Dementie. Huiveringwekkend?



Vergelijkbare documenten
Parkinson en Dementie

Dementie Lezing voor SeniorenRaad Best

Stoornis in praktisch handelen. Dit bemoeilijkt de uitvoering van bijvoorbeeld koken, autorijden of hobby s.

Dementie in de palliatieve fase

Antonius College: Dementie

AD Vroegtijdige diagnostiek en Immunotherapie. F. Vanhee Neurologie AZG

Verschijningsvormen van dementie op jonge leeftijd, verschillen en overeenkomsten Freek Gillissen

Wanneer is dementie erfelijk? Dr. Harro Seelaar Neuroloog-in-opleiding & arts onderzoeker Alzheimercentrum Erasmus MC 14 april 2018

Palliatieve zorg en dementie

Opbouw praatje. Wat is dementie? Vormen van dementie Diagnose dementie Behandeling van dementie De verloop van dementie Conclusie

Leergang ouderen. Module: dementie en mantelzorgondersteuning Docent: Jacqueline de Groot, specialist ouderengeneeskunde

Vormen van dementie 2018

1 Geheugenstoornissen

Leven met dementie. Geef om je hersenen

Medicatie bij dementie

Leven met dementie. Geef om je hersenen

Nederlandse samenvatting

Ik ben uit de mode. Netwerk Dementie 7 februari 2019 Judith van Tuijn

6 e mini symposium Ouderenzorg

NHL symposium. Down & Alzheimer. dr. Alain Dekker Rijksuniversiteit Groningen Universitair Medisch Centrum Groningen

Nederlandse samenvatting

De ziekte van Alzheimer. Diagnose

Wat is dementie? Radboud universitair medisch centrum

Psychiatrische symptomen bij Lewy body ziekten. Groot Haags Geriatrie Referaat April 2017 Marielle Hofman, aios geriatrie

Ziekte van Parkinson. Patiënteninformatie

drs. Nienke Scheltens Arts onderzoeker VUmc Alzheimercentrum

Dementie Radboud universitair medisch centrum

Workshop dementie diagnostiek

Ad 2 Een depressie op oudere leeftijd kan schuilgaan achter, maar ook samengaan met somatische comorbiditeit.

Dementie Zorg voor zilver ga voor goud. Wim van den Dool, sociaal geriater 20 november 2012

Ik heb geen last van mijn geheugen. Ad Hovestadt & Dianne Raaijmakers, neurologen René Jansen & Lia Middeljans, klinisch geriaters

Func/onele achteruitgang

Dementies. Dr. F. Vanhee Neuroloog AZ Groeninge

DEMENTIE EN HET GENETISCH ONDERZOEK

Ziekte van Parkinson

Jongdementie: medische en paramedische zorg

Neurocognitieve stoornissen

Nog geen geneesmiddel. Stand van zaken in het onderzoek: Wat hebben we al geleerd? Hoe het begon. De getallen. Goed nieuws: Deltaplan Dementie

Dementie, ook u ziet het?! Hanny Bloemen Klinisch Geriater Elkerliek Ziekenhuis Helmond 22 mei 2013

Dementie. Ilse Masselis regionaal expertisecentrum dementie Sophia Kortrijk

Stand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer

Wetenschappelijk onderzoek Lewy body dementie

DEMENTIE. Stadia en symptomen van dementie. Er zijn drie hoofdstadia van dementie.

Verschillende soorten van dementie. Door: Wim Dorst Geriatrisch verpleegkundige i.o

DEMENTIE: HOEVER STAAT HET ONDERZOEK? Christine Van Broeckhoven Lezing Davidsfonds Boom- Niel. Prof. Dr. Christine Van Broeckhoven PhD DSc

EEG en MEG bij de diagnostiek van cognitieve stoornissen

De diagnose Fronto Temporale dementie..en dan? Freek Gillissen Verpleegkundig consulent dementie

de ziekte van Alzheimer

Jaarcongres veilige zorg voor ouderen 11 okt Workshop agressiehantering bij ouderen met dementie

Dementie en de ziekte van Alzheimer

Dementie in een notendop

Welkom. Publiekslezing dementie 17 februari 2015 #pldementie

U Hasselt Neurodegeneratieve Hersenziekten: een wetenschappelijke benadering. Inhoud Lezing

DEMENTIE. huisarts in the lead. Duo Dagen maart E. Oelrich, Huisarts H. Ham, Huisarts M.Y.E. Cappetti, Klinisch Geriater

ALZHEIMER DEMENTIE: EEN GENETISCH INZICHT IN DE BIOLOGIE VAN DE ZIEKTE

GeheugenCentrum Parkstad. Een multidisciplinaire benadering

Alzheimer Café 11 maart 2014 Kay Deckers. Nieuwe ontwikkelingen in dementie-onderzoek, theorie en praktijk. Afdeling 1

Beschermende factoren voor dementie

De geheugenpolikliniek Snel duidelijkheid als het geheugen niet meer zo helder is

Ik zie, ik zie wat jij niet ziet

DE ZIEKTE VAN ALZHEIMER ONTSTAAT MEESTAL SPONTAAN.

inleiding bij psycho-educatiepakket Dementie en nu tekst voor mantelzorgers Inleiding mantelzorg samen afhankelijkheid financiën leven zorglast

Wie screenen?

