Jaarverslag Jaarverslag Netwerk Palliatieve Zorg regio Arnhem en de Liemers

Vergelijkbare documenten
Jaarwerkplan Netwerk Palliatieve Zorg regio Arnhem 2016 Ans Blom, netwerkcoördinator,

Jaarwerkplan Netwerk Palliatieve Zorg regio Arnhem 2017

Palliatieve Zorg Haaglanden

Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Regio Zuidoost Brabant. Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant

Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Regio Zuidoost Brabant. Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant

Samenwerkingsovereenkomst Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden De organisaties die deelnemen aan het Netwerk Palliatieve Zorg regio Haaglanden:

Activiteitenplan 2012

Zorgconsulent Palliatieve Zorg. van idee, naar pilot, naar project, naar Goed Voorbeeld. - 5 zorginstellingen - 9 zorgconsulenten

Omdat de opdracht van VWS tot en met 2019 niet wijzigt is de keuze gemaakt voor een meerjarenplan

NETWERK PALLIATIEVE ZORG REGIO ZUTPHEN JAARPLAN 2017

Normen in het Netwerk

Uitnodiging. Aan de slag! Werkconferentie palliatieve zorg Gelderland. 29 september 2011 Huis der Provincie, Arnhem

Consortiavorming: kader voor samenwerking EPZ - IKNL netwerken palliatieve zorg

Activiteitenplan Netwerk Palliatieve Zorg Regio Zuidoost Brabant

Transmurale palliatieve zorg regio Arnhem. Ciska Zerstegen Jolanda van Loenhout Verpleegkundig specialisten

Netwerk Palliatieve Zorg Stadsgewest Breda

Werkplan 2007 Netwerk Palliatieve Zorg Hoeksche Waard Vastgesteld 28 februari 2007

Activiteitenplan 2016

CONVENANT NETWERK PALLIATIEVE ZORG MEPPEL STEENWIJKERLAND

Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden. Werken aan het versterken van de palliatieve zorg

Palliatieve Zorg Haaglanden

JAARVERSLAG COÖPERATIE PALLIATIEVE ZORG NEDERLAND 2018

Palliatieve Zorg Haaglanden

Palliatieve zorg voor andere doelgroepen

Inleiding. Hoofddoelstelling. Strategie [2]

Scholing Palliatieve Zorg voor verpleegkundigen

Werkvloer mantelzorg en vrijwilligers

Netwerk Palliatieve Zorg. Zaanstreek- Waterland. Jaarplan

Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden. Werken aan het versterken van de palliatieve zorg

Jaarplan Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. 2010

2.1 Het bestuur is het Stichtingsbestuur en bestaat uit de bestuursleden zoals vastgelegd in de statuten.

JAARVERSLAG 2006 NETWERK PALLIATIEVE ZORG VOORNE-PUTTEN ROZENBURG Vastgesteld 13 februari 2007

Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017

Stuurgroep komt elke 2 maanden bijeen. 2 maandelijkse vergaderingen gepland.

Stuurgroep stakeholders regio Haaglanden en zorgkantoor en vanaf 2016 met de grotere verzekeraars

Pallia>eve zorg Noord- Limburg. Netwerken Palliatieve Zorg. Wat doet ketenzorg Hulp bij Demen>e & Wat doet het Netwerk Pallia>eve Zorg &

Jaarplan Netwerken palliatieve zorg Drenthe 2016 met doorkijk naar 2017

Jaarplan Achterhoek

Genero Invitational Conference 27 maart 2017

Netwerk palliatieve terminale zorg in Oostelijk Zuid-Limburg

Jaarplan Palliatieve Zorg Laurens

NNETWERK PALLIATIEVE ZORG ZUID GELDERLAND BELEIDSPLAN

ORGANISATIE EN CONTINUÏTEIT VAN DE PALLIATIEVE ZORG. Ilse Brummelhuis, netwerkcoördinator NPZ Haaglanden

De Zorgmodule Palliatieve Zorg

Samenhangende palliatieve zorg in de regio Gelderse Vallei

Jaarverslag Netwerk Palliatieve Zorg Zuid Oost Utrecht. April 2011 goedgekeurd door stuurgroep

Nieuwsflits. Evaluatieonderzoek naar de Regeling palliatieve terminale zorg

Regioprotocol palliatieve zorg (2.0)

Netwerk Palliatieve Zorg Nieuwe Waterweg Noord

Indicatiestelling bij de wijkverpleegkundige

Het HerstelZorgProgramma. Integrale functiegerichte zorg en bekostiging voor kwetsbare ouderen

Godebaldkwartier DT Utrecht E I Communicatieplan.

Interdisciplinaire samenwerking in Netwerken Palliatieve Zorg

Jaarbericht 2006 Netwerk Palliatieve Zorg Enschede, Haaksbergen en Noordoost Twente

Jaarbericht van het Netwerk Palliatieve Zorg Zaanstreek-Waterland

PALLIATIEVE ZORG OP KOERS. De landelijke plannen van de integrale kankercentra voor 2008

V&VN Geriatrie. Jaarplan Inleiding. Missie

Palliatieve zorg tot en met 2016 en dan nu verder..

Jaarverslag 2012 Netwerk Palliatieve Zorg Noord-Kennemerland

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 26 januari 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

ZORG VOOR STERVENDEN

Inhoud. Inleiding... 3

Activiteitenplan Netwerk Palliatieve Zorg Heuvelland

Hierbij sturen wij u het jaarverslag 2014 van de Stichting Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg Zuid-West Achterhoek.

Zicht op goede voorbeelden palliatieve zorg. Jetty Zuidema, senior adviseur palliatieve zorg Kennismarkt, 8 oktober 2015, Nijverdal

Inhoudsopgave. 1. Missie en doelen Organisatie Palliantie. Meer dan zorg Subsidieopdracht VWS Speerpunten in

JAARPLAN 2014 November 2013

Palliatieve Zorgnetwerken: van zessen klaar

Inhoud: 1. Inleiding:

Jaarplanning Jaarplanning Netwerk PZ Roermond eo

Nieuws vanuit de werkgroep vorming van een Regionaal Palliatief Advies Team in de regio s-hertogenbosch Bommelerwaard

Stichting Geestelijke Verzorging binnen de Palliatieve Zorg thuis

Wat als ik niet meer beter word...

Jaarverslag 2012 Netwerk Palliatieve Zorg Kop van Noord-Holland

Ontwikkelplan Vernieuwd Ambulant Geriatrisch Team (AGT)

JAARVERSLAG 2016 STICHTING LEENDERT VRIEL HENGELO-BORNE E.O.

Stichting Vrijwilligers Thuiszorg Geldrop en Nuenen C.A.,

Godebaldkwartier 419 8e etage 3511 DT Utrecht E I Communicatieplan.

Stichting Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg Venlo e.o. Jaarverslag Inleiding Terugblik op

Netwerk Palliatieve Zorg. Zaanstreek- Waterland. Jaarplan

STARTNOTITIE AMSTERDAMS NETWERK ONCOLOGISCHE ZORG IN DE EERSTE LIJN

Smoelenboek NPZZG Programmaraad, juni 2017

JAARVERSLAG 2016 STICHTING LEENDERT VRIEL HENGELO-BORNE E.O.

Hierbij sturen wij u het jaarverslag 2013 van de Stichting Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg Zuid-West Achterhoek.

