Water in Eindhoven. Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans. 28 september Water in Eindhoven - Studiedag Lokaal waterbeleid, Antwerpen

Vergelijkbare documenten
Bouwlokalen INFRA. Het riool in Veghel. Veghel in cijfers en beeld (1) Veghel in cijfers en beeld (2) Veghel in cijfers en beeld (3)

Van Waterplan naar Watervisie

Functionele eisen 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. Bescherm volksgezondheid. Beperk overlast en hinder Voorkom schade.

Toolkit Afkoppelen. De zin en onzin van afkoppelen. Rémy Schilperoort Jeroen Langeveld

Programma Water en klimaatveranderingen

Integraal Waterplan Haarlem. Erhard Föllmi afd. OGV/SZ 17 sept. 2014

Presentatie GRP Commissievergadering 6 oktober Peter Borkus, Susanne Naberman

12 Hemelwateruitlaat of riooloverstort

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren

Staat Dalfsen onder water?

DE WATERVRIENDELIJKE STADSTUIN. 2 mei 2016 PRESENTATIE TER INSPIRATIE C A P E. u i n a r cchitectuur

Het waterbeleid van de provincie Limburg is beschreven in het Provinciaal Waterplan Limburg, dd. 20 november 2009.

Samenvatting. Waterplan Lisse 13 november 2008, eindconcept

Samenvatting Gemeentelijk Rioleringsplan Wormerland. planperiode 2013 t/m 2017

IBRAHYM: de digitale waterpartner in Limburg

Afvalwaterplan DAL/W 2 In vogelvlucht. Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s

Naar een klimaatbestendig Eindhoven. Luuk Postmes 19 mei 2015

17 mei Thema avond Gemeentelijk Rioolplan

Doorwerking resultaten uit Kallisto project. Ger Renkens gemeente Eindhoven

Stedelijke wateropgave. (van traditionele rioolvervanging

tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015

voorontwerp bestemmingsplan locatie Zuilenstein

Raadsvoorstel Reg. nr : Ag nr. : Datum :

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement.

GRP Gemeente Tynaarlo. Naar een nieuw gemeentelijk rioleringsplan.

In de beslisnota wordt aan u gevraagd in te stemmen met de vastgestelde doelen en maatregelen.

Stromingsbeeld Rotterdam

Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens

Onderwerp: Vaststellen Watertakenplan DAL-W en verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater in gemeente Delfzijl

Wateroverlast. PWVE, 12 februari Kees Broks, Arjan Messelaar, Broks-Messelaar Consultancy 1

BergBezinkBassin Zie toelichting in begrippenlijst bij bergbezinkbassin.

Introductie RainTools

EEN BODEM VOOR WATER

Financiën rioleringszorg gemeente Utrecht

Welkom! Wateravond Noord. 27 juni 2017

Klimaatverandering in Utrecht. Erwin Rebergen Beheerder/Beleidsadviseur stedelijk water gemeente Utrecht Groenmoetjedoen!

Watervelden in Helmond: met afkoppelen anticiperen op regenwateroverlast

Verdroging: tegen gaan van verdroging in het algemeen door beperken van verharding, ruimte voor infiltratie, hydrologisch neutraal ontwikkelen etc.

Erläuterung Maßnahmen pro Teilgebiet

Samenhang en samenvatting vgrp+, Waterplan, BRP

Het regent, het regent

DSI regenwater infiltratie.

Klimaatverandering. Een brede maatschappelijke opgave. Kasper Spaan

Watertoets De Cuyp, Enkhuizen

ADVIES BURGEMEESTER EN WETHOUDERS. Datum B&W-vergadering : Openbaar Onderwerp : Grondwaterbeleid

Water- en Rioleringsplan

Dakbedekking en waterhuishouding - Hoe blauw zijn groene daken?

Programma. Informatieavond Amerdiep 21 januari Welkom. 1. Bestaand beleid Beleidsopgaven in het Amerdiep. Bestaand beleid.

1) Gaat het om een ruimtelijk plan dat uitsluitend een functiewijziging van bestaande bebouwing inhoudt? nee

Doel: voorkom regenwateroverlast!

