THEMA V.2. HYSTERECTOMIE

Vergelijkbare documenten
THEMA V.1. Prostatectomie

THEMA I.2. Aantal ligdagen in klassieke hospitalisatie

THEMA IV.4. Ischemisch Hartlijden

THEMA IV.2. Maligne neoplasma van trachea, bronchus en long

THEMA I.3. Daghospitalisatieverblijven

THEMA IV.3. Diabetes Mellitus

THEMA V.3. INGREEP OP DE CORONAIREN

THEMA I.1. Aantal klassieke ziekenhuisverblijven

THEMA IV.1. Tuberculose

THEMA II.1. Ziekenhuisverblijven van kinderen

MZG 2014 in beeld Pathologieënatlas. Geografische variatie van de pathologie in de Belgische ziekenhuizen

MZG 2013 in beeld Pathologieënatlas. Geografische variatie van de pathologie in de Belgische ziekenhuizen

THEMA III.2. APR-DRG* 225 Appendectomy

MZG 2009 in beeld Pathologienatlas. Geografische variatie van de pathologie in de Belgische ziekenhuizen

THEMA III.1. APR-DRG* 194 Heart Failure

Statistiques Médecins - Geneesheren Statistieken toetreding akkoord , 2/3/2016, geografisch

THEMA II.2. Ziekenhuisverblijven van bejaarden

ORGANISATIE VAN DE OPLEIDINGEN

MZG 2011 in beeld Pathologienatlas. Geografische variatie van de pathologie in de Belgische ziekenhuizen

UNIVERSITAIR ONDERWIJS

Chômeurs complets mis au travail en ateliers protégés - Hommes - LIEU D'HABITATION

Verantwoordelijke uitgever: Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers

Nombre de travailleurs assujettis à l'o.n.s.s. répartis par classe d'âge - Hommes - LIEU D'HABITATION

in vergelijking met 2002 en 2003, daling van het aantal laboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden (tabel 2).

Bordetella pertussis

in vergelijking met 2001, lichte stijging van het aantal laboratoria die ten minste 1 infectie registreerden (tabel 2).

Chômeurs complets mis au travail en ateliers protégés - Unités physiques - Hommes - LIEU D'HABITATION

Bordetella pertussis

Jaar N Jaar N. Leeftijdsgroep < 1 j. 0 1 j. - 4 j j j j j j j j j. 96 > 65 j.

Influenza B. Doelstellingen en beschrijving van het surveillancenetwerk. Peillaboratoria. 1. Doelstellingen. 2. Representativiteit in 2004

Chômeurs complets de 58 ans et plus (50 ans et plus avec passé professionnel) (*) - Unités physiques - Hommes - LIEU D'HABITATION

Respiratoir Syncytiaal Virus

Jaar N Jaar N. Leeftijdsgroep < 1 j. 0 1 j. - 4 j. 4 5 j j j j j j j j. 88 > 65 j.

Nationale Bank van België, Brussel

Respiratoir Syncytiaal Virus

Mycoplasma pneumoniae

Chlamydia trachomatis

Chômeurs complets de 58 ans et plus (50 ans et plus avec passé professionnel) (*) - Hommes - LIEU D'HABITATION

Respiratoir Syncytiaal Virus

Centrale voor kredieten aan particulieren. Statistieken

Verantwoordelijke uitgever: Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers

Streptococcus pyogenes

in vergelijking met 2002, stabilisatie van het aantal laboratoria die ten minste één geval diagnosticeerden (tabel 2).

Respiratoir Syncytiaal Virus

Chômeurs complets dispensés d'inscription (*) - Unités physiques - Hommes - LIEU D'HABITATION

INHOUDSTAFEL 1. KERNCIJFERS GEOGRAFISCHE TELLING OP 31 DECEMBER

Statistieken. Centrale voor kredieten aan particulieren

Dr. B. BROCHIER W.I.V. - Virologie J. Wytsmanstraat, Brussel Tel. : 02/ Fax : 02/

Dr. B. BROCHIER W.I.V. - Virologie J. Wytsmanstraat, Brussel Tel. : 02/ Fax : 02/

Haemophilus influenzae

Arrondissement N % N % N % N % N % N % N % N % N % Antwerpen

plage-lestijden onderwijzer

Oostende Waremme

Arrondissement N % N % N % N % N % N % N % N % N % N %

Dr. B. BROCHIER W.I.V. - Virologie J. Wytsmanstraat, Brussel Tel. : 02/ Fax : 02/

Philippeville

Total des attributaires sur base de prestations de travail - LIEU D'HABITATION

Analyse van de uitgaven

1. METHODOLOGISCHE NOTA BELANGRIJKSTE ONTWIKKELINGEN IN STATISTIEKEN 3.1 SYNTHESE 3.2 GEREGISTREERDE CONTRACTEN

T NOTARISBAROMETER VASTGOED MACRO-ECONOMISCH. Barometer 36

MANDATARISSEN PER PE 40 ZETELS MANDATAIRES PAR EP 40 SIEGES Berekening van het aantal zetels Mode de calcul du nombre de sièges (art.

Borrelia burgdorferi. Gegevens van de Referentielaboratoria. Inleiding. Voornaamste epidemiologische karakteristieken

Chlamydia trachomatis

Statistiques Médecins - Artsen Statistieken 19/3/2018 (eindtabel akkoord )

FAMIFED. Federaal agentschap voor de kinderbijslag GEOGRAFISCHE SPREIDING VAN DE KINDERBIJSLAG

INHOUDSOPGAVE INLEIDING METHODOLOGIE ALGEMENE SELECTIECRITERIA TOEPASSING VAN DE ALGEMENE SELECTIECRITERIA

in vergelijking met 2002, daling van het aantal laboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden in Wallonië (2002 : N=19, 2003 : N=14; tabel 2).

