Inhoud Impliciet leren in het gymlokaal Simon Leistra & Wouter de Groot 26 Januari 2017 Introductie: Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap Waarom impliciet leren? Hoe zou dat kunnen? Extern focus leren/dwangstelling Projecten DCD en Onbeperkt sportief/kenniscentrum Sport Praktijk Doen Nadenken Terugkoppeling en afsluiting Lectoraat praktijkgerichte sportwetenschap Onderzoek & Onderwijs Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap Bewegingsonderwijs Jeugdsport Actieve & gezonde leefstijl Het lesgeven aan Het organiseren van Het stimuleren van kinderen om ze voor te kinderen, professionals, personen, omgeving en bereiden op de huidige omgeving en aanbod om processen met als doel en toekomstige (on)georganiseerde sportieve, actieve en bewegingscultuur sportdeelname te gezonde leefstijl. bevorderen Prestatie Sport & Werk Het trainen van sporter(s) en werknemer(s) met als doel prestatieverbetering. Organisatie sportverenigingen & events Het organiseren van sport in verenigingen, communities en events met als doel: sociaalmaatschappelijke impact creëren. Student Thema: vergroten van vaardigheden, beleving en gedrag bij kinderen in directe interactie Thema: vergroten van sportdeelname van kinderen op school, buurt en sportvereniging Thema: stimuleren van sportieve, actieve en gezonde leefstijl obv community based interventies. Thema: optimaliseren van belasting en herstel sporters en werknemers. Thema: organisatieprocessen verbeteren van sport als sociale hefboom en het evalueren van de impact op maatschappij Projecten: vmbo en zelfregulatie, impliciet leren, ieder kind kent sporttalent, zelfdeterminatie, omgang met diversiteit Projecten: Groninger coach model, Veilig Sport klimaat, Special Heroes, BSLIM, Talentdagen, BeSwim, ASE Projecten: JOGG, Groningen Fit!, BIOR, Fietsen, SPEACH, DEDIPAC, Bslim, Sportieve Gezonde School, vmbo zelfregulatie, fit for life Projecten: voetbal, brandweer, productie personeel, nieuwe gezonde werken, politie, RTC blessure preventie. Projecten: Vitale sportvereniging (RAAK), impact sportevenementen, BIOR, social entrepreneurship. Werkveld Docent/ onderzoeker 8-2-2017 Wat willen we met bewegingsonderwijs? Sport Gezondheid Cognitie Sport Deelname Sport Vaardigheid Beleving Gedrag Onderzoeksprojecten Rol als sportleraar BSLIM Vmbo en zelfregulatie Onbeperkt sportief: leskaarten Zwemmen: effectief zwemonderwijs Sport op basisscholen Drenthe: rol van bewegingsonderwijzer DCD: zelfstandig sporten van kinderen met motorische achterstanden bevorderen Rol als sportcoach/combinatiefunctionaris Jeugdsport: passend sportaanbod & talentdagen Special heroes: van school naar sportvereniging Buurtsportcoaches: effect van BSC op beweeggedrag Activity square Europe (school-sport) SPEACH (school-sport & gezondheid ) Rol als sportprofessional Sportplein: sportieve gezonde school MBO: fit for life KIWI: gezonde actieve leefstijl & vreedzame wijk Sportieve gezonde school in vmbo: aanbod voor vijf dagen in de week Kennisontwikkeling ten behoeve van de (sport)beroepspraktijk wij leiden een sportprofessional op die in staat is om op basis van onderzoek zijn 8-2-2017 eigen beroepspraktijk te verbeteren en anderen te adviseren 6 1
