Antwoordkernen bij Eureka 4H De Wereld na 45, de Koude Oorlog Antwoordkernen zijn vrijwel nooit volledige zinnen. Antwoordkernen geven alleen aan, wat er beslist in het antwoord moet staan. De bedoeling is, dat je eerst zelf de antwoorden vindt/bedenkt. Daarna maak je er zelf goede eigen zinnen van. Pas achteraf controleer je, of je antwoord goed is. Vaak is het geen kwestie van goed of fout, maar van volledig of niet volledig. Wat zijn de regels voor het maken en nakijken van opdrachten: Soms komt er bij de antwoordkernen xxx: dat betekent: zo'n antwoord moet je helemaal zelf bedenken. Vaak gaat het dan om een eigen mening, of een eigen voorbeeld: zoiets kunnen we natuurlijk niet voor je bedenken. betekent: de opdracht is geen vraag. Je moet alleen de opdracht lezen. De vraag komt dan daarna: zie bij opdracht 2 ; de vraag staat bij 2.1. betekent, dat wat op de stippellijn moet, overgenomen moet worden uit het boek. 5.1 Nieuwe machtsverhoudingen 1 1.1 SU, Dtsl, Litouwen 1.2 SU 1.3 VS 1.4 Geen oorlog op eigen grondgebied, dus geen burgerslachtoffers 1.5 SU 1.6 Kolonie van Italië 1.7 Geschreven en ongeschreven Secundair Objectief 2010 2011 1
2 2.1 Xxx 3 Dekolonisatie Twee nieuwe supermachten Nieuwe kaart van Europa 4 4.1 Verlies van grond in het oosten + verdeling in twee Duitslanden 4.2 Opgeschoven naar het westen 4.3 Gebiedsuitbreiding in het westen 4.4 Angst voor oprukkend communisme 4.5 Verklarend 5 6. 6.1 Xxx 7 7.1 In een democratie bestaan < wel..> vrije verkiezingen met meerdere politieke partijen, 7.2 In een dictatuur bestaan < geen > vrije verkiezingen. 7.3 In de VS bestond een < dictatuur >, in de SU een dictatuur. 7.4 In een democratie bestaat < wel > vrijheid van meningsuiting, in een dictatuur bestaat < geen > vrijheid van meningsuiting. 7.5 In een < dictatuur > is 1 partij aan de macht. 7.6 In de VS bestond een < vrije markteconomie >, in de SU een < planeconomie >. 7.7 In de VS bestonden < grote > verschillen in rijkdom, in de SU bestonden < kleine > verschillen in rijkdom. 2010 2011 2
7.8 De < SU > streefde naar een wereldrevolutie en verspreiding van haar ideologie. 7.9 In West-Europese landen bestond voor de Tweede Wereldoorlog een < democratie > en een < vrijemarkteconomie >. 7.10 In een vrije markteconomie zijn de productiemiddelen het eigendom van < particulieren >, in een planeconomie zijn de productiemiddelen het eigendom van < de staat >. 8. 9 9.1 Foto links = Yalta, de drie leiders spreken geanimeerd met elkaar = goede verstandhouding Foto links = Potsdam, alleen Truman en Attlee spreken genimeerd met elkaar, terwijl Stalin ietsje verder van ze af zit en zich niet met het gesprek bemoeit. 10 De Koude Oorlog 10.1 De legers van de beide grootmachten hebben niet werkelik in een oorlog tegenover elkaar gestaan 10.2 Nee, bijvoorbeeld Vietnam 10.3 Helikopter 11 11.1 Links = communisme 11.2 Rechts = kapitalisme 11.3 Bij het volk 2010 2011 3