Inventaris van het archief van de Centrale Dienst voor de Statistiek. Algemene Volkstelling van 1930

Centrale voor kredieten aan particulieren. Statistieken

1. BELANGRIJKSTE ONTWIKKELINGEN IN STATISTIEKEN

EVOLUTIE OP JAARBASIS (2017 YTD 2018) EVOLUTIE OP 5 JAAR (2013 YTD 2018)

VREDEGER B-reeks VERSCHIL Arrondissementen % 1 Aalst I Aalst II Ninove Subtotaal Ger.

Borrelia burgdorferi. Gegevens van de Referentielaboratoria. Inleiding. Voornaamste epidemiologische karakteristieken

Nationale Bank van België, Brussel.

REGIONALE PATENTACTIVITEIT VLAANDEREN EN BELGIË

Respiratoir Syncytiaal Virus

Bronnen. Symbolen en afkortingen

VREDEGER AR CORR 2009 Arrondissementen % van gemiddelde aantal < 100 % Subtotaal 5707 Ger. Arr. Dend. Afd. Aalst

GEOGRAFISCHE VARIATIE VAN PSYCHIATRISCHE ZIEKTEBEELDEN IN BELGIE

Nr Trein Vertrek Bestemming Uur Status 7970 Aalst Burst 5:31 geschrapt 7972 Aalst Burst 6:20 geschrapt 8978 Aalst Burst 19:14 geschrapt 7076 (4)

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU DIRECTORAAT-GENERAAL ORGANISATIE VAN DE

1. BELANGRIJKSTE ONTWIKKELINGEN IN STATISTIEKEN

TEXTIEL EN KUNSTSTOFFEN IN WEST VLAANDEREN

INDEX VASTGOEDACTIVITEIT T EVOLUTIE OP JAARBASIS

Voorwoord. Tot slot rest mij al diegenen te danken die aan de totstandkoming van deze publicatie hebben bijgedragen.

Toevlucht tot de spoeddienst van een ziekenhuis: exploratie van de gegevens van CM

Dynamiek op de Belgische arbeidsmarkt. Juni juni 2010

Sociaal-economische analyse van de Vlaamse milieu-industrie

Lijn 26: Vilvoorde - Halle VETTERBEEK RETTERBEEK YBOONDAAL YDIESTELLE YSINT-JOB YMOENSBERG YBEERSEL YHUIZINGEN CHALLE

Rechterlijke Orde. - Vacante betrekkingen

Vastgoed is een bron van een kapitaalstroom met een jaarlijks debiet van vermoedelijk omtrent 1/3 BBP Vastgoed is zowel voor particulieren als voor

Jadot blijft actueel

Nr Trein Vertrek Bestemming Uur Status 7970 Aalst Burst 5:31 geschrapt 7972 Aalst Burst 6:20 geschrapt 8978 Aalst Burst 19:14 geschrapt 8677 Aarlen

Lijn 21 : Genk - Landen. Stations en haltes ALKEN BOKRIJK GENK HASSELT KIEWIT LANDEN SINT-TRUIDEN

Lijn 54 : Mechelen - Sint-Niklaas. Stations en haltes BORNEM MECHELEN PUURS SINT-NIKLAAS TEMSE WILLEBROEK

Train Origine Destination 1576 Dendermonde Geraardsbergen 4: Aarlen Luxemburg 5: (3) Kortrijk Zottegem 8:05

1. Kan de minister een overzicht geven van alle organisatoren van time-outbegeleiding per arrondissement?

Stations en haltes. Lijn 34 : Luik-Guillemins - Hasselt

Statistieken. Centrale voor kredieten aan particulieren

Levensstandaard Fiscale statistiek van de inkomens

Transcriptie:

THEMA V.2. HYSTERECTOMIE Selectiecriteria Naast de algemene selectiecriteria (cfr. Inleiding 2.4.a.) die steeds in het kader van deze publicatie gehanteerd worden, is het specifieke selectiecriterium gebaseerd op het voorkomen van de ICD-9-CM procedure codes 68.3, 68.4, 68.5, 68.6, 68.7 en 68.9. Deze codes hebben de volgende betekenis : 68.3 : subtotal abdominal hysterectomy 68.4 : total abdominal hysterectomy 68.5 : vaginal hysterectomy 68.6 : radical abdominal hysterectomy 68.7 : radical vaginal hysterectomy 68.9 : other and unspecified hysterectomy In deze selectie worden dus alle klassieke ziekenhuisverblijven opgenomen waarin een hysterectomie werd uitgevoerd met ontslag in het jaar 1998. De enige uitzondering die gemaakt wordt zijn de verblijven waarvoor de ICD-9-CM procedure code 68.8 pelvic evisceration werd geregistreerd. Het gaat hier slechts om 96 verblijven waarbij slechts in één vierde van de gevallen effectief ook een RIZIV-code voor hysterectomie wordt teruggevonden. De MKG-databank 1998 bevat 19033 klassieke ziekenhuisverblijven tijdens dewelke een hysterectomie werd uitgevoerd. Ten opzicht van de gegevens in MKG 1996 in Beeld is dit een lichte stijging van bijna 1%. Registratiejaar 1998 Geografisch niveau Administratieve arrondissementen Toelichting De administratieve arrondissementen waar meer ziekenhuisverblijven met een hysterectomie voorkomen dan verwacht 1 zijn vrijwel exclusief terug te vinden in het 1 Voor de berekening van het verwacht aantal verblijven wordt verwezen naar Inleiding 3. Methodologie.

