Jaarplan 2013 Datum 4 oktober 2012 Onderwerp Jaarplan 2013 en een toelichting op de begroting 2013 Hierbij ontvangt u het jaarplan 2013 met een toelichting bij de begroting 2013. Toelichting Kernactiviteiten Binnen de vereniging PCOB zijn de volgende kernactiviteiten te onderscheiden, te weten: Inhoud (kernprogramma s PCOB) Vereniging Leden Beheer & Administratie. De genoemde kernactiviteiten zijn onder te verdelen in projecten en activiteiten. Deze indeling is ook terug te leiden naar het strategische plan 2012-2015, dat in de av van mei 2012 als Bestuursnotitie met een aantal wijzigingen is besproken en goedgekeurd. 1
OPKOMEN VOOR DE BELANGEN VAN OUDEREN De algemene belangenbehartiging wordt door de PCOB grotendeels tot en met 2012 in gezamenlijkheid gedragen door de CSO. CSO de koepel van de ouderenorganisaties, werkt aan de kwaliteit van het bestaan van mensen in de derde en vierde levensfase, opdat zij zinvol en waardig kunnen leven. De CSO komt op voor alle ouderen in Nederland. Binnen de CSO zijn 4 lidorganisaties actief, behalve de PCOB ook de Unie KBO, NVOG en de NOOM. Door het wegvallen van de overheidssubsidie houdt het bureau van de CSO per 31 december 2012 op te bestaan. Dat geldt niet voor de CSO-activiteiten. Ook ná 31 december zal er een behoefte zijn om als ouderenorganisaties in gezamenlijkheid op te treden, in het bijzonder richting Den Haag. Uitgangspunten bij de vernieuwde vorm van samenwerking zijn: lean & mean, geen dubbele werkzaamheden en een netwerkorganisatie passend bij deze tijd. Vooral op het gebied van lobby en landelijke belangenbehartiging zal samenwerking moeten plaatsvinden. Tevens zijn er op directie niveau contacten met de ANBO, die geen deel meer uitmaakt van de CSO, sinds zij is aangesloten bij de FNV. Binnen een aantal projecten wordt samengewerkt met 3 of 4 ouderenorganisaties, waaronder ook de ANBO. Dit is het geval bij het Belastingproject (HUBA) en de Vrijwillige Ouderen Advisering (VOA). Deze projecten vallen onder de kernactiviteit LEDEN. In 2013 zal de toekomstige rol van de CSO verder zijn uitgewerkt en zullen ook in de samenwerking met de ANBO verdere stappen worden gezet. En dit wel of niet in samenwerking met de Unie KBO. INHOUD (kernprogramma s PCOB): De strategische agenda van de PCOB bestaat uit drie programma s: Waardig Ouder Worden De Menselijke Maat Vrije Ruimte Programma Waardig Ouder Worden Het programma Waardig Ouder Worden van de PCOB is gericht op het zijn van de mens en de individuele keuzes die hij maakt bij het ouder worden, vooral met oog voor de regie over het eigen leven. Omdat de wereld om ons heen steeds complexer wordt, zijn de antwoorden vaak ook complexer of lastiger te vinden. Of zoals Frits de Lange (hoogleraar ethiek Pthu) het beschrijft in Waardigheid- voor wie oud wil worden : de kern van persoonlijke waardigheid ligt in de vrije instemming met wie je bent geworden. Zonder blind te zijn voor de ontluistering kent de ouderdom ook glans. Vragen over de zin van het leven zijn van alle tijden en alle generaties. Als we ouder worden, komen daar nieuwe vragen bij. Bijvoorbeeld over de kwaliteit van leven. Hoe wil ik ouder worden? Welke bijdrage kan ik blijven leveren aan de maatschappij? Word ik gereduceerd tot een kostenpost? Hoe kan ik mijn levenservaring doorgeven? Hoe kan ik leven vanuit mijn eigen levensstijl? Wie kijkt er naar mij om als ik straks alleen ben overgebleven of meer specifiek: wat als er sprake is van ouderenmishandeling? En wat als ik ziek word of hulpbehoevend? Mag dan alles wat kan? Wil ik alles wat kan? Er is aandacht voor levensvragen/dilemma s van ouderen, zo blijkt uit literatuuronderzoek. Een groot deel van de initiatieven heeft echter een nauwe relatie met zorg of 2
