Circulair denken en doen in de Metropool regio Amsterdam Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie
Ambitie De MRA wil wereldwijd voorloper zijn op het gebied van slimme oplossingen voor de beperkte beschikbaarheid van grondstoffen door het herontwerpen en sluiten van kringlopen. Tegelijkertijd realiseren we daarmee innovatie en nieuwe bedrijvigheid in de eigen regio Speerpunten 1. Energietransitie versnellen 2. Herontwerpen van producten en producthergebruik 3. Hoogwaardig verwaarden van grondstofstromen Nadruk op regio schaal: daarnaast lokale initiatieven 2
1. Energietransitie versnellen
Volgende generatie businesses COMMUNITY GESTUURD; DECENTRAAL DATA GERICHT OPEN NETWERKEN
2.Het sluitenvan grondstofstromen (incl. water) Sluit kringlopen en voorkom lekverliezen(verontreiniging)
Niveausvan circulariteit(10 R s) Hoog Laag Refuse Reduce Redesign Re-use Repair Refurbish Remanufacture Re-purpose Recycle Recover (energy)
Grondstofstromen Herontwerpenvan productenen diensten: Cradle to Cradle Voorbeeld: matrassen
Herontwerpenvan producten: Ontwikkelen bio-based producten uit bamboe, vlas, hennep, bermgras e.a.
Reuse, Repair and Repurpose
Nieuwe business modellen: sharing & leasing
Hoogwaardig verwaarden van grondstofstromen
PRIORITEITEN VOOR 2015-2017 - Op gemeentelijke schaal: Voortbouwen op activiteiten op het gebied van preventie, afvalscheiding en inzameling en allerlei vormen van producthergebruik. Deze activiteiten kunnen worden opgeschaald en geprofessionaliseerd. - Op (sub)regioschaal: Stimulering van teelt van biogewassen en kringloopsluiting voor een keuze uit 9 grondstofketens (subregio s stellen hierin hun eigen prioriteiten) 12
Starten met hoogwaardige recycling van (een keuze uit) 9 prioritaire grondstofstromen 1. biomassa (GFT, zuiveringsslib, agro-food, openbaar groen (incl. waterplanten); 2. bouw- en sloopmaterialen; 3. elektronisch en elektrisch afval; 4. niet meer draagbaar textiel; 5. plastics; 6. inco- and luiers; 7. matrassen 8. servers van ICT sector; 9. metalen; 13
Mogelijke initiatieven op subregio schaal Biomassa teelt voor productie van materialen (overheid grond/r.o. beleid; markt productie) Biomassa: zuiveringsslib (regie door waterketen) Biomassa: openbaar groen, incl. waterplanten (regie door overheid; productie door markt) Bouw- en sloopmaterialen; bedrijfsleven en overheid nemen regie via aanbestedingsbeleid en markt voert uit Elektrisch- en elektronisch afval; opzetten van ontmantelings-werkplaatsen (regie door overheid) 14
Mogelijke initiatieven op regioschaal In de metropoolregio: bedrijfsleven neemt regie Biomassa (GFT opwerken tot bioaromaten en/of eiwitten: initiatief ligt bij afvalverwerkingsbedrijven) Biomassa (agro-food; hoogwaardige recycling: initiatief ligt bij agrofoodketen) Plastics (overheid schept condities via zekerheid over volume plastics; markt investeert in plastic sorteerfabriek) Textiel (overheid schept condities via zekerheid over volume niet meer draagbaar textiel; markt investeert in textiel sorteerfabriek) 15
Mogelijke initiatieven op regioschaal In de metropoolregio: bedrijfsleven neemt regie Inco-materialen en luiers (hoogwaardig recyclen: initiatief ligt bij verwerkingsbedrijven primair i.s.m. zorginstellingen en kinderdagverblijven; daarna ook inzet van gemeenten) Matrassen (hoogwaardige recycling: eerst nationaal verwijderingsbijdrage invoeren/ketendeficit oplossen) Servers van ICT sector (hoogwaardig hergebruik/recycling: initiatief ligt bij sector) Metalen (metaalrecycling is wereldmarkt; primair starten met nichemarkten voor recycling van vervuild metaal) Elektrisch/elektronisch afval; initiatief ligt bij markt; overheid faciliterend) 16
Rolvan de overheid 1. Leiderschap tonen(visie/ambitie) 2. Knelpunten wegnemen 3. Innovatie stimuleren 4. Reguleren(via wetgeving, standaarden, belasting; vaak nationale overheid) 5. Richtenvan het aanbestedings-en inkoopbeleid op circulariteit 6. Samen met andere regiopartners volume creëren voor hoogwaardige recycling en afzetbevorderenvan recyclaat via circulair inkopen 17
Circulair inkopen 1. Mate van circulariteit; 2. Verbeteringvan product/dienstop People, Planet en Profit. Uitgaande van: objectiviteit; transparantie en nondiscriminatie 18
Diverse praktijken Beginners Peleton Koplopers
In 2018: tenminste10 % van jaarlijkseinkoop-en aanbestedingscontracten(speerpunten) circulair? In 2018: tenminste 3 nieuwkomers op het gebied van circulaire economie voor 3 jaar adopteren? Na 2018: ambities verhogen? Communicatie en breed draagvlak: cruciaal 20
Verschuiving vindt plaats van een lineaire naar een circulaire economie Voorwaardenhiervoorzijn: 1. Initiatoren, lef en vertrouwen 2. Samenwerking in kringloopketen (incl. eindgebruikers) 3. Nieuwe financiële arrangementen 4. Additionele maatgerichte instrumenten
22