Springplankbanen. TNO-NSvP Leernetwerk Job Engineering. Luc Dorenbosch Jos Sanders Ellen van Wijk Sonia Sjollema



Vergelijkbare documenten
Duurzame Flexbanen. TNO-NSvP Leernetwerk Job Engineering. Luc Dorenbosch Jos Sanders Ellen van Wijk Sonia Sjollema

Aan het werk, Met werk. Utrecht, 13 maart 2013

Van verleiding naar verlangen Het aanboren van de intrinsieke motivatie van werkgevers

DE PARTICIPATIEWET VOOR U ALS WERKGEVER

Nieuwe kansen voor intermediairs

SLEUTELEN AAN HET GEDRAG VAN WERKGEVERS. Workshop KWI-congres 17 mei 2016 Astrid Hazelzet (TNO) & Joke van der Wal (de Werkzaak)

Jobcreatie. een kennismaking met het concept

Detacheren in de Participatiewet Door Maarten Adelmeijer en Johannes ten Hoor

Programma. Wat is de Participatiewet? Hoe kunnen wij u helpen?

Titel van de presentatie :00. TNO-NSvP Leernetwerk Job engineering. Duurzame flexbanen. Weer een toename inkoop aantal uitzenduren

Frits Veenstra Bedrijfsadviseur Inclusieve Arbeidsorganisatie District Noord. Werk anders organiseren Breng sociaal ondernemen in praktijk

Accent op talent. Philips Werkgelegenheidsplan. Frank Visser Manager Philips Werkgelegenheidsplan GarantiebaneninBeeldt, 30 april 2015

Sociale werkbedrijven de toekomst

Werkgevers Event 20 november Participatiewet. De gevolgen hiervan voor werkgevers

Bruggen, Bootjes en Trampolines

Best practices Ervaringen met inclusief werkgeverschap bij Berenschot! Inclusief uitkomsten workshop

INTRODUCTIE TOOLBOX voor GEBRUIKERS. duurzame plaatsing van werknemers met autisme

Participatiewet en banenafspraak Cao VO. AWVN Henk van de Pol Marloes Arbouw

NovaWork. Aan de slag op de arbeidsmarkt in zes stappen Werkgevers en opdrachtgevers. Iedereen doet mee!

Overheidsbemoeienis versus maatschappelijk verantwoord ondernemen. Wat betekent deze wet voor u als werkgever?

Do s en don ts werkgeversdienstverlening

Fundament Rijnvicus Hier staan we voor Contact: T. Bezoekadres

VNG. De duurzame synergie tussen functiecreatie en functieaanpassing. Luc Dorenbosch TNO 20 maart Programma

Uitvoering beheertaken. inzet bijzondere doelgroepen

project geïnitieerd door Arbeidsgehandicapten in de UMC s

Landelijke CliëntenRaad ~ Nieuwegein 6 april - Piet Vessies

Bijstand en werk in 2016 De WWB doelgroep in cijfers. Tekst Marlijn Migchels April 2016

Belemmerd aan het werk SCP, CBS, TNO, UWV. Maroesjka Versantvoort & Patricia van Echtelt (red.)

Het Schakelpunt Landelijke Werkgevers: Veelgestelde vragen

Personeelsvoorziening van de toekomst

2014 In cijfers SOCIALE WERKVOORZIENING

Zonder Waarde Geen Plaatsing Paradoxen en principes bij de plaatsing van mensen met een arbeidsbeperking in het Primair Onderwijs Tinka van Vuuren,

Als het niet kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan!

Inclusieve arbeidsmarkt: Van een individugerichte tot een organisatiegerichte benadering

Anja Holwerda Wetenschapper UMCG, Sociale Geneeskunde/Arbeid en Gezondheid

Iedereen Winst. De toegevoegde waarde van inclusief werkgeven. Programmaraad 8 december 2016 Fleur Sikkema & Piet Vessies

Initiatiefvoorstel PvdA-GroenLinks

STUUR HOUDEN. Voldoende snelheid in het schip houden, zodat het naar het roer luistert. STUUR HOUDEN 1

Functiecreatie. Het scheppen van arbeidsmogelijkheden in het kader van de Participatiewet

Overheid & quotum Maarten Adelmeijer & Anke van Rossum

Titel van de presentatie : SZW-TNO Duurzame inzetbaarheid van kwetsbare groepen JOB ENGINEERING.