eenzaamheidsproblematiek en richt zich op specifieke groepen ouderen. Daarnaast zijn er diverse particuliere initiatieven waarbij sprake is van het schrijven van levensboeken of coaching. Geloof en levensovertuiging kleuren de vragen en antwoorden op levensvraagstukken en daarin wordt de eigen rol van de PCOB voor haar leden en geïnteresseerde niet-leden zichtbaar. Dit blijkt uit het feit dat de PCOB in de afgelopen jaren heeft laten zien dat zij een aanjaagfunctie rondom diverse thema s op het terrein van waarden en inspiratie heeft. De PCOB heeft in de discussie over Voltooid Leven, ingezet door de NVVE en de actiegroep Uit vrije wil, een eigen toon gezet dat door leden, maar ook door niet-leden die hier verder geen forum vonden om dit vraagstuk te bespreken, bijzonder wordt gewaardeerd. Programma Menselijke Maat Nog nooit in de geschiedenis zijn zoveel mensen oud geworden, en tegelijk hebben we grote moeite om dat betekenis te geven. Ouderen zijn economisch gesproken een probleem dat we vergrijzing noemen. Het lukt ons nog niet goed om die vergrijzing te verzilveren, om het zo maar te noemen. Toch is dat nodig: dat ouderen zich bewuster worden van de kracht van hun levenservaring. En dat we als samenleving beter gebruik maken van deze kracht. Hoe we de aandacht daarvoor en de bewustwording daarvan moeten vormgeven is de vraag. Overal zien we initiatieven opkomen van mensen en organisaties die aan het denken en werken zijn om deze noties vorm te geven in hun werk. Het is de moeite waard om deze mensen en organisaties te verenigen en vooral om samen te werken. We willen minstens op de hoogte zijn van elkaars initiatieven, om vervolgens te bezien hoe en waarmee we de te onderscheiden doelgroepen (ouderen, werkers in de zorg, bestuurders, politici, het bredere publiek) van dienst kunnen zijn, elk met een eigen insteek. Voor ouderen is het bijvoorbeeld van belang dat ze inzicht krijgen in de fasen van het ouder worden en in de keuzes die ze zelf kunnen maken. Voor werkers in de zorg is het van belang te weten hoe ze ouderen en stervenden nabij kunnen zijn. Voor bestuurders en politici is het goed te weten hoe belangrijk betekenisvolle zorg is voor de kwaliteit van de zorg, zodat ze er beleidsmatig ruimte voor kunnen maken. En voor het grote publiek is het bijvoorbeeld van belang betrokken te zijn bij een groeiende groep burgers die vaak over het hoofd wordt gezien of enkel als probleem wordt waargenomen: hulpbehoevende ouderen en mensen in hun laatste levensfase. Samen kunnen we werken aan een cultuuromslag. Programma: Vrije Ruimte ingevuld met twee projecten rond ARBEIDSPARTICIPATIE De Vrije Ruimte wordt in 2012, 2013 en 2014 ingenomen door twee projecten die te maken hebben met arbeidsparticipatie van ouderen. Het gaat om de mogelijkheden voor ouderen die willen én kunnen werken op de arbeidsmarkt te verstevigen. Het eerste project is 50 +werkt. Dit project wil op driemanieren arbeidsparticipatie versterken: 1. Ouderen vanuit de eigen kracht invulling te laten geven aan de door hen gewenste loopbaan. 2. Bevorderen dat werkgevers de talenten en mogelijkheden van ouderen meer en beter benutten. 3. Visie uitdragen ten aanzien van participatiebevordering van ouderen op macroniveau. Dit project is gestart in 2011 en heeft een looptijd van 4 jaar (t/m 2014). De PCOB is de initiator van het project en daarnaast zijn andere deelnemers de Unie KBO en de NOOM. Dit project wordt in zijn geheel gefinancierd door het Fonds PGO. 3
Het tweede project is Maak Werk van Uzelf. Dit project richt zich specifiek op vrouwen. Na het pilotjaar 2011 kon het project worden voortgezet tot en met 2014. De PCOB is coördinator en levert de projectleider. In het project wordt samengewerkt met de Unie KBO, met als doelstelling de afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen van 50+ vrouwen die minimaal drie jaar geen betaald werk hebben verricht. De kernactiviteit betreft 30 bijeenkomsten op de werkpleinen van UWV WERKbedrijf. In de bijeenkomsten kunnen de deelneemsters op een laagdrempelige manier (nader) kennis maken met de wereld van het werk in hun eigen woonomgeving en hun mogelijkheden daarin. Daarmee worden de kansen vergroot op