Het Nieuwe Werken TEM DE TIJD



Vergelijkbare documenten
HNW Er wordt veel over geschreven HNW Feiten en Cijfers. Het Nieuwe Werken. Integrale Vormgeving. Probleemstelling. efficiëntie

5 TIPS VOOR TEAMBUILDING OP AFSTAND

Nieuwe werken in gemeenten. Hype of blijvertje. Tekst: Karlien Haak / Fotografie: Kees Winkelman

Losmaken wat onnodig vast zit

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

Manifest onze manier van werken

Van dromen... Finext. 72 Het Nieuwe Werken

Managementondersteuning in de 21ste eeuw. Marianne Sturman, oprichter van Moneypenny

Voorwoord. Uitkomsten enquête

Exact Online BUSINESS CASE MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING. De 5 tips van Marc Vosse.

Resultaten Het Nieuwe Werken Monitor. VU medisch centrum

Stressverlagende. Productiviteits Workshops. om te leren denken als een Ninja

VOORBIJ HET NIEUWE WERKEN IN EEN INSPIRERENDE WERK- OMGEVING

Manage Medewerkers Slim, Simpel & Succesvol

Inhoud. Apeldoorn Business Campus. Ontmoeting en interactie. Kennisdeling, kennisoverdracht en samenwerken

vooral ook het management en HRM bij betrokken hoog op de agenda, omdat ze op zoek zijn

Concurrentieanalyse. Max Valkenborg: Romek Dijk: Guy Hupperetz: Jordan van Kilsdonk:

Allereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven

Geachte Mr., Informeert u zich tijdig wat het nieuwe dicteren kan betekenen voor u en uw organisatie. Maak vandaag nog gebruik van de aanbieding.

atworkshops Live online & interactief Experts in live, online & interactief leren en samenwerken

Manage Medewerkers Slim, Simpel & Succesvol

HET NIEUWE WERKEN: gestart op idealen, gereduceerd tot huisvestingsproject

21st Century Skills Training

Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN

Open Training. Modern Timemanagement. 100% overzicht. De juiste focus. In control. Heerlijk productief.

De mobiele werknemer. Mobiel werken in Januari 2015, Rotterdam. Officebooking

WERKEN 3.0. Voordelen van werken 3.0

Kom jij ons team versterken? Uw Computerstudent

Werkboek MEER KLANTEN OP JOUW MANIER! ANNEMIEKE TISSINK KRIJG MEER KLANTEN DOOR MARKETING IN TE ZETTEN OP EEN MANIER DIE BIJ JOU PAST

Whitepaper: Slimmer werken met Office 365 in de zorg

Partnership in de zorg: voor- en nadelen van een joint venture Tom Fransen en Erik Vrijhoeven

Flexibiliteit in de job, een opstap naar flexibele loopbaan?

Zonnepanelen aanbieden aan je medewerkers Stap voor stap

Young People Coaching Experience

Het Nieuwe Werken. Marie-Noelle De Clercq Consultant People Management

De gemeente van de toekomst: werken waar en wanneer je wilt

Aanjagers 1 december 2015 Ctylab

Factsheet((NL)( Intranet,(Extranet,(Social(&(more

Laat uw medewerkers excelleren

Ga jij ook voor een baan die iedereen energie geeft?

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

Zonnepanelen aanbieden aan je medewerkers Stap voor stap

Ziekenhuisorganisatie Nieuwe Stijl

Resultaten Het Nieuwe Werken Monitor

Nu ook op mobiel of tablet! quez.movisie.nl. QueZ. Vragen naar zelfregie

Het Nieuwe Werken? Dat gaat bij ons nooit werken!


Cao Metalektro: die deal doen we samen

Ondernemerschap in Nederland

Voor een groep. Korte Workshop Time-management. Slim Werken + Creatief Werken

De TalentenCoach, centrum voor mobiliteit en ontwikkeling

Een kijkje bij de buren Zelforganiseren in de zorg Congres BDKO

De alles-in-1 Zorgapp

eflectietool Reflectietool Reflectietool Reflectietool Test jezelf op professioneel ondersteunen

Inspiratie voor Nieuwe Business Modellen

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Algemene brochure. voor mensen met een beperking. MEE maakt meedoen mogelijk

Opel Insignia Onderzoek onder leaserijders November 2008

Brochure. Groepstraining - maatwerk. Modern Timemanagement Effectief Werken. 100% overzicht. De juiste focus. In control. Heerlijk productief.

Het Nieuwe Werken, een haalbaar doel voor uw organisatie. Congres Over Het Nieuwe Werken, 18 november 2009

Een ontspannen samenleving

BROCHURE TRAINING SLIM WERKEN PRETTIG EN EFFICIËNT WERKEN ZONDER STRESS TRAINING VOOR JE ZELF TRAINING MET JE TEAM

Winnen en behouden van nieuwe cliënten

Spelen voor een gedragen huisvesting

Impact van de invoering van Het Nieuwe Werken op BCM

Het Nieuwe Werken en Werken Anno Nu

PRIORITEITEN. drs. Ellen Bulder 1 SITUATIE

Practice what you preach

Inhoud. Inleiding 6. 1 Introductie 7 Ondernemerschap in Nederland 8 Drie manieren om een bedrijf te starten 8 IK als ondernemer 9

Het Nieuwe Leidinggeven of: Hoe krijg je managers in beweging Case ABN AMRO

Slimmer werken, niet harder

Professionele en persoonlijke groei?

Kaderbrief 2018: Sterker in dialoog

ARBO & HET NIEUWE WERKEN

Zelfsturende teams hebben in de meeste organisaties 4 doelen: Tevreden cliënten Tevreden medewerkers Kwaliteit van zorg Financieel gezond zijn

Juiste richting 27,6% Verkeerde richting 49,3% Geen mening 23,1%

Rapportage Droombaan. BIJ Voorbeeld. Naam: Datum:

Mobiliteit & duurzaamheid Leaserijder wordt steeds duurzamer.

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT

Ergonomie in een vernieuwde kantooromgeving

Rapportage Droombaan. Bea Voorbeeld. Naam: Datum:

VERLIEZEN: De waarde van geven in een wereld van ontvangen

antwoorden rondom zakelijke mobiliteit

Hoe vind ik mijn droombaan?

