HF & AF: Antistolling

Vergelijkbare documenten
Zorgpad Atriumfibrilleren (AF)

Bloedingen onder antitrombotische medicatie

Praktische handvatten voor het gebruik van Antistolling in de eerste lijn

Atriumfibrilleren & NOAC s. Dionne van Kessel

Antistolling bij ouderen met atriumfibrilleren: Een verstandige keus?

Hartfalen en Nierfunctiestoornissen

NOAC en coronairlijden. Drs. N. Bennaghmouch, arts-onderzoeker Cardiologie NICE Congres 7 oktober 2016

ESC richtlijn boezemfibrilleren 2016

Protocol: NOACs bij boezemfibrilleren en hartfalen

Nieuwe Orale Anticoagulantia (NOACs)

FTO: het gebruik van (N)OAC s in de eerste lijn

Vernieuwingen in stroke preventie in atrium fibrilleren. Joep Hufman, Medical Scientific Liason

VRM Spiegelbijeenkomst transmurale casuïstiek 7 februari 2019

NOAC s. Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog

Boezemfibrilleren bij ouderen

NOAC BEHANDELING EN BEGELEIDING. Stappenplan (uitgebreide versie) Stap Verantwoordelijk Opmerkingen. HA / Specialist

NOAC s: New Oral Anticoagulants

Ketenzorg antistolling Het regioprotocol

NOAC s: Antistolling bij atriumfibrilleren

Praktische handvaten voor het gebruik van Antistolling in de eerste lijn

DOACs in 15 dia s Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen

Antistolling in de Amsterdamse regio

Antistolling in de Amsterdamse regio

Stolling en antistolling. Esther Kragten, arts trombose en trombofilie

CHECK-HF: Hartfalenbehandeling in Nederland. Dr. G.C.M. Linssen, cardioloog Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) Almelo en Hengelo

Atriumfibrilleren in de 2e lijn

Indicatie antistolling. NOAC/DOAC Is de praktijk net zo verwarrend als de naam.? Indicaties VKA in NL Wat gebruikten we. Het stollingsmechanisme

Atriumfibrilleren anno Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen

Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus EJ DEN HAAG

Scholingsset. Connect Atriumfibrilleren

Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk. Refik Kaplan Cardioloog SXB

Voorkamerfibrillatie: heeft edoxaban een meerwaarde boven warfarine?

De nier in het vizier, ook in uw HIS!

Antistolling: Oh FAQ!

Atriumfibrilleren. Programma. Atriumfibrilleren UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp

Antistolling in de Amsterdamse regio

Trombosezorg in het DOACtijdperk. nationale antistollingsdag 4 oktober 2017 sander van doorn

NOACs in de dagelijkse praktijk. Menno Huisman Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden

NOAC S E N D E H U I S A R T S.

FRAIL-AF studie Switchen van anticoagulatietherapie bij kwetsbare ouderen met atriumfibrilleren

Nieuwe orale anticoagulantia

Hoe coupeer je anticoagulantia?

PRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten

NOACs: PERI-OPERATIEVE AANDACHTSPUNTEN: EEN UPDATE. prof. dr. Erik Vandermeulen Anesthesiologie UZ Leuven

Wat is nieuw in Antistollingswereld?

DUTCH-AF: naar een nationale registratie van patiënten met atriumfibrilleren

NOACs: een update. NECF symposium antistolling

Cardiovasculaire medicatie en kwetsbaarheid

Nationale Hartfalendag 2018

Chronisch Atriumfibrilleren

Preventie van CVA: Zijn NOACS altijd superieur. Stand van zaken klinische trials met NOACS bij VKF

Disclosure. (potentiële) belangenverstrengeling. Voor bijeenkomsten mogelijke relevante relaties met bedrijven

Diureticagebruik bij Hartfalen

Antitrombotisch beleid. Karina Meijer ochtendrapport Interne Geneeskunde

Content. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei?

Stand van zaken antistolling 2017

Van harte welkom! 25 juni 2015

Behandeling VTE: aandachtspunten vanuit de 2 e lijn

Atriumfibrilleren. Ineke Baas-Arends Verpleegkundig Specialist Cardiologie Poli Atriumfibrilleren en Hartfalen Martini Ziekenhuis

Scholingsset. Connect Atriumfibrilleren

Voorkamerfibrillatie: ontstolling anno Frank Provenier

Geneesmiddelen die de stolling beïnvloeden bij atrium fibrilleren

Connect AF: wat meten we, wie is verantwoordelijk?

