19 de maritiem symposium Impact van de Europese Unie op de Europese haven en maritieme sector Zeevervoer binnen Europa: intern of internationaal? Gent, 29 april 2015 Hilde Bruggeman NAVES / ECASBA Introductie 1
Introductie FONASBA: The international shipbrokers and ship agents association, opgericht in 1969 met alsdoel: To promote and protect the professions of shipbrokers and ship agents worldwide ECASBA: The European committee of FONASBA, opgericht in 1993 met als doel: To represent the views of the European Community shipbrokingand ship agency professions to the EU institutions NAVES: De Nationale Federatie der Verenigingen van Scheepsagenten en - makelaars van België VZW Opgericht in 1969 door de 5 verenigingen op havenniveau: Antwerpen, Brussel, Gent, Oostende/Nieuwpoort, Zeebrugge Overzicht 1. De scheepsagent 2. De Europese interne markt 3. Short Sea in Europa 4. Europa beleid short sea promotie en uitbouw netwerken interne markt 5. Besluit 2
De scheepsagent vertegenwoordiger in haven van één of meerdere rederijen in naam en voor rekening van de opdrachtgever of principaal als agenten van ; as agentsfor - as agentsfor& on behalfof centraal contactpunt voor rederij, schip, autoriteiten, takenpakket operationeel, administratief en commercieel doet alle aangiftes onderscheid met andere tussenpersonen/beroepen in haven De Europese interne markt definitie/gevolgen Definitie - Artikel 26.2 VEU-verdrag De interne marktomvateenruimtezonderbinnengrenzenwaarinhet vrijeverkeervan goederen, personen, dienstenen kapitaalis gewaarborgd volgens de bepalingen van de Verdragen. = Eenheidsmarkt, gemeenschappelijke markt, Europese BINNENmarkt Vrij verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal Douane-unie Gemeenschappelijk beleid o.a. op landbouw- & handelsgebied Havens situeren zich aan buitengrenzen!!! 3
De Europese interne markt evolutie Interne markt verder uitgebreid en uitgediept 1968: afschaffing douanegrenzen + gemeenschappelijk douanetarief tussen B-NL-LUX-FR-D-IT 1993 (Single European Act): afschaffing fysieke, technische en taksgerelateerde grenzen tussen lidstaten 1973-2012: toetredingsverdragen 1990: Schengen controle buitengrenzen Europa van 6 naar 28 waarvan 23 maritieme lidstaten groeiend belang van short sea shipping 4
Short Sea in Europa definitie/kenmerken Definitie the movement of cargo and passengers by sea between ports situated in geographical Europe or between those ports and ports situatedin non-european countries havinga coastline on the enclosed seas bordering Europe Kenmerken intra-europees maar ook daarbuiten linercarriers (feedering from hubs), trampers ( taxi s van de zee ), deepseecarriers (feedering from hubs met eigen schepen = 20% van pure intra-europese SSS) allerlei cargo, voornamelijk bulk, steeds meer containers schepen van klein naar groot 5
Short Sea in Europa - definitie/kenmerken (2) Wist je dat? 100.000 km of 2/3 de van de Europese buitengrenzen kust is? dat zich daar ca. 1200 port terminals bevinden? geen enkel punt in de EU verder dan 650 km van zee verwijderd ligt? van Gijon naar Gothenburg over zee 736 kilometer korter is dan over land? Short Sea in Europa definitie/kenmerken (3) Milieuvriendelijk Low sulphur reglementering CO2 uitstoot per vrachtton/km Schip 3-10 gram Trein 20-150 gram Truck 60-100 gram Vliegtuig 400-500 gram Nadelen? traag, weinig flexibel, frequentie (tramping), protectionistisch. Slechte reputatie. 6
Short sea in Europa belang Intra-Europees 37,4% short sea tegenover 44,7% weg, 10,9% spoor, 4% binnenvaart, 3,1% pijplijn Vanuit België 55,7% short seategenover 44,3% deepsea, Haven Gent lichte stijging in 2014: plus 1% 67,5% of meer dan 2/3 de van alle zeevervoer ex Gent 10 de belangrijkste Europese short seahaven droge bulk Europa beleid Short Sea visie vroeger initiëel(verdrag van Rome /common transport policy) geen visie omtrent intra-europees zeevervoer en short sea algemeen pas rond 1995trekt short seade aandacht van Europa aanvankelijk werkt men rond promotie en uitbouw netwerken 2003 Programma voor de bevordering van SSS 2010 White paper on Transport program for the promotion of shorts sea 7
