Water een Leerrijk landschap Casus Mister Johnson Mister Johnson Problematiek Literatuur 1. 2.5 maanden ontslag - spontaan herstel fase -- ( Kwakkel 2004 Prognose ) Geen Recovery maar Compensatie (Levin 2009) 2. Balans BBS 38 /56 Lit. Balans bij CVA patiënten 3. Tonus arm, hoog Been enkel 2- kuit / knie 1 hamstrings/ quadriceps heup 1 flexoren 4. Niet kunnen doorlopen, omdat de tonus toeneemt en/of tekort aan kracht Krachttraining van aangedane zijde Toepastbaar?? C.Patton, F.Bosch 5. Hoe te leren, Motorisch leren! Van Beek /Schollhorn 6. Training programma zwemmen CVA Romp regels! Levit Ryerson Literatuur 1. Restorative Neurology and Neuroscience 22 (2004) Understanding the pattern of functional recovery after stroke: Facts and theories Gert Kwakkel en others Herstel ( spontaan-herstel ) na 6 maanden op het eind ( uitzonderingen ) Intensief oefenen vertaald als meer tijd zou een positieve bijdrage kunnen leveren 2. What Do Motor Recovery and Compensation Mean in Patients Following Stroke? M. Levin Neurorehabilitation and Neural Repair 2009 Verschil tussen herstel ( recovery) en compensatie Mister Johnson compensatie ( plasticiteit ) 1
Na die 6 maanden is eigenlijk verder progressie uiterst moeilijk!! Toch kan het!!! Lit. Effects of an aquatic therapy approach. F.Tripp 2013 Clinical Rehabilation FAC significant en BBS toename niet significant Verder bij ouderen blijkt dat bewegen cognitief ( Scherder /Fasotti enz. zeer positief werkt!! Alleen de onderzoekers onderzoeken nu nog steeds de progressie!! Het wordt tijd om in kaart te brengen, hoe we achteruitgang kunnen remmen!!! Welke middelen hebben we daarvoor en want kan water daaraan bijdragen Balans en Lopen bij CVA patiënten. Literatuur ; - Recovery of Standing Balance in Postacute Stroke Patients. Mirjam de Haart, Alexander C. Geurts,Steven C. Huidekoper, Luciano Fasotti, Clinical Neurophysiology 117 (2006) 4 15 - Gait recovery is not associated with changes in the temporal patterning of muscle activity during treadmill walking in patients with post-stroke hemiparesis. A.R. Den Ottera, A.C.H. Geurts,Th. Mulder Arch Phys Med Rehabil Vol 85, June 2004 - Intrinsieke balans Jan van de Rakt Physios 3 2013 2
Balans : De reactie moet er al zijn, dat betekent, dat het een nagenoeg autonoom systeem moet zijn wat al doende leert!! Nodig : Input ( propriocepsis ), spierspoeltjes ( Diëen ), huid ( discriminatie zin ) alles dus en continu ( bewegen!!!) Ogen? Ja en nee Output moet massaal kunnen zijn, anders.. Kan er nooit een stap strategie volgen!! Welke organisatie van de output!! Voor en achter remming diagonalen Opzij homolaterale musculatuur met de diagonalen Bewegen in water geeft ; Een continue stroom aan informatie Waarneming wordt veel beter geprikkeld Die velen malen sterker is dan lucht. ( Sato) Jong Oud Op enkel-niveau weinig beweging, maar romp niveau meer en later de tegen zwaai (F.Bosch) 3
Balans herstel naar voren bestaat uit ; 1. Remmen 2. Gewicht verplaatsen 3. Opvang reactie ( stap) Doen Balans herstel naar voren bestaat uit ; 1. Remmen 2. Gewicht verplaatsen 3. Opvang reactie ( stap) Doen Balans herstel naar voren bestaat uit ; 1.Remmen 2. Gewicht verplaatsen 3. Opvang reactie ( stap) Doen 4
Struikelen, wat is belangrijk!!!!! 5
Analyse van het motorisch antwoord! Diagonalen Voorkant ; -Opbouw meer fasisch dan posturaal - Centraal peesblad van rectus abd. - Diagonaal van heup naar schouder 45º Achterkant 1.Opbouw van dieper naar oppervlakkig 2. Verdeling van fasisch en posturaal 3.Centraal fascia thoraco- lumbaal 4. Diagonaal van schouder tot en met bil 6
