Praktische aspecten van de nieuwe bloedverdunners. Cardio december 2012

Vergelijkbare documenten
Perioperatief beleid. van patiënten behandeld met bloedverdunners

Aanbevelingen perioperatief beleid van patiënten behandeld met plaatjesremmers en anticoagulantia

Antitrombotica tijdens de peri-operatieve fase. Dr. Dirk Verleyen Cardioloog AZ St-Lucas Brugge

Problematiek 17/01/2011. Dr. Patrick Schoeters PREVENTIEF ANTISTOLLINGSBELEID BIJ ENDOSCOPISCHE PROCEDURES

MEDISCH PROTOCOL Peri-operatief beleid van patiënten behandeld met bloedverdunners

Dr. Bart Oris h.-hartziekenhuis Lier

Zorgpad Atriumfibrilleren (AF)

Dr. Bart Oris h.-hartziekenhuis Lier

Voorkamerfibrillatie: ontstolling anno Frank Provenier

artseninformatie Richtlijnen voor beleid van bloedverdunners in een peri-operatieve fase GezondheidsZorg met een Ziel

Bloedingen onder antitrombotische medicatie

Stolling en antistolling. Esther Kragten, arts trombose en trombofilie

NOAC s. Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog

Anticoagulantia en anti-aggregantia: consequenties bij endoscopie. D. De Looze

AANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER NIEUWE ANTICOAGULANTIA

Wat is nieuw in Antistollingswereld?

Boezemfibrilleren bij ouderen

Antistolling: Kunt u het bijhouden?

Antistolling. in de dagelijkse praktijk van de poliklinische apotheek. Inhoud In de media. Voorschrijfgedrag

Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel)

Perioperatief beleid bij anticoagulerende therapie

DR SELLESLAGH ST JOZEF KLINIEK BORNEM 29/09/2016

Perioperatief beleid t.a.v anticoagulantia de nieuwste inzichten. Felix van der Meer Afdeling Trombose en Hemostase Trombosedienst Leiden

Antitrombotica. Nederlands Vasculair Forum Melvin Lafeber. AIOS Interne (Vasculaire/Klinische Farmacologie)

Preoperatief traject GZA Ziekenhuizen. Checklist voor de huisarts.

Wegwijs in de nieuwe anticoagulantia en plaatjesremmers. Dr Katrien Gijsbers Cardioloog-Intensivist

Protocol: NOACs bij boezemfibrilleren en hartfalen

NOAC en coronairlijden. Drs. N. Bennaghmouch, arts-onderzoeker Cardiologie NICE Congres 7 oktober 2016

Perioperatief beleid voor patiënten behandeld met vitamine K antagonisten

Nieuwe Orale Anticoagulantia (NOACs)

Indicatie antistolling. NOAC/DOAC Is de praktijk net zo verwarrend als de naam.? Indicaties VKA in NL Wat gebruikten we. Het stollingsmechanisme

Atriumfibrilleren & NOAC s. Dionne van Kessel

FTO: het gebruik van (N)OAC s in de eerste lijn

Perioperatief beleid. antitrombotica / anticoagulantia Versie 2019

PUO Cardiologie. Er is geen evidentie en wat nu? 04/06/2019 Apr. Karolien Walgraeve

Antistolling: stand van zaken. R.F.J. Schop, internist-hematoloog P.P.P.H. van den Homberg, huisarts, GC Krimpen

De nieuwe orale anticoagulantia

Richtlijnen voor tromboseprofylaxie

Perioperatief beleid. antitrombotica / anticoagulantia Versie 2017

P2Y12-remmer + salicylaat antitrombotisch OF P2Y12-remmer + cumarine/doac OF P2Y12-remmer + salicylaat antitrombotisch + cumarine/doac

Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren. Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG

Antitrombotica en locoregionale anesthesie

Perioperative management of NOACs

Endocarditis profylaxe. Plavix en Aspirine perioperatief. Orale anticoagulatie: perioperatieve bridging

