RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK IN HET KADER VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE Kinderdagverblijf Joesboef Plaats : Amsterdam Zuidoost LRKP nummer : 734908714 Onderzoeksnummer : 288857 Datum onderzoek : 29 maart 2016 Datum vaststelling : 26 mei 2016
Pagina 2 van 18
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING............................................ 5 BEVINDINGEN.......................................... 7 3 CONCLUSIE........................................... 11 4 REACTIE VAN BESTUUR/HOUDER........................... 13 BIJLAGE 1 OORDELEN................................... 15 Pagina 3 van 18
Pagina 4 van 18
1 INLEIDING Op 29 maart 2016 heeft de inspectie kinderdagverblijf Joesboef onderzocht. Het onderzoek is gedaan vanwege het toezicht van de Inspectie van het Onderwijs op de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (vve). De inspectie monitort in 2013 en 2015/2016 de kwaliteit van vve in de 37 grote gemeenten (G37). Vve is bedoeld voor jonge kinderen die onvoldoende zijn toegerust voor een soepele instroom in groep 3 van het basisonderwijs, waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken. Tijdens het onderzoek heeft de inspectie de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie beoordeeld met een set indicatoren, waarmee zij overeenkomstig de Wet op het Onderwijstoezicht (WOT) kan beoordelen of de vve-locaties op belangrijke onderdelen vve van voldoende kwaliteit biedt. Deze indicatoren hebben betrekking op: De voorwaarden voor vve De ouders De kwaliteit van de educatie: - Het vve-programma, zoals dat wordt aangeboden - Het pedagogisch klimaat - Het educatief handelen De ontwikkeling, zorg en begeleiding De kwaliteitszorg De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool De resultaten van vve Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Analyse van de door de locatie ingevulde digitale vragenlijst. Analyse van documenten en gegevens over de locatie die de inspectie voorafgaand aan het onderzoek heeft opgevraagd. Vve-locatiebezoek, waarbij: documenten, handelingsplannen en groepsplannen zijn bestudeerd; enkele groepsbezoeken zijn uitgevoerd. Deze vve-bezoeken vonden plaats in de peutergroepen IJsbeertjes en Zeepaardjes van het kinderdagverblijf; gesprekken met de directie, ouders, en pedagogisch medewerkers zijn gevoerd. Pagina 5 van 18
Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader vve 2010. Dit document is te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 van dit rapport beschrijft de inspectie de bevindingen die uit haar onderzoek naar voren zijn gekomen. Bij de geconstateerde verbeterpunten is tevens een onderbouwing opgenomen. In hoofdstuk 3 volgt de conclusie. Bijlage 1 van dit rapport bevat een overzicht van de bij dit onderzoek gebruikte indicatoren en de bevindingen van de inspectie daarover. Pagina 6 van 18
BEVINDINGEN Uit het overzicht in bijlage 1 valt op te maken dat de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie op bijna alle aspecten op orde is; te weten ouders, kwaliteit van de uitvoering van vve, ontwikkeling, begeleiding en zorg, doorgaande lijn en kwaliteitszorg. Daarnaast zijn enkele verbeterpunten geconstateerd op de volgende aspecten: educatief handelen en resultaten. Totaalbeeld Kinderdagverblijf Joesboef B.V. heeft twee vestigingen in Amsterdam Zuidoost; Joesboef en 't Vogeltje. Joesboef heeft vijf groepen waarvan twee peutergroepen met vve. Ongeveer 30% van de peuters heeft een indicatie voor vve. De peuters stromen vooral door naar basisschool Samenspel en basisschool Wereldwijs. Daarnaast stromen ook kinderen door naar basisschool Crescendo en De Blauwe Lijn. De afgelopen twee jaren heeft Joesboef, met succes, geïnvesteerd in de Piramidetraining van de pedagogisch medewerkers en het behalen van het taalniveau. Gezamenlijk geven de pedagogisch medewerkers vorm aan de uitvoering van Piramide. Zij werken conform de handleiding, registreren nauwgezet welke doelen zij van het thema nastreven en observeren op de juiste momenten de vorderingen van de kinderen. Met name bij het educatief handelen laat Joesboef een kwaliteitsslag zien ten opzichte van het onderzoek in 2014. Daarnaast heeft de locatie een analyse van de kenmerken van de ouderpopulatie gemaakt en haar ouderbeleid vastgelegd. Verder heeft de locatie nu zicht op de ontwikkeling van de kinderen en is de begeleiding, zowel intern op het kinderdagverblijf als de externe begeleiding, van een voldoende niveau. Tenslotte zijn de doorgaande lijn en de kwaliteitszorg bijna geheel op orde. Verbetering is nodig bij het aspect resultaten. Van belang is dat Joesboef (streefdoelen) vastlegt waarin tot uiting komt wat zij met vve wil bereiken. Het nieuwe kindvolgsysteem biedt hiervoor kansen. Pagina 7 van 18