Benut je reistijd en vergroot je netwerk!

Thuiswerken. Customer Contact Center Carglass

SOM= Effectief en plezierig werken

pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden

Nationaal Onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012

GRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR

Duurzaam Werken Private Benutting Utrecht, 22 juni 2012

Inspirerend Management. in de zorg. Een modulaire aanpak gericht op de ontwikkeling van nieuw leiderschap

WERKBOEK. Durf te doen wat je raakt..

UITKOMSTEN WORKSHOP BORGING LEAN CVISION / LSSN

Als u zaken doet met de overheid...

Training Persoonlijke Kracht!

1. STRESS EN TIME MANAGEMENT

10 SUCCESFACTOREN. In het webinar ga ik ook iets vertellen over mijn nieuwe event Meer Verdienen Minder Werken op 3/4/5 april 2014 a.s.

Hoe maak je het verschil als werkgever?

Dit zijn de nieuwe trainingen en workshops van Mankind Mens & Organisatie in 2016:

Transcriptie:

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING n a v k e e w e D Het Nieuwe Werken 12-16 november TEM DE TIJD Inhoud P2 Tem de tijd en ontdek P3 een initiatief van Natuur & Milieu P4 P5 P6 P7 Het Nieuwe Werken zelf 'Zeggenschap over je tijd moet je goed regelen' Reistijd wordt werktijd Flexibel in de kinderopvang Duurzame idealen Word je eigen tijdmanager

2 DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING Tem de tijd Het thema van De Week van Het Nieuwe Werken luidt Tem de Tijd. Een betere balans tussen werk en privé betekent meer zeggenschap over je werktijden. Ook op werkvloeren waar 9 tot 5 in marmer is gebeiteld. Ontdek Het Nieuwe Werken zelf In De Week van Het Nieuwe Werken kun je zelf aan de slag om te ontdekken welke voordelen het voor je heeft. Er zijn allerlei evenementen en activiteiten waarbij je je kunt aansluiten. Zowel online als door ernaartoe te gaan om Het Nieuwe Werken in de praktijk te ervaren. Check de Agenda voor het programma vanaf pagina drie. Of kijk voor de volledige agenda Als je iemand vraagt hoe gaat het?, dan is het antwoord druk, druk, druk. Veel mensen worstelen met al die bezigheden die je graag zou doen en die tijd kosten. Vooral als zij werk en zorg voor kinderen of familie combineren of veel vrienden hebben. Het wringt vaak om op tijd te zijn en eerst de kinderen langs de crèche te brengen. Vervolgens sta je in de file, waardoor je de dag al begint met veel stress in je lijf. Veel van die stress momenten ontstaan omdat we ons werk op een ouderwetse manier inrichten. Heel veel mensen werken nog steeds van 9 tot half 6 en moeten daarvoor naar kantoor, de fabriek of een zorginstelling. Hoe kan het anders? Als je er regelmatig tegenaan loopt dat de tijd je op de hielen zit en zou willen dat de dag een extra uurtje heeft, dan biedt Het Nieuwe Werken heel veel mogelijkheden om daar oplossingen voor te vinden. Er zijn veel meer mogelijkheden, wat voor beroep je ook hebt, om je tijd slimmer in te delen, waardoor je veel van die stressmomenten kunt voorkomen. Juist in de zorg en een productieomgeving kun je je tijd op een slimmere manier organiseren. Bijvoorbeeld door zelf de mogelijkheid te krijgen om te bepalen hoe je wordt ingeroosterd, in plaats van dat de planning of het management het rooster samenstelt en je je leven daar maar omheen moet plooien. Of door voorbeeld als bedrijven onderling afspraken te maken, zodat niet het hele bedrijventerrein tegelijkertijd voor het stoplicht in de file staat. En werken in de baas z n tijd? Het klassieke begrip in de baas z n tijd is verouderd. De liefde moet van twee kanten komen. Mensen hebben behoefte aan een minder rigide scheiding tussen de baas z n tijd en je eigen tijd. Je ziet vaak dat mensen ook thuis nog bereikbaar zijn voor klanten. Daar staat wat Het Nieuwe Werken betreft tegenover dat je ook iets voor jezelf mag doen als je op je werk bent. Een leuk voorbeeld is dat je tussendoor een powernap neemt en daarna weer fris en fruitig aan het werk gaat. Tem je tijd Drie keer goed Het Nieuwe Werken is drie keer goed. Dat is de kern. Het Nieuwe Werken is goed voor het milieu minder autokilometers, het is goed voor bedrijven je gaat zuiniger met je kosten om en uiteindelijk worden mensen er ook gelukkiger van, zowel werknemers als leidinggevenden. Het ziekteverzuim neemt af, de productiviteit neemt toe. Je ziet dat die drie voordelen bij elkaar komen, waardoor zoveel bedrijven die stap zetten en er zoveel vraag naar is vanuit de werknemers. Met de online Tijdmanager kun je testen hoe het zit met jouw eigen balans tussen werk en privé. De Tijdmanager confronteert je op een ludieke manier of je ergens te veel of te weinig tijd aan besteedt en geeft je tips hoe het anders en prettiger kan. Maak ook kans op een gratis hotelovernachting. Surf naar: www.hetnieuwewerkendoejezelf.nl De woon-werkreistijd van kenniswerkers is significant langer dan die van de nietkenniswerkers, blijkt uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden. De gemiddelde reistijd in de gezondheidszorg/hulpverlening is 60 procent van de reistijd van de (vak)specialist. Mijn motto voor de komende jaren is dan ook: maak Het Nieuwe Werken concreet per groep en DOE het! Guido Sluijsmans, consultant TNO Colofon 'Het Nieuwe Werken is een publicatie van Metro Custom Publishing. Sales Manager: Robin Jahshan Business Developer: Jan David Kleppe Editorial Manager: Jessica van Leeuwen Coördinatie: Hans Pieters Loft 238 Redactie: Joris van Groningen, Hans Pieters Grafische Vormgeving: Lydia Hotting Beeld: Shutterstock, Colourbox Voor meer informatie over Metro Custom Publishing of als u zelf een idee heeft voor een uitgave kunt u contact opnemen met Robin Jahshan, 020-5114027 of robin.jahshan@metronieuws.nl