Communicatie kader. Bijlage bij communicatiestrategie juni 2015

Bouwstenen voor effectieve reintegratie

Personeel Philips & Co Frank Visser Manager Philips Werkgelegenheidsplan. Amersfoort, 7 november 2013

Het hoe en waarom van de banenafspraak

Op naar banen voor arbeidsgehandicapten

Werving en contractering van kandidaten. Administratie, subsidies en voorzieningen

Observaties vanuit werkgevers over werknemers met een psychische kwetsbaarheid. datum 1 augustus Vooruitgang door vernieuwend werkgeven

Groeien naar arbeidsparticipatie

De Participatiewet, en het creëren van arbeidsmogelijkheden

Antwoorden op vragen bij het congres De Flexkracht aan zet!

Plan van Aanpak Format. Pilot functiecreatie gemeente/provincie SW bedrijf

Overheid & quotum Beknopte toelichting op resultaten ervaringsonderzoek onder werkgevers

Noorderlink. Workshop Samenwerkende werkgevers \

Behoeftepeiling Arbeidspool

De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

Ontwikkelbanen. TNO-NSvP Leernetwerk Job Engineering. Luc Dorenbosch Jos Sanders Ellen van Wijk Sonia Sjollema

Inclusieve organisaties. Arbeidsmarktcongres, 7 februari 2013 Peter Brouwer (TNO)

Raadsinformatieavond. dinsdag 22 april Transitieplan UW

Nieuwsbrief Werken is meedoen

Werk, Passend. Beschut. 2015/ Beschut werk in het Sociaal Domein

College Overdracht Wajong aan gemeenten COLLEGE OVERDRACHT WAJONG AAN GEMEENTEN

Mini-symposium Eerste ervaringen van werkgevers en gemeenten met de Participatiewet

VORIGE PAGINA Sociale firma s: een oplossing voor verloren arbeidskracht ARTIKEL - 28 JANUARI 2015

Felua groep heeft als missie mensen met een afstand tot werk te begeleiden naar zo regulier mogelijk werk.

Ondertussen.. In de SW

Werving en contractering van kandidaten. Administratie, subsidies en voorzieningen

Werving van kandidaten met een afstand tot de arbeidsmarkt UITKOMSTEN ENQUÊTE

AGENDAPUNT voor burgemeester en wethouders

DUURZAME PLAATSING. 1/3 aan het werk, bij 20% van bedrijven

Werken aan werk voor mensen met een arbeidsbeperking

BIJLAGE 7 Nadere toelichting en begrippenlijst Social Return

Participatie. Integrale Arbeidscoach. Versterking bij werken met een beperking

IBN ALS SOCIALE ONDERNEMING VOOR EEN BREDERE GROEP

Sessie 16: Hoe werkt beschut werk onder de Participatiewet

Een passende baan in het Slotervaart ziekenhuis

Stroomopwaarts. Begeleiding jongeren met psychische kwetsbaarheid

Divosa Najaarscongres 17 november 2016 Fleur Sikkema Piet Vessies. De toegevoegde waarde van inclusief werkgeven

De toekomst van zorg en ondersteuning

MET ELKAAR KOM JE VERDER

Verbinden, stimuleren & ontwikkelen

Transitieplan. 12 september 2013

Jaarplan 2014 Werkgeversservicepunt 033

Participatiewet. 1 januari 2015

Opschalen van Sociale Ondernemingen: Dilemma s op het gebied van HRM

Factsheet. Inleiding. Thema Werkgelegenheid

We zijn op ontdekkingsreis, in een gebied waar de huidige systemen leidend zijn maar onvoldoende werken. Bij een ontdekkingsreis hoort ruimte.

Praktijkdag Programmaraad 9 juni 2016

Specialist in arbeidsparticipatie.

Thema Te beantwoorden vragen (niet uitputtend) Wie verantwoordelijk Tijd gereed

Participatiewet. Hoe kunt u werk bieden aan werkzoekenden met een arbeidsbeperking?

Literatuurverkenning Inclusief werkgeverschap. Drs. Astrid Hazelzet TNO

IBN ALS SOCIALE ONDERNEMING VOOR EEN BREDERE GROEP

Lokaal FNV West Brabant

Voortgangsmemo. Betreft: Update Banenafspraak sector Overheid & Onderwijs periode juni - Van: Hans Spigt (aanjager banenafspraak)

De Banenafspraak bij de overheid in de praktijk De aanpak bij de Provincie Fryslân

De Participatiewet. Raad op Zaterdag Den Haag, 21 september Edith van Ruijven

Doel. 1 Gemeenten kunnen met de voorziening beschut werken mensen in een dienstbetrekking laten werken. Het

Opening avond door: Hans van Alphen (stage coördinator) Presentatie door : Guus de Wolf (onderwijscoach)

Transcriptie:

TNO-NSvP Leernetwerk Job Engineering Springplankbanen Samenvatting van TNO-NSvP leernetwerkbijeenkomst Job Engineering over Springplankbanen op 5 maart 2013. Luc Dorenbosch Jos Sanders Ellen van Wijk Sonia Sjollema