Toelichting Condities Kinderdagverblijf Joesboef voldoet in de peutergroepen vve aan alle condities. Ouders Joesboef heeft een ouderbeleid vastgelegd waarin ook de uitkomst van de analyse van de kenmerken van haar ouderpopulatie is verwerkt. Het overzicht van de achtergronden van de kinderen houdt het management actueel. Zodoende weten de pedagogisch medewerkers precies welke taal er thuis vooral gesproken wordt, hoe de samenstelling van het gezin is en hoe ouders hun kinderen opvoeden. De pedagogisch medewerkers praten met de ouders over de opvoeding, informeel tijdens het halen en brengen en tijdens de oudergesprekken. Ook bij de intake staat Joesboef uitgebreid stil bij de achtergronden van de kinderen en de wijze van opvoeden. Daarnaast krijgen ouders informatie over de doelen van vve en hun eigen inbreng daarbij. Via ouderavonden, inloopmomenten en via de themabrief krijgen de ouders informatie over de inhouden en woorden van de thema's en tips voor thuis. De pedagogisch medewerkers vragen regelmatig aan de ouders of en hoe zij de themabrief thuis gebruiken, bijvoorbeeld door de themawoorden te oefenen. Kwaliteit van de uitvoering van vve Tijdens de Piramidetraining heeft de begeleider regelmatig opnamen gemaakt van het pedagogisch en educatief handelen van de pedagogisch medewerkers. Gezamenlijk hebben zij besproken hoe de de doelen bereikt kunnen worden en welke verbeterkansen zich in de uitvoering voor doen. Extra aandacht is geschonken aan een uitdagende leeromgeving. Joesboef betrekt de ouders hier nadrukkelijk bij om de motivatie voor het thema te vergroten. Bij het thema"'lente' hoort een ontdekhoek, zien kinderen hoe planten groeien en bloeien en spelen zij in de bloemenwinkel ook met echte materialen zoals hooi, zaden en planten. De pedagogisch medewerkers brengen structuur in de dag en plannen de thema-activiteiten op verschillende momenten van de dag. Daarnaast valt op dat zij regelmatig herhalen en op diverse momenten van de dag 'oefenen' met de kinderen. Het tellen van bekers is een spelletje geworden bij het eten van fruit en kleuren benoemen doen zij ook bij allerlei activiteiten. Verder geven zij kinderen de gelegenheid om samen te spelen en te ontdekken waarbij niet altijd een volwassene meespeelt. Interactief voorlezen heeft ook een structurele plek op het dagrooster. Pagina 8 van 18
Bij Joesboef kunnen de pedagogisch medewerkers moeiteloos elkaars taak overnemen. Zij zijn goed op elkaar ingespeeld en voor de kinderen is dat geen probleem. Daarom is indicator C3.1 als een voorbeeld voor anderen gewaardeerd. Een ontwikkelpunt is het praten met de kinderen over het aanpakgedrag. Zo benutten ze bijvoorbeeld de kans nog niet om na te praten met de kinderen hoe zij een puzzel hebben gemaakt. Heel rustig en met aandacht maken de kinderen samen puzzels maar reflecteren op waarom de stukjes bij elkaar horen (vorm, hoekje, kleur) is nog geen gebruik. Ontwikkeling, begeleiding en zorg De pedagogisch medewerkers volgen nauwgezet de ontwikkeling van de kinderen. Tevens houden zij bij ieder thema bij of de kinderen de woorden begrijpen en kunnen gebruiken. Op basis van de uitkomst van deze gegevens plannen zij tutoractiviteiten. In hun map houden ze met de formulieren van het programma bij welke doelen ze aan de orde laten komen en wanneer kinderen extra begeleiding krijgen. Daarbij hebben zij ook oog voor kinderen die snel nieuwe dingen oppakken. Joesboef weet welke kinderen in aanmerking komen voor externe zorg. Op dit moment zijn er geen peuters die dat nodig hebben, maar uit de dossiers blijkt dat het kinderdagverblijf hier in voorkomende gevallen secuur mee omgaat. Regelmatig is er overleg met de externe zorgverlener en de ouders. Ook op het punt van het volgen van de ontwikkeling en de extra