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING 3 Catelene Passchier, vicevoorzitter FNV Vakcentrale: Zeggenschap over je tijd moet je goed regelen Week van Het Nieuwe Werken Maandag 12 nov Het Nieuwe Werken is een moderne naam voor klassieke vakbondsthema s, vindt vicevoorzitter Catelene Passchier van de FNV Vakcentrale. Ze vertegenwoordigt de gezamenlijke vakbondsorganisaties in het Platform Slim Werken Slim Reizen. Catelene Passchier Fotograaf Rebke Klokke Het Nieuwe Werken verenigt twee klassieke vakbondsthema s We zijn ooit begonnen met de strijd voor kortere werktijden en een eerlijke beloning met een derde, eigentijds thema: de regie over je werk. Voor alle werknemers belangrijk. Maar vooral voor groepen aan de onderkant van de arbeidsmarkt wringt het daar het meest, meent Passchier. Mensen hebben vaak onvoldoende zeggenschap over de organisatie van hun werk. Waar, wanneer en hoe lang moet je werken? En mag je dat zelf mee bepalen? Het Nieuwe Werken gaat om die regievraag. Nu vaak toegespitst op hoger geschoolde werknemers die thuis willen werken of flexibele werktijden willen. Maar tenminste zo belangrijk voor flexwerkers en mensen met te weinig uren, zoals werknemers met 0-urencontracten, die voldoende werk willen hebben om van te leven, en geen gebroken diensten, of oproepcontract waardoor je nooit weet wanneer je moet werken. Wij willen dat daar kaders voor worden gemaakt. Dat je als werkgevers en werknemers regels met elkaar afspreekt. Zeggenschap "Veel mensen zien Het Nieuwe Werken als een individueel soort wens. Dat je deels ook thuis kunt werken. Voor veel mensen, bijvoorbeeld voor de verpleegster of politieagent, is dat geen bereikbare optie, meent Passchier. De uitdaging is te laten zien dat er manieren zijn waarop die beroepsgroepen zelf regie over hun werk krijgen, meent zij. Bij veel functies hoort bijvoorbeeld een stukje administratief werk. Dat kun je ook thuis doen. Daarnaast moeten mensen invloed krijgen op hun rooster en daarmee meer grip krijgen op hun werktijden. Naast het werk is er ook nog een ander leven, zoals de opvoeding van je kinderen, het voetbalveld of de zorg voor je naasten. De bedrijven die Het Nieuwe Werken omarmen hebben veelal hoger opgeleide werknemers. Wij vinden dat je ook de andere groepen moet meenemen. Daar maken we ons als vakbeweging sterk voor. Er moeten nieuwe grenzen en afspraken komen. Anders is straks alles werktijd. Voor je het weet word je geregeerd door de techniek. Het gaat om zeggenschap over hoe je je werk organiseert. Het Nieuwe Werken is geen pleidooi voor een 24-uurs economie. Je moet nog steeds kunnen zeggen nu ben ik even niet beschikbaar. www.slimwerkenslimreizen.nl Ik kan mijn passie kwijt Een betrokken vader zijn, assistent-trainer van een hoofdklasse voetbalteam en carrière maken. Frank Verlaan lukt het dankzij het Het Nieuwe Werken en de ruimte en flexibiliteit die zijn werkgever Microsoft hem biedt. Door slim technologie in te zetten, ben ik in staat Frank Verlaan meer uit mijn dag te halen. Ik ben productiever, heb een betere werk-privébalans en bespaar ook nog eens energie. Zowel zakelijk als privé ben ik er als het er echt toe doet. Als voorbeeld geeft hij een willekeurige maandag waarop hij heeft gewerkt en online vergaderd vanuit het huis van zijn schoonouders. En om drie uur dronk ik een kopje thee met mijn zoon van tien maanden. www.microsoft.nl Het grote voordeel van HNW voor ambtenaren is dat veel duidelijker en beter is te zien waar mensen hun eigen bijdrage kunnen leveren. Ze gaan meer beseffen waar hun eigen kracht ligt en wat ze de organisatie waarvoor ze werken te bieden hebben. Astrid Tol, projectmanager @nders werken, ministerie VW&S De sleutel voor succes bij de invoering van Het Nieuwe Werken is een integrale, drieledige aanpak: een goed kantoor met activiteit-gerelateerde werkplekken, een volledig digitale werkwijze ondersteund door mobiele technologie en een gedegen mentaal traject, waarbij medewerkers worden betrokken en begeleid bij alle veranderingen." dhr. Sipko Mülder, College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (Overheidsorganisatie 2.0 van het jaar 2011) staat vandaag in Rotterdam, Van Nelle Ontwerpfabriek, van 10:00 tot 17:00 uur. Op het Tem de Tijd! Congres 2012. Hier kunt u de voordelen van Het Nieuwe Werken ervaren met workshops en praktijkcases, door: Platform Slim Werken Slim Reizen. Rotterdam, Van Nelle Ontwerpfabriek: Workshop: Ruimte voor werken - Leer hoe je een op maat gemaakte werkomgeving passend maakt binnen jouw organisatie, door: Studio Kaart. Rotterdam, Van Nelle Ontwerpfabriek: Speedtraining 'leiding nemen over de tijd' - Krijg inzicht in uw tijdvreters en tips om er efficiënt mee om te gaan, door: Roodenburg Advies. Online: van 10:00-10:30u en 12:30-13:00u en 16:30-17:00u. Taaltrainingen Engels - How do you do? Live webinars met Tania, door Concorde. Den Haag: van 11:00-12:00u. Aftrap week van Het Nieuwe Werken binnen het Ministerie van EL&I Sprekers: Chris Buijink, Roald Lapperre en Adrie Kerkvliet, door: Ministerie EL&I.

