De resultaten van de deelnemersenquête DNB & DNB Pensioenfonds mei, 2014 1
Beste DNB er Hartelijk dank voor jouw deelname aan en/of interesse in dit deelnemersonderzoek onder (ex)werknemers van DNB. Van 6 t/m 31 maart 2014 was het mogelijk om middels een enquête je mening te geven over diverse kwesties rondom de DNB pensioenregeling. De uitkomsten van dit onderzoek zijn input voor het cao-overleg tussen de vakbonden en DNB. Het pensioenfonds gaat de uitslagen ook gebruiken voor invulling van het beleid. Naast de input van de enquête, heeft DNB ook klanksessies georganiseerd waaraan vakbonden, het pensioenfonds, de OR, de belangenvereniging pensioengerechtigden, Finance, P&o, Communicatie en diverse medewerkers hebben deelgenomen. Hierover heb je op DNB Plaza meer kunnen lezen. Ook vanuit de klanksessies heeft DNB input ontvangen voor de nieuwe pensioenregeling. In de laatste klanksessie zijn de cijfers uit dit onderzoek ook geïnterpreteerd en is er een aantal verdiepende vragen gesteld. In dit document treffen jullie de feitelijke resultaten uit het onderzoek aan, aangevuld met conclusies zoals vastgesteld in de klanksessie. Sytske Gorter Mocht je nog vragen, opmerkingen of suggesties hebben, schroom dan niet om contact op te nemen met P&o en/of het Pensioenfonds. Met vriendelijke groet, Sytske Gorter en Diny Tiellemans Diny Tiellemans 2
Inhoud Onderzoekspopulatie Thema arbeidsvoorwaarden Thema regeling Thema zekerheid en risico Thema premie Overige vragen Meer informatie over de onderzoekspopulatie 3
Onderzoekspopulatie: actieven Totaal verwerkte en volledig ingevulde enquêtes: 881 Uitnodiging ontvangen, niet gereageerd 49% 50% Uitnodiging ontvangen en enquête afgerond Uitnodiging ontvangen, enquête gestart, maar niet afgerond Zie op de slides: Bij : betreft het alleen actieven 4
Onderzoekspopulatie: inactieven In- Totaal verwerkte en volledig ingevulde enquêtes: 249 Uitnodiging ontvangen, niet gereageerd 35% 65% Gepensioneerden Slapers 10% 89% Uitnodiging ontvangen en enquête afgerond Uitnodiging ontvangen, enquête gestart, maar niet afgerond In- Zie op de slides: Bij In-: betreft het alleen inactieven 5
Thema: rbeidsvoorwaarden 1. Welke waarde hecht u aan verschillende arbeidsvoorwaarden? 6
Thema: arbeidsvoorwaarden 1. Welke waarde hecht u aan verschillende arbeidsvoorwaarden? 100% 75% 50% 25% 0% 1.Zeer belangrijk 2.Belangrijk 3.Neutraal 4.Onbelangrijk 5.Helemaal niet belangrijk Opmerkingen uit klanksessies: Conclusies: Pensioen wordt gezien als een belangrijke arbeidsvoorwaarde, net als salaris. De groep die salaris helemaal niet belangrijk vindt, bestaat in verhouding voor een groter deel uit jongeren (26-35). Kritische kanttekeningen: Dit betreft een enquête over pensioen, dus geïnteresseerden in pensioenen vullen dit eerder in. Pensioen was de tweede keuzemogelijkheid, dus het was makkelijk om dit ook als tweede te kiezen. 7
Thema: Regeling 1. Wat is het belangrijkst: een lage eigen bijdrage, een hoge indexatie of zoveel mogelijk zekerheid? 2. Is het partner pensioen een essentieel onderdeel van die regeling? 3. Wat vind u van het partnerpensioen van DNB? 4. Over welke onderdelen van de regeling zou u zelf keuzes willen maken? In- In- 8
Thema: regeling 1. Wat is het belangrijkst: een lage eigen bijdrage, een hoge indexatie of zoveel mogelijk zekerheid? 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Zo hoog mogelijke indexatie Zo hoog mogelijke zekerheid Zo laag mogelijke eigen bijdrage Meest belangrijk Neutraal Minst belangrijk Opmerkingen uit klanksessies: Conclusies: Deelnemers kiezen vooral voor een hoge zekerheid (Meer dan 50%). De optie zo hoog mogelijke zekerheid is met name in de groep 56-65 belangrijk (zij kiezen relatief meer voor meest belangrijk ). De groep 26-35 scoort bij deze optie relatief hoog op minst belangrijk. De opties zo hoog mogelijke indexatie en zo laag mogelijke eigen bijdrage is gelijkelijk verdeeld over groepen. 9