Vrijwilligersondersteuning in het verzorgings- en verpleeghuis in de laatste levensfase 1

Notitie Snuffelstages Netwerken Palliatieve Zorg Midden-Twente en Noordwest -Twente

Activiteitenplan Netwerk Palliatieve Zorg Heuvelland

Het praktijkteam palliatieve zorg on tour

Jaarplan 2015 Netwerk Palliatieve Zorg Eemland

Palliatieve zorg in de eerste lijn

Betekenisvol, integraal en effectief samenwerken rond oudere inwoners

Netwerken Palliatieve Zorg. Noord-Holland/ Flevoland. Jaarplan

Activiteitenplan Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek

V&VN PALLIATIEVE ZORG JAARPLAN 2019

projectplan Centrum voor Levensvragen Noord-Kennemerland en Kop van Noord-Holland Organisatie: Netwerk Palliatieve Zorg Noord-Kennemerland

Netwerk Palliatieve Zorg Noorden. Flevoland. Jaarplan

Status: ontwikkeldocument

TRAININGSAANBOD STEM. Bewustwordingsbijeenkomst Verdiepingsbijeenkomsten Inspiratiecyclus

Stichting Thuis Sterven De Ronde Venen. Jaarverslag Tel: Aangesloten bij het Landelijk Steunpunt VPTZ, Bunnik

Naam vertegenwoordiger: Mevr. K. de Kwaasteniet ( directeur innovatie en kwaliteit)

Transcriptie:

Inhoud Pagina 1. Inleiding 2 2. Netwerk Palliatieve Zorg regio Arnhem 3 3. Visie, doelstelling en doelgroep 5 4. Activiteiten Netwerken 5 5. Overige activiteiten 11 6. Toekomst 12 Bijlagen: 1.. Aanbod van palliatieve plaatsen in de netwerkregio 31-12-2013 2. Bezoek websites 3. Jaarplan 2013 Netwerk Palliatieve Zorg regio Arnhem 4. Jaarplan 2013 Netwerk Palliatieve Zorg de Liemers 5. Normen verantwoorde zorg in de palliatieve zorg 2013. 6. Lijst met gebruikte afkortingen Ans Blom, Netwerkcoördinator 1

1. Inleiding In dit verslag worden de activiteiten van het Netwerk Palliatieve Zorg regio Arnhem en het Netwerk Palliatieve Zorg de Liemers over 2013 vermeld. Het is een gezamenlijk jaarverslag, omdat de meeste projecten en activiteiten in de beide netwerkregio s plaats vinden. Separate activiteiten worden als zodanig aangegeven. Samenwerking op het gebied van de palliatieve zorg bestaat al ruim 10 jaar de in de regio. Ter ondersteuning van de activiteiten van de beide netwerken, kon ook in 2013 een beroep gedaan worden op de subsidie door VWS (Regeling Palliatieve Terminale Zorg). In 2013 is verdere uitvoering gegeven aan het Beleidsplan 2013-2015.De activiteiten van de beide netwerken zijn concreet beschreven in de jaarplannen. Deze staan in de bijlagen 3 en 4. Deze zijn ook terug te vinden op de websites van de netwerken. In 2013 zijn belangrijke stappen gezet in de verbetering van de samenwerking in de palliatieve consultatie. Het Toon Hermans Huis Arnhem, het inloophuis voor mensen met kanker, opende in april de deuren. De informatievoorziening aan patiënten, naasten en hulpverleners was ook in 2013 een doorlopende activiteit. Het ontwikkelen en verspreiden van de derde editie van het palliatieve magazine Pal voor u is daar een onderdeel van. In het kader van de Internationale Dag van de Palliatieve Zorg vond op 13 oktober een werkconferentie plaats, met als titel ' moet alles wat kan. Hulpverleners konden over dit onderwerp diverse workshops bijwonen en konden elkaar ontmoeten. In het Toon Hermans Huis in Arnhem, was er een palliatieve koffietafel voor cliënten. De websites van het Netwerk Arnhem is vernieuwd en aangepast aan de eisen van deze tijd. De informatie van de website van de Liemers wordt in gevoegd. Veel informatie daar is identiek aan dat op de Arnhemse site. De informatie uit Zorgkiezen wordt ook samengevoegd. Het aantal hospiceplaatsen in de regio is in 2013 met één toegenomen. In Duiven is door het bestuur van Hospice Martinus op 30 mei, een palliatieve plaats als een zo genaamd bijna thuishuis geopend. Het totaal aantal plaatsen in de regio (Arnhem en de Liemers samen) komt eind 2013 daarmee op 32, waarvan 2 bijna-thuis-huis-plaatsen. In de loop van 2013 kon het Taborhuis, psychosociaal centrum voor mensen met een ongeneeslijke aandoening, weer zorg aanbieden in Arnhem, en wel op de locatie van het Toon Hermans Huis in Arnhem. De Stichting Geestelijke Verzorging Arnhem heeft haar activiteiten stop gezet. Samenwerking is gezocht met de beide dementieketens in de regio (Arnhem en de Liemers). 2

2. Netwerk Palliatieve Zorg regio Arnhem 2.1 Samenstelling en structuur Netwerk Het Netwerk Palliatieve Zorg regio Arnhem (NPZrA) bestaat uit zorginstellingen en organisaties die actief zijn in de zorg voor palliatieve en/of terminale patiënten in de regio. Iedere deelnemende instelling brengt in het Netwerk de eigen specifieke functies, ervaringen, kenmerken en aandachtsgebieden in. 2.2 Stichting Transmuraal Netwerk Palliatieve Zorg regio Arnhem De palliatieve kernorganisaties in de regio vormen samen een beheersstichting: Stichting Transmuraal Netwerk Palliatieve Zorg regio Arnhem (ingeschreven bij de Kamer van Koophandel nr. 09122011). De Stichting kent de volgende samenstelling: - voorzitter: Ivone Bergsma, voorzitter Raad van Bestuur STMG; - secretaris: Paola Peters, Raad van Bestuur Liemerije; - penningmeester: Els Leeuw-Vermeulen, directeur bedrijfsvoering Leger des Heils Gelderland, tot 1 maart. Vanaf 1 maart: Kees van Harten, manager zorg regio Arnhem, Leger des Heils Gelderland; - bestuurslid: Kees van Harten, manager zorg regio Arnhem; tot 1 maart; - bestuurslid Tijn Hermans, medisch consulent palliatieve zorg; tot 1 oktober; - bestuurslid: Rolina Bruggink, medisch consulent palliatieve zorg; vanaf 1 oktober; - bestuurslid: Joke Siraa, Raad van Bestuur Attent wwz. De leden van de Stichting zijn gemandateerd door hun organisaties tot het nemen van besluiten met betrekking tot het Netwerk. De Stichting bewaakt de financiën en is eindverantwoordelijk voor de begroting en het jaarplan van het NPZrA. Ze stuurt de coördinator aan. De functie van de Stichting is verder: - afstemming van activiteiten van de aangesloten organisaties op het terrein van de palliatieve zorgverlening via de beide netwerken; - vaststellen van het beleid van de beide netwerken. De Stichting krijgt subsidie van VWS voor de coördinatie van de netwerken. De financiële afhandeling van de Stichting was ook in 2013 in handen van de financiële administratie van de STMG. 2.3 Kerngroep De leden van Stichting vormen samen met een afvaardiging van de VPTZ en Rijnstate de zo genaamde Kerngroep van het Netwerk. Met de VPTZ bestaat een samenwerkingsovereenkomst. Er is een afvaardiging van het IKNL als toehoorder aanwezig. In deze Kerngroep worden de activiteiten van de netwerken verder uitgewerkt en gevolgd. De Kerngroep vergaderde driemaal in 2013. 2.4 Breed Netwerk Arnhem Het Brede Netwerk bestaat uit een bredere kring van in de palliatieve zorg betrokken organisaties en instellingen. De deelnemers zijn managers of in de uitvoering betrokken hulpverleners en bestuurders van de organisaties die niet in de Kerngroep deelnemen. Het gaat o.a. om de huisartsen, apothekers en vertegenwoordigers van V&V-koepels, verzorgingshuizen en thuiszorgorganisaties. Zij denken mee en adviseren de kerngroep over het gewenste beleid. Zij ondersteunen het vorm te geven beleid en nemen deel aan werkgroepen en projectgroepen. Het elkaar leren kennen en weten wat ieder te bieden heeft, is van belang voor het kunnen bieden van goede zorg. Door de krachten te bundelen op regionaal niveau kunnen de doelstellingen gerealiseerd worden. 3