Vlaamse landsgedeelte (kaart V.2.a en tabel V.2.a.) In de meeste West- en Oost- Vlaamse, Antwerpse en Limburgse arrondissementen worden (veel) meer hysterectomieën uitgevoerd dan verwacht 1. De afwijking van de SAR is daarenboven meestal als significant te beschouwen (cfr. de sterretjes op de kaart). In nagenoeg alle Waalse arrondissementen komen er minder ziekenhuisverblijven met een hysterectomie voor dan verwacht 1. De enige uitzonderingen zijn Marche-en- Famenne (klasse 5), en Aarlen en Virton (beide klasse 4). De afwijking van de SAR is niet significant voor deze arrondissementen. Dit geldt trouwens voor een aantal Waalse arrondissementen, vooral in de provincies Luik en Luxemburg. Voor sommige onder hen ligt de waarde van de SAR werkelijk dichtbij de waarde 100 (klassen 3 en 4), voor andere, bijvoorbeeld Bastenaken, is de afwijking van de SAR groter (klasse 2) maar is het 95 % betrouwbaarheidsinterval breed omwille van een klein aantal ziekenhuisverblijven. De leeftijdsdistributie (figuur V.2.a.) toont aan dat een hysterectomie vooral wordt uitgevoerd bij vrouwen rond de leeftijd van 46 jaar. Een tweede, kleinere piek van ingrepen situeert zich rond de leeftijd van 67 jaar. Tabel V.2.b. illustreert het aandeel van de verschillende procedurecodes die behoren tot de selectie van hysterectomie-verblijven. Hieruit blijkt dat het vooral gaat om verblijven met de procedure code 68.4 total abdominal hysterectomy en verblijven met de code 68.5 vaginal hysterectomy. Samen maken deze codes 83,5 % van de selectie uit. In vergelijking met de cijfers van 1996 stijgt het aandeel vaginale hysterectomieën met 4,1%. Het aandeel totale abdominale hysterectomieën daalt lichtjes. Het aandeel 68.9 other and unspecified hysterectomy daalt met 1,1% wat wijst op het steeds vollediger en correcter worden van de codering. De uitgevoerde controle op basis van de RIZIV-codes die voor deze verblijven werden geregistreerd, wordt samengevat in tabel V.2.c. Deze tabel toont aan dat voor de overgrote meerderheid (89%) van de verblijven met de ICD-9-CM-code 68.4 (total abdominal hysterectomy) een RIZIV-code 431281 totale hysterectomie, langs abdominale weg gefactureerd werd. Bij nagenoeg alle verblijven (92%) waarbij de ICD-9-CM code 68.5 (vaginal hysterectomy) werd geregistreerd, is de RIZIV-code 431325 totale hysterectomie, langs vaginale weg, inclusief de colporrafie vooraan en/of de eventuele colpoperineoraffie achteraan terug te vinden. Ook voor de procedurecodes 68.6 radical abdominal hysterectomy en 68.7 radical vaginal hysterectomy worden, voor de meeste verblijven, correcte overeenkomstige RIZIV-codes teruggevonden. Dit wijst op een redelijk grote consistentie tussen de registratie en de facturatie. Enkel voor de code 68.3 subtotal abdominal hysterectomy worden soms niet consistente RIZIV-codes teruggevonden. Zo wordt in 25% van deze verblijven een RIZIV-code vermeld die wijst op een totale hysterectomie, en in 13% van de verblijven wordt in de RIZIV-nomenclatuur een vaginale hysterectomie opgegeven.

Voor alle vermelde RIZIV-codes in tabel V.2.c. werden, op nationaal vlak, de cijfers uit de MKG vergeleken met de cijfers beschikbaar op het RIZIV. Er werd een zeer goede overeenkomst gevonden. In tabel V.2.d. wordt een overzicht gegeven van de vijf meest frequent geregistreerde hoofddiagnosen voor alle ziekenhuisverblijven met een hysterectomie die behoren tot de selectie. Deze vijf hoofddiagnosen dekken ongeveer 70% van alle verblijven. De meest frequent voorkomende indicatie om een hysterectomie uit te voeren is een leiomyoma van de baarmoeder. Deze diagnose werd in 32 % van alle verblijven behorend tot de selectie geregistreerd als hoofddiagnose. Deze top 5 van hoofddiagnosen is exact dezelfde als in MKG 1996 in Beeld werd teruggevonden. Ook de aandelen van elk van de hoofddiagnosen zijn zeer gelijkaardig. Indien elk type van hysterectomie (elke ICD-9-CM-procedurecode) apart wordt bekeken, komen deze verschillende indicaties in andere verhoudingen te staan en treden in sommige gevallen nog andere hoofddiagnosen op de voorgrond. De kruistabel (tabel V.2.e.) van ICD-9-CM-procedurecodes en hoofddiagnosen illustreert dit duidelijk. Het leiomyoma van de baarmoeder blijft wel voor alle types van hysterectomie de meest frequent voorkomende indicatie, uitgezonderd voor de vaginale hysterectomie. Hier is een genitale prolaps de meest frequent voorkomende indicatie. Ook voor de radicale vaginale hysterectomie is een genitale prolaps een belangrijke indicatie. De gewone vaginale hysterectomie is de ingreep met het laagste aandeel maligne indicaties. De procedure 68.6 radical abdominal hysterectomy is de ingreep waarbij meest frequent een maligne neoplasma van de vrouwelijke geslachtsorganen wordt geregistreerd als hoofddiagnose. In 21% van de verblijven met deze ingreep gaat het om een maligne neoplasma van de baarmoeder, in 14% betreft het een maligne neoplasma van baarmoederhals en in 13% van de verblijven is een maligne neoplasma van de ovaria of andere uteriene adnexen de aanleiding tot de hysterectomie. Dit klopt volledig met de gegevens op basis van de controle met de RIZIV-nomenclatuur, waaruit bleek dat dit de ingreep is die overeenkomt met een totale uitgebreide hysterectomie, de ingreep die geïndiceerd is bij maligne aandoeningen van de vrouwelijke geslachtsorganen. In tabel V.2.f. wordt, per arrondissement, het aandeel van elk van de verschillende hysterectomie-procedures weergegeven. De op nationaal vlak meest frequent uitgevoerde ingrepen (codes 68.4 total abdominal hysterectomy en 68.5 vaginal hysterectomy ) zijn ook voor de meeste arrondissementen de belangrijkste types van hysterectomie. Toch kan er variatie vastgesteld worden tussen de verschillende geografische zones wat betreft het aandeel van elk van de types van hysterectomie. In MKG 1996 in Beeld viel het op dat in Wallonië en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest opvallend meer radicale hysterectomieën werden uitgevoerd dan verwacht 1, dit in tegenstelling tot wat in Vlaanderen het geval was. In 1998 is dit beeld minder uitgesproken zoals in kaart V.2.b. geïllustreerd wordt. De provincie Antwerpen en delen van Oost- en West-Vlaanderen vallen nog wel fel op omwille van een kleiner