Antistolling in de tandheelkunde. J. Vincent Internist hematoloog-oncoloog Medisch leider trombosedienst Elkerliek ziekenhuis

Praktische handvatten voor het gebruik van Antistolling in de eerste lijn

Boezemfibrilleren en antistolling: consequenties voor de kwetsbare bejaarde

Stolling en antistolling. Prof.dr. Karina Meijer Afdeling Hematologie UMCG Transmuraal Trombose Expertisecentrum Groningen

casuistiek: bloedingscomplicaties bij het gebruik van de nieuwe generaties antistollingsmiddelen

Nascholing Antistolling

Trombosezorg in het DOACtijdperk. nationale antistollingsdag 4 oktober 2017 sander van doorn

Preventie en behandeling trombo-embolische aandoeningen. FTO Paul van Buuren

Boekje over de nieuwe orale anticoagulantia. Wat u moet weten voor het veilig gebruik ervan

Combinatietherapie van TARs en NOACs

DOACs in 15 dia s Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen

Therapie Stabiel Coronairlijden

Atriumfibrilleren in de 2e lijn

Cardiale medicatie. Dr Selleslagh Nov 2014 INFORMATIE VOOR PROFESSIONELEN. DEHARTKLINIEK preventie diagnose & persoonlijke opvolging

Antistolling. versie 2018

Anticoagulatie in veneuze thromboembolie: Dr Mathias Leys Pneumologie AZ Groeninge - Kortrijk

ACUUT CORONAIR SYNDROOM. 12 februari 2015 Esther de Haan Verpleegkundig specialist cardiolgie St Antonius Ziekenhuis

Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk. Refik Kaplan Cardioloog SXB

Vernieuwingen in stroke preventie in atrium fibrilleren. Joep Hufman, Medical Scientific Liason

NOAC s: Antistolling bij atriumfibrilleren

NOACs: een update. NECF symposium antistolling

Voorkom bloedingen. de achtergrond van antistollingsmiddelen, interacties en risicofactoren. Eindhoven, 19 juni 2014

Uw patiënt geboren op / / wordt op / / geopereerd en wordt hiervoor op / / opgenomen. Aard van de ingreep Links / Rechts.

NOACs: PERI-OPERATIEVE AANDACHTSPUNTEN: EEN UPDATE. prof. dr. Erik Vandermeulen Anesthesiologie UZ Leuven

Dr. D. Verleyen Cardioloog AZ Sint-Lucas

Atriumfibrilleren anno Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen

Antistolling bij cardiologische interventies

Belangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel

Atriumfibrilleren, je zou er hartkloppingen van krijgen!

Checklist 1 e aflevering Pradaxa

ANTICOAGULANTIA BIJ PATIENTEN MET VKF: GEVOLGEN VAN DE NIEUWE RICHTLIJNEN EN IMPACT VAN DE NIEUWE MOLECULES VOOR DE HUISARTSENPRAKTIJK.

Antitrombotisch beleid. Karina Meijer ochtendrapport Interne Geneeskunde

Laboratoriummonitoring van directe orale anti-coagulantia. Dr Jan Emmerechts 11/03/17

Ketenzorg antistolling Het regioprotocol

Werken de trombocytenaggregatieremmers? Is meten ook weten? Renske Olie Internist-vasculair geneeskundige MUMC , Vascular Rounds

ESC richtlijn boezemfibrilleren 2016

NOAC s: New Oral Anticoagulants

Richtlijnen voor patiënt voor preoperatieve onderzoeken

HF & AF: Antistolling

Het kind met een stolsel

Atriumfibrilleren, thrombose en nieuwe antistollingsmiddelen

NOACs in de dagelijkse praktijk. Menno Huisman Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden

Richtlijnen voor de behandeling van voorkamerfibrillatie. Dr E Raymenants Cardiologie St Maarten

NOACs: de dagelijkse praktijk binnen de cardiologie

Antistolling in de Amsterdamse regio

Checklist 1 e aflevering Pradaxa

Couperen van anticoagulantia bij bloedingen en acute interventies (VKA, DOAC, heparine/lmwh, trombocytenaggregatieremmers) Versie 4, aug 2016