4 DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING Dinsdag 13 nov staat vandaag in Nijkerkerveen, Kinderopvang Nederland, skon-locatie de blauwe dromedaris, van 07:00 tot 19:00 uur. Het Nieuwe Werken is een tussenstap Keerzijde van Het Nieuwe Werken is een toenemende leegstand van overbodige kantoorgebouwen. Duurzame oplossingen zijn aanwezig, al werpt het bestemmingsplan nu nog te vaak onnodige barrières op. Willem de Jager van de Stichting TeleWerkForumHNW vindt dat bedrijven en gemeenten hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Het Nieuwe Werken geeft mensen de vrijheid hun werkplek zelf in te richten. Een goed ontworpen werkomgeving luistert naar de verschillende individuen binnen een organisatie. Een persoonlijke en flexibele omgeving creëert ruimte voor activiteiten die inspireren, motiveren en produceren. Karin Vermaat, ontwerper bij Studio Kaart Online: van 12:30-13:00u en 15:00-15:30u en 18:30-19:00u. Taaltrainingen Braziliaans Portugees - Bom dia a todos! Live webinars met Daniel, door: Concorde. Leidschendam: van 12:30-17:15u. Workshop The Art of Working The Working of Art -Kijken naar HNW zoals u nooit eerder gedaan heeft? Doe mee aan de workshop, door: Veldhoen + Company. Schiphol : van 09:00 11:30u en 13:00 16:30u. Ervaar Het Nieuwe Werken bij Microsoft tijdens een HNW sessie, door: Microsoft. Eindhoven: van 09:00-11:00u en 16:00-18:00u. De kracht van Windows 8 - Windows 8 is een integraal platform gericht op de desktop, laptop, tablet én smartphone. Leer wat jij er aan kan hebben! Door: Valid, partner van Microsoft. Online: van 12:00-12:45u. Webinar: Social intranet - Sasja Beerendonk laat zien hoe intranet levendig en interactief wordt, door: e-office. Rotterdam: van 09:00-12:00u. Bijeenkomst en rondleiding bij de Douane - De douane laat u ontdekken wat Het Nieuwe Werken is en leidt u rond door haar Het Nieuwe Werken werkruimte, door: Ministerie van Financiën/Douane Rotterdam Haven. 'Reistijd wordt werktijd' Eduard Schaepman E-office benadert de manier waarop mensen werken én samenwerken vanuit drie invalshoeken: mens, organisatie en techniek. Waar organisatie en techniek op orde zijn, staat of valt alles bij het vermogen van mensen om zich aan verandering aan te passen. Vitaliteit van medewerkers is voor mij de kern waar HNW om draait. Karen Frank, accountmanager e-office Vitaliteit en vermogen tot verandering Het voordeel van een flexibele werkplek Van de 7,4 miljoen werkende Nederlanders hebben er inmiddels 1,7 miljoen het mobiele werken omarmd. Niet alleen thuis of op kantoor, maar ook op zogenoemde derde werkplekken. Regus heeft hiervoor werkplekken ingericht bij stations, luchthavens en binnenkort ook bij tankstations. Wij willen de mobiele werker bedienen, die onderweg naar een volgende afspraak de beschikbare tijd nuttig wil besteden. We helpen Nederland mobiel te houden, vertelt Eduard Schaepman van Regus. Samen met NS heeft Regus station2station ontwikkeld, een nieuw concept waarbij Regus en NS professionele en flexibele werkplekken aanbieden op of nabij stations. Het is een uniek businessconcept van 13 vestigingen in Nederland, en daarmee een revolutie in bedrijfsonroerendgoed. Je betaalt voor het gebruik en zit niet meer vast aan één plek. Kom langs en ervaar station2station een keer op onze kosten. www.regus-ns-station2station.nl Koploper Nederland is wereldwijd koploper in Het Nieuwe Werken. Dankzij onze egalitaire, informele maatschappij, die diep in onze cultuur is verankerd. In de omringende landen heb je een veel meer hiërarchische cultuur. Het effect is dat je vitaler wordt en de klant meer centraal stelt. De werknemer krijgt een ondernemende mindset, stelt De Jager. Hij schetst een gepassioneerd beeld van de veranderingen die gaande zijn. De kernvraag van Het Nieuwe Werken luidt Hoe haal je het beste uit mensen?. Bij de old school -manager zat het kapitaal in de machines. Bij de nieuwe manager in de mensen. Uit onderzoek van de Erasmus Universiteit blijkt dat de productiviteit zo n 8 à 9 procent hoger ligt dan bij traditionele werknemers. De essentie, de randvoorwaarde voor Het Nieuwe Werken is vertrouwen in plaats van controle. Als een organisatie dat geeft, durf je meer, word je ondernemender. Voel je vertrouwen, dan word je scheppend, creatief en innovatief. Het is zo simpel als een plus een is twee. Als voorbeeld noemt De Jager Microsoft Nederland dat in 2005 is overgestapt op Het Nieuwe Werken. In 2005 had het gros van de vrouwelijke werknemers een parttime baan. Nu werken ze bijna allemaal fulltime. Christa van der Aa Het Duurzaam Werken Het kantoor had vorige eeuw de functie van werkplek. Het werk was verkokerd, een lopende bandsysteem, stelt De Jager. Onder Het Nieuwe Werken is het kantoor in de eerste plaats een ontmoetingsplek. Mensen werken in virtuele teams, wat het werk veel interessanter maakt. Waarbij aanzienlijk op de ruimte wordt bespaard. Het oude hoofdkantoor van de Rabobank had 1,1 werkplek per medewerker met een oppervlakte van 27 vierkante meter. In het nieuwe hoofdkantoor is dat 0,7 werkplek en elf vierkante meter. Dat betekent dat je 72 procent minder vierkante meter nodig hebt. Het Nieuwe Werken is een tussenstap. De stip aan de horizon is Het Duurzaam Werken, meent De Jager. Hiertoe is een nieuwe agenda opgesteld. De keerzijde van de besparing op kantoorruimte is bijvoorbeeld een grote leegstand. Je hebt een verantwoordelijkheid voor de kantoren die je leeg achterlaat en moet nadenken over een geschikte herbestemming. Bijvoorbeeld huisvesting of urban farming. Een discussie die nu nog wordt bemoeilijkt door starre regelgeving. We zijn in gesprek met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten hoe je slagvaardig een bestemmingsplan kunt veranderen. www.telewerkforum.nl Een winwinsituatie als je niet wordt afgerekend op je aanwezigheid, maar op je resultaten. Ook baliemedewerkers en adviseurs kunnen flexibel hun tijd indelen. Het is overdag niet altijd even druk. Terwijl steeds meer klanten graag s avonds met hun adviseur in gesprek gaan. Als je daar goede afspraken over maakt, is het win-win voor de klant, de bank en de medewerker. www.abnamro.nl Je moet het zo makkelijk mogelijk maken voor mensen om in beweging te komen, is de filosofie van HNW-programmamanager Christa van der Aa van ABN AMRO. We hebben zo weinig mogelijk HNW-regels. Ieder bepaalt het zoveel mogelijk zelf, zodat ze hun eigen invulling kunnen geven aan hoe ze werken. Medewerkers vinden het leuk hun eigen verantwoordelijkheid te pakken en te laten zien hoe goed ze zijn, is haar ervaring. Je krijgt er energie van Zelfroosteren gaat over flexibiliteit van en voor medewerkers. Als je zelf grip hebt op je rooster, is dat winst voor de bezetting én de motivatie. De pilot zorgde voor draagvlak. Medewerkers plannen vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid hun eigen werktijden; dit stelt hen ook in staat om individuele wensen door te voeren. Erwin Karst, Coördinator Publieke Dienstverlening bibliotheek Hengelo