aantal radicale hysterectomieën dan verwacht 1, maar het sterke Noord-Zuid contrast dat voor het jaar 1996 in beeld werd gebracht, kan voor de gegevens 1998 niet worden gereproduceerd. Uiteraard gaat het hier om een eerder klein aantal verblijven (2067) in vergelijking met de totale selectie van verblijven met een hysterectomie (19033), zodat deze gegevens per definitie minder betrouwbaar zijn. Kleine verschillen in aantal kunnen relatief grote effecten veroorzaken. De exacte cijfers die aan de basis liggen van kaart V.2.b. zijn terug te vinden in tabel V.2.g. Wat meer opvalt in tabel V.2.f. dan in 1996 het geval was, is het feit dat in de Vlaamse arrondissementen het aandeel vaginale hysterectomieën eerder hoger ligt dan de Belgische referentie, terwijl dit voor Wallonië niet het geval lijkt te zijn. Kaart V.2.c., waarin enkel de gewone (niet-radicale) vaginale hysterectomie (code 68.5) in kaart wordt gebracht, bevestigt dit. Het gaat hier over voldoende verblijven (8006) en voor vele arrondissementen is de afwijking van de SAR significant. De cijfers waarop kaart V.2.c. gebaseerd is worden weergegeven in tabel V.2.h. In dit thema werd de geografische variatie in het aantal uitgevoerde hysterectomieën in kaart gebracht. Zowel voor alle types van hysterectomie samen, als voor een beperktere selectie van bepaalde types van hysterectomie werd een grote geografische variatie aangetoond. In de studie hysterectomie in Belgie uitgevoerd door de CM en te raadplegen op hun website wordt gesteld dat de opgetekende variatie in het aantal hysterectomieën dat wordt uitgevoerd, meestal veel kleiner is indien enkel de levensreddende indicaties worden bekeken, dat wil zeggen indicaties die wijzen op een maligniteit. Er wordt hierbij gerefereerd naar een Canadese publicatie. Om na te gaan of dit opgaat voor de Belgische situatie werden, van de totale selectie van verblijven waarin een hysterectomie werd uitgevoerd (19033), enkel die verblijven weerhouden waarbij een maligne aandoening van de vrouwelijke geslachtsorganen als hoofddiagnose werd opgegeven. Op deze manier werden 2101 verblijven weerhouden. Steeds gebruik makend van dezelfde methodologie levert het in beeld brengen van deze verblijven kaart V.2.d. op. Op basis van deze kaart kan moeilijk besloten worden dat er zich minder geografische variatie voordoet wat betreft het aantal uitgevoerde hysterectomieën indien men zich beperkt tot de hysterectomieën met een maligne indicatie. De variatie ziet er echter wel anders uit dan op basis van alle hysterectomieën. Terwijl in kaart V.2.a. eerder een Noord-Zuid contrast werd vastgesteld, zijn er in kaart V.2.d. eerder een aantal opvallende zones te beschrijven. Vooral de as Antwerpen-Ieper valt op vanwege een groter aantal verblijven met een hysterectomie voor een kwaadaardige aandoening van de vrouwelijke geslachtsorganen. In het Oosten van het land is er, globaal gezien, bijna overal een lager aantal ziekenhuisverblijven met een hysterectomie voor een maligne neoplasma van de vrouwelijke geslachtsorganen terug te vinden, dan verwacht 1. Het is niet verwonderlijk dat deze kaart lijkt op kaart V.2.b. waar de radicale hysterectomieën werden in beeld gebracht. De hysterectomieën voor een maligne indicatie zullen immers dikwijls radicale hysterectomieën zijn. Er moet hierbij steeds voor ogen gehouden worden dat het ook hier gaat om een beperkt aantal verblijven en dat, zoals op de kaart V.2.d. aangeduid door de (afwezigheid van) sterretjes, voor vele arrondissementen de afwijking van de SAR niet significant is. De gegevens waarop kaart V.2.d. is gebaseerd, zijn terug te vinden in tabel V.2.i.

De leeftijdsdistributie (figuur V.2.b.) van deze laatste selectie illustreert dat de levensreddende hysterectomieën vooral worden uitgevoerd bij een oudere populatie. Deze leeftijdsdistributie is in feite een deel van de kleinere piek rond 67 jaar in figuur V.2.a. De leeftijdsdistributie van hysterectomieën voor een maligne indicatie vertoont geen piek rond de menopauze. De verleiding is groot om nog één stapje verder te gaan in de analyse van de hysterectomieën met maligne indicatie. Een voor de hand liggende verklaring voor een groter aantal verblijven waarbij een hysterectomie wordt uitgevoerd voor een kwaadaardige aandoening van de vrouwelijke geslachtorganen, is de hypothese dat er in deze streken een grotere prevalentie zou zijn van dergelijke aandoeningen. Zoals reeds herhaaldelijk gesteld kan op basis van de MKG geen prevalentie bepaald worden. Het aantal ziekenhuisverblijven waarbij een maligniteit van de vrouwelijke geslachtsorganen werd geregistreerd kan echter misschien toch evenredig zijn aan de prevalentie van dergelijke aandoeningen. Om deze reden werd dus het aantal ziekenhuisverblijven waarbij een maligne neoplasma van de vrouwelijke geslachtsorganen werd geregistreerd als hoofddiagnose, in kaart gebracht (kaart V.2.e.). Zoals reeds eerder uiteengezet wordt er voor deze wijze van selectie gekozen als beste of minst slechte benadering van het aantal patiënten dat lijdt aan de aandoening in kwestie. Het valt onmiddellijk op dat de as Antwerpen-Ieper ook in deze kaart duidelijk op de voorgrond treedt en voor de meeste van deze arrondissementen is de afwijking van SAR significant. Anderzijds valt de veel lichter ingekleurde zone in het Zuidoosten van het land op, zoals ook, maar minder uitgesproken in kaart V.2.d. het geval was. De gegevens waarop kaart V.2.e. is gebaseerd, zijn terug te vinden in tabel V.2.j. Globaal gezien kan er zeker gelijkenis vastgesteld worden tussen de kaarten V.2.d en V.2.e. De variatie voor wat betreft het aantal uitgevoerde hysterectomieën met een maligne indicatie kan voor een deel verklaard worden door de variatie in aantal ziekenhuisverblijven van patiënten met een maligne neoplasma van de vrouwelijke geslachtsorganen. Om echter werkelijk zicht te krijgen op de prevalentie van maligne neoplasmata van de vrouwelijke geslachtorganen in de Belgische bevolking zijn er meer pure epidemiologische gegevens nodig, die wellicht meerdere jaren omvatten.