Info-avond Riolerings- en wegeniswerken DOM-270/11/216-Z Borstekouterstraat - Fonteinstraat. Afkoppelingswerken op perceelsniveau

: Schoon en gezond water in Noord Nederland. Adviesnota 2007 Kaderrichtlijn Water/Water Beheer 21 e eeuw.

Gemeentelijk Riolerings Plan

Module A3000 Samenwerking tussen gemeente en waterschap. Inhoud

: gemeente Heerde : Evert de Lange : Rob Boshouwers (DHV), Jasper Timmer (Waterschap Veluwe)

Notitie. 1. Beleidskader Water

Toelichting Watertoets

Bijlage bij de toelichting

UITGANGSPUNTEN NOTITIE. Plan: Algemene projectgegevens:

ECO-XXI. Workshop Duurzaam stedelijk waterbeheer. Aad Oomens Laurens van der Schraaf

Impressie(informatieavond(rioolvervanging(Straatweg( Datum:(8(september(2015( Opstelling(verslag:(Tineke(van(Oosten(en(Sieb(de(Jong((cgOH)(

Feiten over de riolering

DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK. Kosten en baten van inrichting. Wiebe Bakker november 2015

Programma van de avond: vgrp Inwonersbijeenkomst. Positie vgrp5 gemeentebeleid. Even voorstellen. Relaties met beleid / plannen

...,...,.., i i VNG. van Waterschappen. Vereniging van Nederlandse G~ mee nte n

klimaatadaptatie: beheer en inrichting in nieuw perspectief

ISA Hoeksche Waard. Klaas-Jan van Heeringen, Deltares Edwin van Velzen, Hollandse Delta

Informatieavond Bouwkavels Molenbeek

Watertoets Megabioscoop Jaarbeurs Utrecht

Uitwerking hemelwaterbeleid gemeente Leeuwarderadeel

Gemeentelijk Riolerings Plan. Toelichting op GRP Kaag en Braassem periode 2014 t/m 2018

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Samenwerken in de waterketen in Zaanstreek Waterland

Tubbergen o. gemeente. Aan de gemeenteraad. Vergadering: 8 september Nummer: Tubbergen, 28 augustus 2014

Stappenplan Hydrodynamische berekeningen & Pilot Voorthuizen

Toelichting watertoets

Peilbesluit Campen. 12 december 2016

INDELING INLEIDING (AANLEIDING?) GRONDWATERBEHEER IN DELEN DE WATERWET OVERLAST EN ONDERLAST: DE PROBLEMEN VERBONDEN.

Voorstel aan de raad. Kenmerk Vergaderdatum 9 juni Plan Gemeentelijke watertaken Utrecht

Ontwikkeling duurzame Afvalwaterketen in De Glind

Informatieve presentatie Waterplan Land van Cuijk

Welkom. Grondwaterproblematiek Krimpenerwaard. Erwin Heeringa(Nederlek)

Zoals aangegeven zijn de gemeente Lelystad en het havenbedrijf Amsterdam de ontwikkelaars van het bedrijventerrein.

Inhoud. Achtergrond. De drietrapsbenadering: 1. Lagenbenadering 2. Kwetsbaarheden. Case Rijswijk-Zuid. De drietrapsbenadering van Waterrobuust bouwen

Richtlijn versus maatwerkberekening

Waterhuishouding bouwkavel Merwededijk, sectie F 4137, Gorinchem

Rioleringsproject Oostendse Steenweg, tussen Blankenbergse Steenweg en Tempelhof Hendrik Waelputstraat (gedeelte) Rustenburgstraat (gedeelte)

Bewonersavond grondwater Graan voor Visch C Hoofddorp

Voorstel voor de Raad

BETROKKENHEID waterschap Hunze en Aa's

Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE

Afvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV

BERGBEZINKBASSIN (BBB) WEERSELO

Code van goede praktijk voor het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van rioleringssystemen. Deel 2: Afwateringssysteem