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING 5 Flexibel in de kinderopvang Werkende ouders vragen steeds vaker om flexibele kinderopvang omdat ze streven naar een betere balans tussen werk en de zorg voor hun kinderen. We proberen hen te ontzorgen door passende opvang te bieden, ook op momenten die misschien minder voor de hand liggen, vertelt Marco Doeser van Kinderopvang Nederland. Een samenleving die investeert in goede kinderopvang, investeert in een betere toekomst. Uit een maatschappelijke kosten-batenanalyse in 2011 blijkt dat toegankelijke, ontwikkelingsgerichte kinderopvang maatschappelijk van grote waarde is. Het stelt meer vrouwen in staat om deel te nemen aan het arbeidsproces en de kinderen die we regelmatig zien, doen het op latere leeftijd aantoonbaar beter. Ze hebben gemiddeld minder leerproblemen en werken vaker met succes aan hun eigen toekomst. Die verantwoordelijkheid voelen we, elke dag weer. We willen dan ook meer bieden dan opvang alleen en daadwerkelijk een bijdrage Het Nieuwe Reizen Minder CO2-uitstoot bereik je met je rijstijl, maar ook met slimmer reizen en slimmer kopen. De essentie is dat je duurzame keuzes maakt, stelt Albert Lusseveld van Het Nieuwe Rijden. Ga je een dag per week thuiswerken, dan scheelt dat twintig procent CO2-uitstoot. Het Nieuwe Rijden heeft allerlei handige tools ontwikkeld. Bijvoorbeeld de module Het Nieuwe Rijden-online met een carpool -applicatie, waarmee je in contact komt met forenzen die hetzelfde traject afleggen. Of Go About Carbon, een outlookapplicatie die je reisalternatieven biedt voor je afspraken. Maar je kunt ook slimmer kopen, bijvoorbeeld als je een van de gelukkigen bent die van zijn baas een lease-auto mag uitkiezen. Dan kun je met een flexleasecontract ook kiezen voor een A- of B-milieulabel auto, terwijl je voor je vakantie de beschikking hebt over een lekker ruime vakantieauto. www.hetnieuwerijden.nl leveren aan de ontwikkeling van het kind. Dat doen we op heel veel manieren, bijvoorbeeld door voor- en vroegschoolse educatie op tal van vestigingen, zodat kinderen met een taalachterstand beter voorbereid aan hun lagere school beginnen. Grenzen en wensen De Wet kinderopvang stelt hoge eisen waaraan onze opvang moet voldoen. Zo zijn er richtlijnen voor de diplomering en het aantal pedagogisch medewerkers per groep. Bovendien willen ouders graag zoveel mogelijk vaste gezichten zien. Binnen die grenzen en wensen is veel mogelijk, maar het vraagt organisatietalent en Vrijwilligheid is de essentie Bij Energiebedrijf Enexis werkt een enorme verscheidenheid aan medewerkers. Variërend van monteurs en administratieve krachten tot ingenieurs op het gebied van innovatie. Onderhouds- en storingenmonteur Arnoud Moed is een van hen. Dat ik mijn kinderen meer kan zien, is voor mij misschien wel het allermooist. Onderhouds- en storingenmonteur Arnoud Moed is blij met Het Nieuwe Werken. Zijn werkdag begint tegenwoordig thuis. We hebben een laptop voor onze email, een programma waarin storingen gemeld worden en zelfs een programma met tekeningen van alle leidingen in de omgeving, vertelt hij. Voor mij als servicemonteur betekent dat dat ik mijn werk kan indelen op een tijdstip waarop het mij uitkomt. Er is één uitzondering en dat is wanneer er een storing is. Dan moet je binnen twee uur ter plaatse zijn. Nadat de storing is verholpen, is het belangrijk om uit te zoeken hoe de storing is ontstaan. Het echte uitzoekwerk doe ik op de locatie, een tekening kan ik thuis bestuderen. Twee keer per week ben ik een uur eerder vrij om de kinderen van school te halen. Dat uur haal ik later weer in door bijvoorbeeld de administratie te doen. Onontkoombaar We hebben Het Nieuwe Werken geleidelijk aan ingevoerd, vertelt programmamanager Esther Hehne. Als werkgever willen we dat onze werknemers zo goed mogelijk in hun vel zitten en een optimale balans kunnen vinden tussen hun werk en privéleven. Dat