Thema: regeling 2. Ik vind het partnerpensioen een essentieel onderdeel van de DNB pensioenregeling 13% 32% 41% Helemaal eens Eens Neutraal Oneens Helemaal oneens Geen mening Opmerkingen uit klanksessies: Conclusies: DNB deelnemers vinden partnerpensioen belangrijk (totaal 73%). 10
Thema: regeling Deelnemersonderzoek, nieuwe pensioenregeling In- 3. Momenteel is dit partnerpensioen bij de DNB pensioenregeling 70% van het ouderdomspensioen. Wat vind je van dit percentage? 9% 15% 13% Te hoog Precies goed Te laag 21% 8% Te hoog Precies goed Te laag 63% Geen mening 60% Niet nodig Geen mening Opmerkingen uit klanksessies: Conclusies: Het huidige niveau van 70% nabestaandenpensioen is passend voor DNB (60% of meer van zowel actieven als inactieven). 11
Thema: regeling Deelnemersonderzoek, nieuwe pensioenregeling In- 4. Voor welke onderdelen van je pensioenregeling vind je het belangrijk om zelf keuzes te kunnen maken? 12% Keuzes zijn niet nodig 19% 64% 18% 11% 59% Ik wil kiezen hoe er belegd wordt Ik wil kiezen voor de hoogte van mijn ouderdomspensioen Ik wil kiezen voor de hoogte van mijn partnerpensioen Ik wil kiezen voor de hoogte van mijn arbeidsongeschiktheidspensioen Ik wil kiezen tot welk salarisniveau ik pensioen opbouw anwezige keuzes zijn voldoende Keuzes niet nodig Ik wil kiezen hoe er belegd wordt Geen mening Opmerkingen uit klanksessies: Conclusies: (Meer) Keuzevrijheid in de pensioenregeling is voor de meeste deelnemers niet nodig (64% actieven en 70% inactieven). In verhouding scoort de groep 56-65 hoog binnen de groep die keuzemogelijkheden wenst over de hoogte van het ouderdomspensioen. 12
Thema: Zekerheid en risico 1. Zekerheid over de hoogte van het pensioen of meer kans op indexatie? 2. Wilt u liever meer risico met meer kans op indexatie, of minder risico met minder kans op korten? 3. Mag er ten aanzien van het huidige beleggingsbeleid meer of minder risico worden genomen? 4. Wat is voor u een zeker pensioen? 5. ls er sprake is van korting: wie moet er gekort worden? 6. ls er sprake is van indexatie: wie moet er geïndexeerd worden? In- In- In- In- 13
Thema: zekerheid en risico ls het gaat om pensioen, zijn er twee uiterste mogelijkheden:. Zekerheid over de hoogte van het pensioen, maar geen indexatie. Om deze garantie te kunnen geven, kunnen pensioenfondsen minder risico s nemen met beleggen. Dat levert een zekerder, maar naar verwachting lager rendement op. Zij kunnen dan geen (volledige) indexatie bieden. B. Kans maken op een zo hoog mogelijk geïndexeerd pensioen, maar door hoger risico geen zekerheid over hoogte van het pensioen. Pensioenfondsen kunnen door risico te nemen naar verwachting een hoger pensioen realiseren. Er is dan wel een kans dat het rendement toch tegenvalt. De hoogte van het pensioen op de pensioendatum kan daarom dan niet gegarandeerd worden. 14
Thema: zekerheid en risico 1. Naar welke mogelijkheid gaat jouw voorkeur het meest uit als het om jouw pensioen gaat? Meer zekerheid of meer risico? Volledig zeker 18% 10% Meer zekerheid dan risico Neutraal 21% 44% Meer risico dan zekerheid Volledig risicovol Opmerkingen uit klanksessies: Conclusies: Men neigt meer naar zekerheid (totaal 54%), maar enige risico nemen lijkt daarbinnen toch geoorloofd (44%). Bij de extremen ( volledig zeker en volledig risicovol ) scoort de groep (56-65) hoog op volledig zeker en de groep 26-35 hoog op volledig risicovol. Bij de andere antwoorden zijn de meningen gelijkelijk verdeeld over de leeftijdsgroepen. 15
Thema: zekerheid en risico In- 2. Wilt u liever meer risico met meer kans op indexatie, of minder risico met minder kans op korten? Meer risico, meer kans op indexatie 68% 22% Slechts een beperkt risico, kans op korten neemt af Geen mening Opmerkingen uit klanksessies: Conclusies: Inactieven kiezen liever voor meer zekerheid met een beperkte kans op korten (68%). 16