11.4 Bij de zakenman 11.5. Links Rechts Waar is gelijkheid en waar Gelijkheid ongelijkheid niet? Waar en door wie wordt het Overheid (State Goverment) Zakenman (businessman) Businessplan bedacht? Wie krijgt de winst? Het volk Zakenman Wie is de eigenaar van de fabriek? De staat Zakenman 12 12.1 Hoog, subjectieve bron 12.2 Tegen, affiche laat zien dat het communisme leidt tot terreur en slavernij 12.3 Tekst en de ruiter is de Dood met de zeis 15.2 de VS nemen de leiding in de wereld 13 13.1 Xxx 13.2 Uitbreiding communisme naar het westen 13.3 Nee 13.4 Het IJzeren Gordijn 13.5 Draaien om Moskou 14 14.1 Marshallhulp en containment 14.2 Comecon en Warschaupact 14.3 Burgeroorlog in Griekenland 14.4 Armoede van West-Europa 14.5 Together 14.6 West-Europa moest samenwerken 14.7 Windmolen 14.8 Amerikaanse vlag, zet de molen op de wind 14.9 VK 4.0, 4.1 en 4.2 wanneer gaat waardoor wat is het gevolg van 14.10 VK 2.3 Hoog, subjectief Het westen 14.11 VK 1.2 Verklarende 6. De Koude Oorlog in praktijk 6.1 De Oorzaken van de Koude Oorlog 15 15.1 Stoppen tijdens WOI 15.2 Vol wantrouwen 16 2010 2011 4
16.1 Op conferentie van München afspraken maken met Hitler 16.2 SU 17 17.1 Landkaart 17.2 Vertegenwoordiger van Tsjecholowakije 17.3 Niet te vertrouwen 18 Niet aanvalsverdrag sluiten met Nazi-Duitsland om meer tijd te kunnen winnen 19 19.1 Hitler en Stalin 19.2 Niet-aanvals-verdrag 19.3 Een Engelsman 19.4 Negatief 20 20.1 De kerk, de kapitalist en de Tsaar 20.2 Wereldrevolutie 21 21.1 Expansiepolitiek 21.2 Doel = hoge winsten, de basis hiervoor vormen goedkope grondstoffen (_ kolonialisme) 21.3 De kolonies, samen met de arbeiders in eigen land die betaald werden met lage lonen 21.4 Kapitaal staat centraal 22 22.1 De dikke man is een kapitalist Het web boven zijn hoofd is de rook uit de fabriekspijpen Aan het geld te zien is de dikke man heel erg rijk 22.2 Tegen 22.3 Kapitalisme 23 VK 2.3 Hoog, subjectief Het westen 24 VK 1.2 Verklarend Beschrijvend 25 VK 4.1 en 4.2 aanleidingvraag 6.2 Toenemende spanningen tussen Oost en West 26 Duitsland, Berlijn 26.1 Blokkade van Berlijn 26.2 Een luchtbrug 26.3 Invoering van de D-mark 26.4 Berlijn = kapitalistisch uithangbord 26.5 Tegenstelling communisme kapitalisme 2010 2011 5
26.6 Twee aparte Duitslanden 27 Nauw samenwerken met VS en West-Europa 27.1 Verbod op betrekkingen met Oost-Duitsland en andere Oost-Europese landen en een koele verhouding met de SU 28 Een communistische staat onder leiding van de SU 28.1 Zware industrie = basis voor onafhankelijkheid en welvaart 29 _ 29.1 Centraal moet staam: *muur - * vlucht -*scheiding 30 VK 1.2 Verklarende vragen 6.3 Korea-oorlog 31 Verdeling in communistisch en kapitalististisch 32. 33 1. verlies van kapitalisme 2. westen vecht terug 3. versterking van Noord-Korea door Chinese troepen 4. einde is wapenstilstand op 38ste breedtegraad 34 _ 34.1 Amerikaanse troepen, VS waren verantwoordelijk voor het gooien van dit smerige wapen 34.2 Gevolgen 34.3 Meer napalm dan in Vietnam en de gevolgen waren nog erger, omdat Korea dichter bevolkt was dan Vietnam. Maar dat is onbekend, want over de Korea-oorlog is niet veel bekend bij het grote publiek 35 _ 35.1 Amerikaan 35.2 Onderdeel van de propaganda in de Koude Oorlog (de tegenstelling Oost West) 36 36.1 36.2 Xxx 36.3 Xxx 36.4 Om te laten zien dat Noord-Korea met gemak het Westen aankan. 2010 2011 6