Heelkunde en antitrombotische medicatie Enkele gevalstudies. Dr. K. von Kemp

Het juiste gebruik van antistollingsmedicatie

(N)OAC s bij atriumfibrilleren. Samenwerking huisarts en specialist, het transmurale protocol

Stand van zaken antistolling 2017

NOAC bij voorkamerfibrillatie. Dr. Bart Wollaert Cardiologie ZNA

Antistolling in het pijncentrum

Behandeling van diepveneuze trombose (DVT) en longembolie (PE) en preventie van recidiverende DVT en PE bij volwassenen.

CASEMANAGEMENT ANTISTOLLING. Frans Smeets

Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus EJ DEN HAAG

Transcriptie:

Praktische aspecten van de nieuwe bloedverdunners Cardio 2013 1 december 2012

Inhoud Nieuwe orale anticoagulantia () bij VKF Dabigatran 2012 Rivaroxaban 2012 Nieuwe plaatjes anti-aggregantia bij ACS Prasugrel 2010 Ticagrelor 2012

Vraag 1 Om te beslissen bij welke patiënt met VKF ik al dan niet OAC start gebruik ik gewoonlijk: 1. CHADS2 2. CHA2DS2-VASc 3. Klinisch aanvoelen 4. Terugbetalingscriteria

Risico CVA? CHA2DS2-VASc score punt Congestief hartfalen 1 Hypertensie 1 Age > 75 2 DM 1 Stroke/TIA/embool 2 Vaatlijden 1 Age 65-75 1 Sex categorie (vrouw) 1 Recente HF hospitalisatie; EF < 40 % Ook 120 mmhg onder antihypertensiva PAD; coronairlijden; AMI in VG ESC Guidelines AF 2012 update; Friberg et al BMJ 2012

Risico CVA? Incidentie van CVA bij 90400 patiënten in Zweden opnamediagnose van VKF en nooit anticoagulatie Risico ICH 0,7 0,74 VKA 0,23 0,5 Piccini, Singer Eur Heart J 2012;33:1431-1433

Bloedingsrisico? HAS-BLED punt Hypertensie 1 Abnormale nier- + leverfunctie 1 + 1 Stroke 1 Bloeding 1 Labiele INR 1 Elderly (> 65 jaar; frailty) 1 Drugs (ASA;NSAID) + alcohol 1 + 1 > 160 mmhg Creat > 2,25 mg/dl-lft > 3 x ULN voorgeschiedenis bloeding; anemie Verhoogde valneiging is geen CI voor OAC Van 2590 valpartij resulteerde 1 in een val gerelateerde SDH 1 patiënt moet op 1 jaar 295 keer vallen voor OAC geen netto voordeel meer heeft Man-Son-Hing et al ; Arch Intern Med. 1999, Friberg et al BMJ 2012

Wie anticoaguleren? CHA2DS2-VASc score CHA2DS2-VASc score 1 tgv van vrouwelijk geslacht: GEEN ANTICO 1 van CVA/TIA/embool EF < 40 % HF NYHA II 75 65 en DM/ CAD /aht > 1 1 OAC geïndiceerd OAC moet overwogen worden 0 Niets (ook geen ASA) CHA2DS2-VASc score 1: bloedingsrisico en voorkeur de patiënt ESC Guidelines AF 2012 update

Vraag 2 Ik kies voor de die het meest 1. gebruiksvriendelijk is 2. efficiënt is 3. veilig is

Eigenschappen Dabigatran Rivaroxaban Piek-spiegel na 3 uur 3 uur Eliminatie 80% renaal 20 % biliair 66 % renaal 33 % biliair Halfleven 12-17 uur 5-13 uur Geen monitoring Geen antidotum contraïndicatie Azoles Cyclosporine Tacrolimus Azoles HIV protease inh. Minder effect Phenytoïne Carbamazepine PPI Phenytoïne Carbamazepine Meer effect SSRI Isoptine/Lodixal Amiodarone Inname 8-20 Bij eten (dyspepsie) Na het eten (beter absorbtie) Aangepast uit ESC Guidelines AF 2012 update

