Kollumerzwaag in 2020 'een leuk dorp om in te wonen'

Vergelijkbare documenten
Beslisdocument en plan van aanpak

ONTWIKKELVISIE CENTRUM ROCKANJE DECEMBER 2014

Accommodatiebeleid en plannen voor het centrum van Zeeland

INTENTIEOVEREENKOMST CENTRUMPLAN MARUM

Informatieavond. 21 juni 2017

WIJKVISIE STADSKANAAL NOORD

Exploitatieplan Middenboulevard

snel dan voorzien. In de komende jaren zal, afhankelijk van de (woning)marktontwikkeling/

Laarzenpad Kollumerzwaag

7.1 Vigerend Beleid. Kollumerzwaag een compleet dorp

Druten Commissie Ruimtelijke Kwaliteit. Druten! Jaarverslag Zorg voor een mooi. Druten

Werksessie met omwonenden Vitaal Vogelenzang

Bloemendaal, 27 september Bijpraatavond Project Vitaal Vogelenzang Terugblik en vooruitzicht

VERSLAG VAN HET WERKATELIER GROTE BUITENDIJK/HOFGEEST. Datum : 16 februari 2010 Locatie: De Hofstede

ONTWERPBESTEMMINGSPLAN. Herziening Schutboom 8 en Bergstraat 28 Gemeente Boekel. NieuwBlauw Stedenbouw en landschap

Allereerst vindt u in dit document de uitslag van de stellingen per tafel. Als laatste tabel is de uitslag van de scenariokeuze weergegeven.

Gemeente Achtkarspelen Projectbesluit Veranderen erf bij de woning Skieppedrifte 5 te Drogeham Ruimtelijke onderbouwing

Advies woningbouwlocatie Swifterbant

Aanvraag om afgifte van een ontheffing op grond van artikel 2.5 (Ruimtelijke Verordening Gelderland)

Notitie. 1 Aanleiding

Zetten 2025 Levendig, verbonden en duurzaam

(hoofdstuk uit Inspiratiegids Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit Provincie Utrecht)

Welkom 2 e werksessie 20 juli 2016

Bijlage 1: Verslag van de bijeenkomst over het nieuwe bestemmingsplan "Nieuweschoot"

Sociaal Economisch Masterplan: Uitvoeringsagenda Netwerk Noordoost

Reactienota. Behorende bij de Structuurvisie "Wernhout 2025"

het plan in hoofdlijnen

Startnotitie Omgevingsvisie Nijmegen

Bedrijven- en milieuzonering gebiedsontwikkeling Schokkerhoek in Urk

Hart van Oosterwolde Verdere uitwerking Plan Hart van Oosterwolde

HAALBAARHEIDSSTUDIE Nieuwbouw basisschool St. Jan te Leenderstrijp. Opdrachtgever Gemeente Heeze-Leende Jan Deckersstraat GA HEEZE

Figuur 1: Variant Centrumgebied

3.2.1 Dorpskarakteristiek

Gemeente Haaksbergen. Gebiedsvisie Buurserstraat/Julianastraat

Hellendoorn. Aan de raad. Noord. Punt 5 : Financiën Stationsomgeving LjCMlCClIlC

Uitvoeringsprogramma Structuurvisie Borger-Odoorn Verbinding geeft perspectief

Om te beginnen is een korte schets van het dorp gegeven zodat iedereen van gelijke informatie is voorzien, samengevat:

Vitaal Vogelenzang: een tussenstand. Dorpsbijeenkomst Vogelenzang 14 maart 2017

NAGELE. programmaboekje

Nota zienswijzen Ontwerpbestemmingsplan De Eng II Zuidzijde

Accommodatiebeleid gemeente Stein De toekomst van Stein. Stein 19 november 2018

Startnotitie Visie winkelcentra Heemstede- fase 2

s t r u c t u u r v i s i e G o o r Goor 202

Meerjarenplan. Vereniging Plaatselijk Belang Hoonhorst

Onderwerp : Vaststellen grenzen bebouwde kom

Erven zijn vaak een combinatie van een woning + iets anders. Samen vormen de erven een groen eiland in de open broeklanden. Beemte.

Ruimtelijk haalbaarheidsonderzoek unilocatie Grevenbicht-Obbicht Informatiebijeenkomst 16 maart 2015

Bewonersparticipatie woningbouwproject Hertog Janstraat 30 in Middelbeers

Onderwijshuisvesting Denekamp

Beeldkwaliteitsplan Torenstraat 7 Gassel

Ontwerp woning en kantoor aan de Lagenheuvelstraat te Volkel In opdracht van M. de Groot datum 03 februari Toelichting en onderbouwing

Nummer raadsnota: Bl Onderwerp: Beschikbaarstelling van krediet voor planontwikkeling winkelcentrum Arkendonk

BIJLAGE: UITVOERINGSSCHEMA

Herinrichting komtraverse Midwolda - Oostwold Principe-uitwerkingen. 23 januari 2008 Eindrapport 9R8910.A0

Aan de Raad. Masterplan Onderwijshuisvesting. SaZa - Welzijn / mvd Besluitvormend

Leefbaarheidplan Zwaagdijk-West Opgesteld door Dorpsraad Zwaagdijk West d.d. september 2012

Naar een dorpsvisie Inhoudsopgave 1. Dorpsvisies 2. Doel 3. Werkwijze 4. Tijd & kosten 5. Communicatie 6. Aandachtspunten 7.