Thema: zekerheid en risico Beleggingsbeleid Binnen het pensioenfonds worden de pensioengelden belegd. Het pensioenfonds belegt gemiddeld voor 80% in vastrentende waarden en 20% in zakelijke waarden. Dit komt overeen met het nemen van relatief weinig risico s in de beleggingen. De beleggingsopbrengst is daardoor relatief zeker. Door meer risico te nemen is er meer kans op een hogere opbrengst. 17
Thema: zekerheid en risico In- 3. Door meer risico te nemen is er meer kans op een hogere opbrengst. Wat vindt u hiervan? 5% ctieven 32% 10% In-actieven 31% (Iets) meer risico zou moeten kunnen Prima zo, lijkt me passend voor DNB Van mij mag het fonds nog wel minder risico nemen 57% 53% Geen mening nders Opmerkingen uit klanksessies: Conclusies: Zekerheid is erg belangrijk, maar er lijkt ook wat ruimte om een beetje meer risico te nemen. Onder actieven scoort de groep 56-65 hoog op minder risico nemen. Bij het nemen van meer risico is de verdeling onder actieven gelijkelijk verdeeld over de populatie. 18
Thema: zekerheid en risico 4. Wat betekent een zeker pensioen voor jou vooral? 36% 10% 21% 14% 14% Dat ik nu precies weet hoeveel ik ga ontvangen van mijn pensioenfonds Dat ik weet dat er in ieder geval nog pensioen voor mij is op mijn pensioendatum Dat ik weet dat mijn pensioenfonds verstandig omgaat met mijn pensioengeld Dat ik 'financieel' kan blijven leven' zoals ik nu doe vanaf mijn pensioendatum Dat mijn pensioen nooit gekort kan worden Dat mijn pensioen zoveel mogelijk geïndexeerd wordt Geen mening nders Opmerkingen uit klanksessies: Conclusies: De groep 26-35 scoort hoog op rood, de groep 56-65 scoort hoog op paars. Het financieel blijven leven zoals nu lijkt erg op de mening vanuit de klanksessie. Hier is gezegd dat pensioenen vooral bedoeld zijn als verzorging voor later om dezelfde levensstijl te kunnen behouden. Kritische kanttekening Dit is wat deelnemers verstaan onder een zeker pensioen. Dat betekent nog niet dat zij ook verwachten dat de werkgever hiervoor zorgt. 19
Thema: zekerheid en risico In- 5. ls er sprake is van korting: wie moet er gekort worden? ctieven In-actieven ctieven 11% 5% 14% 24% Iedereen maar actieven meer dan in-actieven Iedereen evenveel 65% 40% 30% Iedereen, maar inactieven meer dan actieven In-actieven Geen mening Opmerkingen uit klanksessies: Conclusies: ls het gaat om korten, zegt de meerderheid van de actieven (65%) dat er evenveel gekort moet worden bij actieven en inactieven. De meerderheid van inactieven (54%) is echter van mening dat de pensioenrechten van de actieven méér gekort mogen worden dan hun eigen rechten. 20
Thema: zekerheid en risico In- 6. ls er sprake is van indexatie: wie mogen geïndexeerd worden? ctieven In-actieven ctieven 7% 17% 12% 7% 12% Iedereen, maar actieven meer dan in-actieven Iedereen evenveel 70% 65% Iedereen, maar inactieven meer dan actieven In-actieven Geen mening Opmerkingen uit klanksessies: Conclusies: ls het gaat om indexatie zegt de meerderheid van de actieven (70%) en de inactieven (65%) dat dat dit in gelijke mate mag. Kritische kanttekening: Er is hier een nuance op mogelijk als er ruimte voor indexatie is vanuit premiebetaling. De deelnemers aan de klanksessie realiseren zich dat er dan wel mogelijkheden zijn om de actieven te bevoordelen. Hier zullen de respondenten van de enquête geen rekening mee hebben gehouden. 21
Thema: premie 1. Bent u bereid mee te betalen aan indexatie? 2. Liever minder pensioenopbouw of stijging eigen bijdrage? 3. Heeft u liever een maximale pensioenopbouw of liever meer salaris (om te sparen)? 22
