Wie screenen?
|
|
- Francisca Groen
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 29/09/16 COGNITIEVE STOORNISSEN : WAAROM cognitief screenen via online testen? De gecombineerde testing ( SMS -OLD -CVST 24 ) helpt u de patiënten te selecteren voor verwijzing naar neuroloog of geriater i.v.m. beleid naar medicatie, risico op postoperatoir delirium, nood aan opvang enz. Rationale : * -Oudere bevolking = grotere prevalentie cognitief verval ( risico-groep > 85jr = 1 patiënt op 5 vertoont MCI) *-Vroege diagnose = beste therapeutische mogelijkheden en beste planning van opvang-organisatie en beste informatie aan de patient en familie toe. *- Diagnose van cognitieve stoornis= identificeren van risico op delirium na ingreep bvb. En identificeren van risicopatienten aan het stuur ( risicoreductie door beperking rijden overdag, perimeter enz. ) Wie screenen? Iedere patient ouder dan 70 jaar, Oudere patienten met depressieve klachten. Parkinson patienten, Vasculaire patienten, Iedereen waarvan de omgeving twijfels uit ( zie informant -questionarie O.L.D.) Waarom deze test? De Short Mental Screening kan als dusdanig in de Mini Mental State Exam geintegreerd worden,wat een complementaire en reproduceerbare manier van werken tussen huisarts en specialist bevordert. De M.M.S.E. en de Clock Drawing Test zijn immers de twee 'golden standards' Waarom electronisch? Een geautomatiseerde integratie laat een fijnere bijsturing van de MMSE naar opleidingsniveau en ouderdom ( aldus dienen beiden vermeld te worden ) NEUROCENTERS.BE NEUROCENTERS.NL
2 Handleiding Neurocenters voor artsen ( linker deel van startscherm neurocenters ) 1.Maak een account aan. 2.Log in. 3.Koop credits, of bekom credits via uw artsenkring ( sponsoring door farma firma's ). Elke test kost één credit. 4.Vul voor elke patiënt die je wil testen de patiëntengegevens in. Dit doe je door 'Gegevens proefpersoon' te vervolledigen. Het is belangrijk om aan te duiden waarom je de test bij iemand uitvoert ('reden voor test' = cognitie, parkinson, MS,epilepsie, ADHD, commotio enz... ) Tot slot kan je in de balk 'Categorie' nog aanvullende geschreven tekst invullen indien gewenst. Druk op opslaan. 5.Start de test. De taakomschrijving en het doel van elke test worden aangehaald in het begin van de test. 6.De resultaten worden opgestuurd via uw en evtl. gestockeerd in een web based EMD. Handleiding Neurocenters voor particulieren ( rechter deel van startscherm neurocenters ) 1.Start de test. De taakomschrijving en het doel van elke test worden aangehaald in het begin van de test. 2.Betaal via internet. opm: het systeem vermeldt op voorhand de kostprijs van een test ( < 2 ) 3.Je ontvangt je resultaten als *.PDF. Je kan je score afprinten en meenemen naar je huisarts en met hem/haar verder bespreken. NEUROCENTERS.BE NEUROCENTERS.NL
3 29/09/16 Alzheimer Dementie (AD ) =========================== De ziekte van Alzheimer tast de temporale kwab aan waar geheugen en taal circuits aanwezig zijn. Liquoranalyse toont een daling van bêta amyloid en stijging van proteine tau en fosfo-tau. NEUROCENTERS.BE NEUROCENTERS.NL
4 DRAFT SMS. 31/07/2007 Mini-Mental State Examination Ontvanger Transform to MMSE Referentie NL FR Onderzoeker Score 0 / 20 Patiënt Naam Nummer Datum Resultaat Voornaam RIZIV Nr Abnormaal Geboortedatum Leeftijd - jaar Geslacht Scholariteit tot Dokter jaar Naam Medibridge Opmerkingen Voornaam RIZIV Nr Oriëntatie in tijd Wat is de volledige datum van vandaag? Ken 1 punt per correct antwoord toe (score : 0-5) In welk jaartal zijn we? Jaartal In welk seizoen zijn we? Seizoen In welke maand zijn we? Maand Welke dag is het vandaag? Dag De hoeveelste is het vandaag? Datum Inprentingsvermogen Ik noem drie woorden. Als ik ze gezegd heb, moet u ze alle drie herhalen. Voorlezen aan 1 woord per seconde. Daarna laten herhalen, noteer elk correct woord. (0-3). Serie : Sigaar Bloem Deur Bij fout antwoord, herhaal tot 6 maal. Tel géén punten hiervoor. Aantal pogingen : Onthoud deze woorden goed, want ik ga ze u straks nog eens vragen. Sigaar Bloem Deur Copyright ADINS sprl & Dr J. Delbecq bvba 1/3
5 DRAFT SMS. 31/07/2007 Aandacht A. Wilt u van het getal 100, 7 aftrekken? Van de uitkomst trekt u dan telkens weer 7 af en zo tot ik stop zeg. Elke juiste aftrekking levert 1 punt op (vb. 93, 87, 80, 72, 65 geeft een score van 3). Wanneer de eerste berekening foutief is, wordt dit als foutief aangerekend maar wel gecorrigeerd. Daarna vraagt u: Hoeveel is 93 min 7? Vanaf dan vraagt u: En verder? B. Wilt u het woord dorst van achteren naar voren spellen? (1 punt voor elke correcte letter op juiste plaats) T Zowel test A als B worden afgenomen. Vergelijk de scores van test A en test B en weerhoud enkel de hoogste score. Schrap de andere en tel die niet mee in de eindscore. Geheugen Welke waren de drie woorden die u moest onthouden? (score 0-3) (93) (86) - 7 (79) - 7 (72) - 7 (65) - 7 S R O D Hoogste score : Sigaar Bloem Deur Geheugen Resultaat : Abnormaal: neurologisch advies aangewezen Copyright ADINS sprl & Dr J. Delbecq bvba 2/3
6 DRAFT SMS. 31/07/2007 Clock Drawing Test (Enkel indien de score van de geheugentest = 1/3 of 2/3.) Teken een klok met de wijzers op een uur vijfenveertig (kwart voor twee). Selecteer de tekening die meer bij die aansluit die door de patiënt wordt uitgevoerd. In elk geval Normaal Licht gestoord of Ernstig gestoord Matig gestoord De patiënt heeft niets getekend CDT Resultaat : Niet getest Copyright ADINS sprl & Dr J. Delbecq bvba 3/3