RECHTS TEMPORALE variant FTD

Cognitie. Wie heeft cognitieve stoornissen? Alles draait om aandacht. Huib Speelman Specialist Ouderengeneeskunde

Verschil tussen Alzheimer en Dementie

Dementie na de diagnose

Delier voor de patiënt. Workshop Delier in de palliatieve fase. n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt. angstdroom.

Gezond ouder worden. Harmke Nijboer

Delier voor de patiënt. Inhoud presentatie delier. Delier. Symptomen. Diagnose delier n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt

7,2. Spreekbeurt door een scholier 2439 woorden 26 april keer beoordeeld. Wij gaan wat vertellen over de ziekte Alzheimer:

Verschil tussen Alzheimer en dementie

Palliatieve zorg en Dementie verbinden. Jet van Esch Specialist ouderengeneeskunde

De behandeling van de ziekte van Parkinson en dementie

Onderzoeksgroep Neurodegeneratieve Hersenziekten

Delier in de palliatieve fase. Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ

Delier in de palliatieve fase

Dementie. Havenziekenhuis

Disclosures. Dementie met Lewy Bodies. Casus 1. Dementie met Lewy bodies. Dementie met Lewy Bodies. Casus 2.

NON MOTORE KLACHTEN EN VERSCHIJNSELEN BIJ PARKINSON. Jean-Michel Krul, neuroloog

parkinson DE NOODZAAK VAN EEN BREDE BEHANDELING EN AANPAK

Ziektebeelden Vormen van gedrag. Waar wordt gedrag door beïnvloed? Casus Kernelementen SOFI (DCM)

CHAPTER 10. Nederlandse samenvatting. I never read, I just look at pictures. Andy Warhol

ViaReva Revalidatiegeneeskunde

Probleemgedrag bij ouderen

Veel meer dan vergeten

PATIËNTEN INFORMATIE. Dementie

Samenvatting. Farmacotherapie van geriatrische patiënten

Disclosure belangen spreker

Nederlandse samenvatting

Ziekte van Parkinson. 'shaking palsy' ofwel 'schudverlamming

Nederlandse Samenvatting

Welkom in het Alzheimercentrum Erasmus MC

Vroegsignalering bij dementie

Ziekte van Parkinson

Ziekte van Huntington

Parkinson en Psychoses

hersenziekte van diagnose naar zorg workshop wetenschapsdag ForumC zaterdag 20 april 2013

Parkinson en neuropsychiatrie

Transcriptie:

Dementie Huiveringwekkend?

Overzicht Ontvangst en Conclusies Praktijk ervaringen uit de zaal Inleiding in de verschillende vormen van dementie Hoe stel je de diagnose Differentiaal Diagnose: de Drie D s Hoe behandel je dementie- is het te behandelen? Dementie, het einde hoezo? Mee naar huis nemers

Conclusies Iedereen komt in aanraking met Dementie (Vroeg-) Diagnostiek is een noodzaak Groot verschil tussen Dementie, Delier en depressie Behandeling van Dementie is goed mogelijk Wat voor het Leven geldt, geldt ook voor de Dood: Niet Maakbaar, of toch Wel??

Uw Ervaringen met Dementie

Wat is Dementie?? Geheugenproblemen KTM > LTM Probleem met: handelen / spreken / plannen en organiseren Veranderingen in het gedrag Geeft afhankelijkheid in dagelijkse praktijk

Vormen van Dementie Ziekte van Alzheimer Lewy Body Dementie / Parkinson Dementie Vasculaire Dementie Fronto Temporale Dementie

Vormen van dementie Alzheimer-dementie (AD) 40-60% Lewy-body-dementie (LBD) 10-20% Vasculaire dementie (VaD) 10-15% Mengbeeld Alzheimer/ VaD 15-20% Frontotemporale dementie <5% Overige oorzaken/vormen <1%

Website RIVM; Nationaal Kompas Volksgezondheid. Dementie, de omvang van het probleem (2000)

Auguste D

Mw A Deze 85-jarige vrouw heeft zojuist zeven afbeeldingen gezien. Haar wordt gevraagd om ze onmiddellijk na aanbieding op te noemen: Welke weet u nog?

Mw A

Hersenscan M. Alzheimer

De Geheugen-gebieden

Verloop van de ziekte van Alzheimer (AD)

Gedragsveranderingen in het beloop van dementie

Volgende Patiënt dhr B Onderzoeker: Waarom bent u in het ziekenhuis? Patiënt: Nou het lopen

Dhr B

Dhr B Wat viel u op aan dhr B?