Protocol Longembolie. Anamnese + lichamelijk onderzoek + YEARS algoritme

(Anti)stolling in 2017

Behandeling van hypertensie

Datum 8 september 2015 Betreft GVS rapport 15/13 edoxaban (Lixiana ) bij veneuze trombo-embolie

Directe orale antistollingsmiddelen. Pieter Willem Kamphuisen Internist vasculair geneeskundige Hoogleraar vasculaire geneeskunde

Petra van Pol Voorzitter Connect Cardioloog, Alrijne Ziekenhuis

DR SELLESLAGH ST JOZEF KLINIEK BORNEM 29/09/2016

(N)OAC s bij atriumfibrilleren. Samenwerking huisarts en specialist, het transmurale protocol

Antistolling: stand van zaken. R.F.J. Schop, internist-hematoloog P.P.P.H. van den Homberg, huisarts, GC Krimpen

PUO Cardiologie. Er is geen evidentie en wat nu? 04/06/2019 Apr. Karolien Walgraeve

Atriumfibrilleren: Altijd naar de cardioloog?

Antistolling (NOAC) bij atriumfibrilleren

Gids voor voorschrijvers

Hartfalen: pompen of verzuipen

Antitrombotica tijdens de peri-operatieve fase. Dr. Dirk Verleyen Cardioloog AZ St-Lucas Brugge

Antistolling in de tandheelkunde. J. Vincent Internist hematoloog-oncoloog Medisch leider trombosedienst Elkerliek ziekenhuis

Het regioprotocol: de inhoud

NOACs: de dagelijkse praktijk binnen de cardiologie

NOAC bij niet-valvulair AF. Visie cardiologie

Chronische antitrombotische medicatie: van incompliantie naar optimaal gebruik

COIG Klinische Farmacologie Integratiecasus. Jorie Versmissen, internist-klinisch farmacoloog/vasculair geneeskundige Erasmus MC

Antistollingstherapie. Boezemfibrilleren. Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp

Atriumfibrilleren, je zou er hartkloppingen van krijgen!

NOAC s versus klassieke OAC s. Is het pleit beslecht?! Dr. Geert Valgaeren Cardiologie. NOAC s versus klassieke OAC s 1

Spoedinterventies SEH bij antistollinggebruik van VKA naar NOAC? Een recente patiente. Beloop. Andere overwegingen

kwetsbaar en oud: wat doet de huisarts met AF? WDH Rijnstate 28 maart 2017 sander van doorn huisarts, phd student

Polikliniek atriumfibrilleren

Werkafspraak Nieuwe Orale anticoagulantia (NOAC)

Overdracht van CYP2D6 genotyperingsuitslagen voor psychiatrische patiënten naar huisarts en openbare apotheek

Hartfalen. Manon van der Meer AIOS cardiologie

Nierfalen en pallia+eve zorg: wat is de rela+e?

Voortgezette behandeling van longembolie in 2016 visie van de 1.5 lijn Menno Huisman. Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden

Behandeling van veneuze trombo-embolie bij kankerpatiënten anno Nick van Es Internist in opleiding Amsterdam UMC, locatie AMC

Atriumfibrilleren, thrombose en nieuwe antistollingsmiddelen

Perioperatief beleid t.a.v anticoagulantia de nieuwste inzichten. Felix van der Meer Afdeling Trombose en Hemostase Trombosedienst Leiden

Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu?

Vragen Krijn Dekens, Apotheker

Transcriptie:

HF & AF: Antistolling Ron Pisters Cardioloog - Rijnstate ziekenhuis, Arnhem Nationale Hartfalendag 2017, Zeist

Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Honorarium of andere (financiële) vergoeding Zie hieronder Bayer BMS/Pfizer Boehringer Ingelheim Daiichi Sankyo Spreker/adviesraad voor bovenstaande firma s

U heeft maar beschikking over 1 voorschrift antistolling. Wie krijgt deze? De hartfalen patiënt a) met een LVEF<30% in sinusritme b) met atrial high rate episodes c) met HFpeF en atriumfibrilleren

HF & AF Bad news

HF & AF: Antistolling Risicostratificatie AF patiënten met HFrEF en HFpEF Pisters et al. Circ J 2012;76:2289-2304 Kirchhof et al. EHJ 2016. ESC guidelines on AF

HF & AF: Antistolling Indicatie antistolling Kirchhof et al. EHJ 2016. ESC guidelines on AF