ondersteunen we met flexibele werktijden, technische middelen en de mogelijkheid Foto: Partou Kinderopvang creativiteit, stelt Doeser, om op het juiste moment de juiste mensen in te kunnen zetten. En tegelijkertijd vernieuwend te zijn in het dienstenaanbod. Denk aan het verzorgen van warme maaltijden, het regelen van zwemles of het aanbieden van opvang aan werknemers met onregelmatige werktijden. Onze vestigingen bij Allio, Partou en skon stemmen hun aanbod zo veel mogelijk af op de behoefte van hun klanten. We gaan zelfs experimenteren met flexwerkplekken in de ochtenduren, zodat ouders hun kind wegbrengen en daarna meteen even hun werkmail kunnen checken. www.kinderopvangnederland.nl De kunst van Het Nieuwe Werken Als je overstapt op Het Nieuwe Werken word je uitgedaagd om andere denk- en gedragspatronen te verkennen. Je stapt als het ware uit je comfortzone, vertelt Joop Meijers van Veldhoen + Company. De workshop The Art of Working - The Working of Art stimuleert dit proces. We gebruiken abstracte kunst als gereedschap om tot nieuwe inzichten te komen. Bij abstracte kunst zie je in eerste instantie niets, pas als je langer kijkt, ga je dingen vanuit een ander perspectief zien. Tijdens de workshop beleef je een proeverij van ervaringen, die inzicht geeft in het proces naar Het Nieuwe Werken. Kom met hét idee om Het Nieuwe Werken verder tot bloei te brengen! Win 2.500,- met de Veldhoen + Company Battle. www.veldhoen.nl tot thuiswerken of werken onderweg. Maar we willen medewerkers er niet toe verplichten. Willen we in de toekomst nieuwe medewerkers aan ons binden, dan is Het Nieuwe Werken onontkoombaar, meent ze. Zij stellen nou eenmaal andere eisen aan hun werkomgeving. Bovendien hebben we als energiebedrijf een heel diverse range aan mensen en functies. Vandaar dat we Het Nieuwe Werken op basis van vrijwilligheid invoeren, zodat iedereen zijn of haar eigen werkzaamheden naar believen kan invullen. Uitgangspunt is dat mensen zelf het best kunnen beoordelen hoe ze hun werktijd indelen - uiteraard in overleg met hun collega s. Veel bedrijven voeren Het Nieuwe Werken in uit oogpunt van kostenbesparing, om bijvoorbeeld minder kantoorruimte te hoeven huren. Hehne: De invoering van Het Nieuwe Werken is bij ons niet het gevolg van verhuizing naar andere locaties. Wel zorgen we er voor dat onze huisvesting zoveel mogelijk geschikt is voor Het Nieuwe Werken. Omdat mensen thuis kunnen werken of in het dichtstbijzijnde kantoor, neemt de hoeveelheid benodigde kantoorruimte af en besparen we op reizen. Toch is dat hooguit bijvangst. Enexis wil met de invoering van Het Nieuwe Werken allereerst de medewerkers optimaal ondersteunen om hun werk zo goed mogelijk te kunnen doen. Woensdag 14 nov staat vandaag in Den Haag, in het Haga-ziekenhuis, van 08:30 tot 14:00 uur. Tussen 10:00 en 11:30 vindt hier een debat over HNW in de zorg plaats, met ondermeer Wilna Wind, André Rouvoet en de voorzitters van de vakbonden in de zorg. Online: van 12:30-13:00u en 15:00-15:30u en 18:30-19:00u. Taaltrainingen Frans - Oh la la, c est comme ça! Live webinars met Jean- Philippe, door Concorde. Amsterdam: van 9:00-10:00u en 10:00-11:00u. Open Huis - ABN AMRO. Online: van 16:00-17:15u. Ontdek de impact van een andere kijk op werken. Publicatie onderzoeksresultaten Erasmus Universiteit en cases van Microsoft Nederland en Empire State Building, door Microsoft. Zwolle: om 10:00u. Seminar: De Cloud: wanneer stapt u in? - Beleef Het Nieuwe Werken. Kom het ervaren, door: Kleinbeernink, partner van Microsoft. Haaksbergen: van 14:00-17:30u. Microsoft Lync als HNW enabler - Zien, voel en ervaar hoe Lync, Het Nieuwe Werken mogelijk maakt, door: ICT Spirit, partner van Microsoft. Online: van 12:00-12:45u en 20:00-20:45u. Webinar: Wat is er mis met kennisdelen? -Kennisdelen: iedereen heeft het erover, maar wat is het nu eigenlijk? En hoe moeilijk is het nu echt? Bas Krikke helpt u op weg, door: e-office.

