.'^23 Datum vergadering gemeenteraad Voorstelnummer Agendapunt 20 december 2016 RV/16/00724 20 Z16-44594 Voorstel ingebracht door Portefeuillehouder Begrotingsprogramma Beheerproduct Onderwerp E.A. Grudzinska A.K. Benschop-van Eldik Jeugd Bescherming en veiligheid jeugd Regionale aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling Regio Gelderland- Zuid Geacht raadslid, Voorgesteld besluit 1. De Regionale aanpak Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Regio Gelderland Zuid 2017-2020 en de lokale paragraaf vast te stellen. 2. De huidige opdrachtperiode voor uitvoeren, monitoren en doorontwikkelen van de realisatie van Veilig Thuis te verlengen van 1 januari 2017 naar 1 Juni 2018. 3. Handelingsprotocol VNG november 2014 vast te stellen. 4. Handelingsprotocol VNG Juni 2014 in te trekken. Samenvatting van het voorstel In 2015 stelde de raad de Regiovisie Voor een veilig thuis" als basisdocument vast met een opdracht voor verdere uitwerking. Het college voerde deze opdracht uit en het resultaat is bijgevoegde Regionale aanpak. In deze Regionale aanpak benoemen wlj onze ambities voor de komende jaren om de ketengerichte aanpak te versterken. Er ligt nog een opgave voor een concretiseringsslag en uitwerking op onderdelen. In bijgevoegde Lokale Paragraaf geven wij het beeld van wat we in Buren al doen om huiselijk geweld en kindermishandeling terug te dringen en beschrijven we de thema s waaraan we de komende 3 jaar verder gaan werken. De thema s vertalen we vervolgens in concrete interventies en projecten, Deze nemen we op in het jaarplan dat we begin 2017 gaan opstellen. HOOFDLIJNEN 1. Wat is de aanleiding van dit voorstel en wat is het (wettelijk) beleidskader? In 2015 stelde de raad de Regiovisie Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Voor een veilig thuis vast en gaf daarbij de opdracht aan centrumgemeente Nijmegen om in samenspraak met Rivierenland deze visie verder uit te werken. Het resultaat is de bijgevoegde notitie Regionale aanpak Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. De afgelopen jaren staat Huiselijk geweld en kindermishandeling hoog op de (overheids) agenda en zijn er steeds nieuwe ontwikkelingen. Er komen regelmatig aanvullende wensen en/of eisen voor beleid en uitvoering. Voorbeelden hiervan zijn; de ratificering door de Tweede Kamer van het Verdrag van Istanbul over gender specifieke aanpak de regionalisering van de Centra voor Seksueel en Familiaal geweld - steeds meer aandacht voor ouderenmishandeling geweld in afhankelijkheidsrelaties door manteizorgers - verwaarlozing als een vorm van kindermishandeling en de gevolgen van (v)echtscheidingen Voorstel raad nr. RV/16/00724
Verder zijn er ontwikkelingen rondom de opdrachtverstrekking aan de GGD voor de ontwikkeling van Veilig Thuis die om besluiten vragen. Daarnaast constateerden de Inspecties van de Jeugdzorg en Volksgezondheid dat het Handelingsprotocol VNG juni 2014 (inclusief addendum) niet aansluit bij het toetsingskader van de Inspecties; ze hanteren het Handelingsprotocol november 2014. In voorliggende notitie proberen we een antwoord te geven op al deze ontwikkelingen, maar realiseren ons ook dat de dynamiek ons soms inhaalt. Soms zijn er ontwikkelingen die we niet hebben voorzien, waardoor we onze aanpak moeten bijstellen. In de Regionale aanpak werken we langs de vier pijiers uit de Regiovisie onze regionale ambities uit, namelijk: 1. preventie 2. signalering 3. stoppen geweld 4. duurzaam herstel. De regionale ambtelijke werkgroep gaat deze regionale ambities verder concretiseren en ook monitoren. Aan deze notitie voegen we een lokale paragraaf toe. Daarin geven we aan wat we lokaal al doen en aan welke thema's we de komende 3 jaar verder gaan werken. 2. Wat is het beoogde effect; wat willen we bereiken? En waarom op deze manier? Een veilige sociale omgeving waarin onze inwoners zich gezond en optimaal kunnen ontwikkelen en participeren in de samenleving. We staan een duurzame en effectieve aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling voor, maar realiseren ons ook de beperkingen die we hierin als overheid hebben. De aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling omschrijft de ambities en thema s waarmee we aan de slag gaan, maar bevat nog geen concrete acties. De regionale werkgroep onder leiding van een projectleider werkt de aanpak uit in concrete acties. De acties en maatregelen die we lokaal gaan uitvoeren nemen we op in het jaarplan 2017. 