de nieuwe Governance Code Zorg : of beter kiezen voor de one-tier board?
Programma Aanleiding Governance Code Zorg Vraagstelling Maatschappelijke ontwikkelingen One-tier board: voor- en nadelen Stellingen
Aanleiding (I)
Aanleiding (II)
Aanleiding (III)
Aanleiding (IV) Incidenten. Goede zorg herdefiniëren: de cliënt centraal. Grote politieke en maatschappelijke verontwaardiging over slecht bestuur en toezicht.
Governance Code Zorg (I)
Governance Code Zorg (II)
Governance Code Zorg (III) Doel: Richtinggevend en levend document voor sector zelf. Stimuleert tot reflectie op en het gesprek over het functioneren. Vorm van zelfregulering. Geen afvinkgedrag, maar de bedoeling en dialoog staan centraal.
Governance Code Zorg (IV) Gebaseerd op 7 principes: 1. Goede zorg 2. Waarden en normen 3. Invloed belanghebbenden 4. Inrichting governance, met duidelijke rollen voor RvB en RvT 5. Goed bestuur 6. Verantwoord toezicht 7. Continue ontwikkeling
Governance Code Zorg (V) Maar: Politieke en maatschappelijke aandacht gaat vooral uit naar de harde kant (governance & strafrecht/civiel recht). Nieuwe incidenten worden niet meer geaccepteerd! Minder aandacht voor de zachte kant (cultuur, positief kritisch volgen, accreditatie).
Wordt de zorg beter van de Governance Code Zorg?
En vraagt de maatschappij om zo n Code?
Maatschappelijke ontwikkelingen 1. Door o.a. maatschappelijke en politieke opvattingen, maar ook door o.a. marktwerking zorg toename van Angelsaksische i.p.v. Rijnlandse waarden. Two-tier model schiet tekort: 2. Sprake van knowledge gap tussen bestuur en raad van toezicht; stakeholders verwachten dat RvT op zelfde niveau geïnformeerd is. 3. Belang van gelijktijdige en gelijkwaardige informatieverschaffing neemt toe. 4. Te lage vergaderfrequentie en beperkte tijdbesteding RvT moet steeds meer opgevangen worden door extra vergaderingen, werkbezoeken en trainingen.
Tijd voor de one-tier board?
One-tier board: voor- en nadelen Voordelen Bestuur bestaand uit executives en non-executives is en voelt gezamenlijk verantwoordelijkheid voor besturen zorgonderneming. Betrokkenheid groter. Einde vrijblijvendheid aan rol toezichthouder! Non-executives krijgen eerder en meer informatie. Non-executives kunnen verwachting politiek en maatschappij waarmaken; als lid bestuur kunnen ze direct ingrijpen in de koers en strategie v.h. bedrijf. Aan (nu) smaller RvB kunnen door toevoeging nonexecutives kennisdisciplines toegevoegd worden. Toezichthouder is niet voor erbij, maar serieuze taak (met bijpassende beloning). Lidmaatschap RvB stimuleert dat. Nadelen Scheiding bestuur en toezicht lastiger te regelen: nonexecutives moeten zich wel als onafhankelijke toezichthouder blijven gedragen. Hoger aansprakelijkheidsrisico (bij RvT alleen voor falend toezicht; bij RvB ook voor falend bestuur). Er zijn veel meer bestuurders; impact op slagkracht? Non-executives krijgen mogelijk eigen belangen bij gang van zaken; risico belangenverstrengeling. Non-executives moeten niet alleen uitblinken in een discipline, maar ook bestuurder kunnen zijn. Tijdbeslag zal toenemen (maar, is in de praktijk twotier board ook al het geval); hogere beloning nonexecutives is gevolg keuze one-tier board.
Stellingen 1. Het is een misvatting dat de problemen in de zorg opgelost worden met zachte cultuurmaatregelen en vrijblijvende accreditaties alleen: de zorg heeft wél baat bij een Angelsaksische aansturing. 2. Het maatschappelijk en politieke debat kan niet langer worden genegeerd: doen wat de bedoeling is vraagt juist om toezichthouders ín het bestuur. 3. De Governance Code gaat tegen de maatschappelijke opvatting in uit van zelfregulering: juist het expliciteren van misstanden helpt de zorg zichzelf te verbeteren. 4. De Governance Code wil innovatie ondersteunen: een uitgebreid en divers samengesteld bestuur, dát gaat pas helpen!