Thema: premie 1. Bent u bereid mee te betalen aan indexatie? 46% 8% 39% Ja, hiervoor is een substantiële stijging van mijn eigen bijdrage acceptabel Ja, hiervoor is een beperkte stijging van mijn eigen bijdrage acceptabel Nee, daartoe ben ik niet bereid Geen mening nders Opmerkingen uit klanksessies: Conclusies: De verdeling tussen een (beperkte) stijging van de eigen bijdrage (47%) en geen eigen bijdrage stijging (46%) is nagenoeg gelijk. De groep 56-65 scoort hoog op bereidheid om meer bij te betalen voor indexatie. De groep met een inkomen tussen de 2.000-4.000 is minder bereid tot een substantiële stijging van eigen bijdrage. Kritische kanttekening: Realiseren de respondenten zich dat de eigen bijdrage een individueel vastgesteld bedrag is, terwijl de indexatie binnen het collectief verdeeld wordt? 23
Thema: premie 2. Liever minder pensioenopbouw of stijging eigen bijdrage? 10% 12% 38% 40% Liever een zo hoog mogelijke opbouw, ik betaal zelf dan wel meer bij Mijn eigen bijdrage mag niet stijgen, dan maar minder pensioen Geen mening nders Opmerkingen uit klanksessies: Conclusies: Ook hier lijkt de verdeling tussen een stijging van de eigen bijdrage (40%) en geen eigen bijdrage stijging (38%) nagenoeg gelijk. De groep 56-65 scoort relatief hoog op liever zo hoog mogelijke opbouw. De groep 56-65 scoort het minst op mijn eigen bijdrage mag niet stijgen. 24
Thema: premie 3. Heeft u liever een maximale pensioenopbouw of liever meer salaris (om te sparen)? Liefst een maximale pensioenopbouw 17% 8% 73% Liever minder pensioen en meer salaris om zelf te sparen voor later Liever minder pensioen meer salaris om nu te besteden Geen mening nders Opmerkingen uit klanksessies: Conclusies: Er is een duidelijke voorkeur (73%) om zo optimaal mogelijk fiscaal vriendelijk pensioen op te bouwen. 25
Thema: Overige vragen 1. Waar zou u meer over willen weten? 2. In vertrouw erop dat het bestuur van pensioenfonds DNB opkomt voor mijn belangen. 3. Wil je nog iets kwijt over de DNB pensioenregeling of over dit onderzoek? In- In- In- 26
Thema: overige vragen 1a. Ik zou meer willen weten over 19% 5% 23% Geen behoefte aan informatie Hoeveel pensioen ik krijg Keuzemogelijkheden bij mijn pensioenregeling 3% 15% Of mijn pensioen over 30 jaar nog evenveel waard is Het soort pensioenregeling dat ik heb 24% Hoeveel DNB aan pensioenpremie betaalt Hoeveel ik aan pensioenpremie betaal Geen opmerkingen uit klanksessies 27
Thema: overige vragen In- 1b. Ik zou meer willen weten over 4% 8% 5% 76% Geen behoefte aan informatie Hoeveel pensioen ik krijg Keuzemogelijkheden bij mijn pensioenregeling Of mijn pensioen over 30 jaar nog evenveel waard is Hoeveel mijn partner krijgt als ik kom te overlijden Het soort pensioenregeling dat ik heb Hoeveel DNB aan pensioenpremie betaalt Geen opmerkingen uit klanksessies 28
Thema: overige vragen In- 2. In vertrouw erop dat het bestuur van pensioenfonds DNB opkomt voor mijn belangen. 17% 13% 64% Mee eens Meer eens dan oneens Neutraal Meer oneens dan eens Mee oneens Geen opmerkingen uit klanksessies 29
Word cloud op basis van overige opmerkingen In- 3. Wil je nog iets kwijt over de DNB pensioenregeling of over dit onderzoek? 30
De onderzoekspopulatie 1. Verdeling naar leeftijd 2. Verdeling naar geslacht 3. Verdeling naar inkomen 4. Pensioen in verhouding tot overig inkomen In- In- In- 31
De onderzoekspopulatie actieven 1a. Verdeling naar leeftijd 40% 30% 20% 10% 0% 1% 17% 28% 33% 20% 0% 15-25 26-35 36-45 46-55 56-65 66 of ouder Geen opmerkingen uit klanksessies 32
De onderzoekspopulatie inactieven In- 1b. Verdeling naar leeftijd 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 0% 0% 15% 24% 27% 12% 8% 4% 1% 2% Geen opmerkingen uit klanksessies 33
De onderzoekspopulatie Deelnemersonderzoek, nieuwe pensioenregeling In- 2. Verdeling naar geslacht ctieven In-actieven 34% 66% 19% 81% Man Vrouw Geen opmerkingen uit klanksessies 34
De onderzoekspopulatie inactieven In- 4. Het pensioen dat ik bij DNB heb opgebouwd is na pensionering mijn grootste inkomstenbron? 8% 5% 13% 69% Zeer mee eens Meer eens dan oneens Neutraal Meer oneens dan eens Mee oneens Dat weet ik niet Geen opmerkingen uit klanksessies 36
37