3. Wat zijn de nadelen en/of mogeiijke risico s als de raad het voorstel overneemt? De situatie van Veilig Thuis is nog steeds zorgelijk. Met het verlengen van de opdracht tot 1 juni 2018 hebben we geen zekerheid dat de organisatie van Veilig Thuis volledig op orde is en in staat om de opdracht volgens de afspraken en de wettelijke normen uit te voeren. 4. Wat betekent het als de raad dit voorstel niet overneemt? Dan voldoen we niet aan de eis die het Rijk aan de gemeenten stelt m.b.t. afstemming over de planning en inzet van de decentralisatie uitkering Vrouwenopvang (DU VO) die de gemeente Nijmegen ontvangt. Als de raad dit voorstel niet aanneemt doet Buren niet mee aan de regionale aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. Niet verlengen van de opdrachtperiode voor uitvoeren, monitoren en doorontwikkelen van Veilig Thuis betekent dat de formele opdracht aan Veilig Thuis per 1 januari 2017 afloopt terwiji de fase van de uitvoering, monitoring en doorontwikkeling Veilig Thuis nog niet gereed is. De gemeenten hebben geen alternatief voor de uitvoering van de taken van Veilig Thuis. Daarmee loopt de gemeente Buren risico s datze haar wettelijke verantwoordelijkheden niet nakomt. Het niet vaststellen van het Handelingsprotocol betekent dat Veilig Thuis niet aan een van de criteria van de Inspecties van de Jeugdzorg en Volksgezondheid voldoet. 5. Is het een begrotingswijziging? Nee. Voorstel raad nr. RV/16/00724
TOELICHTING EN UITVOERING 6. Beleidskader In 2014 kwamen rijk, gemeenten en aanbieders met elkaar een verdeling van de verantwoordelijkheden overeen. De landelijke overheid is systeemverantwoordelijke, gemeenten zijn verantwoordelijk voor de inkoop en het organiseren van de ketenaanpak, terwiji de aanbieders verantwoordelijkheid nemen voor permanente vernieuwing en verbetering van de kwaliteit van advies en zorg. De aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling staat niet los van andere beleidsterreinen. Deze heeft een relatie met; Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo): op grond van de Wmo zijn alle gemeenten verantwoordelijk voor de gehele aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. Deze Wmo geldt per 1 januari 2015 Jeugdwet: kindermishandeling valt onder de Jeugdwet. In de Jeugdwet staat de verwijzing naar de Wmo waar het gaat om een integrale aanpak. de Wet tijdelijk huisverbod die per 1 januari 2009 geldt. - Wet publieke gezondheid: hieronder vallen allerlei programme s en activiteiten die gericht zijn op preventie en gezondheidsbevordering. Lokaal veiligheidsbeleid: gericht op het verbeteren van de veiligheid van de inwoners in Buren. Gelijktijdig met dit voorstel werkten we aan het nieuwe beleidsplan Wmo en Jeugdwet 2017-2020. De uitgangspunten in die nota zijn: De inwoner centraal Verfijnen en doorontwikkelen van onze dienstverlening Focus op (vroeg)signalering en preventie Samenwerken en verbinden. In dit beleidsplan vermelden wij de ambities bij de uitgangspunten van Wmo en jeugd en leggen we de relatie met het preventiebeleid waaronder ook de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling valt. Effectmeting, planning en evaluatie Effectmeting Over de effectmeting hebben we afspraken met de uitvoerders van de aanpak. Dit zijn o.a. Veilig Thuis, de jeugdgezondheidszorg, het gebiedsteam Stib en andere instellingen. Ze rapporteren aan ons over de resultaten en effecten. - Planning De Regionale aanpak Huiselijk Geweld en kindermishandeling en de lokale paragraaf gelden voor de periode 2017 tot en met 2020. De regionale ambtelljke werkgroep gaat de aanpak naar concrete acties vertalen. Ook de lokale aanpak werken we in concrete acties en activiteiten uit en nemen we deze op in het jaarplan 2017. Dit plan schrijven we in het eerste kwartaal 2017. Evaluatie De Regionale aanpak Huiselijk Geweld en Kindermishandeling geldt voor vier jaar. De regionale ambtelijke werkgroep maakt een uitvoeringsplan en monitort de voortgang. De uitwerking van de lokale aanpak leggen we vast in het jaarplan. Daarin beschrijven we concreter welke activiteiten we in dat kalenderjaar gaan uitvoeren, met welke doelen en resultaten. Eenmallg schrijven we dit jaarplan in het eerste kwartaal van 2017. In het laatste kwartaal evalueren we de resultaten. Voor de jaren 2018 tot en met 2020 maken we Integrale jaarplannen voor Wmo en Jeugd waar ook de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling onderdeel van is, 8. Financien De aanpak van huiselijk geweld valt onder de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Kindermishandeling valt onder de Jeugdwet. In de Jeugdwet staat een verwijzing naar de Wmo waar het gaat om een integrale aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. Zo zijn de wettelijke Voorstel read nr RV/16/00724