Alle netwerkpartners onderschrijven de visie, doelstellingen en beleidsvoornemens van het Netwerk, zoals geformuleerd in het beleidsplan (zie hiervoor hoofdstuk 3). In dit Brede Netwerk participeren mensen uit de volgende organisaties: - Hospice Rozenheuvel in Rozendaal; - Verpleeghuis Regina Pacis/Attent wwz in Arnhem en regio Overbetuwe; - Stichting Thuiszorg Midden-Gelderland (STMG); - Ziekenhuis Rijnstate Arnhem; - Samenwerkende VTPZ-organisaties regio Arnhem; - VPTZ Midden Gelderland; - Arnhemse Apothekers Vereniging; - Huisartsen Vereniging Arnhem en omstreken; - Triade, afdeling Langdurige Zorg Ouderen Wolfheze, Pro Persona; - Huize Heijendaal / Drie Gasthuizengroep, Arnhem; - Verpleeghuis Lingehof / Zinzia Zorggroep, Renkum en Bemmel; - Buurtzorggroepen regio; - Meldpunt VrijwilligeThuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem; - Pleyade, Arnhem; - Thuiszorg Groot Gelre / A&B Thuiszorg, Arnhem e.o.; - Sint Josef, Gendt; - Zorgcentra Betuweland; - Diafaan,wwz, de Liemers; - Liemerije, Zevenaar; - St. Martinus, Didam; - Consultteam Palliatieve Zorg regio Arnhem. Het Brede Netwerk kwam in 2013 twee maal bijeen. 2.5 Netwerk Palliatieve Zorg de Liemers Voor de regio de Liemers bestaat sinds 5 oktober 2005 een eigen netwerk. Het Netwerk kent eigen doelstellingen en heeft ter realisatie daarvan een eigen jaarplan. Zij valt bestuurlijk onder de Stichting Transmuraal Netwerk Palliatieve Zorg regio Arnhem. De directeur van Liemerije is bestuurslid van de NPZrA, waardoor er een bestuurlijke verankering van het Netwerk de Liemers bestaat. De netwerkcoördinator is werkzaam is voor beide regio s. 2.5.1 Samenstelling Netwerk palliatieve zorg de Liemers Het Netwerk Palliatieve Zorg de Liemers bestaat uit de volgende organisaties: - Liemerije; - Palliatieve Unit de Hazelaar, onderdeel van Liemerije; - Diafaan, wwz; - Huisartsen Zevenaar; - VPTZ-Midden Gelderland; - Hospice Martinus; - Buurtzorgteams Duiven/Westervoort; Het Netwerk de Liemers kwam als zodanig in 2013 niet bijeen. Lopende zaken worden besproken bij de casuïstiekbesprekingen. Voor verschillende andere activiteiten is aangehaakt bij het Netwerk Arnhem. De afspraak is dat een netwerkbijeenkomst gepland wordt. als daar behoefte aan is. 4

3. Missie, visie, doelstelling en doelgroep De visie en doelstellingen van het Netwerk zijn vastgelegd in de statuten en het beleidsplan, en vormen de leidraad voor de ontwikkeling van het Netwerk. In 2013 is het beleidsplan vastgesteld voor drie jaar. 4. Activiteiten Netwerk in 2013 De activiteiten van het Netwerk dragen bij aan de realisatie van de doelstellingen en worden jaarlijks beschreven in een jaarplan (zie bijlage 2 en 3). Middels een cyclisch proces van activiteiten en evaluatie wordt gewerkt aan een verbetering van de palliatieve netwerkzorg. Dat is aan verandering onderhevig als gevolg van veranderend landelijk en lokaal beleid, inzichten en in gang gezette netwerkinitiatieven. De uitgevoerde activiteiten in 2013 worden hier per doelstelling, zoals geformuleerd in de het jaarplan dat aansluit bij de subsidie-eisen van VWS, beschreven. 4.1 Het structureren van de netwerkfunctie via een zorgketen De activiteiten in dit kader komen voort uit de zelfevaluatie, naar de werkwijze en structuur van het netwerk. Met de uitkomsten daarvan zijn er prioriteiten gesteld voor de verdere ontwikkeling van het netwerk. 4.1.1 Normen verantwoorde zorg in de palliatieve zorg In het Netwerk werken de deelnemers volgens de Normen verantwoorde zorg in de palliatieve zorg, zoals die door Actiz zijn geformuleerd. Voor het Netwerk is daarvan een afgeleide gemaakt, op basis waarvan een vragenlijst is gemaakt. Deze vragenlijst is voorgelegd aan de V&V-organisaties van het Netwerk. Vervolgens is er een auditgesprek van een contactpersoon met de netwerkcoördinator. De resultaten staan in bijlage 4. De meeste organisaties voldoen niet aan alle punten. Ter verbetering daarvan worden interne palliatieve zorg consulenten aangesteld. Verder is vooral het bieden van nazorg bij veel organisaties (uitgezonderd de hospicevoorzieningen) niet goed geregeld. Duidelijke afspraken en een goede doorverwijzing zouden al veel oplossen. Een punt hierbij is dat er in de eerste lijn weinig mogelijkheden zijn voor ondersteuning en begeleiding voor spirituele en/of psychosociale zorg. 4.1.2 Samenwerking met de regionale dementieketens De zorg voor mensen met dementie en de zorg voor mensen in de palliatieve fase kent veel overeenkomsten. De betrokken organisaties in de regio zijn veelal dezelfde. Het ligt dus voor de hand om samenwerkingsmogelijkheden te verkennen en te bezien waar er voor beide partijen winst te behalen is. Vertrekpunt daarbij zijn de behoefte van de cliënt en de betrokken naasten. In dit kader is op 7 oktober het congres Palliatieve zorg en dementie bezocht. De Netwerkcoördinator en de beide ketencoördinatoren zijn bij de consulenten palliatieve zorg en de casemanagers dementie nagegaan op welke punten in de zorg er hiaten zijn, dan wel overlap bestaat. Aangegeven is dat men elkaar wel weet te vinden als dat nodig is. Onderkend wordt dat men meer gebruik zou kunnen maken van elkaars kennis en expertise. Over en weer wordt aangesloten bij overlegsituaties om te bezien waar elkaar te versterken. Een eerste actiepunt is het opstellen van een gezamenlijke signaallijst, gericht op het herkennen van achteruitgang. Daarmee kan tijdig advance care planning gestart worden. Een tweede punt is de scholing van vrijwilligers, zodat zij ook goed ingezet kunnen worden. 5

4.1.3 Samenwerking consultatie In opdracht van de kerngroep van het netwerk, is door het IKNL een project gestart, met het doel tot nauwere samenwerking te komen tussen de verschillende palliatieve consultatievoorzieningen. Het gaat daarbij om het Consultteam Palliatieve zorg van Rijnstate, respectievelijk regio Arnhem (het IKNL-team ) en het team Palliatieve en Oncologische Zorg STMG. Het streven is de palliatieve consultatie aanbieden onder één noemer. Voor de consultvragers is er dan maar één nummer voor alle palliatieve consultvormen. Daarmee ontstaat er één team voor de hele palliatieve zorgketen in de regio. 4.2 Het ondersteunen en ontwikkelen van de palliatieve zorguitvoering zowel kwalitatief als kwantitatief 4.2.1 Implementatie Zorgpad Stervensfase Het Zorgpad Stervensfase is één van de instrumenten die na implementatie tot aantoonbare betere zorg leidt. Het is een methodiek om de kwaliteit van zorg in de laatste dagen van het leven te borgen. Instellingen die met het Zorgpad aan de slag willen, kunnen voor ondersteuning terecht bij de netwerkcoördinator. Deze ondersteuning betekent steun aan de projectleiders bij de implementatie, organisatie van regionale terugkoppelingsbijeenkomsten en het op de hoogte gehouden worden van relevante ontwikkelingen. De netwerkcoördinator is ook beschikbaar voor scholing, vragen en advies. In 2013 is door de netwerkcoördinator tweemaal een opfriscursus Werken met Het Zorgpad Stervensfase gegeven aan twee teams van Thuiszorg Groot Gelre in Doetinchem en Renkum. Begin 2013 is het pilot-implementatieproject Zorgpad Stervensfase bij STMG afgerond. In drie wijkteams is het zorgpad ingevoerd en wordt er mee gewerkt. 4.2.2 Signaleren en afstemmen capaciteit hospices Doel is het voorkomen van over- of ondercapaciteit in de regio. 4.2.2.1 Aantal hospiceplaatsen regio Arnhem en de Liemers. In 2013 is er op 30 mei één hospiceplaats bijgekomen: Hospice St. Martinus opende die dag haar plaats in Duiven. In de regio zijn er daarmee 32 (plus een respijtplaats) hospiceplaatsen per 31-12-2013. Dat zijn 8 plaatsen per 100. 000 inwoners. De algemeen aanvaarde en gebruikelijke Nederlandse norm voor het aantal hospiceplaatsen van 4-6 plaatsen per 100.000 inwoners wordt daarmee overschreden. 4.2.2.2 Repal De meeste hospicevoorzieningen in de regio nemen deel aan de Registratie palliatieve zorg: Repal. Het doel is te komen tot een algemene registratie, die betrouwbare informatie geeft over de zorg die de hospicevoorzieningen bieden, de in-, door- en uitstroom van zorgvragers en inzicht in trends. De bezettingscijfers staan in de tabel in de bijlage. Conclusie is dat de capaciteit toereikend is voor de regio. Verdere afstemming tussen de hospices is wenselijk. Onderwerpen daarbij zijn het onderling doorverwijzen bij langere wachttijden en mogelijke andere afspraken over wachtlijstbeheer. 6

