Progressie en plezier met impliciet leren

Transcriptie

1 Titel Subtitel

2 Progressie en plezier met impliciet leren Door Brendan Troost Dag van de Atletiek Zaterdag 19 maart 2

3 Doel en inhoud van deze presentatie Verbeteren kennis van principes van motorisch leren; Aanreiken motorische oefensituaties die het sprinten en hordelopen kunnen doen verbeteren. Andere wensen of verwachtingen? 3

4 Voorstellen Brendan Troost (31 jaar); RTC-trainer Horde-Sprint in Rotterdam (ATR); Clubtrainer bij AV Gouda; Al ruim 20 jaar actief in de atletieksport, waarvan de laatste 6 jaar als trainer-coach; In de dagelijkse praktijk personeelsadviseur bij Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport; Mijn atleten doen ontwikkelen is mijn grote drijfveer en mijn motto daarbij luidt als volgt: als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg (Einstein) 4

5 Wat is Motorisch leren? (Deel 1) Soort kennis en soort leren: Expliciet leren versus impliciet leren / Direct leren versus indirect leren Wat roept dit bij je op? Meer impliciet leren of meer expliciet leren en waarom? 5

6 Wat roept dit bij je op? Meer impliciet leren of meer expliciet leren en waarom? 6

7 Wat is Motorisch leren? Een proces dat leidt tot relatief duurzame veranderingen in het gedragspotentieel als gevolg van specifieke ervaringen met de omgeving. (Schmidt & Lee, 2005) Dat het nu in de training lukt (oefenresultaat), betekent nog niet dat je iets geleerd hebt (leerresultaat) Het aanleren en verbeteren van techniek is hierbij het startpunt. De techniek kent stabiele elementen (universeel) en flexibele/adaptieve elementen (stijl) Een vast bewegingspatroon ontwikkelen dat in allerlei situaties kan toegepast worden. Bij het leren van bewegingen en verbeteren van techniek is er sprake van een zelflerende loep van de atleet. Deze ontwikkeling moet door de trainer ondersteund worden met juiste oefensituaties en feedback. 7

8 Wat is motorisch leren? Expliciet leren ( Direct leren ) Veel expliciete instructie (letterlijk, verbaal en exact) Inslijpen door veelvuldig te herhalen Sterk geloof in (en dus ook veel discussies over) het ideale plaatje Veel feedback, meestal KP, want meten is schadelijk voor het leerproces Meer aandacht voor oefenresultaat dan leerresultaat Impliciet leren ( Indirect leren ) Beperkte kennisoverdracht. Overdracht is non-verbaal en geeft minder beperking in de wijze van uitvoering. Voorbeeld: Imiterend leren Voorbeeld: Analogie/metafoor Algemener principe: Handig inrichten van de leeromgeving (dwangstelling) Geeft minder last van stress en vergeten. Laat de atleten je oefenstof ervaren. Je maakt ze beter, zonder dat ze het zelf hoeven te begrijpen. 8

9 Wat is motorisch leren? Bij het leren van bewegingsvaardigheden worden 3 leerfasen onderscheiden: De cognitieve fase waarin de atleet kennis maakt met de grove bewegingsvaardigheid. Gebruik dan impliciete leervormen: imitatie, metaforen en dwangstellingen; De associatieve fase waarin de atleet oorzaak en gevolg (intentie en resultaat) steeds beter aan elkaar leert koppelen. Gebruik dan differentieel leren en random practise als leervormen. Variëren is de sleutel tot succes; En de autonome fase waarin de bewegingsvaardigheid vloeiend en min of meer automatisch uitgevoerd worden; Als trainer is het belangrijk om te weten in welke leerstadium een atleet zich bevindt, omdat je er je keuze van oefeningen en je feedback op af moet stemmen. Blijf het individu als vertrekpunt nemen. 9