kaders voor Veilig Thuis opgenomen in de Wmo. Bekostiging van de activiteiten op het gebied van preventie tot en met duurzaam herstel vindt op grond van deze kaders plaats uit diverse budgetten: Wmo, welzijns-, jeugd-, gezondheidsbeleid. Bekostiging van deze activiteiten past binnen de bestaande budgetten. Naast de lokale budgetten is er vanuit de centrumgemeente het Decentralisatiebudget Vrouwenvang (DU VO) beschikbaar, Dit budget zetten we primair in op regionale voorzieningen gericht op het stopzetten van geweld en regionaal specialistisch aanbod nodig om duurzaam herstel tot stand te brengen. Het is een taakstellend budget. Dit houdt in dat we geen budget toevoegen aan dit decentralisatiebudget. Bij (dreigende) tekorten dient herprioritering plaats te vinden, bij overschotten vindt reservevorming plaats. In de meicirculaire 2016 zijn de onderstaande bedragen opgenomen. DU VO 2016 2017 2018-2020 Hoogte uitkering' 2.749.354 2.877.582 3.053.596 De DU VO is onderhevig aan bijstellingen door het rijk. Op 1 augustus 2016 is de stand van het budget 2016 als voigt: Besteed 2.540.794 Beschikbaar 2016 208.560 Reserve uit 2015 526.211 9. Communicatie Na besluitvorming in de raad informeren we de regionale werkgroep onder de leiding van Nijmegen. Voor de verdere uitwerking gaan we de eerder betrokkenen opnieuw uitnodigen en raadplegen we de regionale Wmo-raden. Bij de uitwerking van de lokale aanpak betrekken we onze lokale partners en mogelijk ervaringsdeskundigen. 10. Burgerparticipatie De regionale ambtelijke werkgroep stelde de notitie op. Bij de totstandkoming van deze Regionale aanpak betrok en consulteerde de werkgroep ketenpartners, organisaties en instellingen op het gebied van Huiselijk geweld en Kindermishandeling en een ervaringsdeskundige. 11. Deregulering Met de Regionale aanpak van Huiselijk Geweld en Kindermishandeling komen er geen extra regels. De verdere uitwerking hiervan kan wel nieuwe afspraken, acties en maatregelen inhouden. 12. Achtergrondinformatie Bijiagen: Raadsbesluit Regionale aanpak Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Regio Gelderland Zuid 2017-2020 - Wegkijken is geen optie Lokale paragraaf aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling gemeente Buren ' Bron: Ministerie VWS, Meicirculaire 2016, in het overzicht is voor 2016 en 2017 al rekening gehouden met de ophoging van 42.187 voor het Centrum Seksueel geweld. Via de September circulaire 2016 komen de extra middelen beschikbaar. Voorstel raad nr. RV/16/00724 4
Datum vergadering gemeenteraad Voorstelnummer Agendapunt 20 december 2016 RV/16/00724 20 Onderwerp Regionale aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling Regio Gelderland-Zuid De Gemeenteraad van Buren; Gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders d.d. 15-11-2016; besluit: 1. de Regionale aanpak Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Regio Gelderland-Zuid 2017-2020 en de lokale paragraaf vast te stellen. 2. De huidige opdrachtperiode voor uitvoeren, monitoren en doorontwikkelen van de realisatie van Veilig Thuis te verlengen van 1 januari 2017 naar 1 juni 2018. 3. Handelingsprotocol VNG november 2014 vast te stellen. 4. Handelingsprotocol VNG juni 2014 in te trekken. Vastgesteld in de openbare vergadering van 20 december2016 Deariffier, I ratter, 'an proffelaar loer MSc Voorstel read nr. RV/16/00724
VNG-Model Handelingsprotocol voor het Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling 'Veilig Thuis' Netwerk Ouderen in veilige handen Gelderland-Zuid 2016-2018 Voor een veilig thuis" Visiedocument aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling Regio Rijk van Nijmegen & Rivierenland Inlichtingen bij: Naam Afdeling E.A. Grudzinska Inwonerszaken Voorstel raad nr. RV/16/00724