maatschappelijke participatie van vrouwen boven de 50 jaar. Het primaire doel is niet om de deelnemende vrouwen direct aan het werk te helpen al zou het heel mooi zijn als dit in een aantal gevallen gebeurt. Tijdens de looptijd van deze twee projecten worden er geen nieuwe projecten binnen dit programma gestart. Wel zal eind 2013 een interne evaluatie plaatsvinden met als doel hoe de PCOB verder wil gaan met het onderwerp arbeidsparticipatie. Op basis van de uitkomsten zullen intern binnen de PCOB en ook in overleg met de partners beoordelen of en hoe aan deze arbeidsparticipatieprojecten een vervolg kan en moet worden gegeven. En ook wordt beoordeeld in hoeverre dit passend is binnen de strategie die is uitgezet in 2012 voor de komende jaren. VERENIGING De implementatiefase is gestart in juni 2012 om te komen tot een daadwerkelijke integrale implementatie van de voornemens uit PCOB Nieuwe Stijl. Daarbij gaat het om de juridische uitwerking, de inrichting van de formele verenigingsorganen en de aanpassingen in de samenwerking bij verenigingsactiviteiten. Het implementatietraject is ingedeeld in drie deel trajecten met bijbehorende werkgroepen, te weten: 1. Juridische transitie met een Juridische werkgroep 2. Transitie van bestuurlijke gewesten naar regionale coördinatie met een werkgroep Samenwerken 3. Transitie van algemene ledenvergadering naar Ledenraad met een werkgroep Ledenraad Het Landelijk Bestuur zal in 2013 de code Goed Bestuur PCOB hebben vastgesteld en op basis daarvan een nieuwe profielschets voor bestuurders voor het landelijk bestuur hebben opgesteld. Daarnaast zal de code ook getoetst worden aan de bestaande reglementen van de Directie en Bestuur. Deze zullen hierop worden aangepast. Het landelijk bestuur zal in 2013 een evaluatie houden van de accountant. Vervolgens zal een nieuwe offerte ronde worden uitgezet op basis van de uitkomsten van de evaluatie en in lijn met PCOB Nieuwe Stijl. De jaarrekening 2012 zal worden opgesteld en voorgelegd aan de Ledenraad in juni 2013, met een inhoudelijk rapportage, die voldoet aan de Code Goed Bestuur zoals deze wordt vastgesteld in de eerste maanden van 2013, door het landelijk bestuur. LEDEN Schriftelijke communicatie o Perspectief o Nieuwsbrieven Digitale communicatie 4
o Website o Intranet o PCOB-Extra Ledenadministratie Dienstverlening o Vraagbaak o Hulp bij belastingen (HUBA) o Vrijwillige ouderenadvisering (VOA) o Juridische dienstverlening Ledenvoordelen (o.a. verzekeringen)/commercie Ledenwerving In 2013 houden we een ledenwerfcampagne, waarin de redenen om lid te worden van de PCOB zo concreet en aantrekkelijk mogelijk voor het voetlicht worden gebracht. Met een werkgroep van (kader)leden kijken we hoe bestaande materialen en methodieken met praktische tips zowel op landelijk als lokaal niveau zijn in te zetten om nieuwe leden te werven, in het bijzonder in de doelgroep jonge ouderen. Waar mogelijk leggen we daarbij verbinding met PCOB Nieuwe Stijl. We gebruiken manieren van dialoog en interactie waardoor landelijke en lokale ledenwervers tijdens de ledenwerfcampagne van elkaars ervaringen kunnen leren, zodat we de vereniging niet alleen versterken met nieuwe leden maar ook door samen op te trekken. Beheer & Administratie: Hieronder vallen o.a. algemene zaken, zoals directie, planning & control, ICT, OR. Directie In 2013 wordt verder gegaan met de aanpassing van de organisatie en de werkmethodiek. Vervolgens zal het tot een afronding komen. De vernieuwde functieprofielen zullen zijn beschreven en medewerkers zullen verder bijscholing ontvangen, indien dit nodig is. Tevens zal er een verdeling komen naar soorten van werkzaamheden waar dan of tijdelijk of personeel in vaste dienst voor wordt ingezet. Ook kan gekozen worden voor het aantrekken van specialisten die voor een beperkte tijd worden ingezet om vooraf vastgestelde resultaten te realiseren. Planning & Control In 2013 zullen verdere stappen worden gezet om te komen tot één geconsolideerde