10 Feedback Wat? Augmented feedback Intrinsieke feedback Knowledge of Performance (KP) Knowledge of Result (KR) De laatste zorgt er voor dat de aandacht van de atleet extern gericht is, wat zorgt voor een betere prestatie en leerresultaat. Als je feedback geeft, doe dat dan KR. Toelichting De feedback die de atleet van buiten zijn eigen lichaam krijgt (aanwijzingen van de trainer, videobeelden, gelopen tijd enz.) De feedback die de atleet vanuit zijn eigen lichaam krijgt (gevoel, verzuring, pijn) Expliciete kennis over de bewegingsvaardigheid en dus sterk gerelateerd aan expliciet leren. Aandacht die zich richt op het resultaat van de bewegingsuitvoering. Geef de atleet de kans zelf regie te nemen over zijn leerproces en trek dit niet naar je toe: -Probeer steeds minder feedback te geven; -Geef alleen feedback wanneer de atleet hierom vraagt; -Vraag de atleet wanneer hij feedback wenst; 10

11 Vormen van motorisch leren Observerend leren (ook wel imiterend leren, voordoen nadoen) Leren met gebruik van metafoor (bekende beelden of situaties die een klik veroorzaken) Dwangstelling (de oefensituatie vereist een goede uitvoering) Random leren (leren door middel van variatie in oefenstof) 11

12 Uitwerking observerend leren Oefening Doel Motorische leervorm Scenario 1 Scenario 2 Scenario 3 Quick step Verbeteren actief plaatsen na de horde Observerend leren De trainer doet het voor Atleet doet het voor Visuele feedback Andere opties (feedback, leervormen of anderszins) Op tijd (externe feedback) / Enthousiasmeren in je benadering 12

13 Uitwerking leren dmv dwangstelling Oefening Doel Motorische leervorm Scenario 1 Scenario 2 Scenario 3 Quick step Verbeteren actief plaatsen na de horde Dwangstelling Latje na de horde Matje voor de horde Verhoging voor de horde Andere opties (feedback, leervormen, of anderszins) Sneller aanlopen / Feedback met externe focus op geluid / Oefensituatie makkelijker maken 13

14 Uitwerking leren met metafoor Oefening Doel Scenario 1 Scenario 2 Scenario 3 Versnelling over hekjes Verbeteren actief plaatsen aan de grond Loop over de hekjes alsof je op hete kolen loopt Je moet met je voet hameren aan de grond Referentie naar andere oefening Andere opties (feedback, leervormen, of anderszins)) Afstand tussen de hekjes verkleinen (dwingender)/ Iemand ze laten opjagen (dwingender) / Klokken met tijd (externe feedback) 14

15 Uitwerking random leren Oefeningen Doel Scenario 1 Scenario 2 Scenario 3 Scenario 4 -Oefening aan het hek -Skipping over hekjes -Skipping op zwarte matjes -Versnelling met hekjes Verbeteren actief plaatsen aan de grond Geen feedback geven Observerend leren toepassen Meer dwangstelling toepassen Metafoor toepassen 15

16 Plezier en progressie met impliciet leren Plezier Laat de atleten het elkaar voor doen; Laat de atleten zelf oplossingen vinden; Je oefensituaties bepalen het plezier; niet jij; Varieer en houd het speels; Gebruik veel materiaal. Progressie Laat vooral de oefening cq. het oefenarrangement het werk doen. Gewenst / correct bewegingsgedrag moet vervolgens met een compliment worden bekrachtigd; Verschillende leervormen kun je ook gecombineerd aanbieden; Stop je enthousiasme dus niet te veel in uitleggen!; In eerste instantie alleen aangeven wat je gezien hebt zonder extra informatie is al een goed eerste stap; Bepaal hoeveel feedback op het moment van het leerproces nodig is en hoe dat het beste kan; Het moment van feedback bepalen; na het verwerken van het leren uit de beweging; 16

17 Bedankt voor uw aandacht! 17