Extreme droogte 2018 Vechtstromen snakt (nog steeds) naar water

Nieuwe riolering in uw straat

Slimme oplossingen voor een klimaatrobuuster watersysteem Gaat u mee op reis? ALV BPG 11 november 2016

Transcriptie:

Water in Eindhoven Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans 28 september 2010

Aanleiding voor de stedelijke wateropgaven Maatregelen Effecten van maatregelen Omgaan met nieuwe extremen

1835 1921 2004

Een historische opgave in een nieuwe stad Oude waterstructuren zijn gedempt en en overkluisd De capaciteit van riolering en zuivering is te klein Bij nieuwbouw speelde de geohydrologie geen rol Veel gedeelde verantwoordelijkheden

Gezamenlijke wateropgave? Particulier : eigen terrein Gemeente: riolering, grondwater, deel oppervlaktewater Waterschap: oppervlaktewater, waterzuivering Waterleidingbedrijf: drinkwater Regio: beïnvloeding van elkaars handelen Provincie: deel grondwater Rijk: deelbelangen voor V&W, VROM, LNV, BZ EU: delegeren, subsidiëren, opleggen

Doelstellingen Minder water-op-straat Beheersing grondwateroverlast Betere waterkwantiteit en kwaliteit Adequaat beheer en onderhoud Klimaatadaptatie (no regret) Integraliteit - Maatregelen zijn een onderdeel van alle activiteiten en ontwikkelingen in de stad

Fysieke maatregelen : 200 mln 2007-2015 Terugbrengen waterstructuren in de stad Afkoppelen van verhard oppervlak Verminderen riooloverstorten (sturing rioolstelsel, bouw van bergbezinkbassin e.d.) Aanleg drainage, in stand houden grondwaterwinningen Regulier beheer en onderhoud

Niet-fysieke maatregelen Afspraken taken en bevoegdheden met waterpartners Afstemming interne organisatie: - Stadsvisie, meerjarenprogramma s, uitvoeringsplannen Communicatie, inspraak, voorlichting, profilering Overeenkomsten projectontwikkelaars, eigenaren (nieuwen bestaande bouw) Monitoring, sturing In- en externe verantwoording

Indicatoren voortgangsbewaking uitvoeringsprogramma ha afkoppelen m waterstructuur m 3 berging aantal inspecties, reinigingen inkomsten en uitgaven

Verantwoording effecten van maatregelen Tevredenheid van inwoners Hoogte rioolrechten Kwantitatieve effecten - Riooloverstorten (modellen, metingen) - Water op straat (klachten, modellen en metingen) - Grondwateroverlast (klachten, modellen en metingen) Kwalitatieve effecten - Flora en fauna (KRW) - Waterkwaliteit

Klimaatadaptatie omgaan met nieuwe extremen Opgaven liggen overal in de stad: - Meer vraag naar drinkwater, ander aanbod - Andere aanvoer naar afvalwaterzuivering - Grotere neerslagextremen - Ander regime afvoer oppervlaktewater - Meer of minder grondwater Integraal oplossen (watersysteem en waterketen) - nog grotere riolen, zuiveringen werkt niet meer - 90% van de nieuwe stad ligt er nu al Opgave IPCC is onbekend! -> er zijn geen normen!

Extreme neerslag Nieuwe systemen moeten veerkrachtig zijn - Extra berging in de stad, ook in de straat Andere ontwikkelingen in de stad gebruiken Huidige systeem maximaal benutten RTC (dynamische berging in gemengd riool) Onderhoud! Klein- en grootschalige oplossingen (groene daken) Risk assessment (PREPARED) Communicatie

Jammer, opnieuw beginnen

Klimaatverandering en stedelijk grondwater Monitoren en modelleren Robuuste oplossingen: - Nieuwe winning in de stad voor drinkwatervoorziening - Nieuwe toepassingen voor oude industriële winningen Wordt het droger of natter?

Gevoeligheid voor grondwateroverlast (combinatie model, meetgegevens en maaiveldhoogten)

Meer informatie: www.eindhoven.nl/water www.prepared-fp7.eu