3 Leernetwerk Job Engineering TNO-NSvP Leernetwerk Op 5 maart 2013 organiseerde TNO samen met de Nederlandse Stichting voor Psychotechniek (NSvP) de eerste bijeenkomst in het leernetwerk Job Engineering: Nieuwe banen voor kwetsbare groepen. De bredere insteek van dit leernetwerk is experts uit wetenschap en praktijk te verenigen rondom het thema job engineering. In het kort gaat het hierbij om het maatschappelijk vraagstuk hoe we het aanbod van huidige banen anders kunnen inrichten, zodat werknemers langer actief, gezond en productief aan het werk blijven. Dit vooral voor groepen die een vaker kwetsbare positie hebben in organisaties en de arbeidsmarkt (bv. oudere werknemers, lager opgeleiden, jongeren zonder startkwalificatie). In totaal zal het leernetwerk rondom dit thema in 2012 en 2013 vijf keer bij elkaar komen afsluitend met een symposium. Job Engineering Beroepen en banen hebben een frisse blik nodig. We zien daarbij de baan als een technologie waarvan de werknemer de eindgebruiker is. En net als bij computertechnologie kan er mogelijk nu veel meer met het concept baan dan we 10 jaar geleden hadden kunnen bedenken. Maar wat? En wat vereist dat bijvoorbeeld van de eindgebruiker? Job engineering kan gezien worden als een overkoepelende term voor alle recente initiatieven die gaan over bijvoorbeeld: - het veranderen van baancomposities door het combineren banen - het verduurzamen van bestaande banen via taakherontwerp (bv. job crafting) - het creëren van nieuwe banen binnen bestaande banen (bv. job carving) - het tijd- en plaatsonafhankelijk maken van banen - het inbouwen van leerrijke taken in banen om ontwikkeling te stimuleren - het organiseren van duurzaam flexwerk (bv. ontwikkelloopbanen in flexbanen) Er zijn veel verschillende vormen denkbaar waarop organisaties alleen of samen met andere organisaties kunnen sleutelen aan nieuwe (loop)baanvormen die passen bij deze tijd. In dit leernetwerk verzamelen we samen met de leernetwerkleden blauwdrukken van mogelijk nieuwe baanvormen inventariseren en hoe deze in de praktijk gestalte kunnen krijgen. Deze blauwdrukken zullen later in 2013 verschijnen in een boek. Centrale vragen gedurende de leernetwerkbijeenkomsten zijn: Welke nieuwe baanvormen zijn er? Welke problemen zijn er in de praktijk? Wat zou het kunnen opleveren voor werkgever en werknemer? Wie zijn hier al mee bezig? Wat kunnen we hiervan leren?

4 Leernetwerkbijeenkomst 2: Springplankbanen Doelstelling bijeenkomst Tijdens deze eerste bijeenkomst in dit leernetwerk ging het specifiek hebben over de toepassingen van springplankbanen. Tijdens de leernetwerksessie gingen deelnemers actief aan de slag gaan met blauwdrukken van springplankbanen of constructies die bekend zijn of die kansrijk zouden kunnen zijn. Tevens werden hierbij de belemmeringen geïnventariseerd. In dit verslag is de input van alle aanwezigen verwerkt. Springplankbanen hebben de functie duurzame instroom of doorstroom van kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt te bevorderen. Ze kunnen een van de middelen zijn voor organisaties om meer inclusief te werk te gaan. Aanwezigen Ad de Ruijter Jan Mathies Gemma van Ruitenbeek Rob Cornelissen Peter Hobbelen Sonia Sjollema Remco Klomp Vincent Knehans Erik van der Liet Marinka Traas Elanda de Wit Paul van Os Luc Dorenbosch Aukje Smit Ellen van Wijk MinBzk AWVN UM Soweco De Meewerkers NSVP Activa Knehans Advies Randstad Startfoundation USG restart WerkConsult TNO TNO TNO Centrale vragen in de leernetwerkbijeenkomst springplankbanen Wat weten al over de springplankbanen dan wel inclusieve aanpakken in Nederland? Welke verschijningsvormen / ondersteunende aanpakken zijn er te onderscheiden? Voor welke doelgroep met welke partijen? Wat zijn daarbij de verwachte opbrengsten? Voor wie? Wat bepaalt de sprongkracht van de aanpak. Wat zijn de tegenkrachten?