Onderwerp Regeling verplaatsen agrarische bedrijfswoningen gemeente Venray 2019

Beeldkwaliteitsplan. Goorstraat 35 en Goorstraat. Te Soerendonk

Omgevingsvisie Giessenlanden. Plan van aanpak V1.3. Inleiding

Kennis nemen van de stand van zaken van de herontwikkeling van het project Scapino / De Nieuwe Brink.

Uitbreiding bestemming Boxenring. Burger Initiatief naar aanleiding van het vraagstuk voor woningen voor jongeren en alleenstaanden Op MARKEN

DORPSVISIE ONDERDENDAM UITWERKING POP-PILOT

Uitwerkingsplan. Nassaulaan. Definitief. Gemeente Baarle-Nassau Postbus AC Baarle-Nassau. Grontmij Nederland B.V. Eindhoven, 28 juli 2012

Projectplan Herinrichting van het Zuidelijk Stationsgebied Gouda

De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN

Hart van Westerkoog Toekomstvisie Binnengebied Westerkoog

STEDENBOUW VERKEER WONEN DETAILHANDEL SOCIALE STRUCTUUR/EVENEMENTEN NATUUR/RECREATIE HORECA OVERIGE VOORZIENINGEN. HEEZEnaar2025

Op weg naar het Masterplan openclub Klimmen. Welkom 29 juni 2016

Welkom in Gemeente Haaren

Terugblik gebiedsbijeenkomst Berkel Almen-Borculo

Stedenbouwkundig- en Beeldkwaliteitsplan ziekenhuislocatie Bernhoven d.d

Woonwensenenquête Drijber

Verslag van het tweede werkatelier Visie en bestemmingsplan Binnenstad Wijk bij Duurstede d.d. 6 december 2016

HET LEVENDIGE DORPSPLEIN WAAR SON EN BREUGEL ZICH TOONT!

COMPACT HART MODEL 1 FASE 1 FASE 2 FASE 3

Damstaete. tedenbouy^kundig plan voor 20 woningen. i mui i G Raac. nieuwl koop ļt\y

Het Ondernemende Dorp. Twijzel

Voorkeursvariant voetbalaccommodatie RKSV Altior te Langeraar

Veel gestelde vragen en de antwoorden m.b.t. 'scholen voor morgen'

Ontwikkelstrategie Lammenschansdriehoek, Gemeente Leiden (februari 2013) Ontwikkelstrategie

Discussienota nr

KOLLUMERZWAAG, FOARWEI 219

1. Inleiding. 1.4 Plangebied

Welstandsparagraaf Locatie Voorweg

Ruimte voor Limburg. Limburg in VORm: Ruimtelijke ontwikkelingen in balans

Woonvisie. Gemeente Nuth Raadsbijeenkomst 12 april 2016

Nota zienswijzen Bestemmingsplan Stuif zand, deelplan uitbreiding woningbouw 2011

Kwaliteitsverbetering aanloopstraten. Presentatie 31 mei 2012

PRACHTLANDSCHAP NOORD-HOLLAND! Leidraad Landschap & Cultuurhistorie. Provinciale structuur: (Bebouwings-) linten. Twisk, Dorpsweg Theo Baart

RIS.2629 Procesbeschrijving masterplan Emmerhout Maart 2007

MEMO CENTRUMPLAN REUSEL ADVIES RUIMTELIJK- FUNCTIONELE CONSTELLATIE SUPERMARKTEN

B i j l a g e 1 : B e s l u i t B u r g e m e e s t e r e n W e t h o u d e r s

Het (Boxtels) landschap is de leesbare biografie van Boxtel.

Samen leven in Leudal, klaar voor de toekomst!