4.2.2.3 Nieuwe initiatieven Twee nieuwe hospice-initiatieven dienden zich bij het netwerk aan; beide kregen het advies hiermee niet verder te gaan. Ten eerste is er onvoldoende vraag: de bestaande capaciteit is toereikend (zie 4.2.2.2.). Ten tweede is exploitatie op de langere termijn niet haalbaar. Door een nieuw initiatief kan er verdringing optreden, die de opgebouwde kennis en expertise in de bestaande voorzieningen in gevaar kan brengen. Op basis van deze argumenten kwam het advies tot stand. De initiatieven zijn niet verder tot ontwikkeling gekomen. 4.2.2.4 Kinderhospice Uit een haalbaarheidsonderzoek naar de behoefte en exploitatiemogelijkheden van een kinderhospice (een Mappa Mondo huis) in de regio Arnhem en Nijmegen kwam naar voren dat de realisatie daarvan niet haalbaar is (slotdocument Stichting Kinderzorg Kan, december 2013). 4.2.2.5 Hospiceoverleg Doel van het overleg, waarbij de hospice- of afdelingscoördinatoren en/of teamleiders elkaar treffen, is ervaringen en nieuws uit te wisselen en eventueel samen op te trekken. Bijvoorbeeld het afstemmen van het aantal palliatieve plaatsen, afspraken over het bijhouden van het aantal vrije plaatsen in de regio en het wachtlijstbeleid. Dit initiatief sluit aan bij de adviezen uit een eerder Repal-onderzoek. Het overleg wordt gecoördineerd door de netwerkcoördinator. Op initiatief van deze groep is in 2013 door twee stagiaires van de HAN (Verpleegkunde) een onderzoek uitgevoerd naar de reden van late verwijzing in het ziekteproces naar de hospices. De aanbevelingen daaruit worden begin 2013 besproken. 4.2.3 Project implementatie van de palliatieve zorg consulent Om de palliatieve zorg in de grotere V&V-organisaties te ondersteunen, kunnen interne palliatieve zorgconsulenten aangesteld worden. Dezen nemen de zorg niet over, maar ondersteunen de teams waar cliënten met een palliatieve zorgvraag zijn. Het implementeren van deze functie is één van de zgn. goede voorbeelden in het verbeterprogramma van ZonMw. In de regio wordt al gewerkt met deze of een vergelijkbare functie bij: - afdeling langdurige zorg Pro Persona (Wolfheze); - Liemerije; zij hebben een intern consultteam; Het palliatieve team in Ziekenhuis Rijnstate en het Team palliatieve en oncologische zorg STMG hebben ook deze functie, naast de directe patiëntenzorg. In Siza worden vier verpleegkundigen geschoold tot intern consulent. Attent, Lingehof en Pleyade gaan in 2014 starten met deze functie. In 2013 zijn er twee voorlichtingsbijeenkomsten met betrokkenheid van de HAN geweest over dit onderwerp. 4.3 Het bevorderen van de deskundigheid van de zorgverleners op het gebied van palliatieve zorg 4.3.1 Transmurale Werkgroep Verpleegkundigen Palliatieve Zorg Deze werkgroep bestaat uit circa twintig verpleegkundigen, werkzaam bij één van de netwerkorganisaties. Deze verpleegkundigen zijn allen actief op het gebied van de palliatieve zorg in de regio Arnhem / de Liemers. 7

De doelstelling is het verbeteren van de behandeling en begeleiding van patiënten in de palliatieve fase. Dit door: - kennisvergroting; - uitwisselen van kennis en ervaring; - organiseren van themabijeenkomsten; - verbetering van de samenwerking tussen verpleegkundigen werkzaam bij de organisaties van het Netwerk. Verder wordt informatie uitgewisseld over ontwikkelingen in de betrokken organisaties en over scholing en relevante publicaties. In 2013 zijn vijf bijeenkomsten geweest. Enkele palliatieve cases zijn besproken en het ziektebeeld ALS is uitgediept. Voor 2014 zijn de bijeenkomsten geaccrediteerd. 4.3.2 Casuïstiekbespreking regio de Liemers In 2013 is er één openbare casuïstiekbespreking geweest. Het doel is de kennis op het gebied van palliatieve zorg te verspreiden en te vergroten. Deze is georganiseerd door een werkgroep uit het Netwerk de Liemers bestaande uit: - Frank Schaapsmeerders, verpleeghuisarts Liemerije; - Inge Goossens, verpleegkundig teamleider palliatieve unit de Hazelaar, consulent; - Cisca Zerstegen, verpleegkundig consulent / palliatieve en oncologische zorg STMG; - Huisartsen regio; - Ziekenhuis Rijnstate. De bijeenkomst werd door 15 personen vanuit diverse disciplines bezocht: verpleegkundigen, verzorgenden, huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde, geestelijk verzorgers. De waardering bij evaluatie is groot: gemiddeld een 8. 4.3.3 Scholing in de palliatieve zorg De in het Netwerk betrokken organisaties, organiseren en bieden scholing aan voor de eigen medewerkers. De verschillende consulenten zijn hierin veelal betrokken. Door de Netwerken Palliatieve zorg Oost en West Achterhoek is een algemene scholing voor verzorgende ontwikkeld. Ook hulpverleners uit de regio Arnhem/de Liemers nemen hieraan deel. De netwerkcoördinatoren uit de betrokken regio s (dus ook Arnhem en de Liemers) verzorgen daarin het onderdeel sociale kaart. Deze succesvolle cursus is inmiddels drie keer aangeboden op de hoofdlocatie van het Graafschapcollege in Doetinchem Door enkele verpleegkundigen is ingetekend op de door de HAN aangeboden scholing voor interne palliatieve zorg consulent. In samenwerking het Rozenheuvel is op 28 november de Rozenheuvellezing georganiseerd, waarin de proactieve zorgplanning aan de orde kwam. 8

4.4 Het informeren van hulpvragers en hulpverleners op het gebied van de palliatieve zorg 4.4.1 Websites Netwerk Arnhem en de Liemers De websites www.netwerkpalliatievezorg.nl/netwerkarnhem en www.netwerkpalliatievezorg/deliemers zijn bedoeld om: - zorgvragers en hulpverleners te informeren over het zorgaanbod in de regio; - algemene informatie en relevante nieuwsfeiten over palliatieve zorg te communiceren; - netwerkpartners en belangstellenden te infomeren over ontwikkelingen in het netwerk; - portaal te bieden naar andere sites voor achterliggende informatie. Op de website Arnhem is zichtbaar waar er in de regio hospiceplaatsen vrij zijn. Voor het bijhouden en actueel houden van deze informatie zijn afspraken gemaakt met de hospicevoorzieningen. Zij houden zelf het aantal niet bezette plaatsen bij op de site. Dit levert circa 100 mutaties per jaar op. De informatie over het zorgaanbod op de site is gekoppeld aan KiesBeter.nl. Via de website komen soms hulpvragen binnen. Deze worden door de coördinator beantwoord of doorgestuurd naar anderen. In 2013 is de website van Arnhem grondig herzien. De scheiding tussen de verschillende doelgroepen is veel duidelijker. Het deel voor patiënten wordt landelijk gevuld in samenwerking met een afvaardiging van patiënten/consumenten en een professioneel PR-bureau. De lokale site is met extra ondersteuning opnieuw ingevuld en ook herzien. De informatie van de website van het Netwerk de Liemers is geïntegreerd in die van Arnhem. Op termijn wordt deze opgeheven: de informatie is praktisch dezelfde als die van de Arnhemse site. Uitgezonderd ZorgKiezen; deze informatie wordt op termijn aan de site van Arnhem toegevoegd. De site wordt gehosed, ondersteund en up-to-date gehouden door een samenwerking van het Netwerk, Agora en het IKNL. De netwerkcoördinator en een medewerker van Agora voeren de wijzingen in op de site. Verder verzorgt de netwerkcoördinator een correcte vermelding van het Netwerk op diverse andere relevante sites, zoals die van Agora en IKNL. 4.4.2 Verwijsgids De Palliatieve verwijsgids voor hulpverleners is herzien. In mei is deze gids met informatie en adresgegevens van zorgorganisatie en instellingen in de regio die betrokken zijn in de palliatieve zorg, verspreid. 4.4.3 Informatiebrochures De volgende informatiebrochures zijn door het Netwerk in de regio verspreid: Tijdig spreken over het levenseinde, een handreiking voor hulpverleners en Spreek op tijd over uw levenseinde, een handreiking voor hulpvragers. Voor de Internationale Dag van de Palliatieve Zorg op 12 oktober is een herdruk van de brochure voor hulpvragers verspreid. Al dit informatie materiaal is ook beschikbaar op de website van het netwerk. 9