5 Eerder onderzoek naar inclusieve arbeidsorganisaties In het algemeen verwijst een inclusieve arbeidsorganisatie naar organisaties die bewust mensen met een arbeidsbeperking duurzaam in hun bedrijf laten werken naar vermogen en de daarvoor benodigde aanpassingen realiseren. Globaal weten we uit eigen onderzoek 1 op basis van de WEA (Werkgevers Enquête Arbeidsomstandigheden) onder ongeveer 5000 Nederlandse werkgevers het volgende: In de periode 2008-2010 nam 16% van de Nederlandse bedrijven bewust mensen uit kwetsbare groepen in dienst. Vooral arbeidsgehandicapten en langdurig werklozen (8%). 31% bij de overheid tegenover 6% bij financiële instellingen. Grote bedrijven zetten vaker kwetsbare groepen in. Maar: Hierin wordt het onderscheid tussen verschillende kwetsbare groepen niet duidelijk gemaakt Ook op basis van deze data niet aan te geven in hoe duurzaam de instroom van kwetsbare groepen uiteindelijk is Tevens geeft de WEA data geen inzicht in de redenen waarom werkgevers wel of niet kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt werven Kenmerken inclusieve arbeidsorganisaties Op basis van aanvullend onderzoek onder 228 Brabantse werkgevers zien we de volgende verschillen tussen inclusieve werkgevers die 1 of meer werknemers uit een kwetsbare groep in dienst hebben en de overige werkgevers die hier geen ervaring mee hebben. Inclusieve organisaties kenmerken zich door: Vooral uit sociale overwegingen bij het aannemen van kwetsbare doelgroepen (72%) Positiever beeld over kwetsbare groepen Vaker een mensgerichte cultuur (vs. Een resultaatgerichte cultuur) (66% vs. 57%) Vaker verzuim en re-integratiebeleid Vaker actief beleid op werven van doelgroepen (maar meer dan de helft toch niet) Minder leer- en ontwikkelmogelijkheden (84% vs. 93%) Meer kennis over omgaan met beperkingen Vaker eenvoudige werkzaamheden Belemmeringen aannemen (meer) mensen uit kwetsbare posities Op de vraag in het onderzoek welke belemmeringen inclusieve organisaties zien om meer mensen uit kwetsbare posities aan te nemen komen de volgende het meest aan de orde: Het werk in het bedrijf leent zich er niet voor (40%) Verwachte (hoge) kosten van begeleiding (19%) Financiële risico s door productieverlies (16%) Verwachte organisatorische rompslomp (12%) 1 Ellen van Wijk, Peter Brouwer en Aukje Smit (2013). Inclusieve Arbeidsorganisaties. In: Maroesjka Versantvoort & Patricia van Echtelt (red.). Belemmerd aan het werk Trendrapportage ziekteverzuim, arbeidsongeschiktheid en arbeidsdeelname personen met Gezondheidsbeperkingen. Den Haag: Sociaal Cultureel Planbureau

6 Bestaande initiatieven met springplank-aanpakken De genoemde belangrijkste belemmeringen voor werkgevers om kwetsbare groepen te laten instromen worden door de deelnemers aan de bijeenkomst herkend. Het zijn juist deze arbeids-organisatorische, bedrijfseconomische en financiële obstakels waar recente initiatieven op ingaan. Tijdens de leernetwerkbijeenkomst werden drie verschillende aanpakken gepresenteerd met elk een focus in de richting van het wegnemen van de hierboven genoemde verschillende obstakels/belemmeringen. Door: Belemmering voor organisaties Aanpak Doelgroep Gemma Ruitenbeek (Maastricht University) van Elanda de Wit (USG Restart) Het werk in de organisatie leent zich er niet voor Verwachte kosten begeleiding / organisatorische rompslomp Geschikte elementaire functies creëren middels Inclusief herontwerp werkprocessen Ontzorging coördinatie begeleiding centrale en Mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt (pilot met Wajongers) Wajongers Peter Hobbelen (De Meewerkers) Financiële risico s door productieverlies Sociaal ondernemen SW ers We lichten ze hieronder kort toe: Inclusief herontwerp werkprocessen Gemma van Ruitenbeek (Maastricht University) presenteerde een methode inclusief herontwerp werkprocessen (IHW) dat zich vooral ook richt op de creatie van duurzame en structurele arbeid dat zich wel leent voor een groepen mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Dit zijn vooral mensen die niet of onvoldoende gekwalificeerd zijn om zelfstandig een positie op de reguliere arbeidsmarkt te verwerven en te behouden. Het gaat om mensen die een lager opleidingsniveau hebben dan de algemeen geldende startkwalificatie van de Nederlandse arbeidsmarkt (diploma havo, vwo of MBO-2 niveau) en mensen met fysieke of mentale beperkingen. De IHW een methode waarmee werk op procesniveau anders georganiseerd en verdeeld kan worden en door functiedifferentiatie de capaciteiten en het talent in de arbeidsmarkt optimaal benut kunnen worden. Een belangrijk element daarbij is dat het zich richt op het herontwerpen van bedrijfsprocessen in plaats van functies waardoor er naar alternatieve functiemogelijkheden worden gezocht voor groepen werknemers met een kwetsbare positie binnen de bestaande processen. Middels participatief herontwerp worden afdelingen betrokken t.b.v. de reallocatie van bestaande taken om nieuwe elementaire functies te creëren in samenhang met de bestaande functies. Op dit moment worden 50 wajongers in een reguliere zorginstelling middels IHW op nieuwe elementaire functies ingezet. Eerste ervaringen zijn positief. De integratie wordt in alle geledingen als positief ervaren Bedreiging bestaande functie kent positieve keerzijde: rol begeleider geeft ontwikkelingsmogelijkheden voor lagere functiegroepen mits tijd/ruimte/ training coaching en begeleiding geboden wordt. De pilot wordt reeds zonder projectorganisatie gedragen door zorgorganisatie zelf.

