Johan Frisosluis Stavoren: vragen en antwoorden Over het plan en de kosten Waarom is deze sluis 10 miljoen goedkoper dan het oorspronkelijke plan? Het gekozen aanbestedingsproces heeft geleid tot een creatieve en goedkope oplossing. Daarnaast is het Programma van Eisen van de provincie versoberd in vergelijking met het eerdere plan. Is dit plan met zulke hoge kosten wel nodig? Uit telgegevens blijkt dat het aantal passanten bij de Johan Frisosluis de laatste jaren stagneert. Bij andere invalspoorten van Fryslân neemt dit aantal wel toe. Door de lange wachttijden in het hoogseizoen mijden recreanten de sluis. In 50 dagen van het hoogseizoen gaat 50 % van het jaartotaal door de sluis; veel passanten ondervinden dus hinder van het wachten. Dit plan zorgt er voor dat het sluiscomplex en Stavoren als toegangspoort van Fryslân weer aantrekkelijk wordt voor de recreatievaart. Wat is het optionele pakket? In het plan zit een pakket maatregelen voor landschappelijke inpassing (met onder andere een infocentrum en inrichting als verblijfsgebied) en voor extra duurzaamheid (onder andere het energieneutraal maken van het totale sluiscomplex met zonnepanelen). Dit pakket kost 2 miljoen euro. Provinciale Staten hebben op 15 juni 2011 groen licht gegeven voor het plan en dit optionele pakket. Wat is de kans dat het bezoekerscentrum wordt gerealiseerd? Gedeputeerde Staten hebben Provinciale Staten geadviseerd ook het optionele pakket (zie hiervoor) uit te laten voeren. Het informatiecentrum maakt hier deel van uit. Provinciale Staten hebben op 15 juni 2011 groen licht gegeven voor het plan en dit optionele pakket. oor de bouw moeten nog wel de nodige vergunningen worden verkregen (zie verder). Waarom is niet gekozen voor het verlengen van de bestaande sluis? Twee van de ingediende plannen waren gebaseerd op verlenging aan de binnenzijde. Op grond van de prijs-kwaliteit verhouding hebben deze plannen niet gewonnen. Johan Frisosluis: vragen en antwoorden 1
Over het invaren Waarom leidt de nieuwe sluis tot minder stress bij recreatievaarders? De nieuwe sluis betekent een einde aan de lange wachttijden in het zomerseizoen, waardoor men bij het invaren niet het gevoel heeft op te moeten schieten. Bovendien zal door regulering van het schutproces het invaren soepeler verlopen. Er komen meer sluispassages. Worden er daarom ook meer wachtvoorzieningen in de voorhaven aangebracht? Wordt het probleem van het wegvaren vanaf de aanlegsteiger bij zuidwestelijke wind opgelost? Door het (fors) vergroten van de sluiscapaciteit zal men bij de eerstvolgende schutting al geschut kunnen worden. lleen op de tien drukste dagen van het jaar zullen vaarrecreanten op de drukste momenten van de dag soms een schutbeurt moeten wachten. Deze drukke dagen zijn overwegend in de zomer en dan is de kans op slechte weersomstandigheden en harde wind ook veel kleiner. De bestaande wachtruimte wordt weliswaar vernieuwd, maar blijft op dezelfde plaats en krijgt dezelfde lengte. Overigens kan volgens de ontwerprichtlijnen met minder wachtruimte worden volstaan. l met al zal er meer dan voldoende wachtruimte zijn. oor een andere locatie waar de zuidwesten wind geen of minder invloed heeft, is geen geschikte ruimte in de voorhaven zonder dat ook andere voorzieningen een andere plaats moeten krijgen. In de voorhaven aan de zijde van het IJsselmeer dient aan de noordzijde afgemeerd te worden. Bij zuidwestelijke wind is het lastig om weg te varen. lle vaartuigen zullen in die situatie door de oude bestaande sluis willen varen. De capaciteitsuitbreiding betekent het eind van de lange wachtrijen. De bestaande wachtruimte wordt vernieuwd, maar blijft op dezelfde plaats en heeft dezelfde lengte. De vaartuigen krijgen dus meer ruimte en tijd voor de afvaart. Bovendien zullen er verkeerslichten worden geplaatst om het verkeer te reguleren. De sluiswachter bepaalt door welke sluis de wachtende groep vaartuigen geschut gaat worden. Over het ontwerp Blijft de huidige sluiskolk dezelfde functie houden? De huidige kolk blijft geschikt voor de beroeps- en recreatievaart. De nieuwe kolk is uitsluitend bestemd voor de recreatievaart. Er wordt nauwelijks toename van de beroepsvaart verwacht. Is de gekozen vorm van de sluiskolk wel handig? Is de knik in de kolk niet uit de tijd? De knik is nodig om de aanvaarroute vanaf de fuik in de buitenvoorhaven mogelijk te maken. Door de knik hoeft bovendien minder grond te worden afgegraven en dat is goedkoper. De kolk is uitsluitend bedoeld voor de recreatievaart. Deze kunnen de draai wel maken. Daar komt nog bij dat door de knik de vaartuigen sneller geneigd zijn om door te varen en dan pas aan te leggen. Zo ontstaat meer vrije Johan Frisosluis: vragen en antwoorden 2