Bestuursopdracht. Centrumvisie

Haalbaarheidsstudie AH

Stadskanaal Noord Projectenagenda

College van gedeputeerde Staten. Provincie Overijssel. Postbus 10078, 8000 GB Zwolle. Geachte gedeputeerde,

Eén wijk met samenhang en dynamiek

Transcriptie:

Kollumerzwaag in 2020 'een leuk dorp om in te wonen' Toekomstvisie Kollumerzwaag Definitief Gemeente Kollumerland c.a. Postbus 13 9290 AA Kolum Grontmij Nederland B.V. Assen, 17 december 2010

Verantwoording Titel : Kollumerzwaag in 2020 'een leuk dorp om in te wonen' Subtitel : Toekomstvisie Kollumerzwaag Projectnummer : 287947 Referentienummer : Revisie : 1 Datum : 17 december 2010 Auteur(s) : Carolien Fischer E-mail adres : carolien.fischer@grontmij.nl Gecontroleerd door : Paraaf gecontroleerd : Goedgekeurd door : Paraaf goedgekeurd : Contact : Stationsplein 12 9401 LB Assen Postbus 29 9400 AA Assen T +31 592 33 88 99 F +31 592 33 06 67 www.grontmij.nl Pagina 2 van 17

Inhoudsopgave 1 1.1 Inleiding... 4 Aanleiding... 4 1.2 Vraagstelling... 4 1.3 1.4 Plaatselijk Belang/Initiatiefgroep Centrum Kollumerzwaag... 4 Werkwijze en status... 5 2 Ontstaansgeschiedenis en huidige ontwikkeling... 6 2.1 Ontwikkeling Kollumerzwaag vanaf 1450... 6 2.2 Kollumerzwaag heden ten dage... 6 3 Gezamenlijk aan de slag... 8 3.1 3.2 Proces... 8 Werksessies toekomstvisie... 9 3.3 Aanvullende inventarisatie en verkenningsactie PB en ICK... 9 4 Ontwikkeling toekomstvisie met drie varianten... 10 4.1 Uitgangspunten... 10 4.2 Ontwikkeling toekomstvisie... 11 4.3 Varianten voor de ruimtelijk-functionele centrumontwikkeling... 12 5 Toekomstvisie Kollumerzwaag... 13 5.1 Het woord aan de inwoners... 13 5.2 Visie... 15 6 Aktieprogramma... 16 6.1 Verschillende projecten... 16 7 Bijlagen... 17 7.1 Vigerend beleid 7.2 Voorzieningen in Kollumerzwaag 7.3 Trends en ontwikkelingen 7.4 Enquête Toekomstvisie Kollumerzwaag antwoorden 7.5 Resultaat en aanbevelingen van inventarisatie en verkenningsactie Pagina 3 van 17

1 Inleiding 1.1 Aanleiding De afgelopen jaren is door de Initiatiefgroep Centrum Kollumerzwaaag (ICK), Plaatselijk Belang (PB) Kollumerzwaag en de gemeente Kollumerland c.a. gesproken over de (on)mogelijkheden van ruimtelijke ingrepen in het dorp. Ruimtelijke ingrepen om de centrumfunctie van het dorp te verbeteren en mogelijk synergie-effecten van diverse voorzieningen te versterken. Aangezien de verwachtingen en wensen van de ICK/PB en de mogelijkheden van de gemeente nogal uiteenliepen is Grontmij eind 2009 gevraagd om een procesaanpak op te stellen voor het dorp Kollumerzwaag om te komen tot een brede verkenning. Dit heeft geresulteerd in een aanpak voor een gedragen koers voor toekomstige ontwikkelingen in Kollumerzwaag. Voorgesteld is om voor het dorp Kollumerzwaag een visie voor de middellange termijn (10 jaar) op te stellen. Tevens is de gemeente Kollumerland c.a. vorig jaar gestart met het project Leefbaarheid dat als doel heeft het ontwikkelen van een gemeentebrede visie op Leefbaarheid. De resultaten van de gesprekken die in dit kader worden gevoerd met de bevolking van Kollumerzwaag zullen als input gebruikt worden voor de op te stellen functioneel-ruimtelijke toekomstvisie voor het dorp Kollumerzwaag. 1.2 Vraagstelling Het opstellen van een visie voor het dorp Kollumerzwaag. Een visie waarin met name gestuurd wordt op het verbeteren van de centrumfunctie. Op basis van een grondige inventarisatie, moet de toekomstvisie inhoud geven aan de gewenste functioneel-ruimtelijke ontwikkeling van Kollumerzwaag, waarbij bij de uitwerking nadrukkelijk de focus zal liggen op de eigen kracht van het dorp. Een integrale visie waarbij wensen en ontwikkelingen op het gebied van wonen, ontmoeten, leren, verzorgen, sporten en commerciële activiteiten zo optimaal mogelijk op elkaar worden afgestemd en waarbij de onderlinge samenhang een grote rol speelt. 1.3 Plaatselijk Belang/Initiatiefgroep Centrum Kollumerzwaag Plaatselijk Belang (PB) en de Initiatiefgroep Centrum Kollumerzwaag (ICK) zijn de motor achter de planvorming om tot vernieuwing van het centrum van Kollumerzwaag te komen. In 2004 wordt er voor het eerst over centrumplannen gesproken. In 2006 wordt PB en het gemeentebestuur gevraagd om actief deel te nemen in de planvorming. In dat jaar wordt ook het stuk in nij sintrum yn Kollumersweach! van ICK gepubliceerd. Het overleg tussen PB/ICK en de gemeente loopt helaas niet altijd vloeiend, maar in 2009 wordt door het gemeentebestuur, ICK en PB een gezamenlijke procesaanpak gemaakt, waarin o.a. wordt afgesproken een ruimtelijke visie voor Kollumerzwaag te maken. Dit uiteraard in nauw overleg met de verschillende partijen die in Kollumerzwaag actief zijn. Pagina 4 van 17