Studies Dabigatran Rivaroxaban Studie RELY (2009) ROCKET-AF (2011) Patiënten 18111 14264 Opzet VKA vs 2 x 150 vs 2 x 110 VKA vs 20 mg/15 mg GFR 30-50 Inclusiecriteria 1 van CVA/TIA/embool EF < 40 % HF NYHA II 75 65 en DM/ CAD /aht CVA/TIA/embool of 2 van Leeftijd > 75 CHF of EF < 35 % aht DM CHADS2 2,1 3,5 Minstens even effciënt (CVA) Minder ICH Minder CVA Minder majeure bloeding Meer GI bloeding 2 x 150 mg 2 x 110 mg Aangepast uit G.Lip ESC 2012 en ESC Guidelines AF 2012 update

Dosis Dosis Dabigatran 2 x 150 mg of 2 x 110 mg Rivaroxaban 1 x 20 mg GFR 30-50 ml/min 2 x 110 mg 1 x 15 mg GFR < 30 ml/min gecontraïndiceerd niet aanbevolen Lagere dosis bij Opvolging nierfunctie >80 jaar Isoptine/Lodixal HAS-BLED 3 1 x/jaar 2-3 x/jaar HAS-BLED 3 1 x/jaar 2-3 x/jaar bij GFR 50 ml/min Aangepast uit ESC Guidelines AF 2012 update

Wat voor wie? GFR < 30 VKA Stabiele INR onder VKA VKF en mech. KK RELY ROCKET-AF CVA onder OAC Hoog risico op CVA 150 110 Amiodarone DABIGATRAN CHA2DS2-VASc 1 Compliantie RIVAROXABAN Hoog bloedingsrisico

Heelkunde Stop Dabigatran voor heelkunde GFR (ml/min) halfleven met hoog bloedingsrisico met standaard bloedingsrisico > 80 13 uur 48 uur 24 uur 50-80 15 uur 2-3 dagen 1-2 dagen 30-50 18 uur 4 dagen 2-3 dagen met hoog bloedingsrisico Stop Rivaroxaban voor heelkunde met standaard bloedingsrisico 48 uur 24 uur Niet op dag van ingreep en niet op de dag ervoor Niet op dag van ingreep Pradaxa Pradaxa Xarelto Ingreep DVT profylaxe Pradaxa Xarelto Pradaxa D -2 D -1 D 0 Aangepast uit www.thrombosisguidelinesgroup.be

Bloeding Milde bloeding (epistaxis, hematurie en RBPA) onderbreken controle nierfunctie, Hb, Standaard investigatie en behandeling Konakion heeft geen effect Eventueel Exacyl?? Ernstige bloeding: supportieve zorgen tot medicatie uitgewerkt, transfusie, eventueel PPSB, dialyse bij Dabigatran.

Van VKA naar Stop VKA en INR na 5 dagen Start Dabigatran of Rivaroxaban INR < 2 INR 2-2,5 INR > 2,5 onmiddellijk na 1-2 dagen INR herhalen na 3 dagen (halfleven Marcoumar 120-200 uur) Laatste marcoumar INR Aangepast uit www.thrombosisguidelinesgroup.be

Van LMWH naar en LMWH zijn onderling verwisselbaar Fraxodi 0,8 Pradaxa Pradaxa Clexane 120 Clexane 120 Xarelto Fraxodi 0,8

Take home messages CHA2DS2-VASC 0: niets, ook geen ASA CHA2DS2-VASC 1: grijze zone CHA2DS2-VASC >1: OAC stikt geïndiceerd HASBLED 3: geen CI, bloedingsrisico reduceren, dosisreductie voorkeur op VKA bij nieuwe patiënten VKA verder zo goede INR controle en patiënt tevreden Farmacokinetiek is vergelijkbaar met LMWH