7 Inzet Wajongers bij Albert Heijn Elanda de Wit (USG Restart) presenteert hoe de inzet van Wajongers zich over een verloop van meer dan 10 jaar zich als een olievlek binnen Albert Heijn - filialen uitbreidde. Dit begon bij enkele sociaal betrokken Albert Heijn supermarkten en leidde in 2007 tot een formele samenwerking tussen AH en USG Restart op het gebied van de inzet van Wajongers. In 2009 haakte UWV hierbij aan. Belangrijk voor het structureel op de agenda krijgen van de inzet van Wajongers bleek het wegnemen van administratieve rompslomp en het versoepelen van de coördinatie door het zorgen voor 1 aanspreekpunt en 1 samenwerkingspartner die de organisatie goed kent. Daarbij is van belang een strakke interne organisatie op het gebied van beleid, administratie, plannen met HR en werkoverleg. Een belangrijk aspect in de olievlekwerking bleek de herhaling van de boodschap en het laten zien van de ervaringen van andere filialen. Daarvoor is o.a. een DVD gemaakt. Inmiddels heeft de ontzorging en centrale partnerrol die USG Restart speelt bij de inzet van Wajongers binnen Albert Heijn geleid tot 614 Wajongers op de loonlijst van de eigen winkelorganisatie waarvan 40% een vaste aanstelling heeft. Ook staan er 150 Wajongers op de loonlijst van franchise ondernemers. Het omzetten van SW-onderdelen in sociale ondernemingen Peter Hobbelen (De Meewerkers) is sociaal ondernemer en heeft met de Meewerkers de missie om de arbeidsmarkt te vernieuwen door van voormalige SW onderdelen succesvolle sociale ondernemingen in termen van: Continuïteit, winstgevendheid, mensén klantgericht en duurzame werkgelegenheid. Inmiddels vallen er 6 sociale ondernemingen onder de Meewerkers en In 2012 een omzet 16,5 miljoen gerealiseerd met een personeelsbestand van 125 fte SW gedetacheerd, 5 fte Begeleid Werken SW, 10 fte Wajong/Wwb en 32 fte niet-sw. Het sociaal ondernemerschap zit hem het aan elkaar koppelen van bedrijfsactiviteiten uit de SW met een focus op de onderlinge synergie: De optelsom van geselecteerde activiteiten uit de SW is de kracht, Verder is een ander uitgangspunt het in gebruik nemen van SW-locaties als Bedrijfs -Verzamel Gebouwen. In het opstarten als sociaal ondernemer en het daarbij overnemen van bedrijfsactiviteiten is daarbij een no-go area voor banken. In de Meewerkers zit daarom ook private equity om te kunnen ondernemen. Hoe kan een springplank op de arbeidsmarkt werken? Op basis van het onderstaande plaatje is de deelnemers gevraagd naar hun eigen goede ervaringen te kijken op het gebied van het verkleinen van de afstand tot de arbeidsmarkt. Kortom: hoe kan een springplank op de arbeidsmarkt eruit zien? Aanpak: Welke aanpak zien de deelnemers als kansrijk? Partijen: Voor welke doelgroep? Met welke werkgevers en evt. andere partijen? Opbrengst: Wat is de beoogde opbrengst van de aanpak? Sprongkracht: Wat bepaalt voor de desbetreffende doelgroep het succes? Tegenkracht: Wat zijn tegenkrachten die het springen bemoeilijken?

