Pedagogische visie Scholengroep Midden-Brabant samenwerken verantwoordelijk geëngageerd innovatief positief kritisch 1
Eén voor allen, allen voor één Samenwerken is een werkwoord dat vele actoren bundelt: directies en hun leerkrachtenteams, leerkrachten en hun leerlingen, maar ook al die onderwijsbetrokkenen onderling. Jongeren zijn heel unieke bruisballen die nog richting zoeken. Hun een positief klimaat schenken waarbinnen ze mogen botsen om nadien weer verder koers te zetten naar zichzelf en de ander is essentieel. Goede leerkrachten zijn echter ook zoekende energiebommen. De uitgelezen passie voor hun vak maakt hen alert voor een nieuwe lesaanpak links, een nascholing rechts, een educatieve speelvorm hier, een vleugje ICT daar. Hun expertise bundelen en uitwisselen creëert groeimogelijkheden en (adem)ruimte om de neuzen over de klas- en schoolmuur heen in de richting van die gemeenschappelijke leer- en ontwikkelingsdoelen te zetten (team-teaching). Enkel inspirerende, gedreven en vakbekwame leerkrachten kunnen zich kwaliteitsvol inzetten voor de kern van de zaak: hun leerlingen. Verantwoordelijk, geëngageerd en innovatief lesgeven kunnen, moeten en mogen we niet op een eiland doen: samenwerken is noodzakelijk. samenwerken is noodzakelijk 2
Oudjes kunnen niet jongleren Door leerlingen van jongs af aan aan te moedigen verantwoordelijkheid te nemen dagen we hen uit hun grenzen te verleggen. Balanceren tussen wat moet en wat mag, is echter geen evidente evenwichtsoefening. Het impliceert enerzijds de durf om beslissingen te nemen en anderzijds de constante wil tot eerlijke (zelf)reflectie. We kunnen dit echter niet van hen verlangen zonder zelf verantwoordelijkheid te nemen. Daarom heeft een schoolbeleid een voorbeeldfunctie en zouden lessen een inspiratiebron moeten zijn om hen te ondersteunen in het maken van die keuzes. Of het nu om kleuters gaat die honderduit willen experimenteren, over jonge gasten die als sponzen zoveel mogelijk vraagtekens beantwoord willen zien of over adolescenten die op zoek zijn naar verdieping, het is aan ons om hen uit te dagen, hun de vrijheid te geven fouten te maken en op zoek te gaan naar hun eigen identiteit. Wie niet waagt, niet wint. Laten wij de springplank zijn en het veilige water waarin ze terecht komen. Als we telkens opnieuw bereid zijn samen met hen te timmeren aan het ontwikkelen van de nodige competenties op het vlak van vaardigheden, attitudes en kennis, kunnen onze kleuters zich ontplooien tot fijne jonge mensen die weten wat ze willen en die met twee voeten én een open en kritische geest in de maatschappelijke realiteit staan. vanuit vrijheid groeien naar verantwoordelijkheid, echt GO! 3
Wij zien, wij zien wat jij ook ziet? Onze missie is echter pas geslaagd als de school in haar opvoedende rol verder gaat dan verantwoordelijkheid geven en nemen. Pas als we vol overtuiging oprecht open staan voor nieuwe ideeën en écht betrokken zijn, kunnen we onszelf geëngageerd noemen. (Af)studeren in de 21 ste eeuw betekent immers terechtkomen in een maatschappij met een veelheid aan meningen, een overaanbod aan informatie en een mierennest aan mogelijkheden. Ons engagement hoort er daarom een te zijn van aandacht voor diversiteit, kritisch omgaan met informatie en het zoeken naar gepaste antwoorden en alternatieve mogelijkheden. Als wij leerlingen de juiste weg willen leren vinden in een studie en uiteindelijk naar een job die hen voldoening schenkt, moeten we aandacht hebben voor waar leerlingen echt goed in zijn. aandacht voor waar leerlingen echt goed in zijn. 4
Anders en beter Engagement betekent ook een basis willen en durven leggen voor innovatie. Zoeken naar vernieuwende methodes om leerstof aan te bieden en die ook effectief uitproberen is een uitdaging voor onze hedendaagse onderwijspraktijk. Laten we met verwondering en interesse kijken naar nieuwigheden en ze creatief inzetten in een toekomstgerichte visie op onderwijs. Leerlingen enthousiasmeren en boeien lukt immers des te makkelijker als we het kunnen doen op een manier die hen prikkelt en nieuwsgierig maakt. Leerplezier zal zo leergierigheid stimuleren en uiteindelijk schools succes op ieders maat. Leerplezier stimuleert leergierigheid! 5
Maak dat een ander wijs Fora, blogs en sociale media confronteren ons met een waslijst aan meningen, bedenkingen en kritieken. Nooit eerder is ons zo vaak gevraagd stelling in te nemen en die te beargumenteren. Die positief kritische reflex is misschien wel de meest boeiende om aan onze jongeren mee te geven. Door hen aan te zetten om ongedwongen na te denken, te twijfelen en in alle vrijheid op een constructieve manier hun mening te ventileren, stappen zij met de juiste ingesteldheid het leven in. Ons enthousiasme voor deze waarde zou aanstekelijk moeten werken. Elk van deze 5 waarden begint bij onszelf en vormt het DNA van onze scholengroep: de wil tot samenwerken, verantwoordelijk en geëngageerd in de praktijk staan, innovatieve initiatieven nemen, hoe klein ook, en een draagvlak creëren voor positief kritisch handelen. Er bestaat geen boeiendere missie dan de onze: energie steken in het raken van onze leerlingen. Een nieuwe context vraagt echter nieuwe middelen en een frisse kijk op onderwijs. Kinderen en jongeren vragen dat we onze blik op de toekomst richten. Samen onze lesaanpak en lesinhoud daarop afstemmen is ons gemeenschappelijk streefdoel. Laten we hen inspireren en optillen, zodat ze met het nodige zelfvertrouwen, kritische zin en een zicht op hun talenten verder koers kunnen zetten naar hun persoonlijke en intellectuele ontplooiing. Er bestaat geen boeiendere missie dan de onze 6
Deze visietekst kwam tot stand na de bepaling van een aantal kernwaarden binnen het college van directeurs van scholengroep Midden-Brabant. Samenwerken, verantwoordelijk, geëngageerd, innovatief en positief kritisch kwamen zo goed als unaniem naar voren als die waarden waar wij voor staan. Waarden die we als directeur, leerkracht en medewerker zelf willen uitdragen en graag willen herkennen bij elkaar. Wij zien deze waarden als een basis, als een kapstok waar we vele andere elementen uit het beleid en de werking van een school aan zullen ophangen. Elke school, centrum of academie vult dit grotere kader in met eigen accenten, aangepast aan de context, maar steeds vanuit een kwaliteitsvolle reflex. Voor (startende) leerkrachten geeft deze tekst een goed beeld van de elementen die we graag willen zien, die we belangrijk vinden in het functioneren en waar we binnen scholengroep Midden-Brabant naar streven. Scholengroep Midden-Brabant stelt deze visie binnen haar werking centraal en spoort de scholen aan om binnen deze krijtlijnen duidelijk naar voren te treden. Vertrekkend van deze pedagogische visietekst wordt ook binnen de andere beleidsdomeinen van de scholengroep een strategische visie uitgewerkt. 7
8 Scholengroep Midden-Brabant, Waversesteenweg 41, 3090 Overijse www.sgr10.be Verantwoordelijke uitgever: Kurt Meeus, algemeen directeur Copyright: Leen Heiremans