De COGnitieve Training In Parkinson Studie

Transcriptie

1 De COGnitieve Training In Parkinson Studie Een onderzoek naar een online training voor het denkvermogen Voor meer informatie of aanmelden gaat u naar Dr. Chris Vriend, neurowetenschapper cogtips@vumc.nl Amsterdam UMC locatie VUmc afdeling Psychiatrie afdeling Anatomie en Neurowetenschappen

2 Agenda Denkvermogen bij Parkinson Mogelijke behandelingen Het COGTIPS onderzoek Tijd voor vragen 2

3 Denkvermogen bij Parkinson

4 Zorgen Parkinson in beweging Ik merk dat het functioneren op werk moeilijker gaat Ik kan minder goed het overzicht houden Wanneer ik een kamer in kom weet ik niet meer wat ik wilde pakken 4

5 Cognitieve problemen en Parkinson 20-25% 5

6 Veelvoorkomende problemen De uitvoerende functies 6

7 Veelvoorkomende problemen Aandacht en geheugen? 7

8 Veelvoorkomende problemen Visueel-ruimtelijke functies 8

9 In de hersenen Ontregeling van het cortico-striatothalamo-corticale circuit waarbij prefrontaalcortex belangrijk voor uitvoerende functies Figuur van: Lapidus et al.,

10 Behandeling van cognitieve problemen Medicatie (levodopa, rivastigmine) Stimulatie Strategietraining zoals Parkinson? Houd je aandacht erbij! Training van denkfuncties 10

11 Traumatisch hersenletsel Ziekte van Alzheimer Beroerte Multiple Sclerose 11

12 Wat weten we al wel? Training van het denkvermogen verbetert denkfuncties ook bij mensen met Parkinson Aanwijzingen dat het achteruitgang vertraagt maar hier is weinig over bekend 12

13 Wat weten we nog niet? Heeft trainen invloed op de kwaliteit van het leven? dus wat u er zelf van merkt Wat doet het met de hersenen? bijvoorbeeld: verhoogt het de weerbaarheid tegen achtuitgang? 13

14 In het kort Er zijn onvoldoende behandelmogelijkheden voor cognitieve problemen bij Parkinson. In het COGTIPS project onderzoeken wij cognitieve training bij Parkinson. Er is nog weinig bekend over het werkingsmechanisme van cognitieve training op de hersenen 14

15 Het COGTIPS onderzoek Verminderen van klachten in denkfuncties Uitstellen van achteruitgang Begrijpen van het mechanisme in de hersenen time 15

16 Artikel Parkinson Magazine

17 Wat houdt de training in? Online trainen op de computer 8 weken, 3 dagen/week, 45 minuten Geen vaste tijd, wanneer het uitkomt 17

18 Pilot onderzoek Positieve evaluatie training Goed uit te voeren met Parkinson In samenwerking met patiëntonderzoekers 18

19 Pilot resultaten Doel: Uitvoerbaarheid Evaluatie positief Goed uitvoerbaar ondanks leeftijd en eventuele motorische complicaties Feedback: - Betere uitleg van de training - Mensen wilden graag hun voortuitgang zien - De metingen waren niet te lang Analyses door Iris Zijlstra 19

20 De metingen 1. Welke training heeft het grootste effect op het denkvermogen? 2. Kan het achteruitgang uitstellen? 3. Wat doet het met de hersenen? t0 8 weken Training 1 N = 70 t1 6 maanden 6 maanden 12 maanden followup followup naturalistic follow-up Training 2 N = 70 20

21 De metingen 5 keer in 2 jaar - ± 2,5 uur per keer - Neuropsychologisch onderzoek meet denkfuncties - Vragenlijsten over o.a. slaap, somberheid, angst 21

22 Neuropsychologisch onderzoek: wat is dat? Uw ervaring? Meet verschillende denkfuncties: geheugen, aandacht, reacties onderdrukken, planning,... 22

23 Neuropsychologisch onderzoek: wat is dat? Tel het aantal stappen dat nodig is om van de begin- naar de eindsituatie te komen. Beginsituatie Eindsituatie Totaal: 3 stappen 23

24 Neuropsychologisch onderzoek: wat is dat? Lees de kleur hardop, maar lees het woord niet Bijvoorbeeld: ROOD U zegt: groen (de kleur van het woord is groen) U zegt niet: rood (er staat rood geschreven) 24

25 Neuropsychologisch onderzoek: wat is dat? Herhaal de reeks cijfers die u te zien krijgt: Het was:

26 Neuropsychologisch onderzoek: wat is dat? Herhaal de reeks cijfers die u te zien krijgt, maar nu omgekeerd Voorbeeld: De reeks: Antwoord:

27 Hersenscans (MRI) Alléén voor en na de training Bij een deel van alle deelnemers Duurt ± 1 uur 27

28 Hersenscans (MRI): wat houdt dat in? Uw ervaring? We onderzoeken: 1) De vorm van de hersenen 2) De functie van de hersenen tijdens rust 3) De verbindingen in de hersenen 28

29 Hoe kunt u meedoen?

30 Wie zoeken wij? Mensen met de ziekte van Parkinson (alle leeftijden)... met milde klachten in het denkvermogen aandacht, schakelen, overzicht houden, geheugen... Nog mobiel, geen last van ernstige somberheid 30

31 Hoe kunt u zich aanmelden? Website: Meer informatie? Vraag na afloop, of kijk op de website! 31

32 Dit onderzoek wordt gesteund door: 32

33 33