8 In de bijlage staan de uitwerkingen van de inbreng van de deelnemers in het algemeen komen de volgende elementen van een springplank aanpak naar voren: Welke aanpakken zien de deelnemers als kansrijk? o Springplanken creëren of kansrijke openingen op de reguliere arbeidsmarkt bieden berust in veel van de genoemde aanpakken op samenwerking tussen private en publieke partijen. Deelnemers stellen om in te zetten op: o Taakherontwerp / procesherontwerp waarmee vraaggericht het werk kan worden vormgegeven, zodat mogelijke nieuwe functies passen in de reguliere bestaande arbeidsorganisatie of o Het inbouwen van nieuwe functies in bestaande functiewaardering, zodat ze een normaal onderdeel van de functiestructuur / loongebouw zijn o Onbekendheid en stigma s wegnemen bij werkgevers/ondernemers door klein te beginnen met de inzet van doelgroepen en de successen goed te blijven communiceren o Bij vooral ook nieuwe ondernemers/bedrijfsactiviteiten te kijken waar er mogelijkheden zitten tot het betrekken van mensen met een kwetsbare positie. Daar kun je dan meteen mee starten en hoef je bestaande werkprocessen niet overhoop te halen. o Voor duurzame plaatsing blijven goede diagnose instrumenten ook noodzakelijk die niet alleen matchen op wat mensen kunnen, maar ook wat ze willen. Liefst een focus op werken én naar leren naar vermogen. o Belangrijk is niet alleen dat de werkgever meerwaarde ziet, maar ook dat reguliere collega s er plezier of ontwikkeling uithalen wanneer er meer inclusief wordt gewerkt.

9 Voor welke doelgroep? Met welke werkgevers en evt. andere partijen? o Over het algemeen richten de genoemde aanpakken zich op de brede populatie mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt o Werkgevers kunnen in alle sectoren worden gestimuleerd, maar belangrijk is ook de intrinsieke motivatie van de werkgever/ondernemer zelf. o Werkgevers die echt inclusief willen werken zouden dan ook verder gestimuleerd en gefaciliteerd moeten worden door de overheid o Het betrekken van een samenwerkingspartner die specifieke kennis heeft en de werkgever een deel kan ontzorgen is gewenst. Wat zijn de beoogde opbrengsten van de aanpakken? o Maatschappelijk: Duurzame plaatsing (geen draaideurbanen), participatie i.p.v. compensatie, springplankwerk met ontwikkelingspotentie, meer zelfredzaamheid i.p.v. van pamperen. o Werkgevers: Maatschappelijk en bedrijfseconomisch rendement, nieuw aanbod van werknemers bij tekort reguliere arbeidskrachten o Werknemers: Werk, enthousiaste medewerkers, leren naar vermogen, vertrouwen in de toekomst o Zittende werknemers: Ook enthousiasme voor zittende werknemer wanneer deze een bijvoorbeeld een andere rol krijgen in de organisatie, of voor een deel ontwikkeling doormaken door nieuwe arbeidskrachten met een afstand tot de arbeidsmarkt te begeleiden. Wat bepaalt het succes van de verschillende aanpakken (sprongkracht)? o Denk vanuit de behoefte van werkgevers en neem daarbij de knowhow en slagkracht van (profit)bedrijven hierin mee. Het vraaggericht vormgeven van werk voor de doelgroep is hierbij een uitdaging. o Ook het inpassen van nieuwe initiatieven binnen bestaande bedrijfsstructuren (bijv. loon/functiegebouwen) en bedrijfsprocessen wordt als belangrijke factor genoemd. o Naast het werk blijft opleiding en begeleiding een veelgenoemde succesfactor. Opleiding voor de doelgroep dan het liefst praktijkgericht en direct toepasbaar. o Verder is het blijven communiceren van goede voorbeelden een belangrijke voorwaarde om de continuïteit te waarborgen. Blijven laten zien waarom het werken met doelgroepen goed werkt binnen de eigen organisatie. o Ondersteunend is verder het ontzorgen, minder administratieve rompslomp en het beperken van ruis op de lijn. Eenduidige diagnostiek en bijvoorbeeld een prestatieladder sociaal ondernemen (PSO) kan dit verder stimuleren. Wat zijn tegenkrachten die het springen bemoeilijken? o Aarzeling bij werkgevers. Dat kan deels voortkomen uit stereotypering of bang voor de financiële risico s / productieverlies. o Tevens kan het lastig zijn om met een nieuwe doelgroep te werken als een organisatie zelf ook haar eigen probleemgevallen heeft waar men geschikt werk voor moet vinden. o Wet en -regelgeving en politieke beslissingen maken het ook niet altijd makkelijker. o Veranderingen in de rol en verantwoordelijkheid van de gemeenten (decentralisatie) pakt niet altijd goed uit. Nieuwe onduidelijkheid.

