Pijnassessment in het kader van pijnbehandeling, a must or a load Mevr. N. Van Houtte, Verpleegkundig specialist pijn Az Damiaan Oostende Pijnsymposium Postoperatieve pijn 25 november 2017 CC De Valkaart, Oostkamp Wat is pijn? Definitie volgens de IASP Pijn is een onplezierige, sensorische en emotionele ervaring die gepaard gaat met feitelijke of mogelijke weefselbeschadiging of die beschreven wordt in termen van dergelijke beschadiging. Symposium - Samen tegen Pijn - Pijnpunten 2 27/11/2017 1
Definitie volgens Mc Caffery, 1967 Pijn is datgene wat een persoon die het ervaart zegt dat het is en is aanwezig wanneer hij/zij zegt dat het aanwezig is. Pijn = complex - Pijn is een persoonlijke, individuele ervaring - Pijn is subjectief - Pijn is afhankelijk van de context 2
What you see isn t always what you get Primeur voor UZA 3
Pijnassessment: wat? Nauwkeurige en systematische pijnbeoordeling, nodig om de juiste diagnose te stellen en het meest effectieve behandelplan te bepalen voor patiënten met pijn. (Medscape) Pijnassessment: wanneer? Initieel: - in het ziekenhuis: (minimum) elke shift - wanneer de patiënt/persoon het zelf zegt - vermoeden van pijn door de hulpverlener Re - assessment (herevaluatie): - 1 uur na toediening van medicatie/interventie 4
Pijnassessment: hoe? PQRST P = provocation/palliation Q = quality/quantity R = region/radiation S = severity scale T = timing P = provocation/palliation Wat was je aan het doen wanneer de pijn startte Wat veroorzaakte de pijn Wat maakt de pijn meer/minder draaglijk Wat lokt de pijn uit vb. stress, een bepaalde houding, bepaalde beweging, etc Wat verzacht de pijn? vb. medicatie, massage, warmte/koude, een andere positie, rust Wat doet de pijn toenemen vb. beweging, buigen, neerliggen, stappen, etc 5
Q = quality/quantity = aard van de pijn R = region/radiation 6
S = severity = pijnintensiteit = determinant om de effectiviteit van de pijnbehandeling in te schatten (Herr and Garand, 2011) Pijn assessment tools: Zelfrapportageschaal/zelfevaluatieschaal = DE GOUDEN STANDAARD (Melzack and Katz, 1994) 1. VAS = Visueel Analoge Schaal 2. NRS = Numerieke Rating Scale 3. VRS = Verbale Rating Scale 4. FPS = Faces Pain Scale Gedragsobservatieschalen Zelfevaluatieschalen: 1. VAS = Visueel Analoge Schaal 7
Zelfevaluatieschalen: 2. NRS = Numeric Rating Scale Zelfevaluatieschalen: 3. VRS = Verbale Rating Scale 8
Zelfevaluatieschalen: 4. FPS = Faces Pain Scale Pijnintensiteit bij patiënten met chronische pijn Biomedisch Psychosociaal (vb. stemming, verwachting, etc ) Gedragingen Focus op de totale persoon 9
Wat indien zelfevaluatie niet mogelijk is? Communicatieve en cognitieve beperkingen: (jonge) kinderen vb. LNPS, POKIS, Comfort B, etc ouderen met dementie vb. PAINAD, PACSLAC mensen met een verstandelijke handicap vb. CPG patiënten op intensieve zorgen vb. CPOT neurologische en palliatieve patiënten Gedragsobservatieschalen T = timing Start Reden van ontwaken Frequentie Duur Tijdens/na maaltijden Plots/geleidelijk Tijdstip Seizoensgebonden Andere tekenen/symptomen 10
Pijnassessment: waarom? - Pijn als vijfde vitale parameter! - Goede pijnbeoordeling = goede pijnbehandeling - Goede pijnbehandeling: * vlotter herstel * minder postoperatieve complicaties * hoger comfort van de patiënt/patiënttevredenheid * preventie van chronische pijn ( Joshi, G.P. et.al, 2005, consequences of inadequate post operatieve pain relief and chronic persistent postoperative pain) Symposium - Samen tegen Pijn - Pijnpunten 21 27/11/2017 Hypercoagulabiliteit met risico op DVT gastro-intestinale motiliteit en ileus Respiratoire alkalose Immobiliteit Vochtretentie Gevolgen van een inadaquate pijnbehandeling Borstinfectie Atelectase mycocardiale zuurstoftoevoer Angststoornissen viscositeit van het bloed Slaapproblemen Misselijkheid van de insulineproductie Hypoventilatie Katabole/anabole veranderingen Hypercapnie Hemostase Hypoxie hartslag Uitgestelde maaglediging glycemie myocardiale zuurstofbehoefte Mogelijke myocardischemie Vertraagde wondgenezing bloeddruk slagvolume van het testosteronniveau 11
Conclusie Pijn assessment in kader van pijnbehandeling = DE HOEKSTEEN = een absolute MUST Een goede pijnbeoordeling heeft een gunstige invloed op het - fysieke - emotionele - psychosociale welbevinden van de patiënt 12
Tot slot: 13