37 Het is een strijd tussen West (VS) en Oost (SU), maar de troepen van beide landen staan niet direct tegenover elkaar. 38 VK 2.3 38.1 Subjectief 38.2 Ellende van de burgerbevolking 38.3 Subjectief 38.4 Hoog 38.5 Hoog 39 VK 4.1 en 4.2: Napalmbommen 40 VK 1.2 Beschrijvend Verklarend (het gaat om vraag 36.4) 41 VK 2.3 Secundair (het gaat over vraag 33) Primair 42 VK 2.3 Geschreven en ongeschreven Geschreven 6.4 Vreedzame coëxistentie 43 Vreedzame coëxistentie 43.1 Volken met verschillende politieke systemen moeten vreedzaam naast elkaar kunnen leven 43.2 Een derde wereldoorlog zou de wereld kunnen vernietigen en het was ook niet nodig dankzij vreedzame concurrentie 44 Opstand in Hongarije was bloedig neergeslagen en de bouw van de Berlijnse muur 45 Ich bin ein Berliner 46 46.1 Matig 46.2 Bij aantreden veel militaristischer dan bij de bouw van de muur 47 _ 47.1 Gevoel van achterstand, dus niet blij. VS een nieuw doel = de maan 2010 2011 7
6.5 Cuba-crisis 48. 49 Rechtse dictatuur 49.1 Hij was tenminste rechts 50 Het nationaliseren van alle Amerikaanse bezittingen 50.1 Communisme 50.2 Weigering het Cubaanse suikeroverschot op te kopen 51 Vlucht van rijke Cubanen; de (mislukte) invasie; te weinig inkomsten dankzij de suikeroverschot boycot van de Amerikanen 51.1 SU 51.2 SU zag de kans schoon om invloed te krijgen op het Amerikaanse continent = opnieuw Oost tegen West 52. 53. 54 54.1 Klein Duimpje 54.2 Nee, niet als het inmiddels broodkruimeltjes geworden zijn 54.3 Ja 54.4 Alabama, Zuid-Vietnam, Cuba (allemaal problemen) 54.5 Cubacrisis 54.6 Amerika (Kennedy en zijn broer Robert) zullen waarschijnlijk de problemen uiteindelijk wel oplossen, want het pas met de kruimels is nog steeds duidelijk zichtbaar. 54.7 Amerikaanse blokkade rond Cuba, de Russische schepen keren uiteindelijk om. 2010 2011 8
55 VK 4.0, 4.1 en 4.2 55.1 Verklaring 55.2 Wanneer gaat.. 55.3 Foto van U2 55.4 Waardoor. (Welke problemen ) 55.5 Tegenstelling OOst (communisme) West (kapitalisme) = de Koude Oorlog 55.6 Wat is het gevolg van.. 55.7 - Kennedy gaf de garantie dat de VS Cuba nooit zou aanvallen en - Chroesjtsjov liet de raketten terughalen, nadat Kennedy beloofd had de Amerikaanse raketten op het grondgebied van Turkije weg te halen. - geen bovengrondse kernproeven meer te doen. - En in 1969 openden de twee supermachten besprekingen over wapenbeheersing. 56 C = 5; B = 4; A = 3 6.6 De Vietnamoorlog 57 Nationalisme 57.1 VS en SU gaan zich met deze strijd bemoeien 57.2 Dekolonisatie 58. 58.1 Xxx 59 Onafhankelijkheid 59.1 Strijd als onderdeel van de Koude Oorlog 60 _ 60.1 1 =dropping; 2 = evacuatie; 3 = Agent Orange; 4 = napalm 60.2 Xxx 61 _ 61.1 Militaire overmacht 62 _ 62.1 Vietcong 2010 2011 9