HF & AF: Antistolling Contra-indicatie NOAC De heer A. heeft zelf een voorkeur voor een NOAC omdat hij gehoord heeft dat hem dit een hele hoop gedoe met bloedafname e.d. bespaart Wanneer gaat u niet mee met deze voorkeur? a) Als er sprake is van een matige aortaklepstenose b) Als er sprake is van een geringe mitralisklepinsufficiëntie c) Als hij een mechanische kunstklep heeft d) Als er sprake is van een matig-ernstige mitralisklepstenose

HF & AF: Antistolling Contra-indicatie NOAC De heer A. heeft zelf een voorkeur voor een NOAC omdat hij gehoord heeft dat hem dit een hele hoop gedoe met bloedafname e.d. bespaart Wanneer gaat u niet mee met deze voorkeur? a) Als er sprake is van een matige aortaklepstenose b) Als er sprake is van een geringe mitralisklepinsufficiëntie c) Als hij een mechanische kunstklep heeft d) Als er sprake is van een matig-ernstige mitralisklepstenose

Wat bepaalt uw keuze voor een specifieke NOAC?

HF & AF: Antistolling NOAC kiezen egfr<30 ml/min lactose intolerantie antidotum 1 vs. 2 dd Apixaban, dabigatran, edoxaban, rivaroxaban medicatierol dyspepsie G.I. bloeding (voedsel)interactie Heidbuchel H et al. EP 2015;17(8):1317-8.

NOACs Doseren De 67 jarige heer A., bekend met ischemisch hartfalen en hypertensie, heeft een egfr van >60 ml/min, weegt 83 kg en gebruikt ascal, perindopril, metoprolol, atorvastatine en nitro SL. In het verleden heeft hij een gastro-intestinale bloeding doorgemaakt. I.v.m. zijn de novo AF stoppen we de ascal en starten met apixaban. Is een dosis van 2dd 5 mg juist in dit geval? 1) Ja 2) Nee

NOACs Doseren De 67 jarige heer A., bekend met ischemisch hartfalen en hypertensie, heeft een egfr van >60 ml/min, weegt 83 kg en gebruikt ascal, perindopril, metoprolol, atorvastatine en nitro SL. In het verleden heeft hij een gastro-intestinale bloeding doorgemaakt. I.v.m. zijn de novo AF stoppen we de ascal en starten met apixaban. Is een dosis van 2dd 5 mg juist in dit geval? 1) Ja 2) Nee

NOACs: doseren Label apixaban 2/3: 2dd 2.5 mg rivaroxaban 1dd 15 mg edoxaban 1dd 30 mg dabigatran 2dd 110 mg gewicht <61 kg kreatinine >133 umol/l leeftijd >79 jaar egfr 15-50 ml/min gewicht <61 kg egfr 15-50 ml/min Sterke PgP-remmer (geen verapamil) verapamil gebruik leeftijd >79 jaar 75-80 jaar; gastritis; oesofagitis, GERD Bron: SmPc

Dosisreductie (%) NOACs: doseren Praktijk registratie trial ROCKET-AF, RE-LY, ARISTOTLE 21.5 18.1 21.1 8.8 4.7 Rivaroxaban Dabigatran Apixaban (n=16175) (n=14307) (n=7695) Yao X et al. JAHA;. 2016;6(5)

NOACs: doseren Praktijk-RCT

Wat bespreekt u bij de start van orale antistolling?

(N)OAC: opvolgen Wat weet de patiënt (niet)? ALARMSYMPTOMEN

NOAC: opvolgen Tijdelijke discontinuatie Heidbuchel H et al. EP 2015;17(8):1317-8.

NOAC: opvolgen Discontinuatie Professor Brian Haynes, Department of Health Research Methods, Evidence, and Impact, McMaster University; Hamilton, CA.

NOACs: discontinuatie Praktijk: VKA beter t.o.v. NOAC? 25% (n=113) 18% (n=33) Permanent gestopt Eigen initiatief (geen AE) Rivaroxaban (n=107) Dabigatran (n=197) Apixaban (n=102) VKA (n=200) Shiga T et al. J Arrhythm. 2015 Dec;31(6):339-44.

NOACs: discontinuatie Praktijk: team Al-Khalili F et al. CMRO 2016. http://dx.doi.org/10.1185/03007995.2016.1142432

HF & AF: Antistolling Conclusies Meestal indicatie voor orale antistolling, bij voorkeur NOAC Nierfunctie, leeftijd en gewicht zijn belangrijk bij doseren Opvolging van NOAC gebruik is een (nieuwe) teamprestatie