begeleiding heeft Joesboef zich ten opzichte van 2014 verbeterd. Kwaliteitszorg Sinds december 2015 heeft Joesboef een nieuwe directie. De vorige directeur heeft nog steeds duidelijke, coördinerende taken en onderhoudt ook contacten met externen. Joesboef streeft naar een platte organisatie en korte lijnen van overleg. De kwaliteitszorg is op bijna alle onderdelen van voldoende niveau. De pedagogisch medewerkers hebben na de gezamenlijke training de werkwijze geborgd en de twee peutergroepen werken samen. De thema's bereiden zij met elkaar voor, ze verdelen de taken en evalueren gezamenlijk. In een jaarverslag legt Joesboef verantwoording af. Verbeteringen werkt Joesboef op een planmatige wijze uit, bijvoorbeeld in een Jaarwerkplan dat zij samen met basisschool Crescendo heeft gemaakt. Afspraken met de andere scholen liggen eveneens vast in documenten zoals notulen. Pagina 9 van 18
Het onderdeel opbrengsten is nog een ontwikkelpunt. Joesboef heeft nog niet vastgelegd welke doelen zij bijvoorbeeld voor de taalontwikkeling, woordenschat, zelfstandigheid en dergelijke nastreeft. Zo houden de pedagogisch medewerkers de beheersing van de themawoorden goed bij, maar Joesboef heeft daar nog geen 'ijking' voor bepaald. Doorgaande lijn De warme overdracht is in heel Amsterdam een belangrijk aandachtspunt geweest, waarover ook heldere afspraken zijn gemaakt die verder gaan dan de landelijke eisen. Er is een stedelijk uniform voorblad Amsterdam in gebruik. Joesboef realiseert voor alle kinderen een warme overdracht (F3). Zij heeft met de vroegscholen in de buurt afspraken vastgelegd over de overdracht van alle kinderen. Met de samenwerkende basisscholen is regelmatig overleg over het aanbod, de werkwijze, het pedagogisch- en educatief handelen, het ouderbeleid en de zorg. Afspraken over de inhouden van de thema's en de woorden liggen vast en staan regelmatig op de agenda om te evalueren of bij te stellen. Ook over het pedagogisch klimaat en de omgang met ouders is regelmatig overleg met de scholen waar de meeste kinderen naar toe gaan. Opbrengsten De gemeente Amsterdam beschouwt de taaldoelen voor 4-jarigen en 6-jarigen (UvA/SLO) als referentiedoelen voor de taalontwikkeling binnen de voorschool. De pedagogisch medewerkers zijn bekend met deze taaldoelen en kunnen aantonen hoe zij binnen het vve-programma deze taaldoelen hanteren als referentie. Alle pedagogisch medewerkers van Joesboef krijgen binnenkort scholing in het kindvolgsysteem 'Kijk' dat de gemeente Amsterdam verplicht heeft gesteld. Met deze gegevens kan Joesboef laten zien hoe ver de ontwikkeling van de kinderen is in relatie tot de SLO-doelen. Op dit moment kan er nog geen uitspraak gedaan worden over de resultaten. Pagina 10 van 18
3 CONCLUSIE De Inspectie van het Onderwijs constateert dat de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie op kinderdagverblijf Joesboef grotendeels op orde is. Uit het onderzoek is gebleken dat de vve-locatie op die gebieden nauwelijks verbeterpunten kent. Het onderzoek heeft geen aanleiding gegeven voor het maken van volgende afspraken. Pagina 11 van 18
Pagina 12 van 18
4 REACTIE VAN BESTUUR/HOUDER Dit rapport beschrijft de oordelen van de inspectie over de kwaliteit van het onderwijs op kinderdagverblijf Joesboef. Daarnaast heeft de inspectie de voorschool (kdv) gevraagd de oordelen van de inspectie te vertalen naar de ontwikkelingsrichting van Joesboef. Van deze mogelijkheid is geen gebruik gemaakt. Pagina 13 van 18
Pagina 14 van 18
BIJLAGE 1 OORDELEN In de onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig Deze kwalificatie geeft aan dat er écht iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn wenselijk Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. 3. Voldoende 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat andere vooren/of vroegscholen hiervan kunnen leren. Condities 1 2 3 4 A0.1 Er is een recent GGD-rapport beschikbaar A2 De groepsgrootte voldoet aan de maximumeisen (voorschool) A3 Beroepskracht - kind ratio ("dubbele bezetting") Voldoende vve-tijd A4.1 De peuters volgen gedurende voldoende tijd (per week) een vve-programma op de voorschool Kwaliteit pedagogisch medewerkers A5.2 Alle beroepskrachten zijn toereikend gekwalificeerd (opleiding) A5.3 Alle beroepskrachten spreken voldoende Nederlands A5.4 Alle beroepskrachten zijn toereikend vve-geschoold A5.5 Er is een jaarlijks vve-opleidingsplan Ouders 1 2 3 4 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 Gericht vve-ouderbeleid Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd Intake Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen Participatie in vve-activiteiten in de voorschool/vroegschool Informeren over de ontwikkeling van hun kind Rekening houden met thuistaal Pagina 15 van 18