Waarom impliciet leren? Beter motorisch leren? Waarom impliciet leren? Impliciet leren Tegenhanger van traditioneel leren Leren zonder dat er een beroep wordt gedaan op expliciete kennis (Masters, van der Kamp & Capio, 2013) Natuurlijke ontwikkeling Niet afhankelijk van werkgeheugen (Steenbergen, van der Kamp, Verneau, Jongbloed-Pereboom & Masters, 2010) Onderscheid: Mate waarin er een beroep gedaan wordt op de cognitie en daarbij bewuste kennis opdoen van de beweging. Presteren onder druk (in spelvorm) Retentie Foutloos leren Differentieel leren Analogie leren Extern focus leren/dwangstelling 8-2-2017 Impliciet leren in het bewegingsonderwijs 81,1% - 92,2% expliciete leermethoden (van Casteren, et al., 2015; van Boxtel et al., 2015) Gebrek aan kennis (80% onbekend met onderscheid) Voorkeur voor plaatje-praatje-daadje Foutloos leren Train wat je wilt trainen op niveau Train foutloos, het hebben van succes is effectiever dan het meemaken van fouten Gewenst onderzoek (Van der Kamp, Duivenvoorden, Kok & van Hilvoorde (2015) Effect van impliciet leren in groepen/klassen Effect van impliciet leren op echte vaardigheden Bij foutloos leren is het effect groter en blijft beter behouden (Maxwell, Masters, & Kerr, 2001; Poolton, Masters, & Maxwell, 2005) 2
Onderzoek Bij foutloos leren is het effect groter en blijft beter behouden (Maxwell, Masters, & Kerr, 2001; Poolton, Masters, & Maxwell, 2005) Op eigen niveau -Aanleren: keuze uit kijkwijzer/video -Oefenen: keuze uit verschillende situaties Foutloos leren groep kreeg steeds grotere afstand (25-100) Foutengroep steeds kleinere (200-100) 1.Afzet met 2 benen tegelijk 2.Handen op het begin van de kast 3.Knieën bij elkaar 4.Benen tussen de armen brengen 5.Benen tegelijk van achteren naar voren brengen Differentieel leren Lichaam leert meer van oefensituaties met meer en grotere contrasten. Varieer! Onderzoek Wolfgang & Schöllhorn et al., 2006 / Henz & Schöllhorn, 2016 350 Passingscores soccer 300 250 200 150 100 50 0 Pre-test Post-test Tradit Different Ander tijd materiaal afstand veld doel x keer tempo Dribble Analogie leren Gebruik maken van beeldspraak rond als een bal hazensprongen setshot mbv zwanenhals - techniek recht als een plank Doe alsof 3
Onderzoek Onderzoek naar analogie leren, Liao & Masters (2001) Tijdens cursus MRT In leskaarten onbeperkt sportief/kenniscentrum Sport Cultuur-/persoonsafhankelijk Externe focus Onderzoek (Zachry, Wulf, Mercer, & Bezodis, 2005; Wulf & Su, 2007) Aanwijzingen gericht op het eigen lichaam (intern) of op het resultaat van de beweging (extern) Basketbal setshot: Knowledge of performance (intern) Knowledge of result (extern) Resultaat KR groep: meer succes, efficienter spiergebruik Conclusie: richten op resultaat is effectiever dan richten op proces! (Vooral bij meer gevorderde leerlingen) Dwangstellingen Ringzwaaien: tadam Hurksprong: Vertel me hoeveel vingers ik opsteek Koprol: Voorkom dat lintje valt Via handige inrichting van de leeromgeving kan zelflerend vermogen aangesproken worden zonder expliciete instructies en kennisopbouw Basketbal: Mik op de zwarte rechthoek Radslag, hockeydoel, lopen 4
Toepassing Leskaarten Onbeperkt Sportief/Kenniscentrum Sport eren met gedragsmatige of motorische problematiek Motoriek: basis = impliciet leren Externe focus Leskaarten Onbeperkt Sportief/Kenniscentrum Sport Leskaarten Onbeperkt Sportief/Kenniscentrum Sport eren met gedragsmatige of motorische problematiek Motoriek: basis = impliciet leren Externe focus eren met gedragsmatige of motorische problematiek Motoriek: basis = impliciet leren Externe focus DCD project Uitbreiding op de leskaarten Digitale leeromgeving Basis = impliciet leren 5
Beter motorisch leren? -op niveau -foutloos -differentieel Praktijk aan de slag Ervaren voorbeeld balans - dwangstelling -differentieel -eigen doelen -zelfregulatie -analogie leren -feedback op resultaat Video en aan de slag met werkblad Zelf ontwikkelen van een nieuwe bewegingssituatie (longboarden) Uitwisselen Dank voor jullie aandacht! Simon Leistra (s.l.leistra@pl.hanze.nl) Wouter de Groot (w.de.groot@pl.hanze.nl) 6