4.4.4 Internationale Dag van de Palliatieve Zorg 4.4.3.1 Pal voor u In het kader van de Internationale Dag van de Palliatieve Zorg is de derde editie van het landelijke palliatieve magazine Pal voor u in de regio verspreid. Deze editie bevat een regiokatern met de adresgegevens van de belangrijkste palliatieve voorzieningen. Bij de verspreiding is weer een beroep gedaan worden op de vrijwilligers van de VPTZ. 4.4.3.2. Moet alles wat kan? Met deze titel vond op 12 oktober de regionale werkconferentie over palliatieve zorg plaats. Doel was hulpverleners te informeren en te inspireren over palliatieve zorg en hoe daarover het gesprek aan te gaan. De bijeenkomst was georganiseerd door de regionale werkgroep IDPZ in samenwerking met het Toon Hermans Huis in Arnhem. Deze werkgroep, geleid door de netwerkcoördinator, bestaat uit; - Tanja den Boer, STMG - Mary Verbeek, VPTZ Arnhem - Bas Franses, VPTZ Midden Gelderland - José Bosman, Lingehof - Monique de Leeuw en Guido Diehl, Toon HermansHuis Arnhem - Anne Heetkamp, Soulshine-begeleiding - Coline Droogendijk, Hospice Rozenheuvel. De ochtend is bezocht door circa 100 mensen, die de bijeenkomst goed waardeerden: gemiddeld een 8.2. In de middag was er voor zorgzoekers een 'palliatieve koffietafel' in het Toon Hermans Huis in Arnhem. Deze is matig bezocht; er waren slechts enkele gasten. 4.5 Nieuwe initiatieven Psychosociale hulp 4.5.1 Inloophuizen Het Toon Hermanshuis in Arnhem opende op 6 april haar deuren. Mensen die op een of andere wijze getroffen zijn door kanker, kunnen er terecht voor diverse activiteiten, lotgenotencontact en informatie. De voorzitter van het Netwerk, mevrouw Bergsma, neemt deel in de adviesraad daar. 4.5.2 De Levensvraagbaak Op 11 december lanceerde het Netwerk Levensvragen de website Levensvraagbaak. Mensen met levensvragen kunnen via de website terecht bij hulpverleners van een van de aangesloten organisaties. In 2013 zijn beroepskrachten en vrijwilligers getraind in het omgaan met en (h)erkennen van levensvragen. Deze training is verzorgd door het Expertise Netwerk Levensvragen en Ouderen. In dat Netwerk worden ook diverse andere activiteiten georganiseerd. 4.5.3 Taborhuis locatie Arnhem In de loop van 2013 kon het Taborhuis, psychosociaal centrum voor mensen met een ongeneeslijke aandoening, weer zorg aanbieden in Arnhem, en wel op de locatie van het Toon Hermans Huis in Arnhem. Het Tabor gaat voortaan verder als onderdeel van het Helen Dowling Instituut. 10

5. Overige activiteiten 5.1 Overleg 5.1.1 Netwerkcoördinatoren-overleg IKNL locatie Nijmegen In 2013 vond dit overleg met de andere netwerkcoördinatoren in het werkgebied van IKNL locatie Nijmegen, twee maal plaats. Omdat de doelstellingen van het overleg, en de rol van het IKNL daarbij, niet helder waren, is het overleg is de loop van het jaar gestopt. Een bijeenkomst betrof de opzet van een bijeenkomst over de kennisverspreiding door het IKNL. Contactpersoon voor het Netwerk Arnhem is René Limbeek, adviseur netwerken. In 2013 organiseerde de netwerkcoördinatoren drie intervisiebijeenkomsten voor de netwerkcoördinatoren in de voormalige IKO-regio. 5.1.2 Platform Palliatieve Zorg provincie Gelderland Ook 2013 was voor het Platform Palliatieve Zorg provincie Gelderland een overgangsjaar. Het NPZrA neemt deel in dit platform via de netwerkcoördinator. Dit overlegforum sorteert als het ware voor, op de door de NFU op te zetten consortia; dit is het te verwachten landelijk beleid ten aanzien van de ondersteuningstructuur voor palliatieve zorg vanuit de academische centra. De drie pijlers zijn onderzoek, onderwijs en zorg. 5.1.3 Agora-netwerkcoördinatoren, Fibula De netwerkcoördinator is lid van Fibula, de landelijke vertegenwoordiging van de netwerken. Het doel is de netwerken te verstreken en gesprekspartner zijn in landelijk overleg, zoals met VWS, IKNL, ZonMw en beroepsorganisaties. De netwerkcoördinator heeft in 2013 twee bijeenkomsten bijgewoond. Fibula beheert een LinkedIn-groep voor netwerkcoördinatoren, waarin onderling veel informatie en ervaringen worden uitgewisseld. Op 26 september nam de netwerkcoördinator deel aan een Agora-bijeenkomst over patiëntenvoorlichting. De vernieuwde netwerkenwebsites zijn ook besproken. 5.2 Overige bijeenkomsten, publicaties De netwerkcoördinator heeft verder deelgenomen aan de volgende bijeenkomsten; - Feestelijke opening Hospice Martinus Duiven op 30 mei; - Congres Palliatieve zorg in het ziekenhuis op 12 juni in Papendal; - Congres Palliatieve zorg en dementie op 7 oktober in Lunteren; - Lagerhuisdebat Moet alles wat kan, Felix Meritis Amsterdam op 9 oktober; - Bijeenkomst Netwerk Levensvragen op 11 december, Arnhem. De uitkomsten van het onderzoek door studenten van de HAN over de bezetting en wachtlijsten bij de hospicevoorzieningen zijn bewerkt. Samen met Els Verschuur, Henk Poppe, docenten HAN en Ans Blom, de netwerkcoördinator is hierover een artikel geschreven voor het Vlaams- Nederlands Tijdschrift voor Palliatieve zorg. Dit is eind van het jaar geaccepteerd voor publicatie. 11