62.2 Waar de Vietcong zich verborgen hield en waar de eventuele wapenvoorraden zich bevonden in het dorp 63 Nadeel, want al dat geweld leidde tot een negatieve stemming onder de bevolking 64 Nixon 64.1 Vietnamisering 64.2 Geen gezichtsverlies met het oog op de strijd tussen VS en SU 65 65.1 De Vietnamesen 65.2 De Noord-Vietnamezen 6.7 Het conflict in het Midden-Oosten: Israël Palestina (1945 1979) 66 Centralen Geallieerden 66.1 Turkse sultan koos partij 66.2 Arabische staat en Joods thuis 66.3 Arabisch nationalisme en joods nationalisme 66.4 Verlies grondgebied, o.a. het Midden-Oosten 67 Vredesorganisatie 67.1 Mandaatgebieden 67.2 Uitbreiding van macht 67.3 Imperialisme 68 Tegenstrijdige Engelse beloftes 68.1 Palestina 68.2 Engeland 69 Als gevolg van zionisme, kwamen steeds meer joden naar Palestina. Zij kochten land op en stichtten nederzettingen 69.1 Waardoor ontstond er onrust in Palestina? 69.2 Het land is vrij en zal hen kunnen voorzien van voedsel door landbouw 69.3 Arabieren joden Engelsen 70 Tegenhouden van Europese joden 71 Xxx 71.1 VN-verdelingsplan 71.2 Palestijnen en Arabische buurlanden wezen het voorstel af 72 Onafhankelijke staat Israël 72.1 Eerste Arabisch-Israëlische oorlog 72.2 A = 1949; B = 1947, C = 1946 73 Schrijfopdracht kan, als de docent(e) er om vraagt, ingeleverd moeten worden 74 VS en SU probeerden allebei invloed te krijgen in de onafhankelijk geworden kolonies 74.1 Egypte 2010 2011 10
74.2 Suez-crisis 74.3 VS: Israël, Saoedi-Arabië, Iran; SU: Egypte, 75. 76 Sadat 76.1 1978 in Camp David 76.2. Israël trekt zich terug uit de Sinaï Een vredesverdrag tussen Egypte en Israël 77 Nee 7. Het einde van de Koude Oorlog 7.1 Spanning en ontspanning 1 Wapenwedloop toch gevaarlijk en geldverslindend 1.1 Ontspanning 2 Salt-akkoord 2.1 de aantallen kernwapens in Oost en West worden beperkt 2.2 Breznjev en Nixon 2.3 Xxx 3 Macht van het Kwaad 3.1 Nucleaire wapens 4 Kruisraketten in Europa en Star Wars 4.1 Lid van de NAVO 5 Neutronenbom doodt alleen al het leven 5.1 Eventuele atoomoorlog speelt een belangrijke rol 5.2 Ten tijde van Reagan 5.3 Angst voor de bom 5.4 Pacifisme en tegen de plannen van de VS 5.5 Kruis op de raket op het hoofd. Men wil geen kruisraketten, omdat dat eventueel een oorlog in Europa dichterbij brengt. 5.6 Hollanditis 2010 2011 11
7.2 Het instorten van het Oostblok 6 6.1 Oorlog in Afganistan 6.2 Perestroika en glasnost. De Oost-Europese landen moesten op eigen benen gaan staan. De nadruk kwam te liggen op de interne hervormingen 6.3 Het uiteenvallen van de SU 7 Xxx 8 Oorzaak 9 Verklarende vraag 10 Geschreven standplaatsgebondenheid hoog subjectief primair representatief voor de houding van een groot deel van de Nederlandse bevolking 8 Dekolonisatie van Indonesië onder invloed van de Koude Oorlog (1945 1949) 8.1 Het Cultuurstelsel 11 1= verklaring; 2 = oorzaak; 3 = redden; 4 = aanleiding; 4 = gebeurtenis; 5 = gebeurtenis; 6 = gevolgen 11.1 0orzaakvraag. Verarmd Nederland 11.2 Redenvraag. Indonesië kon een bijdrage leveren aan de modernisering van Nederland 11.3 Aanleidingvraag. Java-oorlog 