Impressie Regiotour MIRT in Noord Nederland 13 juni Ron Lander en Nathalie Harrems openen de goed bezochte bijeenkomst in de schouwburg in Meppel. Naast het delen van kennis over de werkwijze in het Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport (MIRT) heeft Noord-Nederland er voor gekozen om het thema duurzaamheid/energie in relatie tot mobiliteit centraal te stellen. De deelnemers van rijk en regio en regio onderling komen dan in de benen om enthousiast kennis met elkaar te maken. Over werkwijze MIRT (Helen Land). De afgelopen jaren is er gewerkt aan de vernieuwing van het MIRT. Resultaat is onder andere een intensievere vorm van samenwerken, een programmatische benadering en meer flexibiliteit in infrastructurele planning. De Spelregels MIRT zijn hier dan ook op aangepast (nov. 2016). Ondertussen wordt er hard gewerkt aan de invulling van duurzaamheid in het MIRT. De stand van denken daarover vind je terug in de presentatie. Beleid duurzame energie in Noord Nederland Thomas Ietswaart schetst de opgave voor de energietransitie in Noord-Nederland. De ambitie is om in 2050 energieneutraal te zijn. De drie provincies werken samen, en leggen ieder hun accenten, afhankelijk van de regionale situatie. De opgave gaat over zowel energiebesparing als opwekking van duurzame energie. In Groningen wordt gewerkt aan de waterstofeconomie. Hiervoor zijn grote investeringen nodig, ook in wind op zee. In Friesland wordt gewerkt aan een regionale energiestrategie. Hierin werken gemeenten, provincie, waterschap en bedrijven samen aan een lange-termijnplan. Er liggen in Friesland kansen voor geothermie, de landbouw en de vele lokale initiatieven. In Drenthe wordt hard gewerkt aan het verduurzamen van de woningvoorraad.
Na de lunch worden er 3 verschillende workshops gehouden. Wegen irt Duurzaamheid/ Energie Pitch: Frank Zijlstra, facilitator Roel Folkersma In de presentatie over duurzaamheid in relatie tot wegen, wordt er kort stilgestaan bij de politieke ambities op gebied van energietransitie en circulaire economie die de Provincie Groningen heeft. Hiervoor zijn verschillende convenanten getekend, waaronder duurzaam gww 2.0, nordic city en Duurzaam openbaar vervoer. Dit is aanleiding geweest om met een aantal pilots ervaring op te doen op het gebied van bijvoorbeeld duurzame mobiliteit zoals, het inzetten van elektrische en waterstofbussen, autonoom vervoer, het minimaliseren van afval doormiddel van 3d printing, Solaroad voor het opladen van fietsen enz.
Als deze pilots moeten uiteindelijk opgeschaald worden om de doelstellingen van de politiek te halen. Door de vele onzekerheden die hier aan vast zitten is het lastig om het geheel te overzien van grotere projecten/ trajecten. Op dit moment wordt duurzaamheid en innovatie toch gezien als iets extra's wat bij het project hoort en dat dit geld kost. Dit zou vanaf het begin direct een prominente plek moeten krijgen in projecten en programma's. Mogelijk is het van belang om bij een project focus aan te brengen op welk gebied duurzaamheid ingezet gaat worden. Bijvoorbeeld hoeveel het project bijdraagt aan de energiedoelstellingen. Daarnaast moeten we blijven kijken hoe we het gedrag van mobiliteit kunnen beïnvloeden zodat er een gelijke transitie plaats gaat vinden richting co2 neutraal vervoer. Per gebied in de provincie is er een andere behoefte. Een van de schakels hierin kunnen de 'Hubs' zijn. Zij moeten het duurzaamheidsicoon worden wat betreft mobiliteit. En een laatste aspect is het leren van elkaar. Neem de A6 als voorbeeld waar een uitvraag gedaan is richting marktpartijen met een energievraagstuk. Door de ervaringen daarvan te delen, kan een volgend project daar weer vervolg aangeven. OV/spoor irt Duurzaamheid/Energie Pitch: David de Vries, facilitator Cor van der Klaauw David (provincie Fryslân) gaat in zijn pitch in op het experiment -tot nu toe in Duitsland- met een waterstoftrein. De pre-pilot in de zomer van 2018 is bedoeld om ervaring op te doen met het rijden met een waterstoftrein. De ontwikkeling ziet Noord Nederland als een economische impuls: waterstof kan lokaal worden opgewekt of is vanuit de industrie in Delfzijl direct beschikbaar. Het effect op de omgeving, o.a. externe veiligheid en risico s worden in beeld gebracht. Noord Nederland wil dat vanuit het BO MIRT de prepilot actief wordt ondersteund, door te investeren in de waterstof hubs.
Ook inzet van E-bike en speedpedelec en investeren in snelle fietsroutes is onderdeel van de mobiliteitstransitie in Noord Nederland. Ook werkt Noord Nederland aan de doorontwikkeling van de waterstoftechnologie ten behoeve van de inzet bij vrachtvervoer (op de weg, water, spoor). Uit de discussie bleek dat de pre-pilot door de aanwezige partijen (gemeenten, Prorail, miniserie van IenM) wordt ondersteund. Vervoer over water irt Duurzaamheid/Energie Pitch: Fokke Woudstra provincie Groningen, facilitator Lieuwe van der Bergh. Ideeën en aanbevelingen die de revue passeerden in deze workshop zijn: Plan in je locatiebeleid overslaghavens op kruispunten wegen/ water/ spoor. - Zorg voor betere afstemmingen logistieke stromen en laat minder lege schepen varen. - Laat vervoer over water onderdeel zijn bij Beter benutten. Voorbeeld Campina Leeuwarden. - Vervoer over water IS duurzamer. Daarnaast is vervoer over water AN SICH duurzamer te maken door eerst LNG en later waterstof i.p.v. stookolie als brandstof te gebruiken. - De overheid heeft een faciliterende rol bij vervoer over water. De markt (gericht op zo laag mogelijke kosten) is bepalend. Wel kan vervoer over water beter landen bij ondernemers/ overheden. - Een vaarweg als Lemmer-Delfzijl heeft een nationaal belang in een internationale context (Randstad- Dld). - Zorg voor goede bereikbaarheid van de aftakkingen van de hoofdvaarweg Lemmer Delfzijl zodat ook die bestemmingen goed per schip bereikbaar blijven. - Stel i.i.g. duurzaamheideisen aan waterwerken. Inventariseren onderwerpen die leven in Noord Nederland voor het Leerplatform MIRT Helen legt uit wat het Leerplatform MIRT is. Die is bedoeld voor alle project leiders en- medewerkers die met een MIRT traject te maken hebben en die van elkaar willen leren. Er is een website: www.leerplatformmirt.nl en er worden bijeenkomsten over speciale onderwerpen georganiseerd. Zo is vorig jaar heeft er vorig jaar een bijeenkomst over OV in krimp gebieden plaatsgevonden. De verslagen staan ook op de website. De deelnemers geven aan geïnteresseerd te zijn in bijeenkomsten van het Leerplatform MIRT over oa ; Adaptief programmeren: wat is dat nu eigenlijk en hoe werkt dat bij grote infrastructuurprojecten?; Governance: welke besluitvorming structuur past bij de nieuwe werkwijze; Hoe ga je verder na een pilot?; Hoe
neem je gedragsverandering mee in het MIRT?. Er wordt aandacht gevraagd voor vergroening en circulaire economy en voor het goed aanhaken van EZ en BZK.