Effectief motorisch leren een mix van impliciete en expliciete methoden

Transcriptie

1 Effectief motorisch leren een mix van impliciete en expliciete methoden Peter Beek Afdeling Bewegingswetenschappen, Vrije Universiteit, Amsterdam 9 de Schaatstrainerscongres: Leren, ontwikkelen en opleiden Garderen, 15 juni Kenmerken bewegingssturing 1. Doelgericht gewenst doel (effect) à bewegingsprogramma à beweging 2. Variabel 3. Hiërarchisch 1

2 Stadiamodel van motorisch leren Cognitieve fase Verschaf expliciete (d.w.z. verbaliseerbare) instructies in de vorm van stap-voor-stap-uitvoeringsregels en grove Knowledge of Results (KR, tijd of snelheid) en Knowledge of Performance (KP_ Associatieve fase Verschaf meer precieze KR en Knowledge of Performance (KP) (verbaal, video-feedback) Autonome fase Verschaf gedetailleerde KR maar geen KP (vermijd de aandacht op de uitvoering zelf te vestigen) Fitts and Posner, 1967 Impliciet versus expliciet leren Leren putten van een golfbal Expliciet-Leren-groep: ontving expliciete instructie over de techniek van het putten Impliciet-Leren-groep: voerde tijdens het oefenen een tweede, cognitieve taak uit Prestatie onder druk verslechterde in de EL-groep maar bleef hetzelfde in de IL-groep: history matters! EL-groep verworf meer stap-voor-stap-regels dan IL- groep (verbale protocollen) Herinvestering-van-kennis-hypothese: kennis waarover men niet beschikt, kan men ook niet opnieuw investeren Masters,

3 Interne versus externe focus Interne focus van aandacht: aandacht is gericht op de beweging ( action ) zelf Externe focus van aandacht: aandacht is gericht op het effect van de beweging ( action ) Inzichten uit onderzoek IF-instructies interfereren met natuurlijke sturingsprocessen ( constrained action hypothesis ), terwijl EFinstructies dezefaciliteren à zowel betere uitvoering van de taak als een beter leerresultaat (in termen van retentie en transfer) EF-instructies leiden tot grotere nettomomenten en gewrichtssnelheden, minder spieractiviteiten een betere taakprestatie 3

4 Wetenschap versus sportpraktijk Atletiek: 84.6% van de atleten geeft aan dat coaches instructies die een interne focus van aandacht bevorderen Honkbal: 69.0% van de instructies die honkbalcoaches geven tijdens de training van het pitchen bevorderen een intern focus van aandacht Hoe hiermee om te springen? Porter et al., 2010; Van der Graaff et al.,

5 Vervang IF-instructies door EF-instructies - introduceer een extern (imaginair) doel - refereer aan de omgeving Geef ondersteunende i.p.v. voorschrijvende instructies Beweeg het racket langs een helling als je de bal raakt versus Buig je ellenboog en roteer je arm van laag naar hoog vanuit de schouder Krab je rug met je racket 5

6 Conclusies Zowel impliciete als expliciete instructies hebben een plaats in het leerproces, afhankelijk van het niveau, de context en het type vaardigheid. Maar het kan lonen om meer in te zetten op impliciet leren en minder op expliciet leren. Het is vaak beter om globale ondersteunende instructies te geven dan instructies die de beweging in detail voorschrijven. Analyse Bocht 6

7 Analyse Bocht Einde afzet Links Plaatsing Links 7

8 Einde afzet Links Vlak voor plaatsing Rechts Aanwijzingen die gegeven zijn naar aanleiding van de bocht analyse, onderverdeeld in Expliciete en impliciete aanwijzingen: Expliciete aanwijzing Meer achterop meer druk niet te statisch overdreven verder springen Niet met twee schaatsen tegelijk op het ijs Knie naar voor drukken Niet rennen Linker heup meer naar binnenbocht duwen -> bekken draaiing waardoor listrekking meer zijwaarts Impliciete aanwijzing Zet af richting het kussen (referent) Duw bal voor je uit met knie Staart recht naar beneden Duw t ijs weg Laat t ijs weg golven Linker bil naar ijs brengen (referent) Ga op een krukje zitten links naast je 8

9 Expliciete aanwijzing Knieën naar tenen duwen Schaatsen bij elkaar houden Vast ritme in bocht Ontspan je bovenlichaam meer Rechterschouder naar beneden Gewicht boven standbeen brengen Impliciete aanwijzing Touwtje van je stuitje naar t ijs (metafoor) Door smal straatje schaatsen Je mag je schaatsen niet horen klappen Schaats op ritme van slingerklok Schaats als een (slungel) aap Kijk links van voorganger Sprong bochtjes met zachte landing Probeer sluipend door de bocht te gaan Analyse Start 9

10 Plaatsing schaats Links en Rechts Analyse Bocht 2 10

11 Moment van plaatsing Rechts 11

12 Analyse Start 2 12