6. Toekomst 6.1 Activiteiten netwerk 2014 Eind 2013 zijn de contouren duidelijk geworden van de toekomstige ontwikkelingen van de palliatieve zorg. Het uitgangspunt blijft generalistisch als het kan en specialistisch als het moet. Daarbij staat de wens van de cliënt centraal. Het zo veel mogelijk ondersteunen van het sterven thuis - de voorkeursplaats van mensen om te overlijden - blijft daarmee doel van het Netwerk. In oktober is de Zorgmodule Palliatieve Zorg verschenen. Hierin wordt helder wat de eisen zijn die aan goede palliatieve zorg gesteld kunnen worden, en hoe dat georganiseerd zou moeten worden. Daarin wordt een onderscheid gemaakt tussen de verschillende niveaus van palliatieve zorg. De uitdaging voor 2014 is dit te vertalen naar de dagelijkse zorgpraktijk. In de brief van staatssecretaris Van Rijn (Investeren in palliatieve zorg, december 2013), worden de contouren van toekomstige palliatieve zorg beleid duidelijk. Via een nieuw Nationaal Programma Palliatieve Zorg wordt extra geïnvesteerd in de ontwikkeling van palliatieve zorg. Onderdeel van het programma is de voortzetting van de Regeling Palliatieve Terminale Zorg, waaruit ook de Netwerken gefinancierd worden. De regeling loopt in ieder geval tot en met 2016. In 2014 zullen de activiteiten van het Netwerk vooral gericht zijn op de verdere uitvoering van het beleidsplan. Dit binnen het kader van de subsidievoorwaarden van VWS. De verschillende project lopen door in 2014. Eind 2012 heeft het Netwerk aan het IKNL de opdracht gegeven tot het opzetten van een project, gericht op verbetering van de samenwerking tussen de verschillende palliatieve teams in de regio. Dit project loopt door tot in 2014. Het project Interne palliatieve zorg consulent wordt verder uitgewerkt. Aandacht is er voor de aansluiting is met de andere consultfuncties in de regio. In 2014 is er aandacht voor de implementatie van Patz; huisartsen kunnen hiermee hun palliatieve cliënten proactief identificeren en in samenwerking met de thuiszorg, een palliatief zorgplan opstellen. Het IKNL kan hierbij ondersteuning bieden. De aandacht voor palliatieve zorg groeit. Zo heeft Health Valley palliatieve zorg benoemd tot één van de speerpunten van hun beleid. Eind 2013 hebben zij geïnventariseerd waar behoefte aan bestaat aan mogelijk ondersteuning door hun netwerk, waarin het bedrijfsleven en de zorg samenkomen. Daarbij gaat het vooral om nieuwe vormen van digitale gegevensuitwisseling en communicatie. 6.2 Financiering De financieringsregeling voor het netwerk en de netwerkcoördinatie verloopt via VWS. De bestaande subsidieregeling wordt voortgezet. 12

Bijlage 1: Aanbod van palliatieve plaatsen per netwerkregio 31-12-2013 Regio-indeling netwerken palliatieve zorg zoals door het ministerie van VWS is vastgesteld Inwoneraantallen op basis van CBS-gegevens (januari 2012) Als een gemeente deels bij een netwerkregio hoort (bijv. ½), wordt het aantal inwoners naar rato meegeteld. Netwerkregio Arnhem Gemeenten: Arnhem, Doesburg (voor ½), Duiven Lingewaard, Montferland (voor ½), Overbetuwe, Renkum (voor ½), Rheden, Rozendaal, Rijnwaarde, Westervoort, Zevenaar Aantal inwoners: 308.05 (Arnhem e.o.) + 101.777 (de Liemers) = 409.827 % 65+ -ers: varieert van 13 % (Arnhem) 26 % (Rozendaal) Aantal hospiceplaatsen: 32 (plus 1 respijt) Aantal per 100.000 inwoners: 8 Palliatieve voorzieningen Naam Plaats Type Aantal plaatsen Unit de Baroktuin, Verpleeghuis Regina Pacis, Attent wwz Arnhem Unit verpleeghuis 10 Hospice Rozenheuvel Rozendaal Hospice 10 + 1 (respijt) Unit Lingeplein, verpleeghuis de Lingehof; Zinzia Zorggroep Unit de Hazelaar, Liemerije Bemmel Unit verpleeghuis 4 Zevenaar Unit verpleeghuis 6 Hospice Martinus Didam & Duiven Bijna-thuis-huis 2 Het hospice Wageningen-Renkum, met 4 plaatsen in Wageningen is buiten beschouwing gelaten. Bezettingcijfers 2013 Hospice met tussen haakjes het aantal Bezetting Opmerking plaatsen Rozenheuvel (10) 92% Één respijtplaats Baroktuin (10) 84% Hazelaar (6) 71 % Lingeplein (4) 65 % 955 verpleegdagen op basis van zzp10 indicatie Martinus (2) 40 % Didam 16 % Duiven 4 cliënten Didam 3 cliënten Duiven (vanaf 1 april)

Bijlage 2: Bezoek websites Gebruik website Netwerk Palliatieve zorg regio Arnhem en de Liemers www.netwerkpalliatievezorg.nl/netwerkarnhem www.netwerkpalliatievezorg/deliemers over 2013 vergeleken met 2012 Arnhem Periode 2012 1 januari 31 december 2012. 2.449 bezoeken : - 72 % nieuwe bezoekers Periode 2013 1 januari 31 december 2013 2.911 bezoeken; - 71 % nieuwe bezoekers Gem. bijna 7 bezoeken per dag Gem. 8 bezoeken per dag - gem. 3 pagina s per bezoek - gem. 6 pagina s per bezoek 3 min. (gem.) op de site Gem. 3 min. op de site de Liemers Periode 2012 1 januari 31 december 2012. 558 bezoeken: - 75 % nieuw bezoekers Gem. 1.5 bezoekers per dag Gem. 4 pagina s bezocht Gem. 2.30 min. op de site Periode 2013 2 januari 31 december 2013 1068 bezoeken; - 76 % nieuw bezoekers Gem. bezoekers per dag Gem. 4 pagina s bezocht Gem. 1.30 min. op de site

Bijlage 3: Jaarwerkplan Netwerk Palliatieve Zorg regio Arnhem, 2013 Ans Blom, netwerkcoördinator, september 2012 Thema Doel Betrokken partijen Activiteiten 2013 Resultaten eind 2013 Bestuurlijke samenwerking Creëren van duidelijke voorwaarden voor samenwerking in het Netwerk op zowel bestuurlijk als cliëntniveau. Duidelijkheid over de doelen en activiteiten in het Netwerk. De bestuurlijke constellatie ondersteund de doelstellingen. Het is inzichtelijk dat palliatieve zorg is opgenomen in het reguliere beleid van alle zorgorganisaties. Besturen Netwerkpartners Leden werkgroep Normen verantwoorde zorg; Verdere formalisering van het palliatieve Netwerk, volgens de uitkomsten van het Ontwikkel Model voor Ketens Uitvoering van het plan, na besluitvorming (okt. 2012). Toetsing volgens plan van de in het Netwerk overeengekomen afgeleide vorm van de normen verantwoorde zorg in de palliatieve zorg (Actiz). Het Netwerk heeft zijn prioriteiten gesteld en de bestuurlijke samenwerking verder geformaliseerd. Het is helder voor nieuwe Netwerkorganisaties wat de eisen zijn voor lidmaatschap. Bij het Netwerk aangesloten organisaties kunnen voldoen aan een voor het Netwerk afgeleide vorm van de normen verantwoorde zorg in de palliatieve zorg (Actiz). Realisatie Palliatieve Netwerk Zorg Een compleet, samenhangend en dekkend palliatief zorgaanbod van verantwoorde kwaliteit voor palliatieve patiënten en hun naasten Bestuur, management en uitvoerenden van de Netwerkpartners Uitvoering plan interne palliatieve zorgconsulenten, na besluitvorming In netwerkorganisaties wordt gewekt met interne palliatieve zorgconsulenten. 1

Thema Doel Betrokken partijen Activiteiten 2013 Resultaten 2013 Kwaliteit Verbetering 1: Zorgpad Stervensfase Implementatie van het Zorgpad stervensfase in de betrokken netwerkorganisaties in de regio, passend in het landelijke beleid. Deelnemende organisaties in de regio IKNL, locatie Nijmegen, Netwerk. Uitwerking door interne projectleiders volgens implementatieplan: Een of twee volgende organisaties starten met het traject. Ondersteuning bij de implementatie en borging door netwerkcoördinator. Meer organisatie werken met het Zorgpad stervensfase. Nieuwe organisaties zijn geworven. Kwaliteit Verbetering 2: Kennis Verspreiding Kwaliteit Verbetering 3: ZonMw Verbeterprogramma Palliatieve zorg Kennisverspreiding en scholing in de palliatieve zorg, bij verpleegkundigen betrokken in de palliatieve zorg in de regio Verpleegkundigen betrokken in de palliatieve zorg in de regio kennen elkaar en weten elkaar te vinden. Kwaliteitsverbetering door het implementeren van goede voorbeelden uit het Verbeterprogramma palliatieve zorg van ZonMw Coördinator, verpleegkundigen van deelnemende organisaties in de regio Belangstellende organisaties Organisaties met het Zorgpad worden ondersteund door coördinator bij eventuele verdere uitrol, invoering nieuwe versies en kunnen ervaringen uitwisselen in zorgpadbijeenkomsten. Coördinator organiseert en coördineert bijeenkomsten van de Transmurale werkgroep van verpleegkundige palliatieve zorg, waarin kennis op systematische wijze wordt uitgewisseld mbv incidentmethode of door casuïstiekbespreking. Coördinator brengt programma en onderwerpen onder de aandacht en biedt eventueel hulp bij het aanvragen en eventuele implementatie. Uitrol van het Zorgpad stervensfase binnen organisaties. Ondersteuning interne projectleiders 4-6 bijeenkomsten vinden plaats zoals overeengekomen. Er zijn organisaties in de regio die meedoen in het verbeterprogramma. 2