11.4 Wat zijn de gevolgen van het cultuurstelsel 8.2. Liberale periode 12 12.1 industrialisatie 12.2 Liberalisme 12.3 Superieure westerse bovenlaag 12.4 Nee, landen als Frankrijk en Engeland haalden ook goedkope grondstoffen uit hun kolonies 13 industrialisatie, kapitalisme, liberalisme, imperialisme 14. van Java naar de andere eilanden en van kust naar de binnenlanden Inlandse vorsten werden hoge ambtenaren en opstandige gebieden werden gepacificeerd Bevolking kreeg ondergeschikte rol 8.3 De ethische politiek en het groeiend nationalisme 15 Artikel een Eere Schuld van Van Deventer 15.1 Welvaart en meer zelfstandigheid 15.2 Landbouw; emigratie, arbeidsomstandigheden, onderwijs, gezondheidszorg. 16 Rijst vraagt veel water 16.1 Verklarend 2010 2011 12
16.2 Denkvraag: Andere landbouwproducten en verbeterde landbouwmethodes door voorlichting 17 Overbevolkte Java te ontlasten 17.1 Geschreven en ongeschreven; primair; subjectief = standplaatsgebondenheid hoog; representatief voor het emigratiebeleid van de overhead als onderdeel van de ethische politiek 17.2 Javaanse boeren naar Sumatra 17.3 Boek de Millioenen van Deli 17.4 Terugbrengen van weggelopen Javaanse arbeider 17.5 Slaven, omdat XXX 18 18.1 Beperkt, want de toegang tot hoger (en beter) onderwijs ligt niet echt voor ze open 18.2 Kapitalistische samenleving, naast discriminatie op grond van afkomst 8.4 Groeiend nationalisme in Nederlands-Indië 19 Onderwijs 19.1 Oorzaak 20 Nieuwe elite: zelfbewust en zelfverzekerd 21. 22 Zij waren nog bereid om met Nederland samen te werken 22.1 - Verbieden en leiders Oppakken en naar Boven Digoel sturen ; - censuur - politieke inlichtingendienst - politie kreeg verregaande bevoegdheden 23 _ 23.1 Vrijheidshelden als Willem van Oranje 23.2 Rebellen, oproerlingen en schurken 23.3 Nationale helden en martelaren 8.5 Het dekolonisatieproces: een moeizaam afscheid 24 De moederlanden waren afwezig dankzij wereldoorlog II 25 Steun van VS of van SU 26 Japanners lieten de onafhankelijkheid uitroepen 26.1 Japan onderstreeepte anti-westerse en anti-koloniale stemming 2010 2011 13
27 Denkvraag: Interne aangelegenheid, opstandige nationalisten werden gezien als rebellen. Herstellen van de rust en orde intern is een politie aangelegenheid 27.1 Financiële nood van Nederland _ gericht op belangrijke economische gebieden voor grondstoffen 27.2 Inname van Djokjarta, het centrum van de Republiek en de republikeine regering ten val te brengen 27.3 Standplaatsgebondenheid hoog, beide bronnen zijn subjectief. Alleen gezien van een tegengesteld standpunt. 27.4 Bracht de onafhenlijkheid dichterbij, ondanks de militaire successen 27.5 Dat was zeker niet de bedoeling van de Nederlandse overheid 28 28.1 Ruzie 28.2 Grijpt in 28.3 Truman (VS), Indonesië en Nederland, ijsje (financiële steun) 28.4 Politionele acties en het standpunt van de VS in deze. 28.5 Ja, door de agent heel erg groot af te beelden en de Republiek en Nederland af te beelden als kleine jongens. 29. 29.1 Xxx 30 Xxx 2010 2011 14