10 o o Mogelijke averechtse effecten van de nieuwe participatiewet. Vooral het voorgestelde quotum waarbij vanaf 2015 5% van het werknemersbestand moet bestaan uit mensen met een arbeidshandicap kan het initiatief en intrinsieke motivatie van werkgevers teniet doen. Moeilijk om geschikte doelgroep te vinden. Trage levering van kandidaten door gemeentes bij een vacature. Uitdagingen voor springplankbanen / inclusiviteit? Naast het inventariseren van de ervaringen kwamen enkele uitdagingen voor het organiseren van meer inclusiviteit op de arbeidsmarkt? Hieronder staan enkele uitdagingen genoemd tijdens de bijeenkomst: Niet wachten op banengroei, maar meer concentreren op baanherallocatie of baanherontwerp om daarmee vraag en aanbod beter bij elkaar te brengen. Hoe dit argument verder te brengen? Door de decentralisatie van de participatieproblematiek naar gemeentelijk niveau is het lastig om als werkgever die landelijk opereert om afspraken te maken. Een werkgever wil niet met 40 verschillende gemeenten aan tafel zitten. Hoe hiermee om te gaan? Overheid heeft de neiging om weer meer naar zich toe te gaan trekken, terwijl er juist veel gebeurd op het gebied van inclusiviteit waarbij het initiatief elders ligt. Hoe voorkomen we dat veel initiatieven niet worden ontmoedigd? Hoe te ondernemen met deels publieke middelen. In hoeverre kun je arbeid dat deels gecompenseerd wordt door publieke middelen privaat/commercieel inzetten. Wanneer is er sprake van gesubsidieerde concurrentievervalsing? Hoe ga je om met de beeldvorming? Hoe zorgen we ervoor dat bij meer inclusiviteit ook zittende werknemers er voordeel van hebben. Collega s zijn een belangrijk onderdeel van het draagvlak. Hoe kunnen zij een rol spelen en betrokken worden (in de vorm van begeleiding of taakverrijking)? Welke nadelige effecten van inclusiviteit zien we mogelijk over het hoofd als we ons blindstaren op alleen het aan het werk krijgen van de kwetsbare doelgroep? Tot slot TNO en NSvP danken de aanwezigen tijdens het leernetwerk voor hun inbreng en bijdrage. Schroom niet het leernetwerk te betrekken en te informeren als je verdere vragen of ideeën hebt rondom het springplankbanen. Ook horen we het graag als je aanvullingen hebt op dit verslag. Contact: luc.dorenbosch@tno.nl

11

12 Bijlage: Uitwerking aanpakken Inbreng van: Erik (Randsta d) Sonia (NSvP) Aanpak Partij(en) Opbrengst Sprongkracht Tegenkracht Samenwerking instituties en bedrijfsleven. Via Taakherontwerp, Sociale firma s, of het werken met kwetsbare groepen als onderdeel HR/strategisch beleid (managers die willen ondersteunen) Intermediair of vraaggericht orgaan helpt het makkelijk te maken voor organisaties. Niet alleen overheid! Individu: Persoonlijke ontwikkeling van individuen, ontwikkelen van werknemer vaardigheden. Organisatie: Maatschappelijk e maar wel relatief renderende inzet kwetsbare groepen Maatschappelijk: Participatie i.p.v. compensatie = maatschappelijk winst Meer zelfredzaamheid i.p.v. van pamperen Zichtbaarheid gaat stereotypering tegen Gebruik maken van de slagkracht van de profitsector Focus op werk + werkgevers Op groter schaal werk creëren in organisaties Gebruik eigen werkgevers netwerk Leren van vermogen Minder rompslomp (niet te moeilijk maken) Wet- en regelgeving kunnen het proces bemoeilijken. Slechts baancreatie is te beperkt. Het moet duurzaam. Stereotypering bij werkgevers / verwachtingen van de doelgroep zelf Financiële risico s/productie verlies Decentralisatie rol gemeenten social return (uitstraling chantage) Individueel: Waarde toevoegen = trots voor de werknemer zelf Collega s Werkplezier in inclusieve organisaties Jan (AWVN) Loonwaarde aansluiten/inpas sen in functiewaarderin g (FuWa). Hierover nieuwe CAO afspraken maken en uitwerken met diverse partijen Werkgevers hebben regie + eventuele fondsen Doelgroep: Wajongers Langdurige plaatsing Werkgever/werk nemer afspraken voorbeeld voor andere bedrijven/branch es Inzet werkgevers en werknemerspart ijen. Geen ruis Goodwill Economische situatie Aarzeling werkgevers Moeilijk vinden en matchen van kandidaten