Thema Doel Betrokken partijen Activiteiten 2013 Resultaten 2013 Informatievoorziening, 1.Patienten en hun naasten informeren over de zorgmogelijkheden en hoe Coördinator, Agora/IKNL Onder de aandacht brengen, bij- en up to date houden als onderdeel daar toegang toe te krijgen. ZorgKiezen op website: van www.netwerkpalliatievezorg.nl/ verantwoorde Netwerkarnhem. kwaliteit 2. Hulpverleners informeren over het aanbod in de regio. 3. Algemene P.R. 4. Informeren hulpverleners over ontwikkelde protocollen, procedures en werkafspraken in de regio. Draagt bij aan zorgstemming. 5. Inzicht in de actuele beschikbaarheid van palliatieve plaatsen voor verwijzers. Coördinator, netwerkpartijen, Landelijke groep Netwerkcoördinatoren Netwerkcoördinator, Secretariaat, Netwerkpartners. Agora. Regionale werkgroep IDPZ 2013; Netwerkcoördinator, e.a. Betrokken netwerkpartners. Betrokken netwerkpartners met concreet aanbod aan palliatieve bedden. Verspreiden van de landelijk Magazine Pal voor U Coördinator levert input voor regionaal inlegvel met sociale kaart Netwerkregio. Input verzamelen en herdruk Verwijsgids. Onder de aandacht brengen. Verspreiden Organiseren activiteit rondom dag van de palliatieve zorg 2013. Coördinator stuurt aan en initieert. Reageren op verzoeken om informatie door coördinator Coördinator verwijst eventueel door naar andere partijen. Gebruikte materialen en afspraken in Netwerk opnemen op website. Coördinator bewaakt afspraken over vrije palliatieve plaatsen Patiënten en hun naasten hebben toegang tot actuele informatie over de zorgmogelijkheden en de toegang daartoe. Patiënten en hun naasten e.a. belangstellenden kunnen beschikken over het Magazine. Hulpverleners zijn geïnformeerd over het aanbod in de regio, via - algemene brochure; - verwijsgids voor hulpverleners; - websites. Regionale activiteit vind plaats op of rond dag van de palliatieve zorg 2013. Aan verzoeken om informatie, presentaties e.d. op het gebied van palliatieve zorg wordt voldaan. Meer werkafspraken, procedures e.d. beschikbaar op site. De informatie over het aantal vrije palliatieve plaatsen in de regio op de website klopt en is actueel; nieuwe initiatieven doen mee. 3

Thema Doel Betrokken partijen Activiteiten 2013 Resultaten 2013 Signaleren en afstemmen capaciteit hospices Voorkomen van over- of ondercapaciteit hospices in de regio. Coördinatoren en verantwoordelijk managers van hospices regio (hospiceoverleg) Coördinator maakt een analyse bezettingscijfers 2011 (evt. 2012, mbv Repal (1)) en brengt dit in in het Hospiceoverleg. Afstemmen van het aantal palliatieve plaatsen in de regio. Eventueel Zorgkantoor Er zijn afspraken over de voorwaarden tot het toelaten van nieuwe organisaties en plaatsen. Het Zorgkantoor is op de hoogte van mogelijke knelpunten in de bezetting. (nb) Dit betreft niet alleen die organisaties die gebruik maken van de Regeling Palliatieve Terminale Zorg, maar alle palliatieve hospiceorganisaties. Oppakken knelpunten: in 2012-2013: overleg met verwijzers over (te) late doorverwijzingen Duidelijkheid over welke cliënten waar het beste terecht kunnen. Voorkomen van (te) late verwijzingen. (1) registratie palliatieve organisaties. Faciliteren van de consultatie Hulpverleners kunnen met vragen over palliatieve zorg 24 uur per dag telefonisch terecht bij een professioneel team. IKNL, Hospice Rozenheuvel, Rijnstate, Attent WWZ, STMG, huisartsen. Ondersteunen van het plan voor het in stand houden van de consultatiefunctie. Regionale consultatiefunctie voor de palliatieve zorg van goede kwaliteit blijft behouden. Overig: - Houden van vier bestuurs- en twee brede netwerkbijeenkomsten per jaar. - Coördinator woont diverse overlegvormen bij:. Platform Palliatief Terminale Zorg Gelderland: 4 maal per jaar. Regionaal overleg en Intervisie voor netwerkcoördinatoren: 4 maal per jaar - Landelijke bijeenkomsten Agora, Palliactief, Symposia; 5 maal per jaar. Ab/kerngroep/2012/jaarplan2013/sept2012 4

Bijlage 4: Jaarwerkplan Netwerk Palliatieve Zorg de Liemers 2013 Ans Blom, netwerkcoördinator, september 2012 ema Doel Betrokken partijen Activiteiten 2013 Resultaten eind 2013 Realisatie Palliatieve Netwerk Zorg Netwerkpartners Zorgkantoor Netwerk Arnhem Verbeterde netwerkzorg. Een compleet, samenhangend en dekkend palliatief zorgaanbod van verantwoorde kwaliteit voor palliatieve patiënten en hun naasten Verdere invullen van de palliatieve netwerkzorg. vastleggen van een gedeelde visie op palliatieve zorg deskundigheidsbevordering van medewerkers (blearning) implementatie van nazorggesprekken voor nabestaanden aan de hand van een checklist de inzet van geestelijk verzorging implementeren cliënttevredenheidsonderzoek bij nabestaanden, met gebruik van de ontwikkelde vragenlijst. vaker raadplegen van het consultatieteam van het IKNL participatie in wetenschappelijk onderzoek Uitvoering plan interne palliatieve zorgconsulenten na besluitvorming Er is een gedeelde visie op palliatieve zorg medewerkers hebben (blearning) scholing gehad er vinden nazorggesprekken voor nabestaanden plaats, aan de hand van een checklist geestelijk verzorging is overal inzetbaar cliënttevredenheidsonderzoek bij nabestaanden vindt plaats. Netwerkparticipanten nemen deel in wetenschappelijk onderzoek In Netwerkorganisaties wordt gewerkt met interne palliatieve zorgconsulenten. 1

Thema Doel Betrokken partijen Activiteiten 2013 Resultaten 2013 Kwaliteitsverbetering 1: Implementatie Zorgpad Stervensfase Implementatie van het Zorgpad stervensfase in de regio, passend in het landelijke beleid. Deelnemende voorzieningen in de regio IKNL- locatie Nijmegen, leden Netwerk de Liemers- Uitwerking volgens implementatieplan betrokken organisaties. Kwaliteitsverbetering 2: Kennis verspreiding; Casuïstiekbesprekingen Kennisverspreiding en scholing in de palliatieve zorg, Hulpverleners in de regio kennen elkaar en weten elkaar te vinden. Medewerkers deelnemende voorzieningen in de regio Ondersteuning bij de implementatie en borging door netwerkcoördinator. Werving andere organisaties Twee maal een multidisciplinaire casuïstiekbespreking organiseren en coördineren. Meer organisatie werken met het Zorgpad stervensfase. Uitrol in betrokken organisaties Twee multidisciplinaire casuïstiekbespreking zijn gehouden, waarbij minimaal 20 deelnemers aanwezig waren. Gemiddelde waardering meer dan 7. Kwaliteitsverbetering 3: ZonMw Verbeterprogramma Palliatieve zorg Kwaliteitsverbetering door het implementeren van goede voorbeelden uit het verbeterprogramma van ZonMw Belangstellende organisaties Coördinator brengt programma en onderwerp onder de aandacht biedt indien gewenst hulp bij het aanvragen en eventuele implementatie. Organisaties vragen zelf aan. Er zijn organisaties in de regio die meedoen in het verbeterprogramma. Faciliteren consultatie Hulpverleners kunnen met vragen over palliatieve zorg 24 uur per dag telefonisch terecht bij een professioneel team. IKNL, de Liemerije, Rijnstate, STMG, huisartsen, Netwerk Arnhem Opstellen van een plan voor het in stand houden van de consultatiefunctie, en het meer onder de aandacht brengen van de consultatiemogelijkheid Regionale consultatiefunctie voor de palliatieve zorg is behouden. Het consultatieteam van het IKNL is vaker geraadpleegd 2

