minimaal 2 x 2 min. onderbreking per uur)

Recommendations UK (June 1, 2015) accumulating 2 h/day of standing and light activity (light walking) during working hours, eventually progressing to a total accumulation of 4 h/day Buckley et al. 2015 (Br J Sports Med Published Online First, published on June 1, 2015 as 10.1136/bjsports-2015-094618 bjsports-2015-094618

Waarde en hoeveelheid onderzoek moet groeien Kanttekeningen zijn: relatief veel labstudies relatief veel studies met self-reporting relatief veel studies waar nog weinig domeinspecifieke vragen over zitten gesteld worden nog volop ontwikkelingen i.k.v. accelerometrie nog weinig studies echt op het werk

De markt speelt er al op in!

De markt speelt er al op in!

WATTaTABLE Healthy Electricity ABC4Energy

Kantoor van de toekomst?

Kantoor van de toekomst?

Resultaten staand en bewegend werken Staand vergaderen gaat 34% sneller met behoud van kwaliteit van besluitvorming Mensen die 5-8 uur/dag staan hebben 15% lagere kans op overlijden dan mensen die 0-2 uur/dag staan Werken op de Oxidesk: bij 64-91% deelnemers minstens gelijke werkprestaties Zit-sta bureau s reduceren zittijd Multi-component -aanpak succesvoller

Meubilair is niet het enige Wat zou je nog meer kunnen doen om minder te zitten?

Eenvoudige tips Naar collega s lopen i.p.v. mailen Printer/prullenmand op afstand Koffie? Ik loop wel even met je mee Positieve communicatie-uitingen ophangen Tip van de week Liftstickers Wandelend telefoneren Af en toe eens staan tijdens een overleg

Je omgeving (laten) veranderen Filmpje

Je omgeving (laten) veranderen

Het kan ook minder subtiel

Drie aspecten van belang bij implementatie dynamisch werken Bewustwording/kennis/draagvlak Dialoog/communicatie/voorbeeldgedrag/coaching Faciliteiten

? Wat is jullie verbeter top-3?

Bewegend leren USA http://www.washingtonpost.com/video/sports/in-this-classroom-the-kids- cant-sit-still/2015/10/20/035d7e58-5d66-11e5-8475- 781cc9851652_video.html

Bewegend leren NL http://www.npo.nl/springen-voor-een-tien/02-11-2015/wo_nos_2442575

Bewegend leren Op langere termijn: betere doorbloeding van de hersenen aanmaak van nieuwe zenuwcellen meer verbindingen tussen de zenuwcellen motorische informatie is een extra informatiebron, die het leren stimuleert

Bewegend leren

Bewegend leren in de praktijk??

Vragen? www.nisb.nl/werk dirk.schaars@nisb.nl @dschaars