Take home messages 3 keuzes: Xarelto 20/15, Pradaxa 110 en Pradaxa 150 Elke keuze geeft minder ICH Xarelto is gebruiksvriendelijk: 1 x per dag, is op zijn minst even efficiënt dan VKA, evenveel majeure bloedingen Pradaxa 150 is efficiënter dan VKA, evenveel majeure bloedingen, maar 2 x per dag Pradaxa 110 is veiliger dan VKA: minder majeure bloedingen, op zijn minst even efficiënt, maar 2 x per dag

Dank U

Take Home Messages Efficiënter dan Clopidogrel, zelfde receptor, snellere en voorspelbare werking (minder metabolisatie in de lever) Meer niet-cabg gerelateerde bloeding Ticagrelor voordeel van minder CABG gerelateerde bloeding en mortaliteitsreductie en het nadeel van 2 x daags en 10 % transiënte milde dyspneu door adenosineeffect. Ticagrelor en Prasugrel aan te vragen door cardioloog Terugbetaald voor 1 jaar zonder verlenging bij ACS Prasugrel terugbetaald (2010) voor PCI bij STEMI, DM en stent-trombose Ticagrelor terugbetaald (2012) voor alle ACS Perioperatief: stoppen zo lang mogelijk na PCI (> 6 maanden na DES en > 1 maand na BMS). Zo kort mogelijk onderbreken. 7 dagen voor ingreep

Nieuwe P2Y12 Inhibitoren Vergelijking Clopidogrel Prasugrel Ticagrelor Klasse Thienopyridine Thienopyridine Triazolopyridine Reversibiliteit Irreversibel Irreversibel Reversibel Metabolisatie Prodrug Prodrug Geen metabolisatie Begin effect 2-4 uur 30 min 30 min Duur effect 3-10 dagen 5-10 dagen 3-4 dagen Stop voor majeure chirurgie 5 dagen 7 dagen 5 dagen ESC Guidelines NSTE-ACS 2011

Jessa consensus

Wat voor wie? Dialyse patiënt CLOPIDOGRE L Electieve PCI Erg hoog bloedingsrisico ACS onder Clopidogrel Kostenbesparend Hoog risico op slechte compliantie 1. Hamm CW, et al. Eur Heart J 2011;32:2999-3054 2. Plavix SPC 3. Wallentin L, et al. NEJM 2009;361:1045-57 (+ online appendix) 4. Efient SPC 5. Brilique SPC 6. Wijns W, et al. Eur Heart J 2010;31:2501-55 7. Wiviott SD, et al. NEJM 2007;357:2001-15 8. Montalescot G, et al. Lancet 2009;373:723-31 9. Wiviott SD, et al. Circulation 2008;118:1626-36 10. James S, et al. Eur Heart J 2010;31(Abstract Suppl):203, Abstract P1353 11. Pena A, et al. Circulation 2009;119:2854-7 12. Montalescot G, et al. Thromb Haemost 2010;103:213-23 13. Wiviott SD, et al. Lancet 2008;371:1353-63 14. Silber S, et al. Eur Heart J 2005;26:804-47 < 60 kg > 75 jaar CVA/TIA Asthma/COPD, Bradycardie, dyspneu ACS zonder revascularisatie TICAGRELOR Hoge kans op CABG STEMI PCI Diabetes PCI Stent thrombose of hoog risico op stent thrombose PRASUGRE L Aangepast van Jukema JW et al. Cur Med Res Opin 2012

Van naar VKA Analoog met switchen van LMWH naar VKA stoppen van zodra INR > 2 CAVE Rivaroxaban: INR bepalen net voor toediening Rivaroxaban Rivaroxaban beïnvloedt PT/INR marcoumar 3 2 1 INR > 2

Van naar VKA Analoog met switchen van LMWH naar VKA stoppen van zodra INR > 2 CAVE Rivaroxaban: INR bepalen net voor toediening Rivaroxaban Rivaroxaban beïnvloedt PT/INR marcoumar 1 1 1 1 1 1 1 INR > 2