Europa beleid Short Sea visie vandaag "Europe is faced with major challenges in terms of rising congestion and pollution. We need short sea shippingto fulfil its potential and provide a low cost, environmentally-friendly transport solution, taking more goods off lorries and off our congested roads. We are proposing innovative tools to cut red tape and help make the shipping sector a more attractive alternative for customers looking to move goods around the EU. Siim Kalas European Commissioner for Transport 2010-2014 Europa beleid Short Sea Promotie & netwerken: projecten ESN -Europees Short Sea Netwerk promotiebureaus, expertise, uitwisseling informatie www.shortsea.be Marco Polo I en II financieringsprogramma modal shift projecten Motorways of the Seas = onderdeel van TEN-T Trans European Transport Network & CEF Connecting Europe Facility programma ontbrekende infrastructuur tussen lidstaten (corridors ) subsidiëert projecten (budget 2014-2020 = 26 miljard euro) 8
Europa beleid Short Sea Promotie & netwerken: MoS MoS Motorways of the Sea deel TENT-T new intermodal maritime based logistics chains 4 corridors (belangrijke short sea scheepsroutes): Western Europe MoS Sea of South-East Europe MoS Baltic Sea MoS Sea of South-west Europe Europa- beleid Short Sea Promotie & netwerken: MoS Gent-Gothenburg jan 2013- dec 2015 totale kost ca. 19 miljoen euro met 20% EU subsidie DFDS-group / terminal Gothenburg 6 afvaarten/week scrubbers 3 schepen intermodal terminal equipment traffic management systeem 9
Europa- beleid Short Sea Promotie & netwerken - Resultaat? TIME/REP_ MAR European Union (28 countries) European Union (27 countries) European Union (25 countries) European Union (15 countries) Belgium 2005 2,901,741 2,882,120 2,811,765 2,708,258 203,881 2006 2,989,144 2,972,927 2,901,930 2,795,478 215,966 2007 3,076,280 3,055,566 2,985,578 2,881,339 232,768 2008 3,105,201 3,084,401 3,012,037 2,905,366 240,681 2009 2,730,655 2,713,616 2,661,214 2,557,212 201,658 2010 2,876,437 2,859,348 2,806,765 2,685,726 226,333 2011 2,997,159 2,982,913 2,927,189 2,796,733 230,941 2012 2,992,036 2,979,678 2,922,347 2,791,516 222,436 2013 3,005,125 2,992,386 2,929,600 2,801,454 226,624 Europa beleid Short Sea Promotie & netwerken - resultaat? (2) Stijging aantal vrachttonnen short sea per jaar, doch geen explosieve stijging wegvervoer stijgt verhoudingsgewijs meer (Investeringskost versus resultaat?) Want tussen droom.. En werkelijkheid.. staan wetten in de weg, en praktische bezwaren.. 10
28/04/2015 Want tussen droom.. En werkelijkheid.. staan wetten in de weg, en praktische bezwaren. 11
Europa beleid Short Sea interne markt Europa weetnu waarhet schoentje wringt: Since 1992, the Single Market has brought tremendous benefits and created new opportunities. But free movement of goods, services, capital and people does not always happen smoothly. There is no truly integrated European marketin some fields. Pieces of legislation are missing. And administrative obstacles and lacking enforcement leave the full potential of the Single Market unexploited. Europa beleid short sea interne markt (2) Pas de laatste jaren werkt men rond gelijkschakeling van short sea binnen de interne markt qua procedures en formaliteiten t.o.v. andere modi 2009 European Maritime Transport Space without barriers 2012Single Market Act II keyaction 2 Establishing a true Single Market for maritime transport by no longer subjecting EU goods transported between EU seaports to administrative and customs formalities that apply to goods arriving from overseas ports. 2013 Blue Belt Communication 12