7 29/09/16 Parkinson Dementie (PDD=Parkinson Dementia Disease ) ============================ PDD begint typisch rond de middelbare leeftijd of later, door de degeneratie van hersencircuits. Dementie spreekt over een verlies van intellectuele vermogens waarbij de dagelijkse activiteiten van het leven verstoord worden. Problemen met denken en geheugen die het dagelijks leven niet beïnvloeden vallen onder de categorie van mild cognitive impairment (MCI). Om dementie te diagnosticeren, baseren artsen zich op de geschiedenis van de patiënt en zijn familie, en cognitieve testen. Dit zijn testen zoals de Mini-mental State Examination (MMSE) en Short Test of Mental Status (SMS). Meer gedetailleerde testen kunnen gedaan worden door psychologen. Artsen zoeken altijd eerst naar behandelbare oorzaken voordat ze concluderen dat het probleem neurodegeneratief is. Zulke testen zijn bijvoorbeeld een hersenscan, bloedonderzoeken, en nazicht van de medicatie-lijst. Bij PDD is een Lewy body degeneratief proces de oorzaak van de dementie. Lewy bodies zijn microscopische ophopingen van specifieke proteïnen in hersencellen. Ze kunnen geïdentificeerd worden met een alpha-synucleine kleuring, maar ze kunnen niet in beeld gebracht worden terwijl de patiënt in leven is. Ze klonteren samen en storen de normale afbraak en opruiming door de hersencellen. Lewy bodies zijn de typische microscopische hersenmarkers van de ziekte van Parkinson (PD). In het beginstadium van PD zijn de Lewy veranderingen alleen aanwezig in de lagere gedeeltes van de hersenstam. In latere stadia verspreidt dit Lewy proces zich tot de hoogste hersenregio s die de centra van gedachte en geheugen zijn. Dit noemen we de ziekte van Parkinson met dementie. De ziekte van Parkinson evolueert vaak tot Parkinson dementie (PDD). Lewy Body Dementie (DLB) is een ziekte die microscopisch en qua symptomen erg veel op PDD lijkt, alhoewel PDD begint als PD en DLB begint met dementie. Om een onderscheid tussen PDD en DLB te maken gebruiken we de één-jaar-regel: ************************************************************************************************************** - als cognitieve achteruitgang initieel aanwezig of begint binnen het eerste klinische jaar van de ziekte is het DLB - als het initiële klinische beeld een beeld is van de ziekte van Parkinson zonder cognitieve achteruitgang en als er intellectuele achteruitgang is na het eerste jaar, is het PDD. Informatie over beweging word geïntegreerd en aangepast in de basale ganglia van de hersenen en dan naar de hersenstam en ruggenmerg gestuurd. Bij PDD is er degeneratie van een cruciale component van de basale ganglia, namelijk de substantia nigra. Deze bevindt zich in de middenhersenen bovenaan de hersenstam. De substantia nigra gebruikt de neurotransmitter dopamine voor het versturen van signalen. Wanneer de substantia nigra verloren gaat, daalt de concentratie van dopamine in de hersenen. Dit veroorzaakt langzame beweging met verminderde amplitudo. Dit noemen we Parkinsonisme. Symptomen van de ziekte van Parkinson zijn aanwezig bij PDD. De klassieke motorische symptomen zijn trage beweging (bradykinesie), stijfheid (rigiditeit), en vaak een tremor. Deze tremor komt specifiek voor wanneer het desbetreffende ledemaat gerelaxeerd is. Daarom noemen we het een rusttremor. Er is ook een schuifelende gang met verminderd zwaaien van de armen. Niet-motorische symptomen zijn resultaat van autonoom zenuwstelsel beschadiging. Autonome symptomen zijn onder andere constipatie, urinaire incontinentie, en flauwheid door lage bloeddruk bij het opstaan. Andere mogelijke symptomen zijn angst, depressie, reukverlies, insomnia, en het uitbeelden van dromen (REM slaap gedrag stoornis =RBD). De ziekte van Alzheimer tast de temporale kwab aan waar geheugen en taal circuits aanwezig zijn. Terwijl het geheugen ook aangetast word tast PDD vooral andere corticale regio s aan.
8 Twee intellectuele componenten die bij PDD vaak beschadigd worden zijn de executieve functies en visuospatiele vaardigheden. Executieve functies worden bemiddeld door frontale cortex. Er kunnen problemen optreden met organisatie, concentratie, en multitasking. The frontale kwab is ook verantwoordelijk voor gepaste sociale interactie. PDD patiënten kunnen trager zijn met het oppikken van gezichtsgebaren en lichaamstaal, waardoor communicatie gestoord kan zijn. Rustige en attente mensen kunnen ongeduldig en impulsief worden. Echtgenoten zijn vaak de eerste die zulke veranderingen in personaliteit opmerken Visuospatiele perceptie gebeurd in de pariëtale kwab en regio s errond. Een patiënt kan bijvoorbeeld moeite hebben met het lezen van een kaart. Uniek bij Lewy lichaampjes dementies is de fluctuerende mentale helderheid. Patiënten kunnen alert zijn tijdens delen van de dag, terwijl ze een paar uur later verward zijn. Visuele hallucinaties, oftewel het zien van dingen die er niet zijn, en wanen komen geregeld voor bij PDD maar niet bij de ziekte van Alzheimer. Het Lewy body degeneratief proces is momenteel niet te genezen. We kunnen echter wel symptomen behandelen en proberen de ziekte progressie te verminderen. Enkele van de meest vervelende symptomen van DLB, PDD, en PD komen door het verlies van de neurotransmitter dopamine. Therapie met dopamine vervanging verbeterd de symptomen van Parkinsonisme. -Levodopa: Dopamine in pil vorm kan niet tot in de hersenen komen, hoewel de natuurlijke precursor levodopa dit wel kan. Het word gecombineerd met carbidopa om te voorkomen dat het te vroeg wordt gemetaboliseerd buiten de hersenen. -Carbidopa/Levodopa is de beste medicatie strategie voor behandeling van Parkinsonisme bij DLB. Als de symptomen mild zijn, kan het beter zijn om deze niet te behandelen om mogelijke bijwerkingen te vermijden. -Dopamine agonisten: Deze lijken chemisch op dopamine, maar geven niet alle voordelen van natuurlijk dopamine. Twee pil vormen zijn ropinirole (Requip) en pramipexole (Mirapexin). Een patch met rotigotine (Neupro) bestaat ook. -MAO-B inhibitoren: MAO is een dopamine afbraak enzyme. Het blokkeren ervan verhoogt licht de dopamine concentratie in de hersenen. Twee medicaties in deze klasse zijn rasagiline (Azilect) en selegiline (Eldepryl). -COMT inhibitoren: COMT is een dopamine afbraak enzym. Het blokkeren ervan verhoogt licht de dopamine concentratie van circulerend dopamine. Een middel uit deze klasse is entacapone (Comtan). Het wordt alleen in combinatie met carbidopa/levodopa (Stalevo) gebruikt. Cognitieve symptomen Cholinesterase remmers zijn de standaard behandeling voor cognitieve symptomen bij LBD. Deze middelen werden ontwikkeld voor de behandeling van de ziekte van Alzheimer. Visuele Hallucinaties Als de hallucinaties vervelend zijn kan de arts een nieuwe antipsychoticum proberen. REM Slaap Gedrag Stoornis (RBD) RBD beantwoordt goed aan behandeling, dus kan de arts medicatie zoals melatonine en/of clonazepam voorschrijven. Depressie De meest gebruikte antidepressiva zijn selectieve serotonine reuptake inhibitoren (SSRIs) Niet-Medische Behandeling Fysiotherapie opties zijn onder meer cardiovasculaire, versterkende, en flexibiliteit oefeningen, alsook gang training. Artsen kunnen ook algemene fitness programma s aanbevelen zoals aerobic, versterkende of water oefeningen. -Spraak therapie kan helpen bij laag stemvolume en slechte articulatie. Spraak therapie kan ook de spierkracht verbeteren en helpen bij slikproblemen. -Ergotherapie kan helpen om bekwaamheden te behouden, en functie en zelfstandigheid te promoten. Hiernaast kunnen muziek en aromatherapie angst verminderen en de gemoedstoestand verbeteren. - Individuele en familiale psychotherapie kan helpen om strategieën te leren voor het aankunnen van emotionele en gedragssymptomen, en om plannen te maken rond bezorgdheden over de toekomst. -Support groepen kunnen behulpzaam zijn voor de zorgverleners en patiënten met PDD om praktische oplossingen te vinden voor dagelijkse frustraties, en voor het vinden van emotionele steun. neurocenters.be neurocenters.nl