Kwaliteit van de uitvoering van vve 1 2 3 4 Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma C1.1 Een integraal vve-programma C1.2 Werken met een doelgerichte planning C1.3 Het activiteitenaanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend en geconcretiseerd C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt gedifferentieerd Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat C2.1 Het pedagogisch handelen van de pedagogisch medewerkers/ leerkrachten is respectvol C2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten structureren en hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen C2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren de sociale vaardigheden en de persoonlijke competenties van de kinderen C2.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de zelfstandigheid van de kinderen en tonen respect voor de autonomie van het kind C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spel- en taal-uitlokkend Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen C3.1 Het educatief handelen van beide pedagogisch medewerkers/ leerkrachten is goed op elkaar afgestemd C3.2 Er worden structureel effectieve en gerichte activiteiten voor de taalontwikkeling uitgevoerd C3.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de interactie met en tussen kinderen C3.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijken het spelen en werken C3.5 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de ontwikkeling van aanpakgedrag (strategieën) bij de kinderen C3.6 Het gedrag van de pedagogisch medewerkers/leerkrachten met de kinderen is responsief C3.7 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stemmen de activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling van de individuele kinderen Ontwikkeling, begeleiding en zorg 1 2 3 4 Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep Pagina 16 van 18
Ontwikkeling, begeleiding en zorg 1 2 3 4 D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen D1.2 De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine (tutor)groep en het individuele kind D1.3 De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg D1.4 Specifieke aandacht voor de taalontwikkeling bij begeleiding en zorg Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen D2.1 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten hebben een overzicht van de kinderen die zorg nodig hebben die de voorresp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die zorg D2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten zorgen dat kinderen aangemeld worden voor externe zorg wanneer de voor- resp. vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren D2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten blijven de ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden Kwaliteitszorg binnen de voor- en de vroegschool 1 2 3 4 E1 E2 E3 E4 E5 Er is vve-coördinatie op de voor- resp. vroegschool De voor- resp. vroegschool evalueert de kwaliteit van vve regelmatig De voor- resp. vroegschool evalueren de resultaten van vve De voor- resp. vroegschool werkt planmatig aan vveverbetermaatregelen De voor- resp. vroegschool borgt de kwaliteit van haar vveeducatie Doorgaande lijn 1 2 3 4 F1 F2 F3 F4 F5 F6 F7 Er is vve-coördinatie tussen de voor- en vroegschool Er is concreet beleid om zoveel mogelijk kinderen te laten doorstromen naar een vroegschool De voor- en vroegschool zorgen voor een warme overdracht Het aanbod van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd De manier om met de ouders om te gaan op de voor- en de vroegschool is op elkaar afgestemd De interne begeleiding en zorg zijn op de voor- en vroegschool op elkaar afgestemd Pagina 17 van 18
Opbrengsten van vve 1 2 3 4 G1 De resultaten worden gemeten conform de gemeentelijke afspraken Pagina 18 van 18