Europa beleid Short Sea interne markt (3).. staan wetten in de weg (1) Schepen die tussen havens op Europees grondgebied reizen, worden beschouwd als dit verlaten te hebben wanneer zij de territoriale wateren bereiken (2) Communautaire goederen aan boord van schepen die tussen havens op Europees grondgebied reizen buiten territoriale wateren, verliezen hun communautaire status Gevolg: Veelvuldige & tijdrovende formaliteiten in haven (1) administratief (2) douane Europa beleid Short Sea Interne Markt: projecten Met betrekking tot formaliteiten administratief Maritime Single Window Met betrekking tot formaliteiten douane Blue Belt 13
28/04/2015 Europa beleid Short Sea Interne markt: Maritime Single Window Huidige situatie: Geen gelijkschakeling formaliteiten in de lidstaten, zelfs niet binnen 1 lidstaat Betrokken overheden hebben eigen manier van werken, eigen versies van standaardformulieren en eigen systemen Verschillende manieren van indienen: papier, fax, e-mail (met pdf), elektronisch. Steeds opnieuw ingeven van dezelfde basisinformatie Dezelfde gang van zaken bij vertrek als bij aankomst schip 14
Europa beleid short Sea Interne markt MSW (2) Maritime Single Window richtlijn 2010/65 betreffende meldingsformaliteiten voor schepen die aankomen in en/of vertrekken uit havens van de lidstaten = Verplichting voor alle lidstaten, individueel te implementeren = In werking 1/6/2015??? Principes: elektronisch uniek loket slechts 1 maal Europa beleid short Sea Interne markt MSW (3) Implementatie België rond bestaande systemen o.a. Central Broker System Input via haveninformatiesystemen ENIGMA, APICS, ZEDIS Ondersteuning elektronische berichten(zodra geïmplementeerd) Verregaande gelijkschakeling Nieuwe schermen (ISPS, bemannings-/passagierslijsten, MDH) Terugkoppeling bevoegde autoriteiten Only once principe: Eénmalige opgave gegevens (vb. scheeps- en verblijfsinformatie) Overname gegevens vanuit vorige aanloop(vb. ISPS-gegevens) Hergebruik uit andere meldingen (vb. vorige aanloophavens) 15
Europa beleid short Sea Interne markt MSW (4) Evaluatie geen harmonisatie van nationale voorschriften lokale varianten van FAL-formulieren, taalgebruik, niet aangepakt niet overal implementatie op nationaal niveau doch enkel op niveau van haven(s) informatie gedeeld op nationaal niveau of (later?) ook met andere lidstaten (MSW2MSW)? geen functionele & technische standaarden voor interface operatoren wat is verhouding MSW met National Single WindowDG TAXUD? meer werk dan manuele aangifte? bezorgdheid confidentialiteit van commerciële en persoonlijke gegevens sommige autoriteiten werken tot op vandaag nog ambachtelijk Europa beleid short Sea Interne markt Blue Belt "The Blue Belt will bring the single market to the seas. The proposed measures will greatly benefit shipping as they will reduce costs, simplify administration, facilitate trade and create a level playing field between all types of transport. At the same time this will simplify customs' work so they can better target security risks and focus on protecting our citizens and businesses. Algirdas Semeta, European commissioner for taxation and customs union 2010-2014 16
Europa beleid short Sea Interne markt Blue Belt (2) Huidige situatie van haven in lidstaat A naar haven in lidstaat B bij aankomst in haven lidstaat B: - dienen goederen geïdentificeerd als uniegoederen of echte niet-uniegoederen (douanestatus) Tenzijregular shipping linesvergunning voor vereenvoudigde manifest procedure (art. 447/448 CTDW - Verordening 177/2010) Echtergeen oplossing voor infectedvessels ( door aanloop niet-unie haven) met gemengde vracht (uniegoederen en nietuniegoederen), zelfs niet voor FROB (freight remaining on board) Entry Exit EU Intra EU EU Re-enter EU EU Non EU Calling intermediate third country 17