9 29/09/16 Lewy Body Dementie (DLB Dementie with Lewy Bodies) =========================== DLB begint typisch rond de middelbare leeftijd of later, door de degeneratie van hersencircuits. Het is de tweede belangrijkste oorzaak van dementie. Dementie spreekt over een verlies van intellectuele vermogens waarbij de dagelijkse activiteiten van het leven verstoord worden. Problemen met denken en geheugen die het dagelijks leven niet beïnvloeden vallen onder de categorie van mild cognitive impairment (MCI). Om dementie te diagnosticeren, baseren artsen zich op de geschiedenis van de patiënt en zijn familie, en cognitieve testen. Dit zijn testen zoals de Mini-mental State Examination (MMSE) en Short Test of Mental Status (SMS). Meer gedetailleerde testen kunnen gedaan worden door psychologen. Artsen zoeken altijd eerst naar behandelbare oorzaken voordat ze concluderen dat het probleem neurodegeneratief is. Zulke testen zijn bijvoorbeeld een hersenscan, bloedonderzoeken, en nazicht van de medicatielijst. Bij DLB is een Lewy body degeneratief proces de oorzaak van de dementie. Lewy bodies zijn microscopische ophopingen van specifieke proteïnen in hersencellen. Ze kunnen geïdentificeerd worden met een alpha-synucleine kleuring, maar ze kunnen niet in beeld gebracht worden terwijl de patiënt in leven is. Ze klonteren samen en storen de normale afbraak en opruiming door de hersencellen. Bij Lewy Body Dementie is er uitgebreide verspreiding van dit Lewy proces. Problemen met denken en geheugen zijn vanaf het begin aanwezig. Lewy bodies zijn de typische microscopische hersenmarkers van de ziekte van Parkinson (PD). In het beginstadium van PD zijn de Lewy veranderingen alleen aanwezig in de lagere gedeeltes van de hersenstam. In latere stadia verspreidt dit Lewy proces zich tot de hoogste hersenregio s die de centra van gedachte en geheugen zijn. Dit noemen we de ziekte van Parkinson met dementie. De ziekte van Parkinson evolueert vaak tot Parkinson dementie (PDD ) PDD begint als PD, terwijl DLB begint met dementie. Toch lijkt DLB microscopisch en qua symptomen erg veel op PDD. Om een onderscheid tussen PDD en DLB te maken gebruiken we de één-jaar-regel: ************************************************************************************************************** - als cognitieve achteruitgang initieel aanwezig of begint binnen het eerste klinische jaar van de ziekte is het DLB. - als het initiële klinische beeld een beeld is van de ziekte van Parkinson zonder cognitieve achteruitgang en als er intellectuele achteruitgang is na het eerste jaar, is het PDD. Informatie over beweging wordt geïntegreerd en aangepast in de basale ganglia van de hersenen en dan naar de hersenstam en ruggenmerg gestuurd. Bij DLB is er degeneratie van een cruciale component van de basale ganglia, namelijk de substantia nigra. Deze bevindt zich in de middenhersenen bovenaan de hersenstam. De substantia nigra gebruikt de neurotransmitter dopamine voor het versturen van signalen. Wanneer de substantia nigra verloren gaat, daalt de concentratie van dopamine in de hersenen. Dit veroorzaakt langzame beweging met verminderde amplitudo. Dit noemen we Parkinsonisme. Symptomen van de ziekte van Parkinson kunnen aanwezig zijn bij DLB, maar sommige patiënten ondervinden helemaal geen Parkinsonisme. De klassieke motorische symptomen zijn trage beweging (bradykinesie), stijfheid (rigiditeit), en vaak een tremor. Deze tremor komt specifiek voor wanneer het desbetreffende ledemaat gerelaxeerd is. Daarom noemen we het een rusttremor. Er is ook een schuifelende gang met verminderd zwaaien van de armen. Niet-motorische symptomen zijn resultaat van autonoom zenuwstelsel beschadiging. Autonome symptomen zijn onder andere constipatie, urinaire incontinentie, en flauwheid door lage bloeddruk bij het opstaan. Andere mogelijke symptomen zijn angst, depressie, reukverlies, insomnia, en het uitbeelden van dromen (REM slaap gedrag stoornis =RBD). De ziekte van Alzheimer tast de temporale kwab aan waar geheugen en taal circuits aanwezig zijn. Terwijl het geheugen ook aangetast word tast DLB vooral andere corticale regio s aan.
10 Twee intellectuele componenten die bij DLB vaak beschadigd worden zijn de executieve functies en visuospatiele vaardigheden. Executieve functies worden bemiddeld door frontale cortex. Er kunnen problemen optreden met organisatie, concentratie, en multitasking. The frontale kwab is ook verantwoordelijk voor gepaste sociale interactie. DLB patiënten kunnen trager zijn met het oppikken van gezichtsgebaren en lichaamstaal, waardoor communicatie gestoord kan zijn. Rustige en attente mensen kunnen ongeduldig en impulsief worden. Echtgenoten zijn vaak de eerste die zulke veranderingen in personaliteit opmerken Visuospatiele perceptie gebeurd in de pariëtale kwab en regio s errond. Een patiënt kan bijvoorbeeld moeite hebben met het lezen van een kaart. Uniek bij Lewy lichaampjes dementies is de fluctuerende mentale helderheid. Patiënten kunnen alert zijn tijdens delen van de dag, terwijl ze een paar uur later verward zijn. Visuele hallucinaties, oftewel het zien van dingen die er niet zijn, en wanen komen geregeld voor bij DLB maar niet bij de ziekte van Alzheimer. Het Lewy body degeneratief proces is momenteel niet te genezen. We kunnen echter wel symptomen behandelen en proberen de ziekte progressie te verminderen. Enkele van de meest vervelende symptomen van DLB, PDD, en PD komen door het verlies van de neurotransmitter dopamine. Therapie met dopamine vervanging verbeterd de symptomen van Parkinsonisme. -Levodopa: Dopamine in pil vorm kan niet tot in de hersenen komen, hoewel de natuurlijke precursor levodopa dit wel kan. Het word gecombineerd met carbidopa om te voorkomen dat het te vroeg wordt gemetaboliseerd buiten de hersenen. -Carbidopa/Levodopa is de beste medicatie