6 DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING Donderdag 15 nov staat vandaag in Amsterdam, op het jaarcongres What s next, over de volgende stap binnen Het Nieuwe Werken, van 13:00 tot 19:00 uur, door Telewerkforum. Belangrijkste partnerbijeenkomsten: Amsterdam: tijdens jaarcongres What s next. Workshop: Ruimte voor werken - Leer hoe je een op maat gemaakte werkomgeving passend maakt binnen jouw organisatie, door: Studio Kaart. Online: Webinar Slim Werken Slim Reizen - Timemanagement voor (MKB) ondernemers, door: Platform Slim Werken Slim Reizen. Online: van 10:00-10:30u en 12:30-13:00u en 16:00-16:30u. Taaltrainingen Duits -Speeddaten Duits: Ach so! So geht das! Live webinars met Ulrike, door: Concorde. Schiphol: van 13:00 16:30u. Ervaar Het Nieuwe Werken bij Microsoft tijdens een HNW sessie, door: Microsoft. Culemborg: van 15:30-20:00u. New Work Experience - Ervaar samen te werken aan een doel in een open community, door: IMTECH, partner van Microsoft. Weert: van 12:00-17:30u. Zorgseminar: mens centraal in een digitale wereld - Hoe gaat uw organisatie om met de paradox tussen mens en techniek? Door: Advantive, partner van Microsoft. Online: van 12:00-12:45. Webinar: Mobile device management - Op zoek naar een stappenplan om tot BYOD-beleid te komen? Tim de Vries deelt zijn ervaring graag en helpt u snel op weg, door: e-office. Alkmaar: van 09:30-11:30u. Workshop: Leiderschap en Het Nieuwe Werken - door Vestigingsdirecteur: Frans Douw. Van: Ministerie van Veiligheid en Justitie / Dienst Justitiële inrichtingen. Duurzame idealen Met de jaarlijkse Postcode Lottery Green Challenge daagt de Nationale Judith Lingeman Postcode Loterij jaarlijks mensen overal ter wereld uit een duurzaam, creatief en innovatief ondernemersplan te ontwikkelen. Het Nieuwe Werken past zeer goed binnen het duurzaamheidsstreven van een onderneming, vertelt Judith Lingeman, manager Goede Doelen. Missie De Nationale Postcode Loterij is de grootste goededoelenloterij van Nederland. De organisatie keerde afgelopen jaar een recordbedrag van 284 miljoen euro uit aan vijfentachtig goededoelenorganisaties. Onze missie is fondsen werven voor een groene en rechtvaardige wereld. Als vanzelfsprekend neemt duurzaamheid hier een belangrijke plaats in. Zo steunen wij verschillende organisaties die werken aan duurzaamheid, zoals Natuur & Milieu, verklaart Lingeman. Nathasja Gootjes Groene prijzen Naast de Postcode Lottery Green Challenge zijn er ook duurzame prijzen die de deelnemers aan de loterij kunnen winnen, zoals de Postcode Loterij Fiets of het Ben & Jerry s-ijsje. Binnen onze eigen organisatie heeft duurzaamheid ook onze aandacht, vertelt Lingeman. Zo heeft de organisatie vier elektrische auto s in het wagenpark, is een monumentaal pand van de loterij volledig duurzaam verbouwd en staan er zonnepanelen op het dak. Het Nieuwe Werken Baas over je eigen werktijden "Een vertaling moet altijd gisteren klaar zijn", vertelt Nathasja Gootjes van tolk- en vertaalbureau Concorde Group, dat sinds kort ook taaltrainingen aanbiedt. Haar organisatie is 24/7 beschikbaar met een wereldwijd netwerk van tolken, vertalers en taaltrainers. Via onze online vertaalservice 24htranslations.nl zetten opdrachtgevers 24/7 zelf een vertaalopdracht uit. De speciaal geselecteerde vertalers krijgen automatisch een bericht dat er een nieuwe opdracht is. De vertaler kan een opdracht oppakken op de momenten dat hij of zij tijd heeft, ook buiten normale kantooruren. Dit betekent levergarantie voor de klant. Wij monitoren de voortgang en de kwaliteit. Zo faciliteren we interculturele communicatie naar tevredenheid van de klant en de vertaler. www.concorde.nl Persoonlijk geloof ik dat je bepaalde taken beter kan bewaren tot het moment dat je de rust en inspiratie MVO is Planet, vindt om ze optimaal te doen. Mijn beste Profit én People. Voor Meurs summary's heb ik nooit kunnen schrijven in de HRM draait Het Nieuwe Werken vrolijke chaos van een open kantoortuin, maar om zelfregie: medewerkers de schrijf ik thuis! Ivo Langbroek, Blauw ruimte geven om te doen waar ze Research - Lees meer over de ervaringen van Ivo het beste in zijn. Onze producten en met HNW in zijn blog op diensten stimuleren ondernemerschap, hetnieuwewerkendoejezelf.nl. verantwoordelijkheid en eigenaarschap. Zo investeren organisaties en medewerkers duurzaam in hun toegevoegde waarde. Jan Jaap van Assen, Meurs HRM, partner van MVO Nederland AWVN adviseert niet alleen haar leden over HNW, maar maakt momenteel ook zelf de omslag naar meer tijd- en plaatsonafhankelijk werken. Onze pilot bevestigt: blijere werknemers, groeiende creativiteit, kostenreductie in zicht, maar ook aandacht voor collegiale ontmoetingen. En leiding geven in HNW vraagt echt andere vaardigheden. Annemieke Janus, communicatieadviseur AWVN helpt onder andere om het aantal woon-werkkilometers en daarmee het aantal files te beperken. Dit zorgt voor een reductie van uitstoot van broeikasgassen en dat draagt weer bij aan vermindering van het klimaatprobleem. www.postcodeloterij.nl Let op je Zorgplicht! Lekker thuis op de laptop en dat rapport afmaken. Beneden is Rob Becker er koffie. Je struikelt op de trap, valt en loopt blijvend beenletsel op. Tragisch voor de medewerker, maar ook ongelukkig voor de werkgever, vertelt Rob Becker van Centraal Beheer Achmea. Helemaal als een voorziening ontbreekt die de schade van de werknemer vergoedt. In een tijd waarin de grens tussen werk en privé vervaagt, vindt de rechter steeds vaker dat de werkgever tekort is geschoten in zijn zorgplicht. Als onderdeel van Het Nieuwe Werken hebben we daarom de Goed Werkgeverschap Verzekering ontwikkeld. Dan staat het slachtoffer centraal en wordt de schade vergoed. Zonder discussie over de schuldvraag. www.centraalbeheer.nl