Kaart V.2.a. Hysterectomie - MKG 1998 Definitie klassen + (aantal arrondissementen) 120 < SAR (6) 110 < SAR =< 120 (7) 100 < SAR =< 110 (7) 90 < SAR =< 100 (11) 80 < SAR =< 90 (5) SAR =< 80 (7) De * geeft aan of de afwijking van de waarde van de SAR significant is voor het desbetreffende administratief arrondissement

Administratief arrondissement Aantal Ondergrens Bovengrens Significante SAR Klasse Naam Nummer verblijven 95% BI 95% BI afwijking SAR ANTWERPEN 11 1909 109 4 104 114 * MECHELEN 12 563 98 3 90 106 TURNHOUT 13 821 111 5 103 118 * BRUSSEL-HOOFDSTAD 21 1380 80 1 76 84 * HALLE-VILVOORDE 23 1008 93 3 88 99 * LEUVEN 24 870 101 4 94 108 NIJVEL 25 606 92 3 84 99 * BRUGGE 31 358 70 1 62 77 * DIKSMUIDE 32 114 135 6 110 160 * IEPER 33 253 137 6 120 154 * KORTRIJK 34 661 130 6 120 140 * OOSTENDE 35 323 117 5 104 129 * ROESELARE 36 251 99 3 87 112 TIELT 37 208 134 6 116 153 * VEURNE 38 98 91 3 73 109 AALST 41 552 110 4 101 120 * DENDERMONDE 42 391 112 5 101 123 * EEKLO 43 157 107 4 90 123 GENT 44 1069 117 5 110 124 * OUDENAARDE 45 262 125 6 110 140 * ST-NIKLAAS 46 550 134 6 123 146 * AAT 51 121 81 2 67 96 * CHARLEROI 52 683 85 2 79 92 * BERGEN 53 410 85 2 77 93 * MOESCROEN 54 126 96 3 80 113 ZINNIK 55 255 78 1 69 88 * THUIN 56 270 98 3 86 109 DOORNIK 57 221 84 2 73 95 * HOEI 61 148 80 1 67 93 * LUIK 62 1111 99 3 93 105 VERVIERS 63 448 94 3 85 103 BORGWORM 64 98 75 1 60 90 * HASSELT 71 821 116 5 108 124 * MAASEIK 72 411 106 4 95 116 TONGEREN 73 407 115 5 104 127 * AARLEN 81 100 109 4 88 130 BASTENAKEN 82 55 81 2 60 103 MARCHE-EN-FAMENNE 83 102 117 5 94 139 NEUFCHATEAU 84 95 99 3 79 119 VIRTON 85 86 102 4 80 124 DINANT 91 140 78 1 65 91 * NAMEN 92 413 79 1 72 87 * PHILIPPEVILLE 93 108 95 3 77 113 Totaal 19033 Tabel V.2.a. Aantal klassieke ziekenhuisverblijven met hysterectomie - MKG 1998

Figuur V.2.a. Leeftijdsdistributie - MKG 1998 100 90 80 70 60 Leeftijd 50 40 30 20 10 0 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 Aantal klassieke ziekenhuisverblijven met hysterectomie ICD-9-CM procedure code omschrijving aantal verblijven % verblijven 68.3 Subtotal abdominal hysterectomy 603 3 68.4 Total abdominal hysterectomy 7872 41 68.5 Vaginal hysterectomy 8006 42 68.6 Radical abdominal hysterectomy 1604 8 68.7 Radical vaginal hysterectomy 463 2 68.9 Other and unspecified hysterectomy 485 3 totaal 19033 100 Tabel V.2.b. Overzicht ICD-9-CM-procedurecodes in selectie klassieke ziekenhuisverblijven met hysterectomie - MKG 1998 aandeel (in %) van overeenkomstige RIZIV-codes ICD-9-CM-procedurecode 431281 431303 431325 431340 431362 431664 432666 432681 andere totaal aantal verblijven 68.3 Subtotal abdominal hysterectomy 25 46 13 0 0 3 1 3 8 603 68.4 Total abdominal hysterectomy 89 1 3 2 2 0 0 0 4 7872 68.5 Vaginal hysterectomy 3 0 92 0 0 0 0 2 3 8006 68.6 Radical abdominal hysterectomy 44 0 1 31 17 0 0 0 5 1604 68.7 Radical vaginal hysterectomy 6 1 82 1 2 0 0 3 5 463 68.9 Other and unspecified hysterectomy 66 4 12 4 5 1 0 2 7 485 totaal 19033 Tabel V.2.c. Overeenkomstige RIZIV-codes bij de klassieke ziekenhuisverblijven met een ICD-9-CM-procedurecode voor hysterectomie - MKG 1998 RIZIV-code Omschrijving 431281 totale hysterectomie, langs abdominale weg 431303 subtotale hysterectomie 431325 totale hysterectomie, langs vaginale weg, inclusief de colporrafie vooraan en/of de eventuele colpoperineorraffie achteraan 431340 totale uitgebreide hysterectomie (Wertheim) 431362 totale uitgebreide hysterectomie met lymphadenectomie in het bekken 431664 myomectomie langs abdominale of vaginale weg 432666 Heelkundige verstrekkingen langs laparascopische weg, subtotale hysterectomie, met anatomopathologische bevestiging 432681 Heelkundige verstrekkingen langs laparascopische weg, vaginale hysterectomie door laparoscopie, inclusief de vaginale bewerking, met anatomopathologische bevestiging Relevante RIZIV-codes met betrekking tot hysterectomie en hun omschrijving