strategie voor behandeling van Parkinsonisme bij DLB. Als de symptomen mild zijn, kan het beter zijn om deze niet te behandelen om mogelijke bijwerkingen te vermijden. -Dopamine agonisten: Deze lijken chemisch op dopamine, maar geven niet alle voordelen van natuurlijk dopamine. Twee pil vormen zijn ropinirole (Requip) en pramipexole (Mirapexin). Een patch met rotigotine (Neupro) bestaat ook. -MAO-B inhibitoren: MAO is een dopamine afbraak enzyme. Het blokkeren ervan verhoogt licht de dopamine concentratie in de hersenen. Twee medicaties in deze klasse zijn rasagiline (Azilect) en selegiline (Eldepryl). -COMT inhibitoren: COMT is een dopamine afbraak enzym. Het blokkeren ervan verhoogt licht de dopamine concentratie van circulerend dopamine. Een middel uit deze klasse is entacapone (Comtan). Het wordt alleen in combinatie met carbidopa/levodopa (Stalevo) gebruikt. Cognitieve symptomen Cholinesterase remmers zijn de standaard behandeling voor cognitieve symptomen bij LBD. Deze middelen werden ontwikkeld voor de behandeling van de ziekte van Alzheimer. Bij LBD is rivastigmine het meest efficiënt, Visuele Hallucinaties = zijn frequenter bij DLB dan bij PDD Als de hallucinaties vervelend zijn kan de arts een nieuw antipsychoticum proberen. REM Slaap Gedrag Stoornis (RBD) = zijn frequenter bij DLB dan bij PDD RBD beantwoordt goed aan behandeling, dus kan de arts medicatie zoals melatonine en/of clonazepam voorschrijven. Depressie De meest gebruikte antidepressiva zijn selectieve serotonine reuptake inhibitoren (SSRIs) Niet-Medische Behandeling = cfr. frequentere valpartijen bij DLB, moeilijk te behandelen Fysiotherapie opties zijn onder meer cardiovasculaire, versterkende, en flexibiliteit oefeningen, alsook gang training. Artsen kunnen ook algemene fitness programma s aanbevelen zoals aerobic, versterkende of water oefeningen. -Spraak therapie kan helpen bij laag stemvolume en slechte articulatie. Spraak therapie kan ook de spierkracht verbeteren en helpen bij slikproblemen. -Ergotherapie kan helpen om bekwaamheden te behouden, en functie en zelfstandigheid te promoten. Hiernaast kunnen muziek en aromatherapie angst verminderen en de gemoedstoestand verbeteren. - Individuele en familiale psychotherapie kan helpen om strategieën te leren voor het aankunnen van emotionele en gedragssymptomen, en om plannen te maken rond bezorgdheden over de toekomst. -Support groepen kunnen behulpzaam zijn voor de zorgverleners en patiënten met PDD om praktische oplossingen te vinden voor dagelijkse frustraties, en voor het vinden van emotionele steun. NEUROCENTERS.BE NEUROCENTERS.NL
11 29/09/16 Vasculaire of Multi infarct Dementie (MID ) Film 'Amour' 'Love' Michaël Haneke 1ste prijs Cannes 2012 ============================================ Schipperen tussen liefde en onmacht NEUROCENTERS.BE NEUROCENTERS.NL
Algemene vaststellingen
De ziekte van Parkinson : Een hersenziekte? Prof.Dr.P.Santens Bewegingsstoornissen Neurologie UZ Gent Algemene vaststellingen Prevalente ziekte : 30000 Belgen, 1% van 65-plussers Kennis van de ziekte en
Nadere informatieParkinson en Dementie
Parkinson en Dementie Alzheimer Café 4 februari 2019 dr. Arthur G.G.C. Korten neuroloog geheugenpolikliniek Laurentius Ziekenhuis Roermond Inhoud De ziekte van Parkinson Dementie Lewy Body Ziekte en Parkinsondementie
Nadere informatieParkinson behandeling met medicatie. Parkinson Café West-Brabant 4 februari 2016 T. van Strien neuroloog
Parkinson behandeling met medicatie Parkinson Café West-Brabant 4 februari 2016 T. van Strien neuroloog Inhoud meneer Parkinson mechanisme Parkinson medicatie beloop van de ziekte geavanceerde therapieën
Nadere informatieDe rol van medicatie bij Parkinson
Informatiebijeenkomst Parkinsoncafé De rol van medicatie bij Parkinson Klaas Kooistra Openbaar apotheker Apotheek De Drie Leliën, Leersum Even voorstellen Afgestudeerd in augustus 2010 Geregistreerd openbaar
Nadere informatieDe ziekte van Parkinson. Ria Noordmans Margreeth Kooij
De ziekte van Parkinson Ria Noordmans Margreeth Kooij - Oorzaak - Verschijnselen - Symptomen - Psychische verschijnselen - Diagnose - Parkinsonisme - Medicatie - Therapieën - Met elkaar in gesprek gaan
Nadere informatieDEMENTIE. Stadia en symptomen van dementie. Er zijn drie hoofdstadia van dementie.
DEMENTIE De term dementie beschrijft een verzameling symptomen waaronder, in de meeste gevallen, verlies van verstandelijk vermogen - het geheugen laat na, denken en redeneren wordt moeilijker. Als zodanig
Nadere informatieDementie in de palliatieve fase
Dementie in de palliatieve fase Wie zijn wij? Marielle Rooijakkers Karin van Mersbergen Dementie Verzamelnaam voor een combinatie van symptomen waarbij de hersenen, informatie niet meer goed kunnen verwerken.
Nadere informatieParkinson diagnostiek en medicamenteuze behandeling MERIAM BRAAKSMA NEUROLOOG BRAVIS ZIEKENHUIS
Parkinson diagnostiek en medicamenteuze behandeling MERIAM BRAAKSMA NEUROLOOG BRAVIS ZIEKENHUIS Inleiding Vraag live.voxvote.com PIN: 12746 Verschijnselen Verschijnselen ziekte ziekte van Parkinson van
Nadere informatieCognitie. Wie heeft cognitieve stoornissen? Alles draait om aandacht. Huib Speelman Specialist Ouderengeneeskunde
Alles draait om aandacht Cognitie Huib Speelman Specialist Ouderengeneeskunde Wie heeft cognitieve stoornissen? Bijna iedere persoon met Parkinson heeft cognitieve stoornissen. De een in lichte mate, bij
Nadere informatieIk zie, ik zie wat jij niet ziet
NEDERLANDSE SAMENVATTING Ik zie, ik zie wat jij niet ziet Visuele hallucinaties en dementie bij de ziekte van Parkinson: een zoektocht naar neuropsychologische, neuroradiologische en neuropathologische
Nadere informatieMedicatie bij M. Parkinson
Medicatie bij M. Parkinson Onderwijs: AIOS klinische geriatrie, 19-06-2013, 14.15-15.00 uur Spreker: dr. H.L. Koek, klinisch geriater, UMC Utrecht Onderwerpen: Inleiding: epidemiologie, pathofysiologie,
Nadere informatieZiekte van Parkinson. 'shaking palsy' ofwel 'schudverlamming
Ziekte van Parkinson 'shaking palsy' ofwel 'schudverlamming Aantal patienten Naar schatting zijn er op dit moment tussen de 40.000 en 45.000 mensen in Nederland die aan de ziekte van Parkinson lijden.
Nadere informatieZiekte van Parkinson
Ziekte van Parkinson Historie Ontstaanswijze Verschijnselen Behandeling Dr. E.S. Louwerse, neuroloog Jeroen Bosch Ziekenhuis s-hertogenbosch Progressieve neurologische ziekte Oorzaak onbekend Geen genezing
Nadere informatieDementie. Huiveringwekkend?
