GLB, agrarisch natuurbeheer en de positie van ANV s Duo-presentatie Stand van zaken van discussie over GLB, agrarisch natuurbeheer en collectieven Toekomstige werkwijze van collectieven en benodigde professionalisering 1
Stand van zaken discussies Let wel: niets is zeker tot alles zeker is Drie partijen moeten akkoord bereiken Hopelijk vóór de zomer duidelijkheid Relaties tussen het nieuwe GLB en agrarisch natuurbeheer Collectieven krijgen een officiële plek in de beheerregelingen (SNL) en kunnen wellicht een rol spelen bij de realisering van de vergroening van het GLB Agrarisch natuurbeheer kan waarschijnlijk meetellen voor de vergroening Discussie over dubbelbetaling: wanneer aan de orde, wel of niet toestaan? EU-aandeel in financiering wellicht omhoog 2
Positie collectieven 1 e pijler Vergroening eerste pijler: 50% van vergroening ( natuurbraak ) mag collectief, op gebiedsniveau Nog niet goed uitgewerkt, vergt regionale verevening Of hier substantiële rol ligt, hangt sterk af van invulling vergroening Vergroening: stand van zaken Koppeling tussen basis- en vergroeningspremie losser, vergroening meer zelfstandige keuzemogelijkheid Ecological Focus Areas ( natuurbraak ) in beweging: - percentage (7%) onder druk - invulling vloeibaar: bestaande natuur- en landschapselementen, vormen van extensieve productie Twee alternatieven voor vergroening: - deelname aan duurzaamheidscertificaten - deelnamen aan agrarisch natuurbeheer Voorwaarde: vergelijkbaar groen ambitieniveau 3
Agrarisch natuurbeheer als vergroening Zou langs twee sporen kunnen: - bij substantiële deelname automatisch groen - hectares zwaar beheer tellen als EFA Heftige discussie over dubbelbetaling: wel of niet toestaan? Vergoedingscomponent voor uit productie zou uit eerste pijler kunnen komen. Mogelijkheden verschillen per beheervorm. Staatssecretaris: forfaitair bedrag korten op SNLvergoedingen Inspelen op vergroening? Deel van bestaand niet-productief oppervlak kan meetellen Invulling in beweging: wellicht tellen ook vormen van productie mee Oplossingen buiten bedrijf: meer belangstelling voor natuurgronden en landschapselementen Vergroeningsoppervlak zal onderdeel moeten zijn van / aansluiten bij bedrijfsoppervlakte 4
Rol in plattelandsbeleid / SNL Verbreding van diensten tot landbouw-milieuklimaat Rol collectieven: staat in Brusselse voorstellen, proberen werkbaar in regelgeving te krijgen, met name t.a.v. controle en sanctionering Het nieuwe agrarisch natuurbeheer volgens EZ Eén loket, integrale gebiedsofferte (smal of breed) Afspraken van 6 jaar tussen overheid en collectief op basis van arealen en kwaliteiten Afspraken van minimaal een jaar tussen collectief en grondgebruikers op basis van mix van maatregelen Het collectief vraagt aan, contracteert door, betaalt en handhaaft Geen gebruik GDI, ligging contracten achteraf melden Nog discussie over rollen rijk en provincies 5
Effectiviteit van het agrarisch natuurbeheer Wat vraagt dit van het collectief? Collectief heeft duidelijke visie op toekomst gebied en kansen voor realisering overheidsdoelen Collectief is een rechtspersoon en is robuust (qua omvang en vertegenwoordiging grondgebruikers) Collectief heeft aantoonbare kennis van en ervaring met agrarisch natuurbeheer Collectief beschikt over alle faciliteiten (mensen, software) om goed te administreren, controleren, betalen, sanctioneren, monitoren en rapporteren Collectief is gecertificeerd Agrarisch natuurbeheer in het nieuwe stelsel Twee ontwikkeltrajecten: Kwaliteitsverbetering agrarisch natuurbeheer; Voorbereiding op de nieuwe rol als eindbegunstigde van collectieven Korte toelichting: o Kansen voor kwaliteitsverbeteringen o Huidig en toekomstig proces + organisatie agrarisch natuurbeheer 6
Effectiviteit van het agrarisch natuurbeheer Kansen voor verbetering: - effectiever beheer voor soorten en biotopen die het bedrijfsniveau overstijgen; - ruimte voor regionaal maatwerk: toepassen op kansrijke plekken en gemotiveerde bedrijven; - hoge deelname en dekkingsgraad; - hoge flexibiliteit: aanpassen van beheer naar bevind van zaken; - betere begeleiding en training van deelnemers. Diverse voorbeelden in de workshops Inpasbaarheid en uitvoerbaarheid Kansen voor de boer: - beter inpasbare maatregelen, - minder papierwerk ( ontzorgen ) - één duidelijke aanspreekpunt in het gebied - verantwoording achteraf Controle is effectiever, efficiënter en goedkoper Kansen voor het collectief: - Hét aanspreekpunt in het gebied; - Ruimte voor eigen inbreng ontwikkelingen in gebied Voor de toekomst: opschalen naar integrale opdrachtnemer 7
Het collectief als eindbegunstigde Een groep van agrariërs en/of andere grondgebruikers Uitgangspunten: Vanuit het gebied (bottom-up) Ruimte voor samenwerking Doelen leidend voor te vormen samenwerking Draagvlak in het gebied Samenwerking gericht op de uitvoering Het voordeur achterdeur principe 8
De kracht van het collectief Unieke taken zoals: Werving, draagvlak: communicatie met gebied Gebiedskennis voor gebiedsvisie en uitstippelen beheer Natuur- en landschapskennis voor uitstippelen beheer Afstemmen van vraag en aanbod Controle en sanctionering Andere taken zoals: ecologische toets GIS-werk administratie en uitbetaling monitoring externe communicatie Slim organiseren Twee landelijke projecten Werkconferenties: In beeld brengen benodigde organisatie en kennisbehoefte van de collectieven tbv nieuwe rol als eindbegunstigde Offertetraject professionalisering collectieven In beeld brengen van de kosten voor professionalisering van collectieven 9
Tot slot Het nieuwe stelsel biedt kansen voor: kwaliteitsverbetering van het agrarisch natuurbeheer samenwerking in gebieden In de workshops: Eerste ervaringen van het werken met collectieven Vragen? 10