Inleiding 1.4 Werkwijze en status Het ontwikkelen van een samenhangende toekomstvisie is een uitdaging. Veel factoren hebben invloed op het proces en de uiteindelijke inhoud van deze visie. Gedacht kan worden aan de uiteenlopende en soms verschillende ideeën van belanghebbenden, dubbele claims op het ruimtegebruik, de beschikbare instrumenten en middelen van de gemeente en de gestelde kaders door andere overheden (bijvoorbeeld het streekplan van de provincie Fryslân). Om tot een functioneel-ruimtelijke visie te komen, is een stappenplan opgesteld. Schematisch ziet dit stappenplan er als volgt uit: Stap Inhoudelijk Procesmatig 1 Inventarisatie Gegevens verzamelen Startoverleg gemeente/ Grontmij Inventarisatie Werksessie betrokken partijen 2 Concept toekomstvisie Varianten ontwikkelen Presentatie aan betrokken partijen Keuze varianten Raadplegen partijen 3 Definitieve toekomstvisie Opstellen Presentatie De gemeente Kollumerland c.a. heeft opdracht gegeven voor de ontwikkeling van de toekomstvisie en heeft informatie aangeleverd ten behoeve van de inventarisatie. Deze toekomstvisie is tot stand gekomen door samenwerking tussen PB, ICK en andere organisaties die een belang in Kollumerzwaag hebben. De gemeente heeft het proces gefaciliteerd. Vertegenwoordigers van de bij Kollumerzwaag betrokken organisaties zijn bij de start van dit traject uitgenodigd voor twee werksessies (op 8 september en 19 oktober 2010). Op initiatief van PB en ICK is er nog een brede inventarisatieronde gehouden op 10 november onder inwoners en alle mogelijke partijen in het dorp. Tijdens deze aanvullende verkenning zijn de drie ontwikkelde varianten voor het centrumgebied als uitgangspunt genomen om alle mogelijkheden en kansen te verkennen. De visie wordt gepresenteerd aan belangstellenden van het dorp Kollumerzwaag en wordt aangeboden aan de gemeente. De gemeente Kollumerland c.a. zal de visie toetsen op financiële en ruimtelijke haalbaarheid. Het dorp Kollumerzwaag, betrokken partijen en de gemeente zullen in gezamenlijkheid invulling gegeven aan de toekomstvisie van Kollumerzwaag middels de uitvoering van het actieprogramma. Pagina 5 van 17

Ontstaansgeschiedenis en huidige ontwikkeling 2 Ontstaansgeschiedenis en huidige ontwikkeling 2.1 Ontwikkeling Kollumerzwaag vanaf 1450 De nederzetting Kollumerzwaag stamt al van rond 1450. Het dorp bestond in de 19e eeuw behalve uit de lintbebouwing langs de oost-west lopende weg van Kollum, via Veenklooster naar Zwaagwesteinde, nog uit drie buurtschappen: Zwagerveen, Zwagerbosch en Zandbulten. De bebouwing bestond vooral uit grote en kleinere boerderijen. De bewoners waren niet alleen maar werkzaam in de landbouw. Men hield zich bezig met handel in o.a. riet, bezems, touw en kaas, evenals met paardenhandel en -slacht. De Hervormde Kerk was het belangrijkste gebouw in het lint. De buurtschap Zandbulten is als heideontginning vanuit de noord-zuid lopende doorgaande weg naar Twijzel ontstaan. Het ligt op een hogere zandrug langs de Zwadde, tegen de grens met de gemeente Achtkarspelen. Na de Tweede Wereldoorlog zijn er geleidelijk aan 9 buurtjes aan het lint geregen. Zeven aan de noordzijde en twee aan de zuidzijde van het lint. In Zandbulten zijn eveneens twee buurtjes bijgebouwd. Ook is er een industrieterrein aangelegd. In de buurtjes is aan de stedenbouwkundige principes de tijd van ontstaan af te lezen. Het merendeel van de bebouwing uit de buurtjes die tussen 1950 en 1975 zijn ontstaan, bestaat uit sociale woningbouw. Deze buurtjes ontwikkelden zich aan de westzijde van de kruising tussen de hoofdas -de Foarwei- met de Triemsterloane-Koarte Loane en bij de Kollumerzwaagsterfeart. De later gebouwde buurtjes bestaan vooral uit twee-onder-een kap en vrijstaande woningen. De meest recente uitbreidingen zijn Cedelshof aan de zuidzijde van het lint en Ymkershof in Zandbulten. Kollumerzwaag is op dit moment het op één na grootste dorp van de gemeente Kollumerland c.a. 2.2 Kollumerzwaag heden ten dage Kollumerzwaag vormt als het ware een tweelingdorp met het fraaie brinkdorp Veenklooster. Dit dorp is ontstaan bij een kruising van wegen van en naar Kollum, Oudwoude, Kollumerzwaag en Twijzel. In de 11de of 12 de eeuw is het gebied in cultuur gebracht. Het dorp bezit het landgoed Fogelsanghstate met een speelgoedmuseum, koetshuis, en wandelpark (aangelegd door architect Roodbaard), agrarisch museum De Brink, informatiecentrum De Munnik (over dorp en omgeving), tennisbanen, een galerie en herenhuis It Lytse Slot - waar exposities, droogbloemententoonstellingen en theeschenkerijen worden gehouden. 1 Kollumerzwaag is het op één na grootste dorp van de gemeente Kollumerland c.a. Op 1 januari 2007 bedroeg het aantal woningen in Kollumerzwaag 1183. Dit is bijna een kwart van de gemeentelijke woningvoorraad. In de periode 1994-2006 is de woningvoorraad van zowel het dorp als de gemeente geleidelijk gestegen. In Kollumerzwaag bedroeg de toename circa 11% terwijl op gemeentelijk niveau een wat sterkere groei optrad (13%). De bescheiden groei van het aantal inwoners bij een sterkere groei van de woningvoorraad ging gepaard met een daling van het 1 Groenstructuurplan Kollumerland c.a. Pagina 6 van 17