Dementie Huiveringwekkend? Overzicht Ontvangst en Conclusies Praktijk ervaringen uit de zaal Inleiding in de verschillende vormen van dementie Hoe stel je de diagnose Differentiaal Diagnose: de Drie D
Nadere informatieWelkom. Publiekslezing dementie 17 februari 2015 #pldementie
Welkom Publiekslezing dementie 17 februari 2015 #pldementie R.H. Chabot, neuroloog Beatrixziekenhuis Rivas Zorggroep DEMENTIE DIAGNOSE EN SYMPTOMEN Inhoud Geheugen Wat is dementie? Mogelijke symptomen
Nadere informatieGenetica bij Parkinson
Genetica bij Parkinson Wat is er bekend en wat is de toekomst? Landelijke werkgroep 12 juni 2013 Janneke Rood Arts-onderzoeker GPS Genetische Parkinson Studie Inhoud Overervingspatronen Genetica en kliniek
Nadere informatieNON MOTORE KLACHTEN EN VERSCHIJNSELEN BIJ PARKINSON. Jean-Michel Krul, neuroloog
NON MOTORE KLACHTEN EN VERSCHIJNSELEN BIJ PARKINSON Jean-Michel Krul, neuroloog WAAR GAAN WE OVER SPREKEN?.De premotore fase van de ziekte van Parkinson.De motore klachten en verschijnselen.de non
Nadere informatieDementie, ook u ziet het?! Hanny Bloemen Klinisch Geriater Elkerliek Ziekenhuis Helmond 22 mei 2013
Dementie, ook u ziet het?! Hanny Bloemen Klinisch Geriater Elkerliek Ziekenhuis Helmond 22 mei 2013 Hoeveel mensen in Nederland hebben dementie? 16.5 miljoen Nederlanders; 2.5 miljoen hiervan is 65+ (15%)
Nadere informatieZiekte van Parkinson. 6 juni 2012 Ben Jansen, neuroloog TweeSteden ziekenhuis Tilburg/Waalwijk
Ziekte van Parkinson 6 juni 2012 Ben Jansen, neuroloog TweeSteden ziekenhuis Tilburg/Waalwijk indeling parkinson/-isme behandeling late fase complicaties, delier responsfluctuaties, on-off, wearing
Nadere informatieDe behandeling van de ziekte van Parkinson en dementie
De behandeling van de ziekte van Parkinson en dementie Zijn de bijwerkingen erger dan de kwaal? Klaas Kooistra Openbaar apotheker Leersum Structuur Voorstellen Introductie Werking medicatie We behandelen
Nadere informatieDe ziekte van Parkinson
De ziekte van Parkinson Wie krijgt de ziekte van Parkinson? De ziekte van Parkinson is geen zeldzame ziekte. Precieze getallen ontbreken, maar Parkinson komt in Nederland voor bij ongeveer 40.000 mensen.
Nadere informatieDe ziekte van Parkinson is een neurologische ziekte waarbij zenuwcellen in een specifiek deel van de
Rick Helmich Cerebral Reorganization in Parkinson s disease (proefschrift) Nederlandse Samenvatting De ziekte van Parkinson is een neurologische ziekte waarbij zenuwcellen in een specifiek deel van de
Nadere informatieMedicatie bij dementie. Dr. L.K. Pul Huisarts Mw. L.A. Klarenbeek MSc Verpleegkundig specialist
Medicatie bij dementie Dr. L.K. Pul Huisarts Mw. L.A. Klarenbeek MSc Verpleegkundig specialist Inhoud Terug naar de basis De hersenen en de ziekte van Alzheimer Het geheugen Het autonoom zenuwstelsel De
Nadere informatieWorkshop dementie diagnostiek
Workshop dementie diagnostiek Bernard Prins, huisarts Medisch Centrum Gelderlandplein, lid Academisch Huisartsen Netwerk van het Vumc en Coöperatie Huisartsen in Amsterdam Zuid Karel Brühl, specialist
Nadere informatie1 Geheugenstoornissen
1 Geheugenstoornissen Prof. dr. M. Vermeulen 1.1 Zijn er geheugenstoornissen? Over het geheugen wordt veel geklaagd. Bij mensen onder de 65 jaar berusten deze klachten zelden op een hersenziekte. Veelal
Nadere informatieFTO Parkinson. Rachel Bouwsma Annet Bruggeman 14-mei 2013
FTO Parkinson Rachel Bouwsma Annet Bruggeman 14-mei 2013 Inhoud: Parkinson Motorische symptomen Geneesmiddelen + keuze Medicatie bij mentale stoornis Voorschrijfcijfers Conclusies/afspraken Ziekte van
Nadere informatieStand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer
Stand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born-Bunge,
Nadere informatieWat is dementie? Radboud universitair medisch centrum
Wat is dementie? Bij de diagnostiek en behandeling van mensen met dementie werkt het Jeroen Bosch Ziekenhuis nauw samen met het Radboud Alzheimer Centrum in het Radboudumc te Nijmegen. We wisselen voortdurend
Nadere informatieCognitieve problematiek bij de ziekte van Parkinson invloed voor patiënt en mantelzorger
Cognitieve problematiek bij de ziekte van Parkinson invloed voor patiënt en mantelzorger 26 november 2016 Dr. J.M.L. Henselmans, neuroloog Sonja de Jong Parkinson verpleegkundige Overzicht presentatie
Nadere informatieParkinson en Psychoses
Parkinson en Psychoses Inleiding Mensen met de ziekte van Parkinson kunnen last krijgen van ongewone belevingen die niet overeenkomen met de werkelijkheid. Dit zijn psychotische belevingen die de vorm
Nadere informatieMedicatie voor patiënten met de ziekte van Parkinson
Neurologie Patiënteninformatie Medicatie voor patiënten met de ziekte van Parkinson Inhoud Inleiding De medicijnengroep dopamineagonisten Pramipexol (Sifrol ) Ropinirol (Requip ) Rotigotine (Neupro transdermale
Nadere informatieStoornis in praktisch handelen. Dit bemoeilijkt de uitvoering van bijvoorbeeld koken, autorijden of hobby s.