ICD-9-CM-diagnosecode op drie cijfers Omschrijving % verblijven 218 uterine leiomyoma 32,0 618 genital prolapse 17,2 626 disorders of menstruation and other abnormal bleeding from the female genital tract 10,1 617 endometriosis 6,5 182 malignant neoplasm of body of uterus 5,6 totaal top 5 71,4 Tabel V.2.d. Top 5 van de hoofddiagnosen voor ziekenhuisverblijven met hysterectomie - MKG 1998 aandeel (in%) van de verblijven met als hoofddiagnose ICD-9-CM-code : ICD-9-CM-procedurecode 180 182 183 218 219 617 618 621 626 andere totaal aantal verblijven 68.3 Subtotal abdominal hysterectomy 1 1 2 51 6 3 6 4 8 18 603 68.4 Total abdominal hysterectomy 1 7 3 39 4 7 3 4 10 22 7872 68.5 Vaginal hysterectomy 1 2 0 26 2 7 36 4 12 10 8006 68.6 Radical abdominal hysterectomy 14 21 13 20 2 3 1 2 3 21 1604 68.7 Radical vaginal hysterectomy 2 5 1 37 3 4 22 3 9 14 463 68.9 Other and unspecified hysterectomy 3 5 4 40 2 9 3 4 12 18 485 totaal 2 6 3 32 3 7 17 4 10 16 19033 Tabel V.2.e. Aandeel van verschillende hoofddiagnosen bij klassieke ziekenhuisverblijven met verschillende hysterectomie ICD-9-CM-procedurecodes - MKG 1998 ICD-9-CM-diagnosecode op 3 cijfers Omschrijving 180 Malignant neoplasm of cervix uteri 182 Malignant neoplasm of body of uterus 183 Malignant neoplasm of ovary and other uterine adnexa 218 Uterine leiomyoma 219 Other benign neoplasm of uterus 617 Endometriosis 618 Genital prolapse 621 Disorders of uterus, not elsewhere classified 626 Disorders of menstruation and other abnormal bleeding from the female genital tract Relevante ICD-9-CM-diagnosecodes als indicatie voor een hysterectomie, en hun omschrijving - MKG 1998

Administratief arrondissement Naam Nummer 68.3 Subtotal abdominal % verblijven met ICD-9-CM-procedurecode 68.4 Total abdominal 68.5 Vaginal 68.6 Radical abdominal 68.7 Radical vaginal 68.9 Other and unspecified Totaal aantal verblijven ANTWERPEN 11 1 44 50 4 0 0 1909 MECHELEN 12 2 42 50 5 1 1 563 TURNHOUT 13 0 32 58 5 0 4 821 BRUSSEL-HOOFDSTAD 21 8 36 33 14 8 1 1380 HALLE-VILVOORDE 23 3 39 43 11 3 1 1008 LEUVEN 24 1 47 42 8 2 1 870 NIJVEL 25 8 35 45 7 3 1 606 BRUGGE 31 1 61 26 10 0 2 358 DIKSMUIDE 32 2 41 35 18 1 4 114 IEPER 33 0 43 43 11 3 0 253 KORTRIJK 34 1 31 56 7 2 3 661 OOSTENDE 35 0 34 53 5 0 7 323 ROESELARE 36 0 39 40 18 2 1 251 TIELT 37 0 50 42 7 1 1 208 VEURNE 38 16 37 40 5 0 2 98 AALST 41 1 41 43 5 6 4 552 DENDERMONDE 42 0 44 50 5 0 2 391 EEKLO 43 1 30 45 13 0 11 157 GENT 44 2 39 38 10 0 11 1069 OUDENAARDE 45 2 39 43 9 4 3 262 ST-NIKLAAS 46 1 48 44 6 0 1 550 AAT 51 11 45 32 7 4 1 121 CHARLEROI 52 5 38 44 7 5 2 683 BERGEN 53 11 29 32 18 8 1 410 MOESCROEN 54 4 40 37 13 3 3 126 ZINNIK 55 5 37 46 7 5 0 255 THUIN 56 4 43 41 7 5 0 270 DOORNIK 57 20 29 36 6 8 0 221 HOEI 61 1 64 26 3 5 1 148 LUIK 62 2 54 33 8 3 1 1111 VERVIERS 63 5 40 39 10 0 6 448 BORGWORM 64 3 51 31 9 5 1 98 HASSELT 71 0 50 37 9 1 2 821 MAASEIK 72 3 49 39 8 0 0 411 TONGEREN 73 1 41 40 6 1 11 407 AARLEN 81 6 52 29 6 5 2 100 BASTENAKEN 82 2 20 35 42 0 2 55 MARCHE-EN-FAMENNE 83 4 28 52 13 2 1 102 NEUFCHATEAU 84 3 38 48 8 2 0 95 VIRTON 85 12 38 42 5 2 1 86 DINANT 91 15 36 30 14 2 3 140 NAMEN 92 8 37 39 11 2 3 413 PHILIPPEVILLE 93 3 45 37 11 4 0 108 Totaal België 3 41 42 8 2 3 19033 Tabel V.2.f. Percentage van de verschillende ICD-9-CM-procedurecodes, per arrondissement Klassieke ziekenhuisverblijven met hysterectomie - MKG 1998