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING 7 Word je eigen tijdmanager Voor Olof van der Gaag, manager communicatie en fondsenwerving bij Natuur & Milieu, is het duidelijk: Het Nieuwe Werken is de toekomst. Maar wat houdt dat in? Natuur & Milieu organiseert dit jaar voor de derde keer De Week van Het Nieuwe Werken. Dit jaar met als thema Tem de Tijd. Een actueel thema, zegt Olof. Deze Olof van der Gaag campagne gaat over vrijheid. We willen dat mensen weer de baas zijn over hun eigen tijd." Eye-opener Twee eye-openers bevestigden voor Olof van Natuur & Milieu dat Het Nieuwe Werken de toekomst is: de vulkaanuitbarsting boven IJsland en een onderzoek dat files worden veroorzaakt doordat er in de spits 10 à 12 procent te veel auto s onderweg zijn. Opeens vertelden regeringsleiders en CEO s blij te zijn dat hun bijeenkomsten waren vervangen door videoconferenties. En 10 à 12 procent minder auto s op de weg, betekent dat je het fileprobleem hebt opgelost wanneer één op de acht mensen vanuit huis werkt. Win-winsituatie Files leveren stress en tijdverlies op, en auto s zorgen voor extra milieuvervuiling. Ook trans-atlantische vluchten zijn niet per se nodig. Het Nieuwe Werken zorgt voor een win-winsituatie. Voor werkgevers is het aantrekkelijk vanwege de hogere productiviteit, voor de werknemer vanwege de vrijheid en voor het milieu is het goed vanwege de lagere CO2-uitstoot, vertelt Van der Gaag. Betere zorg dankzij Het Nieuwe Werken Met de oprichting van zijn bedrijf veroorzaakte Jos de Blok een radicale omwenteling voor mensen die thuis verpleegkundige hulp behoeven. Tot dan toe was de hulp hiërarchisch georganiseerd, uitgevoerd volgens strakke protocollen van de zorgverzekeraars. Buurtzorg is niet gericht op het maken van winst, maar wordt betaald door de gemeente op basis van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Kwaliteit van het werk staat voorop. Resultaat "Iedereen voelt de tijdsdruk. Moderne technieken maken Het Nieuwe Werken mogelijk, maar het vraagt om nieuwe vaardigheden. Het vraagt om een cultuurverandering. Je moet je eigen tijdmanager worden. Als team kun je samen het rooster regelen. En als organisatie moet je op een andere manier naar je werknemers kijken. Goed weten wat je van je mensen verwacht. Het gaat om het resultaat, en mensen beslissen zelf hoe je dat bereikt. www.natuurenmilieu.nl Verpleegkundigen van Buurtzorg hebben de vrije hand om zelf in overleg met hun cliënten te bepalen hoeveel en welke hulp ze nodig hebben. De medewerkers werken daardoor uiteindelijk efficiënter en goedkoper daarbij ondersteunt door nieuwe technologie als ipads en laptops. Verpleegkundigen kunnen zodoende zelf hun werk indelen, afspraken met cliënten vastleggen en patiëntgegevens verwerken. Ik geef mijn tijd aan mensen om hen te leren zichzelf te managen, zodat zij een juiste balans tussen werk- en privétijd weten te creëren. Op de tijd die daarvoor nodig is bezuinig ik nooit, daarin laat ik de tijd mij niet beperken. Ik neem mijn tijd om verwachtingen naar en van de mensen om mij heen effectief te managen. Dat vraagt om tijdige en duidelijke communicatie. Aty Roodenburg, trainings- en adviesbureau Roodenburg Advies Verpleegkundige Jos de Blok richtte in 2006 Buurtzorg op. Met 6000 medewerkers verdeeld over 500 kleine, autonome teams verschaft het bedrijf door het hele land verpleegkundige hulp bij mensen thuis. Maatwerk is daarbij het sleutelwoord, Het Nieuwe Werken essentieel. Nauw betrokken De teams werken autonoom, aldus De Blok. Dat komt niet alleen de kwaliteit van de zorg ten goede, medewerkers halen ook veel meer voldoening uit hun werk. Ze zijn uitermate betrokken. Niet voor niets is Buurtzorg al twee keer uitgeroepen tot werkgever van het jaar en zijn ook de klanten heel tevreden. Voor de toekomst is dit een welkom perspectief. Want in de zorg zijn de komende decennia tienduizenden extra krachten noodzakelijk om mensen verpleegkundige thuis hulp te bieden. Nu gaat het al om een groep van 700.000 mensen en die neemt in de nabije toekomst alleen maar verder toe. De Blok: Wil je nieuwe werknemers aan je binden, dan moet je ze optimaal ondersteunen en vooral de ruimte geven om zelf de zorg te bieden die ze nodig achten. Bovendien gaat het om goed gekwalificeerde medewerkers. Hun werkzaamheden zijn erop gericht patiënten zo snel mogelijk weer zelfstandig te laten functioneren. Dat bespaart geld in de toch al zo kostbare zorg. Bovendien vormt die uitstroom van patiënten voor ons personeel een extra motivatie. Hetzelfde geldt voor zijn andere bedrijf Buurtdiensten, dat huishoudelijke hulp aanbiedt en eveneens werkt op basis van Het Nieuwe Werken. De Blok: Mensen werken meer zelfstandig, bepalen zelf wat de cliënt aan hulp behoeft. Ze helpen klanten om zelf hun huishouden weer op orde te houden. In dat opzicht is Het Nieuwe Werken beter voor zowel medewerker als cliënt. Vrijdag 16 nov staat vandaag in Amersfoort op station Amersfoort, van 13:00 tot 19:00 uur. Reizigers zijn hier welkom om even te onthaasten en de Tijdmanager in te vullen, door Natuur & Milieu. Amersfoort: van 16:00-18:00u. HNW Café - Een ontmoetingsplek voor geïnteresseerden in Het Nieuwe Werken, door: station2station. Online: van 10:00-10:30u en 12:30-13:00u en 16:30-17:00u. Taaltrainingen Japans - Hajimemashite. Live webinars met Arne, door: Concorde. Schiphol: van 09:00 11:30u. Ervaar Het Nieuwe Werken bij Microsoft tijdens een HNW sessie, door: Microsoft. Heerhugowaard: hele dag. ISSYS ICT Update sessies - IT ontwikkelt zich onverminderd door, wat betekent dit voor u en Het Nieuwe Werken? Door: ISSYS ICT, partner van Microsoft. Oud-Beijerland: van 10:00-12:00u. Inloopsessies Het Nieuwe Werken voor het MKB - Interactieve sessies in ons Experience Center over de benodigde communicatie infrastructuur voor Het Nieuwe Werken, door: Nemesys, partner van Microsoft. Ná de week van Het Nieuwe Werken 21 November, Veenendaal: 09:00 12:00. Het Nieuwe Werken binnen de bouw bijeenkomst om ervaring te delen en om u te inspireren, door: Brainforce, partner van Microsoft. 22 November, Den Bosch: van 16:30. Opening Regus station2station de feestelijke opening van professionele flexwerkplekken nabij het station Den Bosch door Regus station2station. 29 November, Utrecht: van 16:30. Opening Regus station2station de feestelijke opening van professionele flexwerkplekken nabij het station Utrecht door Regus station2station.

Door Louis (46), havenwerker De tijd? Voor mij kan die heilig zijn, woensdagmiddag naar voetbal met mijn dochter. Of eindeloos. s Nachts alleen aan het werk in de haven. Vroeger kreeg je wel eens de tijd. Nou moet je m gewoon nemen. Ik tem de tijd, deel m zelf in. Zoveel als ik kan. Het nieuwe werken helpt daarbij. Ontdek het met de Tijdmanager op hetnieuwewerkendoejezelf.nl AWVN - Blauw Research - e-office - Kenniscentrum Werk & Vervoer - MVO Nederland - Rijksoverheid - Roodenburg Advies - RSM-Erasmus University - Studio Kaart - TNO