Dementie 2 Dementie in de Nederlandse bevolking Dementie is een aandoening die vooral ouderen treft, maar het kan ook voorkomen op jongere leeftijd. In Nederland zijn er naar schatting ongeveer 300.000
Nadere informatiedrs. Nienke Scheltens Arts onderzoeker VUmc Alzheimercentrum
ALZHEIMER CAFÉ AMSTERDAM NOORD 27 september 2016 drs. Nienke Scheltens Arts onderzoeker VUmc Alzheimercentrum Aan deze presentale kunnen geen rechten worden ontleend Missie: Het combineren van topreferente
Nadere informatieIk ben uit de mode. Netwerk Dementie 7 februari 2019 Judith van Tuijn
Ik ben uit de mode Netwerk Dementie 7 februari 2019 Judith van Tuijn (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium
Nadere informatieVerschil tussen Alzheimer en Dementie
Verschil tussen Alzheimer en Dementie Vaak wordt de vraag gesteld wat precies het verschil is tussen dementie en Alzheimer. Kort gezegd is dementie een verzamelnaam voor een aantal verschijnselen. Deze
Nadere informatieWetenschappelijk onderzoek Lewy body dementie
Wetenschappelijk onderzoek Lewy body dementie Wetenschappelijke artikelen 600 500 400 300 200 216 198 232 265 270 257 301 346 341 333 326 362 422 437 429 487 504 100 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Nadere informatieDr. Teus van Laar UMC Groningen. 25 November 2011, Den Bosch
Dr. Teus van Laar UMC Groningen 25 November 2011, Den Bosch Waarom? Voor wie? Welke mogelijkheden? Resultaten! heden: 50.000 (RIVM) 2005-2025: 47% toename 2025: 73.500 patienten Proc, September 2002,
Nadere informatieVormen van dementie 2018
De ziekte van Alzheimer Dit is de meest bekende vorm lang ging men ervan uit dat dit ook de meest voorkomende vorm is. Maar onderzoek heeft uitgewezen dat deze vorm minder voorkomt dan het mengbeeld ziekte
Nadere informatieDEMENTIE: HOEVER STAAT HET ONDERZOEK? Christine Van Broeckhoven. 2012-10-23 Lezing Davidsfonds Boom- Niel. Prof. Dr. Christine Van Broeckhoven PhD DSc
DEMENTIE: HOEVER STAAT HET ONDERZOEK? Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born Bunge, Universiteit
Nadere informatieVerschillende soorten van dementie. Door: Wim Dorst Geriatrisch verpleegkundige i.o
Verschillende soorten van dementie Door: Wim Dorst Geriatrisch verpleegkundige i.o 2013 Als je het niet meer weet. Wanneer is er sprake van dementie? Als er sprake is van meer dan één stoornis in de cognitieve
Nadere informatieParkinsonismen Vereniging. Parkinson en Psychose
Parkinsonismen Vereniging Parkinson en Psychose Inhoudsopgave Inleiding 4 Psychose 4 Oorzaak 5 Door de ziekte van Parkinson 5 Door het gebruik van anti-parkinsonmedicatie 5 Door een lichamelijke aandoening
Nadere informatieAD Vroegtijdige diagnostiek en Immunotherapie. F. Vanhee Neurologie AZG
AD Vroegtijdige diagnostiek en Immunotherapie F. Vanhee Neurologie AZG Epidemiologie Geschat aantal dementerenden 1990:90.000 2010: 170.000 2030: 230.000 Epidemiologie 3 4 5 Economics 6 Neuropathologie
Nadere informatieSlaap en de ziekte van Parkinson vijanden èn bondgenoten
Slaap en de ziekte van Parkinson vijanden èn bondgenoten Dr. Sebastiaan Overeem, arts-somnoloog Afd. Neurologie, Donders Instituut, UMC St Radboud, Nijmegen Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe,
Nadere informatieVerpleegkundige aandachtspunten bij een parkinsonpatiënt. Delaere Griet
Verpleegkundige aandachtspunten bij een parkinsonpatiënt Delaere Griet Verpleegkundige aandachtspunten inhoud: 1. Medicatie 2. Mobiliteit 3. Voeding 4. Uitscheiding 5. Slaappatroon 6. Psychische en cognitieve
Nadere informatieViaReva Revalidatiegeneeskunde
ViaReva Revalidatiegeneeskunde Greet Bikker Adviseur Arbeid Verwijzing arbeidsrevalidatie Consult adviseur arbeid Fysieke testen en training Verwijzing logopedist MELBA Verwijzing psycholoog Cognitie,
Nadere informatieparkinson DE NOODZAAK VAN EEN BREDE BEHANDELING EN AANPAK
parkinson DE NOODZAAK VAN EEN BREDE BEHANDELING EN AANPAK ONDERWERPEN PARKINSON, OORZAAK EN ONTSTAAN GETALLEN: HOE VAAK KOMT DEZE ZIEKTE VOOR? KLACHTEN EN VERSCHIJNSELEN BELOOP THERAPIE CONSEQUENTIES VOOR
Nadere informatieDementies. Dr. F. Vanhee Neuroloog AZ Groeninge
Dementies Dr. F. Vanhee Neuroloog AZ Groeninge Epidemiologie Geschat aantal dementerenden 1990:90.000 2010: 170.000 2030: 230.000 Etiologie: Alzheimer 50-60% Vasculair (Multi infarct) 20-30% Andere (Lewy
Nadere informatieHoofdstuk 3 hoofdstuk 4
9Samenvatting Chapter 9 156 Samenvatting De ziekte van Parkinson is een veel voorkomende neurodegeneratieve aandoening, die vooral de oudere bevolking treft. Behandeling bestaat tot nu toe uit symptomatische
Nadere informatiePathogenese van ziekten 3 Bach BMW De ziekte van Alzheimer
Pathogenese van ziekten 3 Bach BMW De ziekte van Alzheimer Prof.Dr.P.Santens Dienst Neurologie UZ Gent Les 1 Epidemiologie Begripsomschrijving Kliniek Clinicopathologische correlatie Diagnostiek Les 2
Nadere informatieVroegsignalering bij dementie
Vroegsignalering bij dementie Docentenhandleiding voor mbo-zorg onderwijs en bijscholing Docentenhandleiding voor mbo-zorg onderwijs en bijscholing Contact: Connie Klingeman, Hogeschool Rotterdam c.a.klingeman@hr.nl
Nadere informatiePatiëntenbrochure. 1dd 1mg bij parkinson
Patiëntenbrochure 1dd 1mg bij parkinson Inhoud Wat is de ziekte van Parkinson? 3 Wat zijn de klachten bij de ziekte van Parkinson? 4 Waar wordt de ziekte van Parkinson door veroorzaakt en hoe vaak komt
Nadere informatieDementie na de diagnose
Dementie na de diagnose 1. Beloop en symptomen 2. De rol van het ziekenhuis na de diagnose - Medicatie bij dementie 3. Samenwerking 1 e lijn en ziekenhuis: vragen/opmerkingen - Ziekte van Alzheimer - Vasculaire
Nadere informatieTijdige detectie van dementie - Interventies bij diagnose dementie. Sophie Vermeersch Klinisch neuropsycholoog (MsC)
Tijdige detectie van dementie - Interventies bij diagnose dementie Sophie Vermeersch Klinisch neuropsycholoog (MsC) overzicht Detectie van dementie - cognitieve screening in de eerste lijn - ADL evaluatie
Nadere informatieNederlandse Montreal Cognitive Assessment (MoCA-D) in de verslavingszorg
Nederlandse Montreal Cognitive Assessment (MoCA-D) in de verslavingszorg Korsakov Symposium 12-12-2014 Carolien Bruijnen, MSc Research Psycholoog cbruijnen@vvgi.nl Inhoud Ontwikkeling van de MoCA Onderzoek
Nadere informatie26-11-13. Disclosures. Dementie met Lewy Bodies. Casus 1. Dementie met Lewy bodies. Dementie met Lewy Bodies. Casus 2.