jaarrekening voor PCOB. Het informatietraject hiervoor is in het najaar van 2012 opgestart. Tevens zal in 2013 een traject opgestart worden om risico s in kaart te brengen en te beheersen (risicomanagement). ICT In 2013 zal de uitrol plaatsvinden van het nieuwe CRM pakket (STB). In 2012 is hiermee gestart. Dit pakket biedt uitgebreide mogelijkheden om gegevens van leden op een adequate manier te administreren. Daarnaast wordt, via een webbased oplossing aan afdelingen de mogelijkheid geboden om gebruik te maken van zowel een ledenadministratiepakket als een daaraan gekoppeld boekhoudpakket. In dit boekhoudpakket is tevens de mogelijkheid 5
opgenomen om periodiek cijfers aan te leveren. Daarnaast biedt dit pakket mogelijkheden om contributie op diverse manieren te innen en te administreren. Tenslotte zal ook de landelijke website een vernieuwing ondergaan, passend bij deze tijd en vooral bij de wensen van de gebruikers (leden en niet-leden). TOELICHTING op de BEGROTING Zoals aangegeven in de vastgestelde bestuursnotitie PCOB Nieuwe Stijl (av mei 2012) staan de leden centraal, ook bij de financiële lange termijn strategie van de PCOB. Zij vormen met hun lidmaatschap de basis van de organisatie. De contributieafdracht die zij betalen (via de afdeling) is het structurele fundament van de PCOB. Bovendien hebben de leden als mede-eigenaar recht op een transparant financieel systeem waarin zij kunnen zien wat er met hun afdrachtgelden gebeurt. Realistisch scenario In de algemene vergadering van mei 2012 is, op voorstel van het lb, gekozen voor het realistische scenario. Daarbij zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: a. De jaarlijkse exploitatie is budgetneutraal: inkomsten en uitgaven zijn in balans; b. Er is uitgegaan van een teruggang in aantal leden in 2013 met 4.000 en daarna met 2.000 per jaar tot en met 2016 en daarna consolidatie; c. De jaarlijkse contributieafdracht wordt in 2012 verlaagd naar 22,- (individueel) en 37,- (leefverband) en blijft op dit niveau tot en met 2013. In 2014 verhoging met 1,00 per lid. In 2015 geen verhoging. In 2016 verhoging met 1,00 per lid; d. De verhouding tussen ledeninkomsten en inkomsten van derden moet in 2016 53-47 % zijn; e. Het budget voor programma s en daaraan gekoppelde inzet van mensen en kwaliteiten wordt minimaal voor 50% gefinancierd vanuit externe inkomstenbronnen; f. Ook in 2013 zullen noodzakelijke voorinvesteringen gedaan moeten worden om dergelijke inkomstenbronnen binnen te halen voor de organisatie. g. De inkomsten en uitgaven van de afdelingen en de gewesten zijn hier buiten beschouwing gelaten. Onderstaand een gedetailleerde toelichting op de afzonderlijke posten uit bijgaande begroting. FINANCIERING De inkomsten van de PCOB zijn wat betreft het structurele- en zekere deel afkomstig van de leden (contributie contributieafdracht). De inkomsten van de PCOB vereniging kunnen over de afgelopen jaren grofweg worden ingedeeld naar: 25% overheidssubsidie en 75% contributieafdracht. De afgelopen jaren zijn reeds eerste stappen gezet om de inkomstenbronnen van de PCOB te verbreden. Subsidies van overheidswege (zowel instelling- als projectsubsidies) vallen weg. Leden worden terecht kritischer en willen weten waarvoor men betaalt. Daarnaast is de vereniging, met meer dan 100.000 leden, een interessante partij voor het bedrijfsleven 6
om afspraken mee te maken om gezamenlijk voordelen te behalen. Meer inkomsten komen voort uit de provisie op leverantiecontracten van derden en uit programma subsidiering en sponsoring. Nieuwe spelers (bedrijfsleven, onderzoeksinstellingen) zullen strategische partners van de PCOB zijn. Er zullen wel lagere overheidssubsidies blijven bestaan (lokaal, provincie, landelijk, Europees), maar dit zijn altijd projectsubsidies en geen instellingsubsidie zoals de PCOB die in het verleden heeft ontvangen. Onderstaand een specificatie van de financiering voor 2013: Contributieafdracht: De begroting is o.b.v. 