Ontstaansgeschiedenis en huidige ontwikkeling gemiddelde aantal inwoners per woning. Deze daling strookt met algemene tendensen van een dalende gemiddelde woningbezetting op landelijk, provinciaal en regionaal niveau. Overigens is de gemiddelde woningbezetting (g.w.b.) nog aanzienlijk hoger dan in Fryslân als geheel (2,37)2. Kollumerzwaag anno 1821 Anno 1929 Anno 2001 2 Bestemmingsplan Kollumerzwaag, juni 2009 Pagina 7 van 17

3 Gezamenlijk aan de slag 3.1 Proces De inwoners van Kollumerzwaag zijn al langer bezig met de toekomst van hun dorp. In december 2004 verschijnt er een artikel in een krant: hersenspinsel?, waarin Piet Boelens zijn spoken in het hoofd over de toekomst van Kollumerzwaag aan het papier toevertrouwt. In januari 2006 wordt door ICK een stuk geschreven: In nij sintrum yn Kollumersweach!, waarin een pleidooi wordt gehouden voor nieuwe impulsen om Kollumerzwaag leefbaar te houden. De start van de uitvoering van een centrum aanpak moet in 2007 haalbaar zijn. Helaas is het anders gelopen. Eind 2009 zijn er tussen PB, ICK en de gemeente Kollumerland c.a. afspraken gemaakt om tot een gezamenlijke aanpak van de leefbaarheid en de voorzieningen in Kollumerzwaag te komen. Onderdeel van deze gezamenlijke aanpak is het maken van een visie voor de komende 10 jaar. Als input is door PB en ICK het volgende aangegeven: Visie en kansen voor Kollumerzwaag: De plannen voor de Brinklocatie zijn nog niet definitief. PB/ICK is van mening, dat met de realisatie van de Brinklocatie de verdere wensen voor voorzieningen blijven bestaan, bijvoorbeeld aanpassingen onderwijs en kindvoorzieningen (Brede school), dorpshuisvoorziening en welzijn. Hiervoor is een groter gebied dan de Brink nodig. Mogelijkheden laten onderzoeken voor een centrum inclusief detailhandel (bijvoorbeeld Spar). PB/ICK ziet kansen voor verdere ontwikkelingen vanaf de Brinklocatie aan de Foarwei tot aan de sportvelden. De reikwijdte van voorzieningen is breed, niet alles zal haalbaar zijn. Het accent ligt dus op inventarisatie en kansbenadering. Gemiste kansen voor Kollumerzwaag: De afgelopen jaren heeft PB/ICK kansen voorbij zien gaan, zoals de verplaatsing van de supermarkt in het dorp naar een nieuw centrum. De eigenaar heeft nu geïnvesteerd in een upgrading. Dorpshuis De Trije Doarpen (DTD), aantal jaren geleden was de krimp minder actueel en er was nog geen sprake van een economische crisis. Toen had DTD geamoveerd kunnen worden en was er ruimte geweest voor de realisatie van woningen op deze inbreidingslocatie. De opbrengsten daarvan hadden nieuwe voorzieningen kunnen financieren. Maar dit blijft toch wel een kans, gelet op economisch betere tijden in de toekomst. Kerkgenootschap Vineyard is al langere tijd op zoek naar een ander onderkomen. Zij willen graag een ruimte kopen of huren vanwege de onduidelijkheid over DTD en een mogelijk nieuwe locatie. De Gereformeerde kerk heeft inmiddels minimaal geïnvesteerd in haar eigen gebouw. Een aantal jaren geleden waren er verschillende partijen, waaronder Zorggroep Noorderbreedte, bereid om te investeren. Dorpshuis Partijen concluderen dat er teveel zaalruimte aanwezig is in Kollumerzwaag. De aanwezige zaalruimte in het dorp bestaat onder andere uit: De Trije Doarpen; Pagina 8 van 17