Kaart V.2.b. Radicale hysterectomie - MKG 1998 Definitie klassen + (aantal arrondissementen) 120 < SAR (12) 110 < SAR =< 120 (4) 100 < SAR =< 110 (4) 90 < SAR =< 100 (5) 80 < SAR =< 90 (7) SAR =< 80 (11) De * geeft aan of de afwijking van de waarde van de SAR significant is voor het desbetreffende administratief arrondissement

Administratief arrondissement Naam Nummer Aantal verblijven SAR Klasse Ondergrens 95% BI Bovengrens 95% BI Significante afwijking SAR ANTWERPEN 11 83 43 1 34 53 * MECHELEN 12 33 53 1 35 71 * TURNHOUT 13 39 50 1 34 65 * BRUSSEL-HOOFDSTAD 21 306 163 6 145 182 * HALLE-VILVOORDE 23 142 122 6 102 142 * LEUVEN 24 80 86 2 67 105 NIJVEL 25 63 89 2 67 111 BRUGGE 31 35 62 1 41 82 * DIKSMUIDE 32 21 226 6 129 323 * IEPER 33 34 166 6 111 222 * KORTRIJK 34 59 106 4 79 133 OOSTENDE 35 17 55 1 29 81 * ROESELARE 36 49 176 6 127 225 * TIELT 37 16 94 3 48 141 VEURNE 38 5 41 1 5 77 * AALST 41 58 106 4 79 133 DENDERMONDE 42 19 50 1 28 73 * EEKLO 43 20 123 6 69 177 GENT 44 108 108 4 88 128 OUDENAARDE 45 34 147 6 98 197 ST-NIKLAAS 46 31 70 1 45 94 * AAT 51 14 86 2 41 131 CHARLEROI 52 78 89 2 70 109 BERGEN 53 109 209 6 170 248 * MOESCROEN 54 21 146 6 84 208 ZINNIK 55 30 85 2 55 116 THUIN 56 32 107 4 70 144 DOORNIK 57 32 111 5 73 150 HOEI 61 12 60 1 26 94 * LUIK 62 122 99 3 81 116 VERVIERS 63 45 87 2 62 113 BORGWORM 64 14 100 3 48 152 HASSELT 71 89 118 5 94 143 MAASEIK 72 35 86 2 57 114 TONGEREN 73 27 72 1 45 99 * AARLEN 81 11 112 5 46 177 BASTENAKEN 82 23 315 6 186 444 * MARCHE-EN-FAMENNE 83 15 159 6 78 239 NEUFCHATEAU 84 10 95 3 36 154 VIRTON 85 6 66 1 13 119 DINANT 91 22 113 5 66 160 NAMEN 92 52 92 3 67 117 PHILIPPEVILLE 93 16 129 6 66 193 Totaal 2067 Tabel V.2.g. Aantal klassieke ziekenhuisverblijven met radicale hysterectomie - MKG 1998

Kaart V.2.c. Vaginale hysterectomie - MKG 1998 Definitie klassen + (aantal arrondissementen) 120 < SAR (10) 110 < SAR =< 120 (6) 100 < SAR =< 110 (4) 90 < SAR =< 100 (5) 80 < SAR =< 90 (6) SAR =< 80 (12) De * geeft aan of de afwijking van de waarde van de SAR significant is voor het desbetreffende administratief arrondissement

Administratief arrondissement Naam Nummer Aantal verblijven SAR Klasse Ondergrens 95% BI Bovengrens 95% BI Significante afwijking SAR ANTWERPEN 11 960 130 6 122 139 * MECHELEN 12 279 115 5 102 129 * TURNHOUT 13 477 155 6 141 168 * BRUSSEL-HOOFDSTAD 21 459 63 1 57 69 * HALLE-VILVOORDE 23 431 95 3 86 104 LEUVEN 24 364 101 4 90 111 NIJVEL 25 274 100 3 88 112 BRUGGE 31 94 43 1 35 52 * DIKSMUIDE 32 40 112 5 77 146 IEPER 33 110 140 6 114 167 * KORTRIJK 34 370 173 6 155 190 * OOSTENDE 35 171 145 6 124 167 * ROESELARE 36 101 95 3 76 113 TIELT 37 87 133 6 105 161 * VEURNE 38 39 85 2 58 112 AALST 41 240 114 5 99 128 DENDERMONDE 42 194 132 6 114 151 * EEKLO 43 70 113 5 86 139 GENT 44 411 106 4 96 117 OUDENAARDE 45 112 126 6 103 149 * ST-NIKLAAS 46 241 141 6 123 158 * AAT 51 39 62 1 43 82 * CHARLEROI 52 302 90 2 79 100 BERGEN 53 131 65 1 54 76 * MOESCROEN 54 46 84 2 59 108 ZINNIK 55 117 86 2 70 101 THUIN 56 110 95 3 77 112 DOORNIK 57 79 71 1 56 87 * HOEI 61 39 50 1 34 66 * LUIK 62 364 77 1 69 85 * VERVIERS 63 173 86 2 73 99 * BORGWORM 64 30 55 1 35 75 * HASSELT 71 302 102 4 91 114 MAASEIK 72 160 99 3 84 114 TONGEREN 73 164 111 5 94 128 AARLEN 81 29 75 1 48 102 BASTENAKEN 82 19 67 1 37 96 * MARCHE-EN-FAMENNE 83 53 144 6 105 182 * NEUFCHATEAU 84 46 113 5 80 145 VIRTON 85 36 101 4 68 134 DINANT 91 42 56 1 39 73 * NAMEN 92 161 73 1 62 85 * PHILIPPEVILLE 93 40 84 2 58 110 Totaal 8006 Tabel V.2.h. Aantal klassieke ziekenhuisverblijven met vaginale hysterectomie - MKG 1998