Disclosures The Alzheimer Center VUmc has received funding from: AEGON, ZONMW, Alzheimer Nederland, Stichting VUmc Fonds, AHAF, ISOA, ISAO, Wyeth, Danone Research, KLM Royal Dutch Airlines, Heineken Nederland,
Nadere informatieDementie. Ilse Masselis regionaal expertisecentrum dementie Sophia Kortrijk
Dementie Ilse Masselis regionaal expertisecentrum dementie Sophia Kortrijk Expertisecentra dementie Vlaanderen Visie Het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen en de negen regionale expertisecentra dementie
Nadere informatieVERANDERING VAN GEDRAG: EEN PROBLEEM OF NIET? Marieke Schuurmans Verpleegkundige & onderzoeker UMC Utrecht/Hogeschool Utrecht
VERANDERING VAN GEDRAG: EEN PROBLEEM OF NIET? Marieke Schuurmans Verpleegkundige & onderzoeker UMC Utrecht/Hogeschool Utrecht GEDRAG: De wijze waarop iemand zich gedraagt, zijn wijze van doen, optreden
Nadere informatieParkinson en Medicatie
Parkinson en Medicatie Parkinson dag zaterdag 16 november 2013 Dhr. Kerklaan Functie: Neuroloog Filmpje Vragen 1.Parkinson medicatie kan de ziekte v parkinson remmen: Juist Onjuist Vragen 2.Je moet zo
Nadere informatieParkinson medicatie.. MOET DAT NOU?? Al die pillen??
Datum dinsdag 13 november 2019 Parkinson Café Hengelo Spreker Agnes Wertenbroek Parkinson medicatie.. MOET DAT NOU?? Al die pillen?? Voordracht Stellingen Medicatie Hoe gebruik je die in de praktijk? Wat
Nadere informatieDepressie en Parkinson. Nijcare , dr. M. van Beek
Depressie en Parkinson Nijcare 14-06-2018, dr. M. van Beek Casus dhr X, 62 jaar- bij de huisarts Gehuwd, twee kinderen in puberteit, directeur groothandel. Hij loopt al een tijd wat stijf en de huisarts
Nadere informatieElke dag opnieuw een gevecht
Ergotherapie bij personen met de Ziekte van Parkinson Studiedag 16 oktober 2014 Hilde Vandevyvere en Nadine Praet Elke dag opnieuw een gevecht https://www.youtube.com/watch?v=g8z04kqzmp4 Commercial Parkinson
Nadere informatieDe ziekte van Parkinson of atypisch parkinsonisme 1. Wat is dat?
De ziekte van Parkinson of atypisch parkinsonisme 1 Wat is dat? Geschiedenis In 1817 beschreef de Londense arts James Parkinson voor het eerst de verschijnselen van de ziekte van Parkinson in zijn boek
Nadere informatieParkinsoncafe april 16. Ziekte van Parkinson Cognitie
Parkinsoncafe april 16 Irene Vermeulen, Ziekte van Parkinson Cognitie GZ-psycholoog Brabantzorg Programma Dopamine en de hersenen Psychologische gevolgen Cognitie Neuropsychologisch onderzoek Dopamine
Nadere informatieDe ziekte van Alzheimer. Diagnose
De ziekte van Alzheimer Bij dementie is er sprake van een globale achteruitgang van de cognitieve functies, zoals het geheugen of de taalfuncties. Deze achteruitgang leidt tot functionele beperkingen in
Nadere informatieParkinson en neuropsychiatrie
Parkinson en neuropsychiatrie Rosalie van der Aa- Neuropsycholoog Altrecht Opbouw Onze Hersenen en Parkinson Neuropsychiatrie Adviezen Onze Hersenen en Parkinson de ziekte van Parkinson: 2 de neurodegeneratieve
Nadere informatieDEMENTIE EN HET GENETISCH ONDERZOEK
DEMENTIE EN HET GENETISCH ONDERZOEK Prof. Dr. Julie van der Zee, PhD Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium Neurogenetica, Instituut Born Bunge, Universiteit
Nadere informatieZiekte van Parkinson = ZvP. Chris Bavinck, ouderenpsychiater
Ziekte van Parkinson = ZvP Chris Bavinck, ouderenpsychiater Inhoud Wat is ziekte van Parkinson? Wat kan er aan voorafgaan? Wat kan er bijkomen? Psychose Depressie en angst Dementie ZvP 1817: James Parkinson
Nadere informatieBehandeling met rivastagmine capsules
Behandeling met rivastagmine capsules Behandeling bij dementie De geriater heeft bij u een vorm van dementie vastgesteld. Voor deze hersenziekte kan de dokter u medicijnen voorschrijven. In uw geval is
Nadere informatieScreening van cognitieve stoornissen in de verslavingszorg
Screening van cognitieve stoornissen in de verslavingszorg aan de hand van de Montreal Cognitive Assessment (MoCA-D) Carolien J. W. H. Bruijnen, MSc Promovendus Vincent van Gogh cbruijnen@vvgi.nl www.nispa.nl
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/20183 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20183 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Rooden, Stephanie Maria van Title: Clinical patterns in Parkinson s disease Date:
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting In het promotieonderzoek dat wordt beschreven in dit proefschrift staat schade aan de bloedvaten bij dementie centraal. Voordat ik een samenvatting van de resultaten geef zal ik
Nadere informatieMMSE. F. Visuo-constructief vermogen TOTAAL MMSE:../ 30
MMSE A. Oriëntatie en korte termijn geheugen 1. In welk jaar leven we? (Alleen correct jaar = OK.) 1. O fout O juist 2. Welk seizoen is het nu? (In de laatste week van oud seizoen en eerste week van nieuw
Nadere informatieZiekte van Parkinson. Patiënteninformatie
Patiënteninformatie Ziekte van Parkinson Informatie over (de oorzaken van) de ziekte van Parkinson, waar u dan last van kunt hebben, hoe we de diagnose stellen en wat u er zelf aan kunt doen Ziekte van
Nadere informatieDe COGnitieve Training In Parkinson Studie
De COGnitieve Training In Parkinson Studie Een onderzoek naar een online training voor het denkvermogen Voor meer informatie of aanmelden gaat u naar www.cogtips.nl Dr. Chris Vriend, neurowetenschapper
Nadere informatieDE ZIEKTE VAN ALZHEIMER ONTSTAAT MEESTAL SPONTAAN.