99.000 leden, conform uitgangspunten in de bestuursnotitie. Daarnaast is de afdracht aangepast naar het lagere bedrag van 22,- (individueel lid) en 37,- (leefverband). Bedrijfsleven: Deze post valt uit te splitsen in de volgende onderdelen: - Advertenties: Dit betreft met name de advertenties in het ledenblad. Deze advertenties worden geworven door het door PCOB ingeschakelde advertentie-acquisitiebureau PSH. Daarnaast heeft PCOB rechtstreeks afspraken met enkele commerciële samenwerkingsrelaties inzake advertenties in Perspectief. Momenteel betreft dat de organisatie Beter Uit-reizen, die een bijdrage per uitgave betaalt jaarbedrag: ( 24.000,-). Richting de toekomst zullen andere vormen worden uitgewerkt. Vormen die ook passen bij een krimpende markt van advertenties in gedrukte media. - Inkomsten uit bedrijfsleven (incl. ledenvoordelen): Op dit moment bestaan afspraken/contacten met de volgende bedrijven/organisaties: Zorg- en schadeverzekeringen (verzekeraars)//webshop PCOB. Enerzijds verschaft het bedrijfsleven inkomsten aan onze organisatie en anderzijds kan een extra service/kwaliteit en/of korting worden gegeven aan de leden. Wat betreft verzekeraars heeft het ook inhoudelijke meerwaarde omdat juist niet alleen de korting van belang is, maar vooral de kwaliteit die geleverd wordt in uitbreiding van de voorwaarden en dekking en het voorkomen van discriminatie van senioren. Het leveren van die kwaliteit aan de leden kan soms ten koste gaan van de door de leden te betalen prijs of premie. Beide aspecten, kwaliteit en prijsvoordeel voor leden, worden betrokken in de onderhandelingen. De PCOB ziet mogelijkheden om meer commerciële partijen aan zich te binden en zo meer structurele inkomstenbronnen verder uit te bouwen en richting te geven. Specificatie begroting 2013: - Advertenties 399.000,- - Bijdrage zorg- en schadeverzekeringen 350.000,- Totaal 749.000,- Fondsen/subsidies/overig: Deze post valt uit te splitsen in de volgende onderdelen: - Interne fondsenwerving: Momenteel valt hier de jaarlijkse actie vrijwillige bijdrage onder. Jaarlijks worden leden 7
gevraagd om een extra bijdrage voor bepaalde activiteiten. Een deel daarvan gaat naar de gewesten en afdelingen. In het overzicht is de bruto opbrengst meegenomen. Het deel voor de gewesten en afdelingen is in deze opstelling ongewijzigd meegenomen en staat vermeld onder kosten bij de kernactiviteit vereniging. Daarnaast kan gedacht worden aan de intensivering op het gebied van legaten en erfstellingen. - Fondsen/Instellingen: Dit betreft financiering vanuit fondsen/instellingen, anders dan de overheid. Inmiddels heeft de PCOB reeds contacten met een aantal fondsen en dit kan worden uitgebreid, mits we in staat zijn inhoudelijk goede programma s en projecten te schrijven. Onder deze post valt ook de bestemmingsreserve Verenigingsprogramma s, zoals deze gestart is vanaf 1 januari 2012. - Subsidies overheden: De afgelopen jaren is gebleken dat de overheid fors heeft gekort op instelling- en projectsubsidies. Ook de PCOB heeft daar de consequenties van ondervonden. De komende jaren laat deze post dan ook een flinke daling zien. Toch blijven mogelijkheden zich voordoen op lokaal, provinciaal, landelijk als Europees niveau. Kwaliteit is de toetssteen, en we blijven mogelijkheden zien om hier financiering op binnen te halen. - Overig: Hieronder vallen de renteopbrengsten, verkoop artikelen en overige baten. De verwachting is dat renteopbrengsten voor de PCOB de komende jaren kunnen stijgen. De verkoop van het kantoorpand aan de Blijmarkt heeft gezorgd voor extra liquide middelen. Tevens kan door aanscherping van het vermogensbeheer (treasury beleid) van de PCOB als geheel (landelijk en lokaal), extra renteopbrengst gegenereerd worden. In samenspraak met banken zullen diverse mogelijkheden hiervoor onderzocht worden. - Advisering: Dit betreft bijvoorbeeld uitbestede (juridische) dienstverlening, waarvoor een bepaald bedrag betaald moet worden. Dit