ruimte voor andere vaartuigen om in te varen. Leidt een invaartbreedte van 7 meter bij stevige wind en golfslag niet tot problemen bij het invaren van de sluiskolk? Zou een invaarbreedte van 9 meter niet beter zijn? Op deze vraag komen we bij de verdere uitwerking van het ontwerp terug, rekening houdend met de uitvraag en de aanbieding. De breedte van 7 meter voldoet aan de richtlijnen die horen bij de vaarwegclassificatie van de nieuwe sluis. Hoe diep wordt de sluiskolk? Bij normaal waterpeil is de diepte ter plaatse van de drempels tussen 2,60 en 3,00 meter. De sluiskolk is daarmee geschikt voor de recreatievaart zm (diepgang 2,10 meter). De nieuwe sluiskolk wordt daarmee iets minder diep dan de bestaande kolk die geschikt is voor schepen met een diepgang van 2,70 meter. Is bij de dimensionering van de kolk ook uitgegaan van schaalvergroting van de recreatievaart? Nee, uitgegaan is van de huidige afmetingen van de recreatievaartuigen (de kolk is geschikt voor zm schepen met afmetingen van lxbxd 15,0 x 4,25 x 2,10 meter). Zie ook het antwoord op de bovenstaande vraag. Hebben de natuurlijke oevers van de kolk nog gevolgen voor de schuttijd? Ja, het schutten zelf zal daardoor iets langer duren dan in de bestaande sluis. Het vullen en ledigen van de kolk zal ongeveer vijf minuten duren. De huidige sluis heeft een schuttijd van ongeveer twee minuten (uitgaande van normale waterstanden). Het wachten op een schutbeurt zal fors korter worden. Bij een calamiteit in de kolk is het voor hulpdiensten lastig om schepen te bereiken. Er is geen voorziening naar de wal. De richtlijnen geven niet aan dat dit strikt nodig is. Bij verdere uitwerking van het ontwerp zullen we nagaan of een voorziening nodig is. Waarom is een bastion nodig. Hoe hoog komt het en kan het ook lager of liever nog weggelaten worden? Het was een eis om in het plan een verwijzing op te nemen naar de Hanzestad (wens van Stavers Belang). Ballast Nedam heeft ervoor gekozen om een bastion aan te leggen, een verwijzing naar de vroegere stadswal in dit gebied. Daarnaast moest de zichtbaarheid van stadsrand versterkt worden; een duidelijkere overgang van buitengebied naar stad. Het bastion voorziet daarin. Het bastion blijft vanuit deze beide functies onderdeel van het plan. Het plan gaat uit van dezelfde hoogte als de naastgelegen waterkering / het dijklichaam. De provincie zal samen met Ballast Nedam met de betreffende direct omwonenden nader overleg plegen over de inrichting en vorm van het bastion. Hoe komt het terrein voor het Bastion er uit te zien? Dat is nog niet ingevuld. Ballast Nedam wil dat in samenspraak met de direct aanwonenden, de provincie en de gemeente verder bespreken. Johan Frisosluis: vragen en antwoorden 3
Hoe wordt de situatie nabij de Stadsfenne? Twee van de drie bestaande oude dienstwoningen zullen verdwijnen. De derde blijft bestaan. Het trafohuis en het bestaande bedieningsgebouw zullen ook verdwijnen. Daarnaast zullen er bomen worden gekapt. In een van de komende nieuwsbrieven zal een plattegrond worden opgenomen met de situatie nu en de situatie na realisatie. Waarom zijn de bomen langs de Stadsfenne nodig, kunnen die ook lager of weggelaten worden? Onderdeel van de prijsvraag was om de stadsrand te versterken. Ballast Nedam heeft ervoor gekozen om naast het bastion de bestaande bomenrij langs de kering door te trekken. De bomen benadrukken de overgang naar de stad en maken onderdeel uit van het plan. De plaats en de hoogte en type kunnen nader afgestemd worden met de omgeving, in samenhang met de afstemming over het bastion. Het weghalen van bestaande bomen is niet aan de provincie maar aan de gemeente. Komt er geen vispassage meer? oor de vismigratie was in de eerdere plannen uitgegaan van een dure en forse visgoot. Uit nadere studie blijkt dat de vismigratie met eenvoudigere middelen geborgd en verbeterd kan worden. Het bedieningsgebouw is veel minder prominent dan in eerdere plannen. Waarom? In de eerdere plannen moest het gebouw ook een landmark worden, een herkennings- en oriëntatiepunt vanaf het IJsselmeer. Daar is in de nieuwe plannen vanaf gezien. Het Hooglandgemaal voorziet voldoende in die functie. Over veiligheid en duurzaamheid Wordt de veiligheid met dit plan verbeterd? De wachttijden zullen met name op de drukke