13 (UWV en reintegratiebedrijv en). Dat betekent nieuwsoortige functies voor wajongers in het bestaande loongebouw inbouwen. Rob (Soweco) Werk verwerven bij nieuwe bedrijven door te matchen van werk en populatie SW bedrijven en privaat Totale doelgroep / groepsdetacher ing Meer duurzame plaatsingen Opleiding: Praktijkgericht en direct toepasbaar Plaatsing: Begeleiding loonwaarde Opleiding van bedrijven Overdracht begeleiding - Remco (Activa) Ieder op zijn kracht in publiek-private samenwerking, waarbij werkgevers verleid moeten worden tot inclusie. (belangrijk 1 aanspreekpunt / ontzorgen werkgever) Mensen met achterstand op de arbeidsmarkt Baan, vertrouwen in de toekomst Aanbodversterki ng Extra steun Ontzorging Politiek Motivatie Gebrek aan middelen Elanda (USG restart) Een goede en vaste samenwerkings partner (in goed en slechte tijden) die werkgevers over de inzet van doelgroepen informeert, enthousiasmeert, meedenkt, meehelpt. Partner moet op de stoel van werkgever kunnen zitten en deskundigheid inbrengen. Werkgevers + een samenwerkings partner Daadwerkelijk resultaat (plaatsingen) Enthousiaste medewerkers (zowel in de doelgroep als overige werknemers) Samenwerken/ ontzorgen Klein beginnen Intern blijven communiceren Voorbeelden laten zien Laat collega s elkaar vertellen waarom het OK is Cao afspraken helpen Beleid opstellen (hoe, wat, waar en waarom) Goede voorbeelden verspreiden. Interne communicatie Interne processen Ik wil wel als werkgever maar waar is de doelgroep

14 Ad (BZK) Pilots doen, toezicht houden en hiermee beleid informeren Plaatsing WIA, Wajongers en WSW ers in eerste instantie bij voorlopers Sociaal werkgeverschap Duurzame plaatsing met perspectief Introductieprogr amma werken en leren naar vermogen Kan niet vanwege: taakstelling, uitstroom, eigen probleemgevalle n eerst. Vincent (Knehans advies) Ontzorgen van werkgevers + overheid Combineren van meerdere werkgevers met eenzelfde werkpakketten Betere en snellere matchingsmogel ijkheden Plaatsing/ werk voor WWB, WIA, Wajongers, WW'ers bij werkgevers alle sectoren met de intrinsieke motivatie om het ontwikkelvermo gen van nieuwe werknemersgro epen te stimuleren Niet alleen sociaal rendement (duurzame participatie), maar ook voor bedrijven de ROI inzichtelijk maken. Prestatieladder Sociaal ondernemen Samenwerking overheid privaat Trage levering van kandidaten door overheid bij vacatures Peter (de Meewerk ers) Samenwerken naar vermogen Taakgericht OBS (Overtuigen, bedrijven, samenwerken) Match tussen bedrijf en persoon op basis van het gegeven dat de werknemer echt bij het bedrijf past Werk voor iedereen! Sociaal en financieel rendement Goed weten waar een werknemer vandaan komt welke problemen het werk in de weg staan. Het gebaande pad vrijhouden Paul (LDC) Zicht op wat je kunt en waar je het vinden kunt door middel van matchprofiel tussen beroepen, opleiding en vacatures. Dit op basis van onderliggende competentiestru ctuur in grote beroepen en opleidingendata base (www.ldc.nl) Specifiek voor gemeenten Een goede match tussen wat werkgever kan en wil en beschikbare vacatures Regionale partnerships Aukje (TNO) Diagnose goede matching Maatwerk tbv - passend werk - integratie / samenstelling team - functieontwerp - begeleiding in het bedrijf Vooral voor bedrijven die willen met een intrinsieke motivatie Overheid kan dit stimuleren via het geven van middelen, (h)erkenning, Geen draaideur, maar duurzaam / structureel socialer ondernemen Effectiever en efficiënter

15 Gemma (Universit y Maastric ht) Procesanalyse geen taakanalyse werk Werkgever uitgangspunt niet doelgroep. UM: Input kennis, knowhow, visie, ondersteuning Springplankwerk met ontwikkelingspot entie Ontwikkeling ook voor zittende medewerkers Breed pakket aan taken flexibel in te zetten Leren naar vermogen De creatie van meerdere duurzame banen binnen één organisatie Marinka (Start foundatio n) Directe verbinding tussen werkgever + werkzoekende Werkgever die wil middelen + kennis geven. Ondernemerspe rspectief Redesign werkorganisatie is noodzakelijk = vraaggericht vormgeven van werk Werkbehoud! (baanbehoud kan niet meer in flexibele arbeidsmarkt).