Gezamenlijk aan de slag De Boei, Gereformeerde kerk; De Rank, Hervormde kerk; De Eendracht, oefenruimte muziekvereniging/gospelkoor. Het dorpshuis ontleent een groot deel van haar bestaansrecht aan kerkgenootschap Vineyard en de kinder- en peuteropvang. Vineyard heeft al aangegeven het dorpshuis eventueel te willen kopen. Een nieuwe dorpsvoorziening zou in combinatie met school en welzijn goede kans maken. 3.2 Werksessies toekomstvisie Op een avond begin september 2010 is een start gemaakt met de ruimtelijke visie voor Kollumerzwaag, middels een werksessie in het dorphuis de Trije Doarpen. Hier waren vertegenwoordigers van de volgende organisaties aanwezig: Amarins, Thús Wonen, DTD, ICK, Vineyard, Timpaan, PB, Gereformeerde Kerk, Brugchelencamp en de gemeente Kollumerland c.a. Tijdens deze werksessie is - in drie groepen - in beeld gebracht wat de sterke punten zijn van Kollumerzwaag en welke knelpunten er zijn. Tevens zijn mogelijke oplossingen door de groepen aangedragen. Samen met de vanuit inventarisatie verkregen gegevens over Kollumerzwaag is de input van deze werksessie de basis geweest voor de ontwikkeling van een ruimtelijke visie met een drie tal varianten voor de centrumontwikkeling. Deze drie varianten zijn in een tweede werksessie in oktober gepresenteerd. Hierop hebben PB en ICK het initiatief genomen om een aanvullende verkenning te houden om alle mogelijkheden van de verschillende locaties, functies en panden met de daarbij behorende partijen in beeld te krijgen. 3.3 Aanvullende inventarisatie en verkenningsactie PB en ICK In november hebben PB en ICK een avond georganiseerd waarbij alle mogelijk betrokken partijen en inwoners van Kollumerzwaag hun voorkeur voor één van de varianten konden aangeven. Tevens is naar verschillende mogelijke combinaties van functies en de eventuele locaties hiervoor gekeken. Wethouder Schaafstal was aanwezig op deze interactieve avond. Naar aanleiding van deze avond zijn aanbevelingen gedaan ten aanzien van de voorkeursvariant. De complete lijst met aanbevelingen is in de bijlage opgenomen. Pagina 9 van 17

4 Ontwikkeling toekomstvisie met drie varianten 4.1 Uitgangspunten Vanuit de inventarisatie, de eerdere overleggen met PB en ICK en de werksessie, zijn de volgende uitgangspunten geformuleerd die in de visie vorm en inhoud dienen te krijgen: voorzieningen samenvoegen en concentreren; versterken sociale contacten; ontmoetingsplek voor zowel jongeren als ouderen; het grote aantal zaalruimtes dat verspreid is over het dorp terugbrengen; seniorenwoningen realiseren; realisatie van betaalbare starterswoningen; behoefte aan centrumfunctie. Het oplossen van een aantal knelpunten in Kollumerzwaag heeft een grote mate van interactie en samenhang met elkaar. Zo is het ontbreken van een echt centrum onlosmakelijk verbonden met de verspreide voorzieningen in een groot aantal panden. Het oplossen van een knelpunt op een locatie kan zo voor een verschuiving zorgen van een ruimtelijke ontwikkeling op een andere plaats. Wat opviel bij het bestuderen van de situatie in Kollumerzwaag was dat het dorp er verzorgd uitziet. Dit wordt met name bepaald door het straatbeeld van de doorgaande weg en de daaraan gelegen wijkjes. De structuur van een lintdorp met haar specifieke doorzichten naar het omringende landschap is echter verloren gegaan middels de uitbreiding van het dorp met de verschillende wijkjes. Ook kennen de doorgaande weg, het lint en de wijkjes weinig onderlinge samenhang. Het dorp hangt als los zand aan elkaar! Ook zijn er veel hoekjes en stukjes ruimte in het dorp die niet ingevuld zijn. Onderstaand een impressie. Het verzorgde straatbeeld lege ruimte achter de Gereformeerde kerk Pagina 10 van 17