dagen sterk afnemen. Is er nu nog op de drukste dagen een wachttijden van 2 uur of soms nog langer, in de toekomst is dit beduidend minder dan één uur. Het zal bijna niet meer voorkomen dat men meer dan één schutproces moet wachten. Bovendien zal het weer op die drukke dagen over het algemeen goed zijn. Het langdurig dobberen in de voorhaven met sterke ongunstige wind zal daarom nog maar zelden voorkomen. De kans op onveilige situaties in de voorhavens met name buitendijks zal dusdanig afnemen dat maatregelen specifiek daarvoor niet nodig worden geacht. Bij de planvorming is aandacht besteed aan duurzaamheid. Worden er ook windmolens geplaatst? Er worden geen windmolens geplaatst. Door het plaatsen van zonnepanelen wordt het sluiscomplex energieneutraal. Daarnaast wordt de brug hydraulisch uitgevoerd. Bij het weer sluiten van de brug wordt de helft van de energie die nodig is voor het openen teruggewonnen. Is het infocentrum ook s avonds vrij toegankelijk? Zo ja, vergroot dit de kans op vandalisme? Of het infocentrum s avonds toegankelijk is, hangt af van de verder invulling van het plan. De verwachting is dat de openingstijden van het infocentrum gekoppeld zullen zijn aan de bedieningstijden van de sluis. Het centrum is bereikbaar via een flauw aflopend pad en een trap. Bij de Johan Frisosluis: vragen en antwoorden 4
verdere uitwerking van het ontwerp zullen we meenemen welke maatregelen nog nodig zijn om de kans op vandalisme of hangjeugd te verkleinen. Overigens gaat het hier om een breder maatschappelijk probleem dat ook door andere (beleids)maatregelen tegengegaan moet worden. Is het kruisen van kleine en grote vaartuigen wel veilig? Het kruisen van vaartuigen zal met verkeerslichten of andere signalering worden geregeld. De sluiswachters zullen het verkeer straks begeleiden. Over de bouwplanning en stremmingen Zijn er tijdens de bouwwerkzaamheden nog stremmingen voor het vaarverkeer? lleen tussen november 2012 en februari 2013 is er kans op stremming. Dan wordt de elektrische installatie vervangen, de bestaande brug gerenoveerd en is de sluis minder beschikbaar voor vaarverkeer. De exacte perioden van stremming en hinder zullen uiteraard ruim van te voren bekend gemaakt worden. Is een proceduretijd voor aanvraag vergunningen en wijziging bestemmingsplan van 4 maanden niet erg kort? Er is een pré toets gedaan voor het bestemmingsplan en de benodigde vergunningen. Er zijn in totaal ongeveer 20 vergunningen nodig voor de realisatie van het hele plan. De langste procedure duurt ongeveer 6 maanden. Na het besluit van Provinciale Staten zal alles in gang gezet worden om de vergunningen en de eventuele wijziging van het bestemmingsplan te regelen. De planning is ambitieus, maar het moet mogelijk zijn om de sluis in mei 2013 in gebruik te nemen. Overige vragen Blijft de provincie ook na de bouw van het nieuwe sluiscomplex met stewards werken? Ja, ook na de bouw zullen er in het hoogseizoen op drukke dagen stewards worden ingezet. Overigens moet de politiek hier nog wel een definitief besluit over nemen. De capaciteitsuitbreiding van het sluiscomplex en de bijkomende werkzaamheden zullen ook gevolgen hebben voor de ontsluiting van Warns. Worden de plannen voor de ontsluiting van Warns nu ook gerealiseerd? Dat is een gemeentelijk project. De gemeente zal de komende periode alle plannen binnen de gemeente afwegen waaronder de ontsluiting van Warns. Na deze afweging is het bekend of de ontsluiting van Warns op korte termijn gerealiseerd gaat worden. Is er gekeken naar archeologie? Denk aan de oude stadswal. Er is door de provincie onderzoek gedaan. Dat toont aan dat de risico s klein zijn. Bij vondsten zal er gehandeld worden naar de geldende afspraken in Nederland. Johan Frisosluis: vragen en antwoorden 5
Kan de Koebrug opgeknapt worden met vrijkomende materialen uit de op te waarderen brug van de sluis? De kans dat vrijkomende onderdelen in de Koebrug ingepast kunnen worden is erg klein. In het nieuwe bedieningsgebouw is wel ruimte aanwezig om de Koeburg op afstand te bedienen. Dit laatste maakt overigens geen deel uit van het project. Wat wordt het parkeerbeleid voor de kruitmolen? Betalen is nu niet nodig. De plaatsen zijn vaak niet beschikbaar voor de gasten. Moet er op de nieuwe plaatsen wel of niet betaald worden? Daar zijn nog geen afspraken met de gemeente over gemaakt. De provincie zal de gemeente vragen hiervoor eenduidig beleid te maken. De Kruitmolen wordt daarover geïnformeerd. Johan Frisosluis: vragen en antwoorden 6