Onderzoek naar de diagonalen. De compleetheid van de reactie bij een Balans verstoring naar voren (Statiek test Worm) Balans CVA patiënt ( Haart/ Geurts ) Conclusie Hr. Johnson. Balans controle te veel uit niet-aangedane kant heeft consequenties ; 1. Rem strategie alleen optimaal in het niet-aangedane been 2. Daardoor veel meer gewicht op dat been en meer activiteit in de achterste diagonaal 3. Hogere tonus in de aangedane arm Behandeling ; Balans verbeteren en richten op meer vermogen totaal Hoe? Situatie zo moeilijk maken dat er geremd en gecorrigeerd moet worden met opvang of val op het eind!! 7
Extreem maar heel goed mogelijk en niet gevaarlijk in water, mits water vrij!! Vallen hoort erbij. Motorisch leren: Intentie aanwezig Externe focus Taakspecifiek Balans bij Kwetsbare ouderen Probleem is dat al het onderzoek deze groep voorbij gaat. J. Neyens Conclusie in verpleeghuizen 2 tot 4 maal meer valpartijen! Oorzaak -- Cognitie verval?? En we kunnen niet alles verbeteren!!! Er zal dus onderzoek moeten komen, dat achteruitgang monitor - t en gaat zoeken naar mogelijkheden omdat te remmen!!! Robinovitch Lancet december 2012 VIDEO CAPTURE OF THE CIRCUMSTANCES OF FALLS IN ELDERLY PEOPLE RESIDING IN LONG-TERM CARE: AN OBSERVATIONAL STUDY Conclusies Meest voor komende oorzaak; Oorzaak Aantal % Incorrecte gew.verplaatsing 93 41.0% Struikelen 48 21,1% Stoot 25 11.0% Verlies van steun 25 11.0% Collaps 24 10.6% Uitglijden 6 2.6% Onduidelijk 6 2.6% 8
Looptraining Gait recovery is not associated with changes in the temporal patterning of muscle activity during treadmill walking in patients with post-stroke hemiparesis. A.R. Den Ottera, A.C.H. Geurts,Th. Mulder Arch Phys Med Rehabil Vol 85, June 2004 Consequentie: Vuur patroon van de loopgenerator verandert nauwelijks tijdens de revalidatie fase op een treadmill! Terwijl het lopen aanzienlijk verbetert Toch is er een!!! De activiteit van de extensoren/abductoren heup!! Taakspecifieke Krachtraining een antwoord? - F.Bosch Kracht en coordinatie ISBN:978-94-90951-10-8 - C.Patten Journal of Rehabilitation Research & Development Weakness and strength training in persons with poststroke hemiplegia: Rationale, method, and efficacy JRRD Volume 41, Number 3A, Pages 293 312 May/June 2004 En kan dit in water? Trainen van de extensie van het gehele been tegen weerstand. 9
Door een maximale snelheid aan de zwaaifase met het niet aangedane been te vragen, met steun op de niet - aangedane hand Dit geeft 75%- 100% RM aanspanning van de gluteaal aan de aangedane kant ( F.Bosch) Doen Mister Johnson Hoe te leren, Motorisch leren! Literatuur: Nieuwe inzichten in motorisch leren voor de fysiotherapeut Prof. dr. P. J. Beek / Prof. Scholhorn physios nummer 2 juni 2012 Training programma zwemmen CVA Romp regels! Boek: Levit & Ryerson Functional movement reeducation ISBN ; 0-443-08913-2 Diffentieel leren Dat betekent variatie en ruis op de lijn Taakspecifiek Motorisch leren: - Intentie (doel) aanwezig - Externe focus - Taakspecifiek - Interne feedback continu input en output aanpassingen - Impliciet leren Dat kan in water alleen de context is en blijft anders Maar als er op land niet bewogen kan worden!!! ( lit. Rammage E. Aquatic Physical Therapy for balance after stroke ) Project in verpleeghuizen en zorgcentra Bewegingsgerichte zorg. Water kan het een medium worden om bewegingen weer op te roepen en te initiëren!!! 10
Mister Johnson Training programma zwemmen CVA Romp regels! Boek: Levit Ryerson Functional movement education Romp boven, hoofd boven water beperkt de strekking van de armen Romp onder, geen stabiel bekken maakt de been slag in effectief. Bekken stabiel door rug /buik en bil spieren Hoofd omlaag, geeft flexie wervelkolom en protractie schouderbladen en strekking armen naar voren Hoofd omhoog geeft extensie wervelkolom en retractie schouderbladen en retroflexie van de schouders Stabiele wervelkolom/bekken (voorover ) nodig voor flexie knieën /iets heup maar vooral abductie en exorotatie Goede strekking van de benen vraagt om bil activiteit en stabiel bekken 11