Kaart V.2.d. Hysterectomie met maligne indicatie - MKG 1998 Definitie klassen + (aantal arrondissementen) 120 < SAR (7) 110 < SAR =< 120 (4) 100 < SAR =< 110 (7) 90 < SAR =< 100 (7) 80 < SAR =< 90 (10) SAR =< 80 (8) De * geeft aan of de afwijking van de waarde van de SAR significant is voor het desbetreffende administratief arrondissement

Administratief arrondissement Naam Nummer Aantal verblijven SAR Klasse Ondergrens 95% BI Bovengrens 95% BI Significante afwijking SAR ANTWERPEN 11 207 105 4 91 119 MECHELEN 12 52 81 2 59 103 TURNHOUT 13 66 86 2 66 107 BRUSSEL-HOOFDSTAD 21 201 103 4 89 118 HALLE-VILVOORDE 23 146 125 6 105 146 * LEUVEN 24 80 86 2 67 104 NIJVEL 25 59 87 2 64 109 BRUGGE 31 45 77 1 54 99 * DIKSMUIDE 32 16 163 6 83 244 IEPER 33 27 126 6 78 173 KORTRIJK 34 57 100 3 74 125 OOSTENDE 35 36 108 4 73 143 ROESELARE 36 32 111 5 72 149 TIELT 37 18 102 4 55 150 VEURNE 38 7 53 1 14 92 * AALST 41 55 98 3 72 124 DENDERMONDE 42 33 87 2 57 116 EEKLO 43 16 95 3 49 142 GENT 44 147 143 6 120 166 * OUDENAARDE 45 32 132 6 86 178 ST-NIKLAAS 46 59 133 6 99 166 AAT 51 19 114 5 62 165 CHARLEROI 52 82 92 3 72 112 BERGEN 53 42 80 1 55 104 MOESCROEN 54 17 115 5 60 169 ZINNIK 55 34 96 3 64 128 THUIN 56 33 108 4 71 145 DOORNIK 57 16 54 1 27 80 * HOEI 61 17 85 2 45 126 LUIK 62 137 107 4 89 125 VERVIERS 63 44 84 2 59 109 BORGWORM 64 17 120 5 63 177 HASSELT 71 61 83 2 62 104 MAASEIK 72 34 88 2 58 117 TONGEREN 73 34 93 3 61 124 AARLEN 81 6 60 1 12 109 BASTENAKEN 82 6 80 1 16 145 MARCHE-EN-FAMENNE 83 3 31 1-4 66 * NEUFCHATEAU 84 10 91 3 35 147 VIRTON 85 5 53 1 7 100 DINANT 91 21 104 4 59 148 NAMEN 92 51 90 2 65 115 PHILIPPEVILLE 93 21 167 6 96 239 Totaal 2101 Tabel V.2.i. Aantal klassieke ziekenhuisverblijven met hysterectomie voor maligne indicatie - MKG 1998

Figuur V.2.b. Leeftijdsdistributie - MKG 1998 100 90 80 70 60 Leeftijd 50 40 30 20 10 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Aantal klassieke ziekenhuisverblijven met hysterectomie voor maligne indicatie Kaart V.2.e. Klassieke ziekenhuisverblijven met maligne neoplasma van de vrouwelijke geslachtsorganen als hoofddiagnose - MKG 1998 Definitie klassen + (aantal arrondissementen) 120 < SAR (9) 110 < SAR =< 120 (4) 100 < SAR =< 110 (5) 90 < SAR =< 100 (7) 80 < SAR =< 90 (6) SAR =< 80 (12) De * geeft aan of de afwijking van de waarde van de SAR significant is voor het desbetreffende administratief arrondissement

Administratief arrondissement Naam Nummer Aantal verblijven SAR Klasse Ondergrens 95% BI Bovengrens 95% BI Significante afwijking SAR ANTWERPEN 11 664 116 5 107 125 * MECHELEN 12 201 108 4 93 123 TURNHOUT 13 173 79 1 67 91 * BRUSSEL-HOOFDSTAD 21 587 102 4 94 111 HALLE-VILVOORDE 23 333 100 3 89 110 LEUVEN 24 247 91 3 80 103 NIJVEL 25 184 94 3 80 107 BRUGGE 31 111 66 1 53 78 * DIKSMUIDE 32 47 165 6 118 213 * IEPER 33 91 146 6 116 176 * KORTRIJK 34 215 130 6 113 147 * OOSTENDE 35 82 85 2 67 103 ROESELARE 36 110 132 6 107 156 * TIELT 37 64 126 6 95 156 VEURNE 38 34 88 2 59 118 AALST 41 116 71 1 58 84 * DENDERMONDE 42 87 79 1 62 96 * EEKLO 43 38 78 1 53 103 GENT 44 379 127 6 115 140 * OUDENAARDE 45 75 106 4 82 130 ST-NIKLAAS 46 169 132 6 112 152 * AAT 51 44 90 2 64 117 CHARLEROI 52 226 88 2 76 99 * BERGEN 53 147 96 3 80 111 MOESCROEN 54 37 86 2 58 113 ZINNIK 55 113 110 4 90 130 THUIN 56 119 134 6 110 159 * DOORNIK 57 88 101 4 80 122 HOEI 61 37 64 1 43 85 * LUIK 62 361 97 3 87 107 VERVIERS 63 102 67 1 54 80 * BORGWORM 64 47 114 5 82 147 HASSELT 71 196 94 3 81 107 MAASEIK 72 131 119 5 99 140 TONGEREN 73 128 122 6 101 143 * AARLEN 81 20 70 1 39 100 BASTENAKEN 82 18 83 2 45 121 MARCHE-EN-FAMENNE 83 12 43 1 19 67 * NEUFCHATEAU 84 20 62 1 35 90 * VIRTON 85 27 99 3 62 136 DINANT 91 46 78 1 56 101 NAMEN 92 118 72 1 59 85 * PHILIPPEVILLE 93 41 113 5 78 147 Totaal 6085 Tabel V.2.j. Aantal klassieke ziekenhuisverblijven met maligne neoplasma van de vrouwelijke geslachtsorganen als hoofddiagnose- MKG 1998