Ontwikkeling toekomstvisie met drie varianten De Brink locatie die schreeuwt om invulling Prachtig doorkijkje naar het specifiek landschap Idyllisch haventje aan de rand van Kollumerzwaag 4.2 Ontwikkeling toekomstvisie Op basis van de uitgangspunten en de beleving van de ruimte in het dorp is een functioneelruimtelijke ontwikkelingsvisie gemaakt voor het dorp Kollumerzwaag. Hierbij is met name naar verbinding gezocht : verbinding van de verschillende delen in het dorp, zowel fysiek als visueel. Door het aanleggen van een fysieke verbinding in de vorm van een pad, het doortrekken van een parkje, maar ook door het samenbrengen van functies in het centrumgebied. Door uitbreiding van de groenstructuur kan de landschappelijke contour worden versterkt. Tevens dient de verbinding met het omliggende landschap hersteld te worden door doorzichten te maken. Dit kan door open plekken in het lint open te laten en mogelijke openvallende plekken niet weer te bebouwen. De mogelijke uitbreidingszone aan de zuidzijde van het dorp dient plaats te vinden binnen de oude, bestaande en deels te herstellen structuur van het specifieke landschap van de Noardlike Fryske Wâlden met haar lange, smalle percelen en de kleinschalige en fijnmazige elzensingel- en houtwallenstructuur. Voor de ontsluiting van het bedrijventerrein is voorzien in een ontsluitingsweg. Het centrumgebied wordt ingevuld met de functies ontmoeting, sociaal, cultureel, educatief en medisch, en bevindt zich zowel aan de noordzijde als de zuidzijde van de Foarwei. Door een duidelijke markering in het wegdek wordt de entreezone van het centrumgebied gemarkeerd. De functies in het centrumgebied worden tot een eenheid gevormd door het doortrekken van de bestrating en het aanpassen van het straatmeubilair en groenvoorziening. Het centrum wordt een eenheid doordat er een verbinding is gelegd. Zowel visueel als fysiek. Pagina 11 van 17

Ontwikkeling toekomstvisie met drie varianten Visie ontwikkeling Kollumerzwaag 4.3 Varianten voor de ruimtelijk-functionele centrumontwikkeling Voor het centrumgebied zijn vervolgens een drietal varianten ontwikkeld. Deze varianten zijn ontwikkeld op basis van het centreren van een aantal functies in verschillende samenstellingen. Onderstaand zijn deze functies schematisch weergegeven. Drie locaties waar gecombineerd zijn: - School en sport - Zorg en senioren - Sociaal en cultureel Twee locaties met de combinaties: - Zorg en senioren - MFA met de gecombineerde functies: school, sport, sociaal en cultureel Twee locaties met gecombineerd: - School en sport - Zorg, senioren en sociaal Pagina 12 van 17

5 Toekomstvisie Kollumerzwaag 5.1 Het woord aan de inwoners Op 10 november zijn, op initiatief van PB en ICK, alle inwoners en betrokken partijen uitgenodigd om aan te geven naar welke variant de voorkeur uitgaat. Tevens is gevraagd mee te denken over de concrete invulling van beide locaties. Aan de hand van een enquête kon men een aantal vragen beantwoorden die de keuze van de variant onderbouwen. Zo heeft 95-100% van de aanwezigen zich uitgesproken voor de variant waarbij kind en sport wordt gecombineerd aan de noordzijde van het centrum. Voor de combinatie van de functies sociaal en cultuur, zorg en senioren gaat de voorkeur uit naar de centrumdeel aan de zuidzijde. ICK heeft hier nog aan toegevoegd de combinatie ondernemers en commercieel; de voorkeur gaat voor het grootste deel van de aanwezigen uit naar de locatie aan de zuidzijde, 15-25% spreekt de voorkeur uit voor de noordzijde. In haar brief aan de gemeente geven PB en ICK de volgende conclusies weer: Er is een groot draagvlak voor een toekomstige concentratie en ruimtelijke verbinding van centrumvoorzieningen bij zowel de Foarwei noordzijde (basisschool, sportzaal, Skoallestrjitte en Friese Boys) als de Foarwei zuidzijde (Tsjerkestrjitte Brinklocatie). Dit sluit geheel aan op de reeds eerder door ICK en Grontmij geopperde toekomstige centrumlocaties. Vrij unaniem zien de aanwezigen toekomstige kind- en sportfuncties op de genoemde noordzijde locatie geconcentreerd. Concreet denk men aan het hier (aanvullend op bestaande kind- en sportfuncties) volledig concentreren van kinderopvang en is een eventuele combinatie van sportzaal en voetbalaccommodatie een mogelijkheid. Vrijwel unaniem zien de aanwezigen de toekomstige functies sociaal, cultureel, activiteiten en zorg en senioren op de locatie zuidzijde geconcentreerd. Concreet ziet men hier de toekomstige dorpshuisfunctie gecombineerd met andere (reeds aanwezige) functies in een nieuwe, multifunctionele opzet. Ditzelfde geldt voor de functies 1 e lijnszorg en zorgwoningen. Zo n 80% van de aanwezigen ziet in de toekomst een aantal centrumgerelateerde commerciële, ondernemers- en winkelfuncties geconcentreerd op de locatie zuidzijde. In deze oriënterende fase van visieontwikkeling blijkt het concrete animo voor meedoen in de feitelijke ontwikkeling nog voorzichtig en bescheiden. De meer concrete planontwikkelingsfase zal hier ongetwijfeld beter inzicht in bieden. Bij een toekomstige verplaatsing van De Trije Doarpen zijn als nieuwe invulling van die vrijkomende locatie diverse suggesties ingebracht. Hiermee spreekt het dorp zich uit voor de eerste centrumvariant, waarbij aangeven wordt dat commerciële voorzieningen hier een duidelijke plaats in dienen te krijgen. Pagina 13 van 17

