MOHO EN DE MOHOST Robbert Kruijne Docent/onderzoeker Lectoraat Ergotherapie, participatie en omgeving Hogeschool van Amsterdam
EEN MODEL is een vereenvoudigde weergave van een theorie - verbanden worden in een schema weergegeven Procesmodel: zegt iets over wanneer je iets doet Inhoudsmodel: zegt iets over wát je doet
MODEL OF HUMAN OCCUPATION IS: Een ergotherapeutisch inhoudsmodel Handelingsgericht Cliëntgecentreerd Holistisch Evidence based Géén invuloefening Geen instrument (wel instrumenten: OPHI, MOHOST, WRI, COSA, VQ enz)
HET MENSELIJK OPEN SYSTEEM intake output verwerking feedback De mens verandert en onderhoudt zichzelf Door wat hij doet In wisselwerking met de omgeving
OMGEVING Invloed van de omgeving is voor ieder mens uniek Mogelijkheden en Middelen Lokken handelen uit Staan handelen toe Eisen aan handelen Beperkingen aan handelen
OMGEVING Voorwerpen Cultuur Ruimten Sociale groepen Economie Politiek Handelingsvormen of taken
HET MENSELIJK OPEN SYSTEEM intake output verwerking feedback De mens verandert en onderhoudt zichzelf Door wat hij doet In wisselwerking met de omgeving
VERWERKING: WIL motieven Maakt keuzes voor het handelen GEWENNING rollen en regels Organiseert het handelen in patronen UITVOERINGSVERMOGEN capaciteiten Maakt het uitvoeren van handelingen mogelijk
WIL Weten wat je kunt en bewustzijn van wat je wilt Onderdelen: Persoonlijke effectiviteit Waarden Interessen (VOLITION) om tot keuzes te komen: proces van: anticiperen/ervaren/kiezen/interpreteren Verhalen!
GEWENNING (HABITUATION) De structuur die in het handelen is ontstaan door herhaling Onderdelen: Gewoonten Geïnternaliseerde rollen Een proces van: Geordende improvisatie Gewoontevorming en verandering Socialisatie en rolverandering
UITVOERINGSVERMOGEN (PERFORMANCE CAPACITY) Capaciteiten die het handelen mogelijk maken Sturen bij het plannen, interpreteren en produceren van gedrag. Objectieve componenten: Bewegingsapparaat / Zenuwstelsel / Hart-long stelsel Mentale capaciteiten Subjectieve ervaring: Deel uitmaken van de wereld Wereld kennen door ons lichaam (lived body)
Participatie NIVEAUS IN HANDELEN Occupational participation Handelen in werk/leren, spelen/vrije tijd en wonen/zorgen deelnemen aan de maatschappij Uitvoering Uitvoeren van een handelingsvorm relatie met rollen en gewoonten Occupational performance Vaardigheid Occupational skill Motorische vaardigheden Procesvaardigheden Communicatie- en interactievaardigheden = toepassen van capaciteiten
DIMENSIES IN HET HANDELEN: Handelingsidentiteit levenservaring : wie was je, ben je en wil je worden? Handelingscompetentie competentie zet de identiteit om in activiteit verantwoordelijkheden Handelingsadaptatie ontstaat uit identiteit en competentie gevolg van participatie in het verleden
OPHI-II: OCCUPATIONAL PERFORMANCE HISTORY INTERVIEW Om kwalitatieve en kwantitatieve informatie over het handelen te verzamelen Onderdelen: Semi-gestructureerd interview Score-schalen het handelen (geschiedenis-nu) staat centraal Handelingsidentiteit Handelingscompetentie Handelingssituatie Verhaal over de levensgeschiedenis: Wat heeft de cliënt ervaren als belangrijk(st)e gebeurtenissen? Waar zitten pieken en dalen?
MOHOST Man through the use of his hands, as they are energized by mind and will, can influence the state of his own health (Reilly, 1962) How daily activities are chosen, patterned into routines and performed, gives us a sense of who we are (kielhofner 2007) 17
MOHOST To identify when further more detailed assessment is needed Straight forward/relatively quick to use & repeat Support team communication Build personal profiles to inform decisions Have flexible data gathering method Moho Clearinghouse (2015) 18
MOHOST: WANNEER? In alle fases van de behandeling (meestal intake). Wanneer een gestandaardiseerde observatie niet mogelijk/wenselijk is. Zeer geschikt voor clienten waar moeilijk contact mee te leggen is. Geschikt als meetinstrument ter ervaluatie van de behandeling 19
DE MOHOST IN NL In 2007 vertaald in NL Toegepast in de praktijk Vormt vaak een basis voor een eigen observatie lijst Therapeuten ervaren het makkelijk in het gebruik. Invultijd rond de 15 minuten Complexe problematiek: niet meer dan 40 minuten 20
SCORE- FORMULIER 21
SCORE- CRITERIA 22
VEELGESTELDE VRAGEN Wat te doen wanneer een cliënt geen consistent beeld laat zien? Gebruik het meervoudig MOHOST formulier wanneer de cliënt duidelijke verschillen toont in verschillende situaties Hoe moet er bij het scoren omgegaan worden met hulp? Hulp Welke score geef je aan een cliënt die door een irreëel hoge succesverwachting moeite heeft met participeren? Cliënten met een (irreëel) hoge succesverwachting krijgen een hoge score, aangezien realisme niet wordt gescoord in dit item. Wanneer de irreëel hoge verwachting leidt tot verhoogde risico s moet er lager gescoord worden. 23
VRAGEN? 24
MOHOST DOWNLOADEN Gratis bij het kenniscentrum HVA http://www.hva.nl/achieve/patientenzorg/producten-voor-depraktijk/producten.html Hier zijn de MOHOST, de OPHI de PVQ en de Scope-NL te verkrijgen. 25
BRONNEN: Kielhofner G. (ed), A Model of Human Occupation, Theory and application, 3 e druk Williams & Wilkins, Baltimore, 2008 Thomas, C. J. Verhoef, I. Vromen Sleutelbegrippen A Model of Human Occupation bewerking en vertaling, HVA inst. ergotherapie, Scheltema hogeschoolboekhandel Amsterdam 1998 Verhoef, J. Kielhofner: Goeroe of Goochelaar? Nederlands tijdschrift voor Ergotherapie, p. 9-15 (28, nr1) feb.2000 Verhoef, J. & A. Zalmstra ; Model of Human Occupation, in: Granse, M. le ; M. van hartingsveldt; A. Kinébanian red. Grondslagen van de ergotherapie, 3 e druk Reed Business, Amsterdam 2012