Thema Doel Betrokken partijen Activiteiten 2013 Resultaten 2013 Informatievoorziening, als onderdeel van verantwoorde kwaliteit 1.Patienten en hun naasten informeren over de zorgmogelijkheden en hoe daar toegang toe te krijgen. Netwerk, Agora/IKNL Coördinator houdt website met ZorgKiezen (www.netwerkpalliatievezorg/ deliemers) bij en up to date en brengt deze onder de aandacht. Netwerkpartners geven Patiënten en hun naasten hebben toegang tot actuele informatie over de zorgmogelijkheden en de toegang daartoe; veranderingen door. Landelijke groep Netwerkcoördinatoren VPTZ Verspreiden van landelijk Magazine Pal voor U. Coördinator levert input voor regionaal inlegvel met sociale kaart Netwerkregio. Patiënten en hun naasten e.a. belangstellenden kunnen beschikken over het Magazine. 2. Hulpverleners informeren over het aanbod in de regio; Netwerkpartners Herdruk Verwijsgids Netwerkpartners geven veranderingen door aan coördinator. Onder de aandacht brengen. Verspreiden Hulpverleners kunnen beschikken over actuele informatie over het aanbod in de regio (sociale kaart). 3. Algemene PR Agora, Regionale werkgroep IDPZ 2013; Organiseren activiteit rondom dag van de palliatieve zorg 2013. Coördinator stuurt aan en initieert. Regionale activiteit vindt plaats op of rond dag van de palliatieve zorg 2013. 4. Informeren hulpverleners over ontwikkelde protocollen, procedures en werkafspraken in de regio. Draagt bij aan zorgstemming. Netwerkcoördinator en/of anderen. Reageren op verzoeken om informatie. Aan verzoeken om informatie, presentaties e.d. op het gebied van palliatieve zorg wordt voldaan. Betrokken Netwerkpartners Meer werkafspraken, procedures e.d. beschikbaar op Netwerk website. 3

Thema Doel Betrokken partijen Activiteiten 2013 Resultaten 2013 Capaciteit hospices Bestuurlijke samenwerking Voorkomen van over- of ondercapaciteit hospices in de regio. Afstemmen van het aantal palliatieve plaatsen in de regio ism partners Netwerk Arnhem. (nb) Dit betreft niet alleen die voorzieningen die gebruik maken van de Regeling Palliatieve Terminale Zorg, maar alle palliatieve hospicevoorzieningen. Creëren van duidelijke voorwaarden voor samenwerking in het Netwerk op zowel bestuurlijk als cliëntniveau. Duidelijkheid over de doelen en activiteiten in het Netwerk. De bestuurlijke constellatie ondersteund de doelstellingen. Coördinatoren en verantwoordelijk managers van hospicevoorzieningen regio, ism voorzieningen regio Arnhem Eventueel Zorgkantoor Bestuurders van alle organisaties Analyse bezettingscijfers 2011 (mbv Repal (1)) en bespreken in het Netwerk. (1) registratie palliatieve voorzieningen. Implementatie voorgenomen plannen na besluitvorming in bestuur (okt. 2012). Er zijn afspraken over de voorwaarden tot het toelaten van nieuwe voorzieningen en plaatsen. Duidelijkheid over welke cliënten waar het beste terecht kunnen. Het Netwerk heeft zijn prioriteiten gesteld en de bestuurlijke samenwerking verder geformaliseerd. Het is helder voor nieuwe Netwerkorganisaties wat de eisen zijn voor lidmaatschap. Het is inzichtelijk dat palliatieve zorg is opgenomen in het reguliere beleid van alle zorgorganisaties. Verdere formalisering in de samenwerking met het Netwerk Arnhem Verder uitvoeren van het plan tot toetsing van een voor het Netwerk afgeleide vorm van de normen verantwoorde zorg in de palliatieve zorg (Actiz) Bij het Netwerk aangesloten organisaties kunnen voldoen aan een voor het Netwerk afgeleide vorm van de normen verantwoorde zorg in de palliatieve zorg (Actiz). Het is helder hoe de verhoudingen tussen de beide Netwerken zijn. Overig: - Houden van Netwerkbijeenkomsten. - Bijwonen van diverse overlegvormen:. Platform Palliatief Terminale Zorg Gelderland.. Regionaal overleg en Intervisie voor netwerkcoördinatoren. - Bijwonen landelijke bijeenkomsten Agora, Palliactief, Symposia. Ab/netwerkdel/2012/conceptjaarplan2013/sept2012 4

Bijlage 5: Normen palliatieve zorg Netwerk Palliatieve Zorg, juni 2013 Organisatie Aanbod Specifieke PZ Doelgroep Visie op PZ PZ in beleidsplan Deskundigheidsbev mw Borging kennis Nazorg ZvZ MDO PZ in dossier Samenwerking Pleyade Attent St. Jozef Gendt Groot Gelre Diafaan AWBZ: verblijf, PV,VP, beh, OB nee nee nee nee nee nee nee ja ja ja op WMO: HV incidentele basis m.n. ouderen en met een chronische aandoening (algm.) intra en extramuraal AWBZ: verblijf, PV,VP, beh, OB ja; unit pz nee ja ja ja/nee ja ja ja ja ja intra en m.n. ouderen en met een extramuraal chronische aandoening unit: ja GGz-cliënten unit: levesvw < 3 mnd verpleeg- en verzorginghuiszorg nee ouderen, met behoefte aan ja ja nee nee nee nee ja nee ja thuiszorg zorg thuiszorg, VP, PV, Begel. ja; 24-uurs niet specifiek ja ja ja ja ja ja ja ja ja terminale seniorendiensten zorg (AWBZ, PGB, Hospice Privaat) Zutphen levensvw < 3 mnd in 3 netwerken sen. Diensten AWBZ: verblijf, PV,VP, beh, OB nee m.n. ouderen en met een nee nee ja ja ja ja nee nee ja WMO: HV, BG chronische aandoening verplk. team (Awbz, PGB, Privaat) ook GGz-cliënten intra en extramuraal 1

Liemerije STMG Zinzia AWBZ: verblijf, PV,VP, beh, OB ja; unit pz m.n. ouderen en met een chronische aandoening GGz, dubbel gehandicapten unit; levenw.< 3 mnd ja ja ja ja ja ja ja ja ja unit;ja unit: ja unit; ja unit; ja unit: ja unit ;ja unit: ja thuiszorg, VP, PV, ja; 24-uurs Begel zorg niet specifiek ja ja ja ja ja ja ja ja, deels ja TPOZ palliatief/oncol team; ja zorgpad HV, MW verpleeg- en verzorginghuiszorg ja; unit pz 'zzp10' ja ja ja ja ja ja ja nee ja Betuweland Driegasthuizen geen specifiek aanbod nee verpleeg- en verzorginghuiszorg ja; ouderen, chronische somatiek, ja ja psychogeriatrie, integraal als ademhalingsondersteuning, onderdeel stervensrevalidatie zorg begeleiding als onderdeel van ja ja ja ja ja ja Hospice verpleging verzorging, verblijf ja palliatief terminale cliënten ja ja ja ja ja ja ja ja ja Rozenheuvel vrijwilligerszorg vrijwilligerszorg Hospice met verblijf ja palliatief terminale cliënten ja ja ja nvt ja ja nvt nvt ja Martinus Didam (VPTZ) als cliënt dat wenst VPTZ vrijwilligerszorg thuis ja palliatief terminale cliënten ja ja ja ja ja nvt nvt ja verzorgingshuis, VGZ en hun naasten 2

Bijlage 6 Lijst met gebruikte afkortingen NPZrA: IKNL: VPTZ: STMG: AWBZ: GGz: VWS: HBO-V: HAN: Het Netwerk Palliatieve Zorg regio Arnhem Integrale Kankercentra Nederland Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg Stichting Thuiszorg Midden-Gelderland Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Geestelijke Gezondheidszorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Hogere Beroeps Opleiding Verpleging. Hogeschool Arnhem en Nijmegen.