Europa beleid short Sea Interne markt Blue Belt (3) Principes Blue Belt (1) vereenvoudiging van de vergunning RSL - termijn vergunning 15 dagen i.p.v. 45 (done) - pro-actief vergunning voor toekomstige havens (done) Opm. : RSL blijft behouden onder UCC (2) Oplossing voor infectedvessels met gemengde vracht (+ op regelmatige basis via niet-uniehavens) = e-manifest met douanestatus als onderdeel van gebruikelijke douanemanifest uniegoederen kunnen bij aankomst worden vrijgegeven Europa beleid short Sea Interne markt Blue Belt (4) Voorafgaandelijk proefproject EMSA European Maritime Safety Agency met behulp van SafeSeaNet (Monitoring en informatiesysteem voor de zeescheepvaart) 251 schepen mogelijk douane tijdig /accuraat informatie over scheepsbewegingen te geven eveneens legal gap analysis om probleem infectedvessels op te lossen is wijziging communautaire wetgeving nodig 18
Europa beleid short Sea Interne markt Blue Belt (5) E-manifest voor infectedvessels = Problematisch, verworpen door verschillende lidstaten safety& security risk assessment bij aankomst betrokkenheid douane-autoriteiten in niet-eu landen geen rekening met exportprocedures Stand van zaken vandaag combinatie Proof of Union System (PoUS) (identificatie goederen & indicator douanestatus) en customs goods manifest (bewijs douanestatus) PoUSop verschillende manieren mogelijk (T2L, nieuw concept Authorised issuor ) Meer tijd nodig om uit te werken, los van UCC Europa beleid short Sea Interne markt Blue Belt (6) Evaluatie Aanpassingen aan RSL zijn goede zaak Douane bij SSS blijft complexer dan bij andere vervoersmodi Evolutie naar afzonderlijk customsgoodsmanifest i.p.v. geïntegreerd e-manifest verzwaart procedure Afstemming met gegevens vereist in FAL2, manifest (temporary storage declaration)? PoUSbestaat uit common respository op EU-level, hoe consulteerbaar door douane lidstaten? Alternatief bewijs communautaire status i.g.v. controle mogelijk? 19
en praktische bezwaren. Havens:efficiëntie, capaciteit en productiviteit, investeringen infrastructuur en IT-technologieën, organisatie havenarbeid en andere havendiensten (loodsen, slepers, sluizen, ), kostprijs havenaanloop (cfr. PEC-pilot exemption certificates),. Link haven / hinterland, integratie in de intermodal chain Reders:Investeringen (schepen, IT-technologieën, security & safety, milieuvereisten cfr. aanpassingen schepen) vrachtprijs Aard en kenmerken transportmodus Wat is er nog? Gecoördineerde inspecties door verschillende autoriteiten in haven Guidelinesdocumentaire controles fytosanitaire/veterinaire producten Gebruik van het Engels als 2de officiële administratieve taal Toekennen van PEC s - Pilot exemption certificates Verdere uitwerking van e-maritime, e-freight Vereenvoudigingregels bijintermodal carriage of dangerous goods Uitzondering op Ballast Water Management Convention 20
Besluit Moeizaam proces van internationale naar interne markt Aanpak van Europa is goed maar alles kan beter? Europa blaast soms warm en koud tegelijk Onvoldoende coördinatie / overleg tussen bevoegdheidsgebieden Europa Te weinig impact assessment vooraf, resultaten missen hun doel Veelbelovende initiatieven afgezwakt bij concrete uitwerking Weinig aandacht voor harmonisatie binnen lidstaten (afdwingen) Te weinig eigenaars van dossiers bij de Commissie, teveel slimmeriken, te weinig praktijkmensen? Besluit (2) Change of mindset bij lidstaten is nodig Ongefundeerd wantrouwen van douane in sommige lidstaten t.o.v. betrouwbare partijen Onredelijk vasthouden van douane in sommige lidstaten aan eigen procedures en zelfs wetgevingen DGMOVE wikt, DGTAXUD beschikt? Maar ook andere overheden zijn soms in hetzelfde bedje ziek Er is ruimte voor verbetering maar volledige gelijkschakeling met andere transportmodi is utopisch? 21
Vragen? Hilde.bruggeman@naves.be 22