Toekomstvisie Kollumerzwaag Variant 1: centrumgebied met concentraties van functies op 3 locaties Pagina 14 van 17

Toekomstvisie Kollumerzwaag 5.2 Visie Op de vorige bladzijde is de visie voor de ruimtelijke ontwikkeling van Kollumerzwaag weergegeven. Leidend in het ontwerp is de wens naar een dorp met een centrumfunctie. Een centrum waar men elkaar kan ontmoeten, waar voorzieningen zijn en sociale activiteiten plaatsvinden. Op deze wijze ontstaat een leefbaar dorp met een hart. De centrumfunctie is verspreid over zowel de noord- als de zuidzijde van de Foarwei. Door een aanpassing in bestrating en aankleding van de ruimte ontstaat één geheel. Door deze visuele verbinding worden diverse locaties samengebracht waarmee aan het centrumgevoel inhoud wordt gegeven. Tevens wordt het doorgaande verkeer gewezen op het betreden van het centrum middels de afwijkende bestrating die doorloopt over de rijweg. Met de volgende sfeerimpressie wordt dit weergegeven. In deze impressie is tevens aangegeven dat oude gebouwen geïntegreerd kunnen worden in de ontwikkeling van het centrum: door het krijgen van een nieuwe functie. Sfeerimpressie centrumgebied Aan de zuidzijde van de Foarwei wordt zorg gecombineerd met seniorenwoningen en socialeen culturele activiteiten. Tevens wordt hier ruimte en mogelijkheden geboden voor de ontwikkeling van commerciële activiteiten. Aan de noordzijde worden alle kindactiviteiten gecombineerd (opvang, peuters, kleuters en basisschool) met sport. Tevens zijn er mogelijkheden om accommodaties van de sportzaal en voetbal te integreren. Pagina 15 van 17

6 Aktieprogramma 6.1 Verschillende projecten In onderstaande tabel wordt een eerste aanzet gegeven voor het actieprogramma voor Kollumerzwaag. De verschillende projecten die voorkomen uit de visie zijn hierin opgenomen. In de tabel is een prioritering aangegeven. Hierbij staat prioriteit 1 voor 1 tot 2 jaar, prioriteit 2 voor 2 tot 5 jaar en prioriteit 3 voor 5 tot 10 jaar. Prioriteit Activiteit / Project Trekker Overige betrokken partijen 1 Locatie zuidzijde Foarwei zorg en wonen senioren Thûs Wonen Gemeente, PB, ICK, zorginstellingen, DTD, ondernemers 2 Locatie zuidzijde Foarwei sociaal, cultuur en activiteiten 1 Onderzoek naar haalbaarheid van concentratie van Kindactiviteiten bij de basisschool Thûs Wonen, Gereformeerde kerk Gemeente Kollumerland c.a. Gemeente, PB, ICK, zorginstellingen, DTD, ondernemers CBS De Stapstien, Amarins, Timpaan peuterspeelzalen 2 Centrumontwikkeling en -invulling PB en ICK Gemeente, ondernemers, etc. 3 Onderzoek mogelijkheden / haalbaarheid samenvoegen sportvoorzieningen Gemeente Friese Boys en zaalsportverenigingen en sportzaal 1 Onderzoek ruimtelijke- en financiële consequenties (bestemmingsplan etc.) Gemeente PB en ICK 2 Vrijkomende en leegstaande gebouwen door functieverschuiving en samenvoeging Gemeente PB, ICK, investeerders en overige betrokkenen Pagina 16 van 17

7 Bijlagen 7.1 Vigerend beleid 7.2 Voorzieningen in Kollumerzwaag 7.3 Trends en ontwikkelingen 7.4 Enquête Toekomstvisie Kollumerzwaag antwoorden 7.5 Resultaat en aanbevelingen van inventarisatie en verkenningsactie Pagina 17 van 17