Aubaine tekstproef CAPS_ZVZO 24-09-10 15:29 Pagina 4 VOOR U LIGT EEN EXEMPLAAR VAN HOUVAST VOOR MENSEN DIE OP ZOEK ZIJN NAAR MEER INFORMATIE OVER DEMENTIE EN DE VOORZIENINGEN EN MOGELIJKHEDEN DIE IN ZEEUWS-VLAANDEREN
Nadere informatiePsychiatrische symptomen bij Lewy body ziekten. Groot Haags Geriatrie Referaat April 2017 Marielle Hofman, aios geriatrie
Psychiatrische symptomen bij Lewy body ziekten Groot Haags Geriatrie Referaat April 2017 Marielle Hofman, aios geriatrie Inhoudsopgave Casus Diagnostische criteria Pathofysiologie Psychiatrische symptomen
Nadere informatieGeneesmiddelen bij de ziekte van Parkinson
Geneesmiddelen bij de ziekte van Parkinson Parkinson café de Biechten Dinsdag 10 februari 2015 Henk Nooijens, apotheker BENU apotheek de Croonprins Zenuwstelsel Glasvezel netwerk in het lichaam Boodschappen
Nadere informatieDiagnosestelling en de vernieuwde IADL-vragenlijst
Diagnosestelling en de vernieuwde IADL-vragenlijst Congres Moderne Dementiezorg Sessie Vroegsignalering en diagnosestelling 28 november 2011 Prof. dr. Philip Scheltens Dr. Sietske Sikkes VU Medisch Centrum
Nadere informatieDepressie en angst bij de ziekte van Parkinson Rianne van Gool Verpleegkundig specialist
Depressie en angst bij de ziekte van Parkinson Rianne van Gool Verpleegkundig specialist Dopamine Ziekte van Parkinson: minder dopamine Dopamine is een signaalstof die de communicatie tussen hersencellen
Nadere informatiePosterieure Corticale Atrofie
Posterieure Corticale Atrofie Diagnostiek en ondersteuning 18 juni 2019 Vivianne Teeuwen Verpleegkundig consulente dementie Hoeveel bekendheid is er met PCA? Posterieure Corticale Atrofie Neurodegeneratief
Nadere informatie6 e mini symposium Ouderenzorg
6 e mini symposium Ouderenzorg Aanvullende diagnostiek bij dementie in de 1 e lijn Suzanne Boot, specialist ouderengeneeskunde, kaderarts psychogeriatrie i.o. 28-09-2015 Pagina 1 6 e Mini symposium ouderenzorg
Nadere informatieWerkstuk Biologie De ziekte van Parkinson
Werkstuk Biologie De ziekte van Parkinson Werkstuk door een scholier 1433 woorden 19 januari 2004,2 8 keer beoordeeld Vak Biologie DE ZIEKTE VAN PARKINSON De ziekte van Parkinson is een stoornis in de
Nadere informatie! "# #$ # # "!% & '# (% %&'%)
BIJLAGE C: Model van formulier voor verlenging: Aanvraagformulier tot VERLENGING van de terugbetaling van een specialiteit opgenomen in 223000 van hoofdstuk IV van het K.B. van 21 december 2001 II Aanvraag
Nadere informatieNeurocognitieve stoornissen
Neurocognitieve stoornissen DSM IV DSM 5 Lieve Lemey Carmen Vranken Neurocognitieve stoornissen Context: vergrijzing met prevalentie leeftijdsgebonden ziekten: diabetes, osteoporose, depressie, delier,
Nadere informatieRECHTS TEMPORALE variant FTD
COMMON PRACTICE Patroon? EN ANDERE MIMICS VAN ALZHEIMER Patiënt Gebaseerd op waargebeurde verwijzingen/patiënten E.G.B. Vijverberg, neuroloog, AUMC/BRC Casus 1 Casus 1 Patroon? Patiënt (65Y, M) Geheugenproblemen
Nadere informatieALZHEIMER DEMENTIE: EEN GENETISCH INZICHT IN DE BIOLOGIE VAN DE ZIEKTE
ALZHEIMER DEMENTIE: EEN GENETISCH INZICHT IN DE BIOLOGIE VAN DE ZIEKTE Prof. Dr. Christine Van Broeckhoven PhD DSc Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Departement voor Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium
Nadere informatieZiekte van Parkinson
Ziekte van Parkinson De ziekte van Parkinson is een chronische aandoening van de hersenen die progressief is. In deze folder leest u meer over deze ziekte en over de polikliniek Neurologie van het Havenziekenhuis.
Nadere informatieInformatiebijeenkomst. Dementie
Informatiebijeenkomst Dementie KBO Bergeijk - November 2016 Kristien Jansen, Specialist Ouderengeneeskunde Ellen Rozel, GZ-psycholoog Valkenhof Vergeetachtigheid is niet altijd een teken van dementie!
Nadere informatieFunc/onele achteruitgang
Veroudering Vergeetach/gheid Func/onele achteruitgang DEMENTIE Leeftijdsafhankelijk geheugenverlies 0 Lee?ijd 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 % Geheugen - 5-10 - 15-20 - 25 Leeftijdsafhankelijk
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting HET BEGRIJPEN VAN COGNITIEVE ACHTERUITGANG BIJ MULTIPLE SCLEROSE Met focus op de thalamus, de hippocampus en de dorsolaterale prefrontale cortex Wereldwijd lijden ongeveer 2.3
Nadere informatieU Hasselt 2015-01-22. Neurodegeneratieve Hersenziekten: een wetenschappelijke benadering. Inhoud Lezing
Neurodegeneratieve Hersenziekten: een wetenschappelijke benadering. Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium voor Neurogenetica,
Nadere informatieWelkom in het Alzheimercentrum Erasmus MC
Welkom in het Alzheimercentrum Erasmus MC In ons Alzheimercentrum zien wij mensen met verschillende vormen van dementie, of een vermoeden daarvan. Door intensieve samenwerking tussen verschillende afdelingen
Nadere informatieMINI MENTAL STATE EXAMINATION (MMSE) (Derix,MMA; Teunisse,S; Hijdra,A; Wens,L; Hofstede,AB; Walstra,GJM; et al.) Aanwijzingen afnemen MMSE
RIJKSINSTITUUT VOOR ZIEKTE- EN INVALIDITEITSVERZEKERING Openbare instelling opgericht bij de wet van 9 augustus 1963 TERVURENLAAN 211 1150 BRUSSEL Dienst voor geneeskundige verzorging MINI MENTAL STATE
Nadere informatieDe geheugenpolikliniek Snel duidelijkheid als het geheugen niet meer zo helder is
De geheugenpolikliniek Snel duidelijkheid als het geheugen niet meer zo helder is Wilma Knol, klinisch geriater en klinisch farmacoloog 5 juni 2013 De geheugenpoli in Tergooiziekenhuizen 1. Wie komt in
Nadere informatieAnatomische correlaties van neuropsychiatrische symptomen bij dementie
Anatomische correlaties van neuropsychiatrische symptomen bij dementie K.J. Kaland, AIOS klinische geriatrie, Parnassia Groot Haags Geriatrie Referaat 6 februari 2017 Gedragsproblemen bij dementie Behavioral
Nadere informatieDementie in een notendop
Achtergrondinformatie Dementie in een notendop Dit hoofdstuk is een bewerking van Steyaert, J. (2016). Dementie, de essentie. Antwerpen: Uitgeverij EPO. Dementie is geen eenduidige ziekte, maar een syndroom:
Nadere informatieCognitieve screeningsinstrumenten. Ellen De Roeck
Cognitieve screeningsinstrumenten Ellen De Roeck Een dementie epidemie Bron: Expertisecentrum dementie Vlaanderen en Alzheimerliga, cijfers van 27/8/2018 3 Vroeg opsporen? Reversibele vormen behandelen
Nadere informatieDepressie op latere leeftijd, kenmerken van de hersenen en ECT respons.
NEDERLANDSTALIGE SAMENVATTING Nederlandstalige samenvatting Depressie op latere leeftijd, kenmerken van de hersenen en ECT respons. Inleiding Wereldwijd neemt het aantal mensen met een leeftijd ouder dan
Nadere informatieWat, waar, voor wie en waarom?
COGNITIEVE DIAGNOSTIEK voor ERGOTHERAPEUTEN Assessmentinstrumenten voor cognitieve problemen Prof. dr. Patricia De Vriendt Wat, waar, voor wie en waarom? 1 Woonzorgcentrum Zorgprogramma voor de geriatrische
Nadere informatie