Vasculaire Dementie Geheugenproblemen niet als eerste symptoom: loopstoornissen, urine-incontinentie TIA s / CVA s in voorgeschiedenis Toegenomen Traagheid Initiatiefverlies Ene dag beter dan andere Stapsgewijze achteruitgang

Witte stof afwijkingen

Dementie met Lewy Bodies

Dementie met Lewy Bodies Eerst: wisselingen in geheugen functie en visuele hallucinaties Daarna: Parkinsonisme Bijkomend: Vallen Syncope Overgevoeligheid antipsychotica Hallucinaties van gehoor, reuk, gevoel Sterke reactie op ACHEi

Lewy Lichaampjes

Mw C Deze vrouw is 86, heeft zusters die 100 zijn en in Amerika wonen. Aansluitend worden enkele vragen uit de MMSE gesteld.

Mw C

Mw C

Parkinson-dementie eerst jaren last van stijfheid en trillen traagheid in handelen dan geheugenproblemen mentale traagheid

Samenvattend:Dementie met Lewy Bodies en Parkinson Dementie Veroorzaakt door een en dezelfde agens: Lewy Body Dementie: eerst het geheugen dan de motoriek Parkinson Dementie: eerst de motoriek dan het geheugen

Fronto temporale dementie Geheugenprobleem geen vroegsymptoom Gedrags veranderingen op voorgrond Sociale problematiek Relatieproblemen Begin voor 65e, 40% familiair

Fronto _ Temporale Dementie Taalproblemen op de voorgrond Initiatief armoede, teruggetrokken zijn of Juist ontremd in taal, of in eetgedrag

Frontotemporale dementie Bij frontotemporale dementie raken de executieve = uitvoerende (frontaal gelokaliseerde) functies als eerste aangedaan, zoals: - planning (mentaal en motorisch) - abstractievermogen - ziekte-inzicht

Mw T

De Diagnostiek van Dementie: Hoe Wanneer Wat anders

DementieDiagnostiek Het verhaal: van patient en partner Lichamelijk Onderzoek Geheugen Testonderzoek (PO) Beeldvorming Hersenscanning (MRI/CT/SPECT/PET) Bloedonderzoek In uitzonderingsgevallen: EEG, Liquor, genetisch onderzoek

Vroegdiagnostiek is belangrijk!?

Belang van (vroeg)diagnostiek Maximale baat bij behandeling/therapie Schok, maar opluchting (verborgen leed) Crisissituatie vóór zijn Rekening houden met belangen, voorkeuren van patiënt/omgeving Beslissing over testament, euthanasie, mentorschap Verwerken, rouwen, leren omgaan met dementie (familie/mantelzorg)

Verschil in Vroege Late vormen van Dementie Vroeg:* geheugenprobleem niet ernstig, gedragverandering zichtbaar * hallucinaties, wanen, nachtmerries problemen met lopen * reuk, smaak, RBD Laat: * geheugen duidelijk slechter, geen ziekte inzicht * zelfstandig functioneren slechter

Vroegdiagnostiek is belangrijk! Mogelijke oorzaken dementie: Stapeling foute eiwitten (amyloid) in de hersenen => hersenceldood Vaatproblemen Infectie/ontsteking van hersencellen => hersenceldood Dode hersencellen worden niet vervangen therapie starten vóór teveel hersencelverlies

Mogelijkheden Vroegdiagnostiek m, 75 y, Brain FDG-PET shows a diffuse glucose hypometabolism with relative sparing of the central region Ligand onderzoek

Differentiaal Diagnose D D D.

Behandeling van Dementie 1) ondersteuning en begeleiding 2) medicamenteus

Medicamenteuze Therapie De Daltons, viervoudige casus.. Doelen medicatie Stabiliseren nivo van functioneren beheersbaar maken gedragsveranderingen

Behandeling Dementie: toekomst Diagnostiek in vroege fase dementie, want herstel hersencellen = onmogelijk, of stamceltherapie?? Oorzaak versnelde hersencelafbraak door ophoping giftige eiwitten in de hersenen : verwijderen van die eiwitten met eiwitoplossers. Vroege behandeling van hart&vaatziekten gezonde levensstijl: meer bewegen, minder vet en stoppen met roken.

Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van dementie Amyloid Antilichamen Studie: Bapineuzumab in Patients With Mild to Moderate Alzheimer's Disease (ApoE4 Carrier): Bapineuzumab is a humanized monoclonal antibody, which binds to and clears beta amyloid peptide, and is designed to provide antibodies to beta amyloid directly to the patient.

Behandeling Dementie: toekomst 1) Medicamenteus 2) ondersteuning en begeleiding

Euthanasie bij Dementie Dood op Bestelling???

Euthanasie bij Dementie Wat zegt de Wet? Wat zegt U? Wat is mijn mening?? Discussie

De Meenemers Dementie is toenemend veelvoorkomend (vroege) Diagnostiek moet! Let op de verschillen met Depressie en Delier Behandeling van Dementie is altijd mogelijk; genezing ervan nooit, vooralsnog Wat voor het Leven geldt ook voor de Dood.

Vragen?? Discussie!!