zal de komende jaren nader uitgewerkt worden. Specificatie begroting 2013: - Fonds PGO projectsubsidies 488.000,- - Structurele subsidie fonds PGO 98.000,- - Actie vrijwillige bijdrage 235.000,- - Overig (rente, verkoop, etc.) 71.000,- Totaal 893.000,- KOSTEN Personeel: De totale personeelskosten bedragen 1.773.000,-. Dit is 94.000,- lager dan de personeelskosten in de begroting 2012, zoals vastgesteld in de av van november 2011 en 22.000,- lager dan de personeelskosten in de aangepaste begroting 2012, zoals vastgesteld in de av van mei 2012. Dit heeft te maken met het niet invullen van vacatureruimte (1,3 Fte). Huisvesting: Dit betreft de kosten van: huur pand, verzekeringen/belastingen, lease kopieermachine/printer, schoonmaak. Huisvestingskosten worden o.b.v. aandeel personeelskosten doorbelast naar de kernactiviteiten. 8
Kantoorkosten: Dit betreft de kosten van drukwerk, kantoorartikelen, onderhoud hardware/software, porto, telefoon, bankkosten, lidmaatschappen/abonnementen, salarisadministratie en onvoorzien. Kantoorkosten worden o.b.v. aandeel personeelskosten doorbelast naar de kernactiviteiten. Afschrijving & Rente: Dit betreft de kosten van afschrijving op inventaris en automatisering. Daarnaast wordt eventueel betaalde rente hieronder verantwoord. De kosten van Afschrijving & Rente worden o.b.v. aandeel personeelskosten doorbelast naar de kernactiviteiten. Bestuur & Toezicht: Dit betreft de kosten van de ledenraad, bestuur, financiële commissie, jaarverslag, accountant. De kosten van Bestuur & Toezicht worden volledig doorbelast naar de kernactiviteit Vereniging. Inhuur extern: Dit betreft de kosten van inhuur van expertise van buiten de PCOB-organisatie. In de begroting is een onderverdeling gemaakt per kernactiviteit: - Inhoud: inhuur t.b.v. gesubsidieerde projecten (de financiering daarvan staat onder Fondsen/Subsidies) en inhoudelijke programma s. - Vereniging: inhuur t.b.v. proces verenigingsdemocratie. - Beheer/Administratie: inhuur inzake HRM en ICT. Activiteitenkosten: Dit betreft de activiteitenkosten per kernactiviteit. Binnen de kernactiviteiten zijn deze kosten uitgesplitst per project/deelactiviteit. Onder de activiteitenkosten Vereniging zijn tevens de volgende zaken verantwoord: - Aandeel actie vrijwillige bijdrage afdelingen en gewesten - Financiering scharnierfunctie gewesten De begroting 2013 sluit met een tekort van 98.000,-. Conform het besluit av 23 mei 2012 wordt dit tekort gefinancierd vanuit de reserve Verenigingsprogramma s. Bij vaststelling van de jaarrekening 2011 is deze systematiek en deze reserve door de algemene vergadering vastgesteld. De volgende beschrijving is daarbij gehanteerd: PCOB streeft ernaar om budgetneutraal te werken, waarbij inkomsten en bestedingen tijdens een boekjaar in evenwicht zijn. Indien er overschotten of tekorten worden gerealiseerd over een boekjaar, dan kunnen deze toegevoegd c.q. onttrokken worden aan deze reserve. In de toekomstvisie van de PCOB worden de activiteiten ingedeeld in drie onderdelen, t.w. Inhoud, Vereniging en Leden. Het beleid van de PCOB is erop gericht dat activiteiten t.b.v. leden voor het grootste gedeelte worden gefinancierd vanuit de contributie. Daarnaast zal een kleiner deel van de activiteiten, vallend onder de onderdelen Inhoud en Vereniging, ook uit de contributie worden gefinancierd. De overige activiteiten zullen gefinancierd worden uit andere inkomstenbronnen dan de contributie. Te denken valt aan 9
subsidies, sponsoring, commerciële activiteiten, fondswerving, etc. Daarnaast is een bron van financiering, het geld dat in een bepaald jaar extra is verkregen en niet voor dat boekjaar benodigd is voor financiering van activiteiten in dat jaar. Dit geld kan toegevoegd worden aan deze bestemmingsreserve en gebruikt worden ter (gedeeltelijke) financiering van activiteiten, die onder deze subgebieden vallen. Op deze manier wordt een buffer gecreëerd om de continuïteit van de activiteiten te waarborgen. 10